SKKN mon the duc NAM 11 12

Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

PHN I: T VN
Bộ môn thể dục ở các cấp học nói chung và bậc THCS nói
riêng có vị trí và vai trò rất quan trọng. Đó là một trong những
mặt của quá trình giáo dục toàn diện nhân cách học sinh ( đức,
trí, thể, mỹ, lao ).
Đi sâu vào phân tích và đặc biệt là nội dung chơng trình
thể dục các khối lớp thì có thể dễ dàng nhận ra nội dung các
môn điền kinh (chạy nhanh, chạy bền, nhảy cao, nhảy xa, ném
bóng) chiếm lợng thời gian học tập nhiều nhất, cùng với thời gian
thì thành tích các môn điền kinh ngày càng đợc nâng cao và
trở thành thế mạnh của rất nhiều học sinh . Cũng có những học
sinh có tố chất và phát huy đợc khả năng của mình nhng cũng có
học sinh mang tố chất nhng cha thể phát huy đợc hoặc phát huy
cha hết khả năng của mình. Điều đó bị ảnh hởng bởi nhiều yếu
tố có thể là điều kiện tập luyện, chế độ tập luyện, thời gian
tập luyệnnhng có một yếu tố rất quan trọng và ảnh hởng trực
tiếp đến thành tích tập luyện của học sinh đó là qua trình
huấn luyện và giảng dạy bộ môn thể dục đặc biệt là các môn
điền kinh trong nhà trờng phổ thông (cấp học THCS).
Đây không phải là vấn đề mới nhng có lẽ còn ít giáo viên quan
tâm đến. Vẫn còn có ngời coi việc học sinh thi các môn thể dục
chủ yếu là do năng khiếu của học sinh, không tập luyện cũng có
thể thi đáu và có thành tích cao đợc vì vậy đã không coi trọng
việc giảng dạy cũng nh huấn luyện nhất là các môn điền kinh ở cấp
học THCS. Đó là một quan niệm sẽ làm cho thể thao thành tích cao
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

1

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

có xu hớng tụt lùi nhất là với các môn điền kinh đòi hỏi quá trình
tập luyện lâu dài và gian khổ.
Nhận thức đợc vấn đề này, mặc dù là một giáo viên còn trẻ về
tuổi đời nhng đã từng tham gia tập luyện và thi đấu điền kinh
trong một thời gian dài, kết hợp với những kinh nghiệm, kiến thức
học hỏi đợc từ những giảng viên lâu năm cũng nh đồng nghiệp,
đây là cơ sở và lý do tôi lựa chọn đề tài: "p dng phng phỏp
minhm nõng cao thnh tớch nhy cao cho hc sinh lp 9"
Qua đó giúp cho học sinh có kiến thức cơ bản ban đầu về kĩ
năng thực hiện các bài tập kĩ thuật điền kinh nói chung và ứng
dụng trong thực tế đời sống.Bớc đầu hình thành và phát triển
năng khiếu, kích thích t tởng và gây sự hứng thú học tập và
phát huy đợc tính năng suy luận, sự diễn đạt bằng lời và đặc
biệt luyện tập thực hành qua các bài tập thể lực.
- Cũng nh các môn học khác TDTT trong trờng học góp phần
hình thành và rèn luyện các phẩm chất đạo đức, tính cần thiết
của con ngời lao động mới.

- Đáp ứng nhu cầu rèn luyện thân thể cho giáo dục học sinh
khối THCS.
+ Rèn luyện tính tự giác tích cực cho HS.
+ Hình thành kĩ năng, kĩ sảo vận động.
+ Phù hợp với mọi đối tợng HS và đợc chú trọng quan tâm
đúng mức bên cạnh các bài tập phát triển của môn học là trong
thực tiễn.
1. C s lớ lun:
Trong ging dy k thut ng tỏc cú nhiu quan im khỏc nhau. Mt s
tỏc gi a ra nhn xột: Vic ging dy k thut ng tỏc trong nhy cao trc tiờn
phi chun b th lc trong ú t cht sc mnh tc v kh nng phi hp vn
ng úng vai trũ quan trng trong vic hon thin sm k thut ng tỏc.
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

2

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

Song trong thc t ging dy: Vic hỡnh thnh v hon thin k thut trong
mụn th thao in kinh, v c bit trong mụn nhy cao ngoi vic phỏt trin cỏc
t cht th lc cú liờn quan cn phi chỳ trng n quỏ trỡnh hỡnh thnh k nng,
k xo vn ng ú l yu t cu thnh mc hon thin ng tỏc k thut.

Ngoi ra chỳng ta cn phi chỳ ý: Tớnh bn vng ca k nng vn ng ch cú giỏ
tr khi ng tỏc ỳng khụng cn sa cha. nõng cao hiu qu quỏ trỡnh ging
dy giỏo viờn cn phi phỏt hin sm nhng sai lm a ra nhng bi tp khc
phc nhng sai lm vo ỳng thi im, giai on trong quỏ trỡnh hỡnh thnh ng
tỏc.
t thnh tớch nhy cao tt ũi hi hc sinh phi phi hp cht ch cỏc giai
on vi nhau. Giai on chy l tin cho c s gim nhy, chy nhanh,
bit chuyn t tc nm ngang sang gim nhy l nhõn t quan trng t c
thnh tớch tt trong nhy cao. Mun t c mc ớch trờn cn thc hin tt k
thut cỏc bc cui cựng ỳng ph thuc khụng ch vo phng phỏp tp, m c
vo vic thng xuyờn chun b hon thin th lc, nõng cao sc bt chuyờn mụn.
Giai on gim nhy t tc nm ngang ti a ngi nhy thc hin gim nhy
nhanh mnh tớch cc (sc mnh tc ). Chuyn trng tõm c th di chuyn v
trc v lờn trờn. Nh vy, mun thc hin c tt giai on trờn khụng ca k
thut nhy cao khi kt thỳc gim nhy phi to c gúc gim nhy, lc gim
nhy, thi gian gim nhy tt.
2. C s thc tin
a-Hiện trạng thức tế :
- Học sinh thờng dễ bị nhầm lẫn khi thực hiện kĩ thuật động tác
và mắc một số sai lầm.
- HS cha phân loại đợc kĩ thuật động tác và nắm bắt đợc chuỗi
động tác.
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

3

Trờng THCS

Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

- Kĩ thuật môn học điền kinh ở đây là một bài tập rất khó, rất
phức tạp đòi hỏi phải có sự kết hợp tốt giữa các giai đoạn trong
từng môn học.
b-Đối với giáo viên :
- Còn yếu về cách phân đoạn và phơng pháp tập luyện trong
từng giai đoạn của một buổi tập .
- Cha nắm vững và phân loại về trình độ tiếp thu - Thực hiện
của từng học sinh.
- Một phần giáo viên cha đạt chuẩn tối thiểu về trình độ đào
tạo.
- Do sự tiếp cận mới còn cha kịp thời và sự bồi dỡng theo định
kì .
- Cha nắm cha vững những đặc điểm phơng pháp và những
cách thức trọng yếu điểm của bài tập . Nên dẫn đến việc hình
thành các khái niệm - kĩ năng - kĩ sảo vận động, cũng nh sự
phát triển của các bài tập đến cơ thể học sinh cha đúng.
c - Đối với học sinh (VĐV) :
- Khó khăn khi tiếp thu phơng pháp - Sự bắt trớc tập lại của từng
động tác kĩ thuật .
- Khó khăn khi tập luyện với phơng tiện dụng cụ còn thiếu cha
đầy đủ.
* Nguyên nhân:
+ Về phía giáo viên :Việc truyền thụ kiến thức giữa lí thuyết với
thực hành cha cao. Hơn nữă phơng pháp giáo viên còn lúng túng,

sự sắp xếp cha ổn định, cha bám chặt với mục đích yêu cầu
của đặc trng môn học.
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

4

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

+ Về phía học sinh: Cha có phơng pháp điều kiện thời gian để
học tập tốt. Do cuộc sống còn nhiều khó khăn cũng nh các yếu tố
chung của cơ thể
+ Về cơ sở vật chất:
Cơ sở vật chất còn thiếu, trang thiết bị phục vụ cho

việc

dạy

và học cha đầy đủ, mức độ an toàn trong tập luyện cha cao
sân chơi bãi tập còn cha đủ quy định do vậy cha đáp ứng nhu
cầu của môn học.
PHN II: NI DUNG NGHIấN CU

Giảng dạy kĩ thuật nhảy cao cũng nh giảng dạy các môn thể dục
thể thao khác , đều phải quán triệt các nguyên tắc chung đợc
xây dựng trên cơ sở quy định hình thành kĩ năng vận động.
Kĩ thuật nhảy cao là một hoạt động không mang tính chất chu
kì , động tác thực hiện nhanh, tơng đối phức tạp. Nên khi giảng
dạy nó, chủ yếu dùng phơng pháp phân đoạn, từ phân đoạn
đến hoàn chỉnh
1. Xây dựng khái niệm nhảy cao hoàn chỉnh:
- Phân tích kĩ thuật , chú ý đăc điểm từng giai đoạn.
- Làm mẫu hoàn chỉnh và chi tiết .
- Dùng tranh ảnh sơ đồ để minh hoạ.
Trong giảng dạy cần nêu bật then chốt kĩ thuật, làm mẫu
phải nổi bật đợc đặc điểm kĩ thuật.
2. Giảng dạy kĩ thuật chạy đà và giậm nhảy:
- Chọn chân giậm bằng phơng pháp cho học sinh nhảy tự do .
- Khi đứng tại chỗ, mô phỏng động tác đà đặt chân giậm .
- Đa chân giậm kết hợp với động tác đá năng , đánh tay kết hợp
với giâm nhảy. Tâp chạy thấp trọng tâm phối hợp với giậm nhảy.
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

5

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

- Kết hợp đà, giậm nhảy. Chú ý 4 bớc cuối cùng.
+ Giậm nhảy,đá lăng chạm vật chuẩn.
+ Giậm nhảy đá năng, chân lăng, đầu hoặc vai chạm vật
chuẩn .
+ Chạy đà chính diện giậm nhảy , thu chân giậm qua xà.
3. Giảng dạy kỹ thuật giai đoạn trên không
- Mô phỏng động tác qua xà tại chỗ không có xà, không chạy đà.
- Đà từ 1 đến 3 bớc thực hiện kỹ thuật trên không qua xà thấp và
trung bình kết hợp với động tác rơi xuống đất.
Phối hợp 4 giai đoạn hoàn thiện nâng dần mức xà từ thấp đến
cao.
4. Giảng dạy kỹ thuật giai đoạn rơi xuống đất :
Tuỳ theo kiểu nhảy, giới thiệu cho học sinh kỹ thuật rơi xuống
đất đặc biệt trong kiểu úp bụng cho hc sinh tập ngã trớc khi
tập giai đoạn trên không.
5. Một số sai lầm th ờng mắc phải, nguyên nhân và cách
sửa
a.Giai đoạn chạy đà :
* Nguyên nhân :
- Chạy đà không chính xác do không ổn định nhịp điệu
chạy đà .
- Chạy cao trọng tâm , t thế xuất phát không ổn định .
* Cách sửa : Chạy đà nhiều lần , tăng tốc độ . hạ thấp trọng
tâm vạch sẵn độ dài các bớc , đa đặt chân giặm nhảy đúng
điểm giậm .
b. Giai đoạn giậm nhảy :
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

6

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

b1, Giậm nhảy không hết
* Nguyên nhân :
- Hiểu sai quan niệm
- Cơ chân yếu.
- Giậm nhảy chậm, góc độ hoãn xung quá nhỏ, cơ không
đủ sức duỗi .
- Kỹ thuật bớc cuối cùng quá dài .
* Cách sửa :
- Nâng cao nhận thức kỹ thuật .
-Nâng cao sức mạnh của chân .
- Tập phản xạ giậm nhảy nhanh .
-Tập bớc cuối cùng hợp lý với giậm nhảy .
b2,Giậm nhảy chuẩn bị lao vào xà
* Nguyên nhân
- Các bớc cuối cùng không hạ thấp đợc trọng tâm .
- Lúc giậm nhảy thân gập về phía truớc .
- Tốc độ giậm nhảy bị chậm .
* Cách sửa :

- Tập chạy thấp trọng tâm kết hợp đa đặt chân giậm nhảy
.
- Tập phản xạ giậm nhảy nhanh, đá lăng chạm vật chuẩn, vơn ngời tích

cực nâng cao .

c. Giai đoạn trên không :
Kiểu bớc qua : Chân lăng cong lúc qua xà , xoay ép không
tích cực *Cách sửa :
- Tập đá lăng thẳng tích cực xà cao, xoay ép chân lăng
nhiều .
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

7

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

- Phải ít gập, xoay thân . Cần tập mô phỏng ở ngoài, trên
cầu thăng bằng .
- Chân giậm khi qua xà cao quá thì tập đa chân giậm
qua xà thẳng nhiều

lần.

d. Giai đoạn rơi xuống đất :
Không tích cực đa nhanh một bộ phận cơ thể xuống chạm
đất sớm ngời bị thu lại tiếp xúc đất không chủ động gấp các
khớp .
* Cách sửa : Tập nhiều lần ở mức xà thấp , chú ý tới các bộ
phận cơ thể tiếp xúc đất trớc , chủ động gấp các khớp (hoãn
xung)
6. Phơng pháp huấn luyện môn nhảy cao
a. Thực hiện các nguyên tắc huấn luyện:
Khi tiến hành tập luyện cho học sinh trong công tác huấn
luyện điền kinh nói chung và mon nhảy cao nói riêng thì chúng
ta cần thực hiện các nguyên tắc sau .
*Các nguyên tắc
- Nguyên tắc tự giác tích cực
- Nguyên tắc trực quan
- Nguyên tắc vận dụng khả năng và chiếu cố đặc điểm cá
nhân
- Tính liên tục hệ thống
- Trình độ tiến dần
- Phơng pháp lặp lại và phân chia
Các nguyên tắc trên có mối quan hệ chặt chẽ với nhau trong
huấn luyện .
* Giáo dục các tố chất thể lực .
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

8

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

Khi bớc vào huấn luyện vận động viên chúng ta cần phải
giáo dục các tố chất thể lực , sức nhanh , sức mạnh, sức bền sự
mềm dẻo khéo léo có linh hoạt cho vận động viên . Muốn có
thành tích xuất sắc trong môn học điền kinh nói chung và môn
nhảy cao nói riêng trớc hết cần có tố chất thể lực tốt phù hợp với
yêu cầu chuyên môn của môn học .
- Giáo dục sức mạnh cho học sinh
- Giáo dục sức mạnh tốc độ cho học sinh
- Giáo dục sức bền cho học sinh
- Giáo dục sức nhanh cho học sinh
- Căn cứ vào khối lợng- cờng độ - thời gian - số lần lặp lại mà
sử dụng các biện pháp giáo dục cho hợp lý.
b. Giảng dạy kỹ thuật trong huấn luỵện
Cần giảng dạy cho học sinh nắm vững kỹ thuật động tác là một
mặt không thể thiếu đợc của quá trình huấn luyện chuyên môn
đồng thời giáo viên tiến hành tổ chức phơng pháp hợp lí giữa
các hoạt động tơng hỗ của lực bên trong bên ngoài để tận dụng
đầy đủ có hiệu quả đạt thành tích cao.
* Nguyên lý tác dụng lực
- Tăng lực vận động tích luỹ về thời gian
- Mở rộng chỉ tiêu về mọi mặt kỹ thuật

- Năng cao hiệu quả kỹ thuật bài tập
c. Trang bị lí luận chiến lợc cho học sinh ( VĐV)
-Phơng pháp thi đấu thích hợp
- Luật thi đấu
- Đặt kế hoạch - phơng án tập luyện
- Nắm vững thành tích đồ thị của đối thủ trong thi đấu
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

9

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

- áp dụng trớc chiến lợc trong tập luyện
+ Nhiệm vụ phân phối phát triển thể lực
+ Hình thức sắp xếp buổi tập
+ Kế hoạch huấn luyện 1 năm hoặc 3 tháng theo chu kì
* Chuẩn bị tâm lí vận động viên
Đây là vai trò quan trọng trong công tác sau khi huấn luyện vận
động viên
Vai trò thi đấu, chuẩn bị thi đấu, trong thi đấu, sau tổng kết
huấn luyện các bài tập kiểm tra và thành tích thi đấu phân
tích các chỉ tiêu vân động viên trong tập luyện

Bồi dỡng tích luỷ cho vận động viên - vệ sinh tự kiểm tra tự xoa
bóp đề phòng chấn thơng
d. Giáo dục phẩm chất đạo đức VĐV
Khi tiến hành huấn luyện cho học sinh cần phải chú ý đến đạo
đức tác phong cho học sinh về phẩm chất ý chí tính kỷ luật
khắc phục khó khăn tin tởng ở mình kiên trì bền vững...

PHN III. KT QU NGHIấN CU
Đối tợng học sinh(VĐV)Trờng THCS Yên Đức
Sĩ số lớp 9A: 41
Trớc thực nghiệm
Thành tích
Nam 23 em
Thành tích

90cm -110cm

110cm-

120cm -

55,5%
80cm - 90cm

120cm
33,3%
90cm -110cm

130cm
11,2%

110cm
-120cm

Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

10

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012
Nữ 18 em

Năm

71,5%

21,5%

7%

Mức độ nắm vững thực hành kỹ thuật động tác 58,4%
Sau thực nghiệm
Thành tích
Nam 23 em
Thành tích

90cm-110cm

110cm-

120cm-

10%
80cm-90cm

120cm
71%
90cm-110cm

130cm
19%
110cm-

120cm
Nữ 18 em
35,7%
42,8%
21,5%
Mức độ nắm vững thực hành kỹ thuật động tác 87,7%
PHN IV. KT LUN
Giảng dạy và huấn luyện các môn nhảy cao trong nhà trờng phổ
thông đặc biệt ở cấp học THCS là một quá trình lâu dài và gian
khổ. Vì vậy đòi hỏi mỗi thầy cô giáo bộ môn đều phải có tâm
huyết, nhiệt tình và trách nhiệm cao. Trong từng buổi tập ngời
giáo viên phải hiểu và nắm chắc các nguyên tắc giảng dạy và
huấn luyện, từ đó áp dụng phơng pháp cho phù hợp. Với kinh

nghiệm bản thân, những vấn đề học hỏi đợc từ các giảng viên,
từ đồng nghiệp, tài liệu tham khảo tôi đã mạnh dạn đa ra những
phơng pháp để huấn luyện và giảng dạy các môn điền kinh
trong chơng trình thể dục bậc THCS cũng nh việc áp dụng vào
thực tiễn giảng dạy và huấn luyện học sinh của tôi, đây là vấn
đề nghiên cứu khá dài vì vậy chắc chắn sẽ có nhiều chỗ cha phù
hợp rất mong sự góp ý bổ sung của các bạn đồng nghiệp để đề
tài này đầy đủ hơn, chất lợng hơn.
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

11

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

PHN V. KIN NGH
vic dy hc mụn nhy cao trong trng THCS t kt qu tt tụi mnh
dn a ra mt s ý kin sau:
1- Nh trng cn trang b, quan tõm hn na trong vic u t v sõn bói,
dng c. (tranh nh, h nhy, sõn th dc)
2- Thng xuyờn t chc cỏc cuục thi u th thao cỏc em cú iu kin
tp luyn th hin nng khiu ca mỡnh.
3- Trong ging dy giỏo viờn cn giỳp hc sinh sa cha nhng sai lm

thng mc trong khi thc hin cỏc k thut.
Vỡ thi gian nghiờn cu ngn, trỡnh bn thõn cú hn nờn quỏ trỡnh nghiờn cu
ti ca tụi khụng th trỏnh c thiu sút. Rt mong s úng gúp ý kin ca ng
nghip ti c hon chnh hn.

PHN VI. TI LIU THAM KHO
1. Sỏch giỏo khoa in kinh NXB TDTT H Ni Nm 2009.
2. Hun luyn th dc th thao Nguyn S H - Trnh trung Hiu Nm 1994
3. Bn nhõn t nõng cao thnh tớch tp luyn Bựi Th Hin Nm 1979
4. in kinh trong trng ph thụng Quang Hng 1996
5. Hun luyn th thao trng hc V c Thu - 2009
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

12

Trờng THCS


Sáng kiến kinh nghiệm
học 2011 -2012

Năm

6. Ch th v cụng tỏc giỏo dc TDTT trong giai on mi. S 36CT/TW ngy 243- 1994 ca ban Bớ th Trung ng ng .

MC LC
PHN I: T VN 1
1. C s lý lun 2

2. C s thc tin........................................................3
PHN II: NI DUNG NGHIấN CU .4
1. Xõy dng khỏi nim nhy cao hon chnh..............4
2. Ging dy k thut chy v gim nhy 4
3. Ging dy k thut giai on trờn khụng4
Giỏo viờn: Phạm Văn Quảng

Yên Đức

13

Trờng THCS


S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
häc 2011 -2012

N¨m

4. Giảng dạy kỹ thuật giai đoạn rơi xuống đất ……………………………5
5. Một số sai lầm thường mắc phải, nguyên nhân và cách sửa …………… 5
6. Phương pháp huấn luyện môn nhảy cao…………………………………. 6
PHẦN III : KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU...........................................................7
PHẦN IV : KẾT LUẬN .................................................................................8
PHẦN V : KIẾN NGHỊ…………………………….……..............................8
PHẦN VI: TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................10
PHẦN VII: MỤC LỤC...................................................................................11

Giáo viên: Ph¹m V¨n Qu¶ng

Yªn §øc

14

Trêng THCS