PHIẾU mô tả dự án dạy học

Phiếu thông tin về giáo
- Sở giáo dục và đào tạo tỉnh: Thanh Hóa
- Phòng giáo dục và đào tạo Thạch Thành
- Trường THCS: Ngọc Trạo
Điệnthoại:03738910914;
Email:
- Thông tin về giáo viên :
1. Họ và tên: Nguyễn Thị Thìn
Ngày sinh.19.05.1977

Môn :Ngữ văn

Điện thoại:0914620291; Email:
2. Họ và tên: Bùi Thị Thanh Bình
Ngày sinh: 20.11.1968. Môn :Giáo dục
Điện thoại:01689901556; Email:....................................

1


PHIẾU MÔ TẢ DỰ ÁN DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN
I. TÊN DỰ ÁN:
Tích hợp kiến thức của các môn Lịch sử, Giáo dục công dân, Toán, Sinh
học khi dạy Bài 12 – Tiết 45 : Ôn dịch thuốc lá (Ngữ văn 8)
II. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức:
a. Kiến thức bài học:
- Thấy được mối nguy hại ghê gớm, toàn diện đến sức khoẻ và môi trường sống
của con người, đạo đức trong xã hội của tệ nạn hút thuốc lá.
- Thấy được tác dụng của việc kết hợp chặt chẽ của hai phương thức biểu đạt lập
luận và thuyết minh trong văn bản.

- Tính khả thi trong những đề xuất, giải pháp được tác giả trình bày.
- Việc sử dụng ngôn từ rễ hiểu sự giải thích với số liệu cụ thể làm sáng tỏ vấn
đề, bố cục chặt chẽ, hợp lí tạo nên tính thuyết phục của văn bản.
b. Kiến thức liên môn cần tích hợp:
- Môn Hoá Học: Thành phần cấu tạo của các chất trong thuốc lá (Hoá học lớp
8; Bài 6)
- Môn GDCD: + Hút thuốc lá nơi công cộng vừa là vi pham pháp luật vừa là
hành vi thiếu tôn trong người khác. (GDCD lớp 8 - Bài 3 - Tôn trọng người
khác)
+ HIV là loại vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người. AIDS là giai đoạn
cuối của sự nhiễm HIV và biểu hiện ở nhiều triệu chứng khác nhau. (GDCD lớp
8 - Bài 14: Phòng chống nhiễm HIV/ AIDS)
- Môn Sinh học: + Chất hắc ín làm tê liệt các lông mao ở vòm họng, phế quản,
nang phổi, tích tụ lại gây ho hen, viêm phế quản, ung thư vòm họng và phổi
+ Chất ô-xít các-bon thấm vào máu, không cho tiếp nhận ô-xi khiến sức
khoẻ giảm sút
+ Chất ni-cô-tin làm co thắt các động mạch, gây bệnh huyết áp cao,tắc
động mạch ,nhồi máu cơ tim,có thể tử vong. ( Sinh học lớp 8 - Bài 20- 22)
- Môn Toán: Tính toán những con số cho thấy số tiền mà người nghiện thuốc lá
phải bỏ ra để mua thuốc lá mỗi tháng và cả năm.
- Môn Âm nhạc: Bài hát nói về tác hại của thuốc lá
- Môn Mĩ thuât: Vẽ tranh tuyên truyền về chiến dịch phòng, chống hút thuốc lá
- Môn Ngữ văn: Các phương pháp tác giả đã sử dung trong văn bản để thuyết
minh về tác hại của thuốc lá. (Ngữ văn 8 - Tiết 47: Phương pháp thuyết minh)
- Môn Lịch sử: Mặt trái của những tiến bộ về KHKT đối với xã hội loài người.
(Lịch sử lớp 8 - Bài 8: Sự phát triển của KHKT)
2. Kỹ năng :
- Tích hợp với phần tập làm văn để viết bài văn thuyết minh.
2

- Vận dụng kiến thức liên môn để đọc - hiểu văn bản: Môn Toán, Hóa học, Sinh
học, GDCD, Lịch sử, Mĩ thuật, Âm nhạc.
- Rèn kỹ năng đọc - hiểu, phân tích một văn bản nhật dụng thuyết minh về vấn
đề khoa học xã hội bức thiết.
- Rèn luyện kỹ năng sống như: Kỹ năng giao tiếp, kỹ năng suy nghĩ sáng tạo, kỹ
năng ra quyết định, kỹ năng tự quản bản thân: có ý thức trách nhiệm với bản
thân, kiên định, không đua đòi hút thuốc lá. Vận động mọi người không nên hút
thuốc lá để bảo vệ sức khỏe của bản thân, mọi người và môi trường sống lành
mạnh.
3. Thái độ:
- Giáo dục các em thái độ “nói không với thuốc lá” và các tệ nạn xã hội khác.
- Học sinh có hứng thú học tập, tích cực tham gia các hoạt động sôi nổi, đa dạng,
phong phú, để tiếp nhận kiến thức.
4. Năng lực cần hình thành:
- Học sinh vận dụng hiểu biết của mình về kiến thức liên môn để giải quyết mọi
vấn đề đặt ra trong bài học.
- Phát triển năng lực cảm thụ một vấn đề bức thiết trong đời sống xã hội qua một
tác phẩm văn học.
- Năng lực sáng tạo: Phát hiện những tác hại khác của thuốc lá đối với cộng
đồng
- Năng lực tự quản bản thân: Bản thân biết được những tác hại của thuốtranhsvaf
chủ động phòng tránh
III. ĐỐI TƯỢNG DẠY HỌC:
- Học sinh khối 8 cấp THCS Trường Ngọc Trạo– Thạch Thành – Thanh Hóa.
- Lớp dạy: 8A - Số lượng 26 em.
- Những cơ sở khoa học để học sinh tham gia học theo dự án:
+ Học sinh đã được học các văn bản nhật dụng ở lớp dưới, có liên quan
đến vấn đề bức thiết của cuộc sống như: Vấn đề bảo vệ tài nguyên đất; vấn đề
dân số, các tệ nạn xã hội cần tránh; vấn đề về di tích lịch sử, danh lam thắng

cảnh; vấn đề hạnh phúc gia đình, quyền trẻ em…
+ Học sinh đã được tiếp thu kiến thức trong chương trình học của THCS
về các bộ môn khoa học khác như: Toán, Hóa học, sinh học, GDCD, Lịch sử, Mĩ
thuật, Âm nhạc,…. do đó có thể vận dụng các kiến thức của các bộ môn khoa
học này để giải quyết các vấn đề khi tham gia học theo dự án.
+ Học sinh được học bằng các thiết bị máy móc khoa học công nghệ như
máy chiếu, và bài giảng điện tử của giáo viên trong các giờ học.
+ Học sinh có khả năng vận dụng kiến thức lí thuyết đã được học vào thực
tiễn cuộc sống, từ đó các em thêm tự tin và nâng cao hiểu biết.
IV. Ý NGHĨA CỦA DỰ ÁN:
3


Trong vài năm trở lại đây, việc áp dụng dạy học kết hợp kiến thức liên môn
học vào để giải quyết một vấn đề nào đó trong một môn học là việc làm rất cần
thiết và đã được nhiều giáo viên vận dụng. Để làm tốt điều đó người giáo viên
bộ môn không chỉ nắm chắc môn mình dạy mà còn phải nắm được kiến thức
các môn học khác để tổ chức, hướng dẫn các em giải quyết các tình huống, các
vấn đề đặt ra trong môn học của mình một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất.
Trong quá trình giảng dạy , chúng tôi nhận thấy việc tích hợp đã giúp học
sinh phát huy sự suy nghĩ, tư duy, sáng tạo trong học tập và ứng dụng vào thực
tế đời sống bằng kiến thức môn học của mình. Tích hợp trong giảng dạy sẽ giúp
học sinh phát huy sự suy nghĩ, tư duy, sự sáng tạo trong học tập và ứng dụng vào
thực tiễn. Song khi dạy tích hợp kiến thức liên môn, người giáo viên bộ môn
cần thật khéo léo. Nếu không thì vô hình người thầy biến giờ dạy Văn thành giờ
dạy bộ môn khác.
Dự án dạy học tích hợp kiến thức liên môn trong bài Ôn dịch thuốc lá cũng
là một cách đổi mới trong phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả
giáo dục; thực hiện tốt hơn việc kết hợp dạy học trong nhà trường với thực tiễn
cuộc sống tạo cho học sinh mối liên hệ giữa kiến thức được học trong nhà

trường với thế giới bên ngoài, giúp các em có năng lực giải quyết các vấn đề
trong thực tế.
* Cụ thể:
- Đối với dự án này, khi thực hiện sẽ giúp các em học sinh nắm được, hiểu rõ:
Hút thuốc lá đang là một vấn nạn toàn cầu. Hiện nay, hàng ngày, hàng giờ ở
đâu và lúc nào cũng có người hút thuốc lá. Sự nguy hiểm của nó vô cùng lớn
ở chỗ không thể thấy ngay tác hại mà nó gặm nhấm từ từ. Hút thuốc lá đang
đe doạ ghê gớm tính mạng của loài người trên thế giới.
Khi tham gia thực hiện dự án học sinh được nghiên cứu tìm tòi trong tài
liệu và tìm hiểu từ thực tế đời sống do đó các em sẽ thấy được một số liệu thống
kê khủng khiếp về hậu hoạ của việc hút thuốc lá (theo các nhà nghiên cứu dự
đoán cuối thế kỉ 21 số người chết vì hút thuốc lá sẽ lên đến 1 tỷ người). Hút
thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ của người hút mà còn ảnh hưởng
nghiêm trọng đến những người xung quanh (hút thuốc lá thụ động). Ngoài ra
còn tổn thất lớn về kinh tế, suy đồi nhân cách, đạo đức của thế hệ trẻ,.....
Hút thuốc lá nguy hiểm như vậy nhưng việc ngăn chặn lại không dễ chút
nào. Bởi đây là loại gây nghiện khó bỏ. Hút thuốc lá không như những loại bệnh
mà bác sĩ có thể tìm cách điều trị, dùng thuốc để ngăn chặn. Mà vấn nạn hút
thuốc lá có thể chấm dứt được hay không tuỳ thuộc vào con người. Do đó sự nỗ
lực của con người “nói không với thuốc lá” là vô cùng quan trọng và cấp thiết
hiện nay. Đây không phải là nhiệm vụ, trách nhiệm của một cá nhân mà là của
cả cộng đồng.
4


- Mặt khác dự án này còn mang lại một ý nghĩa thực tiễn trong đời sống xã hội
góp phần giúp học sinh hình thành những kĩ năng sau:
+ Rèn luyện kỹ năng làm bài văn thuyết minh về một vấn đề xã hội liên
quan đến sức khỏe của cá nhân và cộng đồng, cũng như vấn đề có tính khoa học.
+ Có thêm những hiểu biết và nhận thức đầy đủ cụ thể về tệ nạn xã hội, ô

nhiễm môi trường sống, ảnh hưởng đến kinh tế gia đình.
+ Nâng cao nhận thức cho học sinh, để các em thấy được tầm quan trọng
cũng như vai trò ý nghĩa của việc phải lên án và bài trừ các tệ nạn xã hội, làm
trong sạch môi trường sống “Ngôi nhà chung” của chúng ta.
+ Có nhận thức đầy đủ để tích cực tham gia vào những công việc có ích
cho cộng đồng và xã hội.
+ Quan trọng hơn cả là qua dự án này học sinh có khả năng vận dụng kiến
thức các môn Toán, Hóa học, sinh học, GDCD, Lịch sử, Mĩ thuật, Âm nhạc….để
giải quyết những vấn đề thực tế ở môn Ngữ văn. Từ thức tế đó các em thấy được
vai trò và lợi ích của việc học tập từ kiến thức cấp THCS tránh những suy nghĩ
lệch lạc.
* Thực tế tôi thấy:
Khi bài soạn có kết hợp với kiến thức của các môn học khác sẽ giúp giáo
viên tiếp cận tốt hơn, hiểu rõ hơn, sâu hơn những vấn đề đặt ra trong sách giáo
khoa. Từ đó bài dạy sẽ trở nên sâu sắc, sinh động hơn. Học sinh có hứng thú học
bài, được tìm tòi, khám phá nhiều kiến thức và được suy nghĩ sáng tạo nhiều hơn.
Từ đó vận dụng kiến thức vào thực tế tốt hơn.
V. THIẾT BỊ DẠY HỌC:
- Thiết bị dạy học: Máy chiếu đa năng, bảng, phấn…
- Đồ dùng dạy học, tư liệu trong bài: Giáo án soạn giảng bằng phần mềm
PowerPoint, các tranh ảnh liên quan đến tệ nạn hút thuốc lá.
- Phiếu học tập của học sinh, bút chì, bút dạ, nam châm….
VI. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
- Hoạt động dạy học: Dạy học theo PPCT chính khóa.
- Cách thức học: Học trong lớp.
- Tiến trình dạy học: Theo tiến trình, phương pháp của một giờ học bình
thường, phương pháp kiểm tra đánh giá, các hoạt động của học sinh, của giáo
viên được cụ thể bằng tiết dạy ( có băng hình kèm theo).

5

PHẦN MÔ TẢ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
HĐ1:
1. Kiểm tra bài cũ:
2. Giới thiệu bài mới: GV chiếu hình ảnh cho HS quan sát:

(Hình ảnh ở các phiên chợ vùng quê hiện nay)

(Ở bệnh viện)
(Ở trường học)
Hiện nay, có một số thói quen, tập tục có hại vẫn đang tồn tại và còn được
xem như một thú vui, một nét văn hoá riêng biệt mang đặc trưng vùng miền.
Thói quen đó còn được ví von say sưa: “Thuốc lào chồng hút vợ say – Thằng bé
châm đóm lăn quay ra nhà” hay “Một điếu thuốc lào nâng cao sĩ diện”. Không
chỉ thuốc lào, hút thuốc lá cũng được xem là thể hiện đẳng cấp “sang trọng”, “trí
thức” hay còn được xem là sự “trưởng thành” của tuổi trẻ. Chao ôi! Họ có biết
đâu rằng thói quen đó, cái thứ gọi là sự thể hiện “văn hoá, đẳng cấp” ấy dù là
thuốc lào hay thuốc lá cũng là một loại độc dược cả mà thôi. Chúng đang hàng
ngày, hàng giờ rút kiệt sức khoẻ con người? Văn bản “Ôn dịch thuốc lá” của tác
giả Nguyễn Khắc Viện mà chúng ta tìm hiểu hôm nay sẽ trả lời cho câu hỏi đó.
(Tích hợp kiến thức dân gian và thực tiễn)
HĐ2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chung về văn bản
I. Tìm hiểu chung:
6


1. Tác giả:
GV chiếu chân dung tác giả và
hỏi: Với sự hiểu biết của bản thân

em hãy giới thiệu vài nét về tác giả
Nguyễn Khắc Viện?
HS trả lời;
GV chốt:
- Nguyễn Khắc Viện ( 1913 – 1997)
- Ông là người am hiểu nhiều về
khoa học tự nhiên và khoa học xã
hội, đặc biệt là y học, ông là tấm
gương tiêu biểu trong việc bảo vệ
và chăm sóc sức khỏe con người.
2. Văn bản:
? Hãy cho biết xuất xứ của văn bản
- Xuất xứ: Trích trong “ Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện”, NXB Giáo
dục, Hà Nội.1992
? Văn bản có nhan đề “Ôn dịch, thuốc lá”. Em hiểu thế nào là ôn dịch?
? Việc tác giả dùng dấu phẩy và việc đảo từ ôn dịch trước từ thuốc lá trong
nhan đề có dụng ý gì ?
- Ý nghĩa nhan đề:
+ Nhấn mạnh tính chất nghiêm trọng, tác hại của thuốc lá .
+ Tỏ thái độ lên án, nguyền rủa, tẩy chay nạn dịch này.
+ Dấu phảy được sử dụng theo lối tu từ để nhấn mạnh sắc thái biểu cảm, gây sự
chú ý cho người đọc.
? Em biết gì về lịch sử ra đời của cây thuốc lá và việc sản xuất thuốc lá? (Tích
hợp Lịch sử)
HS: trình bày ->GV nhận xét và bổ sung.
Cây thuốc lá xuất hiện cách đây khoảng 4000 năm. Lịch sử sản xuất thuốc
lá vào ngày 12/10/1492 từ người da đỏ. Thuốc lá được đưa vào Châu Âu vào
năm 1556, sau đó lan khắp các châu lục. Do lợi nhuận khổng lồ từ thuốc lá,
người ta không ngừng cải tiến máy móc, kĩ thuật sản xuất thuốc lá. Từ thuốc lá
cuộn tay, hít bột, hút bằng tẩu, được thay bằng thuốc lá đầu lọc. Qua các công

trình nghiên cứu cho thấy thuốc lá trở thành một trong 4 phát minh huy diệt
nhiều người nhất trên thế giới ( súng trường AK, bom nguyên tử, thuốc nổ (Bài
8- Lịch sử 8 : Mặt trái của những tiến bộ về KHKT)
3. Đọc – Giải thích từ khó: Đọc văn bản - chú thích một số từ khó
4. Bố cục, kiểu loại văn bản, phương thức biểu đạt:
- Bố cục: 3 phần
+ P1: từ đầu ->AIDS: Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
+ P2: Tiếp ->con đường phạm pháp: Tác hại của thuốc lá.
+ P3: Phần còn lại: Chiến dịch chống thuốc lá.
- Kiểu loại: Văn bản nhật dụng.
7


- PTBĐ chính: Nghị luận + Thuyết minh.
HĐ3: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chi tiết văn bản
1. Thông báo nạn dịch thuốc lá:
GV: Yêu cầu học sinh đọc thầm SGK, đoạn từ đầu ……năng hơn cả
AIDS.
? Những tin tức nào được thông báo cho phần mở đầu của văn bản?
HS: Nạn dịch hạch, thổ tả, AIDS.
? Đặc biệt, AIDS được xem là “căn bệnh thế kỉ”. Nhưng so với nạn AIDS, ôn
dịch thuốc lá được đánh giá như thế nào ?
- Ôn dịch thuốc lá…… nặng hơn cả AIDS.
? Em hiểu gì về AIDS?(Tích hợp Sinh học, Y học và GDCD)
HS Vận dụng kiến thức môn Sinh học và bài 14 GDCD 8 giải thích về
bệnh AIDS:
- HIV là loại vi rút gây suy giảm hệ miễn dịch ở người.
- AIDS là giai đoạn cuối của sự nhiễm HIV và biểu hiện ở nhiều triệu chứng
khác nhau
? Nhận xét về đặc điểm từ ngữ thuyết minh từ các thông tin trên ?

- Nghệ thuật:
+ Sử dụng các thuật ngữ của ngành y tế ( ôn dịch, dịch hạch, thổ tả ,AIDS...)
+ Số liệu chính xác cụ thể.
+ So sánh
->Tác dụng: gây sự chú ý cho người đọc.
=> Ôn dịch thuốc lá đang đe doạ sức khoẻ và tính mạng của con người còn
nặng hơn cả AIDS. Đây là một vấn đề nghiêm trọng có tính chất toàn cầu.
GV (nhấn mạnh): Tác giả dựa vào kết luận của hơn năm vạn công trình
nghiên cứu để đưa ra nhận định. Nó như một mệnh đề không cần chứng minh,
không cần bàn luận.
- GV khái quát chuyển ý
2. Tác hại của thuốc lá:
? Tác hại của thuốc lá được thuyết minh trên mấy phương diện, đó là
những phương diện nào?
- Tác hại được thể hiện trên 2 phương diện:
+ Đối với cá nhân người hút
+ Đối với cộng đồng.
a. Tác hại của thuốc lá đối với cá nhân người hút thuốc lá.
? Để nói về tác hại của thuốc lá tác giả mượn lời nói của ai? về việc gì?
- Dẫn lời Trần Hưng Đạo bàn về việc đánh giặc ngoại xâm "Nếu đánh như vũ
bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu"
? Khi dẫn lời Trần Hưng Đạo tác giả sử dụng biện pháp tu từ gì? ? Em hiểu
câu nói này như thế nào?
- Nghệ thuật: So sánh
Giặc -> là thuốc lá; Tằm -> Ví như khói thuốc lá; Dâu -> Ví như sức khoẻ
của con người

8

=> Khói thuốc lá đi sâu vào cơ thể, từ từ thấm dần đến một lúc nào đó
có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng cho cơ thể
- GV: Yêu cầu hs đọc đoạn từ “khói thuốc lá ….cộng đồng”
- GV kiểm tra việc hiểu và nắm nghĩa một số thuật ngữ trong văn bản ở phần
chú thích (Niêm mạc, nang phổi, hắc ín, ni-cô-tin)
? Thuốc là gây ảnh hưởng đến cá nhân người hút ở những mặt nào?
- HS trao đổi theo bàn câu hỏi sau:
? Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe của cá nhân người nghiện thuốc
lá được phân tích trên các chứng cứ nào?Tác giả dùng kiến thức lĩnh vực nào
để phân tích? (Tích hợp Sinh học, Y học, Hoá học)
- HS trả lời;
- GV chốt – kết hợp chiếu hình ảnh
* Về sức khỏe.
+ Chất hắc ín làm tê liệt các lông mao ở vòm họng, phế quản, nang phổi,
tích tụ lại gây ho hen, viêm phế quản, ung thư vòm họng và phổi

(Phổi của người không hút thuốc lá)

(Phổi của người hút thuốc lá)

+ Chất ô-xít các -bon thấm vào máu, không cho tiếp nhận ô-xi khiến sức
khoẻ giảm sút
+ Chất ni-cô-tin làm co thắt các động mạch, gây bệnh huyết áp cao,tắc
động mạch, nhồi máu cơ tim, có thể tử vong.

(Viêm tắc động mạch)

(Nhồi máu cơ tim)
9

GV phân tích: Cơ thể được cấu tạo bằng hàng tỉ tế bào, tất cả những tế
bào ấy đều cần ô xi. Khi ta thở không khí xuyên thấm vào phổi. Máu tiếp nhận ô
xi và chuyển tới toàn bộ cơ thế. Ở những người hút thuốc lá, một số chất có khả
năng ngăn cản phổi thực hiện chức năng của nó. Bồ hóng và hắc ín của khói
thuốc lá làm phổi và các ống dẫn đọng cáu ghét. Điều đó thường dẫn đến các
bệnh đường hô hấp (Tích hợp Sinh học 8 - bài 20-22)
- Qua các nghiên cứu khoa học cho thấy: trong khói thuốc lá có khoảng
4000 hóa chất, trong đó có hơn 400 hóa chất độc hại, đặc biệt có 43 hóa chất độc
hại là nguyên nhân gây bệnh ung thư. 80% ung thư vòm họng, ung thư phổi là
do hút thuốc lá. Tuổi thọ của người rút thuốc giảm từ 5 – 8 tuổi.

GV yêu cầu HS theo dõi đoạn văn từ : “ Tỉ lệ thanh niên…với điếu thuốc”
10


? Qua những chứng cứ đó em thấy thuốc lá có tác hại gì đối với sức khỏe
con người?
=>Thuốc lá thực sự là một hiểm họa lớn gây ra nhiều bệnh hiểm nghèo, nguy
cơ tử vong cao.
* Về mặt kinh tế:
? Thuốc lá gây ra những tổn hại gì về mặt kinh tế? Nêu dẫn chứng cụ
thể?(Tích hợp Toán học)
- Chỉ riêng bệnh phế quản đã làm mất bao nhiêu ngày giờ công lao động ..
- Ví dụ: Một bao thuốc lá VI NA có giá 15000 đồng.
Một người nghiện thuốc sử dụng 1 ngày hết 1 bao. 1 tháng hết 30 bao,
tiêu hết 450000 đồng, 1 năm sẽ tiêu tốn 5 400 000 đồng
? Ngoài ra hút thuốc lá có ảnh hưởng như thế nào về mặt đạo đức, nhân cách
của người hút?
* Về mặt đạo đức, nhân cách:

- Bố và anh hút nêu gương xấu
- Để có tiền hút thuốc  trộm cắp  vi phậm pháp luật
- Từ nghiện thuốc lá nghiện ma túy và các tệ nạn khác,
- Khẳng định tỷ lệ thanh thiếu niên VN hút thuốc lá không kém gì các
nước Âu Mĩ.
- Vì nước ta là một nước có nền kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, đời sống
nhân dân còn thấp. Để có tiền mua thuốc lá thì không còn cách nào khác là ăn
trộm, ăn cắp khi chưa có việc làm. Từ điếu thuốc dẫn đến các tệ nạn xã hội khác.
? Qua đây em có nhận xét gì về về các chứng cứ mà tác giả dùng để thuyết minh
?
- Các chứng cứ khoa học được phân tích và minh hoạ bằng các số liệu thống kê
tạo sức thuyết phục người đọc
? Qua phân tích em hãy khái quát lại những tác hại của thuốc lá đối với cá
nhân người hút ?
=> Thuốc lá có tác hại to lớn đến sức khoẻ, kinh tế cũng như đạo đức
nhân cách của người hút.
? Hiện nay ở các trường học có tình trạng học sinh hút thuốc lá không?Nguyên
nhân nào dẫn đến việc HS hút thuốc lá? Việc học sinh hút thuốc lá có những tổn
hại gì về nhân cách, đạo đức?(Tích hợp GDCD, kỹ năng sống)
- HS tự trình bày, GV kết luận, có thể hướng đến ý sau: Tình trạng HS hút thuốc
lá ở THCS chiếm tới 15%, đa số là HS nam. Nguyên nhân do bạn bè rủ rê hoặc
bắt chước người lớn, muốn khẳng định mình. Những hành vi đó dẫn đến nhân
cách đạo đức bị suy đồi: dối trá, lừa đảo, ăn trộm, giết người, cướp của,.v.v.
? Nếu bản thân em bị rủ rê hoặc có người bạn hút thuốc lá em sẽ làm gì? (Tích
hợp kỹ năng sống)
- HS tự trình bày, GV kết luận, có thể hướng đến ý sau: Kiên quyết từ chối khi bị
rủ rê, khuyên bạn bỏ thuốc lá. Nếu không hiệu quả có thể nhờ người lớn can
thiệp.
- GV chuyển ý:

11


Bên cạnh những tác hại của thuốc lá với những cá nhân hút thì thuốc lá
còn ảnh hưởng đến cộng đồng như thế nào.
b. Tác hại của thuốc lá với cộng đồng
GV cho h/s theo dõi phần " Có người bảo…phạm pháp".
GV đọc câu “Có người bảo ...”
GV khẳng định: Câu nói trên là câu nói khá phổ biến của những người hút
thuốc lá.
? Em có nhất trí với ý kiến đó không? Theo em câu nói đó thể hiện suy nghĩ gì
của người nghiện thuốc lá?(GV yêu cầu HS trao đổi theo bàn)
- Câu nói thể hiện thái độ thiếu tôn trọng người khác, vô trách nhiệm
trước gia đình, cộng đồng của những người hút thuốc lá.
- Thể hiện họ chưa nhận ra tác hại của việc hút thuốc lá.
? Có quy định về cấm hút lá nơi công cộng không?(Tích hợp GDCD)
- Hút thuốc lá nơi công cộng vừa vi phạm đạo đức vừa vi phạm pháp luật
thể hiện sự thiếu tôn trọng người khác (Bài 3- GDCD 8, Luật cấm hút thuốc lá
nơi công cộng ban hành năm 2013)
? Tác giả đã phản bác lại ý kiến bằng các chứng cứ nào?
- Tác giả nêu lên những tác hại do khói thuốc gây nên:
+ Vợ con, những người làm việc cùng phòng với người nghiện thuốc lá
cũng bị nhiễm độc, cũng đau tim mạch, viêm phế quản, cũng bị ung thư…
+ Ảnh hưởng đến thai nhi khi những người mang thai hít phải.
+ Hút thuốc là đầu độc cho con em và là gương xấu cho con em…
Máy chiếu hình ảnh

? Em có nhận xét gì về những lời cảnh báo trên về tác hại của thuốc lá đối với
những người xung quanh?.
- Lời cảnh báo xuất phát từ thực tiễn, có căn cứ. Nó đã bác bỏ ý kiến nông

cạn và vô trách nhiệm của ai đó.
? Qua đó em thấy thuốc lá ngoài tác hại đối với cá nhân người hút còn có
tác hại như thế nào đối với cộng đồng ?
=> Thuốc lá có tác hại to lớn đối với sức khỏe của cộng đồng.
Gv y/c HS chú ý vào câu: Tỉ lệ …ngang vói tỉ lệ …
12


? Tác giả đã sử dụng những phương pháp nào để thuyết minh tác hại của
thuốc lá?
? Em có nhận xét gì về bài thuyết minh của tác giả?
- Phương pháp thuyết minh ( Ngữ văn 8- Tiết 47)
+ Thông báo: tình hình thực trạng.
+ Dùng số liệu cụ thể.
+ Phân loại, phân tích.
+ Dùng phương pháp so sánh. ..
=> Rất thuyết phục.
GV KQ chuyển ý: Từ những phân tích nêu trên tác giả đưa ra kiến nghị
gì cô và các em chuyển sang phần 3
3. Những kiến nghị:
GV y/c HS quan sát đoạn văn cuối
? Tác giả đã đã đưa ra những dẫn chứng nào về các chiến dịch chống
thuốc lá ở các nước phát triển?
- Ở Bỉ…đô la
- Khắp nơi, những tài liệu… truyền hình
- Chỉ trong vài năm…không còn thuốc lá.
- Nước ta… ôn dịch này
Máy chiếu hình ảnh

13

? Từ các dẫn chứng đó em thấy tác giả sử dụng những phương pháp thuyết
minh nào? Tác dụng của phương pháp thuyết minh này là gì?
- Phương pháp thuyết minh.
+ Bằng các ví dụ, số liệu thống kê cụ thể.
+ So sánh
+ Đưa ra lí lẽ để phân tích lập luận.
= > Hiểu rõ tác hại của thuốc lá và quyết tâm chống lại loại ôn dịch này.
? Câu " Nghĩ mà kinh!" thuộc kiểu câu gì phân theo mục đích nói? Thể hiện thái
độ gì của tác giả?
- Câu cảm thán=> Thái độ kiên quyết chống lại ôn dịch thuốc lá.
? Em có biết ở trường, lớp em có bạn nào hút thuốc lá không?Nếu có em sẽ nói
gì với bạn ấy?
? Giả sử ở gia đình em có bố hoặc anh hút thuốc lá, sau khi học văn bản này em
sẽ nói bố hoặc anh điều gì?
? Là một HS em sẽ làm gì để chống thuốc lá ?
GV: Để phòng chống thuốc lá thế giới lấy ngày 31/5 là ngày phòng
chống thuốc lá.
Như vậy để chiến dịch chống thuốc lá thành công mỗi chúng ta sẽ phải là
một tuyên truyền viên tích cực cho mọi người hiểu rõ hơn tác hại của thuốc lá để
phòng tránh.
? Trong thực tế em thấy việc chống lại nạn dịch này như thế nào?
? Tại sao lại cấm hút thuốc lá mà không cấm sản xuất thuốc lá?
GV: Cấm hút thuốc lá nhưng vẫn sản xuất vì việc sản xuất thuốc lá là
công việc lâu đời của một bộ phận không nhỏ trong xã hội. Nếu cấm sản xuất
thuốc lá sẽ có rất nhiều người chuyên làm thuốc lá thất nghiệp. Cộng đồng quốc
tế chưa tìm ra giả pháp nào có thể giải quyết hết công ăn việc làm cho họ. Có thể
nói đây là vấn đề nan giải không thể một lúc có thể giải quyết được. Ngăn cấm
tất cả mọi người không được hút thuốc lá và sản xuất thuốc lá là điều chưa thực

hiện được. Nên hiện nay chỉ có thể hạn chế bằng cách đánh thuế cao đối với mặt
hàng này mà thôi. Bên cạnh đó kết hợp với tuyên truyền, vận động.
Để cảnh báo tác hại của thuốc lá nhà nước bắt buộc các nhà sản xuất in
những hình ảnh ghê sợ thuốc lá gây lên lên bao bì.
? Vậy để thực hiện được kiến nghị đó theo em mọi người phải làm gì?
- Máy chiếu hình ảnh và Quyết định 1315/QĐ- TTg của Thủ tướng
chính phủ.
*Theo quyết định 1315/QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ , kể từ ngày
1 – 1- 2010, người vi phạm quy định cấm hút thuốc lá tại lớp học, nhà trẻ, các cơ
sở y tế, thư viện, rạp chiếu phim, nhà hát, nhà văn hóa, vũ trường, bến xe, bến
cảng, các khu sản xuất và nơi làm việc trong nhà, nơi có nguy cơ cháy nổ cao và
phương tiện giao thông công cộng … sẽ bị nhắc nhở, cảnh cảo đến phạt tiền từ
50 đến 100 ngàn đồng cho mỗi lần vi phạm. Thanh tra chuyên ngành của các bộ,
ngành, UBND có nhiệm vụ kiểm soát việc thực hiện và sử phạt.
Bộ y tế đang hoàn thiện dự thảo sửa đổi nghị định 46/CP của chính phủ về
sử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Theo đó, cá nhân hút thuốc ở rạp
14


hát, rạp chiếu phim, phòng họp, sàn nhảy, trường học, nhà trẻ, trên phương tiện
giao thông công cộng sẽ bị phạt từ 50 đến 200 nghìn đồng.
* Ngày 31 tháng 5 hàng năm là ngày thế giới không khói thuốc lá.

GV khái quát chuyển ý
HĐ4:
III. Tổng kết:
Hoạt động nhóm(3 nhóm- 3')
Nhóm 1: Bài văn có sức thuyết phục bởi nghệ thuật gì?
Nhóm 2: Em hiểu gì về tác hại của thuốc lá sau khi học xong văn bản
“Ôn dịch, thuốc lá”?

Nhóm 3: Nêu ý nghĩa của văn bản?
Máy Chiếu kết quả.
HS: Đọc ghi nhớ (SGK)
1. Nghệ thuật:
- Kết hợp lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động với thuyết minh cụ thể,
phân tích trên cơ sở khoa học.
- Sử dụng thủ pháp so sánh để thuyết minh một cách thuyết phục về vấn
đề y học liên quan đến tệ nạn xã hội.
2. Nội dung:
15


- Nêu tác hại của việc hút thuốc lá là rất nguy hiểm đến sức khỏa của
người hút và người xung quanh.
- Phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ nạn hút thuốc lá.
IV. Luyện tập:
1. GV gọi 1-2 HS lên trình bày thuyết trình sản phẩm tranh vẽ và sưu tầm về
đề tài “Một môi trường không khói thuốc lá”. (Tích hợp Mỹ thuật)

(Tranh tuyên truyền của học sinh)

(Học sinh trường THCS Ngọc Trạo thuyết trình sản phẩm)

2. Em hãy sưu tầm bài hát về thuốc lá và hát một đoạn bài hát đó (Tích hợp
Âm nhạc):
- GV cho HS nghe bài hát “ Hút thuốc lá là chết” trên videoclip quảng cáo của
VTV1
16

- GV chiếu videoclip tuyên truyền về chống hút thuốc lá cho HS xem (Tích hợp
kỹ năng sống)

3. Cả lớp hát bài “Ngôi nhà chung của chúng ta” của nhạc sĩ Hình Phước
Liên.
E. Hướng dẫn học bài:
1. Bài cũ:
- Yêu cầu HS nắm được nội dung và nghệ thuật của văn bản. Thấy rõ tác
hại của thuốc lá từ đó có thái độ lên án phê phán loại tệ nạn này?
- Sau khi học song văn bản “ Ôn dịch thuốc lá” em hãy vận dụng kiến
thức đã học để viết bài luận về tác hại của thuốc lá và giải pháp khắc phục.
Yêu cầu: Tích hợp liên môn với các môn như: Sinh học, Hóa học, Giáo dục
công dân, Toán học….để giải quyết các tình huống trong bài học và trong thực
tiễn cuộc sống.
2. Bài mới: HS chuẩn bị bài tiếp theo “ Bài toán dân số” và cho biết vấn
đề chính mà tác giả đặt ra trong văn bản này là gì?
17


VII. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP:
* Cách thức đánh giá:
1. Hình thức vấn đáp:
? Theo em luật phòng chống hút thuốc lá ở Việt Nam có hiệu lực từ ngày
1/5/2013 có ý nghĩa như thế nào đối với sức khỏe con người cũng như môi
trường xung quanh?
Yêu cầu học sinh trả lời được:
- Nó có ý nghĩa vô cùng thiết thực đối với sức khỏe con người và với môi
trường xung quanh bởi:
+ Giảm tỉ lệ người mắc các bệnh về tim mạch, nhồi máu cơ tim, bệnh phế
quản, đặc biệt là bệnh ung thư…

+ Làm cho môi trường sống của chúng ta trong sạch hơn, mọi người sống
vui vẻ, trong lành.
+ Giảm thiểu các tệ nạn xã hội.
2. Bài viết:
Đề bài: Trong gia đình em có bố hoặc anh trai hút thuốc lá:
Sau khi học song văn bản trên em thấy tác hại của thuốc lá là vô cùng
khủng khiếp nên em đã thuyết phục bố hoặc anh bỏ thuốc lá. Hãy vận dụng kiến
thức từ nội dung bài học và kiến thức liên môn để giải quyết tình huống trên qua
một bài luận.
Hướng dẫn viết bài:
Mở bài: Dẫn dắt, giới thiệu, nêu vấn đề cần nghị luận.
Thân bài: Cần đảm bảo các luận điểm sau:
Luận điểm 1: Thực trạng của hiện tượng hút và nghiện thuốc lá hiện nay.
Luận điểm 2: Nguyên nhân của hiện tượng hút thuốc lá ở mọi lúc mọi
nơi( hút thuốc lá khi vui, buồn… vì thích học đòi…)
Luận điểm 3: Tác hại của khói thuốc lá đối với người hút và những người
xung quanh.(về sức khỏe, kinh tế gia đình, trật tự trị an xã hội…)
Luận điểm 4: Giải pháp thực hiện: ( Của thế giới, của việt nam, của bản
thân…)
Kết bài:
- Khẳng định lại vấn đề nghị luận.
- Đưa ra lời khuyên thiết thực.
- Liên hệ với bản thân, gia đình, làng xóm…
VIII. SẢN PHẨM CỦA HỌC SINH:
1. Kết quả trực tiếp từ giờ học.
2. Các bài viết nghị luận: (có sản phẩm minh hoạ)
Chất lượng và số lượng học sinh đạt yêu cầu trở lên, sau khi tiếp thu dự án:
26 em tham gia viết bài:
+ Có 2 em đạt (9-10 điểm)
+ Có 7 em đạt (7-8 điểm)

+ Số em còn lại đạt điểm trung bình.
Từ kết quả học tập của các em, tôi nhận thấy việc tích hợp kiến thức liên
môn vào một môn học nào đó là việc làm hết sức cần thiết, có hiệu quả rõ rệt đối
18


với học sinh. Việc tích hợp kiến thức liên môn giúp các em học sinh không chỉ
giỏi một môn mà cần biết kết hợp kiến thức các môn học lại với nhau để trở
thành một con người phát triển toàn diện. Đồng thời việc thực hiện những sản
phẩm này sẽ giúp người giáo viên không ngừng trau dồi kiến thức của các môn
học khác để dạy bộ môn mình tốt hơn, đạt hiệu quả cao hơn. Trong quá trình
thực hiện dự án dạy học này bản thân tôi nghĩ rằng sẽ tránh được những hạn chế,
thiếu sót rất mong nhận được sự góp ý chân thành từ đồng nghiệp và các cấp
quản lý giáo dục để tôi có thể làm tốt hơn trong quá trình công tác của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn
Ngọc Trạo, ngày 15 tháng 12 năm 2016
Nhóm thực hiện
Nguyễn Thị Thìn
Bùi Thị Thanh Bình

19