QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER

1

QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC
BẰNG MÁY ĐO LASER SKF TKSA 41

Mục lục
MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC ..........................................................................2

I.

1.1

Cân đồng tâm trục là gì? ..............................................................................................................2

1.2

Mục đích của việc cân đồng tâm trục ..........................................................................................2

1.3

Các biểu hiện của mất đồng tâm..................................................................................................2

II.

CÁC PHƯƠNG PHÁP CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC ........................................................................3

III.

QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA41 ..........................4

3.1

Các dụng cụ trong máy cân đồng tâm trục Laser ......................................................................4

3.2

Quy trình cân đồng tâm trục máy Laser SKF TKSA 41 ...........................................................5


2
QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA 41

I.

MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC
1.1 Cân đồng tâm trục là gì?
Cân đồng tâm trục (CDTT) là công việc điều chỉnh sao cho đường tâm trục của máy chủ
động và máy bị động nằm trùng trên đường tâm dự kiến (Hình C).
Có 2 loại mất đồng tâm trục: Lệch tâm (Hình A) và lệch góc (Hình B)

Hình 1: A –lệch tâm; B – lệch góc; C- Đồng tâm trục
1.2 Mục đích của việc cân đồng tâm trục
Việc CDTT sẽ giúp tăng tuổi thọ vận hành của máy móc do:
-

Tăng tuổi thọ ổ đở, tạo sự ổn định cho roto.

-

Giảm sự mài mòn ở khớp nối

-

Giảm rung động, giảm khả năng hư hỏng phớt chèn kín, giảm sự mỏi trục

1.3 Các biểu hiện của mất đồng tâm
-

Ổ bạc, phớt, trục hoặc khớp nối hư sớm so với tuổi thọ thiết kế.

-

Rung động theo phương hướng kính và dọc trục lớn.

-

Nhiệt độ thân máy cao nơi gần ổ bạc hay nơi ổ bạc hoặc nhiệt độ dầu bôi trơn cửa
ra tăng cao.

-

Rò rỉ quá mức ở phớt chèn làm kín.

-

Bulông chân máy bị lỏng, bulông khớp nối lỏng hoặc gẫy.

-

Trục bị rạn nứt ở ngõng trục (nơi vị trí ổ bạc) hoặc bích của khớp nối.

3
QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA 41
II.

CÁC PHƯƠNG PHÁP CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC

Hình 2: A- Sử dụng thước thẳng; B - Sử dụng đồng hồ so; C- Sử dụng máy laser
 Đánh giá các phương pháp đo đồng tâm trục:
THƯỚC THẲNG

ĐỒNG HỒ SO

MÁY LASER

--

++

++

Tốc độ đo

++

--

+

Dễ sử dụng

++

--

+

Độ chính xác

 Các quy ước chung:
-

Máy cố định là máy không điều chỉnh,
thông thường chọn máy cố định là máy
bị động (thiết bị công tác – bơm, quạt...)
chọn đường tâm của máy cố định làm
đường tâm chuẩn.

-

Máy di chuyển là máy sẽ điều chỉnh để
đạt được độ đồng tâm, thường chọn điều
chỉnh động cơ vì điều chỉnh động cơ dễ
dàng hơn.

-

Hướng nhìn của người căn tâm quy ước là nhìn từ phía máy điều chỉnh về phía máy
cố định (đuôi động cơ về phía máy bị động).

4
QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA 41

III. QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA41
3.1 Các dụng cụ trong máy cân đồng tâm trục Laser

1 – Màn hình hiển thị.
2 – Đầu đo laser S (Stationary = cố định) gắn vào máy cố định, bơm, quạt….
3 – Đầu đo laser M (Moveable = di chuyển) gắn vào motor.
4 – Xích khóa V
5 – Thanh nối dài
6 – Chốt siết xích khóa
7 – Thước dây 5m
8 – Củ sạc
9 – Cáp kết nối
10 – Bút đo rung


5
QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA 41

3.2 Quy trình cân đồng tâm trục máy Laser SKF TKSA 41

BƯỚC

TÊN GỌI

MÔ TẢ
- Máy cân tâm SKF

- Các tấm shim chèn chân máy.

1

Chuẩn bị dụng

Các dụng cụ công trình cần chuẩn bị:
- Bộ lục giác.

cụ

- 2 cây khóa 32; 30; 27; 24; 19;17.
- 1 mỏ lếch, xà beng, búa.
- Chai xịt RP7, giẻ lau.

2

-

Tắt motor – ngắt CP.

-

Dùng khí nén, giẻ lau lau sạch
khu vực bulong chân máy và khu

An toàn

vực lân cận.
-

Đảm bảo an toàn khu vực làm
việc.

-

Kiểm tra độ cong trục, độ nghiêng
trục, bulong chân máy, khớp nối, ổ

3

Kiểm tra sơ bộ

bạc, bệ máy…
-

Đảm bảo các bulong chân máy
được siết chặt khi bắt đầu đo.

-

Sử dụng thước thẳng kiểm tra độ
đồng tâm trục.

4

Nếu mất đồng tâm theo phương

Cân đồng tâm

đứng, thực hiện việc thêm hoặc

trục sơ bộ

bớt shim ở các chân máy máy.
-

Nếu mất đồng tâm theo phương
ngang, thực hiện việc tăng đưa 4
bulong nằm ngang.

HÌNH ẢNH MINH HỌA


6
QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA 41

5

Gá đặt máy laser

Gá đặt 2 đầu đo laser S, M lần lượt
lên 2 trục của bơm và motor bằng
xích khóa V.

6

Bật nguồn

-

Bật nút nguồn trên 2 đầu đo và
trên màn hình hiển thị

Di chuyển 2 đầu đo sao cho tia

-

laser của mỗi đầu nằm ngay vạch
đỏ của đầu còn lại bằng các nút
7

xoay trên đầu đo.

Cân chỉnh laser
-

Dùng chốt xiết chặt xích khóa V,
đảm bảo 2 đầu đo cố định trên
trục.

-

Chọn chế độ New Alignment và
tiến hành nhập các thông số:

8

Nhập thông số
ban đầu



A: Khoảng cách tâm 2 đầu đo.



D: KC tâm đầu đo M đến tâm
khớp nối.



B: KC tâm đầu M đến tâm
bulong chân máy trước.



C: KC 2 tâm bulong chân máy.


7
QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA 41

-

9

range) dựa vào tốc độ vòng quay

Chọn cấp dung

sai

Lựa chọn cấp dung sai (Tolerance
của động cơ.

-

Ví dụ: motor quay 2970 rpm thì ta
chọn cấp số II .

-

Thực hiện đo lường bằng cách
xoay trục tại 3 vị trí 9h (-90o); 12h
(0o); 3h (90o) theo hướng dẫn của
màn hình hiển thị.

-

Tại mỗi vị trí, đảm bảo độ lệch góc
giữa M và S nhỏ hơn 2o; góc của S

10

và M càng gần góc đo chuẩn càng

Thực hiện đo

tốt, chờ cung tròn chuyển sang

lường

xanh thì nhấn nút → để thực hiện
đo tại vị trí khác.
-

Chú ý: Không chạm vào đầu đo,
xích V trong quá trình xoay trục,
không sử dụng các thiết bị đo như
tay cầm để xoay trục vì sẽ xảy ra
sai số trong quá trình đo.


8
QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA 41

-

Sau khi thực hiện đo tại 3 vị trí,
màn hình hiển thị sẽ xuất trang kết
quả mất đồng tâm theo phương
đứng và ngang.

11

Trang kết quả

-

Trong đó:

×: Nằm ngoài vùng dung sai
≈: Nằm gần vùng dung sai
 : Nằm trong vùng dung sai

-

Bấm → để tiếp tục.

-

Xoay trục về vị trí 12h (0o) để tiến
hành cân tâm theo phương đứng.

12

Cân tâm theo

-

Đảm bảo độ lệch góc giữa M và S
nhỏ hơn 2o; góc của S và M càng

phương đứng

gần góc đo chuẩn càng tốt, chờ
cung tròn chuyển sang xanh thì
nhấn nút → để tiếp tục.
-

Máy sẽ tự động tính toán và đưa ra
kết quả cần thay đổi chiều cao
chân motor để đạt được độ đồng
tâm theo phương đứng.

13

Trong trường hợp hình minh họa,

Báo kết quả theo

độ lệch góc nằm trong dung sai

phương đứng

nhưng lệch tâm vẫn còn sai số.
-

Chú ý: Nếu máy laser yêu cầu
giảm chiều cao chân máy nhưng
không còn shim để rút ra thì cần
nâng chiều cao bên đầu bơm và
tiến hành đo lại từ đầu.


9
QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA 41

-

Nới lỏng bu long chân motor,
dùng xà beng bẩy, rút hoặc chèn

14

Điều chỉnh chiều

thêm shim vào chân motor theo

cao chân máy

kích thước máy laser yêu cầu.

theo máy laser

-

Sau đó tiến hành xiết chặt bulong
chân motor và kiểm tra lại kết quả.

-

Sau khi cân tâm theo phương
đứng, các sai lệch nằm trong dung
sai cho phép thì tiến hành cân tâm
theo phương ngang.

15

Xoay trục về vị trí 3h (90o) hoặc

Cân tâm theo

9h (-90o) để tiến hành cân tâm theo

phương ngang

phương ngang.
-

Đảm bảo độ lệch góc giữa M và S
nhỏ hơn 2o; góc của S và M càng
gần góc đo chuẩn càng tốt, chờ
cung tròn chuyển sang xanh thì
nhấn nút → để tiếp tục.

-

Máy sẽ tự động tính toán và đưa ra
kết quả cần thay đổi chiều cao
chân motor để đạt được độ đồng

16

Báo kế quả theo
phương ngang

tâm theo phương ngang.
-

Trong trường hợp hình minh họa,
độ lệch góc và độ lệch tâm đều
không nằm trong dung sai cho
phép.


10
QUY TRÌNH CÂN ĐỒNG TÂM TRỤC BẰNG MÁY LASER SKF TKSA 41

-

Nới nhẹ bulong chân máy từ 1-2
vòng ren bulong.

Điều chỉnh
17

-

Thực hiện tăng đưa bulong ngang

phương ngang

theo chỉ dẩn của máy laser cho

theo máy laser

đến khi đạt dung sai cho phép.
-

Siết chặt từ từ các bulong chân
máy.

-

Sau khi đạt dung sai cho phép,
tiến hành tắt máy, thu xếp các đầu
đo, màn hình hiển thị vào vali.

18

Hoàn thành

-

Thực hiện chạy test thử motor.

-

Sử dụng bút đo độ rung, đo theo 3
phương đứng, ngang, dọc tại
motor và đầu bơm, hoặc bạc đạn.

-

Ghi lại kết quả đo rung làm báo
cáo.

--- Hết ---