Giáo án Sinh học 6 bài 30: Thụ phấn

BÀI 30: THỤ PHẤN
I.Mục tiu:
1.Kiến thức:
-Phát biểu khái niệm thụ phấn
-Nêu được những đặc điểm chính của hoa tự thụ phấn. Phân biệt hoa tự thụ phấn và
hoa giao phấn
- Nhận biết những đặc điểm chính của hoa thích hợp với lối thụ phấn nhờ sâu bọ
2.Kỹ năng: Rèn luyện và cũng cố các kỹ năng:
-Làm việc độc lập và làm việc theo nhóm
-Kỹ năng quan sát mẫu vật ,tranh vẽ
-Kỹ năng sử dụng các thao tác tư duy
3.Thái độ:
-Biết thụ phấn cho một số hoa trong vườn
-Yêu và bảo vệ thiên nhiên
II. Phương pháp:
-Quan sát tìm tòi
-Thảo luận nhóm
-Nêu và giải quyết vấn đề
III. Phương tiện:
-Giáo viên:
*Mẫu vật hoa tự thụ phấn và hoa thụ phấn nhờ sâu bo
*Tranh vẽ cấu tạo hoa bí đỏ
*Tranh ảnh một số hoa thụ phấn nhờ sâu bọ
-Học sinh các hoa thụ phấn nhờ sâu bọ
IV. Tiến trình bài giảng
1. Ổn định (1 phút):

TaiLieu.VN

Page 1

-Giáo viên: Kiểm tra sĩ số
-Học sinh : Báo cáo sĩ số
2. Kiểm tra bài củ (5phút):
Người ta dựa vào những đặc điểm nào để phân chia cc loại hoa ? Cho ví dụ.
3. Bài mới:
a.Vào bài (2 phút):
Thụ phấn là gì? Hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn khác nhau như thế nào? Bài học hôm
nay sẽ trả lời câu hỏi trên
b. Các hoạt động:
TG

TaiLieu.VN

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung

Page 2


15 Hoạt động 1: Tìm hiểu Mục tiêu: Hiểu đặc
phút hoa thự thụ phấn và điểm hoa tự thụ phấn
hoa giao phấn
và phân biệt vơi hoa
-Treo hình vẽ 30.1 SGK giao phấn .
cho học sinh quan sát
và trả lời câu hỏi : thế

nào là hiện tượng thụ
phấn.Nêu đặc điểm của
hoa tự thụ phấn

-Giáo viên chốt lại vấn
đề

1. Hoa tự thụ phấn và
hoa giao phấn

-Thụ phấn là hiện tượng
hạt phấn tiếp xúc với đầu
-Học sinh quan sát tranh nhuỵ
vẽ 30.1 trả lời câu hỏi : -Hoa tự thụ phấn là hoa
Thụ phấn là hiện tượng có hạt phấn rơi lên đầu
hạt phấn tiếp xúc với nhuỵ của chính hoa đó
đầu nhụy. Hoa tự thụ
phấn có hạt phấn rơi -Hoa giao phấn là hoa có
lên đầu nhụy của chính hạt phấn chuyển đến đầu
hoa đó, hoa lưỡng tính nhuỵ của hoa khác
nhị và nhụy chín đồng
thời

-Cho học sinh đọc thông
tin SGK về hoa giao -Học sinh đọc thông tin
phấn và thảo luận SGK và thảo luận 
trong 4 phút
trong 4 phút
+Hoa giao phấn khác
với hoa tự thụ phấn ở

+Hoa tự thụ phấn: hoa
điểm nào?
lưỡng tính, nhị và nhụy
chín đồng thời; Hoa
giao phấn: hoa lưỡng
tính hoặc đơn tính, nhị
và nhụy không chín
+Hiện tượng giao phấn đồng thời .
của hoa thực hiện nhờ
+Nhờ gió, nhờ sâu bọ,
những yếu tố nào?
nhờ người, nhờ nước.

-Giáo viên chốt lại vấn
-Đại diện các nhóm
đề vừa nêu ra

TaiLieu.VN

Page 3


báo cáo, các nhóm
khác nhận xét bổ sung.

15 Hoạt động 2: Tìm hiểu Mục tiêu : Nhận biết 2. Đặc điểm của hoa
phút đặc điểm của hoa thụ các đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ:
phấn nhờ sâu bo
thụ phấn nhờ sâu bọ.
Hoa thường có màu sắc

-Giáo viên treo tranh vẽ -Học sinh quan sát mẫu sặc sỡ, có hương thơm,
30.2 SGK và mẫu vật vật và tranh vẽ để trã lời mật ngọt, hạt phấn to và
một số hoa thụ phấn  SGK các nhóm thảo có gai, đầu nhụy thường
nhờ sâu bọ để trả lời câu luận trong 4 phút
có chất dính .
hỏi  SGK
+Hoa có đặc điểm gì để +Hoa có màu sắc sặc sỡ
hấp dẩn sâu bọ?
có hương thơm mật

TaiLieu.VN

Page 4


+Tràng hoa có đặc điểm ngọt.
gì làm sâu bọ muốn lấy +Tràng hoa có cấu tạo
mật hoặc phấn hoa hình chiếc chuông.
thường phải chui vào
trong hoa?
+Nhị của hoa có đặc
điểm gì khiến sâu bọ khi
đến lấy mật hoặc phấn
hoa thường mang theo
hạt phấn sang hoa
khác ?

+Nhị nằm ở phần đầu
của hoa, chỉ nhị ngắn
nên khi ong đến lấy mật

dễ dàng mang theo hạt
phấn sang hoa khác .

+Nhụy hoa có đặc điểm +Nhụy thường nằm ở
gì khiến sâu bọ khi đến đầu và đầu nhụy thường
thì hạt phấn của hoa có chất dính để giữ lại
khác thường bị dính vào hạt phấn .
đầu nhụy
4.Củng cố: (5 phút )
-Thụ phấn là gì ?
-Hoa giao phấn khác với hoa tự thụ phấn ở điểm nào?
-Những cây có hoa nở về đêm như : nhài, quỳnh, dạ hương có đặc điểm gì thu hút sâu
bọ?
5.Dặn dò: (1 phút)
-Trả lời câu hỏi SGK
-Chuẩn bị mẫu vật cây ngô
-Xem trước bài thụ phấn tiếp theo
RÚT KINH NGHỊÊM TIẾT DẠY
Ngy soạn:

TaiLieu.VN

Page 5


BÀI 30: THỤ PHẤN( TT)
I.Mục tiêu:
1.Kiến thức:
-Giải thích được tác dụng của những đặc điểm có ở hoa thụ phấn nhờ gió, so sánh với
thụ phấn nhờ sâu bọ

-Hiểu hiện tượng giao phấn
-Biết được vai trò của con người từ thũ phấn cho hoa góp phần nâng cao năng suất và
phẩm chất cây trồng
2. Kỹ năng:Rèn luyện kỹ năng quan sát , thực hành
3.Thái độ:Biết thụ phấn cho một số hoa trong vườn. Yêu và bảo vệ thiên nhiên
II. Phương pháp:
-Quan sát tìm tòi
-Thảo luận nhóm
-Nêu và giải quyết vấn đề
III. Phương tiện:
-Giáo viên: tranh ảnh về các hoa thụ phấn nhờ sâu bọ và hoa thụ phấn nhờ gió
-Học sinh ôn lại kiến thức bài trước; đem mẫu vật cây ngô
IV. Tiến trình bài giảng
1.On định (1phút):
-Giáo viên:Kiểm tra sĩ số
-Học sinh : báo cáo sĩ số
2.Kiểm tra bài cũ (4 phút):
-Thụ phấn là gì?
-Thế nào là hoa tự thụ phấ và hoa giao phấn?
-Nêu đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ?
3. Bài mới:

TaiLieu.VN

Page 6


a.Mở bài (2 phút):
Ngoài thụ phấn nhờ sâu bọ hoa còn thụ phấn nhờ gió và nhờ người mà chúng ta sẽ tìm
hiểu qua bài học hôm nay

b.Phát triển bài :
TG

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

20
Hoạt động 1: Tìm hiểu Mục tiêu: Giải thích
phút đặc điểm của hoa thụ được tác dụng của
phấn nhờ gió
những
đặc
điểm
thường có ở những hoa
thụ phấn nhờ gio
-Cho học sinh đọc thông tin
SGK và quan sát tranh vẽ -Học sinh đọc thông tin
hình 30.3, hình 30.4 SGK SGK quan sát tranh vẽ
nhận xét vị trí của hoa ngo hình 30. 3, 30.4 nhận xét
đực và cái ?Vị trí đó có tác vị trí:
dụng gì cho sự thụ phấn +Hoa đực ở trên đầu
nhờ gió
+Hoa cái ở giữa thân

Nội dung
1. Đặc điểm của hoa
thụ phấn nhờ sâu bọ
Có hoa nằm ở ngọn
cây, bao hoa thường

tiêu giảm, chỉ nhị dài,
hạt phấn nhiều, nhỏ,
nhẹ, đầu nhuỵ thường
có lông dính

vị trí đó giúp cho hoa dễ
-Thảo luận  SGK trong 4 dàng được thụ phấn nhờ
gió
phút
Tại sao những hoa thụ phấn -Các nhóm thảo luận 4
nhờ gió thường có đặc điểm phút sau đó cho đại diện
các nhóm báo cáo, các
nhóm khác nhận xét bổ
+Hoa thường tập trung ở sung
ngọn cây
+Để gió dễ dàng mang
+Bao hoa thường tiêu giảm, hạt phấn đi
chỉ nhị dài bao phấn treo
+Để hạt phấn dễ dàng
lủng lẳng
tiếp xúc với đầu nhuỵ,
bao phấn treo lủng lẳng

TaiLieu.VN

Page 7


để các hạt phấn rơi ra dễ
+Hạt phấn rất nhiều, nho, dàng được gió mang đi

nhẹ
+Để gió dễ dàng mang
+Đầu nhuỵ dài có nhiều đi xa
lông
+Để dễ dàng tiếp nhận
hạt phấn
-Những đặc điểm đó có lợi -Những đặc điểm đó
gì cho sự thụ phấn nhờ gió? giúp hạt phấn dễ dàng
được gió mang đi đến
-Giáo viên chốt lại vấn đề
đầu nhuỵ của hoa cái
13
Hoạt động 2:Tìm hiểu ứng Mục tiêu: Cho học sinh 2. Ứng dụng kiến thức
phút dụng thực tế về thụ phấn biết được lợi ích của về thụ phấn
-Cho học sinh đọc thông tin việc thụ phấn
-Con người có thể chủ
và trả lời câu hỏi sgk
động giúp cho hoa giao
+Con người chủ động thụ -Học sinh đọc thông tin phấn làm tăng sản
lượng quả và hạt tạo
phấn cho hoa nhằm mục và trả lời câu hỏi sgk
được những giống lai
đích gì?
Làm tăng sản lượng quả mới có phẩm chất tốt và
và hạt, tạo được những năng suất cao
giống lai mới có phẩm
chất tốt và năng xuất cao
+Trong những trường hợp
nào thì thụ phấn nhờ người +Khi thụ phấn nhờ sâu
bọ và nhờ gió gặp khó

là cần thiết? Cho ví dụ
khăn
Khi muốn tạo ra những
giống lai mới theo ý
muốn
tăng khả
-Cá nhân học sinh trả lời Khi muốn
các học sinh khác nhận xét năng của quả và hạt
bổ sung
-Một học sinh trả lời các
học sinh khác nhận xét
-Giáo viên chốt lại

TaiLieu.VN

Page 8


bổ sung

4.Củng cố: (5 phút )
Trả lời câu hỏi
-Hoa thụ phấn nhờ gió có đặc điểm gì?
-Nuôi ong trong các vườn cây ăn quả có lợi gì?
Làm bài tập
Đặc điểm

Hoa thụ phấn nhờ sâu bọ

Hoa thụ phấn nhờ gió

Bao hoa

Có màu sắc sặc sỡ

Bao hoa thường tiêu
giảm

Nhị hoa

Chỉ nhị ngắn, hạt phấn to Chỉ nhị dài, hạt phấn
và cógai
nhiều, nhỏ, nhẹ

Nhuỵ hoa

Đầu nhuỵ thường
chất dính

Đặc điểm khác

Có hương thơm, mật Hoa thường tập trung ở
ngọt
đầu cành

có Đầu nhuỵ thường có lông
dính

5.Dặn dò: (1 phút)
-Tranh vẽ hình 31.1 SGK

-Xem lại bài cấu tao và chức năng của hoa
RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

TaiLieu.VN

Page 9


.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................

TaiLieu.VN

Page 10