Tiểu luận chế độ chịu trách nhiện tài sản trong kinh doanh của chủ doanh nghiệp tư nhân

1 |Bài tập cá nhân 1 Luật thương mại 1

Hiện nay ở nước ta tồn tại khá nhiều loại hình doanh nghiệp như doanh
nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, công ty hợp danh,…trong mỗi loại hình bên cạnh
những điểm tương đồng còn có những nét khác biệt tương đối rõ rệt.Một trong
những tiêu chí thể hiện sự khác biệt đó chính là chế độ chịu trách nhiệm tài sản
trong kinh doanh.Trong phạm vi bài tập của mình, em chỉ xin đi sâu vào phân tích
về chế độ chịu trách nhiện tài sản trong kinh doanh của chủ doanh nghiệp tư nhân.
Đầu tiên cần phải hiểu, “Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá
nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt
động của doanh nghiệp;doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kì một
loại chứng khoán nào; mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư
nhân “ (Điều 141 Luật doanh nghiệp 2005).
Về chế độ chịu trách nhiệm tài sản trong kinh doanh của chủ doanh nghiệp
tư nhân, chủ doanh nghiệp tư nhân là người sẽ phải chịu trách nhiệm vô hạn về tài
sản trong kinh doanh (trong trường hợp phát sinh các nghĩa vụ tài sản mà cụ thể là
trước mọi khoản nợ phát sinh trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp tư
nhân).Theo pháp luật hiện hành, doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp
duy nhất còn lại chưa có tư cách pháp nhân bởi không có tính độc lập về tài sản
giữa chủ doanh nghiệp và doanh nghiệp.Bởi vậy, chủ doanh nghiệp tư nhân- người
chịu trách nhiệm duy nhất trước mọi rủi ro của doanh nghiệp sẽ phải chịu chế độ
trách nhiệm vô hạn. Chủ doanh nghiệp tư nhân không chỉ phải chịu trách nhiệm về
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong phạm vi phần vốn đầu tư đã đăng kí
với cơ quan đăng kí kinh doanh mà phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của
mình trong trường hợp phần vốn đầu tư đã đăng kí không đủ để trang trải các
khoản nợ của doanh nghiệp tư nhân.Một doanh nghiệp tư nhân không có khả năng
thanh toàn nợ đến hạn và lâm vào tình trạng phá sản thì tất cả những tài sản thuộc


2 |Bài tập cá nhân 1 Luật thương mại 1

sở hữu của chủ doanh nghiệp tư nhân đều nằm trong diện tài sản phá sản của doanh
nghiệp.
Ưu điểm của chế độ chịu trách nhiệm vô hạn về tài sản của chủ doanh
nghiệp này là tạo được sự tin tưởng cho đối tác, khách hàng vì các khoản đầu tư
hay các khoản nợ của họ luôn được chủ doanh nghiệp tư nhân đảm bảo bằng toàn
bộ tài sản của mình.Hơn nữa chế độ này giúp cho doanh nghiệp ít chịu sự ràng
buộc chặt chẽ bởi pháp luật như các loại hình doanh nghiệp khác: Chủ doanh
nghiệp tư nhân có toàn quyền quyết định đối với mọi hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp.Bên cạnh đó, chế độ chịu trách nhiệm vô hạn về tài sản
của chủ doanh nghiệp tư nhân cũng giúp cho chủ doanh nghiệp được hưởng mọi
lợi nhuận phát sinh trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, đặc trưng pháp lí cơ bản này cũng mang đến cho doanh nghiệp
tư nhân không ít hạn chế và khó khăn,thứ nhất là về mặt huy động vốn, doanh
nghiệp tư nhân không được phát hành bất cứ một loại chứng khoán nào,ngay cả
hình thức vay vốn cũng gặp nhiều khó khăn bởi tài sản bảo đảm cho các chủ nợ
cũng chỉ giới hạn ở tài sản của cá nhân chủ doanh nghiệp tư nhân.Thứ hai là chế độ
này mang lại nhiều rủi ro cho chủ doanh nghiệp trong trường hợp doanh nghiệp
phá sản, chủ doanh nghiệp sẽ phải chịu trách nhiệm trả nợ bằng tất cả tài sản cá
nhân.Hơn thế nữa việc xác định tài sản riêng của cá nhân cho đến nay vẫn luôn là
một vấn đề nan giải, dễ xảy ra bất cập trong quá trình thực hiện. Cũng chính vì đặc
trưng pháp lí này mà chủ doanh nghiệp tư nhân cũng chỉ được thành lập duy nhất
một doanh nghiệp tư nhân và cho đến khi nào doanh nghiệp tư nhân đã được thành
lập đó vẫn còn tồn tại thì cá nhân chủ doanh nghiệp tư nhân không được thành lập
thêm một doanh nghiệp tư nhân khác.


3 |Bài tập cá nhân 1 Luật thương mại 1

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Bộ bài tập Luật thương mại của Bộ môn Luật Thương mại – trường Đại học

2.
3.
4.

Luật Hà Nội
Giáo trình Luật thương mại tập 1- NXB Công an nhân dân -2012
Luật doanh nghiệp (sửa đổi và bổ sung năm 2009)- NXB Lao động -2012