Tiết 65 Hưng Đạo Đại Vương...

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Tiết :65 Đọc văn :
Ngày soạn: 01. 2.2010 ( Trích Đại Việt sử kí toàn thư của Ngô Só Liên)
I .M ụ c tiêu : Giúp học sinh:
1.Kiến thức : - Hiểu, cảm phục và tự hào về tài năng, đức độ lớn
của anh hùng dân tộc Trần Quốc Tuấn, đồng thời hiểu được những bài
học đạo lí quý báu cũng là bài học làm người mà ông để lại cho đời sau.
2. Kó năng: -Thấy được cái hay, sức hấp dẫn của một tác phẩm
lòch sử nhưng đậm chất văn học qua nghệ thuâït kể chuyện và khắc họa
chân dung nhân vật trong sử biên niên Việt Nam và cũng hiểu được thế
nào là “văn, sử bất phân”.
3.Thái độ: Giáo dục lòng yêu mến, kính trọng, tự hào về con người Việt Nam,
quý trọng những di sản văn hóa cha ông để lại.
II.Chuẩn bò:
1. Chuẩn bò của giáo viên:
-Giáo viên thiết kế giáo án, làm một số sơ đồ biểu bảng.
2. Chuẩn bò của học sinh:
-Học sinh đọc bài, soạn bài, làm bài tập, chuẩn bò tài liệu và đồ dùng học tập .
III. Hoạt động d ạ y h ọ c:
1.n đònh tình hình lớp:(1phút) Kiểm tra só số, vệ sinh phòng học, mặc đồng phục
2. Ki ể m tra bài c ũ : (5phút)
3. Giảng bài m ớ i :
* Giới thiệu bài : (1phút)
Sinh phùng gia hấn miễn thân trung
Mậu kiến Trùng hưng đệ nhất cơng
Một hậu dư uy tồi Bắc lỗ
Ỷ thiên tràng kiếm dạ minh phong
(Đặng Minh Khiêm)
Dịch:
Sinh ra gặp lúc trong nhà có sự hiềm khích, cố giữ trọn lòng trung,
Dựng nên cơng bậc nhất trong thời Trùng hưng.

Sau khi mất dư uy vẫn đuổi được giặc Bắc,
Thanh gươm dài ngất trời đêm thường kêu trong gió.
(Theo Lịch Triều hiến chương loại chí – Phan Huy Chú)
Trong lòch sử đấu tranh chống ngoại xâm , dân tộc Việt Nam đã xuất hiện nhiều vò anh
hùng dân tộc. Một trong những vò anh hùng, vò tướng tài được thế giới công nhận, đem
lại niềm tự hào cho dân tộc là Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.
-Tiến trình bài dạy:
Giáo án 10 cơ bản - 1 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Giáo án 10 cơ bản - 2 - – Nguyễn Văn Mạnh

Thời
gian
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
5’

15’





Hoạt động 1:
Giáo viên hướng dẫn
học sinh tìm hiểu
chung
* Dưạ vào tiểu dẫn
SGK, em hãy giới
thiệu vài

nét về tác phẩm :
“Đại Việt sử kí toàn
thư”?
*Em hãy xác đònh vò
trí và nội dung đọan
trích “Hưng Đạo Đại
Vương Trần Quốc
Tuấn”?
Hoạt động 2:
Giáo viên hướng dẫn
học sinh đọc-hiểu văn
bản:
Giáo viên gọi học
sinh đọc văn bản và
giải thích những từ ngữ
khó.
*Dựa vào những kiến
Hoạt động 1 :
Học sinh tìm hiểu
chung:
-Tác giả: Ngô Só Liên
Chưa rõ năm sinh
năm mất
-Người làng Chúc
lý , huyện Chương Đức
– Hà Tây
Năm 1442 đỗ tiến só
được cử vào viện hàn
lâm dưới triều Lê Thái
Tông

Đến đời Lê Thánh
Tông giữ chức Hữu thò
Lang bộ lễ
Ông vâng lệnh vua
soạn bộ Đại Việt sử ký
toàn thư


Hoạt động 2:
Học sinh đọc-hiểu
văn bản:
Học sinh đọc văn
bản và giải thích
những từ ngữ khó.
-Đọc rõ ràng - chính
xác; chú ý nhấn mạnh
ở những chi tiết thể
A.Tìm hiểu chung
1/ Tác giả: Ngô Só Liên
(?...?)
Ông là nhà sử học lớn của
dân tộc, có nhiều công lao
trong việc biên soạn bộ Đại
Viêt sử kí toàn thư theo lệnh
của vua Lê Thánh Tông.
2/ Tác phẩm “Đại Việt sử
ký toàn thư”
-Tác phẩm là bộ chính sử lớn
của Việt Nam trong thời
trung đại, được hoàn tất

1479- gồm 15 quyển .
Nội dung : Ghi chép lòch sử
nước ta từ thời Hồng Bàng
cho đến khi Lê Thái Tổ lên
ngôi.
-Giá trò tác phẩm: tác phẩm
thể hiện tinh thần dân tộc
mạnh mẽ, vừa có giá trò sử
học vừa có giá trò văn học
cao.
3/ Vò trí – nội dung – bố cục
của đọan trích :
- Về vò trí :Đọan trích được
trích ở quyển VI- phần “Bản
kỷ” của “Đại Việt sử ký tòan
thư”.
-Nội dung viết về nhân vật
lòch sử Trần Quốc Tuấn –
người anh hùng kiệt xuất
trong lòch sử chống ngoại
xâm của dân tộc.
- Bố cục : Đọan trích chia 3
phần.
B.Đọc-hiểu văn bản:
I.Đọc:
II.Tìm hiểu văn bản:
a. Phẩm chất của Hưng
Đạo đại vương Trần Quốc
Tuấn:
* Trình bày về kế sách giữ

nước:
- Nên tùy thời thế mà có sách
Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
4.Dặn dò học sinh chuẩn bò cho tiết học tiếp theo: ( 3 phút)
- Ra bài tập về nhà : Phẩm chất của Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn?
-Chuẩn bò bài : Soạn bài “Thái sư Trần Thủ Độ” .
IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung :
C©u 1: ý nµo sau ®©y kh«ng ®óng vỊ t¸c phÈm “ Đại Việt sử kí toàn thư”?
A. Lµ mét t¸c phÈm v¨n häc
B. Do Ng« SÜ Liªn biªn so¹n dùa trªn §¹i ViƯt sư kÝ cđa Lª V¨n Hưu vµ Sư kÝ tơc
biªn cđa Phan Phu Tiªn
C. Gåm 15 qun, ghi chÐp lÞch sư tõ thêi Hång Bµng ®Õn khi Lª Th¸i Tỉ lªn ng«i
D. ThĨ hiƯn tinh thÇn d©n téc m¹nh mÏ, võa cã gi¸ trÞ sư häc võa cã gi¸ trÞ v¨n häc
§¸p ¸n:A
C©u 2: Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn lµ:
A. Mét vÞ vua nhµ TrÇn.
B. Mét danh tướng nỉi tiÕng cđa níc ta thêi trung ®¹i.
C. T¸c gi¶ cđa “HÞch tíng sÜ”
D. C¶ B vµ C
§¸p ¸n:D
C©u 3 Dựng lên chân dung nhân vật lịch sử Trần Quốc Tuấn,
tác giả Ngơ Sĩ Liên chủ yếu nhấn mạnh mặt nào?
A. Tài năng siêu việt B. Trí tuệ hơn người
C. Cơng lao to lớn D. Nhân cách cao cả
§¸p ¸n: D
C©u 4: Lêi tr×nh bµy vỊ kÕ s¸ch gi÷ níc cho thÊy TrÇn Qc Tn lµ ngêi nh thÕ nµo?
A.Lµ mét vÞ tíng tµi ba mu lỵc, cã tÇm nh×n xa tr«ng réng
B.Lµ ngêi biÕt th¬ng d©n, träng d©n vµ lo cho d©n
C.C¶ A vµ B.
§¸p ¸n: C

C©u 5: Khi nghe lêi dỈn dß cđa cha, TrÇn Qc Tn “ghi ®Ĩ ®iỊu ®ã trong lßng nh÷ng
kh«ng cho lµ ph¶i”.Chi tiÕt nµy cho thÊy Qc Tn lµ ngêi con:
A.RÊt th¬ng cha, nhng kh«ng biÕt v©ng lêi cha
B.RÊt th¬ng cha, nhng ®Ỉt ch÷ trung lªn trªn ch÷ hiÕu
C.RÊt th¬ng cha, nhng vÉn biÕt gi÷ chđ kiÕn, t«n träng lÏ ph¶i
D.C¶ B vµ C
§¸p ¸n : D
C©u 6: Qua c¸ch xư sù cđa TrÇn Qc Tn ®èi víi hai ngêi con, cã thĨ thÊy «ng lµ mét
ngêi cha nh thÕ nµo?
A. Lu«n cã ý thøc gi¸o dơc con c¸i
B. RÊt c«ng b»ng vµ nghiªm kh¾c ®èi víi con c¸i
C. C¶ A vµ B ®Ịu ®óng
D. C¶ A vµ B ®Ịu sai
§¸p ¸n : C
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Giáo án 10 cơ bản - 3 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

Trong lịch sử của dân tộc ta nói đến những vị anh hùng thời Trần làm ngời sáng
“Hào khí Đơng A” thì trong chúng ta khơng ai khơng biết đến HĐĐV TQT: Một vị anh
hùng thuở “Bình Ngun” văn ,võ tồn tài, tên tuổi gắn liền với chiến cơng Bạch Đằng
giang bất tử. Thế nhưng từ trước đến nay,thường HS chỉ biết HĐĐV TQTvới tư cách là tác
giả của tác phẩm “Hịch tướng sĩ”. Hơm nay, chúng ta sẽ được tìm hiểu về HĐĐV TQT một
vị tướng anhhùng đầy tài năng ,mưu lược,một con người có nhiều phẩm chất cao q với tư
cách là một nhân vật lịch sử qua cách kể chuyện mạch lạc,khúc chiết,linh hoạt,đầy ấn
tượng của sử gia NSL trong “Đại Việt sử kí tồn thư”.Đó là những điều chúng ta sẽ tìm
hiểu trong bài học hơm nay.


Giáo án 10 cơ bản - 4 - – Nguyễn Văn Mạnh

Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Giáo án 10 cơ bản - 5 - – Nguyễn Văn Mạnh