Giáo án Sinh học 6
BÀI 33: THỤ PHẤN
I. Mục tiêu: Học xong bài này học sinh cần đạt được mục tiêu sau:
1. Kiến thức:
• Phát biểu được khái niệm thụ phấn.
• Nêu được những đặc điểm chính của hoa tự thụ phấn. Phân biệt hoa tự thụ
phấn và hoa giao phấn.
• Nhận biết những đặc điểm chính của hoa thích hợp với lối thụ phấn nhờ sâu
bọ.
2. Kỹ năng:
• Làm việc độc lập và làm việc theo nhóm.
• Kỹ năng quan sát mẫu vật, tranh vẽ.
• Kỹ năng sử dụng các thao tác tư duy.
3. Thái độ:
• Yêu và bảo vệ thiên nhiên.
II. Đồ dùng dạy học:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
• Mẫu vật: Hoa tự thụ phấn, hoa thụ phấn nhờ sâu bọ.
• Tranh vẽ (to, rõ) cấu tạo hoa bí đỏ.
• Tranh ảnh một số hoa thụ phấn nhờ sâu bọ.
2. Chuẩn bị của học sinh:
• Mỗi nhóm: 1 loại hoa tự thụ phấn.
• 1 loại hoa thụ phấn nhờ sâu bọ.
III. Hoạt động dạy và học:
A. Giới thiệu bài:
5'
- Kiểm tra bài cũ: Trả bài thi học kì I
- Giới thiệu bài mới: Giáo viên giải thích hiện tượng thụ phấn
Giáo án Sinh học 6
- Hs đọc khái niệm thụ phấn trong Sgk.
B. Các hoạt động:
Hoạt động 1: Tìm hiểu hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn
18'
- Mục tiêu: Hiểu rõ đặc điểm của hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn
- Cách tiến hành:
Hoạt động của giáo viên
a) Hoa tự thụ phấn
Hoạt động của học sinh
- Hs tự quan sát H30.1 (chú ý vị trí của
- Giáo viên hướng dẫn hs quan sát H30.1 để nhị và nhuỵ), suy nghĩ trả lời câu hỏi.
trả lời câu hỏi:
- Hs làm bài tập Sgk (lựa chọn các đặc
+ Thế nào là hiện tượng thụ phấn?
điểm ghi vào nháp.
- Giáo viên đưa vấn đề: Hoa tự thụ phấn cần - Trao đổi câu trả lời tìm được và giải
những điều kiện nào?
thích.
- Giáo viên chốt lại đặc điểm của hoa tự thụ - Các nhóm nhận xét, bổ sung.
phấn
- Hs đọc thông tin, trả lời câu hỏi (Giao
phấn là hiện tượng hạt phấn chuyển
b) Hoa giao phấn:
đến đầu nhuỵ của hoa khác)
- Cho hs đọc thông tin và trả lời 2 câu hỏi - Tự bổ sung, hoàn thiện, yêu cầu:
mục 1b.
+ Nêu được đặc điểm: Là hoa đơn tính
- Tổ chức thảo luận giữa các nhóm trao đổi hoặc hoa lưỡng tính có nhị và nhuỵ
đáp án 2 câu hỏi.
không chín cùng 1 lúc.
- Giáo viên kết luận
+ Hoa giao phấn thực hiện nhờ nhiều
+ Thụ phấn bằng cách giao phấn nhờ nhiều yếu tố: Sâu bọ, gió, người.
yếu tố.
* Kết luận 1:
a) Đặc điểm của hoa tự thụ phấn:
- Hoa lưỡng tính
- Nhị và nhuỵ chín đồng thời.
Giáo án Sinh học 6
b) Hoa giao phấn là những hoa có hạt phấn chuyển đến đầu nhuỵ của hoa
khác.
- Đặc điểm: Hoa đơn tính hoặc hoa lưỡng tính có nhị và nhuỵ không chín
cùng 1 lúc. Hoa giao phấn thực hiện nhờ nhiều yếu tố: Sâu bọ, gió, người.
Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ
12'
- Mục tiêu: Nhận biết đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ
- Cách tiến hành:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Giáo viên hướng dẫn hs quan sát mẫu vật - Học sinh quan sát vật mẫu, tranh
và tranh để trả lời 4 câu hỏi Sgk.Tr100.
(chú ý đặc điểm của nhị, nhuỵ, màu
- Cho hs xem thêm 1 số tranh ảnh hoa thụ hoa) -> suy nghĩ trả lời 4 câu hỏi
phấn nhờ sâu bọ.
Sgk.
? Hoa có những đặc điểm nào để thu hút sâu - Các nhóm trình bày kết quả.
bọ?
- Yêu cầu:
- Tổ chức thảo luận, trao đổi đáp án của các + Có màu sắc sặc sỡ, mùi thơm.
câu hỏi.
+ Đĩa mật nằm ở đáy hoa.
- Giáo viên có thể cho điểm các nhóm làm + Hạt phấn và đầu nhuỵ có chất dính.
tốt.
- Giáo viên nhấn mạnh các điểm chính của - Hs tự bổ sung và tóm tắt các đặc
hoa thụ phấn nhờ sâu bọ.
điểm chính của hoa thụ phấn nhờ sâu
bọ.
* Kết luận 2:
Hoa thụ phấn nhờ sâu bọ có đặc điểm: Có màu sắc sặc sỡ, mùi thơm.
+ Đĩa mật nằm ở đáy hoa.
+ Hạt phấn và đầu nhuỵ có chất dính.
IV.Tổng kết đánh giá:
- Học sinh đọc kết luận cuối bài.
- Kiểm tra đánh giá: Học sinh trả lời câu hỏi 4 Sgk.
4'
Giáo án Sinh học 6
V. Hướng dẫn về nhà:
1'
- Học bài, làm bài tập. Tìm một số hoa thụ phấn nhờ sâu bọ.
- Chuẩn bị giờ sau: Chuẩn bị cây ngô có hoa, hoa bí ngô, bông, que.
THỤ PHẤN (Tiếp theo)
I/ MỤC TIÊU:
1. Kiến thức
- Giải thích được tác dụng của những đặc điểm có ở hoa thụ phấn nhờ gió, so
sánh với thụ phấn nhờ sâu bọ.
- Hiểu hiện tượng giao phấn.
- Biết được vai trò của con người từ thụ phấn cho hoa góp phần nâng cao
năng xuất và phẩm chất cây trồng.
2. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng quan sát.
- Kỹ năng thực hành, hoạt động nhóm.
3. Thái độ
- Có ý thức bảo vệ thiên nhiên.
- Vận dụng kiến thức góp phần thụ phấn cho cây.
II/ CHUẨN BỊ:
- GV: * Cây ngô có hoa
* Dụng cụ thụ phấn cho hoa.
- HS: Đọc bài trước ở nhà
III/ PHƯƠNG PHÁP:
* Phương pháp trực quan.
* Phương pháp vấn đáp.
* Phương pháp thực hành.
* Phương pháp thuyết trình.
Giáo án Sinh học 6
IV/ CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP:
1/ Ổn định lớp:
2/ Kiểm tra bài cũ:
3/ Bài mới:
Hoạt động của GV
15
ph
Hoạt động của HS
*Hoạt động 1:
-Gv hướng dẫn học sinh
quan sát hình SGK
-Gv: Nhận xét về vị trí
của hoa ngô đực và cái?
I/ Đặc điểm của hoa thụ
-Hs: Quan sát mẫu vật,
hình ở sgk.
-Hs: Hoa đực ở trên để
tung hạt phấn.
gió?
phấn nhờ gió:
- Hoa tập trung ở ngọn
cây.
- Bao hoa thường tiêu
giảm.
-Gv: Vị trí đó có tác dụng
gì trong cách thụ phấn nhờ
Nội dung
-Hs: Vị trí đó có tác dụng
tung hạt phấn cho noãn.
-Gv: Yêu cầu học sinh đọc
- Chỉ nhị dài, bao phấn
treo lủng lẳng.
- Hạt phấn nhiều, nhỏ và
thông tin SGK.
nhẹ.
-Hs: Đọc và tìm hiểu
thông tin sgk.
lông.
-Gv: Phát phiếu học tập
và yêu cầu học sinh trả lời.
-Hs: Hoạt động nhóm trả
lời câu hỏi.
-Gv: Yêu cầu các nhóm so
sánh hoa thụ phấn nhờ gió
và hoa thụ phấn nhờ sâu bọ?
-Hs: Thảo luận đặc điểm
của: Bao hoa, nhị, nhuỵ.Các
-Gv: Nhận xét.
* Hoạt động 2:
* Yêu cầu học sinh đọc
- Đầu nhuỵ dài, có nhiều
nhóm bổ sung.
Giáo án Sinh học 6
thông tin sgk.
15
ph
* Học sinh đọc và tìm
* Hãy kể những ứng
hiểu thông tin.
dụng về sự thụ phấn của con
người?
thụ phấn:
- Con người chủ động giúp
* Người chủ động thụ
phấn tăng khả năng tạo quả
* Khi nào hoa cần thụ
II/ Ứng dụng kiến thức về
cho cây.
cho hoa giao phấn làm tăng
sản lượng quả và hạt.
- Tạo được những giống
lai mới có phẩm chất tốt và
phấn bổ sung?
năng suất cao.
* Khi thụ phấn tự nhiên
* Con người đã làm gì để
gặp khó khăn.
tạo điều kiện cho hoa thụ
phấn?
* Con người nuôi ong,
trực tiếp thụ phấn cho hoa.
* Con người chủ động
thụ phấn cho cây nhằm mục
đích gì?
* Hoa thụ phấn nhờ gió
có những đặc điểm gì?
Gv: Nhận xét
4/ Củng cố :
* Tăng sản lượng quả,hạt.
Giáo án Sinh học 6
- Hoa thụ phấn nhờ gió có những đặc điểm gì?
- Những đặc điểm đó có lợi gì cho thụ phấn?
- Con người đã làm gì để tạo điều kiện cho hoa thụ phấn?
- Nuôi ong trong các vườn cây ăn quả có lợi gì?
5/ Dặn dò:
- Học sinh học bài và trả lời câu hỏi SGK.
- Chuẩn bị bài sau:
+ Đọc trước bài ở nhà.
VI/ RÚT KINH NGHIỆM