kháng sinh tác động ức chế tổng hợp thành vi khuẩn

KHÁNG SINH TÁC ĐỘNG ỨC CHẾ
TỔNG HỢP THÀNH VI KHUẨN

BETA LACTAM
GLYCOPEPTID


NHÓM BETA-LACTAM



NỘI DUNG
 Đại cương nhóm betalactam
 Nhóm penam
 Nhóm cephem
 Nhóm carbapenem
 Nhóm monobactam

 Chất kháng betalactamase


NHÓM BETA LACTAM
 Cấu trúc: Azetidin-2-on

3
2

O

4
1

N


CƠ CHẾ TÁC DỤNG

Gắn vào PBP

Ức chế TH
peptidoglycan

PBP: Penicillin binding protein

Tổn thương
thành TB VK


CẤU TRÚC THÀNH TB VK


CẤU TRÚC THÀNH TB VK


CƠ CHẾ ĐỀ KHÁNG
 Sự giảm tính thấm (VK gram âm, TK mủ xanh)
 Sản xuất bơm ngược KS (trực khuẩn mủ xanh,
E.coli, lậu cầu khuẩn)
 Sự thay đổi điểm “đích” PBP: là cơ chế đề kháng
chính của Staphylococci với methicillin,

pneumococci và enterococci với penicillin
 Tiết -lactamase (phổ biến nhất)


PHÂN LOẠI
 Penam: Penicillin
 Cephem: Cephalosporin
 Penem hay Carbapenem
 Monobactam
**** Các chất kháng betalactamase


S
S
R

R

6

B

R’

N

A
O

N

COOH

O

Penam

COOH

Cephem

R
R’

R

NH
N

O
COOH

O

Carbapenem

Monobactam
- Aztreonam


NHÓM BETA-LACTAM

PENAM
PENICILLIN

Penicillin G, V
Penicillin A
Penicillin M
Carboxy-Penicillin
Ureido-Penicillin

CEPHEM
CEPHALOSPORIN

Cephalosporin I
Cephalosporin II
Cephalosporin III
Cephalosporin IV

CARBAPENEM

Imipenem

MONOBACTAM

Aztreonam


NHÓM PENAM


Nhóm

Phổ kháng khuẩn

Penicillin G và V

+Cầu khuẩn Gram (+): liên cầu, phế

- Penicillin G

cầu, tụ cầu không tiết penicillinase.

(Benzylpenicillin)

+Cầu khuẩn Gram (-): meningococci,

- Penicillin V

gonococci.

(Phenoxymethyl

+Trực

penicillin)

anthrasis,

khuẩn

Gram

(+):

Bacillus

Corynebacterium

- Benzathin penicillin G diphteria, Listeria monocyto genus,
Clostridium.
- Procain penicillin G
+ Xoắn khuẩn Treponema pallidium.


Nhóm

Phổ kháng khuẩn

Penicillin A

Phổ kháng khuẩn của penicillin G +

(Aminopenicillin)

một số vi khuẩn Gram (-):

- Ampicillin

- E.coli, Samonella, Shigella.

- Amoxicillin

- Proteus mirabilis, Brucella.

- Bacampicillin

- Haemophilus influenza không tiết
beta- lactamase.


Nhóm

Phổ kháng khuẩn

Penicillin M
- Meticillin
- Oxacillin
- Cloxacillin

Tương tự penicillin G nhưng đặc biệt tác
động trên: MSSA tiết penicillinase nhạy
meti

- Nafcillin Na

Carboxy - penicillin
- Carbenicillin
- Ticarcillin
Ureido - penicillin
- Mezlocillin
- Piperacillin

Phổ kháng khuẩn của penicillin A thêm:
- Trực khuẩn mủ xanh (P.aeruginosa)

- Enterobacter
Phổ kháng khuẩn của penicillin A thêm:
- Trực khuẩn mủ xanh

- Enterobacter, Klebsiella, Bacteroides


 MSSA : meticillin sensitive Staphylococcus aureus
 MRSA: meticillin resistant Staphylococcus aureus
 CA-MRSA: community acquired MRSA


PENICILLIN NHÓM G & V
 Peni G bị phân hủy bởi acid dạ dày => IV, IM dạng muối
Na, K
 Peni V: bền trong pH dạ dày hơn Peni G => PO

 Penzathin Penicillin, Procain Penicillin: tác dụng kéo dài,
chỉ IM
 Phân bố rộng ở dịch và mô, kém vào hệ TKTW, mô xương,

mắt. Tăng khi màng não viêm nhiễm
 Tiêm IM, Tmax = 15 – 20 phút, T1/2 ngắn # 1/2 h
 Thải trừ chủ yếu qua thận ở dạng còn hoạt tính
 Kết hợp probenecid: trong trị lậu cầu

PENICILLIN NHÓM G & V
 TDP: thấp, chủ yếu dị ứng
Liều độc/ người suy thận: co giật, độc/ máu
 Chỉ định: NT phổi, máu, màng não, nội mạc tim,
giang mai, lậu, than...
 CCĐ: Tiền sử dị ứng

 Thận trọng/ người suy thận


PENICILLIN NHÓM G & V
 Dị ứng:
 Dị ứng với nhiều mức độ khác nhau, có tính miễn dịch
 1-10%: ngứa, mề đay, phát ban, viêm tróc da, viêm mạch,
đau nơi chính
 < 1%: HC stevens-Johnson, viêm da hoại tử, co thắt
thanh, khí quản, sốc phản vệ, viêm thận mô kẽ, thiếu máu
tiêu huyết, co giật

 Benzathin Peni, Procain Peni IM có thể rất đau và tạo áp xe
nơi tiêm
 IV > 10x106 Đv Peni có thể gây thừa Na hay K/ huyết nguy

hiểm ( tim mạch, co giật..)


AMINOPENICILLIN
 Ampicillin và amoxicillin
 Hiện bị đề kháng bởi nhiều VK G+ và G-, kể cả lậu

cầu


AMINOPENICILLIN
 Ampicillin:
 PO lúc đói ( hấp thu 40-50%) , IM , IV
 Hiệu lực trên Gr âm > Peni G,V.
 Không bền với betalactamase (kết hợp sulbactam)
 TDP: dị ứng, xáo trộn tiêu hóa, nấm Candida, đau

co thắt bụng ...


AMINOPENICILLIN
 Amoxicillin:
 PO (hấp thu 80-90%), ít bị ảnh hưởng bởi thức ăn
 Phổ kháng khuẩn ↔ ampicillin.
 Không bền với β-lactamase ( kết hợp acid
clavulanic).

 Còn dùng phối hợp trị H.pylori
 TDP: dị ứng, xáo trộn tiêu hóa (ít hơn ampicillin do
SKD cao), nhiễm nấm Candida...


PENICILLIN M
 Meticillin, Oxacillin, Dicloxacillin
 Kháng beta lactamase
 Là nhóm kháng sinh trị tụ cầu tiết penicillinase
MSSA

 Không có hiệu lực đối với tụ cầu kháng methicillin
MRSA
 Meticillin: gây viêm thận mô kẽ => không còn sử
dụng

 Dùng tiêm IM/IV 3-4 lần/ ngày


CARBOXY - PENICILLIN
 Ticarcillin, carbenicillin
 Bền với men cephalosporinase do VK tiết
 Có hiệu lực trên TK mủ xanh, Enterobacter,
Citrobacter tiết cephalsporinase
 Dùng IV

 Phối hợp acid clavulanic để tăng hiệu lực