quản trị dự án – trong công tác giải phóng mặt bằng v

Quản trị dự án – Trong công tác giải phóng mặt bằng
Như chúng ta biết “Giải phóng mặt bằng” (GPMB) chính là quá trình thực hiện
các công việc liên quan đến việc di dời nhà cửa, cây cối, các công trình xây dựng và
một bộ phận dân cư trên một phần đất nhất định được quy hoạch cho việc cải tạo,
mở rộng hoặc xây dựng một công trình mới. Quá trình bồi thường giải phóng mặt
bằng được tính từ khi bắt đầu thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng đến khi giải
phóng xong, tạo quỹ đất sạch và bàn giao đất cho chủ đầu tư. Đây là một quá trình
đa dạng và phức tạp thể hiện sự khác nhau giữa các dự án và liên quan trực tiếp đến
các bên tham gia và của toàn xã hội. Việc GPMB ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của
Nhà nước, của chủ đầu tư và ảnh hưởng đến đời sống vật chất cũng như tinh thần
của những người bị thu hồi đất.
Công tác giải phóng mặt bằng mang tính quyết định vì tiến độ của các dự án, là
khâu đầu tiên trong thực hiện dự án và rõ ràng kinh nghiệm cho thấy qua nhiều dự
án đã triển khai từ trước đến nay thì “Giải phóng mặt bằng nhanh là đã hoàn thành
được một nửa dự án”.
Giải phóng mặt bằng được triển khai thực hiện đúng tiến độ, đúng kế hoạch đề ra
sẽ tiết kiệm được thời gian và việc thực hiện dự án có hiệu quả. Ngược lại, công tác
giải phóng mặt bằng chậm, kéo dài gây ảnh hưởng đến tiến độ thi công các công
trình cũng như chi phí cho dự án, có khi gây ra thiệt hại không nhỏ trong đầu tư xây
dựng. Do vậy, để công tác GPMB đạt hiêu quả cao nhất chúng ta phải xây dựng một
kế hoạch chi tiết và mang tính khoa học nhất. Trong công tác GPMB để thực hiện
các dự án xây dựng khu đô thị mới tại xã A thuộc huyện Từ Liêm, TP Hà Nội chúng
ta phải tuân thủ một số nguyên tắc:
Một số văn bản pháp lý quy định về đền bù giải phóng mặt bằng do quy hoạch
khu đô thị tại Hà Nội:
•Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 của Chính phủ về bồi thường, hỗ
trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
•Nghị định số17/2006/NĐ-CP ngày 27/01/2006 của Chính phủ Về việc sửa đổi, bổ
sung một số điều của các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai và Nghị
định số187/2004/NĐ-CP về việc chuyển công ty nhà nước thành công ty cổ phần
•Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ Quy định bổ sung về

việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực hiện quyền sử
1


dụng đất, trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi
đất và giải quyết khiếu nại về đất đai.
•Thông tư số 06/2007/TT-BTNMT ngày 25/5/2007 hướng dẫn thực hiện một số điều
của nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/05/2007. của chính phủ về Quy định
bổ sung về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thu hồi đất thực hiện
quyền sử dụng đất, trình tự thủ tục bồi thường hỗ trợ tái định cư khi nhà nước
thu hồi đất và giải quyết khiếu nại về đất đai.
•Luật sửa đổi bổ sung Luật Xây dựng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
2009
•Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ Quy định bổ sung về
quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
•Thông tư số 14/2009/TT-BTNMT ngày 1 tháng 10 năm 2009 của Bộ Tài nguyên
môi trường về quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và trình tự, thủ
tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất.
•Thông tư số57/2010/TT-BTC ngày 16/4/2010 của Bộ Tài chính Quy định việc lập
dự toán, sử dụng và quyết toán kinh phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và
tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.
•Quyết định số 32/2010/QĐ-UBND ngày 4/8/2010 của UBND Thành phố Hà Nội
về ban hành khung giá đền bù giải phóng mặt bằng.
•Các Quyết định về trình tự thu hồi, giao đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với
từng loại đất… về giá nhà cửa vật kiến trúc, giá đất, giá cây, quyết định phân loại
đường phố, phân hạng đất của UBND Thành phố Hà Nội đối với một số dự án
cụ thể.
Trình tự công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư và bồi thường
1. Thành lập Hội đồng đền bù, GPMB (Gồm Lãnh đạo UBND huyện Từ Liêm chủ
tịch, đại diện cơ quan tài chính hoặc MAGACO- Phó Chủ tịch và Ủy viên

thường trực, Cơ quan tài nguyên môi trường, đại diện các xã bị thu hồi , đại diện
hộ gia đình có đất bị thu hồi (02 người) làm ủy viên)
2. Công bố thông báo chủ trương thu hồi đất và chuẩn bị hồ sơ địa chính cho khu
đất bị thu hồi
3. Lập, thẩm định và xét duyệt phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ và tái định
cư

2


4. Thông báo về việc thu hồi đất (cho người đang sử dụng đất)
5. Ra quyết định thu hồi đất ( thông báo cho người sử dụng đất từ khi ra quyết định
đến khi hoàn tất việc thu hồi)
6. Xây dựng khu tái định cư và khu đất làm mặt bằng sản xuất, kinh doanh dịch vụ
phi nông nghiệp
7. Kê khai, kiểm kê và xác định nguồn gốc đất đai
8. Lập, thẩm định, xét duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
9. Công khai phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
10. Thực hiện việc chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ và bố trí tái định cư
11. Thời điểm bàn giao đất (20 ngày sau khi chi trả tiền bồi thường và hỗ trợ)
12. Cưỡng chế thu hồi (nếu có)
13. Giải quyết khiếu nại đối với quyết định bồi thường, hỗ trợ và tái định cư hoặc
quyết định cưỡng chế (nếu có theo các Điều 138 Luật Đất đai, Điều 63, Điều 64
Nghị định 84 và các quy định về giải quyết khiếu nại tại Nghị định
136/2006/NĐ-CP)
Yêu cầu của công tác đền bù GPMB :
- Phạm vi GPMB để huy động vào xây dựng khu đô thị mới chủ yếu là đất
nông nghiệp, xen lấn nhà ở dân cư nông nghiệp gồm 60 hộ dân sẽ phải di dời;
- Mức tính toán đền bù cho các đối tượng phải đảm bảo đúng đủ theo quy định
hiện hành, phù hợp với chính sách của nhà nước ;

- Đảm bảo tính hài hòa, công bằng giữa các đối tượng trong phạm vi dự án;
- Về tiến độ cần phải kịp thời, khẩn trương;

3


Để công tác GPMB đạt hiêu quả cao nhất ta dùng kỹ thuật phân chia dự án thành các công việc nhỏ thông qua sơ đồ khối WBS
Công tác đền bù, giải
phóng mặt bằng

Thành lập hội đồng

San lấp và bàn giao
mặt bằng

Đền bù

bồi thường GPMB

Phân
công
chức
năng
nhiệm
vụ cho
các
thành
viên

Chi tiết

các giai
đoạn
thực hiện
và nội
dung
triển
khai

Công
bố
chủ trương
và chuẩn bị
hồ sơ khu
đất thu hồi.
Lập, thẩm
định và xét
duyệt
phương án
tổng thể về
bồi thường
hỗ trợ và
tái định cư

Thông
báo về
việc thu
hồi đất
và
ra
quyết

định thu
hồi đất

Xây
Lập,
dựng
thẩm
khu tái
Kê khai, định, xét
định cư
kiểm kê
duyệt
và khu
và xác
phương
đất làm
định
án cụ thể
mặt bằng
nguồn
về bồi
sản xuất,
gốc đất thường,
kinh
đai
hỗ trợ và
doanh
tái định
phi dịch
cư

vụ

Công khai
phương án
bồi thường,
hỗ trợ và
tái định cư.
Thực hiện
chi trả tiền
bồi thường,
hỗ trợ và
bố trí tái
định cư

Bàn giao
đất (20
ngày sau
khi chi
trả tiền
bồi
thường
và hỗ
trợ)

Cưỡng chế
thu
hồi
(nếu có).
Giải quyết
khiếu nại

đối
với
quyết định
bồi thường,
hỗ trợ và
tái định cư
hoặc quyết
định cưỡng
chế

Thiết kế
mặt bằng
Giải
san lấp và
phóng
biện pháp
xong, tạo
san
lấp
quỹ đất
(thực hiện
Tổ chức
đồng thời
sạch và
san lấp
với thiết
bàn giao
kế
kỹ
đất cho

thuật hạ
Chủ đầu
tầng dự án
tư
để
phù
hợp)

4


Thông qua ứng dụng của biều đồ GANTT để thể hiện các công việc của công tác giải phóng mặt bằng theo thời gian thực hiện
kế hoạch giải phóng mặt bằng từ 15/01/2013 đến 20/6/2013

5


1. Thành lập hội đồng bồi thường GPMB
1.1. UBND thành phố Hà Nội phối hợp với Ban Quản lý dự án của Tổng công ty
MAGACO thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng
1.2. Tổ chức phân công việc cho từng bộ phận và chi tiết đến từng thành viên
Việc phân công tới các thành viên phụ trách cần phải hợp lý đúng người, đúng
việc tránh tình trạng quá thừa nhân lực cho từng hạng mục công việc và năng lực để
thực hiện nhiệm vụ được giao.
2. Công tác đền bù
2.1. Công bố chủ trương và chuẩn bị hồ sơ địa chính khu đất- Lập, thẩm định và xét
duyệt phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
- Sau khi có văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư, thu hồi đất, Hội đồng bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư và giải phóng mặt bằng có trách nhiệm phổ biến công khai
thông báo chủ trương thu hồi đất theo quy định.

- Uỷ ban nhân dân xã nơi có đất bị thu hồi có trách nhiệm niêm yết công khai
thông báo chủ trương thu hồi đất tại Trụ sở Uỷ ban nhân dân xã và tại các địa điểm sinh
hoạt khu dân cư nơi có đất bị thu hồi và trên hệ thống loa của xã.
- Đăng ký quyền sử dụng đất chuẩn bị hồ sơ địa chính cho khu đất bị thu hồi theo
đúng quy định.
- Căn cứ các số liệu, tài liệu về hồ sơ địa chính khu vực đất thu hồi, Ban bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư và giải phóng mặt bằng tiến hành lập phương án tổng thể về
bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo Điều 51 Nghị định 84/2007/NĐ-CP.
- Các phòng ban cơ quan, ban, ngành có liên quan tiến hành thẩm định và trình
UBND TP xét duyệt.
2.2. Thông báo về việc thu hồi đất và ra quyết định thu hồi đất:
Sau khi phương án tổng thể được xét duyệt, căn cứ Điều 52 Nghị định
84/2007/NĐ-CP Ban bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và giải phóng mặt bằng ra thông
báo về việc thu hồi đất cho người đang sử dụng đất biết lý do thu hồi, các chính sách
kèm theo.
UBND huyện ra quyết định thu hồi theo quy định và Quyết định thu hồi đất phải
được gửi đến người có đất bị thu hồi và được niêm yết tại trụ sở Ủy ban nhân

6


dân xã nơi có đất bị thu hồi kể từ khi nhận được quyết định đến thời điểm kết thúc việc
thu hồi đất.
2.3. Xây dựng khu tái định cư và khu đất làm mặt bằng sản xuất, kinh doanh dịch vụ
phi nông nghiệp: (việc xây dựng khu tái định cư được thực hiện trong quá trình xây
dựng các khu vực của dự án, trước mắt hỗ trợ tiền thuê nhà cho người dân)
Ban QLDA phối hợp với chính quyền địa phương điều tra, khảo sát lập phương án
xây dựng và thực hiện việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật các khu đất tái định cư, mặt bằng
sản xuất, kinh doanh, dịch vụ để đáp ứng nhu cầu tái định cư, giải quyết việc làm cho
người có đất thu hồi. Trường hợp các hộ dân không có nhu cầu tái định cư hoặc do quỹ

đất của địa phương không đáp ứng được nhu cầu bố trí đất cho mục đích sản xuất, kinh
doanh, dịch vụ thì phải chủ động có phương án vận động các hộ dân nhận tiền hỗ trợ tự
lo chỗ ở và địa điểm sản xuất, kinh doanh theo chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định
cư.
2.4. Công tác kê khai, kiểm kê và xác định nguồn gốc đất đai:
- Ban Quản lý dự án phối hợp chính quyền địa phương tổ chức quay băng hình ghi
lại hiện trạng ban đầu để có cơ sở giải quyết và xử lý những vướng mắc sau này.
- Ban Quản lý dự án xác định mốc giới giải toả ( về đất của các hộ gia đình và tổ
chức, căn cứ vào số liệu thực tế và số liệu của Sở Địa chính được UBND huyện Từ
Liêm ra Quyết định thu hồi) đồng thời thông báo cho các tổ chức, hộ gia đình nằm
trong dự án được biết và phổ biến các chủ trương, chính sách của Nhà nước liên quan
đến chính sách đền bù giải toả.
- Tiến hành xong bước chuẩn bị ban GPMB kết hợp ban quản lý dự án, xã và thôn
... tiến hành đi kiểm tra hiện trạng nhà cửa vật kiến trúc, cây cối hoa màu, đất đai của
các hộ bị ảnh hưởng và lập biên bản kiểm kê.
2.5. Lập, thẩm định, xét duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
a) Lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư:
- Sau khi kiểm kê Tổ công tác lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo
quy định ( Căn cứ Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ Quy
định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái
định cư, Thông tư số 14/2009/TT-BTNMT ngày 1 tháng 10 năm 2009 của Bộ Tài
nguyên môi trường về quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và trình tự,

7


thủ tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, Thông tư số57/2010/TT-BTC ngày 16/4/2010
của Bộ Tài chính Quy định việc lập dự toán, sử dụng và quyết toán kinh phí tổ chức
thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, Quyết định số
32/2010/QĐ-UBND ngày 4/8/2010 của UBND Thành phố Hà Nội về ban hành khung

giá đền bù giải phóng mặt bằng và các Quyết định về trình tự thu hồi, giao đất, bồi
thường, hỗ trợ tái định cư đối với từng loại đất… về giá nhà cửa vật kiến trúc, giá đất,
giá cây, quyết định phân loại đường phố, phân hạng đất của UBND Thành phố Hà Nội.
- UBND xã nơi có đất thu hồi có trách nhiệm thẩm tra, xác minh, hoàn tất các thủ
tục xét cấp tái định cư hoặc giao đất ở theo quy định.
- Tổ công tác có trách nhiệm trình Hội đồng về phương án bồi thường, hỗ trợ và
bố trí tái định cư.
b) Lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư:
- Sau khi lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tiến hành công khai tại trụ
sở Ủy ban nhân dân xã và tại các điểm sinh hoạt khu dân cư nơi có đất bị thu hồi để lấy
ý kiến.
c) Hoàn chỉnh phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư:
Sau khi niêm yết và tiếp nhận ý kiến, tổ công tác có trách nhiệm tổng hợp văn bản
các kiến nghị, nếu có những kiến nghị cụ thể điều chỉnh hoàn thiện phương án trình
thẩm định theo quy định.
d) Thẩm định và trình duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư:
Các phòng ban chức năng của huyện thẩm định như:
- Phòng Tài nguyên- Môi trường: thẩm định diện tích, nguồn gốc đất, loại đất,
hạng đất do địa phương xác lập để làm cơ sở áp giá và phương án tái định cư (nếu có).
- Phòng Quản lý Đô thị: thẩm định giá trị công trình, tài sản, vật kiến trúc gắn liền
với đất.
- Các phòng chuyên môn căn cứ chức năng, nhiệm vụ của ngành tham gia thẩm
định phương án khi có yêu cầu.
- Phòng Tài chính- Vật giá: căn cứ kết quả thẩm định của các phòng chuyên môn
có liên quan, tiến hành thẩm định nội dung áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư, tổng giá trị của phương án bồi thường. Tổng hợp hoàn chỉnh hồ sơ theo quy
định, lập tờ trình của liên phòng trình UBND huyện phê duyệt

8

e) Phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư:
- Các phòng chức năng cụ thể chịu trách nhiệm trình duyệt phương án bồi thường,
hỗ trợ và tái định cư với đầy đủ các hồ sơ theo quy định, UBND huyện xem xét quyết
định phê duyệt phương án.
2.6.Công khai phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư -Thực hiện việc chi trả tiền
bồi thường, hỗ trợ và bố trí tái định cư
- Căn cứ Điều 57 Nghị định 84/2007/NĐ-CP kể từ ngày nhận được phương án bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư đã được phê duyệt, tổ công tác có trách nhiệm phối hợp
với chính quyền địa phương tiến hành niêm yết công khai và gửi tới đối tượng có đất
thu hồi, thông báo đầy đủ thời gian, địa điểm chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, thời gian
tháo dỡ, di chuyển thực hiện giải phóng mặt bằng, bàn giao đất
- Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư mà trực tiếp là tổ chi trả đền bù có
trách nhiệm chi trả kinh phí bồi thường, hỗ trợ cho người có đất bị thu hồi.
- Các đối tượng được bồi thường, hỗ trợ phải chấp hành nhận tiền theo phương án
đã được phê duyệt. Trường hợp người được bồi thường, hỗ trợ uỷ quyền cho người
khác nhận thay thì phải làm giấy uỷ quyền được UBND xã xác nhận.
- Các trường hợp nhận tiền bồi thường, hỗ trợ về đất phải nộp các loại giấy tờ về
sử dụng đất (bản chính) cho chính quyền địa phương hoặc Hội đồng bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư trước khi nhận tiền bồi thường, hỗ trợ. Nếu trường hợp không có giấy tờ
hoặc mất giấy tờ thì phải có cam kết được xác nhận của UBND xã.
- Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư có trách nhiệm bàn giao nhà ở, đất ở,
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, quyền sử dụng nhà ở cho người được bố trí tái
định cư trước khi giải phóng mặt bằng. Nếu có sự thoả thuận về việc nhận nhà đất sau
khi giải phóng mặt bằng thì thực hiện theo thoả thuận giữa Hội đồng bồi thường với đối
tượng có đất thu hồi.
- Trường hợp người bị thu hồi đất không nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, không nhận
nhà hoặc đất tái định cư mà không có lý do chính đáng thì Hội đồng bồi thường, giải
phóng mặt bằng chuyển khoản tiền chi trả vào tài khoản riêng mở tại ngân hàng và giữ
nguyên nhà hoặc đất tái định cư để làm căn cứ cho việc giải quyết khiếu nại (nếu có).

- Trường hợp thực hiện bồi thường chậm thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều
9 Nghị định 197/2004/NĐ-CP; khoản 2 Điều 4 Nghị định số 17/2006/NĐ-CP.

9


2.7. Thời điểm bàn giao đất:
Sau 20 ngày kể từ ngày Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư chi trả xong
tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi theo phương án đã được phê duyệt thì
người có đất bị thu hồi phải bàn giao đất cho Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định
cư.
2.8. Cưỡng chế thu hồi đất và Giải quyết khiếu nại đối với quyết định bồi thường, hỗ
trợ và tái định cư hoặc quyết định cưỡng chế:
Việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất theo các quy định tại khoản 3 Điều 39 Luật
Đất đai, Điều 49, Điều 60 Nghị định 84, Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính ngày
02/7/2002 của Uỷ ban Thường vụ Quốc Hội và các văn bản hiện hành.
Việc giải quyết khiếu nại thực hiện theo các Điều 138 Luật Đất đai, Điều 63, Điều
64 Nghị định 84 và các quy định về giải quyết khiếu nại tại Nghị định 136/2006/NĐCP.
Trong quá trình thực hiện nếu phát sinh vướng mắc, các UBND xã và các cơ
quan, đơn vị có liên quan phản ánh kịp thời cho huyện để nghiên cứu, hướng dẫn thực
hiện, nếu vượt quá thẩm quyền thì UBND huyện sẽ báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của
UBND thành phố làm cơ sở để triển khai thực hiện./.
3. San lấp và bàn giao:
3.1. Thiết kế mặt bằng san: bước này xác định đất phải thi công cụ thể cho công tác san
đất, sau khi biết được đất phải thi công và cự ly vận chuyển chúng trong khi san.
3.2. Thiết kế biện pháp thi công san: Thiết kế biện pháp thi công cụ thể cho công tác
san đất sau khi biết được khối lượng đất phải thi công và cự ly vận chuyển chúng trong
khi san.
3.3. Thực hiện tổ chức san lấp cần có đơn vị chuyên ngành có thể thực hiện qua đấu
thầu.

3.4. Tổ chức bàn giao: Việc bàn giao khu đất thực hiện dự án cần có các thành phần
trong Hội đồng GPMB
- Đại diện UBND huyện Từ Liêm
- Đại diện UBND xã.
- Người bị thu hồi đất (giao mặt bằng )
- Đại diện Ban quản lý dự án ( nhận mặt bằng )

10


Trên đây là phương án và tiến độ triển khai công tác đền bù giải phóng mặt bằng
để thực hiện dự án, qua thông tin thực tế nhiều dự án cho thấy tiến độ triển khai công
tác giải phóng mặt bằng hầu hết đều không đạt tiến độ đề ra do nhiều nguyên nhân
nhưng chủ yếu là sự phối hợp giữa Chủ đầu tư và chính quyền địa phương chưa nhịp
nhàng, công tác khảo sát, kiểm kê, đo đạc và thống nhất phương án đền bù với các hộ
dân còn nhiều thiếu sót. Trong phạm vi bài viết do tôi chưa có kinh nghiệm thực tế
trong công tác GPMB nên còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận được sự góp ý bổ sung
của giảng viên để hoàn thiện tốt môn học.

11