DẪN LƯU VÀ ODL
Ths. Bs Mai Văn Đợi
BM Ngoại
Các loại ống dẫn lưu
MỤC TIÊU:
- Trình bày được 3 mục đích của dẫn lưu.
- Trình bày được các loại dẫn lưu.
- Trình bày được nguyên tắc dẫn lưu.
- Trình bày được chỉ định rút dẫn lưu.
Phân biệt ODL và ống thông
Ống thông (sonde)
. Dụng cụ hình ống cứng
hoặc mềm, đặt hoặc rỗng
. Đặt vào các đường, các
khoang tự nhiên của cơ
thể
. DL dịch ra khỏi cơ thể
nhưng có thể dùng để
bơm các chất vào cơ thể
. Mục đích: chẩn đoán và
điều trị
Ống dẫn lưu ( drain)
. Hình ống rỗng, mềm, đàn
hồi
. Đặt vào vị trí thuận lợi
. Chỉ cho chất cần dẫn lưu
chảy ra 1 chiều
. Mục đích: chẩn đoán ,
điều trị và theo dõi
ỐNG DẪN LƯU
Dẫn lưu dịch, mủ,hơi từ một khoang trong cơ thể
ra ngồi
MỤC ĐÍCH
điều trò
dự phòng
theo dõi
Điều trò:
DL mủ, hơi, mật, dòch TH, dòch t,
nước tiểu, máu
θ những nhiễm trùng đã có
Dự phòng:
Những PT gây tiết dòch nhiều: K dd,
K vú…
Ngăn ngừa khả năng nhiễm trùng
Theo dõi: khả năng xì rò, PT có
khâu nối ống tiêu hoá
NGUYÊN TẮC
Đường đi của ODL ngắn nhất: hiệu quả,
khi tắc ODL dòch vẫn có thể thoát ra
Tránh xói mòn các tạng xung quanh
DL không đi qua VM
Lý tưởng: hạn chế nhiễm trùng, rút khi
không cần thiết.
CHẤT LIỆU: mềm, dẻo, không phản
ứng,
bền, không bò phân huỷ
PHÂN LOẠI
BỊ ĐỘNG: pencrose, DL ống
tròn
CHỦ ĐỘNG: DL ống có gắn
bộ phận hút, sump drain
PENCROSE
DL: trọng lực, mao dẫn
Cao su latex mềm
Lỗ đặt ống phải rộng ≥ 1 ngón tay
Cố đònh vào da: ngăn ngừa tụt
ống
Dùng gạc, túi để thấm hoặc
chứa dòch
Vẫn hoạt động khi lòng ống bò tắc
Cải biên: nếp gấp trong lòng
nhiều ống nhỏ
Dẫn lưu bằng Pencrose
DL ỐNG TRÒN
DL đơn giản, DL dòch không
quá sánh đặc
Trọng lực, tư thế, mao dẫn
Có thể bào mòn các tạng
xung quanh
Các lỗ có thể bò bít bởi
mạc nối, mỡ, mô hoại tử
DL ống tròn (tube)
DẪN LƯU CHỦ ĐỘNG
Sump drain, Có gắn bộ phận
hút
Đo lường chính xác lượng dòch DL
Bảo vệ da khỏi bò phá huỷ &
nhiễm trùng
Tránh tạo khoảng trống
Có thể bơm thuốc chụp XQ
kiểm tra
DẪN LƯU CHỦ ĐỘNG
Vẫn bò bít bởi máu đông,
mô hoại tử
Giảm khả năng nhiễm
trùng ngược dòng
Áp lực hút ≤ 120 mmHg
DL chủ động
SUMP DRAIN
Dẫn lưu nhiều ống, KT lớn, tưới rửa
WATERMAN
ANDERSON-SHIRLEY
ARGYLE
DL SUMP DRAIN
Chăm sóc ODL
Xoay ống mỗi ngày
vệ sinh da quanh chân ống
Bơm 3-10ml khí hoặc nước muối sinh lý qua
ống mỗi ngày (áp xe) tuỳ kích thước ODL và
độ quánh của dịch.
Rút ODL
Dịch trong: lượng dịch < 30ml/8h
Khaâu nối ống tiêu hóa: khi ăn
đường miệng trở lại.
Dẫn lưu ổ áp xe: < 10ml/ngày
BIẾN CHỨNG
Nhiễm trùng ngược dòng
Chảy máu chân ống
Bào mòn các tạng xung
quanh
Tắc ruột
Tụt ODL
Đứt ODL khi rút
CẦN LÀM SẠCH TRONG PT,
KHÔNG TIN TƯỞNG HOÀN
TOÀN VÀO DL
RÚT ỐNG NGAY KHI KHÔNG
CÒN CẦN THIẾT
Ống Kehr ( T tube)
Cao su latex
Chỉ định
Mở OMC
Nối ống mật chủ
Tổn thương OMC
Một số PT đường mật
khác
Ống DL Kehr
Ống DL Kehr
TÁC DỤNG
Bơm rửa đường mật sau mổ
Sau khi đường hầm hình thành (5-7ngày),
chụp hình đường mật.
Rút sau 7 ngày, khi phim chụp hình đường
mật thấy thuốc xuống tá tràng tốt.
Tạo đường hầm để tán sỏi về sau (sau 03
tuần)