giáo án bài Vào phủ chúa trịnh

Trửụứng THPT QUANG TRUNG
Lý Xuõn iu

Ngy son : 18/8/2013
Tit 1
Bi dy:

Ngi son:

VO PH CHA TRNH

Trớch Thng kinh kớ s Lấ HU TRC
I.MC TIấU BI HC:
- Kiờn thc: Bc tranh chõn thc sinh ụng vờ cuục sụng xa hoa, õy quyờn uy ni phu chua
Trinh va thai ụ, tõm trang cua nhõn võt tụi khi vao phu chua cha bờnh cho Trinh can.
Ve ep tõm hụn cua Hai Thng Lan ễng; lng y, nha nho thanh cao coi thng danh li.
Nhng c sc cua but phap ki s: tai quan sat, miờu ta sinh ụng nhng s viờc co thõt; lụi kờ
chuyờn lụi cuụn, hõp dõn, chon la chi tiờt c sc, an xen vn xuụi va th.
- Ki nng: oc hiờu thờ ki (ki s) trung ai theo c trng thờ loai.
- Thai ụ: trõn trong va yờu qui di san vn hoa, hoc tõp c tinh lng y nh t mõu, coi thng
danh li, sụng thanh cao
II. CHUN B:
1/Chun b ca GV:
SGK, SGV. Thiờt kờ bai hoc. T liờu tham khao.
Kờt hp cac phng phap day hoc: am thoai, nờu võn ờ, bỡnh giang, thao luõn. S dng SGK.
2/Chun b ca HS:
oc ki bai hoc. Soan bai theo hng dõn.
III.HOT NG DY HC:
1.n inh t chc :
2.Kiờm tra bai c : Khụng
3. Giang bai mi:

TIN TRèNH TIT DY
T Hot ng ca GV
Hot ng ca HS
Ni dung
G
1 H1: Tỡm hiu tiu H1: HS oc SGK I. Tỡm hiu khỏi quỏt:
5 dn.
phõn tiờu dõn.
1/ Tỏc gi:oc SGK

GV cho HS oc phõn Nghe GV din giang 2/ Tỏc phm:
tiờu dõn trong SGK.
ghi vao v.
- Ki s la la mụt thờ ki ghi chộp s viờc,
GV tom tt vai nột HS suy nghi tra li cõu cõu chuyờn co thõt va tng ụi hoan
chinh vờ Tac gia.
hi.
chnh.
GV din giang vờ Noi vờ viờc Lờ Hu - Tac phm la tõp ki s bng ch Han,
xuõt x va c iờm Trac ờn kinh ụ c hoan thanh nm 1783, trong chuyờn i t
cua thờ ki.
dõn vao phu chua bt Hng Sn ra Thng long cha bờnh cho
GV b sung: oc mach kờ n cho Trinh thờ t Trinh Can.
SGK vờ tac gia .
Can.
3/ Ni dung on trớch:
Nờu nụi dung oan
Ghi lai chõn thc, sinh ụng cuục sụng xa
trich?
hoa quyờn uy phu chua. Bục lụ thai ụ

H2: c, hiu chi H2:
xem thng danh li, khng inh y c
tit GV cho HS oc HS oc SGK, suy nghi cua mỡnh.
oan 1.
tra li.
II. c - hiu chi tit:
Hng dõn HS tỡm HS tỡm trong SGK nờu 1) Giỏ tr hin thc sõu sc qua bc
hiờu gia tri hiờn thc dõn chng c thờ tng tranh chi tit, sinh ng v cnh sinh
3 sõu sc qua bc tranh nụi dung.
hot ni ph chỳa.
aựn Ngửừ vaờn 11 chuaồn

Giaựo


Trường THPT QUANG TRUNG
Lý Xn Điều

0
’

5
’

chi tiết, sinh đợng vè
cảnh sinh hoạt nơi
phủ chúa.
Quang cảnh nơi phủ
chúa được miêu tả
như thế nào?

GV bổ sung: Quang
cảnh ở phủ chúa cực
kì tráng lệ, lợng lẫy
khơng đâu sánh bằng.

Cung cách sinh hoạt
trong phủ chúa ra
sao? Những quan sát
ghi nhận này nói lên
cách nhìn, thái đợ của
Lê Hữu Trác đới với
c̣c sớng nơi phủ
chúa như thế nào?
Phân tích những chi
tiết trong đoạn trích
có tác dụng nổi bật
giá trị hiện thực của
tác phẩm?
GV bổ sung:
Sinh hoạt với lễ nghi,
khn phép, cách nói
năng, người hầu hạ…
cho thấy sự cao sang,
qùn uy tợt đỉnh,
c̣c sớng xa hoa và
sự lợng qùn của
nhà chúa.
HĐ3: Củng cố.
GV cho HS tóm tắt
lại nợi dung đoạn

trích.
Đoạn trích có giá trị

HS trả lời.
Qua nhiều lần cửa”
những dãy hành lang
quanh co nới nhau liên
tiếp”. Vườn hoa. Bên
trong phủ Bên trong
phủ. Đến nợi thế tử
phải qua năm, sáu lần
trướng gấm, xung
quanh lấp lánh hương
hoa ngào ngạt.

HS đọc SGK trả lời.
Trong phủ chúa “
người giữ cửa trùn
báo rợn ràng, người có
việc quan qua lại như
mắc cửi” Lời lẽ nhắc
đến chúa và thế tử rất
cung kính, lễ đợ .
Tác giả chỉ được viết
tờ khải dâng lên. Khi
vào xem bệnh tác giả
phải lạy dù thế tử chỉ là
đứa bế 5,6 tuổi.

.

HĐ3:
HS đọc phần ghi nhớ,
trả lời nợi dung câu
hỏi.

án Ngữ văn 11 chuẩn

Người soạn:

a) Quang cảnh nơi phủ chúa:
* Ngồi phủ chúa: Qua nhiều lần cửa”
những dãy hành lang quanh co nới nhau
liên tiếp”. Ơ mỗi cửa đều có vệ sĩ canh
gác.
- Vườn hoa “ cây cới um tùm, chim kêu
ríu rít, hoa đua thắm…”
* Bên trong phủ chúa:
-Là những nhà “Đại đường”, ”quyển
bằng”,”Gác tía”với kiệu son,võng điều,đờ
nghi trượng sơn son thếp vàng và “những
đồ đạc nhân gian chưa từng thấy”.
-Đờ dùng tiếp khách ăn ́ng toàn là
“mâm vàng,chén bạc”.
* Nội cung thế tử: phải qua năm, sáu lần
trướng gấm.
-Trong phòng thắp nến, có sập thếp vàng,
trên ghế bày nêm gấm, màn là che ngang
sân,”xung quanh lấp lánh, hương hoa
ngào ngạt”.
=> Quang cảnh ở phủ chúa cực kì tráng

lệ, lộng lẫy khơng đâu sánh bằng.
b) Cung cách sinh hoạt nơi phủ chúa:
- Trong phủ chúa “ người giữ cửa trùn
báo rợn ràng, người có việc quan qua lại
như mắc cửi.
=> Chúa có vị trí trọng ́u và qùn uy
tới thượng trong triều.
- Bài thơ ngâm tỏ rõ qùn uy của chúa.
- Lời lẽ nhắc đến chúa và thế tử rất cung
kính, lễ đợ. “ Thánh thượng đang ở đây.
Chưa thể yết kiến, hầu mạch Đơng cung
thế tử…”
- Chúa Trịnh ln có phi tần chầu chực
xung quanh. Tác giả chỉ được viết tờ khải
dâng lên. Nợi cung trang nghiêm phải nín
thở chờ ở xa, khúm núm đến trước sập
xem mạch”.
- Khi vào xem bệnh tác giả phải lạy dù thế
tử chỉ là đứa bế 5,6 tuổi.
Sinh hoạt với lễ nghi, khn phép, cách
nói năng, người hầu hạ… cho thấy sự cao
sang, quyền uy tột đỉnh, cuộc sống xa hoa
và sự lộng quyền của nhà chúa.
Giáo


Trửụứng THPT QUANG TRUNG
Lý Xuõn iu

Ngi son:

nụi dung hiờn thc
gỡ?
í nghia nụi dung o?
GV nhõn xột chụt ý,
b sung.
Dn dũ: 3Hoc bai.
Soan bai: T ngụn ng chung ờn li noi ca nhõn. Lam bai tõp luyờn tõp?
RT KINH NGHIM :







Ngy son : 18/8/2013
Tit 2
aựn Ngửừ vaờn 11 chuaồn

Giaựo


Trường THPT QUANG TRUNG
Lý Xn Điều

Bài dạy:

Người soạn:

VÀO PHỦ CHÚA TRỊNH

Trích Thượng kinh kí sự – LÊ HỮU TRÁC

I.MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Kiến thức: Bức tranh chân thực sinh đợng về c̣c sớng xa hoa, đầy qùn uy nơi phủ chúa
Trịnh và thái đợ, tâm trạng của nhân vật tơi khi vào phủ chúa chữa bệnh cho Trịnh cán.
Vẻ đẹp tâm hờn của hải Thượng Lãn Ơng; lương y, nhà nho thanh cao coi thường danh lợi.
Những đặc sắc của bút pháp kí sự: tài quan sát, miêu tả sinh đợng những sự việc có thật; lới kê
chụn lơi ćn, hấp dẫn, chọn lựa chi tiết đặc sắc, đan xen văn xi và thơ.
- Kĩ năng: Đọc hiêu thê kí (kí sự) trung đại theo đặc trưng thê loại.
- Thái đợ: trân trọng và u quí di sản văn hoá, học tập đức tính lương y như từ mẫu, coi thường
danh lợi sớng thanh cao.
II. CHUẨN BỊ:
1/Chuẩn bị của GV:
SGK, SGV. Chuẩn kiến thức, kĩ năng. Thiết kế bài học. Tư liệu tham khảo.
Kết hợp các phương pháp dạy học: Đàm thoại, nêu vấn đề, bình giảng, thảo ḷn. Sử dụng SGK.
2/Chuẩn bị của HS:
Đọc kĩ bài học. Soạn bài theo hướng dẫn.
III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1.Ổn định tổ chức :
2.Kiêm tra bài cũ : Khơng
3. Giảng bài mới:
TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY
T
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung cần đạt
G
20 HĐ1:Tìm hiểu nội HĐ1:

II. Đọc - hiểu văn bản:
’
dung
HS đọc đoạn tiếp, suy 2/ Thái độ, tâm trạng và những suy
Cho HS đọc tiếp nợi nghĩ trả lời.
nghĩ của nhân vật “tơi”:
dung đoạn trích.
Tác giả nhận xét “ Đến a/ Thái độ trước cuộc sống nơi phủ
Những quan sát, ghi đây mới hay cảnh giàu chúa:
nhận này nói lên cách sang của vua chúa thực - Tác giả nhận xét “Bước chân đến đây
nhìn, thái đợ của nhân khác hẳn người thường”. mới hay cảnh giàu sang của vua chúa
vật tơi đới với c̣c Khi được mời ăn món thực khác hẳn người thường”.
sớng nơi phủ chúa như ngon vật lạ, tác giả nhận - Tác giả vịnh bài thơ tả sự giàu
thế nào?
xét: “ Tơi bây giờ mới sang,vương giả đó.
GV bổ sung : Mặc dù biết cái phong vị của đại -“Mâm vàng,chén bạc,đồ ăn tồn là
của ngon vật lạ, tơi bây giờ mới biết
khen cái đẹp, cái sang gia”.
nơi phủ chúa nhưng tác Tỏ ra dửng dưng trước cái phong vị của nhà đại gia”.
giả tỏ ra dửng dưng qún rũ của vật chất, - Đường vào nợi cung ”Ở trong tối om,
trước qún rủ của vật khơng đờng tình với khơng thấy cửa ngõ gì cả”.
chất, khơng đờng tình c̣c sớng quá no đủ, => Dửng dưng trước những qún rũ
với c̣c sớng quá no tiện nghi nhưng thiếu của vật chất, khơng đờng tình trước
c̣c sớng quá no đủ, tiện nghi nhưng
đủ, tiện nghi nhưng khí trời và tự do.
thiếu khí trời và khơng khí tự do.
thiếu khí trời và tự do. HS suy nghĩ trả lời:
Thầy th́c giỏi, có kiến b/ Thái độ khi chữa bệnh cho thế tử:
Cách chẩn đoán và thức sâu rợng và già dặn - Bệnh trạng của thế tử ”Vì thế tử trong
án Ngữ văn 11 chuẩn

Giáo


Trửụứng THPT QUANG TRUNG
Lý Xuõn iu

cha bờnh cua Lờ Hu
Trac cựng nhng din
biờn tõm t cua ụng khi
kờ n cho thờ t?
iờu o ta hiờu gỡ vờ
ngi thõy thuục nay?

10


10


5

GV chụt nụi dung
chuyờn sang ý 3.
Ve ep tõm hụn nhõn
cach cua Lờ Hu Trac
qua oan trich la gỡ?

Theo em but phap ki
s cua tac gia co gỡ c

sc? Phõn tich nhng
nột c sc o?
GV chụt nụi dung.
Kờ din biờn s viờc
khộo lộo. Lụi cuụn s
chu ý cua ngi oc
khụng b sot chi tiờt
nh tao nờn cai thõn
cua canh va viờc Tinh
chõn thc co gia tri
hiờn thc.
H3: Cng c.
GV cho HS tom tt lai
nụi dung oan trich.
oan trich co gia tri
nụi dung hiờn thc gỡ?
í nghia nụi dung o?
GV nhõn xột chụt ý, b
sung.Tac gia a v lai
bc tranh sinh ụng vờ
cuục sụng xa hoa,

aựn Ngửừ vaờn 11 chuaồn

kinh nghiờm, co lng
tõm va c ụ, khinh
thng li danh, yờu
thich t do va nờp sụng
thanh am, gian di.

HS tỡm ý tra li.
Mụt thõy thuục gii,
kiờn thc sõu rụng va
giau kinh nghiờm, ban
linh, y c cao, phm
chõt cao quý:khinh
thng li danh, quyờn
quý, yờu thich t do va
nờp sụng thanh am,
gian di ni quờ nha.
HS tra li.
Quan sat t m, ghi chộp
trung thc, ta canh sinh
ụng .
Kờ din biờn s viờc
khộo lộo. Lụi cuụn s
chu ý cua ngi oc
khụng b sot chi tiờt nh
tao nờn cai thõn cua
canh va viờc . Tinh chõn
thc .
H3:
HS oc phõn ghi nh,
tra li nụi dung cõu hi
Mang gia tri hiờn thc
sõu sc.
Phan anh quyờn lc to
ln cua Trinh Sõm, cuục
sụng xa hoa, hng lac
trong phu chua va bay t

thai ụ coi thng danh
li, quyờn qui cua tac

Ngi son:

chn mn che trng ph, n quỏ
no,mc quỏ m nờn tng ph yu i.
- Cach li giai vờ bờnh trang cho thõy tac
gia la mụt thõy thuục giau kinh nghiờm.
ễng hiờu rừ cn bờnh cua thờ t, nhng
s cha co hiờu qua ngay s c chua
tin dựng, bi cụng danh troi buục.
- Nhng sau o ụng thng thn a ra
cach cha ung bờnh, kiờn trỡ giai
thich, dự khac ý vi cac quan thai y.
Lng tõm, phm chõt trung thc a
thng, tac gia thng thn a ra nhng
kiờn giai riờng hp li.
3/ Ve ep tõm hụn nhõn cỏch ca Lờ
Hu Trỏc:
- Mụt thõy thuục gii, kiờn thc sõu
rụng va giau kinh nghiờm, ban linh, y
c cao.
Mụt thõy thuục tai nng co lng tõm
va c ụ.
- Hn na tac gia cũn toat lờn phm
chõt cao quý:khinh thng li danh,
quyờn quý, yờu thich t do va nờp sụng
thanh am, gian di ni quờ nha.
4/ Ngh thuõt:

- c sc cua but phap ki s:
+ Quan sat t m, ghi chộp trung
thc,miờu ta c thờ sụng ụng, chon la
nhng chi tiờt c, gõy õn tng manh.
+ Li kờ hõp dõn, chõn thc, hai hc.
+ Kờt hp vn xuụi va th lam tng
chõt tr tỡnh cho tac phm, gop phõn
thờ hiờn mụt cach kin ao thai ụ cua
ngi viờt.
Cng c:
- oan trich Mang gia tri hiờn thc
sõu sc.Phan anh quyờn lc to ln cua
Trinh Sõm, cuục sụng xa hoa, hng
lac trong phu chua va bay t thai ụ coi
thng danh li, quyờn qui cua tac gia.
Bng tai quan sat tinh tờ va ngũi but ghi
chộp chi tiờt, chõn thc, sc sao.

Giaựo


Trửụứng THPT QUANG TRUNG
Lý Xuõn iu

Ngi son:

quyờn qui cua chua gia
Trinh va bục lụ thai ụ
coi thng danh li.
Dn dũ: oc nụi dung oan trich. Tỡm hiờu cac chi tiờt hiờn thc vờ cuục sụng ni phu chua.

Soan bai: T ngụn ng chung ờn li noi ca nhõn. Lam bai tõp luyờn tõp?
RT KINH NGHIM :





aựn Ngửừ vaờn 11 chuaồn

Giaựo