MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ PHẢN ỨNG HÓA HỌC

1
CHƯƠNG I
MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ PHẢN ỨNG HÓA HỌC
CHIỀU PHẢN ỨNG
Department of Inorganic Chemistry - HUT
Department of Inorganic Chemistry - HUT
1. Khái niệm
Chất điện li mạnh và yếu
Phương trình ion của phản ứng xảy ra trong dung dịch nước
Hóa trị và số oxi hóa của nguyên tố
2. Phương pháp cân bằng phương trình phản ứng oxi hóa khử
3. Chiều và giới hạn phản ứng oxi hóa khử xảy ra trong dung dịch nước
4. Giản đồ thế khử và ứng dụng
5. Mối liên hệ giữa thế khử và năng lượng liên kết
6. Chiều phản ứng không đổi số oxi hóa trong dung dịch chất điện ly
CHIỀU PHẢN ỨNG
Oxi hóa khử
Trao đổi ion
2
Department of Inorganic Chemistry - HUT
Department of Inorganic Chemistry - HUT
1. Khái niệm
Chất điện li mạnh và yếu
Phương trình ion của phản ứng xảy ra trong dung dịch nước
Hóa trị và số oxi hóa của nguyên tố
2. Phương pháp cân bằng phương trình phản ứng oxi hóa khử
3. Chiều và giới hạn phản ứng oxi hóa khử xảy ra trong dung dịch nước
4. Giản đồ thế khử và ứng dụng
5. Mối liên hệ giữa thế khử và năng lượng liên kết
6. Chiều phản ứng không đổi số oxi hóa trogn dung dịch chất điện ly
3

4
5
6
HCl Cl H
− +
→ +
3 3
CH COOH CH COO H
− +
+ƒ
tan
1
phanly
hoa
n
n
α
= ≤
1. Chất điện li
2. Độ điện li α
3. Chất điện li mạnh
4. Chất điện li yếu
5. Quá trình thuận nghịch
6. Quá trình bất thuận nghịch
7. Cân bằng hóa học
8. Độ điện li biểu kiến
2 2
2
2
2

2
FeS HCl FeCl H S
FeS H Fe H S
+ +
+ → +
+ → +
7
Department of Inorganic Chemistry - HUT
Department of Inorganic Chemistry - HUT
tan
1
phanly
hoa
n
n
α
= ≤
Axit mạnh
HX (X = Cl, Br, I): hidroaxit
O
m
X(OH)
n
(m số nguyên tử O liên kết trực tiếp X, m ≥ 2)
Bazơ mạnh
XOH (X = kim loại kiềm)
X(OH)
2
(X = Ba, Sr, Ca)
Muối trung hòa

Phân tử không còn nhóm H axit hoặc nhóm OH bazơ
2 4 4
2 2
4 4
10
H SO HSO H
HSO SO H K
− +
− − + −
→ +
+ =
ƒ
3 2
2 4 3 4
( ) 2 3Fe SO Fe SO
+ −
→ +
2
2
( ) ( )
( )
Ba OH Ba OH OH
Ba OH Ba OH
+ −
+ + −
→ +
+
ƒ
8
Department of Inorganic Chemistry - HUT

Department of Inorganic Chemistry - HUT
tan
1
phanly
hoa
n
n
α
= ≤
3 3
2
3 3
NaHCO Na HCO
HCO H CO
+ −
− + −
→ +
+ƒ
3 2 3 2
3 2 3 3 1
3 3 2
[ ( ) ] [ ( ) ]
[ ( ) ] [ ( )]
[ ( )]
Ag NH Cl Ag NH Cl
Ag NH Ag NH NH K
Ag NH Ag NH K
+ −
+ +
+ +

→ +
+
+
ƒ
ƒ
1. Axit yếu
2. Bazơ yếu
3. Muối trung hòa Hg(CN)
2
, HgCl
2
4. Muối của axit và bazơ yếu
5. Phức chất
2
3
3 2 3 2 1 2
3 2
[ ][ ]
[ ( ) ] 2
[ ( ) ]
Ag NH
Ag NH Ag NH K K
Ag NH
β
+
+ +
+
+ = =ƒ
( ) ( )
( )

Ca OH Cl Ca OH Cl
Ca OH Ca OH
+ −
+ + −
→ +
+
ƒ
9
Department of Inorganic Chemistry - HUT
Department of Inorganic Chemistry - HUT
1. Khái niệm
Chất điện li mạnh và yếu
Phương trình ion của phản ứng xảy ra trong dung dịch nước
Hóa trị và số oxi hóa của nguyên tố
2. Phương pháp cân bằng phương trình phản ứng oxi hóa khử
3. Chiều và giới hạn phản ứng oxi hóa khử xảy ra trong dung dịch nước
4. Giản đồ thế khử và ứng dụng
5. Mối liên hệ giữa thế khử và năng lượng liên kết
6. Chiều phản ứng không đổi số oxi hóa trogn dung dịch chất điện ly
10
TRONG PHƯƠNG TRÌNH ION
TRONG PHƯƠNG TRÌNH ION
CHỈ CÓ MẶT:
CHỈ CÓ MẶT:
-
CHẤT KẾT TỦA
-
CHẤT DỄ BAY HƠI
-
CHẤT ĐIỆN LY YẾU Ở DẠNG PHÂN TỬ

-
CHẤT ĐIỆN LY MẠNH Ở DẠNG ION
11
Department of Inorganic Chemistry - HUT
Department of Inorganic Chemistry - HUT
2 2
4 3 4
2 2
4 2
2 2 10 5 6 3
2 8 10 2 3
K MnO Na SO H SO
Mn SO Na K H O
+ − + − + −
+ − + +
+ + + + +
→ + + + +
2
4 3
2 2
4 2
2 5 6
2 5 3
MnO SO H
Mn SO H O
− − +
+ −
+ +
→ + +
4 2 3 2 4

4 2 4 2 4 2
2 5 3
2 5 3
KMnO Na SO H SO
MnSO Na SO K SO H O
+ +
→ + + +
12
Department of Inorganic Chemistry - HUT
Department of Inorganic Chemistry - HUT
3 2 3 2
( ) ( ) 2 2Ca HCO Ca OH CaCO H O
+ → ↓ +
2 2
3 3 2
2 2 2 2Ca HCO Ca OH CaCO H O
+ − + −
+ + + → ↓ +
2
3 3 2
2 2 2 2 2Ca HCO OH CaCO H O
+ − −
+ + → ↓ +
13
Department of Inorganic Chemistry - HUT
Department of Inorganic Chemistry - HUT
3 3
CH COONa HCl CH COOH NaCl+ +ƒ
3 3
CH COO Na H Cl CH COOH Na Cl

− + + − + −
+ + + + +
ƒ
3 3
CH COO H CH COOH
− +
+
ƒ
14
2
3 2 2
2
o
PU
G
CaCO H Ca CO H O
∆
+ +
+ + +
ˆ ˆ ˆ ˆ†
‡ ˆ ˆ ˆˆ
2
2 2 2
3 2 3
2
o
G
Ca CO H Ca H CO
∆
+ − + +

+ + +
ˆ ˆ ˆ †
‡ ˆ ˆ ˆ
1
o
G↓ ∆
3
o
G↑ ∆
3
3
1 2 3
1 2 3
9
3
7 11
1 2
ln ln ln( ) ln
600
4,8 10
4 10 5 10
o o o o
PU
CaCO
CaCO
G G G G
RT K RT T RT K K RT K
K
K T
K K

−
− −
∆ = ∆ + ∆ + ∆
− = − + −
⇒ = = ×
× × ×
15
2
3 2 3
2 ( )
K
MgCO OH Mg OH CO
− −
+ ↓ +
ˆ ˆ ˆ†
‡ ˆ ˆˆ
2 2
3
2Mg CO OH
+ − −
+ +
3
MgCO
T↓
2
( )
1
Mg OH
T
↑

3
2
5
12
( )
10
5 10
MgCO
Mg OH
T
K
T
−
−
= =
×
16
Department of Inorganic Chemistry - HUT
Department of Inorganic Chemistry - HUT
1. Khái niệm
Chất điện li mạnh và yếu
Phương trình ion của phản ứng xảy ra trong dung dịch nước
Hóa trị và số oxi hóa của nguyên tố
2. Phương pháp cân bằng phương trình phản ứng oxi hóa khử
3. Chiều và giới hạn phản ứng oxi hóa khử xảy ra trong dung dịch nước
4. Giản đồ thế khử và ứng dụng
5. Mối liên hệ giữa thế khử và năng lượng liên kết
6. Chiều phản ứng không đổi số oxi hóa trogn dung dịch chất điện ly