NGHIÊN CỨU CƠ CHẾ QUẢN LÝ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN ĐỐI VỚI CÔNG TRÌNH THỦY LỢI

Lu n v n Th c s

1

M CL C
M C L C ............................................................................................................................. 1
M
U ............................................................................................................................... 5
1. Tính c p thi t c a đ tài. ............................................................................................... 5
2. M c đích c a đ tài: ...................................................................................................... 7
3. Cách ti p c n và ph ng pháp nghiên c u: .................................................................. 7
4. K t c u lu n v n ............................................................................................................ 7
CH NG 1 ........................................................................................................................... 9
M TS V N
CHUNG V
U T XÂY D NG C B N VÀ C S
T
CH C TH C HI N QU N LÝ CHI PHÍ
U T XÂY D NG
I V I CÔNG
TRÌNH THU L I ............................................................................................................... 9
1.1. Nh ng v n đ chung v đ u t xây d ng................................................................... 9
1.1.1. M t s khái ni m c b n ...................................................................................... 9
1.1.2. Trình t đ u t xây d ng c a m t d án: .......................................................... 17
1.1.3. B n ch t và n i dung kinh t c a v n đ u t xây d ng c b n ......................... 19
1.1.4. Phân lo i v n đ u t xây d ng c b n .............................................................. 23
1.2. K t qu và hi u qu c a ho t đ ng đ u t xây d ng ............................................... 25
1.2.1. K t qu c a ho t đ ng đ u t xây d ng c b n ................................................ 25
1.2.2. Hi u qu c a ho t đ ng đ u t xây d ng c b n .............................................. 26
1.3. C ch qu n lý đ u t xây d ng và hi u qu v n đ u t xây d ng ......................... 31
1.3.1. C ch qu n lý đ u t xây d ng ........................................................................ 31

1.3.2. Hi u qu v n đ u t xây d ng ........................................................................... 32
1.4. K t lu n ch ng 1: ................................................................................................... 38
CH NG 2 ......................................................................................................................... 39
CH NG 2 ......................................................................................................................... 39
ÁNH GIÁ K T QU C A C CH QU N LÝ
U T XÂY D NG VÀ HI U
QU V N
U T XÂY D NG
I V I CÔNG TRÌNH THU L I TRONG TH I
GIAN QUA .......................................................................................................................... 39
2.1. Khái quát v quá trình chuy n bi n c ch qu n lý đ u t xây d ng th i gian qua 39
2.1.1. Chuy n đ i t c ch k ho ch hoá t p trung, bao c p trong đ u t và xây d ng
sang “c ch qu n lý theo d án”. .............................................................................. 40
2.1.2. Phân lo i theo quy mô và tính ch t c a các d án theo h ng t ng c ng trách
nhi m và quy n h n cho các ngành đ a ph ng và c s cùng v i vi c phân chia các
d án Nhà n c theo các lo i ngu n v n. ................................................................... 41
2.1.3. Nh ng ti n b trong vi c ch p hành trình t đ u t và xây d ng ..................... 42
2.1.4. Nh ng ti n b v l nh v c qu n lý ch t l ng công trình xây d ng.................. 43
2.1.5. V l nh v c qu n lý chi phí d án đ u t xây d ng ........................................... 43
2.1.6. Qu n lý v n đ u t b ng k ho ch hoá c a Nhà n c ...................................... 45
2.2. ánh giá v k t qu quá trình đ i m i c ch qu n lý đ u t xây d ng trong qu n lý
và th c t ho t đ ng đ u t xây d ng đ i v i công trình th y l i .................................. 46
2.2.1. Trong qu n lý đ u t xây d ng c b n .............................................................. 46
2.2.2. Th c t ho t đ ng đ u t xây d ng c b n đ i v i công trình thu l i ............ 50
2.3. Nh ng v n đ t n t i trong c ch qu n lý đ u t xây d ng và th c t s d ng v n
đ u t xây d ng trong th i gian qua ............................................................................... 54
2.3.1. Nh ng v n đ t n t i trong c ch qu n lý đ u t xây d ng............................. 54
T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T

7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T

7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T

7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T

7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T

7
1

Ph m Th Mai

T
7
1

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

2

2.3.2. Nh ng v n đ t n t i trong th c t s d ng v n đ u t xây d ng th i gian qua
..................................................................................................................................... 63
2.4. K t lu n ch ng 2 .................................................................................................... 74
CH NG 3 ......................................................................................................................... 76
NGHIÊN C U C CH QU N LÝ
U T XÂY D NG, NÂNG CAO HI U QU
S D NG V N
U T XÂY D NG
I V I CÔNG TRÌNH TH Y L I.............. 76
3.1.
xu t m t s gi i pháp nh m hoàn thi n c ch qu n lý đ u t xây d ng thu c v
Nhà n c ......................................................................................................................... 76
3.1.1. M t s thay đ i c b n c a Nhà n c v qu n lý đ u t xây d ng trong th i
gian g n đây................................................................................................................. 77

3.1.2. M t s gi i pháp nh m hoàn thi n c ch qu n lý đ u t xây d ng, nâng cao
hi u qu s d ng v n đ u t thu c v Nhà n c......................................................... 87
3.2. M t s gi i pháp khác nh m hoàn thi n c ch qu n lý, nâng cao hi u qu v n đ u
t . .................................................................................................................................... 93
3.2.1. V trách nhi m c a cá nhân ra quy t đ nh đ u t ............................................. 93
3.2.2. V h th ng quy ph m, đ nh m c kinh t - k thu t và đ n giá trong đ u t xây
d ng ............................................................................................................................. 93
3.2.3. V công tác thanh tra, ki m tra trong đ u t xây d ng ..................................... 94
3.2.4. V ph ng th c đ u th u. .................................................................................. 95
3.2.5. V mô hình qu n lý đ u t xây d ng ................................................................. 96
3.2.6. V mô hình th c hi n d án ............................................................................... 96
3.3. ng d ng c ch qu n lý đ u t và xây d ng, nâng cao hi u qu s d ng v n đ u
t xây d ng c b n .......................................................................................................... 98
3.3.1. Gi i thi u v d án ng d ng c ch qu n lý đ u t và xây d ng, nâng cao hi u
qu s d ng v n đ u t xây d ng c b n .................................................................... 98
3.3.2. C s pháp lý cho vi c qu n lý đ u t xây d ng ............................................... 99
3.3.3. M t s gi i pháp qu n lý đ u t xây d ng, nâng cao hi u qu s d ng v n đ u
t xây d ng d án H th ng công trình phân ranh m n ng t t nh Sóc Tr ng, B c Liêu.
................................................................................................................................... 100
K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................................................... 107
TÀI LI U THAM KH O ................................................................................................. 109
T
7
1

T
7
1

T

7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T

7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T

7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

T
7
1

Ph m Th Mai

T
7
1

T

7
1

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

3

DANH M C CÁC HÌNH V
Hình 3.1. Th m quy n quy t đ nh đ u t xây d ng công trình ……...……………82
Hình 3.2. Quy trình l p, th m đ nh, phê duy t d

án đ u t

xây d ng công

trình……………………………………………………………………………...…83
Hình 3.3. Hình th c qu n lý d án đ u t xây d ng ………………………………83
Hình 3.4. Hình th c qu n lý d án đ u t xây d ng công trình …………………..87

DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 2.1. Tình hình chi đ u t xây d ng t NSNN cho ngành Thu L i ...............53
B ng 2.2. T c đ chi đ u t xây d ng t NSNN cho ngành Thu L i ..………….54
B ng 2.3. T ng h p v n đ u t phát tri n n m 2006-2010 ..……………………...70
B ng 3.1. Phân chia gói th u – H th ng công trình phân ranh m n ng t ……….102

DANH M C CÁC CH

VI T T T

XDCB

Xây d ng c b n

TKCS

Thi t k c s

UBND

y ban nhân dân

TW

Trung

NSNN

Ngân sách nhà n

Ban QLDA

Ban Qu n lý d án

QHPT KT – XH

Quy ho ch phát tri n kinh t xã h i

QHPT

Quy ho ch phát tri n

PTKTXH

Phát tri n kinh t xã h i

H ND

H i đ ng nhân dân

Ph m Th Mai

ng
c

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

4

TPT

u t phát tri n

H QT

H i đ ng qu n tr

DNNN

Doanh nghi p nhà n

HT T

H tr đ u t

C T

Ch đ u t

QH

Qu c h i

TKKT

Thi t k k thu t

TDT

T ng d toán

Ph m Th Mai

c

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

5

M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài.
T khi đ t n

c chuy n sang n n kinh t th tr

ng thì yêu c u v qu n lý chi

phí cho đ u t xây d ng c b n c ng có s thay đ i nh m phù h p v i n n kinh t
m i. Hi n nay

b t k qu c gia nào trên th gi i thì yêu c u v qu n lý tài chính

nói chung và yêu c u v vi c qu n lý m t cách ch t ch các kho n chi đ u t xây
d ng c b n đ i v i công trình thu l i nói riêng ph i đ m b o đúng m c đích,
đúng k ho ch, đúng đ nh m c, ti t ki m và s d ng ngu n v n m t cách có hi u
qu là h t s c quan tr ng. Tuy nhiên vi c qu n lý các kho n chi không b th t thoát
là m t v n đ h t s c nan gi i b i vì trong th c t hi n t
thì v n không th lo i b đ

c h t. Vì v y vi c t ng c

ng tham ô, tham nh ng

ng công tác qu n lý cho đ u

t xây d ng c b n cho ngành trình trình thu l i là h t s c quan tr ng xu t phát t
nh ng lý do sau:
- T th c tr ng công tác qu n lý v n đ u t xây d ng c b n: c ch qu n lý tài
chính c a n

c ta hi n nay có nhi u thay đ i nh m đáp ng v i yêu c u th c ti n

khi mà đ t n

c chuy n sang n n kinh t th tr

t xây d ng c b n tr

ng. Vì v y c ch qu n lý v n đ u

c đây tr nên kém hi u qu và không còn phù h p v i tình

hình m i do v y mà nh h

ng đ n vi c s d ng kinh phí c a ngân sách nhà n

c.

Chính ph đã ban hành Ngh đ nh 16/2005/N -CP ngày 7/02/2005 và Ngh đ nh

112/2006/N -CP ngày 29/09/2006 và nay đã đ

c thay th

b i Ngh đ nh

12/2009/N -CP ngày 10/02/2009 v Quy ch qu n lý d án đ u t xây d ng công
trình nh m qu n lý m t cách ch t ch h n các kho n chi c a Nhà n

c cho đ u t

và xây d ng.
M t khác, do c c u t ch c b máy qu n lý ch ng chéo nhi u khi hi u qu
qu n lý không cao. Ngoài ra các c ch chính sách nhi u khi không ch t ch c ng
t o ra các k h trong qu n lý v n đ u t , trong khi đó ngu n v n dùng cho chi đ u
t xây d ng c b n nhi u khi là ngu n v n đi vay chính vì v y mà yêu c u s d ng
ngu n v n m t cách có hi u qu là r t c n thi t.
Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

6

i v i m t s đ n v qu n lý v n đ u t xây d ng c b n đôi khi còn ch a ch
đ ng trong vi c s d ng kinh phí đ

c c p do ch a n m sát đ

c th c t nhu c u

chi tiêu, nhi u đ n v đã dùng m i cách đ s d ng h t kinh phí đ
ch a quan tâm đ n vi c chi dùng đ nh m c, đ n giá đ

c c p và h

c duy t.

- T vai trò c a công tác qu n lý v n đ u t xây d ng c b n đ i v i ngành th y
l i: th c hi n t t công tác qu n lý v n đ u t xây d ng c b n nói chng và đ i v i
ngành th y l i nói riêng thì có ý ngh a quan tr ng trong vi c th c hành ti t ki m.
t đó t p trung m i ngu n l c tài chính đ phát tri n kinh t , n đ nh và lành
m nh n n kinh t qu c gia, ch ng các hi n t

ng tiêu c c, lãng phí.

Ngoài ra th c hi n công tác này còn đ m b o cho các công trình th y l i c a
nhà n

cđ

c đáp ng đ y đ ngu n v n và s d ng ngu n v n m t cách có hi u

qu đ hoàn thành ti n đ thi công công trình theo đúng k ho ch, nâng cao trách
nhi m c a các c quan tài chính, c quan c p phát c ng nh các ch đ u t trong
quá trình xây d ng.
Thông qua công tác qu n lý m t cách ch t ch thì c ng h n ch đ
c c trong quá trình thi công công trình. T đó c ng th y đ

c nh ng tiêu

c nh ng m t còn y u

kém trong công tác qu n lý đ t đó có nh ng bi n pháp ho c nh ng chính sách đ
b sung k p th i nh m hoàn thi n h n công tác qu n lý.
- T đ c đi m c a các công trình ngành th y l i: nh m đ m b o cho ch t l
c a công trình th y l i thì c n ph i t ng c

ng công tác qu n lý b i vì ngành th y

l i có ý ngh a r t quan tr ng cho s n xu t nh t
l …. Vì v y mà c n ph i t ng c

i, tiêu, h th ng thoát n

c, thoát

ng công tác qu n lý v n đ u t xây d ng c b n

đ i v i nh ng công trình th y l i, vi c t ng c
đ m b o đ ng v n đ

ng

ng công tác qu n lý này v a nh m

c s d ng đúng m c đích l i v a đ m b o đ

c ch t l

ng

công trình nh thi t k đã duy t.
Xu t phát t nh ng lý do trên mà vi c hoàn thi n, đ i m i c ch qu n lý v n
đ u t xây d ng c b n cho công trình th y l i là h t s c c n thi t. C ng chính vì
th mà tác gi đã ch n đ tài lu n v n là “Nghiên c u c ch qu n lý đ u t xây
Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

7

d ng và nâng cao hi u qu s d ng v n đ u t xây d ng c b n đ i v i công trình
th y l i”
2. M c đích c a đ tài:
a ra m t s gi i pháp nh m đ i m i c ch và nâng cao hi u qu công tác
qu n lý v n đ u t xây d ng c b n đ i v i công trình th y l i
3. Cách ti p c n và ph
it

*

ng pháp nghiên c u:

ng và ph m vi nghiên c u

it

ng nghiên c u c a đ tài: là c ch qu n lý đ u t xây d ng và tình

hình s d ng v n đ u t xây d ng c b n thu c các D án đ u t xây d ng công
trình thu l i.
Ph m vi nghiên c u: Lu n v n c ng gi i h n nghiên c u nh ng c ch qu n
lý đ u t xây d ng và tình hình s d ng v n đ u t xây d ng c b n cho các D án
đ u t xây d ng thu c công trình thu l i.
* Ph

ng pháp nghiên c u

đi sâu nghiên c u các n i dung c a lu n v n thì tác gi s d ng các
ph

ng pháp nghiên c u sau:
-

Ph

ng pháp th ng kê

-

Ph

ng pháp phân tích và t ng k t kinh nghi m

4. K t c u lu n v n
Ngoài ph n M đ u, K t lu n và ki n ngh , Lu n v n đ
ch

ck tc ug m3

ng:
Ch

ng 1: M t s v n đ chung v đ u t xây d ng c b n và c s đ t

ch c th c hi n qu n lý chi phí đ u t xây d ng đ i v i công trình th y l i
Ch

ng 2:

ánh giá k t qu c a c ch qu n lý đ u t xây d ng và hi u

qu v n đ u t xây d ng c b n đ i v i công trình th y l i.

Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s
Ch

ng 3:

8

i m i c ch qu n lý đ u t xây d ng, nâng cao hi u qu s

d ng v n đ u t xây d ng c b n đ i v i công trình th y l i
Tài li u tham kh o

Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

9

CH
M TS
S

V N
T

NG 1

CHUNG V

UT

XÂY D NG C

CH C TH C HI N QU N LÝ CHI PHÍ
D NG

B N VÀ C
UT

XÂY

I V I CÔNG TRÌNH THU L I

1.1. Nh ng v n đ chung v đ u t xây d ng
1.1.1. M t s khái ni m c b n
1.1.1.1 Khái ni m đ u t xây d ng:
a. Khái ni m
U

u t Xây d ng trong n n kinh t qu c dân là m t b ph n c a đ u t phát
tri n.

ây chính là quá trình b v n đ ti n hành các ho t đ ng xây d ng nh m tái

s n xu t gi n đ n và tái s n xu t m r ng ra các tài s n c đ nh trong n n kinh t .
Do v y đ u t Xây d ng là ti n đ quan tr ng trong quá trình phát tri n kinh t - xã
h i c a n n kinh t nói chung và c a các c s s n xu t kinh doanh nói riêng.

u

t Xây d ng là ho t đ ng ch y u t o ra tài s n c đ nh đ a vào ho t đ ng trong
l nh v c kinh t - xã h i, nh m thu đ

c l i ích v i nhi u hình th c khác nhau.

t Xây d ng trong n n kinh t qu c dân đ

u

c thông qua nhi u hình th c xây d ng

m i, c i t o, m r ng, hi n đ i hoá hay khôi ph c tài s n c đ nh cho n n kinh t .
u t xây d ng là m t b ph n c a ho t đ ng đ u t nói chung, đ u t phát tri n
nói riêng. ó là vi c b v n đ ti n hành các ho t đ ng xây d ng (t vi c kh o sát,
quy ho ch đ u t , thi t k và xây d ng cho đ n khi l p đ t thi t b đ hoàn thi n
vi c t o ra c s v t ch t-k thu t) nh m tái s n xu t gi n đ n và tái s n xu t m
r ng các tài s n c đ nh cho n n kinh t .
Nh v y, đ u t xây d ng không ph i là ho t đ ng s n xu t v t ch t mà là
ph m trù kinh t tài chính xu t hi n trong quá trình tái s n xu t các tài s n c đ nh.
Nh ng, xây d ng là m t ngành s n xu t v t ch t, t o ra c s v t ch t-k thu t cho

Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

10

xã h i, nó quy t đ nh đ n s phát tri n đ t n

c và quy mô s n xu t c a các ngành

có liên quan.
b.
U

c đi m chung c a đ u t xây d ng:

Ho t đ ng đ u t xây d ng là m t b ph n c a đ u t phát tri n do v y nó c ng
mang nh ng đ c đi m c a đ u t phát tri n.
- òi h i v n l n,
m ts l

đ ng trong th i gian dài: ho t đ ng đ u t xây d ng đòi h i

ng v n lao đ ng, v t t l n. Ngu n v n này n m khê đ ng trong su t quá

trình đ u t . Vì v y trong quá trình đ u t chúng ta ph i có k ho ch huy đ ng và
s d ng ngu n v n m t cách h p lý đ ng th i có k ho ch phân b ngu n lao đ ng,
v t t thi t b phù h p đ m b o cho công trình hoàn thành trong th i gian ng n
ch ng lãng phí ngu n l c.
- Th i gian dài v i nhi u bi n đ ng: th i gian ti n hành m t công cu c đ u t
cho đ n khi thành qu c a nó phát huy tác d ng th

ng đòi h i nhi u n m tháng v i

nhi u bi n đ ng x y ra.
- Có giá tr s d ng lâu dài: các thành qu c a thành qu đ u t xây d ng có giá
tr s d ng lâu dài, có khi hàng tr m, hàng nghìn n m, th m chí t n t i v nh vi n
nh các công trình n i ti ng th gi i nh v

M , kim t tháp c Ai c p, nhà th La Mã
Qu c, tháp Angcovat

n Babylon

Iraq, t

Roma, v n lý tr

ng n th n t do
ng thành

Trung

Campuchia, …

- C đ nh: các thành qu c a ho t đ ng đ u t xây d ng là các công trình xây
d ng s ho t đ ng

ngay n i mà nó đ

đ a hình có nh h

ng l n đ n quá trình th c hi n đ u t , c ng nh vi c phát huy

k t qu đ u t . Vì v y c n đ

c t o d ng cho nên các đi u ki n v đ a lý,

c b trí h p lý đ a đi m xây d ng đ m b o các yêu

c u v an ninh qu c phòng, ph i phù h p v i k ho ch, qui ho ch b trí t i n i có
đi u ki n thu n l i, đ khai thác l i th so sánh c a vùng, qu c gia, đ ng th i ph i
đ mb ođ

c s phát tri n cân đ i c a vùng lãnh th .

- Liên quan đ n nhi u ngành: ho t đ ng đ u t xây d ng r t ph c t p liên quan
đ n nhi u ngành, nhi u l nh v c. Di n ra không nh ng
Ph m Th Mai

ph m vi m t đ a ph

ng

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

11

mà còn nhi u đ a ph

ng v i nhau. Vì v y khi ti n hành ho t đ ng này, c n ph i có

s liên k t ch t ch gi a các ngành, các c p trong qu n lý quá trình đ u t , bên c nh
đó ph i qui đ nh rõ ph m vi trách nhi m c a các ch th tham gia đ u t , tuy nhiên
v n ph i đ m b o đ
c. Vai trò:

U

U

k phát tri n đ u t

c tính t p trung dân ch trong quá trình th c hi n đ u t
i v i b t k m t ph

ng th c s n xu t xã h i nào,

m i th i

ng ng v i m t c s v t ch t-k thu t nh t đ nh và d a trên

c s v t ch t-k thu t y. S hi n đ i hoá liên t c c s v t ch t-k thu t là đi u
ki n ban đ u, là c s c a m i bi n chuy n kinh t -xã h i. Quá trình hi n đ i hoá c
s v t ch t-k thu t c a n n s n xu t xã h i có đ

c nh vi c ti n hành các ho t

đ ng đ u t xây d ng.
Quá trình đ u t xây d ng vô cùng ph c t p, liên ngành, do đó đòi h i ph i
có s ph i h p ch t ch , có hi u qu c a các c quan ch c n ng, ban ngành và c a
nhi u l nh v c.
S n ph m đ u t xây d ng và quá trình đ u t , do b n ch t là ho t đ ng đ u
t phát tri n nên có tác d ng làm thay đ i, chuy n d ch c c u kinh t , t ng c

ng

đ i m i công ngh , t o ra và liên t c hi n đ i hoá c s v t ch t-k thu t cho n n
s n xu t xã h i. Nh ng thành qu c a đ u t xây d ng làm t ng n ng l c s n xu t,
t o đi u ki n áp d ng các thành t u khoa h c-k thu t và công ngh và nâng cao
hi u qu s d ng các ngu n l c, t o công n vi c làm, đáp ng các yêu c u chi n
l

c phát tri n kinh t -xã h i c a đ t n

hi n đ i hoá đ t n

c; t o đi u ki n t ng c

c, thúc đ y s nghi p công nghi p hoáng h i nh p kinh t v i các n

c trong

khu v c và trên th gi i.
u t xây d ng còn là đi u ki n đ t o ra m t s đ i m i trong c ch qu n
lý n n kinh t -xã h i thích h p v i t ng giai đo n phát tri n, và nói chung, đ u t xây
d ng còn là m t trong nh ng nhân t quan tr ng nh t c a quá trình chuy n bi n
ph

ng th c s n xu t c ng nh hình thái kinh t -xã h i c a xã h i.

Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

12

1.1.1.2 Khái ni m v v n đ u t xây d ng:
a. Khái ni m: V n đ u t trong n n kinh t th tr
U

U

ng là vi c tái s n xu t

gi n đ n và tái s n xu t m r ng các tài s n c đ nh là đi u ki n quy t đ nh đ n s
t n t i c a m i ch th kinh t , đ th c hi n đ

c đi u này, các tác nhân trong n n

kinh t ph i d tr tích lu các ngu n l c. Khi các ngu n l c này đ

c s d ng vào

quá trình s n xu t đ tái s n xu t ra các tài s n c đ nh c a n n kinh t thì nó tr
thành v n đ u t . V y v n đ u t chính là ti n tích lu c a xã h i c a các c s s n
xu t kinh doanh, d ch v là v n huy đ ng c a dân và v n huy đ ng t các ngu n
khác, đ

c đ a vào s d ng trong quá trình tái s n xu t xã h i nh m duy trì ti m

l c s n có và t o ti m l c m i cho n n s n xu t xã h i.
V n đ u t xây d ng là toàn b nh ng chi phí đ đ t đ

c m c đích đ u t

bao g m chi phí cho vi c kh o sát thi t k và xây d ng, mua s m, l p đ t máy móc
thi t b và các chi phí khác đ
ngân sách nhà n

cđ

các ngu n thu trong n
v n vi n tr c a n
n

c ghi trong t ng d toán. V n đ u t xây d ng thu c

c cân đ i trong d toán ngân sách nhà n
c, n

c ngoài (bao g m vay n

c hàng n m t

c ngoài c a chính ph và

c ngoài cho chính ph , các c p chính quy n và các c quan nhà

c) đ c p phát cho vay u đãi v đ u t xây d ng.
V n đ u t xây d ng đ

c v t hoá đ hình thành nên c s v t ch t-k thu t

cho n n kinh t , là đi u ki n c a tái s n xu t gi n đ n và tái s n xu t m r ng các
tài s n c đ nh cho n n kinh t , có vai trò quan tr ng đ i v i quá trình phát tri n
kinh t -xã h i. Nh ng c n l u ý r ng, có m t s công tác mà xét v tính ch t l n n i
dung kinh t thì thu c v ho t đ ng xây d ng c b n, nh ng chi phí c a chúng thì
l i không đ

c tính vào v n đ u t xây d ng. ó là các ho t đ ng sau đây:

- Ho t đ ng s a ch a l n nhà c a, v t ch t ki n trúc.
- Các chi phí kh o sát th m dò tài nguyên, đ a ch t nói chung trong n n kinh t ...mà
không liên quan tr c ti p đ n vi c xây d ng công trình c th nào c .
M t khác có m t s kho n m c, tuy không làm t ng giá tr tài s n c đ nh
nh ng chi phí c a chúng v n đ
Ph m Th Mai

c tính vào v n đ u t xây d ng:
L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

13

- Chi phí cho vi c mua s m công c , d ng c không đ tiêu chu n là tài s n c đ nh.
- Chi phí đào t o, nâng cao trình đ chuyên môn cho cán b công nhân.
b. Ngu n hình thành v n đ u t xây d ng c b n: V n đ u t xây d ng
U

U

thu c ngân sách Nhà n

cđ

- V n ngân sách Nhà n

c hình thành t các ngu n sau:

cđ

c hình thành t m t ph n tích lu trong n

ph n v n kh u hao c b n do các đ n v n p Nhà n
n

c thông qua vi c phát hành tín phi u Nhà n

tr không hoàn l i c a n

cđ

c, m t ph n v n vay n và vi n

c c p theo k ho ch Nhà n

- V n tín d ng u đãi thu c ngân sách Nhà n
c, v n thu n các n m tr

án ph i tho thu n v i n

c đã giao.

c: hình thành t ngân sách Nhà

c, v n chính ph vay n n

c ngoài theo m c tiêu d

c ngoài. Vi c b trí đ u t cho các d án này do chính

ph quy t đ nh c th cho t ng đ i t
h

c, m t ph n v n vay trong

c ngoài bao g m c ph n v n h tr phát tri n chính th c

(ODA). V n ngân sách Nhà n

n

c, m t

ng trong th i k k ho ch. V n vay này đ

c

ng lãi su t u đãi ho c không tu theo d án, công trình do chính ph quy t

đ nh.

- V n tín d ng th

ng m i áp d ng theo c ch t vay, t tr , và th c hi n đ y đ

các th t c đ u t và đi u ki n vay tr v n. V n tín d ng th
hàng Nhà n

ng m i đ

c ngân

c cho vay tr c ti p các ch đ u t theo các hình th c vay ng n h n,

dài h n v i lãi su t bình th

ng.

- V n t huy đ ng c a các doanh nghi p Nhà n

c: v n này hình thành t l i nhu n

đ l i, sau khi đã n p thu đ y đ cho Nhà n

c, ti n t thanh lý tài s n, t v n

kh u hao đ

c Nhà n

c cho đ l i, t v n c ph n, v n liên doanh v i các doanh

nghi p khác và t các qu c a doanh nghi p có th huy đ ng đ

c, c ng nh các

kho n t vay khác mà doanh nghi p t có.
- V n h p tác liên doanh v i n
đ ut n

c ngoài c a các doanh nghi p Nhà n

c theo lu t

c ngoài t i Vi t Nam. V n này là c a các t ch c cá nhân n

tr c ti p đ a vào Vi t Nam b ng ti n n
móc, nguyên li u đ
Ph m Th Mai

c ngoài

c ngoài ho c b ng tài s n thi t b

máy

c chính ph Vi t Nam ch p thu n đ h p tác kinh doanh trên
L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

14

c s h p đ ng ho c thành l p xí nghi p liên doanh xí nghi p 100% v n n

c

ngoài.
- V n góp c a nhân dân: là v n huy đ ng nhân dân đóng góp b ng ti n, hi n v t
ho c b ng công lao đ ng cho các d án đ u t , ch y u s d ng vào vi c xây các
công trình phúc l i công c ng ph c v tr c ti p cho ng

i góp v n theo đi u ki n

cam k t khi huy đ ng v n.
- V n đ u t c a các t ch c kinh t ngoài qu c doanh: là v n đ u t c a các ch đ u
t là các đ n v t ch c kinh t thu c thành ph n kinh t ngoài qu c doanh nh doanh
nghi p t nhân, công ty trách nhi m h u h n công ty c ph n dùng vào đ u t xây
d ng c b n, v n này có th là v n t có ho c v n vay.
- Nh ng ngu n v n khác: ngoài nh ng ngu n v n nói trên, còn có v n đ u t c a
các c quan ngo i giao, t ch c qu c t và các c quan n
xây d ng trên n

c ngoài khác đ

c phép

c ta.

1.1.1.3 Khái ni m chi đ u t xây d ng c a Ngân sách Nhà n

Chi phí đ u t xây d ng c a Ngân sách nhà n
ph n v n ti n t đã đ

c t p trung vào Ngân sách nhà n

c.

c là quá trình s d ng m t
c nh m th c hi n tái s n

xu t gi n đ n và tái s n xu t m r ng tài s n c đ nh, t ng b

c t ng c

ng hoàn

thi n c s v t ch t k thu t cho n n kinh t .
a. Phân lo i chi phí đ u t xây d ng c b n:
* D a theo tính ch t tái s n xu t tài s n c đ nh, chi đ u t xây d ng c b n
cho ngành thu l i đ

c phân thành:

- Chi đ u t xây d ng công trình thu l i m i:

ây là kho n chi đ xây d ng m i

các công trình thu l i, thu đi n, vi n nghiên c u, trung tâm khoa h c m i...Kho n
chi này đòi h i v n đ u t l n, th i gian xây d ng kéo dài. Do đó Nhà n

c ph i

xem xét đ u t vào nh ng công trình, d án mang tính ch t c p bách, tr ng đi m,
ch m d t tình tr ng đ u t phân tán dàn tr i. Kho n chi này c n đ

c quan tâm h n

c trong chi phí đ u t xây d ng c b n cho ngành thu l i.
Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

15

- Chi đ u t c i t o, m r ng, nâng c p các công trình thu l i, tr m b m: Do th i
gian s d ng lâu dài nên các công trình thu l i th

ng là đã xu ng c p do thiên tai,

đ ch ho gây ra, trong khi đó nhu c u s d ng l i không ng ng t ng lên.

òi h i

đ u t đ nâng c p, m r ng và c i t o l i. Hi n nay các kho n chi này v n gi m t
v trí quan tr ng, đ m b o ti t ki m mà đáp ng đ

c m t s nhu c u đáng k .

* D a vào c c u công ngh c a v n đ u t , chi đ u t xây d ng c b n cho
ngành thu l i đ

c phân thành:

- Chi phí xây l p: là các kho n chi đ xây d ng, l p đ t các thi t b vào v trí nh
trong thi t k . Tuy nhiên, ngành thu l i là ngành phi s n xu t nên chi phí l p đ t
chi m t l ít. Do v y chi v xây l p c a ngành thu l i ch y u là chi phí v xây
d ng.
- Chi phí v máy móc thi t b : là kho n chi đ mua s m máy móc thi t b ph c v
cho ngành thu l i nh máy b m, máy tính, d ng c s a ch a...

i v i công trình

th y l i thì kho n chi này chi m m t ph n nh trong t ng chi đ u t xây d ng.
- Chi phí v xây d ng c b n khác: là các kho n chi có liên quan đ n t t c quá
trình xây d ng nh vi c ki m tra, ki m soát đ làm lu n ch ng kinh t k thu t và
các chi phí có liên quan đ n vi c chu n b m t b ng thi công, chi phí tháo d v t
ki n trúc, chi phí đ n bù hoa màu đ t đai di chuy n nhà c a ... kho n chi này
th

ng là nh nh ng r t c n thi t.
* Ví d c c u v n đ u t m t s công trình th y l i:
+ Công trình H ch a n

c Iaring – t nh Gia Lai

- Xây l p:

128.655.455.000 đ chi m 82%

- Thi t b :

4.203.710.000 đ chi m 2,8%

- Chi phí qu n lý và chi khác:

9.766.819.000 đ chi m 6,2%

- D phòng:
T ng c ng:

Ph m Th Mai

14.262.598.000 đ chi m 9%
156.888.582.000 đ

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

16

+ Công trình th y l i h ch a n
- Xây l p:

kL k

971.275.768.000 đ chi m 76,9%

- Thi t b :

12.979.000.000 đ chi m 1%

n bù, di dân, tái đ nh c :

-

c Iam – t nh Gia Lai,

- Chi phí qu n lý và chi khác:

32.120.833.000 đ 2,5chi m
86.586.807.000 đ chi m 6,9%

- D phòng:

160.626.236.000 đ chi m 12,7%

T ng c ng:

1.263.588.644.000 đ

+ Công trình c ng đ p Láng Thé – t nh Trà Vinh
- Xây l p:

76.681.000.000 đ chi m 74,4%

- Chi phí qu n lý và chi khác:

17.071.000.000 đ chi m 16,5%

- D phòng:

9.377.000.000 đ chi m 9,1%

T ng c ng:

103.129.000.000 đ

b. Ph m vi s d ng v n ngân sách Nhà n

c cho c p phát đ u t xây d ng

c b n:
V n ngân sách Nhà n
t

c ch đ

ng s d ng v n ngân sách Nhà n

c c p phát cho các d án đ u t thu c đ i
c theo quy đ nh c a lu t ngân sách Nhà n

và quy ch qu n lý đ u t và xây d ng. C th v n ngân sách nhà n
c p phát cho các đ i t

c ch đ

c
c

ng sau:

- Các d án k t c u h t ng kinh t - xã h i, qu c phòng an ninh không có kh n ng
thu h i v n và đ

c qu n lý s d ng theo phân c p v chi Ngân sách nhà n

c cho

đ u t phát tri n.
- H tr các d án c a các doanh nghi p đ u t vào các l nh v c c n có s tham gia
c a Nhà n

c theo quy đ nh c a pháp lu t.

- Chi cho công tác đi u tra, kh o sát, l p các d án quy ho ch t ng th phát tri n
kinh t - xã h i vùng, lãnh th , quy ho ch xây d ng đô th và nông thôn khi đ
Th t

c

ng cho phép.

Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

17

- Các doanh nghi p Nhà n
c a Nhà n

cđ

c s d ng v n kh u hao c b n và các kho n thu

c đ l i đ đ u t (đ u t m r ng, trang b l i k thu t)

Tóm l i, chi đ u t xây d ng c b n c a Ngân sách Nhà n
kho n chi l n c a Nhà n

c là nh ng

c đ u t vào vi c xây d ng các công trình k t c u h

t ng kinh t xã h i không có kh n ng thu h i v n tr c ti p và nó đ
b ng ch đ c p phát không hoàn tr t Ngân sách Nhà n

c th c hi n

c. Chi đ u t xây d ng

c b n là m t kho n chi trong chi đ u t phát tri n chi m kho ng 20% trong chi
Ngân sách nhà n

c (6-7% GDP). Hi n nay quan đi m c a

ng là không s d ng

ti n đi vay cho tiêu dùng mà ch dùng vào m c đích đ u t phát tri n và ph i có k
ho ch thu h i v n vay và ch đ ng tr n khi đ n h n, đ ng th i tr

c khi đ u t

c n ph i nghiên c u k nh m đ m b o m i đ ng v n đ u t b ra đ u mang l i
hi u qu cao.
1.1.2. Trình t đ u t xây d ng c a m t d án:
* Khái ni m:
Trình t đ u t và xây d ng là th t theo th i gian ti n hành nh ng công
vi c c a quá trình đ u t đ nh m đ t đ

c m c tiêu đ u t .

* Các giai đo n c a trình t đ u t và xây d ng:
Theo ch đ hi n hành thì trình t đ u t và xây d ng đ

c chia làm 3giai

đo n:
- Chu n b đ u t
- Th c hi n đ u t
- K t thúc xây d ng, đ a công trình vào khai thác s d ng

1.1.2.1.Giai đo n chu n b đ u t :
Giai đo n này đ

c b t đ u t khi nghiên c u s c n thi t đ u t cho đ n

khi có quy t đ nh đ u t c a c p có th m quy n.
N i dung c a giai đo n này bao g m:
Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

18

- Nghiên c u v s c n thi t ph i đ u t và qui mô đ u t
- Ti n hành ti p xúc th m dò th tr

ng trong n

c ho c ngoài n

c đ tìm

ngu n cung ng v t t thi t b ho c tiêu th s n ph m. Xem xét kh n ng có th huy
đ ng các ngu n v n đ đ u t và l a ch n các hình th c đ u t
- Ti n hành đi u tra kh o sát và ch n đ a đi m xây d ng
- L p d án đ u t
- G i h s d án và v n b n trình đ n ng

i có th m quy n quy t đinh đ u

t , t ch c cho vay v n đ u t và c quan th m đ nh d án đ u t . Nh v y giai đo n
chu n b đ u t là là c s đ th c hi n các n i dung ti p theo c a quá trình th c hi n
đ u t , và k t thúc xây d ng đ a d án vào khai thác s d ng, đây c ng là giai đo n
quy t đ nh s thành công hay th t b i c a công cu c đ u t trong t

ng lai

1.1.2.2. Giai đo n th c hi n đ u t :
Giai đo n này đ

c b t đ u t khi có quy t đ nh đ u t , công trình đ

c ghi

vào trong k ho ch chu n b th c hi n đ u t cho đ n khi xây d ng xong toàn b
công trình.
N i dung c a giai đo n này:
- Xin giao đ t ho c thuê đ t theo quy đ nh c a Nhà n

c

- Chu n b m t b ng xây d ng
- T ch c tuy n ch n t v n kh o sát thi t k , t v n giám đ nh k thu t ch t
l

ng công trình
- Th m đ nh thi t k , t ng d toán công trình: T t c các d án đ u t xây

d ng thu c m i ngu n v n và thành ph n kinh t đ u ph i đ
môn th m đ nh thi t k tr

c c quan chuyên

c khi xây d ng. N i dung th m đ nh trên m t s m t: s

tuân th các tiêu chu n, qui ph m trong thi t k ki n trúc, công ngh , k t c u …
- T ch c đ u th u mua s m thi t b , thi công xây l p
- Xin gi y phép xây d ng: T t c các công trình xây d ng m i, c i t o s a
Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

19

ch a, thay đ i ch c n ng ho c m c đích s d ng ph i xin gi y phép xây d ng
- Ký k t h p đ ng v i các nhà th u đ th c hi n d án
- Thi công xây l p công trình
- Theo dõi ki m tra vi c th c hi n h p đ ng
- Quy t toán v n đ u t xây d ng sau khi hoàn thành xây l p đ a d án
vào khai thác s d ng: Vi c quy t toán v n đ u t xây d ng đ

c ti n hành hàng

n m trong th i gian xây d ng. Khi d án hoàn thành thì ch đ u t ph i báo cáo

quy t toán v n đ u t cho c quan c p phát ho c cho vay v n và c quan quy t
đ nh đ u t . Khi quy t toán ph i qui đ i v n đ u t ( đ i v i nh ng công trình có
th i gian xây d ng l n h n 3 n m) đã th c hi n v m t b ng giá tr t i th i đi m
bàn giao đ a công trình vào v n hành và s d ng.
1.1.2.3. K t thúc xây d ng đ a d án vào khai thác s d ng.
Giai đo n này đ

c b t đ u t khi công trình xây d ng xong toàn b , v n

hành đ t thông s đ ra trong d án đ n khi thanh lý d án.
N i dung c a giai đo n này bao g m:
- Bàn giao công trình
- Th c hi n vi c k t thúc xây d ng công trình
- V n hành công trình và h

ng d n s d ng công trình

- B o hành công trình
- Quy t toán v n đ u t
- Phê duy t quy t toán
1.1.3. B n ch t và n i dung kinh t c a v n đ u t xây d ng c b n
1.1.3.1. B n ch t và vai trò c a v n đ u t xây d ng c b n
Tích lu là ngu n ch y u c a tái s n xu t m r ng. Tích lu là s d ng có
k ho ch m t ph n thu nh p qu c dân đ m r ng s n xu t, đ xây d ng xí nghi p
m i, c i t o, trang b l i k thu t các xí nghi p hi n có, đ t ng các tài s n c đ nh
Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT

Lu n v n Th c s

20

không s n xu t và t o l p các d tr v t t , tài chính. Ph n thu nh p qu c dân dùng
đ tích lu đ

c t o nên b ng s n ph m th ng d , đ

ho ch và nh p đ t ng c a nó tr
l

c hình thành m t cách có k

c h t ph thu c vào nh p đ t ng tuy t đ i kh i

ng thu nh p qu c dân. Trong nh ng đi u ki n nh nhau, m c tích lu s n xu t

ph thu c không ch vào kh i l

ng thu nh p qu c dân, mà còn ph thu c vào s

phân ph i thu nh p qu c dân và tiêu dùng.
Quá trình tích lu có tác d ng to l n đ n vi c hình thành c s v t ch t-k
thu t c a n n kinh t .
h i c n ph i th

nâng cao không ng ng m c tiêu dùng c a nhân dân, xã

ng xuyên m r ng s n xu t và do đó c n ph i t ng tích lu . Tích

lu không ch kéo theo nh ng s thay đ i v s l

ng trong các y u t v t ch t c a

l c lu ng s n xu t, mà còn có tác đ ng đ n t t c moi l nh v c ho t đ ng c a con
ng

i, t o đi u ki n đ gi m nh lao đ ng, nâng cao nh n th c và trình đ ngh

nghi p c a m i ng
Tích lu tr

i lao đ ng.
ch tđ

c th c hi n thông qua đ u t xây d ng c b n. Theo

n i dung kinh t , đ u t xây d ng c b n là s d ng m t ph n t ng s n ph m xã
h i, mà tr

c h t là qu tích lu đ tái s n xu t tài s n xu t tài s n c đ nh. V n đ u

t đ u t xây d ng c b n nh đã nói

trên là toàn b chi phí đ đ t đ

c m c đích

đ u t , bao g m: Chi phí cho vi c kh o sát, qui ho ch xây d ng, chi phí chu n b

đ u t , chi phí cho thi t k và xây d ng, chi phí mua s m và l p đ t máy móc, thi t
b và các chi phí khác đ

c ghi trong t ng d toán. V n đ u t đ u t xây d ng c

b n và v n c đ nh là nh ng khái ni m không gi ng nhau c v n i dung kinh t l n
trong s bi u hi n giá tr . S khác nhau c b n gi a chúng th hi n
t đ u t xây d ng c b n là v n c đ nh d
v n đ u t xây d ng c b n đã đ

i d ng ti m tàng, còn v n c đ nh là

c khai thác, s d ng. Bi u hi n v t ch t c a v n

c đ nh là nhà c a, v t ki n trúc, máy móc, thi t b , ph
đi u ch nh, đo l

ch , v n đ u

ng ti n v n t i, d ng c

ng, d ng c s n xu t và kinh doanh có giá tr và th i gian s d ng

m c quy đ nh.
Nh v y, ngoài ph n v n đ u t xây d ng c b n huy đ ng t n
thì v n đ u t xây d ng c b n
Ph m Th Mai

n

c ta đ

c ngoài,

c hình thành t vi c phân ph i t ng
L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

21

s n ph m xã h i và thu nh p qu c dân. Ph n l n thu nh p qu c dân đ

c s d ng

đ tích lu , đi u đó làm t ng kh n ng đ u t xây d ng c b n vào n n kinh t và
t ng n ng l c s n xu t m i cho n n kinh t . Ngu n v n đ u t xây d ng c b n đã
đ

c huy đ ng c

nh ng khu v c không ph i là kinh t Nhà n

đ u t thu hút t đ u t n

c, đ c bi t là v n

c ngoài đang đóng m t vai trò h t s c quan tr ng trong

quá trình công nghi p hoá, hi n đ i hoá c a n

c ta.

u t t p trung, đúng h

đã làm t ng n ng l c s n xu t c a nhi u ngành kinh t qu c dân.

ng

ó là các c s

c a ngành đi n (thu đi n Hoà Bình, Tr An, nhi t đi n Ph L i,... và hi n nay là
nhà máy thu đi n có t m c th gi i-thu đi n S n La đang đ

c xây d ng) s

đóng vai trò h t s c quan tr ng đ i v i quá trình phát tri n kinh t -xã h i đ t n
góp ph n đ y lùi kho ng cách trong phát tri n kinh t -xã h i c a n

c

c ta so v i th

gi i.
1.1.3.2. N i dung kinh t c a v n đ u t xây d ng c b n:
Nh ta bi t, đ ti p t c quá trình s n xu t, khi phân ph i t ng s n ph m xã
h i, ng

i s n xu t ph i tính toán khôi ph c các t li u s n xu t (bao g m c t li u

lao đ ng và đ i t

ng lao đ ng) đã tiêu hao trong quá trình s n xu t.

it

ng lao

đ ng (nguyên, nhiên v t li u) có đ c tính tham gia m t l n, toàn b vào m t chu k
s n xu t và sau quá trình s n xu t nó hoàn toàn thay đ i hình thái v t ch t c a mình
đ tr thành s n ph m, khi s n ph m đ
đ ng tr l i d

i hình thái ti n t . Nh m khôi ph c đ i t

ph i tích và trích ra m t l
đ i t

c tiêu th , toàn b giá tr c a đ i t

ng lao

ng lao đ ng, ng

i ta

ng ti n t doanh s bán hàng-ngang b ng v i giá tr c a

ng lao đ ng đã di chuy n vào s n ph m đ mua s m, d

tr

nguyên

li u...cho quá trình s n xu t ti p theo. T li u lao đ ng (ch y u là tài s n c đ nh),
có đ c tính tham gia vào nhi u chu k s n xu t và không thay đ i v m t hình thái
hi n v t ban đ u. Cu i m i chu k s n xu t, tài s n c đ nh b hao mòn và ph n giá
tr t

ng đ

ng v i m c hao mòn đó đ

Khi s n ph m đ

c chuy n vào giá tr s n ph m s n xu t ra.

c tiêu th , ph n giá tr tài s n c đ nh hao mòn đó l i tr v hình

thái ti n t , g i là v n kh u hao tài s n c đ nh. V n kh u hao đ

c tích lu theo

th i gian s d ng c a tài s n c đ nh hình thành qu khâu hao. Qu kh u hao đ
Ph m Th Mai

c

L p cao h c 16KT

Lu n v n Th c s

22

chia ra hai ph n: Qu khâu hao c b n và qu kh u hao s a ch a l n. Qu kh u hao
s a ch a l n tài s n c đ nh đ

c dùng s a ch a l n nh m ph c h i và duy trì tính

n ng, công d ng c a tài s n c đ nh. Qu kh u hao c b n đ
toàn b giá tr c a tài s n c đ nh qua con đ

c dùng đ tái t o l i

ng đ u t xây d ng c b n, có ngh a

là tái s n xu t gi n đ n tài s n c đ nh. Qu kh u hao tài s n c đ nh ch ngang
b ng giá tr tài s n c đ nh khi nào tài s n c đ nh đó h t th i h n s d ng. Trong
đi u ki n t p trung qu kh u hao c a nhi u tài s n c đ nh, cùng v i s phát tri n
m nh m c a khoa h c-k thu t và n ng su t lao đ ng xã h i ngày càng đ
cao thì qu kh u hao c b n không nh ng đ
có th đ

c nâng

c dùng tái s n xu t gi n đ n mà còn

c dùng đ tái s n xu t m r ng tài s n c đ nh.

Ngu n v n đ u t xây d ng c b n hình thành t qu kh u hao tài s n c
đ nh có các tính ch t sau:
- Hình thành d n d n, t

ng đ i n đ nh và đ

c tích lu theo m c đ hao

mòn TSC .
- Ngu n v n này có gi i h n b i giá tr ban đ u c a tài s n c đ nh.
- Ch y u đ

c dùng đ tái s n xu t gi n đ n tài s n c đ nh.

T ng s n ph m xã h i sau khi bù đ p các t li u s n xu t đã tiêu hao đ
g i là thu nh p qu c dân. Thu nh p qu c dân đ

c

c chia ra thành qu tích lu và qu

tiêu dùng. Qu tích lu là ngu n v n đ tái s n xu t m r ng, trong đó ch y u là
tái s n xu t m r ng tài s n c đ nh.
ra d
tuý đ

i hình th c qu ti n l

các đ n v , xí nghi p thu nh p qu c đ

ct o

ng và thu nh p thu n tuý. M t ph n thu nh p thu n

c đ l i xí nghi p, m t ph n đ

c t p trung vào ngân sách Nhà n

cd

i

hình th c thu . M t ph n thu nh p thu n tuý c a xí nghi p và m t ph n trong s chi
c a ngân sách Nhà n

cđ

c dùng làm ngu n v n đ u t đ u t xây d ng c b n,

đ t o ra tài s n c đ nh trong n n kinh t qu c dân. Gi a tài s n c đ nh và thu
nh p qu c dân có m i quan h bi n ch ng ph thu c l n nhau: T ng tài s n c đ nh
s n xu t s d n t i t ng thu nhâp qu c dân. T ng thu nh p qu c dân s có đi u ki n
đ tái s n xu t m r ng tài s n c đ nh. Tài s n c đ nh t ng thêm trên c s t ng
Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

23

thêm v n đ u t xây d ng c b n. Kh i l

ng v n đ u t xây d ng c b n t ng lên

khi thu nh p qu c dân t ng lên và t ng ph n tích lu trong thu nh p qu c dân.
Ngu n v n đ u t xây d ng c b n đ

c hình thành t qu tích lu có các

tính ch t c b n sau:
-

c hình thành t vi c phân ph i k t qu c a s n xu t kinh doanh.

- M c t ng c a ngu n v n này ph thu c m c t ng thu nh p qu c dân, chính
sách đ u t phát tri n s n xu t c a

ng, Nhà n

c và vi c hi i quy t m i quan h

gi a tích lu và tiêu dùng.
- Ch y u đ

c dùng đ tái s n xu t m r ng tài s n c đ nh.

Trong đi u ki n qu c t hoá, toàn c u hoá kinh t m t b ph n thu nh p qu c dân

n

c ngoài đ

c di chuy n vào n

c ta d

i hình th c vi n tr , cho vay... và tr c

ti p đ u t c a chính ph và các t ch c, cá nhân n

c ngoài. Ngu n v n đ u t

này có vai trò h t s c quan tr ng đ i v i phát tri n kinh t n

c ta là không th ph

nh n, tuy nhiên, trong quá trình công nghi p hoá-hi n đ i hoá nh m xây d ng c s
v t ch t-k thu t cho ch ngh a xã h i
t trong n

ng và Nhà n

c ta luôn coi ngu n v n đ u

c (kh u hao c b n và tích lu t n i b n n kinh t qu c dân) là nhân

t ch y u, có tính ch t quy t đ nh đ i v i vi c th c hi n các m c tiêu phát tri n
kinh t -xã h i c a mình.

1.1.4. Phân lo i v n đ u t xây d ng c b n
V n đ u t xây d ng c b n ch y u đ

c phân lo i theo m t s tiêu th c

sau: theo ngu n hình thành, theo c c u ngành, c c u công ngh và c c u tái s n
xu t.
* V n đ u t xây d ng c b n phân theo ngu n hình thành: Bao g m v n
ngân sách Nhà n

c c p, v n tín d ng đ u t phát tri n c a Nhà n

này đã bao g m ngu n ODA), v n đ u t c a doanh nghi p Nhà n
c a t nhân và dân c , v n đ u t tr c ti p n

Ph m Th Mai

c (hai ngu n
c, v n đ u t

c ngoài.

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

24

* V n đ u t xây d ng c b n phân theo c c u ngành: Th hi n s phân

ph i v n đ u t xây d ng c b n gi a các ngành c a n n kinh t qu c dân.
* V n đ u t xây d ng c b n phân theo c c u công ngh : C c u công
ngh th hi n m i t
là th hi n m i t

ng quan c a v n đ u t xây d ng c b n theo công d ng. T c

ng quan gi a các ph n chi phí cho các công tác xây d ng c b n,

đó là: v n cho công tác xây d ng và l p đ t, cho công tác mua s m máy móc và
thi t b và v n đ u t xây d ng c b n cho các công tác ki n thi t c b n khác.
Hoàn thi n c c u công ngh c a v n đ u t có ngh a là t ng t

ng đ i ph n

chi mua thi t b , công c . S thay đ i c c u v n đ u t xây d ng c b n theo
h

ng t ng chi phí mua thi t b ph n ánh ti n b k thu t c a s n xu t và có ý ngh a

kinh t quan tr ng. Vi c hoàn thi n c c u công ngh v n đ u t s

nh h

ng tích

c c đ n c i ti n c c u k thu t c a tài s n c đ nh, b ng vi c t ng ph n máy móc,
thi t b . Hi u qu s n xu t ph thu c vào s l

ng, ch t l

ng và trình đ s d ng

các máy móc thi t b , cho nên nâng cao t tr ng chi phí thi t b , t ng b ph n tích
c c c a tài s n c đ nh là m t trong nh ng ph

ng h

ng quan tr ng c a hoàn

thi n c c u v n đ u t .
* V n đ u t xây d ng c b n phân theo hình th c tái s n xu t: Có b n hình
th c tái s n xu t tài s n c đ nh: Xây d ng m i, m r ng, c i t o, trang b l i k
thu t các c s hi n có.
Trong nh ng giai đo n nh t đ nh c a s nghi p xây d ng và phát tri n kinh
t , vi c xác đ nh t l t i u gi a các hình th c tái s n xu t tài s n c đ nh có ý
ngh a quan tr ng. Xây d ng m i cho phép áp d ng d dàng k thu t m i và thay
đ i s phân b các ngành b ng cách b trí các công trình xây d ng m i t i nh ng
n i h p lý, b o đ m khai thác đ y đ h n các tài nguyên thiên nhiên. Khi nh n
m nh các u đi m trên, t góc đ hi u qu toàn b n n s n xu t xã h i, xây d ng
m i có nh ng nh
t đ

ch

c đi m nh t đ nh: òi h i v n đ u t l n, ph n đáng k v n đ u

ng vào xây d ng nhà x

Ph m Th Mai

ng và các công trình ph c v , xây d ng m i là

L p cao h c 16KT


Lu n v n Th c s

25

y u t phát tri n s n xu t theo chi u r ng, còn c i t o, trang b l i k thu t các xí
nghi p hi n có là y u t phát tri n s n xu t theo chi u sâu.
Có th đ t đ
hi n có.

c hi u qu đáng k nh c i t o và trang b l i các xí nghi p

i u đó g n li n v i hàng lo t các y u t , tr

s n c đ nh s n có, đ c bi t là b ph n nhà x
s n xu t đã đ

c h t là nh s d ng các tài

ng, v t ki n trúc. Nh ng m i liên h

c xác l p, v i cán b chuyên môn đã có và kinh nghi m c a h s

góp ph n t ng s n xu t s n ph m v i chi phí v n đ u t t

ng đ i ít và trong m t

th i gian ng n h n so v i xây d ng các xí nghi p m i. Nâng cao n ng l c s n xu t
b ng cách c i t o và trang b l i các xí nghi p hi n có, áp d ng thi t b k thu t hi n
đ i h n s d n đ n nâng cao t tr ng b ph n tích c c c a tài s n c đ nh (nâng t
tr ng máy móc, thi t b ) và gi m th i h n thu h i v n đ u t . C i t o và trang b l i
k thu t các xí nghi p không ch có ý ngh a kinh t mà còn có ý ngh a xã h i, có tác
d ng gi m nh đi u ki n lao đ ng và nâng cao trình đ công nhân.
i v i v n đ c c u công ngh c a v n đ u t xây d ng c b n, cùng v i
vi c xét ch n ch t ch các công trình xây d ng m i, đ u t chi u sâu và đ ng b
hoá ph i đ
tr

c coi là m t v n đ r t quan tr ng trong vi c hoàn thi n c c u đ u t ,

c h t nh m vào nh ng vào nh ng khâu m u ch t đem l i hi u qu cao, t ng

nhanh s n l

ng và nâng cao ch t l

ng s n ph m.

ng th i vi c s d ng h p lý,

có hi u qu v n đ u t xây d ng c b n có ý ngh a h t s c quan tr ng đ i v i s
nghi p xây d ng phát tri n kinh t , v n hoá, n đ nh và t ng b

c nâng cao đ i

s ng v t ch t, tinh th n c a nhân dân.
1.2. K t qu và hi u qu c a ho t đ ng đ u t xây d ng
1.2.1. K t qu c a ho t đ ng đ u t xây d ng c b n
K t qu ho t đ ng đ u t xây d ng c b n th hi n
đ u t

đã đ

c th c hi n,

các tài s n c đ nh đ

kh i l

ng v n

c huy đ ng ho c n ng

l c s n xu t kinh doanh ph c v t ng thêm.

Ph m Th Mai

L p cao h c 16KT