Văn hóa công ty – văn hóa doanh nghiệp – phân tích tại ngân hàng VIB

VĂN HÓA CÔNG TY – VĂN HÓA DOANH NGHIỆP – PHÂN TÍCH
TẠI NGÂN HÀNG VIB
Văn hoá công ty hay còn gọi là văn hóa doanh nghiệp chính là tài sản vô
hình của mỗi doanh nghiệp. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường thì
việc xây dựng văn hoá doanh nghiệp là một việc làm hết sức cần thiết. Các
doanh nghiệp đều xây dựng cho mình một nét văn hóa riêng, rất nhiều công ty
đã thành công nhưng cũng không ít thất bại hoặc để xây dựng thành công văn
hóa cho doanh nghiệp mình thì cũng phải trải qua rất nhiều khó khăn. Sự thành
công hay thất bại trong kinh doanh của mỗi doanh nghiệp luôn gắn liền với yếu
tố văn hóa của doanh nghiệp đó, vì vậy có thể nói: Văn hóa doanh nghiệp – yếu
tố vàng của thành công.

I/ CÁC KHÁI NIỆM VÀ LỰA CHỌN CÔNG TY:
1 – Khái niệm văn hóa:
Theo các nhà nghiên cứu trên thế giới, văn hóa được hiểu theo hai trường
hợp:Thứ nhất, văn hóa được hiểu là tất cả những gì do con người sáng tạo ra (là
cái không có sẵn trong tự nhiên) được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác
và do con người học hỏi và tích lũy mà có. Thứ hai, văn hóa được hiểu theo
nghĩa là các nền văn hóa của các cộng đồng người. Mỗi dân tộc sản xuất ra
những sản phẩm (giá trị) vật chất và tinh thần và cách thức sử dụng chúng trên
nền cảnh lịch sử của mình mang đặc trưng riêng.

1


Theo UNESCO lại có một định nghĩa khác về văn hoá: “Văn hoá phản ánh
và thể hiện một cách tổng quát, sống động mọi mặt của cuộc sống (của mỗi cá
nhân và của mỗi cộng đồng) đã diễn ra trong quá khứ, cũng như đang diễn ra
trong hiện tại, qua hàng bao nhiêu thế kỷ nó đã cấu thành một hệ thống các giá
trị, truyền thống, thẩm mỹ và lối sống và dựa trên đó từng dân tộc khẳng định
bản sắc riêng của mình”.

2 – Văn hóa công ty (văn hóa doanh nghiệp):
Văn hoá doanh nghiệp là gì? Văn hoá doanh nghiệp là toàn bộ các giá trị
văn hoá được gây dựng nên trong suốt quá trình tồn tại và phát triển của một
doanh nghiệp, trở thành các giá trị, các quan niệm và tập quán, truyền thống ăn
sâu vào hoạt động của doanh nghiệp ấy và chi phối tình cảm, nếp suy nghĩ và
hành vi của mọi thành viên của doanh nghiệp trong việc theo đuổi và thực hiện
các mục đích.
Cũng như văn hoá nói chung, văn hoá doanh nghiệp có những đặc trưng cụ
thể riêng biệt. Trước hết, văn hoá doanh nghiệp là sản phẩm của những người
cùng làm trong một doanh nghiệp và đáp ứng nhu cầu giá trị bền vững. Nó xác
lập một hệ thống các giá trị được mọi người làm trong doanh nghiệp chia sẻ,
chấp nhận, đề cao và ứng xử theo các giá trị đó. Văn hoá doanh nghiệp còn góp
phần tạo nên sự khác biệt giữa các doanh nghiệp và được coi là truyền thống của
riêng mỗi doanh nghiệp.
3 – Lựa chọn công ty:
- Tên công ty: Ngân hàng Thương mại cổ phần Quốc tế Việt Nam (VIB).

2


II/ PHÂN TÍCH MỐI QUAN HỆ NHÂN QUẢ GIỮA THÀNH CÔNG
TRONG KINH DOANH VÀ VĂN HÓA DOANH NGHIỆP CỦA VIB:
1 – Giới thiệu về VIB:
- Tên đầy đủ: Ngân hàng Thương mại cổ phần (TMCP) Quốc tế Việt
Nam.
- Tên viết tắt: Ngân hàng Quốc tế (VIB).
- Trụ sở chính: Tòa nhà VietTower, số 198B Tây Sơn, Đống Đa, Hà
Nội.
- Quá trình thành lập và phát triển:
+ VIB được thành lập ngày 18/9/1996, số vốn điều lệ ban đầu chỉ là 50 tỷ

đồng với hơn 20 cán bộ công nhân viên. Cổ đông sáng lập của VIB là Ngân
hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), Ngân hàng Nông nghiệp và phát
triển nông thôn Việt Nam (Agribank) và một số doanh nghiệp cũng như doanh
nhân thành đạt của Việt Nam tại nước ngoài.

3


+ Năm 2010 ghi dấu một sự kiện quan trọng của VIB với việc Ngân hàng
Commonwealth Bank of Australia (CBA) –Ngân hàng bán lẻ số 1 tại Úc và là
Ngân hàng hàng đầu thế giới với trên 100 năm kinh nghiệm đã chính thức trở
thành cổ đông chiến lược của VIB với tỉ lệ sở hữu cổ phần ban đầu là 15%. Sau
một năm chính thức trở thành cổ đông chiến lược của VIB, ngày 20/10/2011,
CBA đã hoàn thành việc đầu tư thêm 1.150 tỷ đồng vào VIB, tăng tỷ lệ sở hữu
cổ phần của CBA tại VIB từ 15% lên 20% nhằm tăng cường cơ sở vốn, hệ số an
toàn vốn, mở rộng cơ hội kinh doanh và quy mô hoạt động cho VIB. Mối quan
hệ hợp tác chiến lược này tạo điều kiện cho VIB tăng cường năng lực về vốn,
công nghệ, quản trị rủi ro… để triển khai thành công các kế hoạch dài hạn trong
chiến lược kinh doanh của VIB và đặc biệt là nâng cao chất lượng dịch vụ khách
hàng hướng theo chuẩn mực quốc tế.
2 – Kết quả hoạt động kinh doanh của VIB:
Đến hết năm 2011, sau 15 năm hoạt động, VIB đã trở thành một trong
những ngân hàng TMCP hàng đầu Việt Nam với tổng tài sản đạt trên 100.000 tỷ
đồng, vốn điều lệ 4.250 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu đạt 8.200 tỷ đồng, lợi nhuận
sau thuế năm 2010 đạt 1.100 tỷ đồng và năm 2011 là khoảng 2.000 tỷ đồng. VIB
hiện có 4.300 cán bộ công nhân viên phục vụ trên một triệu khách hàng tại 150
chi nhánh và phòng giao dịch tại 27 tỉnh/thành trọng điểm trong cả nước. Trong
quá trình hoạt động, VIB đã được các tổ chức uy tín trong nước, nước ngoài và
cộng đồng xã hội ghi nhận bằng nhiều danh hiệu và giải thưởng như: danh hiệu
thương hiệu mạnh Việt Nam trong 06 năm liên tục, danh hiệu Ngân hàng có dịch

vụ bán lẻ được hài lòng nhất, Ngân hàng thanh toán Quốc tế xuất sắc, Ngân
4


hàng có chất lượng dịch vụ khách hàng tốt nhất, đứng thứ 3 trong tổng số 500
doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam về doanh thu do báo VietnamNet bình
chọn...
Là một trong những Ngân hàng tiên phong trong việc cải tổ hoạt động kinh
doanh, VIB luôn định hướng lấy khách hàng làm trọng tâm, lấy chất lượng dịch
vụ và giải pháp sáng tạo làm phương châm kinh doanh. Do vậy, hiện VIB đã và
đang tăng cường hiệu quả sử dụng vốn cùng năng lực quản trị điều hành, tiếp tục
chú trọng phát triển mạng lưới ngân hàng bán lẻ và các sản phẩm mới thông qua
các kênh phân phối đa dạng để cung cấp các giải pháp tài chính trọn gói cho các
nhóm khách hàng trọng tâm, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ để phục vụ
khách hàng ngày càng tốt hơn. Để làm được những việc trên, đòi hỏi VIB phải
không ngừng nỗ lực và đầu tư, đặc biệt là đầu tư vào yếu tố con người để tạo ra
một môi trường làm việc chuyên nghiệp và hiệu quả, gắn kết con người, phát
huy được sức mạnh tổng thể của 4.300 nhân viên nhằm hoàn thành được mục
tiêu đến năm 2013 thì VIB sẽ trở thành một trong ba ngân hàng thương mại cổ
phần hàng đầu tại Việt Nam.
3 – Mối quan hệ nhân quả giữa thành công trong kinh doanh và văn
hóa doanh nghiệp của VIB:
a) Thực trạng văn hóa doanh nghiệp của Việt Nam:
- Nhìn nhận một cách tổng quát, chúng ta thấy văn hoá trong các cơ quan và
doanh nghiệp ở nước ta còn có những hạn chế nhất định:
+ Đó là một nền văn hoá được xây dựng trên nền tảng dân trí thấp và phức
tạp do những yếu tố khác ảnh hưởng tới.
5

+ Môi trường làm việc có nhiều bất cập dẫn tới có cái nhìn ngắn hạn, chưa
có quan niệm đúng đắn về cạnh tranh và hợp tác, làm việc chưa có tính chuyên
nghiệp, còn bị ảnh hưởng bởi các khuynh hướng cực đoan của nền kinh tế bao
cấp.
+ Chưa có sự giao thoa giữa các quan điểm đào tạo cán bộ quản lý do nguồn
gốc đào tạo, chưa có cơ chế dùng người, có sự bất cập trong giáo dục đào tạo
nên chất lượng chưa cao.
- Mặt khác văn hoá doanh nghiệp còn bị những yếu tố khác ảnh hưởng tới
như: Nền sản xuất nông nghiệp nghèo nàn và ảnh hưởng của tàn dư đế quốc,
phong kiến.
b) Văn hóa doanh nghiệp của VIB:
- Xuất phát từ thực trạng trên, VIB luôn ý thức được rằng: văn hoá doanh
nghiệp có vị trí và vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của mỗi doanh
nghiệp, bởi bất kỳ một doanh nghiệp nào nếu thiếu đi yếu tố văn hoá, ngôn ngữ,
tư liệu, thông tin nói chung được gọi là tri thức thì doanh nghiệp đó khó có thể
đứng vững và tồn tại được. Trong khuynh hướng xã hội ngày nay thì các nguồn
lực của một doanh nghiệp là con người mà văn hoá doanh nghiệp là cái liên kết
và nhân lên nhiều lần các giá trị của từng nguồn lực riêng lẻ.
- Văn hóa doanh nghiệp rất cần thiết cho một doanh nghiệp, nó có thể làm
cho một tổ chức doanh nghiệp phát triển, và nếu thiếu nó, sẽ làm cho công ty lụi
tàn. Chính vì vậy, VIB đã xây dựng cho mình một môi trường văn hóa trong đó
chứa đựng đầy đủ các yếu tố sau:

6


+ Có một tầm nhìn rõ ràng: VIB đang phấn đấu trở thành ngân hàng sáng tạo
và hướng tới khách hàng nhất tại Việt Nam.
+ Có một sứ mệnh và nhiệm vụ cụ thể:
Đối với khách hàng: Vượt trội trong việc cung cấp các giải pháp sáng tạo

nhằm thỏa mãn tối đa nhu cầu khách hàng.
Đối với nhân viên: Xây dựng văn hóa hiệu quả, tinh thần doanh nhân và môi
trường làm việc hiệu quả.
Đối với cổ đông: Mang lại các giá trị hấp dẫn và bền vững cho cổ đông.
Đối với cộng đồng: VIB luôn tham gia vào các hoạt động hướng về công
đồng, thể hiện tinh thần trách nhiệm công dân là một trong những chính sách
hoạt động quan trọng của VIB. Những năm vừa qua VIB đã tích cực tham gia
nhiều chương trình xã hội, từ thiện đầy ý nghĩa như: đi bộ quyên góp tiền ủng hộ
trẻ em bị xơ hóa cơ đen-ta, ủng hộ nạn nhân sập nhịp dẫn cầu Cần Thơ, ủng hộ
xây dựng bệnh viện cho người nghèo tỉnh Kiên Giang, ủng hộ Quỹ Phẫu Thuật
Vì Nụ Cười Trẻ em – Operation Smile, ủng hộ đồng bào lũ lụt tỉnh miền Trung
v.v.. tài trợ chương trình Nhà Ngân hàng Tương lai cuả Học Viện Ngân Hàng, tài
trợ chương trình Rạng danh đất Việt: hoạt động hỗ trợ giáo dục (Education), bảo
vệ môi trường (Environment), phát triển cộng đồng (Enrich ment)...
+ Kiên định trong mục tiêu: VIB đang phấn đấu trở thành một trong ba ngân
hàng thương mại cổ phần hàng đầu tại Việt Nam vào năm 2013 và luôn kiên
định với mục tiêu trên.

7


+ Mạnh mẽ trong lãnh đạo: Sau khi Ngân hàng Commonwealth Bank of
Australia (CBA) trở thành đối tác chiến lược của VIB thì trong thành phần Hội
đồng quản trị và Ban điều hành của VIB đã có những chuyên gia nước ngoài
làm việc nhằm thực hiện một cách kiên quyết và mạnh mẽ để đạt được mục tiêu
VIB đã đề ra.
+ Tuyển những người tài giỏi: Hiện nay, chính sách tuyển dụng của VIB
được đánh giá cao thông qua việc thi tuyển nhân sự một cách công bằng và có
những chế độ đãi ngộ xứng đáng để người lao động có điều kiện cống hiến hết
mình cho công việc. Qua đó, VIB có khả năng thu hút và giữ chân nhân tài với

sự phát triển con người, nhiều cơ hội thăng tiến và luôn ý thức được giá trị bản
thân.
+ Tự do trong hợp tác: Hiện nay VIB đang ký hợp đồng hợp tác với rất
nhiều đơn vị trong các lĩnh vực để phục vụ cho chiến lược của mình như các
trường đào tạo, các Tổng công ty xây dựng, các công ty sản xuất và kinh doanh
ôtô…
+ Quyền lực được chia sẻ: VIB có chế độ chia sẻ quyền lực, phân công phân
cấp rõ ràng nhằm phát huy đối ta trí tuệ và khả năng của từng cán bộ.
+ Mục tiêu là khách hàng: thể hiện qua Slogan của VIB: “The heart of
banking”, với ý tưởng thương hiệu kết nối nhân văn, với cam kết luôn nỗ lực,
tận tâm phục vụ khách hàng. Ngoài ra, điều này còn được thể hiện qua logo của
VIB:

8


Biểu tượng của VIB được tạo thành bởi 3 chữ V, tượng trưng cho những kết
nối và nguồn lực tổng hợp mà chúng tôi đem đến trong quan hệ với khách hàng
và đối tác. Ở trung tâm ba chữ V là hình ảnh một trái tim thể hiện khách hàng
luôn ở trong trái tim VIB.
+ Ý tưởng được xem xét, cải tiến được ủng hộ: Hàng năm, VIB đều phát
động những phong trào thi đua nội bộ nhằm phát huy những sáng kiến, ý tưởng
kinh doanh mới, những cải tiến quy trình làm việc nhằm nâng cao hiệu quả kinh
doanh.
+ Thành công được ghi nhận: Háng tháng, hàng quý và năm, VIB tiến hành
tổng kết hoạt động kinh doanh, đồng thời ghi nhận những đóng góp của các cá
nhân và đơn vị vào thành công của VIB bằng các hình thức như thưởng tiền,
tăng lương, thăng chức, thăm quan du lịch nước ngoài… nhằm khuyến khích
cán bộ công nhân viên cố gắng hơn nữa trong công việc.
c) Tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp:

- Một câu hỏi được đặt ra rằng, tại sao Văn hóa doanh nghiệp lại có tầm
quan trọng đến như vậy đối với các doanh nghiệp nói chung và VIB nói riêng?
- Chúng ta có thể khẳng định:
+ Văn hóa doanh nghiệp tạo cho mỗi thành viên hiểu được giá trị của bản
thân họ đối với công ty. Một tổ chức chỉ có thể phát triển khi tất cả mọi thành
viên đều hiểu được họ đang đi đâu? Họ đang làm gì? Và vai trò của họ đến đâu?
Với những mục tiêu rất cụ thể, họ được sống trong một môi trường tự do cống
hiến, chia sẻ ý tưởng, được ghi nhận khi thành công… tất cả đều được hiểu rằng,
họ là thành phần không thể thiếu của công ty. Họ như một mắt xích trong một
9


chuỗi dây truyền đang hoạt động và nếu mắt xích đó ngừng hoạt động, toàn bộ
hệ thống cũng phải ngừng theo.
+ Văn hóa doanh nghiệp tạo cho tất cả mọi người trong công ty cùng chung
thân làm việc, vượt qua những giai đoạn thử thách, những tình thế khó khăn của
công ty và họ có thể làm việc quên thời gian. Một sự đoàn kết, một khí thế làm
việc của công ty cần thiết nhất khi công ty ấy đang ở trong thời kỳ khó khăn, thử
thách, đặc biệt là những công ty đang trên bờ vực của sự phá sản. Tất cả mọi
thành viên của công ty cần tinh thần đoàn kết và hy sinh. Công ty có cấp độ
càng cao, có ảnh hưởng lớn thì cácthành viên càng cần phải hy sinh nhiều hơn.
Để vượt qua những tình thế khó khăn, công ty cần một sức mạnh tổng lực để
chống đỡ và sức mạnh ấy chỉ đạt được khi nó có một Văn hóa Doanh nghiệp –
văn hóa của sự hy sinh, văn hoá của sự đoàn kết.
+ Văn hóa doanh nghiệp tạo được sự khích lệ, động lực cho mọi người và
trên hết tạo nên khí thế của một tập thể chiến thắng. Trong một thế giới, khi
những chuẩn mực của xã hội về sự thành công không còn được đo bằng sự thành
công của một cá nhân nữa, mà nó được đẩy lên tầm tập thể. Và cho dù trên góc
độ cá nhân, thì cá nhân đó sẽ không bao giờ được coi là thành công, nếu tập thể
của anh ta không thành công. Một quan niệm mới cho lãnh đạo hôm nay là,

“team work is dream work,” tức là chỉ có làm việc tập thể thì giấc mơ thành
công của ta mới thành hiện thực. Hay nói một cách khác, khả năng lãnh đạo
được đo bằng khả năng lãnh đạo một tập thể. Một tập thể càng lớn thì khả năng
lãnh đạo càng cao, và một công việc càng có nhiều người cùng tham gia thì công
việc đó càng sớm được hoàn thành.
10


Thử tưởng tượng, nếu tất cả mọi người đều trong khí thế của những người
chiến thắng, khí thế của những người đang trên con đường tiến tới vinh quang?
Với họ không bao giờ có con đường thứ hai ngoài chiến thắng. Điều này vô
cùng cần thiết, vì tất cả mọi người đều tập trung vào một mục tiêu. Khi họ đã đặt
vào một mục tiêu cho một tập thể chiến thắng thì tất cả họ đều muốn đồng lòng,
cùng chung sức để thực hiện. Tinh thần tập thể đều phấn chấn. Đó là chìa khoá
cho sự thành công và cũng là chìa khoá cho sự đoàn kết. Và để có được một tập
thể chiến thắng ấy chỉ khi có một Văn hóa doanh nghiệp.

KẾT LUẬN:
Sự thành công của mỗi doanh nghiệp, đặc biệt là ở các nước Châu Á thường
được dựa trên mối quan hệ cá nhân của người lãnh đạo, còn các nước Tây Âu thì
thành công của doanh nghiệp lại được dựa trên các yếu tố như khả năng quản lý
các nguồn lực, năng suất làm việc, tính năng động của nhân viên… Ngoài những
yếu tố chủ quan, để xây dựng văn hoá doanh nghiệp, VIB còn chú trọng tới
những yếu tố khách quan. Đó là việc tạo lập thị trường, lợi ích của khách hàng,
được thể hiện qua phương châm kinh doanh với quyết tâm “trở thành ngân
hàng luôn sáng tạo và hướng đến khách hàng nhất tại Việt Nam”. Một trong
những sứ mệnh được ban lãnh đạo VIB xác định ngay từ ngày đầu thành lập là
“Vượt trội trong việc cung cấp các giải pháp sáng tạo nhằm thỏa mãn tối đa
nhu cầu khách hàng”. Chính việc xây dựng thành công văn hóa doanh nghiệp
11

cho riêng mình, VIB đã gặt hái được những thành công như hiện tại và cho cả
tương lai.

12