Tiết 10 Văn bản ( TT )

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Tuần 4
Tiết: 10 Tiếng Việt:
Ngày soạn :10.9.2008 ( Tiếp theo )
I .M ụ c tiêu : Giúp học sinh:
1.Kiến thức:
- Có được những kiến thức thiết yếu về văn bản , đặc điểm của văn bản và kiến thức
khái qt về các loại văn bản xét theo phong cách chức năng ngơn ngữ.
-Rèn kỹ năng thực hành phân tích và tạo lập văn bản trong giao tiếp .
-Củng cố kiến thức cơ bản về và các loại văn bản theo phong cách ngôn ngữ.
2. Kó năng :- Nâng cao kĩ năng thực hành phân tích và tạo lập văn bản trong giao
tiếp
3. Thái độ :- Tạo sự hình thành thói quen, tính cách, nhân cách nhằm phát triển
con người toàn diện theo mục tiêu giáo dục.
II.Chuẩn bò:
1. Chuẩn bò của giáo viên:
-Giáo viên thiết kế giáo án, làm một số sơ đồ biểu bảng
2. Chuẩn bò của học sinh:
-Học sinh đọc bài, soạn bài, làm bài tập, trả lời hệ thống câu hỏi, chuẩn bò tài liệu
và đồ dùng học tập cần thiết.
III. Hoạt động d ạ y h ọ c:
1 . n đònh tình hình lớp : (1phút) Kiểm tra só số, vệ sinh phòng học, đồng phục .
2. Ki ể m tra bài c ũ : (5phút) Kiểm tra sự chuẩn bò bài tập thực hành của học sinh.
3. Giảng bài m ớ i :
* Giới thiệu bài : (1phút)
tiết trước , các em nắm được những kiến thức thiết yếu về văn bản , đặc điểm
của văn bản và kiến thức khái qt về các loại văn bản xét theo phong cách chức năng
ngơn ngữ. Tiết nầy tiếp tục nâng cao kĩ năng thực hành phân tích và tạo lập văn bản
trong giao tiếp.
-Tiến trình bài dạy:
Thời

gian
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

7’
Hoạt động 1:
Giáo viên hướng dẫn
học sinh giải bài tập.
*Bài tập 1:
Giáo viên thống nhất
lại nội dung chính của
bài tập (bằng bảng
phụ).
a.Đọan văn có chủ đề
thống nhất như thế
nào?
b.Các câu trong đọan
I.Hoạt động 1:
Học sinh giải bài tập.
*Bài tập 1:
Học sinh nhóm 1 đọc
văn bản của bài tập1,
xác đònh yêu cầu cần
đạt của bài tập. Các
học sinh khác trao đổi .


I.Đònh hướng giải bài tập:
1. Bài tập 1:
-Đoạn văn có chủ đề
thống nhất với ý khái quát

là: giữa cơ thể và môi
trường có ảnh hưởng qua lại
với nhau. Câu chốt đứng ở
đầu đoạn văn, các câu tiếp
theo là các câu khai triển ý
của câu chủ đề .
-Đoạn văn gồm có 5 câu.
- Câu 1 là câu chủ đề.
- 1 - Giáo án văn 10 cơ bản – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
7’
7’
văn quan hệ với nhau
như thế nào để phát
triển chủ đề chung?
c.Theo em, ý chung
của đọan văn đã được
triển khai rõ chưa? Từ
đó có thể đặt tiêu đề
cho đọan văn là gì?
*Bài tập 2:
Giáo viên gọi học sinh
nhóm 2 đọc và nêu
yêu cầu của bài tập
2a. Có thể sắp xếp các
câu theo trình tự nào?
Vì sao?
b.Từ đó, em có thể đặt
tiêu đề cho đọan văn

là …?
*Bài tập 3:
Giáo viên gọi 1 học
sinh đọc yêu cầu của
bài tập 3 .
Giáo viên hướng dẫn
cho các học sinh bổ
sung và thống nhất lại
nội dung đọan văn
bằng bảng phụ
Giáo viên cho học sinh
đặt nhan đề cho văn
bản.
*Bài tập 2
Học sinh nhóm 2 đọc
và nêu yêu cầu của bài
tập 2, sau đó cả lớp
trao đổi, thống nhất.

*Bài tập 3:
Học sinh đọc yêu cầu
của bài tập 3, sau đó
cả lớp thực hành (theo
nhóm) xây dựng dàn ý
cho một đọan văn (5
phút)
-Đại diện từng nhóm
lên trình bày dàn ý :
-Rừng đầu nguồn đang
bò chặt phá

-Các sông, suối
nguồn đang bò cạn kiệt
và ô nhiễm
-Các chất thải công
nghiệp và nông nghiệp
-Phân bón, thuốc trừ
sâu, … không theo quy
đònh
- Câu 2,3 là câu giải thích.
- Câu 4, 5 là câu chứng
minh.
b. Đặt tiêu đề cho đọan văn
là: “Cơ thể và môi trường”
hoặc “ Sự ảnh hưởng của
môi trường đến đời sống”
2.Bài tập 2:
- Trình tự sắp xếp: 1,
3,5,2,4 hoặc 1,3,4,5,2.
-Tiêu đề:
“Hoàn cảnh ra đời bài thơ
Việt Bắc”
Hoặc “ Giới thiệu bài thơ
Việt Bắc”
.Bài tập 3:
Thực hành viết 1 đoạn văn
đã có câu chủ đề cho trước:
Môi trường sống của con
người hiện nay đang bò hủy
hoại nghiêm trọng. Hàng
năm có hàng triệu tấn rác

thải không phân hủy bò vứt
bừa bãi khắp nơi làm tắc
cống rãnh và giết chết các
loài sinh vật. Những cánh
rừng ở đầu nguồn cũng dần
vắng bóng khiến cho nạn lũ
lụt, lở đất ngày càng hoành
hành dữ dội hơn. Ở trên cao,
bầu không khí của chúng ta
cũng chòu chung số phận.
Khí thải từ các nhà máy, các
khu công nghiệp xả ra quá
mức làm cho tấm là chắn
bảo vệ trái đất của chúng ta
(tầng ôzôn) cũng đứng trước
nguy cơ không còn giá trò.
-Nhan đề cho văn bản:
- 2 - Giáo án văn 10 cơ bản – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
7’




7’
* Bài tập 4 :
Giáo viên gọi một số
học sinh đọc yêu cầu
của đề bài và xác

đònh:
a.Đơn gửi cho ai?
Người viết ở cương vò
nào?
b.Mục đích viết đơn ?
c.Nội dung cơ bản của
đơn là gì?
=>Yêu cầu cả lơpù thực
hành (theo nhóm) viết
một lá đơn cụ thể.
Họat động 2:
Từ các bài tập đã giải ,
giáo viên cho học sinh
nêu nhận xét chung về
cách xây dựng một
văn bản .
*Bài tập 4 :
Học sinh đọc yêu
cầu của đề bài và xác
đònh:
-Yêu cầu cả lơpù thực
hành (theo nhóm) viết
một lá đơn cụ thể
-Đơn gửi cho thầy giáo
chủ nhiệm.
- Người viết là học trò.
-Xin phép được nghỉ
học.
-Nêu rõ họ tên , lớp,
lý do xin nghỉ, thời

gian nghỉ , và lời hứa…
Họat động 2:
Học sinh nêu nhận
xét chung về cách xây
dựng một văn bản .

“ Chúng ta đang hủy hoại
cuộc sống của chính mình”
Bài tập 4:
-Đơn xin phép nghỉ học là
một văn bản hành chính .
* Kết cấu một lá đơn :
(1) Quốc hiệu.
(2) Ngày, tháng, năm viết
đơn.
(3) Tên đơn.
(4) Họ tên, đòa chỉ người
nhận.
(5)Họ tên, đòa chỉ người
viết.
(6)Nội dung : lí do nghỉ, thời
gian nghỉ, lời hứa.
(7) Kí và ghi rõ họ tên.
II.Kết luận:
-Mỗi 1 văn bản có 1 đề tài ,
nội dung khác nhau Nội
dung , đề tài luôn được thể
hiện trong 1 hình thức thể
loại và ngôn ngữ nhất đònh.
Muốn xây dựng 1 văn bản

đảm bảo được sự thống nhất
về nội dung và hình thức
cần phải xác đònh được đề
tài , nội dung, kết cấu , và
phong cách ngôn ngữ của
văn bản . Từ đó có cách lựa
chọn hình thức , thể loại ,
ngôn ngữ cho chính xác và
phù hợp.
4.Dặn dò học sinh chuẩn bò cho tiết học tiếp theo: ( 3 phút)
- Nhắc lại trọng tâm bài học ( ghi nhớ)
- Học sinh học bài và làm bài tập .
- Ra bài tập về nhà:
-Chuẩn bò bài: - Hướng dẫn học sinh chuẩn bò bài đọc văn “Truyện An Dương Vương
và Mò Châu-Trọng Thủy”:
2.Trao đổi và sọan bài theo nhóm các nội dung sau:
a.Nội dung phần tiểu dẫn giới thiệu điều gì? Cho biết bố cục và tóm tắt nội dung của
tác phẩm?(nhóm 1)
- 3 - Giáo án văn 10 cơ bản – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
b.Kể lại một cách ngắn gọn quá trình An Dương Vương xây thành , chế nỏ? Từ đó cho
biết về vai trò của nhà vua và thái độ của dân gian với nhà vua trong công cuộc xây
dựng và bảo vệ đất nước ? (nhóm 2)
c.Vì sao An Dương Vương lại rơi vào bi kòch nước mất , nhà tan ? Thái độ , hành động
của nhà vua khi được Rùa Vàng chỉ ra nguyên nhân thất bại? Thái độ của dân gian
trước bi kòch ấy? (nhóm 3)
IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung :
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

ĐƠN XIN NGHỈ HỌC
Kính gởi :Thầy giáo chủ nhiệm lớp 10A1, Trường THPT Tam Quan
Tên em là :Nguyễn Vương Khôi, học sinh lớp 10A1.
Em xin trình bày với thầy một việc như sau: Hôm nay, thứ 2 ngày 20 tháng 9 năm
2008, em bò cảm không thể đi học được, Em làm đơn nầy kính xin thầy cho em nghỉ
học một buổi hôm nay. Em xin hứa sẽ thực hiện việc chép bài học bài nghiêm túc đầy
đủ.
Phụ huynh xác nhận Học sinh

Nguyễn Vương Khuê Nguyễn Vương Khôi
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
- 4 - Giáo án văn 10 cơ bản – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

- 5 - Giáo án văn 10 cơ bản – Nguyễn Văn Mạnh