Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam

Bộ giáo dục và đào tạo
Trờng đại học kinh tế quốc dân
---------------

DƯƠNG THị HảI PHƯƠNG

NGHIÊN CứU CáC NHÂN Tố ảNH Hởng đến
việc triển khai thành công hệ thống erp
tại các doanh nghiệp việt nam

Hà Nội - 2018


MỤC LỤC
Trang
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CÁM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
DANH MỤC HÌNH
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ERP VÀ TÌNH HÌNH ỨNG DỤNG
ERP TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP ................................ 24
1.1. Định nghĩa về ERP ........................................................................................ 24
1.2. Mối quan hệ giữa hệ thống ERP và Hệ thống thông tin quản lý ................ 26
1.3. Lịch sử phát triển của hệ thống ERP ........................................................... 27
1.4. Kiến trúc của hệ thống ERP ......................................................................... 29
1.5. Các module cơ bản của hệ thống ERP ......................................................... 31
1.6. Lập kế hoạch, thiết kế, và triển khai hệ thống ERP .................................... 36

1.6.1. Quy trình phát triển các hệ thống thông tin truyền thống ............................. 36
1.6.2. Quy trình phát triển các hệ thống ERP ........................................................ 38
1.7. Tình hình ứng dụng ERP trong hoạt động của các doanh nghiệp trên thế giới ... 51
1.8. Tình hình ứng dụng ERP trong hoạt động của các doanh nghiệp Việt Nam ... 62
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1......................................................................................... 66
CHƯƠNG 2. ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH
HƯỞNG ĐẾN VIỆC TRIỂN KHAI THÀNH CÔNG HỆ THỐNG ERP ............ 67
TẠI CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM .............................................................. 67
2.1. Một số mô hình thường được sử dụng trong nghiên cứu các nhân tố ảnh
hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP trong doanh nghiệp............. 67
2.1.1. Lý thuyết hành động hợp lý ........................................................................ 67
2.1.2. Lý thuyết hành vi hoạch định ...................................................................... 68
2.1.3. Mô hình chấp nhận công nghệ .................................................................... 69
2.1.4. Mô hình Hệ thống thông tin thành công ...................................................... 70
2.1.5. Mô hình của Gable và cộng sự .................................................................... 72
2.1.6. Mô hình đo lường sự thành công của hệ thống ERP mở rộng của Ifinedo ....... 73
2.1.7. Mô hình của Markus và Tanis ...................................................................... 74


2.1.8. Mô hình đánh giá trước vận hành (ex-ante) hệ thống ERP của Stefanous ........ 75
2.1.9. So sánh giữa các mô hình ............................................................................ 77
2.2. Cơ sở lý luận và thực tiễn đề xuất mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng
đến việc triển khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam ........ 81
2.2.1. Sự thành công của việc triển khai hệ thống ERP ......................................... 81
2.2.2. Cơ sở lý luận và thực tiễn đề xuất mô hình và các giả thuyết nghiên cứu .... 81
2.3. Nghiên cứu định tính..................................................................................... 94
2.3.1. Thiết kế nghiên cứu định tính...................................................................... 94
2.3.2. Thu thập dữ liệu .......................................................................................... 94
2.3.3. Phân tích kết quả......................................................................................... 95
2.4. Mô hình và các giả thuyết nghiên cứu đề xuất............................................. 97

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2....................................................................................... 100
CHƯƠNG 3. KHẢO SÁT VÀ PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN VIỆC TRIỂN KHAI THÀNH CÔNG HỆ THỐNG ERP TẠI CÁC
DOANH NGHIỆP VIỆT NAM ............................................................................. 101
3.1. Thiết kế nghiên cứu định lượng.................................................................. 101
3.1.1. Phát triển công cụ khảo sát........................................................................ 101
3.1.2. Phương pháp chọn mẫu và thu thập dữ liệu ............................................... 103
3.1.3. Phương pháp phân tích dữ liệu .................................................................. 105
3.2. Kết quả nghiên cứu định lượng .................................................................. 107
3.2.1. Thống kê mô tả mẫu ................................................................................. 107
3.2.2. Kiểm định mô hình nghiên cứu ................................................................. 111
3.2.3. Bàn luận về kết quả nghiên cứu định lượng............................................... 128
3.3. Một số giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao khả năng triển khai thành công
hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam ................................................... 134
3.3.1. Bài học kinh nghiệm ................................................................................. 134
3.3.2. Giải pháp đề xuất ...................................................................................... 139
3.3.3. Một số kiến nghị ....................................................................................... 143
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3....................................................................................... 144
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 145
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN
QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ......................................................................................... 150
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 151
PHỤ LỤC ............................................................................................................... 164


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

1.

Từ

Tiếng Anh
viết tắt
ABAP Advance Business Application
Programming

2.

ASP

3.

CNTT

4.

CO

5.

CSDL

6.

CRM

Stt

Application Service Provider

Tiếng Việt

Ngôn ngữ lập trình ứng dụng nghiệp
vụ chuyên sâu
Nhà cung cấp dịch vụ chạy thuê ứng
dụng
Công nghệ thông tin

Controlling

Kiểm soát quản lý
Cơ sở dữ liệu

Customer Relationship

Quản trị quan hệ khách hàng

Management
7.

DDIC

Data Dictionary

Từ điển dữ liệu

8.

DNVN

Doanh nghiệp Việt Nam

9.

Dynpro Dynamic Program

Chương trình động

10. ERP

Enterprise Resource Planning

Hoạch định tài nguyên doanh nghiệp

11. FA

Financial Accounting

Kế toán tài chính

12. GUI

Graphical User Interface

Giao diện người dùng đồ họa

13. HR

Human Resources

Nhân sự

14. HTTT

Hệ thống thông tin

15. LAN

Local Area Network

Mạng cục bộ

16. MIS

Management Information System

Hệ thống thông tin quản lý

17. MM

Materials Management

Quản lý nguyên vật liệu

18. MRP

Material Requirement Planning

Hoạch định nhu cầu nguyên vật liệu

19. PLS

Partial Least Square

Phương pháp bình phương tối thiểu
từng phần

20. PP

Production Planning

Lập kế hoạch sản xuất

21. RFP

Request For Proposal

Hồ sơ mời thầu

22. SaaS

Software as a Service

Phần mềm hướng dịch vụ

23. SD

Sales and Distribution

Bán hàng và Phân phối

24. SEM

Structural Equation Modeling

Mô hình phương trình cấu trúc

25. TAM

Technology Acceptance Model

Mô hình chấp nhận công nghệ

26. TPB

Theory of Planned Behavior

Lý thuyết hành vi hoạch định

27. TRA

Theory of Reasoned Action

Lý thuyết hành động hợp lý


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.
Bảng 1.1.
Bảng 1.2.
Bảng 1.3.
Bảng 1.4.

Bảng 1.5.
Bảng 1.6.
Bảng 1.7.
Bảng 1.8.
Bảng 1.9.
Bảng 1.10.
Bảng 1.11.
Bảng 1.12.
Bảng 1.13.
Bảng 2.1.
Bảng 2.2.
Bảng 2.3.
Bảng 2.4.
Bảng 2.5.
Bảng 2.6.
Bảng 2.7.
Bảng 3.1.
Bảng 3.2.
Bảng 3.3.
Bảng 3.4.
Bảng 3.5.
Bảng 3.6.
Bảng 3.7.
Bảng 3.8.
Bảng 3.9.
Bảng 3.10.
Bảng 3.11.
Bảng 3.12.
Bảng 3.13.

Một số nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai thành công hệ
thống ERP ............................................................................................... 10
Một số định nghĩa về ERP ....................................................................... 24
Thiết kế các HTTT theo phương pháp truyền thống ................................ 37
Quy trình thiết kế các hệ thống ERP........................................................ 38
Các lợi ích về mặt công nghệ và kinh tế của ERP .................................... 39
Các hoạt động của quy trình lựa chọn hệ thống ERP ............................... 40
Các yếu tố công nghệ cần xem xét khi lựa chọn hệ thống ERP ................ 41
Tái cấu trúc - Tùy chỉnh .......................................................................... 41
So sánh chi tiết giữa tái cấu trúc và tùy chỉnh .......................................... 42
Các phương án thiết kế hệ thống ERP ..................................................... 44
Các mô hình hỗ trợ các “thực tiễn tốt nhất” ............................................. 45
Các thành phần thiết kế của SAP ERP..................................................... 45
Tóm tắt dữ liệu nghiên cứu về ERP qua các năm..................................... 51
Giá trung bình các dự án ERP tại Việt Nam ............................................ 63
So sánh giữa các mô hình đo lường sự thành công ..................................... 78
Mô tả các nhân tố trong mô hình HTTT thành công cập nhật ..................... 82
Các nhân tố thành công của một số dự án ERP ở các DNVN .................. 84
So sánh các nhân tố thành công trong triển khai hệ thống ERP ở các nước
phát triển và các nước đang phát triển ..................................................... 89
Các giả thuyết nghiên cứu đề xuất ........................................................... 93
Kết quả khảo sát ý kiến chuyên gia về tầm quan trọng của các nhân tố ảnh
hưởng đến triển khai thành công hệ thống ERP tại các DNVN ................ 95
Các giả thuyết nghiên cứu sau khi hiệu chỉnh .......................................... 98
Thang đo các nhân tố ............................................................................ 102
Mối liên hệ giữa độ lệch chuẩn σ và chất lượng ước lượng ................... 104
Tiêu chuẩn kiểm định sự hội tụ của mô hình định lượng ....................... 106
Đặc điểm mẫu nghiên cứu ..................................................................... 108
Hệ số tải của các biến quan sát trong lần chạy đầu tiên.......................... 112
Hệ số tải của các biến quan sát sau khi điều chỉnh ................................. 113

Giá trị ICR, AVE, và Cronbach alpha ................................................... 114
Giá trị T-value của các biến quan sát ..................................................... 115
Giá trị hệ số tải của các biến quan sát trong quan hệ với các nhân tố ..... 117
Tương quan giữa các nhân tố và một số chỉ tiêu thống kê khác ............. 120
Giá trị R2của các biến phụ thuộc ........................................................... 122
Mức ý nghĩa của các hệ số hồi quy ........................................................ 122
Tổng hợp kết quả kiểm định mối quan hệ giữa các nhân tố trong mô hình
nghiên cứu ............................................................................................ 127


DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 1.1. Lý do triển khai ERP – năm 2015 ......................................................... 52
Biểu đồ 1.2. Lý do triển khai ERP – năm 2014 ......................................................... 52
Biểu đồ 1.3. Danh sách các nhà cung ứng ERP thường xuyên được chọn ................. 53
Biểu đồ 1.4. Mức độ hài lòng đối với các nhà cung cấp ERP của năm 2015 so với
năm 2014 .............................................................................................. 54
Biểu đồ 1.5. Loại phần mềm ERP được chọn triển khai trong năm 2015 so với năm
2014 ..................................................................................................... 54
Biểu đồ 1.6.
Biểu đồ 1.7.
Biểu đồ 1.8.
Biểu đồ 1.9.

Chi phí tiết kiệm từ việc sử dụng ERP điện toán đám mây.................... 55
Những lý do không triển khai ERP điện toán đám mây ......................... 55
Mức độ tùy chỉnh hệ thống ERP ........................................................... 56
Các lý do sử dụng dịch vụ tư vấn ERP .................................................. 57

Biểu đồ 1.10. So sánh chi phí triển khai dự án ERP năm 2015 với năm 2014 ............. 58
Biểu đồ 1.11. Các nguyên nhân dẫn đến chi phí vượt quá ngân sách dự kiến .............. 58

Biểu đồ 1.12. Thời gian thực hiện dự án ERP ............................................................. 59
Biểu đồ 1.13. Những lý do dẫn đến thời gian thực hiện dự án ERP bị kéo dài ............ 59
Biểu đồ 1.14. Thời gian hoàn vốn ............................................................................... 60
Biểu đồ 1.15. Ích lợi đạt được khi triển khai ERP ....................................................... 61
Biểu đồ 1.16. Các loại lợi ích đạt được khi triển khai ERP ......................................... 61
Biểu đồ 1.17. Kết quả triển khai ERP ......................................................................... 62
Biểu đồ 2.1. So sánh các nhân tố thành công trong triển khai hệ thống ERP ở các
nước phát triển và các nước đang phát triển .......................................... 90
Biểu đồ 3.1.
Biểu đồ 3.2.
Biểu đồ 3.3.
Biểu đồ 3.4.

Các giải pháp ERP được sử dụng ........................................................ 109
Tình trạng thực hiện triển khai ERP .................................................... 109
Thời gian sử dụng hệ thống ERP ........................................................ 110
Tình hình sử dụng các module trong các hệ thống ERP ...................... 110

Biểu đồ 3.5. Tần suất sử dụng hệ thống ERP .......................................................... 111


DANH MỤC HÌNH
Hình 1.
Hình 2.

Quy trình nghiên cứu ................................................................................ 5
Mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai hệ thống ERP ở

Hình 1.1.
Hình 1.2.

Việt Nam ................................................................................................ 22
Tổng quan về hệ thống ERP .................................................................... 26
Sự tương tác giữa ERP và MIS................................................................ 27

Hình 1.3.
Hình 1.4.
Hình 1.5.
Hình 1.6.

Quá trình phát triển của hệ thống ERP .................................................... 28
Kiến trúc Client - Server ba tầng ............................................................. 30
Kiến trúc Client - Server ba tầng của SAP ERP ....................................... 31
Tổng quan về các module trong hệ thống SAP ERP ................................ 34

Hình 1.7.
Hình 1.8.
Hình 1.9.
Hình 2.1.
Hình 2.2.
Hình 2.3.
Hình 2.4.

Dữ liệu chính – Dữ liệu khách hàng ........................................................ 46
Giao dịch bán hàng ................................................................................. 47
Các hệ thống báo cáo .............................................................................. 47
Mô hình lý thuyết hành động hợp lý (TRA) ............................................ 68
Mô hình lý thuyết hành vi hoạch định (TPB) ........................................... 69
Mô hình chấp nhập công nghệ (TAM)..................................................... 70
Mô hình HTTT thành công gốc ............................................................... 71

Hình 2.5.
Hình 2.6.
Hình 2.7.

Mô hình HTTT thành công cập nhật ....................................................... 71
Mô hình của Gable và cộng sự ................................................................ 72
Mô hình đo lường sự thành công của hệ thống ERP mở rộng của Ifinedo

(2006) ..................................................................................................... 73
Hình 2.8. Chu trình triển khai HTTT của Markus và Tanis (2000) .......................... 74
Hình 2.9. Các giai đoạn chính của vòng đời của hệ thống ERP ............................... 76
Hình 2.10. Mô hình HTTT thành công cập nhật của DeLone & McLean trong bối
cảnh ứng dụng ERP................................................................................. 83
Hình 2.11. Ảnh hưởng của các biến “Sự hỗ trợ và quyết tâm của lãnh đạo cấp cao”,
“Tái cấu trúc quy trình kinh doanh”, “Đào tạo người dùng”, “Năng lực
nhóm triển khai dự án ERP”, và “Sự phối hợp và giao tiếp giữa các phòng
ban” đến Sự thành công của việc triển khai hệ thống ERP....................... 87
Hình 2.12. Ảnh hưởng của “Phương pháp quản trị thay đổi” và “Quản lý dự án” đến
sự thành công của việc triển khai hệ thống ERP ...................................... 88
Hình 2.13. Ảnh hưởng của “Nền văn hóa quốc gia” đến sự thành công của việc triển
khai hệ thống ERP .................................................................................. 91
Hình 2.14. Ảnh hưởng của “Tái cấu trúc quy trình kinh doanh” và “Đào tạo người
dùng” đến dự thỏa mãn của người dùng đối với hệ thống ERP ................ 91


Hình 2.15.
Hình 2.16.
Hình 3.1.
Hình 3.2.

Mô hình nghiên cứu đề xuất .................................................................... 92
Mô hình nghiên cứu sau khi hiệu chỉnh ................................................... 97
Mô hình cấu trúc ................................................................................... 121
Mô hình nghiên cứu đã kiểm định về “các nhân tố ảnh hưởng đến triển
khai thành công hệ thống ERP tại các DNVN”...................................... 128


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
ERP (Enterprise Resource Planning) là thuật ngữ được Gartner Group of
Standford, CT, USA sử dụng từ những năm đầu của thập niên 70 của thế kỉ trước
nhằm mô tả một hệ thống phần mềm doanh nghiệp được hình thành và phát triển từ
những hệ thống quản lý và kiểm soát kinh doanh giúp doanh nghiệp hoạch định và
quản lý các nguồn lực bên trong và bên ngoài doanh nghiệp. “Nếu mua một hệ thống
ERP thì doanh nghiệp sẽ nhận được cùng một lúc 3 sản phẩm: ý tưởng quản lý,
chương trình phần mềm, và phương tiện kết nối để xây dựng mạng máy tính tích
hợp. Với hệ thống phần mềm thống nhất, đa năng, quán xuyến mọi lĩnh vực hoạt
động từ kế hoạch hóa, thống kê, kiểm toán, phân tích, và điều hành, ERP giúp theo
dõi và quản lý thông suốt, tăng tính năng động, đảm bảo cho doanh nghiệp phản ứng
kịp thời trước những thay đổi liên tục của môi trường bên ngoài. Một đặc điểm nổi
bật nữa của ERP là ERP là một hệ thống phần mềm sống có thể mở rộng và phát
triển theo thời gian cũng như theo từng loại hình doanh nghiệp mà không làm ảnh
hưởng đến cấu trúc của chương trình” (EVN CPC, 2012). Với những tính năng ưu
việt đó, ERP đã được công nhận là một trong những phần mềm kinh doanh quan
trọng nhất trong thời đại mới (Davenport, 1998). Các báo cáo công nghiệp cho thấy
có đến 30.000 công ty trên toàn thế giới đã triển khai hệ thống ERP (Mabert và cộng
sự, 2001), và việc triển khai thành công ERP đã giúp cho các doanh nghiệp tiết kiệm

chi phí, tăng cường khả năng cạnh tranh, đem lại cho doanh nghiệp nhiều lợi ích lâu
dài trong kinh doanh cũng như tiêu chuẩn hóa quy trình kinh doanh trên toàn doanh
nghiệp. Do đó, triển khai ERP thường được xem như là một thành phần của quá trình
tái cấu trúc quy trình kinh doanh và dự án chuyển đổi tổ chức (Botta-Genoulaz &
Millet, 2006). Theo trích dẫn của Kalling (2003), có đến 180 tỷ USD được đầu tư
cho ERP trên toàn cầu vào năm 2010. Các chi phí liên quan đến việc triển khai ERP
là rất cao (Hayes và cộng sự, 2001). Tổng chi phí triển khai ERP cho một công ty
vừa là 10-50 triệu USD (Mabert và cộng sự, 2000) và 300-500 triệu USD cho các tập
đoàn quốc tế lớn (Kumar & Van Hillegersberg, 2000). Mặc dù đầu tư cho ERP là lớn
như vậy, nhiều công ty lại thất bại trong việc tối đa hóa lợi ích khi ứng dụng ERP
cũng như phải đối mặt với nhiều vấn đề khác khi triển khai ERP. Về tỷ lệ thất bại
trong triển khai ERP, cũng đã có những ước tính rất khác nhau trong các nghiên cứu
(Velcu, 2007). Barker và Frolick (2003) cho rằng 50% dự án triển khai ERP là thất
bại. Hong và Kim (2002) ước tính tỷ lệ không thành công là 75%. Scott và Vessey
(2002) lại ước tính tỷ lệ thất bại cao tới 90%. Các nghiên cứu khác cho thấy nhu cầu


2

hiện tại cho ERP đang phát triển ngày càng nhanh, nhưng có rất ít những câu chuyện
thành công (Hong và Kim, 2002). Scott và Vessey (2002) cho rằng 90% các dự án
SAP R/3 thường đưa vào vận hành muộn hơn so với kế hoạch.
Ở Việt Nam, không ít doanh nghiệp cũng đã và đang triển khai hệ thống ERP
trong hoạt động. Thực tế cũng đã chứng minh được “những tính năng ưu việt mà hệ
thống ERP mang lại, nhiều doanh nghiệp đã triển khai thành công và việc ứng dụng
ERP mang lại cho doanh nghiệp nhiều lợi ích trước mắt và cả về lâu dài” như công ty
cổ phần Savimex, công ty cổ phần Giấy Sài Gòn, công ty cổ phần Đồng Tâm, công ty
cổ phần sữa Việt Nam VinaMilk, … (Như Đăng, 2010). Cụ thể, “sau 8 tháng vận
hành ERP trên toàn công ty, Vinamilk đã có thể sơ bộ kết luận về hiệu quả ứng dụng.
Hệ thống giúp công ty thực hiện chặt chẽ, tránh được rủi ro trong công tác kế toán; với

sự phân cấp, phân quyền rõ ràng, công tác tài chính – kế toán thuận lợi hơn nhiều so
với trước đây. Các khâu quản lý kho hàng, phân phối, điều hành doanh nghiệp, quan
hệ khách hàng và sản xuất đã được công ty quản lý tốt hơn, giảm đáng kể rủi ro; giữa
bán hàng và phân phối có sự nhịp nhàng, uyển chuyển hơn; các chức năng theo dõi
đều tiến hành theo thời gian thực. Trình độ nhân viên công nghệ thông tin (CNTT) tại
Vinamilk đã được nâng cao hơn so với trước. Hạ tầng CNTT được kiện toàn, đồng bộ,
chuẩn hoá và củng cố”, và “hệ thống đã đáp ứng tốt nhu cầu của người sử dụng. Việc
quản lý trở nên tập trung, xuyên suốt, có sự thừa hưởng và kịp thời” (Nguyễn Như
Dũng, 2007); hay, việc khởi động dự án ERP Oracle EBS từ giữa năm 2006 đã giúp
doanh thu công ty Giấy Sài Gòn năm 2007 tăng 102% so với năm 2006, đưa tốc độ
tăng trưởng bình quân lên mức 64%/năm trong vòng 6 năm, hệ thống phân phối lên
đến 45000 điểm bán lẻ, và đưa Giấy Sài Gòn trở thành doanh nghiệp ngành giấy đầu
tiên trong nước ứng dụng thành công hệ thống phần mềm quản trị với quy trình tiên
tiến của thế giới (Kinh nghiệm ứng dụng ERP thành công tại Giấy Sài Gòn, 2008).
Tuy nhiên, cho đến nay, hầu hết các giải pháp ERP nổi tiếng (SAP, Oracle, …) đều
được phát triển bởi các nhà cung cấp ở Mỹ hoặc ở Châu Âu. Những hệ thống này chứa
đựng những suy nghĩ kiểu phương Tây, và do đó có thể không phù hợp với các phong
tục tập quán, các giá trị, và các chuẩn mực của các nước đang phát triển. Một phân tích
về khách hàng trên website của ba nhà cung cấp ERP lớn nhất (www.sap.com,
www.oracle.com, và www.peoplesoft.com) đã chỉ ra rằng chưa đến 7% trong tổng số
các gói ERP đã được triển khai được thực hiện ở các nước đang phát triển. Tại sao tỉ lệ
ứng dụng ERP ở các nước đang phát triển lại thấp như vậy? Nghiên cứu của Rajapakse
và Seddon (2005) đã đưa ra bốn nguyên nhân cơ bản cho vấn đề này. Đó là: (1) chi phí
ban đầu cho việc triển khai ERP vượt quá khả năng của hầu hết các tổ chức; (2) văn


3

hóa quốc gia của các nước đang phát triển không phù hợp với các nền văn hóa được áp
đặt trong các giải pháp ERP; (3) tốc độ ứng dụng ERP ở các nước đang phát triển bị

ảnh hưởng nghiêm trọng bởi sự thiếu thông tin, thiếu nhận thức và nguồn nhân lực
được đào tạo bài bản về ERP, bởi các dự án không thành công, và những vấn đề không
chắc chắn khác đến từ phía các nhà cung cấp; (4) việc cắt giảm nhân viên khi triển
khai ERP tạo ra những mâu thuẫn giữa việc triển khai ERP với chuẩn mực văn hóa
trong thị trường lao động ở các nước đang phát triển. Là một nước đang phát triển nằm
trong khu vực Châu Á, do đó, Việt Nam cũng phải đối mặt với những thách thức trên
khi triển khai hệ thống ERP. Số lượng các doanh nghiệp Việt Nam (DNVN) ứng dụng
ERP còn khá khiêm tốn. Theo kết quả khảo sát thì chỉ có 15% trong tổng số 4751
doanh nghiệp tham gia khảo sát có ứng dụng giải pháp ERP trong hoạt động của
mình (Cục TMĐT và CNTT, 2015). Hầu hết các doanh nghiệp này, trong quá trình
triển khai ERP vào chiến lược kinh doanh của mình, đều triển khai chưa thành công,
gặp không ít khó khăn, phần lớn các doanh nghiệp chỉ dừng lại ở mức độ kiểm soát,
rất ít doanh nghiệp có thể vận dụng tính năng kế hoạch hóa. Rất nhiều doanh nghiệp
cảm thấy “bị gượng ép khi đầu tư dự án ERP”.
Triển khai ERP thành công hay thất bại liên quan mật thiết với cách thức thực
hiện của các công ty. Quy trình triển khai ERP có thể khác nhau ở mỗi công ty và
những khác biệt này có thể là do mục tiêu, phạm vi, hoặc sự sẵn có của các nguồn lực.
Tuy nhiên, trong số những khác biệt trong mỗi quy trình triển khai đó luôn có một số
điểm quan trọng chung ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả triển khai hệ thống ERP.
Những điểm quan trọng này được xem như là những nhân tố thành công chính
(Laudon & Laudon, 1998). Các nhân tố thành công được định nghĩa là “một số khía
cạnh chính mà việc triển khai phải đi đúng theo đó thì kết quả triển khai mới thành
công được” (Rockhart, 1979). Việc hiểu được các nhân tố thành công cho triển khai hệ
thống ERP sẽ đem lại một số chỉ dẫn về các nhân tố cần được chú ý để giúp quy trình
triển khai đạt được sự thành công. Các nhân tố thành công chính có thể là rủi ro và
cũng có thể là cơ hội tùy thuộc vào cách thức tổ chức đối mặt với chúng ra sao. Trên
thế giới, đã có nhiều nghiên cứu về ERP nói chung và nghiên cứu về các nhân tố ảnh
hưởng đến triển khai hệ thống ERP nói riêng. Tuy nhiên, số lượng nghiên cứu về vấn
đề này ở Việt Nam còn chưa nhiều. Các đề tài chủ yếu mới chỉ tập trung vào việc mô
tả, phân biệt khái niệm về ERP, đúc kết các kinh nghiệm triển khai ERP, các nguyên

nhân dẫn đến thành công hay thất bại trong quá trình triển khai ERP tại một số doanh
nghiệp. Hầu hết các nghiên cứu chưa tập trung vào việc khảo sát thực nghiệm tại môi
trường Việt Nam khi ứng dụng ERP, chưa áp dụng các phương pháp nghiên cứu


4

chuyên dụng khi nghiên cứu về triển khai hệ thống ERP để từ đó có thể xác định
những nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công một hệ thống ERP trong
doanh nghiệp, có thể kiểm soát được mức độ tác động của các nhân tố để tăng khả
năng triển khai thành công hệ thống ERP trong môi trường Việt Nam. Đặc biệt, hầu
như không xuất hiện các nghiên cứu về xác định mối quan hệ giữa các nhân tố chính
ảnh hưởng đến triển khai thành công hệ thống ERP. Điều này cho thấy còn khoảng
trống trong nghiên cứu về vấn đề này tại môi trường Việt Nam.
Xuất phát từ những lý do trên, đề tài “Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến
việc triển khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam” được
chọn triển khai thực hiện.

2. Mục tiêu nghiên cứu của luận án
•
Mục tiêu tổng quát: Trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế và đánh giá
thực trạng việc ứng dụng ERP trong nước, luận án hướng đến việc xác định các nhân
tố chính ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP trong các DNVN
nhằm nâng cao tính khả thi và hiệu quả của lĩnh vực này.
•

Mục tiêu cụ thể:
Nghiên cứu các tài liệu trong và ngoài nước có liên quan đến triển khai hệ
thống ERP nói chung và các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai thành công hệ
thống ERP nói riêng để xác định khoảng trống nghiên cứu cho đề tài luận án.

Đánh giá thực trạng ứng dụng ERP trong hoạt động của các doanh nghiệp
Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
Nghiên cứu các mô hình/khung lý thuyết đã được vận dụng trong các
nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống
ERP trên thế giới và các bài học kinh nghiệm rút ra cho Việt Nam.
Đề xuất và kiểm định mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc
triển khai thành công hệ thống ERP trong các điều kiện cụ thể của các DNVN.
Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường khả năng thành công, giảm
thiểu các rủi ro trong quá trình triển khai hệ thống ERP trong các DNVN.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
•

Đối tượng nghiên cứu:
Chủ thể nghiên cứu: hệ thống ERP và các nhân tố ảnh hưởng đến việc
triển khai thành công hệ thống ERP trong các DNVN.


5

Khách thể nghiên cứu: các cá nhân đang sử dụng hệ thống ERP tại các
DNVN.
•

Phạm vi nghiên cứu:
Về mặt không gian: nghiên cứu thực tiễn thực hiện tại một số doanh
nghiệp đang triển khai hệ thống ERP ở Việt Nam.
Về mặt thời gian: dữ liệu sơ cấp phục vụ cho nghiên cứu được tiến hành
thu thập từ ngày 01/08/2016 đến ngày 30/09/2017.

4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Quy trình nghiên cứu
Trong bản luận án này, quy trình nghiên cứu được thực hiện theo ba giai đoạn
như ở Hình 1.
1. Xác định vấn đề nghiên cứu

Giai đoạn 1

2. Tổng quan tài liệu nghiên cứu
3. Đề xuất mô hình nghiên cứu
4. Khảo sát ý kiến chuyên gia

Giai đoạn 2
5. Hoàn thiện mô hình nghiên cứu và phiếu khảo sát
6. Khảo sát chính thức

Giai đoạn 3

7. Phân tích dữ liệu
8. Bàn luận & Đề xuất giải pháp, kiến nghị

Hình 1. Quy trình nghiên cứu
•

Giai đoạn 1: bao gồm các công việc sau:
Xác định vấn đề nghiên cứu.
Tổng quan các tài liệu nghiên cứu một cách chi tiết và toàn diện để có thể
hiểu sâu hơn các vấn đề liên quan đến nghiên cứu và xác định các khoảng trống
trong các nghiên cứu hiện tại.

6

Đề xuất mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai
thành công hệ thống ERP tại các DNVN cùng với thang đo các nhân tố trong
mô hình nghiên cứu trên cơ sở phân tích, tổng hợp các nghiên cứu cũng như
khảo sát một số trường hợp cụ thể ở Việt Nam đã triển khai thành công giải
pháp ERP.
•
Giai đoạn 2: kiểm tra ban đầu tính hợp lệ của mô hình nghiên cứu trong bối
cảnh các DNVN – việc kiểm tra được thực hiện bằng phương pháp khảo sát chuyên
sâu thông qua phiếu khảo sát kết hợp với phỏng vấn qua điện thoại để khảo sát ý kiến
của một số chuyên gia triển khai ERP ở các DNVN. Kết quả phân tích dữ liệu khảo sát
chuyên sâu là cơ sở để điều chỉnh mô hình nghiên cứu cho phù hợp. Trên cơ sở đó,
bảng câu hỏi để phục vụ cho nghiên cứu định lượng cũng được hoàn thiện.
•
Giai đoạn 3: khảo sát và phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai
thành công hệ thống ERP tại các DNVN – bảng câu hỏi được gửi đến các đối tượng
khảo sát để thu thập dữ liệu, dữ liệu sau khi thu thập sẽ được kiểm tra để đảm bảo tính
hợp lệ, sau đó sẽ được xử lý và phân tích để thực hiện các kiểm định cần thiết và đề
xuất một số giải pháp, kiến nghị dựa theo các kết quả thu được.
Trong bản luận án vận dụng đồng thời cả phương pháp nghiên cứu định tính và
phương pháp nghiên cứu định lượng.
Các phương pháp nghiên cứu định tính được sử dụng để nghiên cứu tổng quan
về các mô hình, các lý thuyết liên quan đến việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến
triển khai thành công hệ thống ERP cũng như khảo sát thực trạng của việc ứng dụng
ERP hiện nay tại các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng áp dụng phương
pháp khảo sát chuyên sâu thông qua phiếu khảo sát kết hợp với phỏng vấn qua điện
thoại để khảo sát ý kiến của một số nhà cung ứng, một số nhà tư vấn, và người dùng
ERP ở một số doanh nghiệp đã triển khai thành công hệ thống ERP ở Việt Nam. Kết quả

của nghiên cứu định tính là một trong những căn cứ để giúp xác định được khung lý
thuyết phù hợp cho việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành
công hệ thống ERP trong bối cảnh các DNVN, và cũng là căn cứ để giúp kiểm tra ban
đầu tính phù hợp của mô hình trong khung cảnh mới (các doanh nghiệp ở Việt Nam).
Nghiên cứu định lượng sử dụng trong việc điều tra khảo sát dữ liệu thứ cấp và
dữ liệu sơ cấp.


7

4.2. Phương pháp thu thập dữ liệu
Nghiên cứu sử dụng cả dữ liệu thứ cấp và dữ liệu sơ cấp. Cụ thể như sau:
•
Dữ liệu thứ cấp: sử dụng các báo cáo thống kê của Cục Thương mại điện tử và
Công nghệ thông tin, công ty tư vấn Panorama, … về tình hình ứng dụng giải pháp
ERP trong hoạt động của các doanh nghiệp trên thế giới cũng như ở Việt Nam.
•
Dữ liệu sơ cấp: được thu thập thông qua phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi.
Một số vấn đề liên quan đến phương pháp này được thiết kế như sau:
Mẫu và tổng thể mẫu: tổng thể mẫu nghiên cứu là toàn thể cá nhân có sử
dụng hệ thống ERP trong tất cả DNVN có ứng dụng giải pháp ERP. Tuy nhiên,
khó có thể có danh sách tất cả các doanh nghiệp có sử dụng giải pháp ERP nên
nghiên cứu áp dụng phương pháp chọn mẫu thuận tiện trên cơ sở chọn ra một số
cá nhân thuộc một số doanh nghiệp. Dữ liệu được thu thập thông qua bảng câu
hỏi. Bảng câu hỏi được gửi trực tiếp, hoặc dưới hình thức e-mail, hoặc thông
qua các website, diễn đàn ERP … đến các đối tượng điều tra.
Thiết kế bảng câu hỏi: bảng câu hỏi được thiết kế dựa trên sự kế thừa các
kết quả nghiên cứu trước về các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai thành công hệ
thống ERP trong doanh nghiệp, và được thiết kế lại để phù hợp với đặc điểm
của đối tượng nghiên cứu với những nội dung chính sau:

- Phần 1: nhận định của cá nhân về vai trò của các nhân tố chính ảnh
hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP.
- Phần 2: thông tin cá nhân của các đối tượng điều tra (giới tính, tuổi, trình độ
học vấn, thâm niên công tác, giải pháp ERP đang sử dụng, thời gian sử dụng hệ
thống ERP, …).

4.3. Phương pháp xử lý và phân tích dữ liệu
Nghiên cứu tập trung vào các phân tích sau:
•
Phân tích thống kê mô tả: nhằm xác định đặc điểm chung, xu hướng của mẫu
nghiên cứu.
•
Phương pháp bình phương nhỏ nhất từng phần PLS: nhằm kiểm định độ phù
hợp tổng thể của mô hình nghiên cứu cũng như kiểm định các giả thuyết nghiên cứu
về các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP tại các DNVN.
Các kĩ thuật trên được tiến hành bằng phần mềm phân tích và xử lý số liệu
VisualPLS kết hợp với phần mềm SPSS.


8

5. Những đóng góp mới của luận án
Luận án đã đạt được một số kết quả sau đây:
Một là, luận án đã đánh giá được thực trạng ứng dụng ERP trong hoạt động của
các doanh nghiệp ở Việt Nam.
Hai là, luận án đã hệ thống hóa được một số mô hình/khung lý thuyết thường
được ứng dụng trong nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công
hệ thống thông tin (HTTT) nói chung và hệ thống ERP nói riêng, từ đó xác định được
khung lý thuyết phù hợp cho việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển
khai thành công hệ thống ERP trong bối cảnh các DNVN.

Ba là, luận án đã đề xuất được mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến
việc triển khai thành công hệ thống ERP trong các doanh nghiệp tại môi trường Việt
Nam – mô hình này không những cho biết các nhân tố có ảnh hưởng đến việc triển
khai thành công hệ thống ERP ở các DNVN mà còn cho biết mối quan hệ giữa các
nhân tố cũng như mức độ tác động của mỗi nhân tố đối với việc triển khai thành công
hệ thống ERP. Đây là một mô hình lý thuyết mới, có thể lấy làm cơ sở cho các nghiên
cứu về ERP nói chung và nghiên cứu triển khai ERP nói riêng trong các DNVN
Bốn là, luận án đã đề xuất được một số giải pháp nhằm tăng khả năng thành
công, giảm thiểu rủi ro trong quá trình triển khai hệ thống ERP ở các DNVN. Cụ thể:
•

Giải pháp cho các doanh nghiệp đang và sẽ triển khai hệ thống ERP trong

các hoạt động nhằm tăng cường khả năng thành công và giảm thiểu rủi ro trong
quá trình triển khai hệ thống ERP.
• Giải pháp cho các công ty phần mềm đang và sẽ triển khai hệ thống ERP
và các nhà cung cấp/tư vấn ERP cho các DNVN trong việc chuẩn bị một số
chiến lược để khắc phục những khác biệt giữa sản phẩm ERP của mình với các
công ty triển khai ERP ở Việt Nam nói riêng và các nước đang phát triển nói
chung.
6. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, nội dung chính của luận án được chia
làm 3 chương như sau:
Chương 1. Tổng quan về hệ thống ERP và tình hình ứng dụng ERP trong
hoạt động của các doanh nghiệp


9

Chương này trình bày một số vấn đề liên quan đến hệ thống ERP như khái niệm

về hệ thống ERP, lịch sử phát triển, kiến trúc của hệ thống ERP, các phương án thiết
kế và triển khai hệ thống ERP, ... và thực trạng ứng dụng ERP trong hoạt động của các
doanh nghiệp trên thế giới cũng như ở Việt Nam.
Chương 2. Đề xuất mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc
triển khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam
Phần đầu của chương này trình bày đặc điểm của các mô hình/khung lý thuyết
thường được sử dụng trong nghiên cứu triển khai hệ thống ERP nói chung và nghiên
cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP nói riêng.
Trên cơ sở đó, trình bày cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc đề xuất mô hình và các giả
thuyết nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai thành công hệ thống ERP
tại các DNVN. Phần cuối của chương này trình bày các kết quả phân tích định tính cho
việc kiểm thử mô hình và các giả thuyết nghiên cứu đã đề xuất.
Chương 3. Khảo sát và phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển
khai thành công hệ thống ERP tại các doanh nghiệp Việt Nam
Trên cơ sở mô hình và các giả thuyết nghiên cứu đã đề xuất ở chương 2,
chương này trình bày các nội dung liên quan đến nghiên cứu định lượng để kiểm định
mô hình và các giả thuyết nghiên cứu – từ thiết kế nghiên cứu cho đến phân tích kết
quả nghiên cứu. Bàn luận kết quả nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp, kiến nghị để
nâng cao khả năng triển khai thành công hệ thống ERP tại các DNVN cũng được trình
bày chi tiết trong chương này.

7. Tổng quan tình hình nghiên cứu
7.1. Các nghiên cứu trên thế giới
Cho đến nay, trên thế giới đã có rất nhiều nghiên cứu liên quan đến ERP. Chẳng
hạn, theo tổng kết của Moon (2007), chỉ từ năm 2000 đến 05/2006 đã có 313 nghiên
cứu về ERP được đăng tải trên các tạp chí. Trong đó, có đến 135 bài nghiên cứu về
triển khai hệ thống ERP (chiếm hơn 40% các bài nghiên cứu về ERP). Các nghiên cứu
về triển khai ERP thường tập trung vào các hướng nghiên cứu sau:
• Nghiên cứu tình huống: tập trung vào khảo sát kinh nghiệm triển khai hệ
thống ERP tại một/một số công ty.

• Nghiên cứu các nhân tố thành công chính: xác định các nhân tố chủ yếu
dẫn đến sự thành công hay thất bại của dự án ERP – đây là một trong những


10

hướng nghiên cứu quan trọng nhất của nghiên cứu triển khai ERP (Kamhawi,
2007).
• Nghiên cứu quản trị thay đổi: giải thích lý do quản trị thay đổi có vai trò
quan trọng trong triển khai ERP, hoặc đề xuất phương pháp để quản trị thay đổi
đạt hiệu quả, các bài học kinh nghiệm và các chiến lược để quản trị thay đổi.
• Nghiên cứu các giai đoạn cần chú trọng: xem xét từng giai đoạn riêng biệt
trong quá trình triển khai hệ thống (lựa chọn hệ thống, tùy chỉnh hệ thống, …).
• Nghiên cứu các vấn đề về văn hóa: tập trung so sánh sự giống và khác
nhau giữa văn hóa của các quốc gia trong triển khai ERP và sự tác động của nó
tới sự thành công của dự án ERP.
Bảng 1 tổng hợp một số nghiên cứu về các nhân tố chính ảnh hưởng đến sự
thành công của quá trình triển khai hệ thống ERP trong thời gian qua.
Bảng 1. Một số nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến triển khai thành công
hệ thống ERP
Tác giả

Năm

Blerta Abazi
2016
Chaushi; Agron
Chaushi; &
Zamir Dika

Nghiên cứu
“Critical success
factors in ERP
implementation”

Cách tiếp cận
& Phương pháp
nghiên cứu
- Tổng quan các nghiên
cứu liên quan đến các
nhân tố ảnh hưởng đến
triển khai thành công hệ
thống ERP tại các doanh
nghiệp.
- Tiến hành chọn và
phân tích sâu 22 nghiên
cứu sử dụng phương
pháp tổng hợp gộp
(meta-synthesis method)
trong nghiên cứu định
tính.

Kết quả
(Nhân tố ảnh hưởng
đến triển khai ERP)
Cung cấp một danh
sách toàn diện hơn về
10 nhân tố chính ảnh
hưởng đến việc triển
khai thành công hệ

thống ERP, giúp các
doanh nghiệp có thể
dễ dàng vận dụng để
nâng cao khả năng
triển khai thành công.
10 nhân tố đó là: (1)
có hiểu biết sâu về
doanh nghiệp và các

HTTT cũ, (2) có
chiến lược rõ ràng, (3)
có sự tài trợ của quản
lý cấp cao, (4) có
phương pháp quản lý
quy trình và dự án phù


11

Tác giả

Năm

Nghiên cứu

Ahmad Saleh

2015

“Critical Success

Shatat

Cách tiếp cận
& Phương pháp
nghiên cứu

Kết quả
(Nhân tố ảnh hưởng
đến triển khai ERP)
hợp để thực hiện tái
cấu trúc quy trình kinh
doanh, (5) nắm được
các phương pháp quản
trị thay đổi hiện đại,
(6) nhóm triển khai dự
án có chuyên môn
giỏi và kỹ năng tốt,
(7) thiết lập được các
thủ tục rõ ràng trong
khâu nhập dữ liệu
vào, (8) thực hiện đào
tạo và hợp lý hóa việc
giao tiếp giữa các
phòng ban, (9) thiết
lập các thang đo hiệu
quả công việc, (10)
quyết định phương
thức triển khai.

- Trên cơ sở tổng quan

Có 10 nhân tố chính
Factors in Enterprise và phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến việc
Resource Planning ảnh hưởng đến việc triển triển khai thành công
(ERP) System
khai thành công hệ thống của một hệ thống
ERP. Đó là: Sự hỗ trợ
Implementation: An ERP trong các nghiên
của quản lý cấp cao,
Exploratory Study in cứu liên quan, xác định
Oman”
ra 20 nhân tố ảnh hưởng sự tham gia của người
đến việc triển khai thành dùng, mục tiêu rõ
công hệ thống ERP.
- Sử dụng phương pháp
khảo sát bằng bảng hỏi ,
bảng hỏi được gửi đến
35 doanh nghiệp ứng
dụng ERP ở Oman, kết
quả thu về được 19 bảng

ràng, hoạch định
chiến lược CNTT, đào
tạo và huấn luyện
người dùng, sự hỗ trợ
của nhà cung cấp, khả
năng làm việc nhóm,
người phụ trách dự án,

hỏi hợp lệ.

phương pháp giám sát
và đánh giá hiệu quả


12

Tác giả

Năm

Hooshang M. 2014
Beheshti; Bruce
K. Blaylock;
Dale A.
Henderson; &
James G. Lollar

Yasar Akca &
Gokhan Ozer

Cách tiếp cận
& Phương pháp
nghiên cứu

Kết quả
(Nhân tố ảnh hưởng
đến triển khai ERP)
thực hiện, tập huấn về

quy trình kinh doanh
mới.

- Phương pháp nghiên
cứu trường hợp được sử
dụng để phân tích,
nghiên cứu thực hiện tại
6 doanh nghiệp sản xuất
trong các lĩnh vực khác
nhau ở Virginia.
- Nghiên cứu sử dụng
phương pháp thu thập dữ
liệu bán cấu trúc thông
qua phỏng vấn và bảng
hỏi.

Mục tiêu rõ ràng, đào
tạo và huấn luyện
người dùng, sự giao
tiếp giữa các phòng
ban, và sự tham gia
của người dùng là các
nhân tố quan trọng
nhất ảnh hưởng đến
việc triển khai thành
công hệ thống ERP.

“Diffusion of
Innovation Theory
and an

Implementation on

- Dựa trên Lý thuyết phổ
biến sự đổi mới của
Roger (2003).
- Sử dụng phương pháp

Enterprise Resource
Planning Systems”

điều tra bằng bảng hỏi –
gửi qua email.
- Phân tích dữ liệu: sử
dụng phần mềm SPSS.

Việc sử dụng lý thuyết
phổ biến sự đổi mới
để xác định các nhân
tố ảnh hưởng đến việc
triển khai thành công
hệ thống ERP là hoàn
toàn phù hợp. Theo đó,
sự thành công của triển
khai hệ thống ERP phụ
thuộc vào các nhân tố:

Nghiên cứu

“Selection and
critical success

factors in successful
ERP
implementation”

2014

TQM, sự hỗ trợ của
quản lý cấp cao, đào
tạo người dùng, áp lực
cạnh tranh, tính bất
định của môi trường
kinh doanh, và ích lợi
cảm nhận.
Simona Sternad 2013
& Samo Bobek

“Impacts of TAMbased external
factors on ERP
acceptance”

- Dựa trên mô hình
TAM.
- Sử dụng phương pháp
điều tra bằng bảng hỏi,

- 3 nhân tố: Đặc điểm
cá nhân và kỹ năng về
máy tính, đặc điểm về
công nghệ - hệ thống,

13

Tác giả

Năm

Nghiên cứu

Zainal Arifin

2012

“Priority of Key

Hasibuan; &
Gede Rasben
Dantes

Success Factors
(KSFS) on
Enterprise Resource
Planning System
Implementation Life
Cycle”

Cách tiếp cận
& Phương pháp
nghiên cứu
293 bảng hỏi được gửi

đến 44 công ty có sử
dụng ERP ở Slovenia.
- Phương pháp phân tích
dữ liệu: sử dụng kỹ thuật
PLS trong phần mềm
Smart PLS 2.0.

Kết quả
(Nhân tố ảnh hưởng
đến triển khai ERP)
và đặc điểm hoạt động
của tổ chức ảnh
hưởng trực tiếp đến
tính dễ sử dụng cảm
nhận và ích lợi cảm
nhận của việc sử dụng
hệ thống ERP;
- Kỹ thuật SEM hoàn
toàn phù hợp để kiểm
định sự phù hợp tổng
thể của mô hình
nghiên cứu cũng như
xác định mối quan hệ
giữa các nhân tố.

- Trên cơ sở tổng hợp

- Sự thành công của
việc triển khai 1 hệ
thống ERP được đo

lường bởi 5 nhóm
nhân tố: chất lượng hệ
thống (system

các kết quả của các
nghiên cứu trước về các
nhân tố ảnh hưởng đến
triển khai ERP.
- Sử dụng kết hợp
phương pháp phỏng vấn
và phương pháp điều tra
bằng bảng hỏi (740 bảng
hỏi được gửi đến 74
công ty đã & đang sử
dụng ERP) để thu thập
dữ liệu.

quality), chất lượng
thông tin (information
quanlity), chất lượng
dịch vụ (service
quality), tác động
chiến thuật (tactical
impact), tác động
chiến lược (strategic
impact).

DonHee
Lee; Sang M.
Lee; David L.

Olson;
& Soong Hwan
Chung

2010

“The effect of
Organizational
Support on ERP

- Dựa trên mô hình
TAM, bổ sung vào nhân
tố “Sự hỗ trợ của tổ

- Sự hỗ trợ của tổ
chức có ảnh hưởng
trực tiếp và cùng

Implementation”

chức”.
- Sử dụng phương pháp
điều tra bằng bảng hỏi,

chiều đến Lợi ích cảm
nhận và tính dễ sử
dụng cảm nhận – là

700 bảng hỏi được gửi

hai nhân tố quan trọng


14

Tác giả

Năm

Nghiên cứu

Kee-Young
Kwahk &
Hyunchul Ahn

2010

“Moderating effects
of localization
differences on ERP
use: A sociotechnical systems
perpective”

Cách tiếp cận
& Phương pháp
nghiên cứu
đến người dùng ERP
trong các SME có triển
khai ERP tại Hàn Quốc.

Kết quả
(Nhân tố ảnh hưởng
đến triển khai ERP)
quyết định đến việc
triển khai ERP
- TAM là mô hình lý
thuyết tốt có thể sử
dụng trong nghiên cứu
giải thích mức độ hài
lòng của người dùng
đối với hệ thống ERP.

- Tổng hợp các kết quả
nghiên cứu trước về triển
khai ERP để xác định
các nhân tố ảnh hưởng
đến triển khai thành công
ERP.
- Dữ liệu được thu thập

Sự khác biệt về địa lý
và văn hóa có thể điều
tiết mối quan hệ giữa
thái độ hướng tới sự
thay đổi và ích lợi
cảm nhận đối với việc
sử dụng ERP.

trên 2 nhóm doanh
nghiệp khác nhau về giải

pháp ERP sử dụng: giải
pháp ERP nội địa (283)
& giải pháp ERP nước
ngoài (292).
- Phương pháp phân tích
dữ liệu: sử dụng kỹ thuật
PLS trong phần mềm
PLS-Graph 3.0.
Chung B.;
2009
Skibniewski
M.; & Kwak Y.

Zabjek D.;
Kovacic A.; &
Stemberger M.
I.

2009

“Developing ERP
Systems Success
Model for the
Construction
Industry”
“The influence of
business process
management and
some other CSFs on
successful ERP

implementation”

- Dựa trên mô hình TAM - Đề xuất được mô
và mô hình HTTT thành hình triển khai thành
công hệ thống ERP
công kết hợp với các
nguyên tắc cơ bản trong trong ngành công
nghiệp xây dựng.
quản lý dự án.
Trên cơ sở tổng quan
một số nghiên cứu về các
nhân tố ảnh hưởng đến
triển khai thành công hệ
thống ERP, tác giả tiến
hành kiểm định ảnh

Sự hỗ trợ của quản lý
cấp cao, quản trị thay
đổi, và quản trị quy
trình kinh doanh là 3
nhân tố rất quan trọng,
có ảnh hưởng tích cực


15

Tác giả

Năm

Kee-Young
Kwahk & JaeNam Lee

2008

Jiwat Ram &
Paula M.C.
Swatman

2008

Nghiên cứu

Cách tiếp cận
Kết quả
& Phương pháp
(Nhân tố ảnh hưởng
nghiên cứu
đến triển khai ERP)
hưởng của các nhân tố
đến triển khai thành
Quản trị quy trình kinh
công hệ thống ERP.
doanh, sự hỗ trợ của
quản lý cấp cao, và quản
trị thay đổi đến sự thành
công của dự án triển khai
hệ thống ERP.
Tác giả sử dụng phương
pháp điều tra thực

nghiệm kết hợp với cách
tiếp cận xác nhận sử
dụng mô hình SEM.

“The role of
- Kết hợp mô hình TAM
readiness for change với lý thuyết hành vi
in ERP
hoạch định TPB.
implementation:
- Sử dụng phương pháp
Theorical bases and điều tra bằng bảng hỏi,
empirical validation” 350 bảng hỏi được gửi
đến các nhân viên có sử
dụng ERP tại 72 doanh

“Enterprise
Resource Planning
Innovation Process:
Towards
Development of an
Integrated
Framework for
Successful Adoption
and

“Sự sẵn sàng đổi mới”
có ảnh hưởng trực tiếp
& cùng chiều đến “sự
dễ sử dụng cảm nhận”

và “ích lợi cảm nhận”,
bản thân “sự sẵn sàng
đổi mới” lại chịu sự
tác động trực tiếp và

nghiệp ở Hàn Quốc.

cùng chiều của “năng
lực cá nhận” và “sự áp
đặt của tổ chức”.

- Sử dụng kết hợp các lý
thuyết, mô hình: thuyết

- Quản lý dự án và
Huấn luyện & đào tạo
là các nhân tố chính
ảnh hưởng đến triển
khai thành công hệ
thống ERP.

phổ biến sự đổi mới của
Rogers, Mô hình triển
khai HTTT của Kwon
và Zmud, mô hình

HTTT thành công của
DeLone & McLean.

Implementation”

Jayaraman &
Bhatti

2007

“The critical success Sử dụng hướng tiếp cận
factors for the
theo 2 bước:
acquisition and
- Tổng quan 19 bài báo

Quản lý dự án, tái cấu
trúc quy trình kinh
doanh, đào tạo người


16

Tác giả

Năm

Nghiên cứu
implementation of
ERP systems”

Garcia-Sanchez 2007
& Perez-Bernal

“Determination of

critical success
factors in
implementing an
ERP system: A field
study in Mexican
enterprises”

Cách tiếp cận
& Phương pháp
nghiên cứu
về các nhân tố ảnh
hưởng đến triển khai
ERP từ năm 1998 đến
năm 2003 và liệt kê ra 12
nhân tố chính ảnh hưởng
đến triển khai thành công
hệ thống ERP.
- Khảo sát và phân tích ý
kiến đánh giá của 53
người dùng hệ thống
ERP ở một số doanh
nghiệp tại Úc.

Kết quả
(Nhân tố ảnh hưởng
đến triển khai ERP)
dùng, quản trị thay
đổi, sự hỗ trợ của
quản lý cấp cao, giao
tiếp hiệu quả, nhóm

làm việc, sự tham gia
của người dùng, sự
tham gia của các
chuyên gia tư vấn, và
các mục tiêu rõ ràng
là các nhân tố quan
trọng ảnh hưởng đến
triển khai thành công
hệ thống ERP.

Trên cơ sở 14 nhân tố
được chọn ra từ danh
sách các nhân tố được
xác định từ 9 bài báo
nghiên cứu về các nhân
tố ảnh hưởng đến triển
khai thành công hệ thống

Cả 14 nhân tố (hỗ trợ
của quản lý cấp cao,
tái cấu trúc quy trình
kinh doanh, quản lý
dự án, giám đốc dự
án, sự tham gia của
người dùng, đào tạo
và hỗ trợ người dùng,
chuyên gia tư vấn bên
ngoài, kế hoạch quản
trị thay đổi, giải pháp

ERP, các tác giả tiến
hành khảo sát 48 doanh
nghiệp ở khu đô thị
Guadalajara ở Meehico
sử dụng phương pháp
điều tra bằng bảng hỏi.

ERP lựa chọn, tầm
nhìn và kế hoạch kinh
doanh tương ứng, sự
thuận lợi cho những
thay đổi trong cơ cấu
tổ chức ở hệ thống cũ
và hạ tầng CNTT,
giao tiếp, đội dự án
ERP, kiểm thử và các
giải pháp giải quyết
các vấn đề phát sinh)
đều có ảnh hưởng lớn


17

Cách tiếp cận
& Phương pháp
nghiên cứu

Kết quả
(Nhân tố ảnh hưởng
đến triển khai ERP)

đến việc triển khai
thành công hệ thống
ERP tại các doanh
nghiệp ở Meehico.

- Tổng quan tài liệu
nghiên cứu và xác định 4
nhân tố chính ảnh hưởng
đến triển khai thành công
hệ thống ERP là sự hỗ
trợ của quản lý cấp cao,
đội dự án, giao tiếp, và
phương pháp quản lý dự
án.
- Sử dụng phương pháp
khảo sát bằng bảng hỏi,
200 bảng hỏi được gửi
đến các đối tượng khảo
sát là các nhân viên ở các
công ty đa quốc gia ở
khu vực Free Trade Zone
– Malaysia dưới hình
thức email.

- Giao tiếp và phương
pháp quản lý dự án là
các nhân tố chính ảnh
hưởng đến triển khai
thành công hệ thống
ERP.

- Văn hóa tổ chức là
biến điều tiết cho các
mối quan hệ giữa
Giao tiếp và phương
pháp quản lý dự án
với triển khai thành
công hệ thống ERP.

Tác giả

Năm

Nghiên cứu

Nah F. F.-H;
Islam Z.; &
Tan M.

2007

“Empirical
assessment of
factors influencing
success of enterprise
resource planning
implementations”

Shih-Wen
Chien & ShuMing Tsaur

2007

“Investigating the
- Lấy mô hình HTTT
success of ERP
thành công cập nhật của
systems: case studies DeLone & McLean làm
in three Taiwanese cơ sở để xây dựng mô
high-tech industries” hình nghiên cứu.
- Kết hợp phương pháp
định tính và định lượng:
+ Định tính: nghiên cứu
tình huống tại 3 công ty
công nghệ cao ở Đài
Loan (UMC, Compal,
PSC).
+ Định lượng: sử dụng
phương pháp điều tra

- Chất lượng hệ thống,
chất lượng thông tin,
và chất lượng dịch vụ
là 3 nhân tố thành
công quan trọng nhất.