Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cụ̉ phần và thương mại Phương Thế

Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

Lời Mở Đầu
Trong chiến lược phát triển kinh tế- xã hội của nước ta hiện nay, bên
cạnh chiến lược phát triển những ngành công nghiệp mũi nhọn, ngành du
lịch thì nông nghiệp vẫn được coi là ngành có vai trò đặc biệt quan trọng.
Nông nghiệp không chỉ giải quyết vấn đề lương thực cho đất nước, hàng hóa
cho xuất khẩu mà còn là một trong những ngành quan trọng trong cung cấp
nguyên liệu để phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và tạo thêm
công ăn việc làm cho dân cư. Đồng thời nông nghiệp còn là ngành có vai trò
đặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường
sinh thái. ở các nước đang phát triển cũng như nước ta, nông nghiệp là
ngành có liên quan trực tiếp đến việc làm, thu nhập và đời sống của đại đa số
dân cư. Vì vậy, nông nghiệp có tầm quan trọng với nền kinh tế và ổn định và
chính trị xã hội.
Trong những năm đổi mới, nông nghiệp nước ta đã góp phần quan trọng
tạo ra bước phát triển vượt bậc của nền kinh tế. Từ một nước luôn trong tình
trạng thiếu lương thực nhưng đến nay chúng ta không những đảm bảo an ninh
lương thực, mà mấy năm qua đã xuất khẩu gạo đứng thứ hai trên thế giới. Có
thể nói, thắng lợi to lớn của ngành nông nghiệp nước ta trong 15 năm thực
hiện công cuộc đổi mới, là nhân tố rất quan trọng trong việc đưa đất nước ra
khỏi giai đoạn khủng hoảng kinh tế- xã hội và chuyển sang giai đoạn phát
triển mới.
Nông nghiệp phát triển sẽ thúc đẩy nền kinh tế xã hội. Trong hàng loạt
các yếu tố thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển toàn diện, chuyển sang
nền nông nghiệp hàng hóa thì vật tư nông nghiệp giữ vai trò quan trọng. Hoạt
động này có thể là một yếu tố cấu thành quy trình sản xuất nông nghiệp của
xã hội, có tác động trực tiếp đến việc tăng năng suất và chất lượng nông
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

1


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
phẩm, vì vậy việc ra đời Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Phương
Thế đã và đang cố gắng cung cấp những vật tư nông nghiệp tốt nhất giúp cho
ngành nông nghiệp phát triển, thu đựơc năng suất cao, chất lượng sản phẩm tốt.
Trong quá trình thực tập, em đã được sự chỉ dẫn giúp đỡ của các thầy cô
giáo bộ môn kế toán, đặc biệt là giúp đỡ chỉ bảo của cô Bùi Thị Chanh. Tuy
thời gian thực tập chưa nhiều, kiến thức còn hạn chế, chắc chắn không thể
tránh khỏi những sai sót trong quá trình viết bài báo cáo này. Kính mong các
thầy cô trong khoa cùng các cô, chú, các anh chị trong phòng kế toán Công ty
CPSX& TM Phương Thế giúp đỡ để chuyên đề “ Kế toán bán hàng và xác
định kết quả kinh doanh tại Công ty cụụ̉ phần và thương mại Phương Thế”
của em được hoàn thiện hơn.

Khoá luận Tốt Nghiệp Gồm 3 Chương:
Chương I: Lý luận chung về kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh của Doanh nghiệp.
Chương II: Thực tế công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh của Công ty Cổ phần SX và TM Phương Thế
Chương III: Một số đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

2

Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

Chương I
Lý luận chung về kế toán bán hàng
và xác định kết quả kinh doanh của Doanh nghiệp
I- Khái niệm thành phẩm, hàng hóa, tiêu thụ, Nguyên tắc ghi sổ kế
toán thành phẩm, phương pháp kế toán chi tiết thành phẩm, phương
pháp kế toán tổng hợp thành phẩm.
1- Các khái niêm.
- Khái niệm thành phẩm.
Thành phẩm là những sản phẩm đã kết thúc quá trình chế biến do các bộ
phận sản xuất của Doanh nghiệp sản xuất hoặc thuê ngoài gia công xong đã
được kiểm nghiệm phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật và nhập kho để chuẩn bị
cung cấp cho xã hội.
- Khái niện hàng hóa.
Hàng hóa là các loại vật tư, sản phẩm do doanh nghiệp mua về với mục
đích để bán( bán buôn và bán lẻ)
- Khái niệm tiêu thụ
Tiêu thụ là việc chuyển giao quyền sơ hữu bằng hàng để nhận lại quyền
sở hữu bằng tiền nhằm thực hiện giá trị sản phẩm hàng hóa.
Thành phẩm được xác định là tiêu thụ khi người mua đã trả tiền hoặc
chấp nhận trả tiền.
2- Nguyên tắc ghi sổ kế toán thành phẩm
Giá trị thành phẩm theo nguyên tắc phải được ghi nhận theo giá gốc( trị giá
thực tế) trường hợp giá trị thuần có thể thực hiện được thấp hơn giá gốc thì giá
trị thành phẩm phải phán ánh theo giá trị thuần theo giá trị có thực hiện được.
Trong thực tế, doanh nghiệp thường sản xuất nhiều mặt hàng và hoạt

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

3


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
động nhập- xuất thành phẩm trong doanh nghiệp luôn có biến động lớn do
nhiều nguyên nhân, để phục vụ cho việc hạch toán hàng ngày kịp thời, kế toán
thành phẩm còn có thể sử dụng giá hạch toán để ghi chép vào phiếu nhập,
phiếu xuất và ghi sổ kế toán ghi tiếp thành phẩm.
a- Giá gốc thành phẩm nhập kho
- Giá gốc thành phẩm nhập kho được xác định theo từng trường hợp
nhập.
+ Thành phẩm do các bộ phận sản xuất chính và sản xuất của doanh
nghiệp sản xuất ra phải được ghi nhận theo giá thành sản xuất thực tế bao
gồm. Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi
phí sản xuất chung để sản xuất thành phẩm.
+ Thành phẩm thuê ngoài gia công để chế biến được ghi nhận theo giá
thành thực tế gia công chế biến bao gồm. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.
Chi phí thuê gia công. Chi phí vận chuyển bốc dỡ khi giao, nhận công nhân.
Giá gốc thành phẩm nhập kho.
Thành phẩm do DN sản xuất ra = giá thành thực tế.
TP thuê ngoài
chế biến

=

Chi phí

+

chế biến

Chi phí liên quan trực tiếp
đến công việc chế biến

b- Giá gốc thành phẩm xuất kho
Phải tuân thủ nguyên tắc tính theo giá gốc, nhưng do thành phẩm nhập từ
các nguồn nhập và là hoạt động trong quá khứ của các kỳ kế toán khác nhau.
Do đó có thể xác định giá gốc của thành phẩm xuất kho, kế toán có thể sử
dụng một trong những phương pháp tính giá hàng tồn kho sau.
+ Phương pháp tính theo giá đích danh (giá thực tế của từng lô nhập)
+ Phương pháp bình quân gia quyền (sau mỗi lần nhập hoặc cuối kỳ)
+ Phương pháp nhập trước- xuất trước (Fi Fo)
+ Phương pháp nhập sau- xuất trước (Li Fo)
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

4


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
3- Phương pháp kế toán chi tiết thành phẩm
Kế toán chi tiết thành phẩm được thực hiện tại phòng kế toán phương
pháp kế toán chi tiết được áp dụng có thể là một trong ba phương pháp kế
toán chi tiết sau:

*) Phương pháp thẻ song song
- Nguyên tắc:
+ ở kho: Thủ kho mở thẻ kho cho từng thứ, từng loại vật liệu để phản
ánh tình hình nhập, xuất, tồn kho vật liệu, công cụ dụng cụ về mặt số lượng
và tính ra số tồn kho.
+ ở phòng kế toán: Kế toán cũng mở một thẻ tương ứng và một sổ chi
tiết để ghi chép tình hình nhập, xuất, tồn kho cả về mặt lượng và giá trị.
Sơ đồ:
Phiếu nhập

(2)

Sổ chi
tiết
vật tư
hoặc
thẻ
kho

(1)

Thẻ kho
(1)

Phiếu xuất

(3)

Bảng tổng
hợp Nhập

-xuất- tồn

(4)

Kế toán
tổng hợp

(2)

- Ưu điểm- Nhược điểm:
+ Ưu điểm: Đơn giản, dễ ghi chép, dễ đối chiếu, kiểm tra.
+ Nhược điểm: Còn ghi chéo trùng lập nhau về mặt số lượng.
- Điều kiện áp dụng: Chỉ áp dụng có những doanh nghiệp có chủng loại
vật tư ít, nhập xuất không thường xuyên, trình độ kế toán không cao.
*) Phương pháp đối chiếu luân chuyển
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

5


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
Kế toán không mở thẻ kế toán chi tiết vật liệu mà sổ đối chiếu luân
chuyển để hạch toán số lượng và số tiền của từng loại vật tư theo từng kho. Sổ
này ghi theo mỗi tháng một lần vào cuối tháng trên cơ sở tổng hợp các chứng
từ nhập, xuất phát sinh trong tháng mỗi thứ chỉ ghi một dòng trong sổ.
Cuối tháng đối chiếu số lượng vật tư trên sổ đối chiếu luân chuyển với
thẻ kho, đối chiếu số tiền với kế toán tổng hợp.
Sơ đồ:

Phiếu nhập

(2)

Bảng
thống
Bảng
Bảng
kê kê
thống
thống
kê
(3)

Thẻ kho

(4)

Sổ
luân
Sổ đối
đối
Sổ chiếu
chiếu
đối chiếu
luân
chuyển
luân
chuyển
chuyển

(3)

Phiếu xuất
(2)

(4)

Kế toán tông
hợp

Bảng
Bảng
Bảngkê
kê
kê
xuất
xuất
xuất

*) Phương pháp sổ số dư
. ở kho: Giống phương pháp thẻ song song.
. Tại phòng kế toán: Định kỳ kế toán hướng dẫn thủ kho kiểm tra tình
hình ghi chép, cách thức ghi chép và nhận các chứng từ, kế toán phải tính ra
tổng số tiền trên từng chứng từ rồi ghi vào cột số tiền trên phiếu giao nhận.
Đồng thời ghi số tiền của từng nhóm thành phẩm, nhập riêng , xuất riêng rồi
ghi vào bảng lũy kế Nhập- xuất-(2)tồn kho , tiếp tục cộng nhập xuất trong tháng
Phiếu nhập
Phiếu dao nhận chừng từ
để tính ra số dư, cuối tháng
của

từng
nhóm
thành
nhậpphẩn, số dư này dùng để đối
Sổ
số
dư
(1)
chiếu với số dư mà kế toán đã tính.
(5)
Bảng lũy kế nhập- xuấtThẻ
kho
Sơ đồ:
tồn
Kế toán tổng
(1)
hợp
Phiếu dao nhận chứng từ
Phiếu xuất
xuất
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

6


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

Chú thích:

Đối chiếu
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
4-Phương pháp kế toán tổng hợp.
TK 154

TK 155
Giá thành thực tế TP
nhập kho.

TK 157

Giá thành thực tế TP gửi đi
bán
TK 632

TK
3381
Giá trị TP thừa chờ xử lý

Giá thành thực tế TP xuất
bán trực tiếp hoặc bán trả
góp ...
TK 111, 138,
334

TK 412
Điều chỉnh tăng giá
thành phẩm theo quy

định nhà nứoc

Giá trị thành phẩm chờ
xử lý

Điều chỉnh giảm giá thành
phẩm theo quy định nhà
nước

Sơ đồ 1: Kế toán tổng hợp TP theo phương pháp kê khai thường xuyên

II- Kế toán về tiêu thụ.
1- Các phương thức bán hàng.

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

7


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
a) Kế toán bán hàng theo phương thức bán hàng trực tiếp: là phương
thức giao hàng cho người mua trực tiếp tại kho hay trực tiếp tại các phân
xưởng không qua kho của DN. Số hàng này khi giao cho người mua thì được
trả tiền ngay hoặc được chấp nhận thanh toán. Vì vậy, sản phẩm xuất bán
được coi là đã bán hoàn thành.
b)Kế toán bán hàng theo phương thức gửi đại lý, ký gửi bán đúng giá
hưởng hoa hồng: là phương thức mà bên chủ hàng (bên giao đại lý) xuất hàng
giao cho bên nhận đại lý (bên đại lý) để bán. Bên nhận đại lý, ký gửi phải bán

hàng theo đúng giá bán đã quy định và được hưởng thù lao đại lý dưới hình
thức hoa hồng.
c) Kế toán bán hàng theo phương thức trả chậm, trả góp: là phương thức
bán hàng thu tiền nhiều lần, người mua thanh toán lần đầu ngay tại thời điểm
mua. Số tiền còn lại người mua chấp nhận trả dần ở các kỳ tiếp theo và chịu
một tỷ lệ lãi suất nhất định. DN chỉ hạch toán vào TK 511 - Doanh thu bán
hàng, phần doanh thu bán hàng thông thường (bán hàng thu tiền một lần).
Phần lãi trả chậm được coi như một khoản thu nhập hoạt động tài chính và
hạch toán vào bên Có TK 515 - Thu nhập từ hoạt động tài chính. Theo
phương thức bán này, về mặt kế toán khi giao hàng cho khách coi là đã bán
nhưng thực chất thì DN mới chỉ mất quyền sở hữu về số hàng đó.
d) Kế toán bán hàng theo phương thức hàng đổi hàng: là phương thức
bán hàng mà DN đem sản phẩm vật tư, hàng hoá để đổi lấy vật tư, hàng hoá
khác không tương tự. Giá trao đổi là giá hiện hành của vật tư, hàng hoá tương
ứng trên thị trường.
2 - Kế toán bán hàng.
a) Tài khoản sử dụng.
- TK 157: Hàng gửi bán.
- TK 131: Phải thu của khách hàng.
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

8


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
- TK 511: Doanh thu bán hàng.
- TK 512: Doanh thu nội bộ.
- TK 632: Giá vốn hàng bán.

- TK 911: Xác định kết quản kinh doanh.
b) Phương pháp kế toán.
(Hạch toán theo phương pháp kê khai thường xuyên, nộp thuế theo
phương pháp khấu trừ)

*) Kế toán bán hàng theo phương thức bán trực tiếp.
TK 154,
155



TK
632

Giá gốc
của sản
phẩm,
dịch vụ đã
cung cấp

TK 521, 531,
TK
TK 111, 112,
TK 511,
(2
131
 911
 512
532
)

Các
Kết
Kết
Ghi nhận Tổng
doanh
giá
khoản
chuyển
chuyển
thu bán than giảm trừ
doanh
giá vốn
hàng
h
thu
doanh
hàng
toán
thu
hóa
thuần
TK
33311

 Kết chuyển toàn bộ các khoản giảm
trừ DT

Sơ đồ 2: Kế toán bán hàng theo phương thức bán trực tiếp.

*) Kế toán bán hàng theo phương thức hàng gửi bán.

TK 154,
155



TK
157

Giá gốc
hàng gửi
bán đại
lý, ký
gửi.

TK
2.2 632

Giá gốc
của hàng
gửi bán
đại lý đã
bán.

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

TK
911

Kết

chuyển
giá vốn
hàng
bán.

TK
511
K/c
doanh
thu
thuần.

2.1
Ghi
nhận
doanh
thu

9
TK 33311

TK
131



TK
641

Hoa hồng

gửi cho
bên nhận
đại lý, ký
gửi.


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

Sơ đồ 3: Kế toán hàng gửi bán đại lý, ký gửi ở bên giao đại lý
TK 511

TK 331

TK 131




Số tiền bán hàng đại
lý, ký gửi.

Hoa hồng bán đại lý, ký
gửi.

TK 111, 112

Trả tiền bán hàng đại lý, ký
gửi.
Sơ đồ 4: Kế toán hàng gửi đại lý, ký gửi ở bên nhận đại lý



*) Kế toán bán hàng theo phương thức hàng gửi bán.
TK 154,
155



TK
157

Trị giá vốn
thực tế của
hàng gửi
bán

TK
TK
TK
TK 111, 112,
131
2.1
2.2 632
 911
 511
K/c DTT
Trị giá
Kết
Doanh

để
xác
vốn
thực
chuyển
thu của
định
tế của
giá vốn
hàng gửi
KQKD
hàng
hàng
gửi
bán
TK 33311 bán
bán đã
bán

TK 154, 155,
TK
TK
TK 111,
Sơ
đồ
5:
Kế
toán
bán
hàng

theo
phương
thức
gửi
hàng
đi
bán
.
156
632
511
112



Doanh thu
Giá gốc hàng xuất
hàng
*) Kế toánbán
bántheo
hàngphương
theo phương thức trả chậm,bán
trả góp.
và cung
thức trả chậm, trả
cấp dịch
góp.
vụ
TK
TK 111, 112

TK 33311
131
2.2
Thuế GTGT
phải nộp.

Thu tiền bán
hàng lần tiếp
theo.

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

TK
515

10
2.3
Ghi nhận
doanh

TK
3387

2.1
Tổng
giá
thanh
toán.

DT chưa thực
hiện


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

Sơ đồ 6: Kế toán bán hàng theo phương thức trả chậm, trả góp.

154, 155,
3) Kế 157
toán giá vốn.
156,

632 - Giá
vốn hàng
bán

Tài khoản sử dụng;

GiáGiá
vốnvốn
thành
Tk 632:
hàngphẩm,
bán hàng

155, 156

Hàng hóa bị trả lại nhập

kho

hóa được xác định là tiêu

Tài khoản này phản
thụ ánh tông giá vốn hàng hóa, BĐS đầu tư, giá thành
sản xuất của thành phẩm đă bán, chi chi phí trược tiếp của khối lượng dịch vụ
154
1593
hoàn thành đă cung cấp, chi phí khác được tính vào giá vốn hoặc ghi
giảm giá
vốn hàng bán
trong
năm
báotiếp,
cáo. chi
Chi phí
NVL
trực
phí nhân công trựcKếtiếp
toán giá vốn hàng bán
trên mức
nhập dự phòng giảm
bình
thường
(Theo
phương phápHoàn
kê khai
thường xuyên)
giá hàng tồn kho

111, 112,
331, 334

911
Chi phí liên quan đến cho
thuê hoạt động BĐSĐT

217

Cuối kỳ, kết chuyển
giá vốn hàng bán

Bán bất động sản đầu tư

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

214

11
Trích dự phòng giảm giá
hàng tồn kho


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

giá trị hao mòn

Kế toán giá vốn hàng bán theo phương pháp
Kiểm kê định kỳ đối với doanh nghiệp thương mại

611

632 - Giá vốn hàng
bán

Cuối kỳ kết chuyển trị
giá vốn của hàng xuất bán

1593

Hoàn nhập dự phòng giảm
giá hàng hóa

911
Trích lập dự phòng giảm
giá hàng hóa

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

12


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

4) Kế toán doanh thu và các khoản giảm trừ doanh thu.

Tài khoản sử dụng
TK 511: doanh thu bán hàng
a) Khái niện doanh thu và các khoản giảm trừ doanh thu.
- Khái niện doanh thu bán hàng.
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là toàn bộ số tiền thu được hoặc
sẽ thu được từ các giao dịch và nghiệp vụ phát sinh doanh thu như: bán sản
phẩm, hàng hoá, cung cấp dịch vụ cho khách hàng bao gồm cả các khoản phụ
thu và phí thu thêm ngoài giá bán (nếu có).
Căn cứ vào phương pháp tính thuế giá trị gia tăng (GTGT) mà doanh thu
bán hàng và cung cấp dịch vụ được xác định cụ thể như sau:
. Đối với hàng hoá dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo phương
pháp khấu trừ thì doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là giá bán chưa có
thuế GTGT.
. Đối với hàng hoá dịch vụ không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT hoặc
chịu thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ là tổng giá thanh toán (bao gồm cả thuế GTGT).
. Đối với hàng hoá dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt,
hoặc thuế xuất khẩu thì doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là tổng giá
thanh toán bao gồm cả thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế xuất khẩu.
- Khái niệm các khoản giảm trừ Doanh thu.
Các khoản giảm trừ doanh thu bao gồm: chiết khấu thương mại, giảm giá
hàng bán, hàng bán bị trả lại, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập khẩu và
thuế GTGT phải nộp theo phuơng pháp trực tiếp.
. Chiết khấu thương mại là số tiền Doanh nghiệp thưởng cho khách hàng
trong trường hợp khách hàng mua hàng với số lượng lớn.
. Giảm giá hàng bán là số tiền giảm ngoài hóa đơn bán hàng cho khách

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

13


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
hàng do hàng kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu.
. Giá trị hàng bán bị trả lại là số tiền Doanh nghiệp trả lại cho người mua
khi hàng đã được tiêu thụ nhưng do chất lượng hàng không đảm bảo theo hợp
đồng kí kết, người mua trả lại người bán.
Kế toán tổng hợp doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ

(Trường hợp doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ)

511 - Doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ

911

Cuối kỳ kết chuyển
doanh thu thuần

Doanh thu
giá
phát sinh
toán
33311

111, 112, 131

Tổng
thanh

Thuế
GTGT

521

Chiết khấu TM,
giảm giá hàng bán
hàng bán bị trả lại
phát sinh
3331
Thuế GTGT

Cuối kỳ kết chuyển chiết khấu thương mại, giảm giá
hàng bán,
hàng bán bị trả lại

Kế toán tổng hợp doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ

333

511- Doanh thu bán
(Trường
hợp và
tínhcung
thuế GTGT
theo phương

pháp trực tiếp)521
111, 112,
hàng
cấp dịch
131
vụ

Thuế XK, thuế TTĐB phải
nộp
Doanh thu phát
sinh

911
SV: Phùng
Cuối kỳ kết
Thịchuyển
Diện DT
thuần
Lớp: KT1-LT1-HN2

Chiết khấu
thương mại giảm
giá hàng bán
hàng bán bị trả lại
phát sinh

Cuối kỳ kết chuyển chiết
khấu thương mại, giảm giá
hàng
14 bán, hàng bán bị trả lại

Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

TK 334,338
(1) CP nhân viên bán
hàng

TK 641

TK
5-152,111,131
Kế toán chi phí bán hàng

TK 111,112,138

(8) Các khoản chi phí
CPBH

(2) GT thực tế NVL cho

hoạt641độngChi
bánphí
hàng
TK sử dụng: Tk
bán hàng

TK 911

TK 133
* Khái niệm: Chi phí bán
hàng là các chi phí thực tế phát sinh trong quá
TK163,1412,14
2
trình bảo quản
và bán sản phẩm, hàng hoá,
vụ, bao
gồm:
chi phí chào
(9)dịch
Kc kinh
tế bán
hàng
(3) TG thực tế CCDC

hàng, giới thiệu
sảnvụ
phẩm,
quảngđộng
cáo BH
sản phẩm, hoa hồng bán hàng, chi phí
phục
cho hoạt
TK 214

bảo hành sản phẩm, chi phí bảo quản, đóng gói, vận chuyển ...
(4) Trích khấu hao TSCĐ ở
Chi phí bán
hàng bao gồm:

TK 142(1422)

bộ phận bán hàng

- Chi TK
phí nhân viên.
111,112,336,335,15
- Chi phí vật liệu, bao bì.

CP chờ kc

4 (5) CP và bảo hành sản
- Chi phíphẩm
dụng cụ, đồ dùng.
TK 331,111,112

- Chi phí khấu hao TSCĐ.

mua ngoài dùng
- Chi phí(6)CPDV
dự phòng.

cho CPBH
- 111,112,141
Chi phí dịch vụ mua ngoài.
TK
TK 133

- Chi phí bằng tiền khác.

Chi phí khác bằng tiền
TK
TK 335
111,112,152,331,24
(7.1 a)
(7.1b) CP sửa
Rrích
1 chữa TSCĐthị

trước
CPSCTCĐ
vào CPBH

trường phát
sinh

TK 335

(7.1 c)
phẩn bổ
dần dần
CPSC lớn
TSCĐ

(7.1b)Tập hợp
CPSC lớn
TSCĐ
TK 142( 242)

SV: Phùng Thị Diện

CPSCTCĐ thực
Lớp: KT1-LT1-HN2
trí phát sinh

Cuối15
kỳ
tính vào
CPBH
phần CP
đã PS


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

TK
331,241,111,112,152

Sơ đồ 11: sơ đồ hạch toán chi phí bán hàng

6- Kế toán chi phí quản lư doanh nghiệp( QLDN)
* Khái niệm: CPQLDN là các khoản chi phí phát sinh trong hoạt động
quản lý chung của doanh nghiệp như: quản lý hành chính, tổ chức, quản lý
sản xuất trong phạm vi toàn doanh nghiệp.
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

16

Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
Chi phí quản lý doanh nghiệp dùng để tập hợp và kết chuyển chi phí
quản lý doanh nghiệp trong kỳ.
Chi phí quản lý doanh nghiệp bao gồm các chi phí sau:
-

Chi phí nhân viên quản lý.

-

Chi phí vật liệu quản lý.

-

Chi phí đồ dùng văn phong.

TK 642

TK
334,338(3382,3383,338
- Chi phí khấu hao TSCĐ.
( 1) CP nhân viên DN
4)

(10) Các khỏan ghi
giảm CPQLDN

-

Thuế, phí và lệ phí.

-

Chi phí dự phòng.

-

Chi phí dịch vụ mua ngoài.

-

Chi( phí
khác.
2)Trịbằng
giá tiền
thanh
toán của VL phục

TK 111,112,152,331

TK
142(1422)

vụ CPQLDN
TK 133

TK 153,142,242
(3)TGTTCCDC phục vụ QLDN

CP chờ KC

(4)Trích khấu hao TSCD sử dụng
tại QLDN
TK 333
(5) Thuế môn bài thuế nhà đất
phải nộp NSNN.
TK 111,112
(6) Lệ phí, phí giao thông câu
phà phục vụ QLDN.
TK 133

TK 139
(7) Dự phòng PTKĐ
tính vào CPSX phát sinh trong kỳ

TK 111,112
(9) Chi phí dịch vụ mua ngoài

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

17

(a) CP tiếp khách, CP bằng tiền

(9) K/c CPQLDN để
xác định KQKD
TK 911

TK 241

TK 111,112,141,331

TK 111,112,152

TK 133


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

Sơ đồ 12: Sơ đồ hạch toán chi phí quản lư doanh nghiệp.

7- Kế toán xác định kết quả kinh doanh.
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

18


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
Tk sử dụng: TK 911- Xác định kết quả kinh doanh.
Tài khoản này dùng để xác định và phản ánh kết quả hoạt động kinh
doanh và các hoạt động khác của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán.
-Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh là số chênh lệch giữa doanh thu
thuần với giá vốn hàng bán và chi phí quản lý doanh nghiệp.
- Kết quả hoạt động tài chính là số chênh lệch giữa doanh thu của hoạt
động tài chính và chi phí hoạt động tài chính.

- Kết quả hoạt động khác là số chênh lệch giữa các khoản thu nhập khác
và các khoản chi phí khác.
-Kết quả hoạt động kinh doanh của DN là hiệu số giữa thu nhập và chi phí
Công thức tổng quát:
Kết quả kinh doanh
=
Thu nhập
Kết quả của hoạt động bán hàng.

-

Chi phí

Công thức:
kết quả
của hoạt
động bán

=

Doanh
thu thuần

hàng

Các khoản
-

giảm trừ
DT

-

Giá vốn
hàng bán

Chi phí bán
-

hàng và chi
phí QLDN

Kế toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu.
- Cuối kỳ, kết chuyển doanh thu thuần để xác định kết quả kinh doanh.
Nợ TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 911: Xác định kết quả kinh doanh
- Cuối kỳ, kết chuyển giá vốn của thành phẩm đã tiêu thụ trong kì.
Nợ TK 911: Xác định kết quả kinh doanh
Có TK 632: Giá vốn hàng bán
- Cuối kỳ, kết chuyển chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp
Nợ TK 911: Xác định kết quả kinh doanh
Có TK 641, 642: CPBH
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

19


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

- Cuối kỳ, kết chuyển các khoản chi phí khác để xác định KQKD.
Nợ TK 911: Xác định kết quả kinh doanh
Có TK 811: Chi phí khác
- Xác định kết quả hoạt động kinh doanh.
Lỗ:

Nợ TK 421: Lợi nhuận chưa phân phối
Có TK 911: Xác định kết quả kinh doanh

Lãi:

Nợ TK 911: Xác định kết quả kinh doanh
Có TK 421: Lợi nhuận chưa phân phối
TK 911

TK 632

TK 511
Kết chuyển DTT
ở cuối kì

Kết chuyển giá gốc của
sản phẩm, hàng hoá
đang bán

TK 641,642 Cuối kì kết chuyển chi
phí bán hàng,
CPQLDN

TK 421

k/c lỗ về tiêu thụ

TK 421

K/c Lãi về tiêu thụ
Sơ đồ 13 :Kế toán xác định kế quản kinh doanh

8- Các hh́nh thức kế toán.
- HH́nh thức kế toán Nhật kí chung.
- HH́nh thức kế toán Nhật kư- Sổ cái
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

20


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
- HH́nh thức kế toán Chứng từ ghi sổ.
- HH́nh thức kế toán Nhật kư- Chứng từ
*) Đơn vị đang áp dụng hH́nh thức Chứng từ ghi sổ
- Căn cứ trực tiếp để ghi sổ kế toán tổng hợp là “ Chứng từ ghi sổ” việc
ghi sổ kế toán tổng hợp bao gồm:
+) Ghi theo tŕnh tự thời gian trên sổ Đăng kư chứng từ ghi sổ.
+) Ghi theo nội dung kinh tế trên Sổ cái.
Chứng từ ghi sổ do kế toán lập trên cơ sở chứng từ kế toán hoặc Bảng
tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại có cùng nội dung kinh tế. Chứng từ ghi
sổ được đánh số liên tục trong từng tháng hoặc cả năm và có chứng từ kế toán
đính kèm.

-Tŕnh tự ghi sổ.
+) Hàng ngày,căn cứ vào các chứng từ kế toán hoặc bảng tổng hợp chứng
từ kế toán cùng loại đă được kiểm tra, được dùng làm căn cứ ghi sổ, kế toán
lập chứng từ ghi sổ, sau đó được dùng để ghi vào sổ Cái. Các chứng từ kế
toán sau khi làm căn cứ lập chứng từ ghi sổ được dùng để ghi vào sổ, thẻ kế
toán chi tiết có liên quan.
+) Cuối tháng, phải khoán sổ tính ra tổng số tiền của các nghiệp vụ kinh
tế, tài chính phát sinh trong tháng trên sổ Đăng kí chứng từ ghi sổ, tính ra
Tổng số phát sinh Nợ, Tổng số phát sinh Có và số dư của từng tài khoản trên
Sổ Cái. Căn cứ lập Bảng cân đối số phát sinh.
+) Sau khi đối chiếu khớp đúng, số liệu ghi trên sổ Cái và Bảng tổng hợp
chi tiết được dùng để lập Báo cáo tài chính.

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

21


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp

chương II
Thực tế công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
của Công ty cổ phần sản xuất và thương mại phương thế

I-Đặc điểm chung về Công ty cổ phần sản xuất và thương mại
Phương Thế
1- Quá trình hình thành và phát triển của Công Ty
Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Phương Thế là đơn vị kinh

doanh hàng hóa, vật tư nông nghiệp, được thành lập theo quyết định số 280/
QĐ của UBND TP Hà Nội ngày 20/04/2004, văn phòng được đặt trong Gia
Biờn- Gia Lõm - Hà Nội Mã số Thuế: 010319098
Nhiệm vụ chính của công ty: là mua hàng hóa của nhà cung cấp đưa về
phân phối cho các cửa hàng thuộc công ty hoặc bán cho hộ tư nhân đến tay
người tiêu dùng. Các mặt hàng chủ yếu là phân bón, giống cây trồng, vật nuôi,
mua bán thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn gia súc gia cầm.... Với chức năng mục
tiêu của mình, từ khi thành lập đến nay, công ty đã không ngừng phấn đấu
vươn lên trong cơ chế thị trường và không ngừng phát triển.
Mạng lưới tiêu thụ

Nhà cung
cấp
Công ty CPSX và TM
Phương Thế
22
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2
Các Cửa hàng

Các hộ kinh
doanh tư nhân


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
Nhà cung
cấp
Công ty CPSX và TM
Phương Thế

Các Cửa hàng

Các hộ kinh
doanh tư nhân

Người tiêu
dùng
2. Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty trong 3 năm gần đây
(2007, 2008, 2009).
Tình hình thực hiện tiêu thụ vật tư qua 3 năm 2007 – 2009. Từ năm
2007 do thay đổi hình thức tiêu thụ và phương thức bán hàng việc tiêu thụ
hàng hoá, vật tư đều đạt và vượt mức kế hoạch đề ra khối lượng vật tư tiêu
thụ năm sau cao hơn năm trước. Công ty một mặt tập trung củng cố mạng
lưới bán lẻ thông qua các cửa hàng được đặt trên các huyện nên khối lượng
tiêu thụ khá lớn, mặt khác công ty lôi kéo các bạn hàng có vốn lớn tham gia.
Công ty mạnh dạn vay vốn đầu tư khi vào mùa vụ do vậy sản lượng ngày
càng tăng lên.
Bảng hoạt động sản xuất kinh doanh qua 3 năm 2007 – 2009
Đơn vị tính : nghh́n đồng
Chỉ tiêu
1. Tổng DT
2. Giá vốn
3. Lợi nhuận gộp
4. Chi phí QLDN
5. LN thuần từ HĐKD
Doanh thu HĐTC
Chi phí HĐTC
6. LN từ HĐTC
SV: Phùng Thị Diện

Lớp: KT1-LT1-HN2

2007
117.692.657
114.714.370
2.978.287
2.488.667
489.620
111.933
612.553
(500.320)
23

2008
135.018.682
132.018.600
3.000.082
2.506.900
493.182
174.183
167.894
6.289

2009
167.683.634
163.915.771
3.767.863
2.916.500
851.363
69.051

323.615
(254.564)


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
Doanh thu khác
165.000
109.591
164.761
Chi phí khác
0
101.548
99.120
7. Lợi nhuận khác
165.000
8.043
65.641
8. Tổng LN trước thuế
154.000
507.514
662.440
9. Thuế TNDN phải nộp
49.280
162.404
10. Lợi nhuận sau thuế
104.720
345.11
662.440
Lao động bình quân

70
80
100
Thu nhập bình quân
900
1100
1200
Doanh thu của công ty qua 3 năm tăng cụ thể là năm 2007 doanh thu là
117.692.657.000 đ thì đến năm 2009 167.683.634.000đ chỉ trong 3 năm tăng
49.990.977.000 đồng.
Lợi nhuận sau thuế tăng cụ thể như sau: năm 2007 là 104.720.000đồng
thì đến năm 2009 là 662.440.000đồng.
Để có được kết quả kinh doanh như trên ,doanh nghiệp đã áp dụng nhiều
biện pháp: Kinh doanh đa dạng các mặt hàng chú trọng mặt hàng chiến lược
là phân bón, mở rộng thị trường tiêu thụ, khai thác thị trường đầu vào hợp lý
cân đối lượng dự trữ thích hợp, sử dụng lao động một cách có hiệu quả.
3. Công tác tổ chức bộ máy của Công ty.
Tổng số cán bộ công nhân viên hiện nay của công ty là 90 người và được
phân công vào các bộ phận chủ yếu sau.
- Giám đốc công ty.
- Phó giám đốc
- Phòng tổ chức hành chính.
- Phòng nghiệp vụ kinh doanh- kho- cửa hàng
- Phòng kế toán tài vụ.
− Giám đốc Công ty: là người đứng đầu Công ty, người đại diện pháp
nhân duy nhất của Công ty, chịu trách nhiệm toàn diện trước cơ quan chủ
quản và Nhà nước.
− Phó giám đốc: là người giúp Giám đốc điều hành 1 hoặc 1 số lĩnh vực
SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

24


Trường Đại Học Lương Thế Vinh
Khoá luận tốt nghiệp
hoạt động của Công ty theo sự phân công của Giám đốc. Thay mặt Giám đốc
giải quyết công việc được phân công, những công việc giải quyết vượt quá
thẩm quyền của mình thì phải trao đổi và xin ý kiến của Giám đốc.
− Phòng tổ chức hành chính: là cơ quan chuyên môn, có chức năng
tham mưu, giúp việc cho Giám đốc trong công tác tổ chức văn thư, bảo hiểm
lao động và các công tác hành chính khác, theo đúng pháp luật, đúng quy định
của Nhà nước.
− Phòng nghiệp vụ kinh doanh: là cơ quan chuyên môn, có chức năng
tham mưu giúp ban Giám đốc và chịu trách nhiệm trước Giám đốc về tổ chức,
xây dựng, thực hiện công tác kinh doanh của Công ty. Thực hiện việc cung
ứng hàng hoá, xây dựng các hợp đồng mua bán, đại lý, ký gửi hàng hoá, dịch
vụ trong phạm vi Công ty.
− Phòng kế toán tài vụ: là cơ quan chuyên môn giúp Giám đốc Công ty
trong việc quản lý tài chính, xây dựng các kế hoạch tài chính ngắn hạn, dài
hạn, thực hiện công tác kế toán thống kê của Công ty.
Giám Đốc

Phó Giám Đốc

Phòng
nghiệp vụ
kinh doanh

Phòng tổ

chức hành
chính
kho

Phòng kế
toán tài vụ
Cửa
hàng

Sơ đồ 1: Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty.

SV: Phùng Thị Diện
Lớp: KT1-LT1-HN2

25