đề tài sáng kiến kinh nghiệm phát huy tính ticnh cực của học sinh trong học chạy bền

Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học mơn chạy bền”

Đề tài:
“PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC
SINH

TRONG DẠY HỌC MÔN
CHẠY BỀN”
I - MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài:
- Học sinh luyện tập TDTT nhằm nâng cao sức khỏe, phát triển
năng khiếu vốn có của bản thân, đây là một tiềm năng rất quan trọng và
cần thiết đối với các nước đang phát triển. Những quốc gia có nền TDTT
phát triển mạnh đã khẳng định: “Những vận động viên đạt thành tích cao
qua các kỳ thi đấu TDTT trong khu vực và quốc tế, đều là những tài
năng trẻ được phát hiện và bồi dưỡng từ những trường trung học”. Chính
vì thế trong những năm qua, chủ trương của Đảng và Nhà nước ln
quan tâm chú trọng đến “chương trình giáo dục thể chất trong Nhà
trường, theo chiến lược đào tạo con người mới”.
- Điền kinh là mơn thể thao “Nữ hồng” khơng chỉ phong phú, đa
dạng hấp dẫn, phù hợp mọi lứa tuổi; giới tính, mà còn là một nội dung
thi đấu chủ yếu (bao gồm nhiều cự ly) trong các kỳ Hội thao, Hội khỏe...
- Mơn chạy bền được giảng dạy xun suốt chương trình các khối lớp
(từ lớp 6 đến lớp 9) của cấp THCS. Tập chạy bền để phát triển sức bền
với cự ly chạy thường 300m trở lên, học sinh phần lớn ngán ngại tập
1

Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

luyện chạy bền vì chạy bền nội dung tập luyện tương đối đơn điệu, đòi
hỏi năng lực, sức chịu đựng của người tập rất nhiều, vì phải hoạt động
trên một đoạn đường dài, khả năng chống chịu mệt mỏi của cơ thể cao,
quá trình tập luyện nhất thiết bản thân phải nỗ lực và cần có tính kiên
nhẫn, bền bỉ, dẻo dai. Hiện nay do yêu cầu đổi mới phương pháp giảng
dạy đòi hỏi học sinh phải chủ động sáng tạo tích cực, tự giác để tiếp thu
tốt các bài học trên lớp nhằm nâng cao sức khoẻ, thể lực cho bản thân.
Do vậy việc lựa chọn bài tập phù hợp với kiểu bài và phát huy được sự
yêu thích môn học đối với học sinh là một vấn đề rất quan trọng. Xuất
phát từ những lí do trên đã thôi thúc tôi chọn sáng kiến “Phát huy tính
tích cực của học sinh THCS trong dạy học môn chạy bền” mà tôi đã áp
dụng và theo dõi nhiều năm tại Trường THCS Trung Nghĩa –Yên Phong
– Bắc Ninh nơi tôi đang công tác.
2. Mục đích.
Nếu chúng ta cho rằng môn Điền kinh là môn thể thao khá khô
khan và đơn điệu thì trong đó chạy bền lại là nội dung mà người tập phải
thật sự là những người ham thích và có ý chí kiên trì để có thể lặp lại
những chu kỳ của bước chạy cho đến khi hoàn thành cự li. Tập luyện
chạy bền đòi hỏi phải tiêu thụ nhiều năng lượng của cơ thể nên người
tập cảm thấy mệt mõi nhiều và đặc biệt với lứa tuổi học sinh THCS nếu
các em chưa thường xuyên tập luyện một môn thể thao nào đó thì có thể
coi đây như là một việc làm nặng nhọc với các em. Nhằm giúp học sinh
có góc nhìn thân thiện hơn và tiến đến có ý thức thường xuyên tập luyện
chạy bền hằng ngày để rèn luyện thân thể; học sinh nào rồi cũng có thể
2

Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

chạy hết cự li và tiếp cận được thang điểm từ đạt yêu cầu trở lên hay nói
cách khác là các em sẽ “Vượt lên chính mình” là điều mà những người
dạy và học Chạy bền đều muốn có và đây cũng là mục đích mà đề tài
này muốn nêu lên.
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu.
- Nhằm đáp ứng nhu cầu công tác giáo dục thể chất toàn diện cho
học sinh cấp THCS. Tiếp tục giữ vững và phát huy tinh thần tự giác, tích
cực tập luyện bộ môn chạy bền trong giờ TD chính khóa cũng như tập
luyện ngoại khóa.
- Với tâm huyết của người làm công tác giáo dục thể chất trong
nhà trường THCS buộc người giáo viên TD phải đấu tranh vượt qua các
khó khăn để hoàn thành mục tiêu giáo dục sức khỏe cho học sinh thông
qua tập luyện chạy bền.
4. Nhiệm vụ, phạm vi và thời gian thực hiện.
Để đạt được mục đích tìm hiểu và đánh giá của đề tài tôi xác định
nhiệm vụ sau:
- Tìm hiểu nguyên nhân ảnh hưởng đến tính tích cực tập luyện chạy bền
của học sinh và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của
môn chạy bền
- Thời gian thực hiện từ tháng 9/2011 đến tháng 10/2011.
5. Đóng góp của ĐTKH đối với việc nâng cao chất lượng quản lý dạy
và học …….
3

Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

- Lập kế hoạch chi tiết, khoa học phù hợp với các
đối tượng học sinh.
- Giáo viên phải nghiên cứu lựa chọn phương pháp
thích hợp với thực tế giảng dạy.
- Làm cho học sinh hiểu được lợi ích, tác dụng của môn
học, với người bình thường ai cũng có thể tập được, phải
thường xuyên tự giác tập.
- Thường xuyên theo dõi, động viên các đối tượng
học sinh, có lượng vận động phù hợp, đủ thời gian nghỉ
ngơi sau khi chạy.
- Phát huy ý thức tự giác tập luyện cùng với sự động
viên của gia đình.
- Có cách kiểm tra, đánh giá khoa học, đúng đắn.
- Làm cho mọi người hiểu và tạo điều kiện thuận lợi
trong công việc dạy và học chạy bền.
Áp dụng tốt đề tài sẽ giáo dục cho học sinh tính tự
giác tích cực, kiên nhẫn, vượt khó. Phong trào tập luyện
chạy bền sẽ thực hiện thường xuyên, phát triển thêm sức
bền cho các em.

4


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

II . NỘI DUNG
Ch¬ng 1: c¬ së khoa häc cña §TKH
I - Cơ sở lí luận:
Ngày nay cùng với sự phát triển khoa học công nghệ và sự bùng nổ
thông tin.Đảng và nhân dân chú trọng khởi xướng và lãnh đạo nhằm
mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn
minh”.Yếu tố con người luôn chiếm vị trí hàng đầu, trong đó sức khoẻ
của con người mới chiếm một vị trí thích đáng cần thiết để đáp ứng yêu
cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Một trong những mục tiêu cơ bản của
thể dục thể thao (TDTT) là cũng cố tăng cường sức khoẻ và hoàn thiện
thể chất con người cho quần chúng nhân dân, cho những người lao động.
Vai trò của TDTT đối với đời sống đã trở nên cực kỳ quan trọng.
Cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật đã tăng cường sự phát triển cơ sở vật
chất kỹ thuật cho TDTT, cải tạo sức lao động và góp phần giải phóng lao
động. Nhưng thảm hoạ lớn nhất của con người đó là sự “Đói vận động”,
cong vẹo cột sống, các bệnh nghề nghiệp, tay chân teo dần, kéo theo sự
suy thoái về trí tuệ con người ...
Đến đây có vai trò quan trọng phục vụ cho sức khoẻ và có tác dụng chữa
bệnh đem lại hiệu quả trong đời sống, lao động sản xuất .
Khoa học cũng như thực tiễn đời sống xã hội đã chứng minh
TDTT là một phương tiện tích cực nhất, chủ động nhất và có hiệu quả
5


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

hết sức to lớn trong việc giữ gìn cũng cố và nâng cao sức khoẻ cho mọi

người thuộc mọi lứa tuổi khác nhau mà đặc biệt là thế hệ trẻ, những
người xây dựng và làm chủ đất nước trong tương lai.
Trong sự nghiệp đổi mới của dân tộc ta. TDTT có một vị trí vô
cùng quan trọng được Đảng và Nhà nước ta quan tâm. Điều này được
thể hiện trong văn kiện hội nghị lần thứ 4 ban chấp hành Trung ương
Đảng lần thứ 7 (4-1-1993) đã nêu “Những quan điểm chỉ đạo lớn của
Đảng và Nhà nước đổi mới công tác này được chăm lo phát triển sự
nghiệp TDTT, coi đó là biện pháp hàng đầu để tăng cường sức khoẻ”.
Nhân tố con người được Đảng và Nhà nước ta coi trọng, xem là vốn quý
nhất trong xã hội. Nhất là trong giai đoạn hội nhập kinh tế quốc tế.Bác
Hồ đã nói “Muốn xây dựng xã hội chủ nghĩa thì trước hết phải có con
người xã hội chủ nghĩa (XHCN)”. Chương trình giáo dục phổ thông ban
hành kèm theo Quyết định số 16/2006/QĐ-BGD ĐT ngày 5/5/2006 của
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã nêu : "Phải phát huy tính
tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc trưng
môn học, đặc điểm đối tượng học sinh, điều kiện của từng lớp học, bồi
dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, khả năng hợp tác , rèn luyện kĩ
năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại
niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập của học sinh". Vậy ngay
trong những bước đi ban đầu của thời kỳ quá độ hiện nay TDTT trước
hết chủ yếu gắn với sự nghiệp đào tạo con người và phục vụ con người.
Những năm gần đây Đảng và Nhà nước ta chú trọng và đầu tư phát triển
TDTT cho quần chúng nhân dân và có những bước chuyển mạnh mẽ.
6


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

Nghị quyết ban chấp hành TW IV khoá VII đã chỉ rõ “ Đổi mới phương
pháp ở tất cả các cấp học, bậc học, kết hợp học với hành, học tập với lao
động sản xuất, thực nghiệm và nghiên cứu khoa học, gắn nhà trường với
xã hội, áp dụng những phương pháp giáo dục hiện đại, bồi dưỡng cho
học sinh năng lực tư duy, sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề”. Nghị
quyết TW II khoá VIII tiếp tục khẳng định “ Đổi mới phương pháp giáo
dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư
duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng phương pháp tiên tiến
và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện, thời
gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh”.
II - Cơ sở thực tiễn.
Năm học 2010 - 2011 là năm học đổi mới phương pháp dạy học
theo hướng phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh trong
hoạt động học tập nhằm phù hợp với xu thế của thời đại. Vấn đề này đã
đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với giáo viên THCS là phải đổi mới cách dạy
ở nội dung chạy bền sao cho thích hợp với từng đối tượng học sinh để
phát huy tính tích cực của học sinh. Thể lực của học sinh luôn là một
vấn đề được đặc biệt quân tâm của giờ thể dục, là một tiêu chí đánh giá
xếp loại học sinh. Tuy nhiên trong giờ dạy thể lực luôn gặp những hạn
chế:
- Học sinh chưa nhận thức tầm quan trọng của nội dung chạy bền
nhằm nâng cao thể lực cho mình. Chạy bền là nội dung học rất dễ nhàm
chán đối với học sinh hơn nữa chạy bền là một trong những nội dung
đánh giá tiêu chuẩn RLTT với học sinh THCS. Hiện nay do yêu cầu đổi
7


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

mới phương pháp giảng dạy đòi hỏi học sinh phải chủ động sáng tạo
tích cực, tự giác để tiếp thu tốt các bài học trên lớp nhằm nâng cao sức
khoẻ, thể lực cho bản thân. Do vậy việc lựa chọn bài tập phù hợp với
kiểu bài và phát huy được sự yêu thích môn học đối với học sinh là một
vấn đề rất quan trọng. Xuất phát từ những lí do trên đã thôi thúc tôi chọn
sáng kiến “Lựa chọn một số bài tập nhằm phát huy tính tích cực của
học sinh THCS trong luyện tập chạy bền” mà tôi đã áp dụng và theo
dõi nhiều năm tại Trường THCS Trung Nghĩa –Yên Phong – Bắc Ninh
nơi tôi đang công tác.
- Muốn học tốt các môn Thể dục thể chất nói chung và môn Điền
kinh nói riêng. Đặc biệt là nội dung chạy bền để giúp các em phát triển
đều đặn những nhóm cơ chủ yếu tạo điều kiện hình thành tư thế đứng
đắn, điều chỉnh linh hoạt sự vận động của cơ thể trong quá trình học tập
và luyện tập điền kinh: Phải nói đến môn chạy bền. Tại sao trong khi
luyện tập học sinh thường sợ môn này?
- Vì chạy bền khả năng duy trì hoạt động kéo dài, hoạt động với
cường độ khác nhau. Do đó cần phải giúp các em giảm bớt lo sợ khi
luyện tập chạy bền để các em thoải mái hưng phấn trong khi luyện tập
tức là giúp các em phân biệt được sức bền chung và sức bền chuyên
môn. Là một tố chất thể lực cần phải phân phối sức cho hợp lý trên toàn
bộ cự ly cho phù hợp.
- Học sinh các trường THCS, ngoài việc học tập các môn văn hóa
để phát triển trí tuệ, thì việc học bộ môn Thể dục, tập luyện TDTT
thường xuyên ở nhà, nhằm nâng cao sức khỏe chống lại bệnh tật và phục
8


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

vụ lao động sản xuất. Đây là một nhu cầu không thể thiếu đối với bản
thân của mỗi học sinh.
- Thực hiện kế hoạch thường xuyên của ngành và kế hoạch cụ thể
hằng năm của Nhà trường về giảng dạy bộ môn Thể dục chính khóa 2
tiết/tuần.
- Nhiệm vụ dạy học chính trong môn chạy bền là rèn luyện kỹ
thuật và rèn luyện sức bền cho học sinh, đồng thời phát hiện học sinh
năng khiếu để bồi dưỡng.
- Sân bãi tập luyện khá tốt nên học sinh thực hiện đảm bảo đủ cự
ly quy định, phân phối thời gian giảng dạy chạy bền ở cuối tiết (khoảng
5-7 phút) đảm bảo lượng vận động cần thiết để phát triển sức bền.

Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng t×nh h×nh
I. Thuận lợi.
Việc phát huy tính tích cực của học sinh THCS Trung Nghĩa trong
luyện tập chạy bền. Giáo viên thể dục đã giúp các em hoàn thành mục
tiêu môn học THCS là:
9


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

- Biết được một số kiến thức, kỹ năng cơ bản để tập luyện gìn giữ sức
khoẻ và nâng cao thể lực.
- Góp phần rèn luyện nếp sống lành mạnh, nhanh nhẹn, khéo léo,
thói quen tự giác tập luyện TDTT, gìn giữ vệ sinh.

- Có sự tăng tiến về thể lực, đạt tiêu chuẩn RLTT và thể hiện bản
thân về TDTT.
- Biết vận dụng những điều đã học vào nếp sống sinh hoạt ở trong
và ngoài nhà trường .
Chạy bền là nội dung rèn luyện sức bền cho học sinh THCS , luyện
tập chạy bền sẽ giúp học sinh phát triển một cách toàn diện cả về thể
chất lẫn tinh thần.
Nhà trường, phụ huynh, chính quyền địa phương quan tâm rất lớn, đầu
tư rất lớn đến phong trào thể thao của Trường.
Giáo viên có trình độ chuyên môn thể dục thể thao đảm bảo các yếu
tố để phát triển phong trào thể thao, giáo dục thể chất ở trong và ngoài
nhà trường.
Điều kiện cơ sở vật chất dần dần được cải thiện (ví dụ: Sân bóng
chuyền, đường chạy bền quanh khu vực sân bóng đá đã hoàn thành), học
sinh, phụ huynh ngày càng nhìn nhận được tầm quan trọng của thể dục
thể thao đối với cơ thể .
II. Khó khăn:
- Cơ sở vật chất kỹ thuật không đáp ứng được yêu cầu của tiết dạy.
- Thiết bị đồ dùng luyện tập còn thiếu, hay chất lượng kém .
10


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

- Học sinh chưa phát huy tính tích cực và tự giác ở nội dung chạy bền
do nhàm chán các bài tập đơn giản.
* Với giáo viên:
- Do điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường ảnh hưởng lớn đến việc

áp dụng các đổi mới phương pháp dạy học vì thế còn nhiều hạn chế
trong quá trình phát huy tính tích cực của học sinh trong luyện tập chạy
bền .
* Với học sinh:
Đa số các em chưa ý thức cao việc luyện tập đặc biệt là môn chạy
bền.
Tài liệu tham khảo còn thiếu ảnh hưởng đến quá trình tập luyện và
sự hứng thú luyện tập ở nội dung chạy bền. Đặc biệt tình trạng học sinh
chưa đáp ứng được yêu cầu về thể lực vẫn còn nhiều. Trong các giải
TDTT của Huyện, Ngành, Trường tôi không bao giờ có giải trong nội
dung thi chạy bền từ đó việc cấp thiết là tạo cho các em hứng thú luyện
tập thể lực ở trường cũng như ở nhà, trong và ngoài tiết học.Trên thực tế
tại Trường THCS Trung Nghĩa học sinh luôn rất e ngại phải luyện tập
chạy bền, đến kỳ kiểm tra lại cố quá sức nên cũng dễ xảy ra hiện tượng
quá mệt thậm chí choáng ngất do đặc thù của bộ môn, vì thế vấn đề cần
giải quyết là phải làm sao để cho học sinh có hứng thú và ham thích, biết
cách luyện tập chạy bền. Từ những vấn đề trên tôi mạnh dạn đưa ra một
số giải pháp sau.

11


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

Ch¬ng 3: Nh÷ng gi¶i ph¸p
- Để phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy
bền, GV phải dùng nhiều hình thức và biện pháp tập luyện khác nhau, có
như vậy nội dung tập luyện sẽ bớt đơn điệu và gây hứng thú học tập cho

học sinh.
- Hình thức trò chơi vận động là một trong những hình thức đầu
tiên có tác dụng kích thích tập luyện và phù hợp với tâm - sinh lý lứa
tuổi học sinh cần được sử dụng nhiều (GV nên thay đổi trò chơi dưới

12


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

nhiều hình thức, tránh trường hợp lặp lại trò chơi, dễ gây nhàm chán
trong học sinh).
- Đối với trường không có đường chạy vì địa điểm chật hẹp nên sử
dụng hình thức chạy tại chỗ, chạy trong khu vực quy định, chạy vòng số
8, chạy theo đường gấp khúc... với thời gian chạy tăng dần sau từng buổi
tập.
- Các trường có đường chạy dài nên sử dụng hình thức chạy lặp lại
nhiều lần, chạy tốc độ trung bình 1,2 vòng, chạy biến tốc, cũng giúp cho
việc nâng cao sức bền rất tốt cho người tập. Tuy nhiên cần phải đảm bảo
nguyên tắc tăng dần cự ly chạy sau từng buổi tập, không nên cho chạy
dài trong những buổi tập đầu.
- Hình thức tập luyện chạy trên địa hình tự nhiên, đây là hình thức
tập luyện chủ yếu, GV có thể chủ động biến đổi địa hình, đường chạy.
Tuy nhiên việc lựa chọn đường chạy nên tận dụng các địa hình có sẵn
như chạy lên dốc, xuống dốc, hố nước hoặc làm các chướng ngại vật
trên đường chạy để làm cho đường chạy phong phú nhằm phát huy tính
tích cực chủ động của học sinh thông qua các loại hình tập luyện.
- Tập chạy cự ly tương đương với cự ly kiểm tra theo từng nhóm

sức khỏe, lứa tuổi dưới các hình thức thi đấu giữa các tổ, cá nhân.
- Chương trình giảng dạy bộ môn thể dục mới do Bộ Giáo dục và
Đào tạo quy định, chạy bền lấy việc phát triển sức bền cho học sinh là
nhiệm vụ hàng đầu. Do vậy, việc rèn luyện chạy bền cho học sinh THCS
cần được GV xác định để lựa chọn nội dung, biện pháp luyện tập phù
hợp, lượng vận động hợp lý, giúp HS rèn luyện thường xuyên. Có như
13


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

vậy việc rèn luyện thể chất mới có hiệu quả và đảm bảo an toàn tuyệt đối
trong tập luyện và kiểm tra.
- Ngoài ra GV cần cung cấp các kiến thức chuyên môn trong
những thời gian nghỉ giữa các lần tập. Đó là: Kiến thức về các giai đoạn
kỹ thuật chạy, phân phối sức
khi chạy, giải thích các hiện tượng đau sóc, hiện tượng cực điểm, hiện
tượng choáng, thở dốc và cách khắc phục. Nhắc nhở HS vận dụng tốt
trong quá trình tập luyện trên lớp cũng như tự tập ở nhà. Để tránh nhàm
chán, các biện pháp tập luyện cần được thay đổi thường xuyên qua các
buổi tập, mỗi khi đưa ra biện pháp mới, GV cần hướng dẫn cụ thể mục
đích, yêu cầu đến cách tổ chức tập luyện cho HS ở trên lớp và bài tập bổ
trợ thêm ở nhà.
- Để nâng cao tính tích cực tự giác của HS trong tập luyện chạy
bền người GV cần quan tâm: Tìm đường chạy đủ độ dài, nếu đường
vòng không nên ngắn quá (dưới 100m) làm học sinh ức chế khi phải
chạy nhiều vòng. Đường chạy phải bằng phẳng để đảm bảo an toàn.
- Phối hợp các hình thức tập luyện khác nhau: Trò chơi và các biện

pháp phát triển thể lực. Luyện tập trên địa hình tự nhiên và các phần
chạy theo cự ly quy định. Sự phong phú về hình thức và biện pháp tập
luyện sẽ hạn chế bớt những ức chế khi thực hiện động tác.
- Truyền thụ kiến thức xen kẽ giữa các lần tập sẽ giúp học sinh
nhanh hồi phục và các tri thức cần thiết.

14


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

- Ngay từ buổi tập đầu cần chú ý nhắc nhở học sinh trong suốt quá
trình tập luyện phải mang giày vải (ba ta) nhầm hạn chế chấn thương
TDTT.
- Cần chú ý giáo dục tư tưởng, phẩm chất tâm lý cá nhân vì hạt
nhân của giáo dục Cộng sản chủ nghĩa là giáo dục tư tưởng. Việc giáo
dục tư tưởng phải gắn liền với giáo dục phẩm chất đạo đức và các phẩm
chất tâm lý tập luyện chuyên môn, rất cần thiết cho HS THCS, những
phẩm chất này, giúp HS tham gia tập luyện một cách tập trung, có mục
đích, tự giác, bền bỉ. Chính vì thế, cấn giáo dục cho HS hiểu rằng: những
người tập luyện tích cực, thường xuyên luôn là tấm gương sáng cho
thanh thiếu niên tham gia tập luyện thể thao noi theo, và thông qua sự
tập luyện xuất sắc của họ thì danh dự của họ được tôn vinh và được mọi
người tôn trọng.
- Hàng loạt các ảnh hưởng giáo dục sâu sắc gia đình, trường học,
các tổ chức thiếu niên, nhi đồng đã tác động đến người tập. Như vậy
việc phát triển các phẩm chất ý chí ngay từ buổi đầu tập luyện có một ý
nghĩa to lớn, vì thế cần thiết phải phát triển và củng cố.

- Trong quá trình giảng dạy GV cần trang bị cho HS: tư thế thân
người khi chạy, cách đặt chân chạm đất (nửa trước bàn chân) đánh tay
cần phối hợp ăn nhịp với bước chạy của chân, hít thở khi chạy (thông
thường cứ 3 bước hít vào, 3 bước thở ra. Lúc thở dốc thì 2 bước hít vào
2 bước thở ra, hít vào bằng mũi, thở ra bằng mồm). Yêu cầu giữ vững kỹ
thuật trong điều kiện tập luyện. Bởi vậy việc phát triển sức bền và kỹ
thuật luôn gắn bó với nhau. Trong mối quan hệ này, phải phát triển các
15


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

khả năng phối hợp vận động cần thiết cho việc sử dụng kỹ thuật một
cách hợp lý nhất.
- Phát huy tích tích cực trong tập luyện phải cần thiết coi trọng việc
phát triển các khả năng trí tuệ của mỗi HS, xem đây là một bộ phận quan
trọng của quá trình giảng dạy. Mức độ yêu cầu về trí tuệ năng lực nhận
thức ngày càng cao, do đó góp phần tích cực vào việc tự giác tích cực
chủ động tập luyện. Năng lực trí tuệ của HS,
không những ảnh hưởng đến quá trình tập luyện (đặc biệt với việc trang
bị kiến thức kỹ thuật) mà còn thể hiện ở các năng lực tham gia trò chơi,
ý thức cá nhân trong tập luyện, hạn chế chấn thương khi tham gia tập
luyện của vận động viên.
- Bên cạnh công tác chuẩn bị về mọi mặt, GV khi giảng dạy chạy
bền cần nghiên cứu trình độ phát triển, đặc điểm giới tính, lứa tuổi.
- Liên hệ chặt chẽ với gia đình các em học sinh, để nắm bắt tâm lý,
tính tình, sở thích, trạng thái và ý thức của từng đối tượng.
- Cần thay đối cảnh quan, sân tập, lòng ghép các trò chơi phát triển

thể lực chung, chuyên môn, tạo không khí hứng thú qua từng buổi tập.
- Tập luyện TDTT nhưng cần thiết phải coi trọng học tập các môn
văn hóa.
- Đảm bảo nguồn năng lượng dự trữ đầy đủ, phân phối thời gian
luyện tập và thời gian nghỉ hợp lý. Chú ý học sinh nữ những ngày ''bệnh''
không bố trí tập luyện.
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn tôi đã lựa chọn một số bài tập như sau :
-Bài tập 1 :
16


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

-Nhảy dây bền .(thời gian kéo dài tăng dần từ 2 phút -5 phút -7 phút )
-Tâng cầu .(thời gian kéo dài tăng dần từ 2 phút -5 phút -7 phút )
-Chạy đồng đều.(thời gian kéo dài tăng dần từ 2 phút -5 phút -7 phút )
-Bài tập 2 :
-Chạy tiếp sức (15-20 mét theo nhóm )
-Chạy zic zăc (15-20 mét theo nhóm)
-Chạy vượt chướng ngại vật (25-60 mét theo nhóm)
-Chạy lặp lại cự ly (250-500 mét theo nhóm)
-Bài tập 3 : Chạy tiếp sức vượt chướng ngại vật.
Đi bộ hoặc chạy chậm 50-100 mét đầu tăng tốc độ ở cự ly 200mét
và tăng tốc độ ở cự ly 200- 300mét (tuỳ thuộc vào thể lực của học sinh
để phân phối bài tập hợp lý ).
-Bài tập 4 :
Tập chạy từ nhẹ đến nặng: những buổi tập đầu tiên cần chạy nhẹ
nhàng với tốc độ chậm khoảng 2 – 3 phút hoặc 300 – 350mét, sau đó

tăng dần thời gian , khoảng cách tốc độ lên một chút. Sau một số buổi
tập khi cơ thể đã quen có thể nâng dần từng chỉ tiêu.
-Bài tập 5 :
Luyện tập chạy 100 mét đường thẳng và 200 mét đường vòng 1
đến 2 lần thời gian nghĩ 2 đến 3 phút .Sau đó nâng dần cự ly .
-Bài tập 6:
Chạy tại chổ gót chạm mông, chạy nâng cao đầu gối, chạy má
ngoài theo nhịp vỗ tay của GV hoặc chạy theo thời gian quy định chừng
2 đến 3 phút sau đó nâng dần thời gian.
17


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

-Bài tập 7 :
Chạy theo nhóm sức khoẻ hoặc tự nguyện chạy theo nhóm khoảng
4 đến 5 học sinh một nhóm chạy bấm thành tích hoặc không bấm thành
tích(500m-600m có thể động viên các em vượt thành tích hay cự ly đã
quy định).
-Bài tập 8 :
Tập chạy tại chổ phối hợp với đánh tay,hơi thở và bước chạy (chia
thành 2 nhóm hoặc chạy đồng loạt).
-Bài tập 9 :
Tập sức bền bằng đi bộ hoặc chạy trên địa hình tự nhiên theo sức
khoẻ từ 300m nâng dần đến 500m, 600m, 700m , 800m.... hoặc tập theo
thời gian từ 3 phút đến 8, 9 ,10, 12 , 20 .... phút. Chú ý chạy sát đường
vòng hướng vào tâm chân trái thấp hơn chân phải khi chạy qua đường
vòng và phân phối sức hợp lý khi chạy.

-Bài tập 10 :
Tập sức bền bằng các môn có tác dụng rèn luyện sức bền như: đi
bộ thể thao, chạy cự li trung bình, chạy cự li dài. Cũng có thể tập các
môn cầu lông, bóng đá, bóng chuyền…
-Bài tập 11 :
Tập theo hình thức cá nhân hoặc theo nhóm tại chỗ hoặc di chuyển
theo vòng số 8 khi đi bộ, chạy.... Ra bài tập về nhà, thời gian tập thích
hợp vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối .
-Bài tập 12:
18


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

Chạy theo tín hiệu còi, chuyển hướng chạy khi nghe tín hiệu nhằm
phát huy tố chất thể lực và sự hứng thú luyện tập sức bền.
-Bài tập 13:
Nhóm bài tập thi đấu giữa các em học sinh trong Lớp, Trường,
Huyện, Tỉnh (Thi chạy 400 mét, 800 mét,1500 mét, 3000m).
Trên đây là 13 bài tập mà tôi đã tổ chức phỏng vấn được một số
huấn luyện viên điền kinh và một số giáo viên giàu kinh nghiệm.

Ch¬ng 4: KÕt qu¶ ®¹t ®îc
Sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm tỷ lệ học sinh hiểu bài, tích
cực tập luyện tăng lên, các em hứng thú và tích cực học tập hơn.
* Về chất lượng đại trà:
Thông qua chất lượng kiểm tra năm học 2010 – 2011 tại Trường
THCS Trung Nghĩa kết quả kiểm tra TCRL TT cuối năm học thông qua

môn chạy bền 500 mét có kết quả như sau:
G
Khối THCS
8
9

155
135

K

Đ

CĐ

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

43
29

28%
21%

62
73

40%
54%

41
32

26%
24%

9
1

6%
1%

Ở đây tôi chỉ thu thập số liệu của 2 khối 8 - 9 vì ở 2 khối này việc
rèn luyện thể lực là rất quan trọng đến sự phát triển của các em. Thông
qua số liệu đó tôi nhận ra tỷ lệ học sinh loại Chưa Đạt là khá cao. Sau
19

Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

một học kỳ thực hiện đề tài tôi đã thu được một số kết quả đáng khích lệ
so với những năm trước như sau:
Chất lượng thể lực được đánh giá thông qua kết quả kiểm tra
TCRLTT.

Đầu năm : Năm học 2011 – 2012.
Khối THCS
8
9

145
155

G

K

Đ

CĐ

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

45
51

31%
33%

64
72

44%
46%

33
26

23%
17%

3
6

2%
4%

* Về thành tích học sinh giỏi:
Trong những năm gần đây đều có học sinh giỏi môn chạy bền.
Dưới đây là một số thành tích đạt được ở giải chạy việt dã do tỉnh
tổ chức.
* Năm học : 2010 – 2011: Hai giải khuyến khích
* Năm học : 2011 – 2012: Một giải nhì

20


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học mơn chạy bền”

III - KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
- Qua q trình giảng dạy tại trường bản thân đã vận dụng tốt cơng
tác “Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học mơn chạy bền”.
Kết quả học sinh tham gia học tập bộ mơn chạy bền phần lớn đều ham
thích, tích cực tập luyện ở lớp và thường xun tập luyện ở nhà. Qua các
kỳ kiểm tra bộ mơn chạy bền tất cả các em học sinh đều đạt Tiêu chuẩn
RLTT. Ngồi ra các em còn vận động người thân trong gia đình tham gia
tập luyện chạy bền nhằm nâng cao sức khỏe phục vụ học tập, lao động
sản xuất đồng thời phòng chống bệnh tật.

- Qua nhiều năm công tác ở trường giảng
dạy môn thể chất cho học sinh đã phát hiện bồi
dưỡng học sinh có năng khiếu ở môn điền kinh,
nổi bật ở môn chạy bền có chiều hướng phát
triển khá rõ. Cần có sự quan tâm của Ban Giám
Hiệu nhà trường, đoàn thể hỗ trợ đầy đủ trang
21


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học mơn chạy bền”

thiết bò trong giảng dạy ngày càng nhiều hơn, để
hướng dẫn cho học sinh có tính sáng tạo trong học
tập.
- Bản thân luôn cố gắng làm đồ dùng dạy
học đặc trưng cho từng môn học để học sinh có
hướng phấn đấu ở bước đầu ngày càng hoàn
chỉnh tốt hơn cho từng môn học.
- Luôn trao đổi rút kinh nghiệm tiết dạy ở
đồng nghiệp là chuyên môn để củng cố hoàn
chỉnh kiến thức qua từng năm học.
- Ngoài ra bản thân còn phải thu thập tài
liệu sách báo, tranh ảnh, nghe đài để cập nhật
tư liệu để đưa vào việc giảng dạy ngày càng
phù hợp với thực tiễn…
- Muốn vậy bản thân phải không ngừng
phấn đấu từng bước trong giảng dạy để phát
hiện, bồi dưỡng những tài năng cho trường cũng

là nguồn năng lực kế thừa cho huyện nhà để
phát huy cao hơn nửa để bắt kòp sự tiến bộ thể
dục thể thao của Huyện và Tỉnh bạn hướng dẫn
học sinh và vân động người thân trong gia đình
luôn tích cực tham gia phong trào rèn luyện thân thể theo gương Bác
Hồ vĩ đại.
22


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

2. Kiến nghị:
- Điều kiện sân bãi không đáp ứng được nội dung chạy bền (đường
chạy,dụng cụ luyện tập...) thường xuyên hội thảo chuyên đề bộ môn thể
dục để giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ.
- Ban lãnh đạo và Hội đồng giáo dục của nhà trường ủng hộ và tạo thêm điều
kiện thuận lợi khi giáo viên thực hiện chương chạy bền. Gia đình và xã
hội nên có cách nhìn chạy bền là môn học chính khoá theo chương trình
của Bộ GD-ĐT nhằm rèn luyện sức khoẻ chứ không phải gây ra khó
khăn trong việc học tập của học sinh.
Nhà trường cần đẩy mạnh hơn nữa, đầu tư hơn nữa VĐV điền kinh cấp
Trường, cải thiện điều kiện tập luyện (ăn uống, giải thưởng…) cho các
vận động viên trẻ. Đối với Phòng GD và Sở có kế hoạch đầu tư, đào tạo
hơn nữa, tổ chức thi đấu giao lưu học hỏi kinh nghiệm TDTT lẫn nhau
để cùng nâng cao trình độ và gây sự hứng thú nhằm phát huy tính tích
cực của học sinh THCS trong luyện tập chạy bền .
-Đây là công trình nghiên cứu đầu tay của tôi trong điều kiện thời gian,
kinh nghiệm còn hạn chế, tôi rất mong muốn nhận được sự góp ý và

cộng tác giúp đỡ của các nhà chuyên môn để sáng kiến được hoàn thiện
hơn .

23


Đề tài SKKN

“Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn chạy bền”

VI - PHỤ LỤC - TÀI LIỆU THAM KHẢO

TT

TÊN SÁCH

1
2
3
4

SÁCH GIÁO VIÊN (THỂ DỤC 6).
SÁCH GIÁO VIÊN (THỂ DỤC 7).
SÁCH GIÁO VIÊN (THỂ DỤC 8).
SÁCH GIÁO VIÊN (THỂ DỤC 9).
TÀI LIỆU BDTX CHO GV THCS

5

CHU KỲ III (2004-2007) QUYỂN

1,2.
MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐỔI MỚI

6

PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN

TÁC GIẢ
TRẦN ĐỒNG LÂM
TRẦN ĐỒNG LÂM
TRẦN ĐỒNG LÂM
TRẦN ĐỒNG LÂM
PHẠM VĨNH THÔNG
VÀ NHIỀU TÁC GIẢ
PHẠM VĨNH THÔNG

TD THCS .

24

NHÀ
XUẤT BẢN

NĂM
XUẤT

GIÁO DỤC
GIÁO DỤC
GIÁO DỤC
GIÁO DỤC

BẢN
2002
2003
2004
2005

GIÁO DỤC

2007

GIÁO DỤC

2007


ti SKKN

Phỏt huy tớnh tớch cc ca hc sinh trong dy hc mụn chy bn

MC LC
NI DUNG
I - Mở đầu
1. Lí do chọn đề tài
2. Mục đích
3. Phạm vi đối tợng nghiên cứu
4. Nhiệm vụ, phạm vi và thời gian
thực hiện
5. Đóng góp của ĐTKH
II - Nội dung

Chơng 1: Cơ sở khoa học
1. Cơ sở lí luận
2. Cơ sở thực tiễn
Chơng 2: Thực trạng vấn đề
1. Thuận lợi
2. Khó khăn
Chơng 3: Những giải pháp
Chơng 4: Kết luận và kiến nghị
1. Kết luận
2. Kiến nghị
III - Ph lc
25

TRANG
1
1
2
3
3
4
5
5
5
5
10
10
11
13
20
22

23
25