Nghiên cứu ảnh hưởng của một số biện pháp kỹ thuật đến năng suất và chất lượng giống hoa lily alusta trong vụ xuân hè 2014 tại thái nguyên
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.29 MB, 143 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------------------------------------
PHẠM THỊ DUNG
NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ
BIỆN PHÁP KỸ THUẬT ĐẾN NĂNG SUẤT
VÀ
CHẤT LƯỢNG GIỐNG HOA LILY ALUSTA TRONG
VỤ XUÂN HÈ 2014 TẠI THÁI NGUYÊN
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC CÂY TRỒNG
Thái Nguyên - 2015
i
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------------------------------------
PHẠM THỊ DUNG
NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ
BIỆN PHÁP KỸ THUẬT ĐẾN NĂNG SUẤT
VÀ
CHẤT LƯỢNG GIỐNG HOA LILY ALUSTA TRONG
VỤ XUÂN HÈ 2014 TẠI THÁI NGUYÊN
Ngành: Khoa học cây trồng
Mã số : 60.62.01.10
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC CÂY TRỒNG
Người hướng dẫn khoa học: TS. ĐẶNG THỊ TỐ NGA
Thái Nguyên, năm 2015
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan kết quả nghiên cứu và những số liệu trình bày trong
luận văn này là hoàn toàn trung thực và chưa hề sử dụng để bảo vệ một học vị
nào.
Mọi sự giúp đỡ cho việc hoàn thành luận văn này đều đã được cảm ơn. Các
thông
tn, tài liệu trích dẫn trình bày trong luận văn này đều đã được ghi rõ nguồn gốc.
Thái Nguyên, ngày 30 tháng 09 năm 2015
Tác giả
Phạm Thị Dung
3
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ của
các thầy cô, công tác tại Bộ môn Nông học, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên.
Để bày tỏ lòng biết ơn, tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu Trường Đại
học Nông Lâm Thái Nguyên đã cho tôi cơ hội tham gia khoá đào tạo thạc sỹ khoá
K21 Khoa học cây trồng của trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên.
Tôi xin trân trọng cảm ơn TS. Đặng Thị Tố Nga đã hướng dẫn tận tnh trong
suốt quá trình thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo công tác tại Khoa Nông học,
phòng Đào tạo đã giảng dạy, chỉ bảo, giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi trong suốt
quá trình học tập và thực hiện đề tài.
Nhân dịp này, tôi xin trân trọng cảm ơn các anh em, bè bạn và gia đình
đã tạo điều kiện về thời gian, vật chất và tnh thần cho tôi trong thời gian học tập
và hoàn thành luận văn tốt nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, ngày 30 tháng 09 năm 2015
Tác giả luận văn
Phạm Thị Dung
4
MỤC LỤC
Trang phụ bìa.................................................................................................................i
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ ii
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................. iii
MỤC LỤC .................................................................................................................. iv
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT ....................................................... viii DANH
MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... ix MỞ
ĐẦU......................................................................................................................1
1.
Sự
cấp
thiết
của
tài...............................................................................................1
đề
2.
Mục
đích
của
..................................................................................................2
đề
tài
3.
Yêu
cầu
của
....................................................................................................2
đề
tài
4.
Ý
nghĩa
của
đề
.....................................................................................................3
tài
4.1. Ý nghĩa khoa học...................................................................................................3
4.2.
Ý
nghĩa
thực
tiễn
tài...................................................................................3
của
đề
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU .......................................................................4
1.1.
Cơ
sở
khoa
học
.....................................................................................4
của
đề
tài
1.1.1.
Cơ
sở
khoa
học
.......................................................4
nghiên
cứu
giống
của
việc
1.1.2.
Cơ
sở
của
việc
vụ.....................................................................4
1.1.3.
Cơ
sở
của
việc
...........................................................4
nghiên
nghiên
cứu
cứu
mật
độ
thời
trồng
1.1.4. Cơ sở khoa học nghiên cứu biện pháp kỹ thuật trong sản xuất hoa Lily
..........5
1.1.5.
Cơ
sở
khoa
học
lá...................................................5
của
việc
sử
dụng
phân
bón
1.1.6. Sử dụng phân bón lá đối với hoa Lily................................................................6
1.1.7. Phân loại hoa Lily ..............................................................................................7
5
1.1.7.1. Dựa vào sự ưa thích của các giống Lily .........................................................7
1.1.7.2. Phân loại theo Hội làm vườn Hoàng gia Anh.................................................7
1.1.7.3.
Phân
loại
theo
...................................................9
thời
gian
sinh
trưởng,
ra
hoa
1.1.7.4. Phân loại theo màu sắc của hoa: hoa đỏ, hoa trắng, hoa vàng
.....................10
1.2. Tình hình sản xuất hoa Lily trên thế giới và ở Việt Nam...................................10
1.2.1. Tình hình sản xuất hoa Lily trên thế giới.........................................................10
6
1.2.2. Tình hình sản xuất hoa ở Việt Nam .................................................................13
1.3. Tình hình nghiên cứu hoa Lily trên thế giới và ở Việt Nam ..............................16
1.3.1. Tình hình nghiên cứu hoa Lily trên thế giới ....................................................16
1.3.2. Tình hình nghiên cứu hoa Lily ở Việt Nam.....................................................17
1.3.2.1. Kết quả nghiên cứu về giống hoa Lily..........................................................17
1.3.2.2. Nghiên cứu về kỹ thuật sản xuất hoa Lily ....................................................18
Chương 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...........................22
2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên
cứu........................................................................22
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu.......................................................................................22
2.1.2. Phạm vi nghiên cứu
..........................................................................................22
2.2. Nội dung nghiên cứu ...........................................................................................22
2.3. Phương pháp nghiên
cứu.....................................................................................23
2.3.1. Phương pháp bố trí thí
nghiệm.........................................................................23
2.3.2. Các chỉ têu và phương pháp theo dõi
.............................................................25
2.3.2.1. Các chỉ têu theo dõi......................................................................................25
2.3.2.2. Phương pháp theo dõi
...................................................................................26
2.3.2.3. Phương pháp xử lý số liệu.............................................................................27
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ..................................28
3.1. Nghiên cứu ảnh hưởng thời điểm trồng tới sự sinh trưởng và phát triển của
giống hoa Lily Alusta tại Thái Nguyên......................................................................28
3.1.1. Ảnh hưởng của thời điểm trồng đến các giai đoạn sinh trưởng và phát triển
của hoa Lily Alusta qua các thời điểm.......................................................................28
3.1.2. Khả năng sinh trưởng của hoa Lily qua các thời điểm....................................29
3.1.2.1. Động thái tăng trưởng chiều cao cây giống hoa Lily Alusta........................29
3.1.2.2. Động thái ra lá của hoa Lily Alusta qua các thời điểm ................................31
3.1.2.3. Một số chỉ têu về hình thái của hoa Lily Alusta thí nghiệm
qua các thời
điểm.........................................................................................................32
7
3.1.3. Ảnh hưởng của thời điểm đến một số chỉ têu về năng suất, chất lượng hoa
Lily Alusta thí nghiệm................................................................................................34
8
3.1.3.1. Ảnh hưởng của thời điểm đến một số chỉ têu về năng suất, chất lượng hoa
Lily Alusta thí nghiệm................................................................................................34
3.1.3.2. Ảnh hưởng của thời điểm đến độ bền hoa Lily Alusta thí nghiệm ..............35
3.1.4. Phân loại hoa Lily Alusta .................................................................................37
3.1.5. Tình hình sâu bệnh hại hoa Lily Alusta thí nghiệm ở các thời điểm ..............37
3.1.6. Hiệu quả kinh tế với các thời điểm trồng khác nhau
.......................................39
3.2. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng mật độ trồng tới sự sinh trưởng và phát triển
của giống hoa Lily Alusta tại Thái
Nguyên......................................................................39
3.2.1. Ảnh hưởng của mật độ trồng đến khả năng ra lá của giống Alusta thí nghiệm
.....39
3.2.2. Ảnh hưởng của mật độ trồng đến khả năng tăng trưởng chiều cao cây của
giống Alusta thí nghiệm
.............................................................................................41
3.2.3. Ảnh hưởng của mật độ trồng đến các giai đoạn sinh trưởng của giống Alusta
thí nghiệm
...................................................................................................................42
3.2.4. Ảnh hưởng của mật độ trồng tới một số chỉ têu năng suất và chất lượng hoa
của giống Alusta thí nghiệm ......................................................................................43
3.2.4.1. Ảnh hưởng của mật độ trồng tới một số chỉ têu năng suất và chất lượng
hoa của giống Alusta thí nghiệm
......................................................................................43
3.2.4.2. Ảnh hưởng của thời điểm đến độ bền hoa Lily Alusta thí nghiệm ..............45
3.2.5. Ảnh hưởng của mật độ đến phân loại hoa Lily Alusta thí nghiệm .................45
3.2.6. Ảnh hưởng của mật độ trồng tới tnh hình sâu bệnh hại trên giống Alusta
thí nghiệm
...................................................................................................................46
3.2.7. Hiệu quả kinh tế với các mật độ trồng khác nhau
...........................................47
3.3. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá tới sự sinh
trưởng và phát triển của giống hoa Lily Alusta tại Thái
Nguyên..........................................48
9
3.3.1. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá trồng đến khả năng sinh trưởng,
phát triển của giống Alusta thí nghiệm
......................................................................48
3.3.2. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá trồng đến động thái ra lá của giống
Alusta thí nghiệm .......................................................................................................49
3.3.2.1. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá trồng đến động thái ra lá của
giống Alusta thí nghiệm
.............................................................................................49
vii
3.3.2.2. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá trồng đến một số chỉ têu hình
thái của hoa Lily Alusta thí nghiệm ...........................................................................50
3.3.3. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá trồng đến đến các giai đoạn sinh
trưởng, phát triển của hoa Lily Alusta thí
nghiệm.....................................................52
3.3.4. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá trồng đến năng suất chất lượng
của hoa Lily Alusta thí
nghiệm.........................................................................................54
3.3.4.1. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá trồng đến năng suất chất lượng
của hoa Lily Alusta thí nghiệm ..................................................................................54
3.3.4.2. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá đến độ bền hoa Lily Alusta
thí nghiệm
....................................................................................................................55
3.3.5. Phân loại hoa Lily ............................................................................................56
3.3.6. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá trồng đến tnh hình sâu bệnh của
hoa Lily Alusta thí nghiệm.........................................................................................56
3.4.7. Hiệu quả kinh tế khi sử dụng các chế phẩm phân bón lá
................................58
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ......................................................................................59
1. Kết luận...................................................................................................................59
2. Đề nghị ...................................................................................................................59
TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. Tài liệu trong nước
II. Tài liệu nước ngoài
III. Các tài liệu tham khảo từ INTERNET
PHỤ LỤC
8
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
CS
: Cộng sự
CTĐ
: Cộng tác viên
NXB
: Nhà xuất bản
TĐ
: Thời điểm
TGST
: Thời gian sinh trưởng
TR. Đ
: Triệu đồng
9
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Giá trị sản lượng một số mặt hàng nông sản nhập khẩu của Thế giới
năm 2007....................................................................................................11
Bảng 2.2. Tình hình sản xuất hoa, cây cảnh của Việt Nam giai đoạn 2000 - 2011 ..13
Bảng 3.1. Ảnh hưởng của thời điểm đến các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của
hoa Lily Alusta qua các thời điểm ............................................................28
Bảng 3.2. Ảnh hưởng của thời điểm đến động thái tăng trưởng chiều cao hoa Lily
Alusta ........................................................................................................30
Bảng 3.3. Ảnh hưởng của thời điểm đến động thái ra lá hoa Lily Alusta.................31
Bảng 3.4. Ảnh hưởng của thời điểm đến một số chỉ tiêu về hình thái của hoa
Lily Alusta ................................................................................................33
Bảng 3.5. Ảnh hưởng thời điểm đến yếu tố cấu thành năng suất hoa Lily Alusta ...34
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thời điểm đến độ bền của hoa Lily Alusta thí nghiệm ....36
Bảng 3.7. Ảnh hưởng của thời điểm đến số hoa trên
cây..........................................37
Bảng 3.8. Mức độ nhiễm một số sâu bệnh hại
chính.................................................38
Bảng 3.9. Hiệu quả kinh tế ở các thời điểm trồng của giống Lily Alusta .................39
Bảng 3.10. Ảnh hưởng của mật độ trồng đến đặc điểm hình thái và động thái ra lá
của giống Lily Alusta ................................................................................40
Bảng 3.11. Ảnh hưởng của mật độ trồng đến động thái tăng trưởng
........................41
Bảng 3.12. Ảnh hưởng của mật độ trồng đến các giai
đoạn......................................42
Bảng 3.13. Một số chỉ têu về năng suất và chất lượng hoa
......................................43
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ trồng đến độ bền của hoa Lily Alusta ...............45
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ đến tỷ lệ các loại hoa của Lily...........................46
Bảng 3.16. Mức độ nhiễm một số sâu bệnh hại
chính...............................................46
Bảng 3.17. Hiệu quả kinh tế ở các mật độ trồng của giống Lily Alusta ...................47
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá đến động thái tăng trưởng
chiều cao cây của hoa Lily ........................................................................48
10
Bảng 3.19. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá đến động thái ra lá
của........50
11
Bảng 3.20. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá đến các chỉ têu hình thái của
hoa Lily Alusta thí nghiệm ........................................................................51
Bảng 3.21. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá đến các giai đoạn sinh
trưởng, phát triển của hoa Lily
...............................................................................52
Bảng 3.22. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá đến năng suất chất lượng
của Lily ......................................................................................................54
Bảng 3.23. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá đến độ bền hoa Lily Alusta
thí nghiệm
..................................................................................................55
Bảng 3.24. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá đến tỷ lệ các loại hoa của Lily
Alusta thí nghiệm.......................................................................................56
Bảng 3.25. Ảnh hưởng của các chế phẩm phân bón lá đến tnh hình sâu bệnh của
cây hoa Lily ...............................................................................................57
Bảng 3.26. Sơ bộ hạch toán thu chi các công thức thí nghiệm .................................58
1
MỞ ĐẦU
1. Sự cấp thiết của đề tài
Từ lâu con người đã gắn bó, gần gũi với thiên nhiên, thiên nhiên là nơi đã
mang đến cho con người nhiều món quà vô giá, một trong những món quà vô giá
đó là hoa. Hoa làm cho cuộc sống của con người thêm phần thi vị và ý nghĩa. Khi
đời sống ngày càng được nâng cao, con người ngày càng hướng tới sự hưởng thụ,
thưởng thức cai đẹp thì nhu cầu về hoa lại càng không thể thiếu.
Hiện nay, khi điều kiện kinh tế - xã hội ngày càng phát triển thì giá trị của
cây hoa cũng ngày càng tăng theo, thậm chí tăng với cấp số nhân. Đơn giản vì
những giá trị nghệ thuật và sáng tạo luôn được đánh giá cao trong thời đại của tri
thức và công nghệ ngày nay.
Hoa là biểu hiện của khát vọng hướng tới cái đẹp và tnh yêu thiên
nhiên, vạn vật của con người. Chúng đem lại cho con người sự thoải mái, thư giãn
khi thưởng thức vẻ đẹp của chúng. Không chỉ vậy, hoa còn mang lại giá tri kinh tế
cao hơn hẳn so với những cây trồng khác. Theo Viện Nghiên Cứu Rau Quả thì hiện
nay, lợi nhuận thu được từ 1 ha trồng hoa cao hơn 10 - 15 lần so với trồng lúa
và 7 - 8 lần so với trồng rau.
Phong trào trồng hoa ở Việt Nam trong những năm gần đây đã được chú ý
phát triển, diện tch trồng hoa ngày càng tăng nhanh và đã hình thành nên 3
vùng hoa lớn là: Vùng hoa Đồng bằng Sông Hồng, vùng hoa Đà Lạt, vùng hoa
Đồng bằng Sông Cửu Long. Đây là những vùng cung cấp chủ yếu mặt hàng hoa cho
thị trường nhằm đáp ứng nhu cầu têu thụ trong và ngoài nước.
Đến nay, vấn đề cần quan tâm không chỉ là đảm bảo mục têu về diện tch
trồng hoa mà còn là chất lượng và hiệu quả bền vững. Vì vậy, cần phải đa dạng
hóa các loài hoa phục vụ nhu cầu trong nước, mặt khác nên chú trọng các loại hoa
chất lượng cao phục vụ xuất khẩu như: Lay ơn, Hồng Môn, Tuylip, Phong Lan, Địa
Lan, Lily… Trong đó, hoa Lily là một loài hoa đẹp và quý hiếm ở Việt Nam, hiện
đang là 1 trong số 6 loại hoa cắt phổ biến và có giá trị nhất (Hoa Hồng, hoa Cúc,
hoa Phăng, hoa Layon, hoa Đồng Tiền, hoa Lily). Mặc dù là loại hoa mới phát triển
gần
2
đây nhưng vì ngoài vẻ đẹp quyến rũ chúng lại có hương thơm thanh nhã nên Lily
là
một trong những loại hoa được ưa chuộng nhất trên thế
giới.
Lily (Limo Spp) là tên gọi chung tất cả các cây thuộc loài Lilium, họ
Lilyaceae, bộ phụ của thực vật một lá mầm. Đặc trưng của loài này là thân ngầm
dưới đất có rất nhiều vảy bao bọc lại, nên người ta còn gọi đó là loại hoa bách hợp.
Trên thế giới, có trên 300 giống khác nhau chủ yếu phân bố ở vùng ôn đới
và hàn đới - Bắc Bán Cầu, một số ít ở vùng núi cao nhiệt đới.
Hiện nay, ở Việt Nam Lily được xếp vào loại hoa cao cấp, cho thu nhập gấp
10 - 15 lần so với các loại hoa Cúc, hoa Hồng, hoa Cẩm Chướng, hoa Hồng Môn.
Một số giống hoa Lily trồng phổ biến ở nước ta như: Giống Tiber, giống Siberia,
giống Acapulco, giống Stargazer.
Thái Nguyên có khí hậu mát mẻ, phù hợp cho sự sinh trưởng, phát triển của
hoa Lily, nghề trồng hoa có thể tạo công ăn việc làm cho nhiều người lao
động, đồng thời tạo nguồn thu nhập không nhỏ cho các hộ gia đình trồng hoa ở
Thái Nguyên. Nhưng trong thời gian qua, chưa có sự quan tâm thoả đáng để nghề
trồng hoa phát triển. Đặc biệt là công tác nghiên cứu thử nghiệm giống mới và các
biện pháp sản xuất hoa phù hợp có giá trị kinh tế cao ở các vùng có điều kiện sinh
thái thuận lợi. Do quá trình đô thị hoá, diện tch đất nông nghiệp ở thành phố
ngày càng giảm; trong khi đó nhu cầu về hoa của người dân không ngừng tăng cao,
vì thế nghề trồng hoa ở Thái Nguyên vẫn có điều kiện phát triển. Hiện nay, hoa Lily
được trồng chủ yếu vào vụ Đông Xuân nên sản phẩm hoa chưa đáp ứng nhu cầu
têu dùng hoa quanh năm của thị trường. Để góp phần phát triển sản xuất hoa Lily
ở các mùa vụ khác nhau, chúng tôi tến hành đề tài: “Nghiên cứu ảnh hưởng của
một số biện pháp kỹ thuật đến năng suất và chất lượng giống hoa Lily Alusta
trong vụ Xuân Hè 2014 tại Thái Nguyên”.
2. Mục đích của đề tài
- Xác định được một số biện pháp kỹ thuật phù hợp trồng hoa Lily Alusta
trong vụ Xuân Hè 2014 tại Thái Nguyên.
3. Yêu cầu của đề tài
3
- Nghiên cứu ảnh hưởng của thời điểm trồng đến sinh trưởng, phát triển
và chất lượng hoa của giống hoa Lily Alusta.
4
- Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độ trồng đến sinh trưởng, phát triển
và chất lượng hoa của giống hoa Lily Alusta.
- Nghiên cứu ảnh hưởng của phân bón lá đến sinh trưởng, phát triển
và chất lượng hoa của giống hoa Lily Alusta.
4. Ý nghĩa của đề tài
4.1. Ý nghĩa khoa học
- Kết quả nghiên cứu đề tài sẽ bổ sung số liệu khoa học có giá trị về đặc
điểm sinh trưởng, phát triển, năng suất, chất lượng giống hoa Lily Alusta
- Kết quả nghiên cứu của đề tài là cơ sở khoa học để xác định ảnh hưởng của
các biện pháp kỹ thuật trồng đến sinh trưởng, phát triển, năng suất, chất lượng hoa
Lily.
- Kết quả nghiên cứu của đề tài là tài liệu tham khảo trong giảng dạy,
nghiên cứu cây hoa nói chung và hoa Lily nói riêng.
4.2. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
- Bổ sung giống hoa Lily mới vào cơ cấu chủng loại hoa phục vụ sản xuất
hoa vụ Xuân Hè tại Thái Nguyên.
- Bổ sung số liệu cho việc xây dựng quy trình trồng, chăm sóc cho giống
hoa Lily.
5
Chương 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Cơ sở khoa học của đề tài
1.1.1. Cơ sở khoa học của việc nghiên cứu giống
Cây hoa Lily mới được phát triển mạnh ở nước ta những năm gần đây,
giống Lily đưa vào sản xuất chủ yếu là nhập nội từ Hà Lan, Trung Quốc hoặc Đài
Loan, chúng chưa được nghiên cứu khảo nghiệm tại các vùng sinh thái một cách
hệ thống trước khi trồng, nên dẫn đến một số giống có chất lượng hoa kém, mẫu
mã xấu, nở hoa không đúng dịp... gây khó khăn cho người sản xuất, hiệu quả
kinh tế thấp, có khi dẫn đến thất bại. Nghiên cứu giống sẽ giúp chúng ta nắm
bắt được đặc điểm sinh trưởng, phát triển, khả năng phù hợp của chúng với điều
kiện ngoại cảnh, từ đó có thể lựa chọn được những giống phù hợp với điều kiện
của địa phương trước khi đưa vào sản xuất.
1.1.2. Cơ sở của việc nghiên cứu thời vụ
Ở mỗi một thời vụ có điều kiện ngoại cảnh khác nhau, ảnh hưởng đến
sinh
trưởng phát triển của cây cũng khác nhau.
Hơn nữa, Lily là cây hoa cao cấp, hoa thường nở tập trung, giá trị kinh
tế cao. Ở những ngày thường, nhu cầu loại hoa này không lớn, khả năng têu thụ
hoa khó, giá bán thấp, trong khi đó những dịp lễ, tết như: ngày 8/3, ngày 20/11,
tết Nguyên đán, nhu cầu về hoa Lily là rất lớn, dễ têu thụ trên thị trường, giá bán
cao. Nghiên cứu thời điểm trồng Lily ở nước ta chưa nhiều, việc nghiên cứu thời
vụ không những giúp chúng ta xác định được thời gian trồng hợp lý mà còn xác
định được thời điểm trồng có hiệu quả kinh tế cao.
1.1.3. Cơ sở của việc nghiên cứu mật độ trồng
Mỗi một loại cây trồng, yêu cầu trồng ở một mật độ nhất định mới sinh
trưởng, phát triển thuận lợi, cho năng suất và chất lượng cao. Đối với hoa Lily, tuỳ
theo mục đích thương mại làm hoa cắt cành hay hoa chậu mà người ta trồng ở
mật độ khác nhau. Ở nước ta, hoa Lily là một cây mới, nghiên cứu mật độ trồng
còn ít, việc nghiên cứu để xác định mật độ trồng phù hợp sẽ góp phần xây dựng
quy trình kỹ thuật và mức đầu tư hợp lý để nâng cao hiệu quả kinh tế cho người
sản xuất.
6
1.1.4. Cơ sở khoa học nghiên cứu biện pháp kỹ thuật trong sản xuất hoa Lily
Đối với hoa Lily là loại hoa cao cấp được nhập từ châu Âu vào Việt Nam và
đã được trồng khá phổ biến tại một số tỉnh. Tuy nhiên, hoa Lily chỉ thích hợp sản
xuất vào khoảng thời gian từ tháng 9 - 12, các tháng còn lại do có nhiệt độ cao
cây sẽ sinh trưởng kém. Nguyên sản của cây Lily là vùng ôn đới, do có giá trị
kinh tế nên cho đến nay đã được phân bố khá rộng rãi tại một số nước trên thế
giới, nơi có điều kiện tự nhiên khác xa nơi nguyên sản. Trong những điều kiện như
vậy, muốn cây sinh trưởng, phát triển tốt cần phải nghiên cứu áp dụng các biện
pháp kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế.
1.1.5. Cơ sở khoa học của việc sử dụng phân bón lá
Các cơ quan trên mặt đất của cây có khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng
dưới dạng khí: CO2, SO2, O2….đặc biệt là lá cây, các chất này được hấp thu rất
nhiều qua khí khổng, do vậy sự hấp thu các nguyên tố khoáng dưới dạng ion
từ dung dịch qua các cơ quan trên mặt đất là hoàn toàn có thể thực hiện
được, tuy nhiên khả năng hấp thu sẽ khó khăn hơn. Tầng cutn bên ngoài cùng của
lá có thể thay đổi theo loài thực vật và tuổi thọ của cây, ở trên tầng này có nhiều
2
lỗ siêu nhỏ, mật độ các lỗ trên tầng cutn rất cao (1010 lỗ/cm ). Các lỗ này có
đường kính 1nm do đó rất dễ dàng cho các chất hòa tan có kích thước lớn nhất
là Ure (đường kính
0,04nm) đi qua nhưng nó lại không cho các phân tử có đường kính lớn hơn (phân
tử hữu cơ, che lat) đi qua.
Thuật ngữ “Foliar application” đã rất nổi tếng ở các nước phát triển châu
Âu và châu Mỹ, đó là một phương pháp dùng trong phân khoáng dạng dung dịch
để phun lên lá cung cấp cho cây, một phương pháp đặc biệt có hiệu quả nhanh và
nhiều ưu điểm nổi bật. Phương pháp dinh dưỡng qua lá đặc biệt nổi bật trong các
trường hợp sau:
- Tầng đất mặt nghèo dinh dưỡng
- Đất bị khô hạn không thể dinh dưỡng vào đất
- Dinh dưỡng qua lá là rất phổ biến với các nguyên tố trung lượng như:
Mg, S và vi lượng được yêu cầu với liều lượng nhỏ, phương pháp này hoàn toàn
có thể thỏa mãn nhu cầu của cây khi được sử dụng 2 -3 lần vào thời điểm thích
hợp.
7
- Hiệu lực nhanh chỉ sau vài phút cây có thể hấp thu ngay do vậy có hiệu
quả để điều chỉnh sự mất cân bằng dinh dưỡng (ngay cả đối với nguyên tố đa
lượng như: đạm, kali) của cây khi chuyển từ giai đoạn sinh trưởng sinh dưỡng
sang giai đoạn sinh trưởng sinh thực. Lúc này các chất dinh dưỡng được tập trung
vào hình thành cơ quan sinh sản như làm giảm sinh trưởng của bộ rễ, giảm hút
khoáng dẫn đến mất cân bằng, nên việc bổ sung qua lá sẽ khắc phục được tình
trạng trên.
- Cây sử dụng phân phun trên lá nhanh chóng nên hiệu lực sử dụng cao,
có thể 90%, so với 40 - 50% với đạm khi bón vào đất do đó hạn chế ô nhiễm đất và
nước ngầm.
- Phương pháp dinh dưỡng qua lá còn rất hiệu quả khi trong đất có
+
+
hiện tượng đối kháng ion K và Mg2 , khi đó dinh dưỡng vào đất không có hiệu
quả thậm chí còn làm cây chết vì mất cân bằng.
1.1.6. Sử dụng phân bón lá đối với hoa Lily
Đối với hoa Lily ngoài việc sử dụng các loại phân đa lượng NPK thì việc bổ
sung dinh dưỡng bằng phân bon lá có vai trò hết sức quan trọng trong thâm canh
năng suất, chất lượng hoa. Các loại phân bon qua lá được nghiên cứu sử dụng trên
hoa và cây cảnh nói chung và trên hoa Lily hiện nay được phối hợp nhiều chất
dinh dưỡng đa, trung, vi lượng và các axit amin được phối hợp với nhiều dinh
dưỡng đa, trung, vi lượng và các axit amin được phối hợp với các chất phức tạp
nhằm tăng khả năng bám dính và khả năng thẩm thấu nhanh chất dinh dưỡng vào
cây, bổ sung dinh dưỡng kịp thời cho cây đặc biệt vào các giai đoạn khủng hoảng
về dinh dưỡng, giúp cho cây cững khỏe, tăng cường sức chống chịu, nhất là giai
đoạn cây phân hóa mầm hoa và phát triển nụ hoa. Sử dụng phân bón lá có ảnh
hưởng đến số nụ, số hoa…do có tỉ lệ N:P:K cân đối, hàm lượng đạm amin và axit
amin đầy đủ giúp cây phát triển mạnh, tăng cường quá trình quang hợp vận
chuyển và tch lũy chất hữu cơ, đồng thời kích thích sự phát triển nụ do vậy rút
ngắn thời gian sinh trưởng của cây. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với sự sinh
trưởng và điều chỉnh thời gian nở của hao sao cho đúng vào dịp lễ, tết… Mặt khác,
việc sử dụng phân bón lá trên hoa Lily có tác dụng bón thúc giúp bổ sung cho cây
mà không cần bón thêm bất kỳ loại phân nào khác, điều này giảm một phần chi
phí công lao động trong sản xuất.
8
1.1.7. Phân loại hoa Lily
Căn cứ vào đặc điểm hình thái, nguồn gốc, thời gian sinh trưởng, màu sắc
hoa... người ta có thể phân loại hoa Lily thành các nhóm khác nhau.
Dưới đây là một số cách phân loại hoa Lily như sau:
1.1.7.1. Dựa vào sự ưa thích của các giống Lily
Theo tác giả Đặng Văn Đông và Đinh Thế Lộc (2004) [8], Lily được phân
thành 4 nhóm:
+ Nhóm 1: Nhóm Lily Phương Đông (Oriental Lily): phần lớn có nguồn gốc từ
các chủng L. auratum và L. speciosum, L. japonicum, L. rubellum...
+ Nhóm 2: Nhóm Lily Á Châu (Asiatic Lily), gồm những chủng có nguồn
gốc từ châu Á, như: L.lancifolium, L.lechtlinii, L.maximwiczii, L.pumilum,
L.bulbiferum, L.davidii...
+ Nhóm 3: Nhóm Lily thơm. (Longiflorum Lily) với các chủng loại
L.longiflorum, Lily Đài Loan (L.formosanum), Lily trắng (L.candidum), Lily Vương
(L.regale) là chính.
+ Nhóm 4: Nhóm Lily Tinh Diệp (Martagon Lily), gồm Lily Hán Lâm
(L.hansonii), Lily Tinh Diệp (L.martagon) là chính, cùng với L.chalcedonicum, Lily ốc
đan (L.cernuum, L.davidii, L.lancifolium...) lai tạo chọn lọc ra.
1.1.7.2. Phân loại theo Hội làm vườn Hoàng gia Anh
Hội làm vườn Hoàng gia Anh (1964) dựa vào nguyên sản bố mẹ, đặc trưng
hình thái, màu sắc hoa người ta chia Lily thành 9 nhóm:
** Nhóm Lily lai châu Á (Asiatic hybrids)
Gồm những giống lai có nguồn gốc ở châu Á, hoa nở vào đầu mùa hè, là
nhóm lai giữa các loài: L.lancifolium (syn.L.tigrinum), L. cernuum, L. davidii, L.
maximowiczii, L.maculatum, L.hollandicum, L. amabile, L. pumilum, L. concolor,
và L. bulbiferum... Đây là nhóm dễ trồng và cũng dễ ra hoa nhất.
Nhóm này có đặc điểm là màu hoa rất phong phú: đỏ thẫm, cam, vàng,
hồng, xanh ta, mầu mận và trắng; nhìn chung hoa không có mùi thơm.
Dựa vào hình dáng hoa nhóm này lại được phân ra làm 3 loại: hướng
lên trên, hướng ra ngoài và hướng xuống dưới
9
- Loại hoa hướng lên trên: mọc đơn hoặc trên hoa tự, ra hoa sớm. Các giống
thường thấy như: Angel’s Touch, Aurora Borealis, Peachy Keen, Gold Ballerina...
- Loại hoa hướng ra ngoài: giống thường thấy là Apricot Pixels, Fire
Mountain, Grand Cru, Orange Art, Braudwine...
- Loại hoa chúc xuống: gồm các giống: Ambrosia, King Pete,
Blackbuttylly, Wtonella...
** Nhóm Lily lai Tinh Diệp (Martagon hybrids)
Là nhóm Lily có nguồn gốc từ các loài: L.martagon với L.hansonii, L
medeoloides, and L.tsingtauense. Nhóm Martagons là loại Lily ưa bóng, thân cao,
hoa hơi hướng xuống dưới, nhiều màu sắc: vàng, trắng, hồng, xanh ta, cam,
màu hoa cà... Một số giống như: Black Prince, Blush, Brocade, Cadense, Autumn
Color, Atiwaw, Terrace City...
** Nhóm Lily lai hoa trắng (Candidum hybrids)
Bao gồm giống lai của các loài L.candidum, L.chalcedonicum, L
monadelphum và một số giống khác của châu Âu, bao gồm cả L.martagon.
Nhưng nhóm này ít thấy ở thị trường.
Một số giống thuộc nhóm này như: Beerensiik, Prankfonce, Whito Might,
Smeterling, Baa, Lilylover-UT, Frostweed, John benoot, Mahans 30....
** Nhóm lai Lily châu Mỹ (American hybrids)
Là nhóm Lily bắt nguồn từ phía bắc châu Mỹ, gồm những giống lai của các
loài như: L.pardalinum, L.parryii, L.humboldtii và L.kelloggii.
** Nhóm lai Lily thơm (Longiflorum hybrids)
Nhóm này có mùi thơm, gồm những giống lai bắt nguồn từ Lily thơm
L.longiflorum (Easter Lily) và Lily Đài Loan (L.formosanum) lai tạo ra; hoa có hình
dáng giống loa kèn. Một số giống thuộc nhóm này, như: Gelria, Avita Come, Snow
Queen, Ice Queen, Longistar, Evening Star, Yellow Tullican, Casa Rosa, Ace of
hearts, Dragoon, Bermuda Lily...
** Nhóm Lily lai loa kèn (Trumpet hybrids)
Bắt nguồn từ loài Lily châu Á, như: Lily Vương (L.regale), Lily Thông
Giang (L.sargentiae), Lily Nghi Xương (L.luecanthum)...Hoa hình loa kèn, có thể
10
hoa hướng ra ngoài hoặc hướng xuống dưới, có hương thơm, đặc biệt là ban đêm.
Một số giống thuộc nhóm này: Black Dragon, Copper King, Golden Sunburst,
Midnight, Moonlight, African queen, Pink Perfecton,…
** Nhóm lai Phương Đông (Oriental hybrids)
Phần lớn các giống thuộc nhóm này do lai một số chủng L.auratum và
L.speciosum. Đặc điểm là thân có chiều hướng cao, hoa khá to, hướng ra ngoài
và có hương thơm. Hiện nay có rất nhiều giống Lily lai Phương Đông được đưa
vào sản xuất thương phẩm, như: Casa blanca, Angelique, Dizzy, Maru, Souvenir,
Rio regro, Pink expressions, Stargazer, Sorbonne, Starfighter, Acapulco, Tiber,
Collecton, Mixed, Miss Lucky, Montezuma, Muscadet...
** Nhóm Lily lai tạo (interdivisional hybrids-Orienpets: OT hybrids, LA hybrids,
AA hybrids…)
Gồm những giống lai khác, như lai giống giữa nhóm Phương Đông và nhóm
Loa kèn, nhóm thơm với nhóm châu Á... Hiện nay nhóm này có nhiều, nhờ lai
giống đã tạo ra các giống mới có khả năng chống chịu tốt với điều kiện ngoại cảnh,
sâu bệnh... Một số giống LA (lai Longiflorum và Asiatic): Aerobic, Ballroom, Best
seller, Canillo, Carmine diamond; giống AA (lai Aurelian và Asiatic): Fiery belles,
Ivory belles, Silky belles; giống OA (lai Oriental x Asiatic): Elegant crown, Fancy
crown, Fuego crown; giống OT (lai Oriental x Trumpet): Yelloween, Altary,
American bandstand, American dream, American jouney...
** Loài hoang dại (The wild species)
Gồm những loài thuộc nội địa của bắc châu Mỹ, châu Âu và châu Á (Nhật
Bản, Trung Quốc, Ấn Độ...) là những loài được trồng trong môi trường tự
nhiên, chưa bị ảnh hưởng bởi sự lai giống, loài L.auratum (gold-banded Lily) là
một loài đẹp nhất trong tự nhiên, loài L.lancifolium (Tiger Lily) nổi tiếng ở Trung
Quốc và Nhật Bản. Đây là nhóm Lily quan trọng trong việc phát triển các giống lai
châu Á và nhóm khác. Một số chủng: L.cernuum có ở Hàn Quốc và Nga; L.davidii,
L.henryi, L.regale có ở Trung Quốc; leichtlinii có ở Nhật Bản; pardalium có ở Tây
Nam nước Mỹ; L.speciosum album, L.speciosum rubrum có ở Nhật Bản và Trung
Quốc…
1.1.7.3. Phân loại theo thời gian sinh trưởng, ra
hoa
