SLIDE BÀI GIẢNG SINH LÝ SINH SẢN

SINH LÝ SINH SẢN
Nguyễn Trung Kiên

LOGO


LOGO

Nội dung

1

Dậy thì và mãn dục

2

Mang thai và nuôi con bằng sữa me

3

Cơ sở sinh lý của các biện pháp tránh thai

www.themegallery.com


LOGO

1. DẬY THÌ VÀ MÃN DỤC

1.1. Dậy thì


Dậy thì là hiện tượng mở đầu của đời sống
sinh sản, hormon sinh dục bắt đầu được bài
tiết dẫn đến các hoạt động của cơ quan sinh
dục

www.themegallery.com


LOGO

Biểu hiện của dậy thì
Sinh dục
thứ phát

Hormon
sinh dục
 sinh dục

 CC-CN

www.themegallery.com


LOGO

Tuổi dậy thì
Tuổi dậy thì
sớm, ảnh hưởng XH

Nữ: 13-14 tuổi
Lần có kinh đầu
tiên

Nam: 15-16 tuổi
Lần xuất tinh
đầu tiên
Kích thước tinh
hoàn >4cm3

www.themegallery.com


LOGO

Cơ chế dậy thì
Sự chín của hệ viền
Vùng hạ đồi  GnRH
Tuyến yên  FSH và LH
Tuyến sinh dục  Hormon SD

www.themegallery.com


LOGO

1. DẬY THÌ VÀ MÃN DỤC

1.2. Mãn dục


Mãn dục là một trong những hiện tượng mở
đầu của sự lão hóa do giảm nồng độ hormon
sinh dục và sự ngừng hoạt động của các cơ
quan sinh dục

www.themegallery.com


Mãn dục ở nam và nữ

LOGO
NAM

49-50 tuổi
•Giảm tình
dục
•Béo bụng,
 cơxương,
tim mạch,
ngủ ngáy, 
tập trung,
da, tóc
•

45-55 tuổi
•Chấm dứt
sinh sản
•Tiền mãn
kinh và

mãn kinh
thật sự
•

Tuổi
ĐN
Biểu hiện

Nữ

www.themegallery.com


LOGO

Biểu hiện

Béo phì bụng (phân
biệt với béo mông, đùi

Lo âu, căng thẳng,
cơn bốc hỏa

Cáu gắt

Nguy cơ bệnh lý: xơ vữa động mạch, loãng xương, nhiễm trùng
sinh dục và tiết niệu, đái tháo đường typ 2.

www.themegallery.com

2. MANG THAI VÀ NUÔI CON BẰNG SỮA ME

LOGO

2.1. Mang thai
1

2

3

Thụ tinh

Trứng thụ tinh phân chia và
di chuyển vào buồng tử
cung
Phôi làm tổ

www.themegallery.com


Thụ tinh

LOGO

1

2

hợp tử lưỡng
bội: Tinh trùng

Vị trí thụ tinh:

KN thụ tinh:

1/3 ngoài VT

. Tinh trùng:
12–2472 giờ
. Trứng: 24giờ

+ trứng

3

www.themegallery.com


LOGO

Enzym hyaluronidase ở đầu tinh trùng

www.themegallery.com


LOGO

Trứng thụ tinh di chuyển, làm tổ

3-4 ngày

Dinh dưỡng từ dịch vòi trứng

1-3 ngày
2 tuần đầu dinh dưỡng từ
dịch nội mạc tử cung

www.themegallery.com


LOGO

Đáp ứng của cơ thể me khi mang thai

  hầu hết các hormone (FSH, LH*)
• Phát triển cơ quan sinh dục.
  lưu lượng tim.
  thể tích máu (huyết tương).
  thông khí hô hấp.
  trọng lượng cơ thể (8 – 12kg).
  nhu cầu tiêu thụ các chất dinh dưỡng.

www.themegallery.com


LOGO

Chức năng của nhau thai
Nhau thai

Hormon

* hCG
* Estrogen và
progesteron
* Relaxin
* hCS

1
Trao đổi chất

2

3

Miễn dịch

Nội tiết
www.themegallery.com


LOGO

❖ hCG (human chorionic
gonadotropin)
Glycoprotein (#LH)

- Chẩn đoán thai sớm
- Thai trứng và bệnh

tế bào nuôi

Tế bào lá nuôi
Bản chất
Nguồn gốc

Ứng dụng
Xuất hiện
Tác dụng

Máu: N8–9
W10-12
W16–20
Nước tiểu: N14

Ngăn hoàng thể thoái hóa
www.themegallery.com


LOGO

❖ Estrogen và progesteron
Bản chất: steroid

Tăng sinh tế bào mô thai

Nguồn gốc:
- Nhau thai
- Hoàng thê

Tuyến vú: chuẩn bị cho
tác dụng của prolactin
cơ xương, đường SD
ngoài, giãn khớp

TC, (-) co bóp, bài tiết
niêm dịch, glycogen.

www.themegallery.com


LOGO

❖ Relaxin

 Bản chất: polypeptid
 Nguồn gốc: hoàng thể, nhau thai.
 Tác dụng:
* Giãn d/c khớp mu, cùng chậu.
* Mềm, giãn CTC

www.themegallery.com


LOGO

❖ hCS (human chorionic somatomamotropin)

 Bản chất: protein
 Nguồn gốc: nhau thai, W5, tăng dần.

 Tác dụng:
Phát triển tuyến vú.
Tác dụng tăng trưởng # GH

www.themegallery.com


LOGO

❖ Chuyển da

Quá trình diễn biến của nhiều hiện tượng:
Estrogen

Oxytocin

CƠN CO TỬ CUNG*
Cổ tử cung xóa - mở
Sổ thai - nhau
www.themegallery.com


LOGO

❖ Hậu sản

 6 tuần sau sinh
 Cơ thể mẹ:
Cơ quan sinh dục*  bình thường
Tuyến vú: tiếp tục phát triển

www.themegallery.com


2.2. Nuôi con bằng sữa me

LOGO

Estrogen:  hệ thống ống tuyến
Các hormon

Thai
ky

Oxytocin
Tiết
: đẩy
sữa
sữa vào
ống
tuyến

Tuyến vú

Tiết
sữa

Thai
ky
Progesteron:

 thùy và
nang tuyến

Thai
ky
hCS:  tuyến vú

Prolactin: phân tiết sữa
www.themegallery.com


LOGO

www.themegallery.com


LOGO

Các
Các yếu
yếu tố
tố ảnh
ảnh hưởng
hưởng bài
bài tiết
tiết sữa
sữa

Sữa me

Mút núm vú

Tâm lý

Thuốc

Rượu,
thuốc lá

www.themegallery.com


LOGO

5. CƠ SỞ SINH LÝ
CỦA CÁC BIỆN PHÁP TRÁNH THAI

Thụ tinh

Trứng thụ tinh phân chia,
di chuyển

Mang thai

Trứng làm tổ và phát triển

www.themegallery.com