Đề học sinh giỏi Ngữ văn 2017

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ
TRƯỜNG THPT CẦM BÁ THƯỚC
Đề chính thức

KÌ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 12
Năm học 2016 - 2017
Môn: Ngữ văn
Thời gian làm bài: 180 phút

(Đề có 01 trang gồm 02 câu)
Câu 1. (8 điểm)
“Kĩ năng đầu tiên và quan trọng nhất mà bạn cần có trong một thế giới hiện
đại là khả năng “học phương pháp học” – nghĩa là thường xuyên tiếp thu và học
hỏi những phương pháp mới để làm những công việc cũ hay những phương
pháp mới để làm những công việc mới… trong một thế giới như vậy không chỉ
kiến thức mà cả phương pháp học hỏi của bạn mới tạo ra giá trị riêng. Bởi
những kiến thức bạn có ngày hôm nay sẽ trở nên lỗi thời nhanh hơn bạn tưởng
rất nhiều”.
(Theo Phrit-men, Thế giới phẳng, NXB Trẻ, 2005)
Từ lời khuyên của Phrit-men, anh chị/ hãy bàn về vai trò của “học phương
pháp học” đối với mỗi con người trong thế giới hiện đại.
Câu 2. (12 điểm)
“Dù ở bất kì trạng thái tồn tại nào, sông Hương trong cảm nhận của Hoàng
Phủ Ngọc Tường vẫn đầy nữ tính và rất mực đa tình.” (Theo Trần Thị Ngọc Anh
– Trần Hải Vân, Một nét hư cấu đặc sắc trong bút kí “Ai đã đặt tên cho dòng
sông” của Hoàng Phủ Ngọc Tường, Tạp chí Nhà văn)
Bằng hiểu biết của mình về bút kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông” của
Hoàng Phủ Ngọc Tường, anh/ chị hãy bàn về ý kiến trên.
===== Hết =====

HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI 12
Câu 1:
1. Yêu cầu về hình thức: đảm bảo bài văn nghị luận có bố cục rõ ràng, lập
luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động, diễn đạt mạch lạc không mắc lỗi trong sử
dụng tiếng Việt.
2. Yêu cầu về nội dung: học sinh có thể làm bài theo nhiều cách khác nhau,
tuy vậy cần tập trung làm rõ một số vấn đề sau:
- Giải thích vấn đề: học phương pháp học là như thế nào?
- Lí giải vấn đề: tại sao trong thế giới hiện đại, học phương pháp học lại là
kĩ năng đầu tiên và quan trọng nhất.
- Bàn luận, nâng cao:
+ Khẳng định ý nghĩa của lời khuyên và nêu vai trò to lớn của học phương
pháp học.
+ Cảnh tỉnh, phê phán nhiều quan niệm về học và cách học sai lầm: học
nhồi nhét, ghi nhớ máy móc…
+ Thấy được mối quan hệ giữa học phương pháp học và học kiến thức.
(Học phương pháp học là chìa khoá, là công cụ để chủ động tiếp cận tri thức)
+ Liên hệ bản thân
Câu 2
1. Yêu cầu về hình thức: đảm bảo bài văn nghị luận có bố cục rõ ràng, lập
luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động, diễn đạt mạch lạc không mắc lỗi trong sử
dụng tiếng Việt.
2. Yêu cầu về nội dung:
- Thấy được vẻ đẹp độc đáo, vừa quen, vừa lạ của sông Hương qua cái nhìn
của Hoàng Phủ Ngọc Tường.
- Vẻ đẹp nữ tính:
+ Hình ảnh so sánh phong phú nhưng nhất quán: cô gái di – gan, người mẹ
phù sa, người gái đẹp nằm ngủ mơ màng, Người tài nữ, Kiều, người con gái dịu
dàng…

+ Hình ảnh, từ ngữ miêu tả mang đậm chất nữ tính: mềm mại, dịu dàng,
đường cong, nét lượn, e ấp, kín đáo….
- Vẻ đẹp đa tình:
+ Hành trình của sông Hương được nhân cách hoá là cuộc hành trình của
một người tình đến với một người tình.


+ Khi bắt gặp thành phố sông Hương trở nên duyên dáng, ý nhị nhưng cũng
rất đỗi tình tứ
+ Khi chảy qua thành phố sông Hương bịn rịn, lưu luyến, dùng dằng như
muốn đi muốn ở. Là điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế.
+ Chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu khi sông Hương đột ngột đổi dòng để
gặp lại thành phố trước khi về với biển giống như Kiều trong đêm tình tự với
Kim Trọng.
- Đánh giá được nét tài hoa trong phong cách của nhà văn.
Lưu ý:
+ Học sinh có thể là bài theo cách riêng nhưng phải có tính thuyết phục.
+ Trên đây chỉ là những gợi ý để tham khảo. Người chấm cần căn cứ vào
thực tế bài viết của học sinh để đánh giá một cách linh hoạt.