Giáo án Hóa học 10 bài 21: Khái quát về nhóm Halogen

Trường THPT nguyễn Tri

Giáo án hóa 10 kì II

KHÁI QUÁT VỀ NHÓM HALOGEN

I. Chuẩn kiến thức, kĩ năng
1. Kiến thức
Biết được:
- Vị trí nhóm halogen trong bảng tuần hoàn.
- Sự biến đổi độ âm điện, bán kính nguyên tử và một số tính chất vật lí của các
nguyên tố trong nhóm.
- Cấu hình lớp electron ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố halogen tương tự
nhau. Tính chất hoá học cơ bản của các nguyên tố halogen là tính oxi hoá mạnh.
- Sự biến đổi tính chất hóa học của các đơn chất trong nhóm halogen.
2. Kĩ năng
- Viết được cấu hình lớp electron ngoài cùng của nguyên tử F, Cl, Br, I.
- Dự đoán được tính chất hóa học cơ bản của halogen là tính oxi hóa mạnh dựa vào
cấu hình lớp electron ngoài cùng và một số tính chất khác của nguyên tử.
- Viết được các phương trình hóa học chứng minh tính chất oxi hoá mạnh của các
nguyên tố halogen, quy luật biến đổi tính chất của các nguyên tố trong nhóm.
- Tính thể tích hoặc khối lượng dung dịch chất tham gia hoặc tạo thành sau phản ứng.
II. Trọng tâm
- Mối liên hệ giữa cấu hình lớp electron ngoài cùng, độ âm điện, bán kính nguyên
tử... với tính chất hoá học cơ bản của các nguyên tố halogen là tính oxi hoá mạnh.
III. Phương pháp, phương tiện
Đây là dạng bài khái quát về nhóm nguyên tố, GV sử dụng linh hoạt các phương
pháp suy diễn, qui nạp.
IV. Chuẩn bị
− Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.
− Bảng 5.1 SGK.

Trường THPT nguyễn Tri

Giáo án hóa 10 kì II

V. Các bước lên lớp
1. Ổn định
2. Tổ chức hoạt động dạy và học

Hoạt động của thầy

Hoạt động 1

Hoạt động của trò

I. Vị trí của nhóm halogen trong bảng tuần hoàn

GV: Yêu cầu học sinh quan sát
Nhóm VIIA : Flo (F) , Clo (Cl) , Brom (Br) , Iot (I) ,
nhận diện nhóm VIIA ở HTTH.
Atatin (At) gọi là halogen , đứng kế cuối chu kì
Hãy cho nhận xét về vị trí các
At được điều chế nhân tạo bằng các phản ứng hạt
nguyên tố halogen. Đọc tên, kí hiệu
mhân.
nguyên tố
Nhóm halogen chỉ xét và học : Flo, Clo, Brom, Iot
Hoạt động 2
GV: cho học sinh − Viết cấu hình

electron của nguyên tố clo? − Số
electron ngoài cùng? − Ghi sự phân
bố electron vào các obitan? Suy ra,
cấu tạo nguyên tử các halogen

II. Cấu hình electron nguyên tử và cấu tạo nguyên tử
− Cấu hình electron lớp ngoài cùng là ns2 np5
− Ở trạng thái cơ bản, các halogen có 1 electron độc
thân
− Nguyên tử F không có phân lớp d , các halogen còn
lại có phân lớp d
Công thức electron :

Hoạt động 3
GV: hướng dẫn học sinh viết công
thức electron và công thức cấu tạo
của Cl2.
GV: yêu cầu học sinh viết công
thức electron, công thức cấu tạo
của X2 (suy từ Cl2 đã học) em hãy
cho biết liên kết hóa học trong
X2 ?

Công thức cấu tạo : X − X

Năng lượng liên kết X−X không lớn nên phân tử X2 dễ tách
thành 2 nguyên tử


Trường THPT nguyễn Tri

Giáo án hóa 10 kì II

GV: thông báo năng lượng liên kết
X − X không lớn → phân tử X2 dễ
tách thành 2 nguyên tử.
Hoạt động 4
GV: cho học sinh quan sát bảng 11,
hướng dẫn học sinh nhận xét rút ra
qui luật biến đổi tính chất các
halogen từ F → I

III. SỰ BIẾN ĐỔI TÍNH CHẤT
1. Sự biến đổi tính chất vật lí của các đơn chất:
Đi từ Flo đến Iot
−Trạng thái tập hợp: rắn, lỏng, khí
− Màu sắc : đậm dần
− Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi tăng dần
− Flo không tan trong nước vì phân hủy rất mạnh, các
halogen khác tương đối ít tan trong nước, tan nhiều trong
dung môi hữu cơ.

Hoạt động 5
GV: hướng dẫn học sinh căn căn cứ
vào cấu tạo lớp electron ngoài cùng
ở vỏ nguyên tử, năng lượng liên kết
X − X, độ âm điện và bán kính
nguyên tử để rút ra nhận xét.

2. Sự biến đổi độ âm điện

•Độ âm điện tương đối lớn
•Đi từ Flo đến iot độ âm điện giảm dần

*ns2 np5 →

•Flo có độ âm điện lớn nhất nên trong tất cả hợp chất chỉ
có số oxi hóa -1. Các halogen khác ngoài số oxi hóa -1 còn
có +1,+3,+5,+7

*7e ngoài cùng →

3. Sự biến đổi tính chất hóa học của các đơn chất :

*độ âm điện lớn, lớn nhất là…

Các halogen có cấu hình tương tự nên các halogen
có điểm giống nhau về tính chất hóa học của đơn chất cũng
thành phần và tính chất.

*bán kính nguyên tử và độ âm
điện giảm từ F đến I.

Dễ nhận electron :
X
… ns2 np5

+

1e →
…ns2 np6

X−


Trường THPT nguyễn Tri

Giáo án hóa 10 kì II

Có độ âm điện lớn, độ âm điện F(3,98) là lớn nhất
Từ F đến I, bán kính  , độ âm điện 
Kết luận :
Halogen là phi kim điển hình, là chất oxi hóa
mạnh, tính oxi hóa  từ F đến I
3. Củng cố
Nhấn mạnh tính oxi hóa của halogen, dựa vào kiến thức về cấu tạo nguyên tử và liên
kết hóa học để giải thích một số qui luật đã biết để phục vụ các bài học tới và để giải bài
tập
Cho 2 học sinh trả lời bài tập 1, 2, 3 trang 96 SGK. Đáp án : 1B, 2C, 3B