Tiết 19 Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu...

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Tiết : 19 Làm văn: CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU BIỂU
Ngày soạn: 28.9.2009 TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ
I .M ụ c tiêu : Giúp học sinh:
1.Kiến thức:- Nhận biết thế nào là sự việc, chi tiết tiêu biểu trong văn bản tự sự.
2. Kó năng : -Bước đầu chọn được sự việc , chi tiết tiêu biểu khi viết một bài văn tự
sự đơn giản.
3. Thái độ : -Có ý thức và thái độ tích cực phát hiện , ghi nhận những sự việc, chi
tiết xảy ra trong cuộc sống và trong các tác phẩm để viết một bài văn tự sự.
II.Chuẩn bò:
1. Chuẩn bò của giáo viên:
-Giáo viên thiết kế giáo án, làm một số sơ đồ biểu bảng (tranh, mô hình, …)
2. Chuẩn bò của học sinh:
-Học sinh đọc bài, soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên.( Đọc bài Tấm Cám,
An Dương Vương và Mỵ Châu - Trọng Thủy, Lão Hạc-Nam Cao và tóm tắt tác phẩm)
III. Hoạt động d ạ y h ọ c:
1 . n đònh tình hình lớp : (1phút) Kiểm tra só số, vệ sinh phòng học, bảng tên.
2. Ki ể m tra bài c ũ : (5phút) Cách lập dàn ý trong bài văn tự sự ?
3. Giảng bài m ớ i :
* Giới thiệu bài : (1phút)
Muốn viết hoặc kể một câu chuyện hấp dẫn, lôi cuốn ngừoi đọc người nghe, ngừơi
viết hoặc kể phải chọn những sự việc, chi tiết tiêu biểu mang sức chứa lớn về cảm
xúc và tư tưởng. Sự việc, chi tiết tiêu biểu là những sự việc quan trọng góp phần hình
thành cốt truyện. Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu là khâu quan trọng trong quá trình
viết hoặc kể lại một câu chuyện.
-Tiến trình bài dạy:
Thời
gian
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
10’
Hoạt động 1 :

Tìm hiểu khái niệm:
Giáo viên mời đại
diện nhóm tóm tắt nội
dung phần I theo
những câu hỏi gợi ý
sau: Tự sự là gì? Thế
nào là sự việc, chi tiết
trong tác phẩm tự sự ?
Vận dụng sự hiểu biết
đó để nhận biết các sự
việc, chi tiết trong
truyện Tấm cám, An
Dương Vương và Mỵ
Hoạt động 1 :
Tìm hiểu khái niệm:
Học sinh theo dõi sách
giáo khoa. Đại diện
nhóm tóm tắt nội dung
phần I theo những câu
hỏi :
- Học sinh trả lời .
I.Khái niệm:
-Tự sự là phương thức trình
bày một chuỗi các sự việc,
sự việc này dẫn đến sự việc
kia, cuối cùng dẫn đến một
kết thúc, thể hiện một ý
nghóa.
-Sự việc trong văn bản tự sự
được diễn tả bằng lời nói, cử

chỉ, hành động…của nhân vật.
-Chi tiết là tiểu tiết của tác
phẩm mang sức chứa lớn về
Giáo án 10 cơ bản - 1 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
13’
10’
Châu - Trọng Thủy.
- Giáo viên chốt lại.
Hoạt động 2:
Tìm hiểu cách chọn
sự việc, chi tiết tiêu
biểu: Giáo viên lần
lược gọi đại diện
nhóm trả lời những
câu hỏi sách giáo khoa
(trang 62). Giáo viên
nhận xét, bổ sung,
chốt lại vấn đề.
-Giáo viên hướng dẫn
và gợi ý học sinh
chọn sự việc theo cốt
truyện mà sách giáo
khoa đã nêu: Theo cốt
truyện trong sách giáo
khoa, phần nào cần có
những sự việc, chi tiết
tiêu biểu? Trong phần
thân bài, sự việc nào

tiêu biểu nhất cần
được lựa chọn? Trong
sự việc ấy cần chọn
những chi tiết nào?
Trong phần kết bài, có
cần chọn một sự việc,
chi tiết tiêu biểu
không và nếu cần thì
chọn sự việc, chi tiết
nào?
-Từ việc phân tích
những ngữ liệu trên,
hãy xác đònh sự việc,
chi tiết tiêu biểu để
làm bài văn tự sự ?
Hoạt động 3:
Giáo viên hướng dẫn
học sinh luyện tập
Hoạt động 2:
Tìm hiểu cách chọn sự
việc, chi tiết tiêu biểu:
Học sinh tự đọc nhanh
Truyện An Dương
Vương và Mỵ Châu-
Trọng
Thủy.

- Học sinh trả lời

Hoạt động 3:

Học sinh luyện tập
cảm xúc và tư tưởng.
II.Cách chọn sự việc,chi tiết
tiêu biểu:
1.Đọc và phân tích cách
chọn sự việc, chi tiết tiêu
biểu:
a.Truyện An Dương Vương
và Mỵ Châu-Trọng Thủy:
-Tác giả dân gian kể về
công cộc xây dựng và bảo vệ
đất nước .
-Sự việc Mỵ Châu và
Trọng Thủy chia tay nhau
(Chi tiết 1 và 2) vừa dẫn dắt
câu chuyện, vừa diễn tả mối
tình gắn bó của hai nhân
vật. Nếu bỏ sự việc này thì
cốt truyện không liền mạch ,
tính cách 2 nhân vật không
được làm nổibật Sự việc,
chi tiết tiêu biểu.
b.Đọc đoạn văn 2/62:
-Phần thân bài.
-Người con trai lão Hạc
nghe ông giáo kể về cái chết
của người cha, đi viếng mộ
cha, gửi lại ông giáo những
di vật của cha…
2.Xác đònh cách chọn sự

việc , chi tiết tiêu biểu (để
viết một bài văn tự sự):
-Xác đònh đề tài, chủ đề
của bài văn.
-Dự kiến cốt truyện gồm
nhiều sự việc nối tiếp nhau.
-Triển khai các sự việc
bằng một số chi tiết.
III.Luyện tập:
Bài 1/63 :
a. Không thể bỏ sự việc
Giáo án 10 cơ bản - 2 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009

Giáo viên nhận xét,
bổ sung, chốt lại vấn
đề.
-Từ bài tập 1a, em rút
ra bài học gì khi lựa
chọn sự việc, chi tiết?
Bài tập 2:
Giáo viên hướng dẫn
học sinh luyện tập
tương tự cách làm như
trên.
Học sinh thảo luận
nhóm, đại diện nhóm
trình bày những yêu
cầu của bài tập 1a.

Bài tập 2:
Tương tự cách làm như
trên.
“hòn đá….xuống” vì sự việc
này có vai trò chuẩn bò cho
sự việc ở phần kết thúc và
góp phần miêu tả diễn biến
tâm trạng nhân vật, làm sáng
tỏ chủ đề văn bản. Đó là chi
tiết tiêu biểu.
b. Rút ra bài học :Khi lựa
chọn sự việc, chi tiết tiêu
biểu cần lựa chọn sự việc,
chi tiết góp phần dẫn dắt câu
chuyện, tô đậm tính cách
nhân vật, và thể hiện chủ đề.
Bài 2/64:
-Kể về cuộc gặp kỳ lạ của
hai vợ chồng…
-Sự việc Pê-nê-lốp thử
chồng về đặc điểm chiếc
giường. Một số chi tiết : nhờ
nhũ mẫu khiêng chiếc
giường và nói rõ đặc điểm
chiếc giường. Đây là một
thành công nghệ thuật của
Hô-me-rơ (khắc họa đậm nét
phẩm chất nhân vật)
4.Dặn dò học sinh chuẩn bò cho tiết học tiếp theo: (5 phút)

-Hướng dẫn làm bài tập 1, 2 (nếu ở lớp không đủ thời gian).
-Nắm vững phần II của bài học.
- Ra bài tập về nhà: Cách lựa chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu để làm bài văn tự sư ï?
-Chuẩn bò bài: -Soạn bài: Tam đại con gà, Tấm Cám.
IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung :
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
Giáo án 10 cơ bản - 3 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
.................................................................................................................................

................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................


Giáo án 10 cơ bản - 4 - – Nguyễn Văn Mạnh