Cải cách thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục (TT)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT

HOÀNG TRUNG THÀNH

CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
TRONG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIÁO DỤC

Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử Nhà nước và pháp luật
Mã số: 9380101.01

TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI – 2018


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cải cách hành chính (CCHC) nói chung, cải cách thủ tục hành
chính (TTHC) nói riêng luôn nhận được sự quan tâm của Đảng và Nhà
nước. Một trong những yêu cầu quan trọng được nêu trong Nghị quyết
Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành trung ương Khóa X về đẩy mạnh
CCHC, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy nhà nước đó là:
“Cải cách hành chính nói chung, đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính
phải bảo đảm thuận lợi nhất cho nhân dân, doanh nghiệp và góp phần
tích cực chống quan liêu, phòng và chống tham nhũng lãng phí”.
Bên cạnh những kết quả đạt được về TTHC như việc thống kê, rà
soát, công bố TTHC…TTHC trong lĩnh vực giáo dục còn có những tồn
tại, hạn chế như: Công tác phối hợp trong việc rà soát, đánh giá tác động
TTHC trong quá trình soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật còn chưa
tốt, một số đơn vị còn chưa chủ động, tích cực trong việc rà soát, đánh

giá tác động và đề xuất phương án đơn giản hóa TTHC; Việc công bố,
cập nhật TTHC sửa đổi, bổ sung, thay thế và TTHC mới ban hành vào
cơ sở dữ liệu quốc gia còn chậm so với quy định; bên cạnh đó, tổ chức,
cá nhân (đối tượng chịu tác động của TTHC) khi được xin ý kiến về
TTHC còn chưa chủ động trong việc đóng góp ý kiến, chỉ đến khi TTHC
đi vào cuộc sống có những tồn tại, hạn chế ảnh hưởng trực tiếp đến tổ
chức, cá nhân thì tổ chức, cá nhân, thậm chí cả truyền thông mới vào
cuộc để phê phán, phản đối. Điều này dẫn đến hậu quả là bên cạnh nhiều
TTHC đã được đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ
chức, còn tồn tại nhiều TTHC gây khó khăn cho cá nhân, tổ chức. Cần
thiết phải nâng cao hiệu quả cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục.
Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có một công trình khoa học nào nghiên cứu
chuyên sâu và đầy đủ về vấn đề này.
Từ các lý do trên cho thấy, việc chọn và nghiên cứu đề tài: “Cải
cách thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục” là yêu
cầu khách quan, tất yếu và có giá trị cả về lý luận và thực tiễn.


2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu tổng quát của luận án là nghiên cứu lý luận,
thực tiễn và đề xuất giải pháp đồng bộ, khả thi nhằm nâng cao hiệu quả
cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục, trong đó tập trung vào các giải
pháp để đơn giản hóa một số TTHC liên quan trực tiếp đến công tác
tuyển sinh, thi tuyển viên chức và chế độ chính sách đối với người học
và nhà giáo.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu tổng quan, cơ sở lý luận về cải cách TTHC trong
QLNN về giáo dục: Xây dựng, làm rõ các khái niệm về TTHC, cải cách
TTHC trong QLNN về giáo dục; nội dung cải cách TTHC; đặc điểm, vai

trò của TTHC; các yếu tố đảm bảo cải cách TTHC; đồng thời làm rõ các
đặc điểm của QLNN về giáo dục.
- Nghiên cứu cơ sở thực tiễn: Đánh giá thực trạng cải cách TTHC
trong QLNN về giáo dục; phân tích các kết quả đạt được, chỉ ra các tồn
tại, hạn chế, bất cập; đồng thời chỉ ra những nguyên nhân cụ thể của
những tồn tại, hạn chế, bất cập.
- Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả cải cách TTHC trong
QLNN về giáo dục. Trong đó đặc biệt nhấn mạnh những TTHC hiện
đang có nhiều ý kiến khác nhau và ảnh hưởng đến nhiều cá nhân, tổ
chức.
3. Đối tượng nghiên cứu
- Các công trình nghiên cứu khoa học có liên quan đến cải cách
TTHC.
- Các văn bản quy phạm pháp luật có quy định về TTHC.
- Các văn bản hành chính có liên quan trực tiếp đến TTHC (báo
cáo, thống kê...).
- Thực tiễn cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục.
4. Phạm vi nghiên cứu
- Đề tài tập trung phân tích, làm rõ về cơ sở lý luận, thực trạng cải
cách TTHC, đơn giản hóa TTHC trong QLNN về giáo dục;


- Nghiên cứu, phân tích về cải cách TTHC của một số nước trên
thế giới từ đó đề xuất những giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả cải
cách TTHC trong QLNN về giáo dục.
5. Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở quán triệt các quan điểm của Đảng, Nhà nước về CCHC
nói chung và cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục nói riêng, đề tài
sử dụng đồng thời các phương pháp nghiên cứu: phương pháp luận chủ
nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử; phương pháp hệ thống,

phân tích, tổng hợp, so sánh, gắn lý luận với thực tiễn và dự báo để chọn
lọc tri thức khoa học cũng như kinh nghiệm thực tiễn về đơn giản hóa
TTHC nói chung, đơn giản hóa TTHC thuộc phạm vi chức năng quản lý
của Bộ GD&ĐT nói riêng.
Bên cạnh đó, đề tài cũng vận dụng phương pháp điều tra qua bảng
hỏi tới những đối tượng là công chức, viên chức, người học đã và đang
công tác, học tập trong ngành Giáo dục.
6. Đóng góp mới của luận án
- Xây dựng khái niệm cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục
nhằm thống nhất nhận thức trong thực hiện cải cách TTHC đối với lĩnh
vực này ở Bộ GD&ĐT.
- Đánh giá được thực trạng cải cách TTHC trong QLNN về giáo
dục từ năm 2008 đến năm 2015. Chỉ ra những tồn tại, bất cập về: cải cách
TTHC, ban hành văn bản quy phạm có quy định TTHC...
- Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cải cách TTHC
trong QLNN về giáo dục, bao gồm: 1) Tăng cường công tác chỉ đạo,
triển khai cải cách thủ tục hành chính của Bộ Giáo dục và Đào tạo đối
với các cơ quan, đơn vị; 2) Đổi mới, nâng cao năng lực đội ngũ công
chức, viên chức ngành Giáo dục trong việc thực hiện thủ tục hành
chính; 3) Hoàn thiện và nâng cao trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà
nước về giáo dục trong công tác phối hợp xây dựng, ban hành văn bản
quy phạm pháp luật có quy định về thủ tục hành chính; 4) Đẩy mạnh
ứng dụng công nghệ thông tin và công tác truyền thông trong giải
quyết thủ tục hành chính; 5) Giải pháp cải cách một số thủ tục hành


chính trọng tâm trong quản lý nhà nước về giáo dục.
7. Cấu trúc và nội dung luận án
Gồm phần mở đầu, 4 chương nội dung, kết luận, kiến nghị, danh
mục tài liệu tham khảo và phụ lục. Cụ thể, bốn chương nội dung của

luận án là:
Chương 1 - Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Nêu tổng quan khoa học của vấn đề nghiên cứu trong và ngoài
nước có liên quan, từ đó rút ra những nội dung luận án cần tập trung
nghiên cứu.
Chương 2 - Cơ sở lý luận về cải cách thủ tục hành chính trong
quản lý nhà nước về giáo dục
Chương này tập trung phân tích và làm rõ các cơ sở lý luận, bao
gồm: các khái niệm công cụ và các vấn đề có liên quan đến đối tượng và
nội dung cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục.
Chương 3 - Thực trạng cải cách thủ tục hành chính trong quản lý
nhà nước về giáo dục
Đánh giá thực trạng cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục,
trong đó tập trung vào thực trạng cải cách TTHC trong ngành Giáo dục;
phân tích những bất cập, khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Từ đó làm cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất các giải pháp cải cách TTHC
trong QLNN về giáo dục ở chương 4.
Chương 4 - Một số giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả cải cách
thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, chương này tập trung đề xuất và
phân tích làm rõ các giải pháp nâng cao hiệu quả cải cách TTHC trong
QLNN về giáo dục.

Chương 1
TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về cải cách thủ tục hành


chính ở Việt Nam
Cải cách TTHC là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của

CCHC, là một quá trình tìm tòi sáng tạo không ngừng, liên tục trong quá
trình đổi mới từ Đại hội VI (năm 1986) đến nay. Điều này được thể hiện
rõ trong các văn kiện, nghị quyết của Đảng, trong chỉ đạo, điều hành của
Chính phủ, từ việc ban hành văn bản đến chỉ đạo thực hiện trên thực tế:
Ngay từ Đại hội VI, Đảng ta đã đề ra chủ trương cải cách lớn về tổ
chức bộ máy. Đại hội VII, xác định tiếp tục cải cách bộ máy Nhà nước
và đề ra những nhiệm vụ sửa đổi Hiến pháp, cải tiến tổ chức hoạt động
của Quốc hội, Chính phủ và chính quyền địa phương.
Ngày 17/9/2001, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số
136/2001/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình tổng thể CCHC nhà nước
giai đoạn 2001-2010. Một trong những nội dung của cải cách thể chế đó
là: “Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính nhằm bảo đảm tính pháp lý,
hiệu quả, minh bạch và công bằng trong khi giải quyết công việc hành
chính. Loại bỏ những thủ tục rườm rà, chồng chéo dễ bị lợi dụng để
tham nhũng, gây khó khăn cho dân. Mở rộng cải cách thủ tục hành
chính trong tất cả các lĩnh vực, xóa bỏ kịp thời những quy định không
cần thiết về cấp phép và thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, kiểm dịch, giám
định”.
Gần đây nhất, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 19-2016/NQCP ngày 28 tháng 4 năm 2016 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải
thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai
năm 2016-2017, định hướng đến năm 2020.
Tóm lại, có thể khẳng định cải cách hành chính nói chung, cải cách
TTHC nói riêng luôn nhận được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, là
chủ trương nhất quán trong suốt 30 năm kể từ khi đổi mới đến nay.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều nỗ lực trong cải cách hành
chính trong đó có cải cách TTHC, qua đó từng bước nâng cao chất
lượng phục vụ nhân dân, cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy kinh
tế phát triển.
Từ cơ sở lý luận trên cho thấy việc thực hiện cải cách TTHC trong

quản lý nhà nước về giáo dục là có cơ sở chính trị và pháp lý nhằm thực
hiện chủ trương chung về CCHC của Đảng và Nhà nước.
1.2. Các công trình nghiên cứu có liên quan
1.2.1. Về thủ tục hành chính
Hiện nay có nhiều công trình nghiên cứu trong và ngoài nước đã
đề cập đến thủ tục hành chính. Tác giả luận án có thể kể đến một số tài
liệu liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến TTHC như sau:
* Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài
- Cải cách thủ tục hành chính ở Pennsylvania - Administrative
procedure reform in Pennsylvania; Cải cách hành chính ở những quốc gia
đang phát triển - Administrative Reform in Developing Nations; Tư duy lại
về Quản lý hành chính ở Đông Nam Á - Re-Thinking Administrative
Reforms in Southeast Asia; Một lý thuyết dự phòng của cải cách hành chính
ở Ontario và Ghana - "Getting the State Right": A Contingency Theory of
Administrative Reforms in Ontario and Ghana.
- Một số vấn đề rút ra từ các công trình trên:
+ Khi nghiên cứu các tài liệu có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp
đến cải cách TTHC của một số quốc gia trên thế giới. Một điều nhận
thấy rõ nhất là hầu hết các quốc gia đều quan tâm đến CCHC, và xem
đây là một nội dung quan trọng trong tổ chức và hoạt động của bộ máy
nhà nước. Toàn cầu hóa và kinh tế thị trường đòi hỏi nền hành chính
phải có những cải cách phù hợp với quy luật của kinh tế thị trường, đó
là: cạnh tranh, cung - cầu, dựa trên các tiêu chí về năng suất - chất
lượng - hiệu quả. Nhiều quốc gia đã xem CCHC là nhu cầu tất yếu của
nền kinh tế, một mũi đột phá nhằm thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao sức
cạnh tranh của nền kinh tế, đẩy mạnh dân chủ và góp phần nâng cao
chất lượng đời sống của người dân.
+ Hầu hết các quốc gia đều coi CCHC là một công việc thường
xuyên và cấp thiết, vì đây là nhu cầu thực tiễn, khách quan của một xã hội

phát triển. Có thể khẳng định rằng, cơ chế quản lý hành chính tập trung,
quan liêu, bao cấp ngày càng bộc lộ nhiều yếu điểm, hạn chế, kém hiệu
quả và lỗi thời, duy trì cơ chế này trong xu thế hội nhập và phát triển của


thế giới là kìm hãm phát triển, gây tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế
- xã hội, ảnh hưởng xấu đến việc huy động nội lực và thu hút đầu tư nước
ngoài, tự đánh mất lợi thế khi tham gia quá trình hội nhập khu vực và
quốc tế.
Như vậy, trong quá trình nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến
TTHC của các nước, cho đến nay chưa có một công trình nước ngoài
nào nghiên cứu chuyên sâu về cải cách TTHC trong quản lý nhà nước
về giáo dục. Hoạt động cải cách TTHC chỉ được đề cập thông qua các
bài viết khoa học về cải cách TTHC trong lĩnh vực tư pháp, hành chính.
* Các công trình nghiên cứu ở Việt Nam
Bên cạnh các công trình nghiên cứu về TTHC ở nước ngoài, tại
Việt Nam có nhiều công trình nghiên cứu có liên quan về TTHC, cụ thể
như:
- Về sách chuyên khảo:
Luật Hiến pháp Việt Nam, Nguyễn Đăng Dung, Ngô Đức Tuấn,
1993; Giáo trình thủ tục hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia,
Nxb Khoa học và Kỹ thuật, 2012; Giáo trình quản lý nhà nước công
chức cao cấp, Học viện hành chính Quốc gia, Hà Nội, 1998; “Lực cản và
động lực CCHC ở thành phố Hồ Chí Minh” của Hồ Bá Thâm do nhà
xuất bản tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh xuất bản năm 2008; Nguyễn
Duy Gia với “Cải cách nền hành chính quốc gia ở nước ta” do nhà xuất
bản chính trị quốc gia xuất bản năm 1998 và “Nâng cao quyền lực, năng
lực, hiệu lực quản lý Nhà nước”, nhà xuất bản chính trị quốc gia xuất
bản năm 2005; “Các giải pháp thúc đẩy cải cách hành chính ở Việt
Nam” của tác giả Nguyễn Ngọc Hiến, nhà xuất bản chính trị quốc gia

xuất bản 2001; Cải cách thủ tục hành chính và đổi mới công tác hải
quan, Tổng cục Hải quan, Nxb Tài chính, Hà Nội, 1995; Nền hành chính
và cải cách hành chính của Nhật bản, Việt Nam và Trung Quốc, Dương
Phú Hiệp, Nguyễn Đăng Dung (chủ biên), Trung tâm nghiên cứu Nhật
bản, Hà Nội, 1996; Nhập môn hành chính chính trị quốc gia, Đinh Văn
Mậu, Phạm Hồng Thái, Nxb thành phố Hồ Chí Minh, 1996;...
Trong những tài liệu trên, các tác giả đã đưa ra cơ sở lý luận của


cải cách TTHC, những khó khăn, bất cập hiện nay trong các TTHC
đang là rào cản sự phát triển kinh tế - xã hội và đưa ra các khuyến nghị
về cải cách TTHC. Tuy nhiên, không có tác giả nào đề cập đến cải cách
TTHC trong quản lý nhà nước về giáo dục.
Kết quả nghiên cứu của các công trình trên là cơ sở, nền tảng cho
việc nghiên cứu những vấn đề lý luận, thực tiễn và giải pháp cải cách
TTHC trong quản lý nhà nước về giáo dục.
- Các luận án tiến sĩ có liên quan:
Về cải cách TTHC có luận án của Đậu Thế Tụng với đề tài “Các
giải pháp để thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính trong hoạt động của
các trường đại học công lập ở Việt Nam” hoàn thành tại Học viện hành
chính quốc gia, 2014; Luận án của Trần Thanh Phương với đề tài “Thủ
tục hành chính trong hoạt động của Uỷ ban nhân dân huyện” hoàn thành
năm 2004; Luận án của Vũ Trọng Hách với đề tài “Hoàn thiện quản lý
nhà nước trong lĩnh vực thi hành án hình sự” hoàn thành năm 2004; …
Ở các luận án này, các tác giả đã nghiên cứu những vấn đề lý luận,
thực tiễn và đề xuất những giải pháp để nâng cao hiệu quả CCHC nói
chung, cải cách TTHC nói riêng như: Khái niệm TTHC; bản chất của
TTHC; đặc điểm của TTHC; các nguyên tắc của TTHC trong hoạt động
quản lý nhà nước; vị trí, vai trò của TTHC trong quản lý hành chính nhà
nước. Tuy nhiên, các luận án không có đề cập gì đến cải cách TTHC

trong QLNN về giáo dục. Cụ thể như sau:
- Bên cạnh các công trình nghiên cứu trên, có nhiều bài báo khoa
học đi sâu phân tích làm rõ thực về lý luận, thực trạng và giải pháp nâng
cao hiệu quả CCHC, cải cách TTHC và liên quan đến lĩnh vực tác giả
nghiên cứu như: “Một số ý kiến về cải cách thủ tục hành chính hiện
nay”, Vũ Thư, Tạp chí Nhà nước và Pháp luật, 1997; “Luận về thủ tục
hành chính hiện nay”, GS.TS Nguyễn Hữu Khiển, Tạp chí Tổ chức nhà
nước, 2010; “Kiểm soát chất lượng quy định thủ tục hành chính thông
qua đánh giá tác động”, TS. Lê Vệ Quốc, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật,
2013; “Hậu Giang với việc cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực tư
pháp”, Trần Thị Mai, Tạp chí Dân chủ và pháp luật, số 10/2013; “Khái


niệm và đặc điểm của thủ tục hành chính”, Trần Thanh Phương, Tạp chí
Nhà nước và pháp luật, số 11 (175), 2002; “Một số ý kiến về cải cách
thủ tục hành chính hiện nay”, Lê Hồng Sơn, Tạp chí Nhà nước và pháp
luật, số 7 năm 1997; …
Trong các bài viết, các tác giả trình bày quan niệm khác nhau về
TTHC, thực trạng, giải pháp nâng cao hiệu quả cải cách TTHC trên
từng địa bàn, lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, chưa có một công trình
nào nghiên cứu về cải cách TTHC đối với Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ
quan hành chính nhà nước có thẩm quyền quản lý ngành, lĩnh vực ở
Trung ương nói chung và cải cách TTHC trong quản lý nhà nước về
giáo dục nói riêng. Theo đó, các vấn đề như: nội dung, yêu cầu giải
pháp nâng cao hiệu quả cải cách TTHC về giáo dục được hiểu như thế
nào là những vấn đề cần tiếp tục được nghiên cứu làm rõ.
1.2.2. Về thủ tục hành chính trong giáo dục
Có thể kể đến một số công trình nghiên cứu sau:
Luận án của Đậu Thế Tụng với đề tài “Các giải pháp để thúc đẩy cải
cách thủ tục hành chính trong hoạt động của các trường đại học công lập ở

Việt Nam” hoàn thành tại Học viện hành chính quốc gia năm 2014; Luận
án của Lê Thị Kim Dung với đề tài “Hoàn thiện pháp luật về giáo dục ở
Việt Nam hiện nay” hoàn thành tại Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội
năm 2004; Luận án của Nguyễn Đức Cường với đề tài “Hoàn thiện pháp
luật về quản lý các trường đại học, cao đẳng đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo
dục đại học ở Việt Nam hiện nay” hoàn thành tại Học viện Khoa học xã
hội năm 2009; Luận án của Nguyễn Thị Thu Hà với đề tài “Nâng cao hiệu
lực quản lý nhà nước về giáo dục đại học” hoàn thành năm 2012.
Trong các luận án, chưa có một công trình nào nghiên cứu sâu về
cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục. Các luận án chủ yếu nghiên
cứu về cải cách TTHC trong phạm vi hẹp (tại một đơn vị, một địa
phương...).
Các công trình, bài viết, luận án có liên quan đến TTHC và TTHC
về giáo dục ở trong nước và nước ngoài đã ít nhiều đi sâu phân tích làm
rõ các nội dung về TTHC. Tuy nhiên, đến nay chưa có công trình nào


nghiên cứu sâu, đầy đủ về TTHC trong QLNN về giáo dục. Có chăng,
các công trình nghiên cứu chỉ đề cập đến TTHC và cải cách TTHC ở
một phạm vi nhất định (tỉnh, thành phố, bậc học…).
Nhiệm vụ của Luận án đó là tiếp tục nghiên cứu làm rõ khái niệm
về TTHC trong QLNN về giáo dục; thực trạng và những giải pháp góp
phần đơn giản hóa TTHC trong QLNN về giáo dục. Qua đó góp phần
tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp có thể tiếp cận,
thực hiện TTHC trong QLNN về giáo dục.
1.3. Những nghiên cứu của tác giả có liên quan đến đề tài luận
án
Năm 2016, tác giả có bài viết “Nâng cao hiệu quả cải cách thủ tục
hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục” đăng trên Tạp chí Dân
chủ và Pháp luật, số 12 (297) tháng 12/2016. Năm 2017, tác giả có đề tài

nghiên cứu “Những yếu tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính
trong quản lý nhà nước về giáo dục” (Tạp chí Dân chủ và Pháp luật, số
3 (300) tháng 3/2017;…
Toàn bộ các nghiên cứu trên được tác giả sử dụng trình bày rõ hơn
trong phần thực trạng và những giải pháp nâng cao hiệu quả cải cách
TTHC trong QLNN về giáo dục của luận án.
1.4. Những vấn đề luận án cần nghiên cứu giải quyết
Tác giả luận án kế thừa và phát triển các kết quả nghiên cứu về
TTHC, cải cách TTHC. Đồng thời xuất phát từ yêu cầu thực tiễn cần
nâng cao hiệu quả cải cách TTHC trong quản lý nhà nước về giáo dục,
luận án sẽ tiếp tục giải quyết một số nội dung cụ thể sau:
- Về lý luận:
+ Luận án cần tập trung làm rõ nội dung, các yếu tố ảnh hưởng
trực tiếp hoặc gián tiếp đến cải cách TTHC trong quản lý nhà nước về
giáo dục;
+ Luận án cũng cần tập trung làm rõ những TTHC hiện hành trong
quản lý nhà nước về giáo dục đang cản trở người dân và doanh nghiệp
thực hiện quyền về giáo dục và đào tạo.
- Về phương diện thực tiễn:


+ Tác giả luận án làm rõ thực trạng về TTHC; những TTHC trong
QLNN về giáo dục cần đơn giản hóa (sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi
bỏ);
+ Những giải pháp cụ thể, phù hợp trong giai đoạn hiện nay để
nâng cao hiệu quả cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục.
- Tiêu chí để đánh giá kết quả cải cách TTHC trong QLNN về giáo
dục: Tổng số tục hành chính được đề xuất đơn giản hóa (bao gồm cả số
lượng TTHC, mẫu hồ sơ, số lượng hồ sơ, yêu cầu, điều kiện…) được
sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ: Đạt tỷ lệ đơn giản hóa tối thiểu là

30% so với quy định hiện hành.
Kết luận chương 1
1. TTHC hiểu theo nghĩa chung nhất là trình tự, cách thức tổ chức
thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước, theo đó cơ quan, cán
bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ, cá nhân, tổ chức thực hiện quyền,
nghĩa vụ theo quy định của pháp luật trong quá trình giải quyết các công
việc quản lý hành chính nhà nước. Cải cách hành chính nói chung, cải
cách TTHC trong QLNN về giáo dục nói riêng cần phải được đặt ra như
một yêu cầu cấp thiết, trọng tâm.
TTHC đơn giản, nhanh gọn, phù hợp không chỉ nhằm thỏa mãn
nhu cầu của người dân, tổ chức trong nước mà còn là lợi thế cạnh tranh,
thu hút vốn đầu tư nước ngoài góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế,
phát triển dân chủ và các mặt khác của đời sống xã hội.
2. Qua việc tìm hiểu, tổng hợp các công trình nghiên cứu khoa học
trong và ngoài nước tác giả nhận thấy kết quả nghiên cứu có liên quan
đến TTHC chủ yếu tập trung vào một số nội dung sau đây:
Những vấn đề lý luận chung về TTHC: Các công trình nghiên cứu
khi đề cập đến những vấn đề lý luận chung về TTHC đã đề cập đến các
nội dung như: Khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa của TTHC; phân loại
TTHC; nguyên tắc xây dựng và yêu cầu, nghĩa vụ thực hiện TTHC...
Về hoạt động cải cách TTHC: Các công trình nghiên cứu về cải
cách TTHC trọng tâm gồm một số cuốn sách chuyên khảo “Các giải
pháp thúc đẩy cải cách hành chính ở Việt Nam” “Nền hành chính và cải


cách hành chính của Nhật Bản, Việt Nam và Trung Quốc”; và gần đây
nhất là “Giáo trình thủ tục hành chính” đã đề cập đến một số tồn tại, hạn
chế, nguyên nhân và yêu cầu cần thiết phải cải cách TTHC.
Bên cạnh các sách chuyên khảo, có một số bài viết về TTHC như:
“Một số ý kiến về cải cách thủ tục hành chính hiện nay”; “Luận về thủ

tục hành chính hiện nay”; “Kiểm soát chất lượng quy định thủ tục hành
chính thông qua đánh giá tác động”; “Khái niệm và đặc điểm của thủ tục
hành chính”... Các bài viết trên cũng bàn về khái niệm, đặc điểm của
TTHC; những bất cập của TTHC, nguyên tắc, yêu cầu của việc cải cách
các TTHC; sự cần thiết kiểm soát chất lượng quy định TTHC thông qua
đánh giá tác động ....
3. Qua nghiên cứu tổng quan các công trình nghiên cứu khoa học
về TTHC trong nước và nước ngoài, qua hệ thống hóa các quan điểm
khoa học, tác giả luận án sẽ bày tỏ những quan điểm cá nhân và luận giải
những vấn đề còn đang tồn tại, vướng mắc chưa giải quyết được về cải
cách TTHC trong QLNN về giáo dục.
Tác giả cũng đồng tình với những nhận định trong các công trình
nghiên cứu trên. Tuy nhiên, tác giả cho rằng cần chỉ rõ những tồn tại,
hạn chế trọng từng lĩnh vực cụ thể trong đó có lĩnh vực giáo dục. Nhất là
thực trạng về xây dựng, ban hành, kiểm soát và xử lý vi phạm về TTHC
trong QLNN về giáo dục.
Chương 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
TRONG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIÁO DỤC
2.1. Những vấn đề cơ bản về thủ tục hành chính trong quản lý
nhà nước về giáo dục
2.1.1. Khái niệm thủ tục, thủ tục hành chính
* Khái niệm thủ tục
Thủ tục đóng vai trò quan trọng trong việc điều hành bộ máy hành
chính nhà nước cũng như bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ
chức, cá nhân. Bất kỳ hoạt động quản lý nhà nước nào cũng đều được


tiến hành theo những thủ tục nhất định.
* Khái niệm thủ tục hành chính

Khái niệm TTHC theo tác giả luận án được hiểu là thủ tục trong đó
quy định về trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ, thời hạn giải quyết và
yêu cầu, điều kiện, phí, lệ phí (trường hợp TTHC phải có) do cơ quan
nhà nước, người có thẩm quyền quy định để giải quyết một công việc cụ
thể liên quan đến cá nhân, tổ chức nhằm đạt được một kết quả cụ thể
trong quản lý nhà nước.
Tuy nhiên, tùy từng lĩnh vực cụ thể khác nhau (giáo dục vào đào
tạo; khoa học, công nghệ; giao thông vận tải; thông tin truyền thông…)
trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ, yêu cầu, điều kiện, phí, lệ phí được
quy định khác nhau.
2.1.2. Đặc điểm thủ tục hành chính
Thứ nhất, TTHC được quy định trong các văn bản quy phạm pháp
luật.
Thứ hai, TTHC là trình tự thực hiện thẩm quyền trong quản lý
hành chính nhà nước;
Thứ ba, TTHC được quy định bởi nhiều cơ quan hành chính nhà
nước có thẩm quyền khác nhau (Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ,
cơ quan ngang Bộ...);
Thứ tư, TTHC rất đa dạng, phức tạp và có tính mềm dẻo, linh
hoạt;
Thứ năm, TTHC khi triển khai thực hiện phụ thuộc nhiều vào con
người.
2.1.3. Vai trò của thủ tục hành chính
Thứ nhất, TTHC là nhân tố bảo đảm sự hoạt động chặt chẽ, thuận
lợi, đúng chức năng quản lý hành chính của Bộ máy nhà nước.
Thứ hai, TTHC bảo đảm sự đầy đủ, tính toàn diện và tính khách
quan của việc phân tích vấn đề và nghiên cứu tình huống của những sự
việc cụ thể.
Thứ ba, TTHC giúp cho việc phát triển nguyên tắc dân chủ trong

quản lý, tính công khai và sự kiểm tra của dư luận xã hội.
Thứ tư, TTHC tiết kiệm sức lực, phương tiện và thời gian của viên
chức trong bộ máy nhà nước.
Thứ năm, TTHC giúp cho việc đưa vào cuộc sống nguyên tắc trách
nhiệm của từng cơ quan, cá nhân, tổ chức đối với công việc được giao.
2.1.4. Quản lý nhà nước về giáo dục
* Khái niệm quản lý
Quản lý được hiểu là hoạt động nhằm tác động một cách có tổ
chức và định hướng của chủ thể quản lý vào một đối tượng nhất định để
điều chỉnh các quá trình xã hội và hành vi của con người nhằm duy trì
tính ổn định và phát triển của đối tượng theo những mục tiêu đã định.
Với cách diễn đạt như vậy thì quản lý bao gồm các yếu tố (Chủ thể quản
lý, khách thể quản lý, đối tượng quản lý, mục tiêu quản lý).
* Khái niệm quản lý nhà nước
Quản lý nhà nước là sự chỉ huy, điều hành để thực thi quyền lực
nhà nước; là tổng thể về thể chế, pháp luật, quy tắc về tổ chức và cán bộ
của bộ máy nhà nước có trách nhiệm quản lý công việc hàng ngày của
Nhà nước do tất cả các cơ quan nhà nước (lập pháp, hành pháp và tư
pháp) có tư cách pháp nhân công pháp (công quyền) tiến hành bằng các
văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ và
quyền hạn mà Nhà nước đã giao cho trong việc tổ chức và điều chỉnh
các quan hệ xã hội và hành vi của công dân.
* Đặc điểm của quản lý nhà nước
* Khái niệm quản lý nhà nước về giáo dục
Giáo dục được hiểu là một quá trình được tổ chức một cách có
mục đích, có kế hoạch nhằm truyền lại và lĩnh hội những tri thức được
tích lũy của con người.
Quản lý nhà nước về giáo dục chính là việc nhà nước thực hiện
quyền lực công để điều hành, điều chỉnh toàn bộ các hoạt động giáo dục

trong phạm vi toàn xã hội để thực hiện mục tiêu giáo dục. Hay nói khác
đi quản lý nhà nước về giáo dục là sự quản lý của các cơ quan quyền lực
nhà nước, của Bộ máy quản lý giáo dục từ trung ương đến địa phương


đối với hệ thống giáo dục quốc dân và các hoạt động giáo dục của xã hội
nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất
nước.
* Đặc điểm quản lý nhà nước về giáo dục
- Tính quyền lực nhà nước trong hoạt động quản lý;
- Tính kết hợp giữa quản lý hành chính và quản lý chuyên môn
trong hoạt động quản lý giáo dục:
- Tính xã hội, dân chủ cao.
* Vai trò quản lý nhà nước về giáo dục
Giáo dục có vai trò rất lớn và có ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực của
đời sống xã hội; nó góp phần quyết định chất lượng cuộc sống của con
người và sự phát triển của xã hội. Tuy nhiên, để đạt được các yếu tố trên
(chất lượng cuộc sống, sự phát triển của xã hội…) thì một trong những
yếu tố có tính quyết định phải tính đến đó chính là quản lý nhà nước về
giáo dục.
Thông qua quản lý nhà nước về giáo dục, việc thực hiện các chủ
trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao
hiệu quả đầu tư cho giáo dục, thực hiện các mục tiêu về giáo dục, nâng
cao chất lượng giáo dục mới được triển khai và thực hiện có hiệu quả.
2.1.5. Thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục
* Khái niệm thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục
TTHC trong quản lý nhà nước về giáo dục được quy định là những
trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan
quản lý nhà nước về giáo dục, người có thẩm quyền quy định để giải
quyết một công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức.

* Đặc điểm thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục
Một là, TTHC trong quản lý nhà nước về giáo dục có tính ổn định
tương đối, phù hợp với thực tiễn.
Hai là, TTHC trong quản lý nhà nước về giáo dục đa dạng và có
tính liên thông với nhau.
* Phân loại thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục
- Theo đối tượng quản lý hành chính nhà nước: Các TTHC được


xác định cho từng lĩnh vực quản lý nhà nước và được phân chia theo cơ
cấu chức năng của bộ máy quản lý hiện hành. Ví dụ: Thủ tục đăng ký
kinh doanh; thủ tục xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu
tú…
- Theo công việc cụ thể của các cơ quan nhà nước: Cách phân loại
này đơn giản, có khả năng áp dụng rộng rãi. Ví dụ: Thủ tục thi nâng ngạch
giảng viên; thủ tục tuyển dụng viên chức; thủ tục ban hành văn bản hành
chính…
- Theo chức năng cung cấp các dịch vụ trong quản lý nhà nước:
Các TTHC theo cách phân loại này bao gồm các thủ tục cung cấp các
dịch vụ công cho công dân và các tổ chức có nhu cầu. Ví dụ: Thủ tục
mua và thanh toán tiền bảo hiểm; thủ tục cấp phát phôi văn bằng, chứng
chỉ; thủ tục kiểm tra mức độ an toàn trong lao động …
- Dự trên quan hệ công tác: TTHC được phân loại thành TTHC nội
bộ (Bao gồm các thủ tục về quan hệ lãnh đạo, kiểm tra của cơ quan nhà
nước cấp trên với cấp dưới, quan hệ hợp tác, phối hợp giữa các cơ quan
nhà nước cùng cấp, ngang cấp và ngang quyền, quan hệ công tác giữa
chính quyền với các bộ, cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân cấp
trên…); thủ tục liên hệ (loại thủ tục này thường được thể hiện dưới một
số dạng như Thủ tục cho phép; thủ tục ngăn cấm hay cưỡng chế thi
hành; thủ tục trưng thu, trưng dụng); thủ tục văn thư.

- Phân loại theo thẩm quyền giải quyết TTHC, đối tượng thực hiện
TTHC. Theo đó TTHC trong QLNN về giáo dục được phân loại thành:
+ TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết cấp trung ương.
+ TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp tỉnh.
+ TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp huyện.
+ TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp xã.
- Phân loại theo lĩnh vực, TTHC trong QLNN về giáo dục được
phân loại thành:
+ TTHC trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Ví dụ: Thủ tục thành
lập, cho phép thành lập trường đại học; thủ tục cho phép trường đại học
hoạt động đào tạo; thủ tục giao nhiệm vụ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm


cho các cơ sở giáo dục đại học…
+ TTHC trong lĩnh vực quy chế thi, tuyển sinh. Ví dụ: Thủ tục
đăng ký dự thi tuyển sinh đại học và cao đẳng hình thức vừa làm vừa
học; thủ tục đăng ký dự thi trung học phổ thông quốc gia; thủ tục triệu
tập thí sinh trúng tuyển đại học, cao đẳng đến trường…
+ TTHC trong lĩnh vực tiêu chuẩn nhà giáo. Ví dụ: Thủ tục công
nhận chức danh giáo sư, phó giáo sư; thủ tục bổ nhiệm chức danh giáo
sư, phó giáo sư; thủ tục xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân…
+ TTHC trong lĩnh vực hệ thống văn bằng, chứng chỉ. Ví dụ: Thủ
tục cấp bản sao văn bằng, chứng chỉ từ sổ gốc; thủ tục chỉnh sửa nội
dung văn bằng, chứng chỉ; thủ tục cấp phôi bằng tiến sĩ…
2.2. Cải cách thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về giáo
dục
2.2.1. Khái niệm cải cách, cải cách thủ tục hành chính trong
quản lý nhà nước về giáo dục
Cải cách là sự thay đổi có hệ thống cho phù hợp với tình hình mới.
Cải cách không phải là thực hiện đơn lẻ, một phần, theo phong trào mà

cần thực hiện có hệ thống, căn bản, toàn diện để giải quyết những đòi
hỏi của thực tiễn đặt ra với mục tiêu rõ ràng, chương trình cụ thể và yêu
cầu phải hoàn tất trong một thời gian nhất định.
Luận án đưa ra khái niệm cải cách TTHC trong quản lý nhà nước
về giáo dục như sau: TTHC trong quản lý nhà nước về giáo dục là quá
trình tác động có chủ định của các cơ quan quản lý nhà nước về giáo
dục, các chủ thể được nhà nước giao quyền thông qua các biện pháp
chính trị, tổ chức, kỹ thuật, chuyên môn hoặc các biện pháp khác để
sửa đổi các khâu không hợp lý trong quy trình QLNN về giáo dục
nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả, đơn giản thủ tục hành chính, tạo
môi trường thông thoáng thuận lợi cho hoạt động giáo dục phát triển
phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
2.2.2. Nội dung cải cách thủ tục hành chính trong quản lý nhà
nước về giáo dục
2.2.2.1. Các TTHC phải được quy định tại văn bản quy phạm pháp


luật và được ban hành bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2.2.2.2. Hệ thống các TTHC đáp ứng các tiêu chí về sự cần thiết,
tính hợp lý và chi phí tuân thủ.
2.2.2.3. TTHC sau khi ban hành được công bố, niêm yết công khai
tại nơi giải quyết TTHC và đăng tải trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về
TTHC.
2.2.3. Mục tiêu cải cách thủ tục hành chính trong quản lý nhà
nước về giáo dục
Mục tiêu của cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục là phải đạt
được sự chuyển biến căn bản trong quan hệ và thủ tục giải quyết công
việc giữa các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục, giữa cơ quan nhà
nước về giáo dục và các cơ quan, đơn vị khác; giữa cơ quan nhà nước về
giáo dục với cá nhân, tổ chức.

2.2.4. Yêu cầu cải cách thủ tục hành chính trong quản lý nhà
nước về giáo dục
2.2.4.1. Đảm bảo tính pháp chế trong việc xây dựng, ban hành và
tổ chức thực hiện TTHC
2.2.4.2. Các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục phải thường
xuyên rà soát, đánh giá và bãi bỏ các TTHC không cần thiết; xác lập
các TTHC mới đáp ứng yêu cầu của quản lý nhà nước.
2.2.4.3. TTHC được quy định rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện.
2.2.4.4. Các cá nhân, tổ chức và cơ quan thực hiện TTHC đều
bình đẳng trước pháp luật.
2.2.4.5. Xây dựng hệ thống TTHC đồng bộ, thống nhất.
2.2.5. Ý nghĩa của cải cách thủ tục hành chính trong quản lý
nhà nước về giáo dục
Một là, Cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục góp phần đơn
giản hóa TTHC, tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức tiếp nhận
và thực hiện TTHC.
Hai là, Cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục làm tăng tính
minh bạch, công khai trong hoạt động quản lý nhà nước.
Ba là, Cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục nhằm tạo môi


trường đầu tư, kinh doanh bình đẳng, thuận lợi cho các tổ chức, cá
nhân góp phần phát triển nền kinh tế của đất nước.
2.2.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính
trong quản lý nhà nước về giáo dục
Một là, nhận thức của chủ thể của TTHC.
Hai là, hệ thống văn bản quy định về TTHC
Ba là, truyền thông và sự tham gia của các nguồn lực xã hội.
Ngoài những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến TTHC trên, trong
thực tiễn TTHC còn chịu ảnh hưởng bởi một số yếu tố khác như:

- Về công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm
pháp luật;
- Công tác phổ biến pháp luật và công tác thông tin, tuyên truyền
về cải cách TTHC;
- Về tổ chức bộ máy cơ quan hành chính nhà nước.
Kết luận chương 2
1. TTHC hiểu theo nghĩa chung nhất là trình tự, cách thức tổ chức
thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước, theo đó cơ quan, cán
bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ, cá nhân, tổ chức thực hiện quyền,
nghĩa vụ theo quy định của pháp luật trong quá trình giải quyết các công
việc quản lý hành chính nhà nước.
2. QLNN về giáo dục chính là việc nhà nước thực hiện quyền lực
công để điều hành, điều chỉnh toàn bộ các hoạt động giáo dục trong
phạm vi toàn xã hội để thực hiện mục tiêu giáo dục. Hay nói khác đi
quản lý nhà nước về giáo dục là sự quản lý của các cơ quan quyền lực
nhà nước, của Bộ máy quản lý giáo dục từ trung ương đến địa phương
đối với hệ thống giáo dục quốc dân và các hoạt động giáo dục của xã hội
nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất
nước.
3. TTHC trong QLNN về giáo dục được quy định là những trình
tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan quản lý
nhà nước về giáo dục, người có thẩm quyền quy định để giải quyết một
công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức.


4. Cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục được hiểu như sau: là
quá trình tác động có chủ định của các cơ quan có thẩm quyền thông
qua các biện pháp chính trị, tổ chức, kỹ thuật, chuyên môn hoặc các
biện pháp khác để sửa đổi các khâu không hợp lý trong quy trình
QLNN về giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả,

tinh gọn TTHC, tạo môi trường thông thoáng thuận lợi cho hoạt động
giáo dục và đào tạo phát triển phù hợp với tình hình phát triển kinh tế
- xã hội của đất nước.
5. Cải cách hành chính nói chung, cải cách TTHC nói riêng là một
trong những chủ trương lớn của Đảng, được ghi nhận trong các Văn
kiện, Nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trong
báo cáo chính trị tại Đại hội VIII, Đảng ta đã khẳng định “Trong những
năm trước mắt, cải cách thể chế hành chính được tập trung vào thủ tục
hành chính với mục tiêu cải cách cơ bản thủ tục hành chính cả về thể
chế và tổ chức thực hiện. Có thể nói, việc cải cách TTHC đã có cơ sở
chính trị, pháp lý rất quan trọng.

Chương 3
THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
TRONG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIÁO DỤC
3.1. Kết quả về cải cách thủ tục hành chính trong quản lý nhà
nước giai đoạn từ năm 2008-2015
Trong giai đoạn từ năm 2008-2015, công tác cải cách TTHC trong
QLNN đạt được nhiều kết quả từ cải cách thể chế đến tổ chức bộ máy,
chất lượng cán bộ, công chức, viên chức… Tuy nhiên, tác giả luận án tập
trung nhấn mạnh một trong những kết quả nổi bật của cải cách TTHC
trong QLNN giai đoạn trên là thành công của Đề án 30.
Sau một thời gian triển khai thực hiện Nghị định số 63/2010/NĐCP, công tác kiểm soát TTHC đã thực hiện được những kết quả nhất
định: Tính đến ngày 15 tháng 9 năm 2012, các Bộ, ngành đã hoàn thành


việc đơn giản hóa hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành để đơn giản
hóa được 3.779 TTHC trong tổng số 4.751 TTHC đã được Chính phủ
phê duyệt tại 25 Nghị quyết chuyên đề, đạt tỷ lệ hoàn thành 80%. Trong
đó, đã ban hành văn bản quy phạm pháp luật để hoàn thành đơn giản hóa

3.164 TTHC, đang trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm
pháp luật để đơn giản hóa 615 TTHC. Kịp thời cập nhật TTHC mới ban
hành, sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ hoặc bãi bỏ vào Cơ sở dữ liệu quốc gia
về TTHC để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp khi
thực hiện TTHC; giám sát việc giải quyết TTHC của cơ quan hành chính
nhà nước. Hiện nay, Cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC gồm 105.759 hồ
sơ TTHC và 9.960 hồ sơ văn bản có liên quan; chỉ tính riêng trong 9
tháng đầu năm 2012, số lượng lượt truy cập để khai thác là hơn
1.180.000 lượt.
3.2. Kết quả về cải cách thủ tục hành chính trong quản lý nhà
nước về giáo dục
3.2.1. Công tác chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện việc rà
soát, cập nhật, công bố thủ tục hành chính
Tổng số TTHC thuộc phạm vi chức năng quản lý nhà nước của Bộ
GD&ĐT được rà soát, thông kê và công bố trên Cơ sở dữ liệu quốc gia
về TTHC và Website của Bộ GD&ĐT tính đến tháng 3 năm 2016 là 185
TTHC, trong đó có 92 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp trung
ương, 54 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết cấp tỉnh, 35 TTHC thuộc
thẩm quyền giải quyết của cấp huyện và 04 TTHC thuộc thẩm quyền
giải quyết của cấp xã.
3.2.2. Việc tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính
3.2.3. Việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ
chức về quy định thủ tục hành chính
3.2.4. Việc triển khai áp dụng cơ chế “một cửa”
3.2.5. Việc cải cách một số thủ tục hành chính cụ thể theo các
Nghị quyết của Chính phủ
3.2.6. Về phân cấp quản lý nhà nước về giáo dục
3.2.7. Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công
chức, viên chức

3.2.8. Cải cách tài chính công
3.2.9. Về hiện đại hóa hành chính
3.3. Tồn tại, hạn chế, nguyên nhân
a) Về nhận thức
b) Công tác phối hợp giữa đơn vị chủ trì và đơn vị, cá nhân có liên
quan trong công tác cải cách thủ tục hành chính
c) Các văn bản quy phạm pháp luật để sửa đổi, bổ sung, thay thế
hoặc bãi bỏ những quy định thủ tục hành chính không phù hợp, hợp lý,
hợp pháp chậm được ban hành
d) Việc công bố công khai thủ tục hành chính
e) Thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục được
quy định ở nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau là rào cản cho
việc thực hiện thủ tục hành chính trong thực tế.
f) Thủ tục hành chính chậm được sửa đổi, bổ sung, thay thế
g) Thủ tục hành chính không được quy định trong văn bản quy
phạm pháp luật
h) Một số tồn tại, hạn chế khác
- Về cải cách tài chính công;
- Về hiện đại hóa hành chính;
- Về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước;
- Về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức,
viên chức.
Kết luận chương 3
1. Luận án đã tìm hiểu, phân tích thực trạng cải cách TTHC trong
QLNN nói chung; thực trạng cải cách TTHC trong QLNN về giáo dục
nói riêng. Trong đó đề cập đến các nội dung từ khâu chỉ đạo, điều hành
đến tổ chức thực hiện trên thực tế TTHC; Từ thực trạng chung về cải
cách TTHC đến thực trạng cải cách một số TTHC được xã hội đặc biệt
quan tâm như thủ tục mở ngành, thủ tục thành lập trường đại học, thủ

tục cấp bản sao văn bằng chứng chỉ từ sổ gốc…
2. Từ thực trạng trên, vấn đề đặt ra đó là cần thiết phải đơn giản
hóa TTHC thông qua việc rút ngắn quy trình xử lý, giảm số lượng và


đơn giản hóa các thành phần hồ sơ, giảm thời gian thực hiện TTHC,
tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc giải quyết TTHC
liên quan đến giáo dục.
3. Trên cơ sở nghiên cứu một cách có hệ thống, toàn diện về thực
trạng TTHC trong QLNN về giáo dục. Luận án đề xuất những giải pháp
mang tính khả thi tại chương 4 nhằm nâng cao hiệu quả cải cách TTHC
trong QLNN về giáo dục.


Chương 4
MỘT SỐ GIẢI PHÁP CƠ BẢN
NÂNG CAO HIỆU QUẢ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
TRONG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIÁO DỤC
4.1. Phương hướng cải cách hành chính trong quản lý nhà
nước về giáo dục
4.1.1. Mục tiêu của cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 20162020
4.1.1.1. Mục tiêu chung
4.1.1.2. Các mục tiêu cụ thể
4.1.2. Về nội dung cải cách hành chính
Bộ GD&ĐT tiếp tục thực hiện các mục tiêu CCHC theo tinh thần
của Nghị quyết 30c/NQ-CP tập trung vào 6 nội dung chính: Cải cách thể
chế; cải cách thủ tục hành chính; cải cách tổ chức bộ máy; xây dựng và
nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, cải cách tài
chính công và hiện đại hóa nền hành chính.
4.2. Một số giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả cải cách thủ tục

hành chính trong quản lý nhà nước về giáo dục
4.2.1. Một số giải pháp chung
4.2.1.1. Tăng cường công tác chỉ đạo, triển khai cải cách thủ tục
hành chính của Bộ Giáo dục và Đào tạo đối với các cơ quan, đơn vị
4.2.1.2. Đổi mới, nâng cao năng lực đội ngũ công chức, viên chức
ngành Giáo dục trong việc thực hiện thủ tục hành chính
4.2.1.3. Hoàn thiện và nâng cao trách nhiệm của cơ quan quản lý
nhà nước về giáo dục trong công tác phối hợp xây dựng, ban hành văn
bản quy phạm pháp luật có quy định về thủ tục hành chính
4.2.1.4. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và công tác
truyền thông trong giải quyết thủ tục hành chính
4.2.2. Giải pháp cải cách một số thủ tục hành chính trọng tâm
trong quản lý nhà nước về giáo dục
4.2.2.1. Thủ tục công nhận chức danh giáo sư, phó giáo sư