BÔI THƯỜNG KHI NHÀ nước THU hồi đất TRÊN địa bàn xã MƯỜNG THAN

0
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN…………………………………………………………………………...
PHẦN 1: GIỚI THIỆU CHUYÊN ĐỀ..........................................................................1
PHẦN II: QUÁ TRÌNH TÌM HIỂU VÀ THU THẬP THÔNG TIN..............................4
2. Thời gian thu thập và phương pháp thu thập..............................................................4
2.1. Thời gian thu thập...................................................................................................4
2.2. Phương pháp thu thập thông tin..............................................................................5
2.3. Nguồn thu thập thông tin........................................................................................6
2.4. Các thông tin thu thập được....................................................................................7
2.5. Xử lý thông tin thu thập được.................................................................................8
2.5.1. Nội dung pháp luật về bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp............8
2.5.2. Thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về bồi thường khi nhà nước thu
hồi đất nông nghiệp trên địa bàn xã Mường Than........................................................11
PHẦN 3: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ.....................................................................16
3.1. Nhận xét về tình hình thực hiện công tác bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất
nông nghiệp trên địa bàn xã Mường Than từ năm 2015 -2017....................................16
3.2. Kiến nghị và một số giải pháp khắc phục những bất cập trong việc thực hiện các
quy định của pháp luật khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp ở xã Mường Than.......17
KẾT LUẬN.................................................................................................................21
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................23


LỜI CẢM ƠN
Từ khi bắt đầu bước chân vào giảng đường đại học cho đến khi khoá học kết
thúc, bản thân em luôn nhận được rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý thầy cô, gia
đình và bạn bè.
Với lòng biết ơn sâu sắc, em xin gửi lời cảm ơn đến quý thầy cô ở Khoa Luật,
Viện đại học mở Hà Nội đã cùng với khối kiến thức và tâm huyết của bản thân truyền
đạt những tri thức quý báu cho chúng em trong suốt thời gian 4 năm trên giảng đường
và đặc biệt trong học kỳ thực tập khoa và nhà trường đã tổ chức cho chúng em được đi

nghiên cứu thực tế và làm việc tại các cơ quan mà theo em việc này rất hữu ích đối với
sinh viên ngành luật kinh tế nói riêng và các chuyên ngành khác nói chung. Một lĩnh
vực đòi hỏi am hiểu kiến thức thực tiễn nhiều và kỹ năng tìm tòi học hỏi tổng hợp tri
thức xung quanh.
Em xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Uỷ ban nhân dân xã Mường Than, các cán
bộ, công chức đã hướng dẫn chúng em qua từng buổi thực tập cũng như những buổi
nói chuyện, thảo luận kiến thức chuyên môn. Nếu không có những lời chỉ dẫn, dạy bảo
của cán bộ, công chức thì em nghĩ đợt thực tập sẽ không đạt hiệu quả, không phát huy
được giá trị và chuyên đề báo cáo sẽ không đạt chất lượng. Một lần nữa, em xin chân
thành cảm ơn.
Lần đầu đi nghiên cứu thực tiễn tìm hiểu về bồi thường khi nhà nước thu hồi
đất nông nghiệp nên kiến thức của em còn hạn chế và còn nhiều bỡ ngỡ, xuống cơ sở
vẫn chưa phát huy được khả năng thu thập thông tin. Nên chuyên đề không tránh khỏi
những thiếu sót. Em kính mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý thầy cô,
các cán bộ, công chức và bạn bè để chuyên đề báo cáo của em trong lĩnh vực này được
hoàn thiện hơn.
Cuối cùng, em xin kính chúc quý thầy cô trong khoa và nhà trường có một sức
khoẻ tốt, hạnh phúc và thành đạt để tiếp tục sự nghiệp trồng người tiếp tục đưa những
chuyến đò tiếp theo qua sông.
Em xin chân thành cảm ơn
Than Uyên, ngày 22 tháng 07năm 2018
Người làm báo cáo


1
PHẦN 1: GIỚI THIỆU CHUYÊN ĐỀ

Đất nông nghiệp là tư liệu sản xuất đặc biệt không gì có thể thay thế được trong
sản xuất nông, lâm nghiệp. Trong thế giới hiện đại, vấn đề an ninh lương thực đang là
một trong những thách thức mang tính toàn cầu, An ninh lương thực gắn liền với đất

nông nghiệp. Vì vậy việc bảo vệ chặt chẽ đất nông nghiệp là vấn đề có ý nghĩa đặc biệt
quan trọng. Tuy nhiên trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước nhu cầu
khách quan đặt ra là phải chuyển một tỷ lệ đất nông nghiệp thích hợp sang đất xây
dựng các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu đô thị mới và xây dựng cơ sở hạ tầng…
phục vụ sự nghiệp phát triển đất nước để giải quyết yêu cầu này Nhà nước thực hiện
thu hồi đất của người sử dụng đất nông nghiệp. Thu hồi đất không đơn giản chỉ là việc
làm chấm dứt quyền sử dụng đất của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đối với một diện
tích đất nông nghiệp nhất định. Việc thu hồi để lại những hậu quả về kinh tế - xã hội
cần kịp thời giải quyết duy trì sự ổn định kinh tế, xã hội nói chung và địa bàn thu hồi
đất nói riêng. Trong thời gian qua Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chính sách quan
tâm trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định
cư. Tuy nhiên đất đai và công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và tái định
cư khi Nhà nước thu hồi đất vẫn đang là vấn đề hết sức nhạy cảm và phức tạp, ảnh
hưởng đến nhiều mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Do đó, thực tế công tác bồi thường,
hỗ trợ giải phóng mặt bằng và tái định cư vẫn còn nhiều vướng mắc và tồn tại gây
nhiều bức xúc trong nhân dân. Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư
là yếu tố quyết định cho nhà đầu tư thực hiện dự án. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến nghĩa
vụ, quyền lợi của Nhà nước, tập thể, cá nhân có liên quan và tiến độ thi công của các
dự án. Đồng thời đòi hỏi cán bộ, công chức tham gia quá trình này phải có phẩm chất
đạo đức tốt, nắm chắc Hiến pháp, Pháp luật và các văn bản có liên quan, nhằm giải
quyết công việc vừa phải mềm mỏng, vừa phải cứng rắn và đúng người, đúng việc.
Thực hiện tốt công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư cho các đối
tượng nằm trong khu vực giải tỏa không những có ý nghĩa quyết định để các công
trình, dự án được thực hiện theo đúng tiến độ, mà còn góp phần ổn định kinh tế, xã hội
cho địa bàn dân cư khu vực giải tỏa, giải phóng mặt bằng. Mặt khác, công việc bồi
thường, tái định cư được giải quyết một cách thỏa đáng chứng tỏ năng lực, phẩm chất
của cán bộ, công chức và hiệu quả của công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực này,
tạo lòng tin trong dân đối với Đảng, Nhà nước và các cấp chính quyền địa phương.

2
Đây chính là động lực để nhân dân tự giác chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của Nhà nước và thực hiện nghĩa vụ của mình đối với Nhà nước.
Tuy nhiên, trên thực tế công tác giải phóng mặt bằng của rất nhiều dự án đang
gặp khó khăn, vướng mắc. Đa số các dự án chậm tiến độ bàn giao mặt bằng cho nhà
đầu tư, nhất là các dự án có quy mô sử dụng đất lớn, công trình trọng điểm của tỉnh và
của quốc gia. Mặt khác do công tác giải phóng mặt bằng tác động lớn đến đời sống
người dân có đất bị thu hồi, nhất là quyền lợi kinh tế, vấn đề việc làm, ổn định đời
sống tại nơi tái định cư nên ở nhiều dự án vẫn còn xảy ra tình trạng đơn thư khiếu nại,
thậm chí còn có những trường hợp khiếu kiện kéo dài, khiếu kiện vượt cấp. Giải quyết
khiếu nại là trách nhiệm nặng nề của các cơ quan quản lý nhà nước, có vụ xảy ra rất
phức tạp, để giải quyết thỏa đáng còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Đây là vấn đề
gây không ít khó khăn trong công tác quản lý nhà nước ở trên địa bàn xã. nói riêng và
cả nước nói chung. Ngày 23/04/2015 Uỷ ban nhân dân tỉnh Lai Châu đã ra Quyết định
số 09/2015/QĐ-UBND quy định cụ thể về các mức bồi thường về đất, tài sản và các
chính sách hỗ trợ, tái định cư. Giao nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các
cơ quan chức năng như cấp huyện (thị xã, thành phố thuộc tỉnh), chức năng của cấp xã
trong công tác giải phóng mặt bằng. Cùng đó là trách nhiệm của các cơ quan chức
năng có liên quan, nghĩa vụ và quyền lợi của người bị thu hồi đất.
Xã Mường Than là một xã đặc biệt khó khăn của huyện Than Uyên, tỉnh Lai
Châu. Trên toàn địa bàn xã, công tác bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất gặp rất
nhiều khó khăn. Việc bồi thường chưa tương xứng với mức độ thiệt hại đã gây ra nhiều
bức xúc trong nhân dân, từ đó đã có không ít trường hợp người dân không nhận tiền
bồi thường, hỗ trợ dẫn đến khiếu kiện kéo dài.
Từ những yêu cầu trên căn cứ vào những kiến thức cơ bản trong các ngành
luật, được thầy, cô truyền đạt, trang bị trong thời gian học tập và những kiến thực
thực tiễn khi được phân công về thực tập tại xã Mường Than. Em quyết định lựa
chọn chuyên đề: “Thực tiễn thực hiện các quy định pháp luật về bồi thường khi
nhà nước thu hồi đất nông nghiệp trên địa bàn xã Mường Than”. Do thời gian
thực tập ngắn kiến thức, kinh nghiệm có hạn, vốn sống tích lũy không nhiều, nên mặc

dù đã rất cố gắng tìm hiểu, thu thập thông tin, nghiên cứu các kiến thức pháp luật về
bồi thường đất, các văn bản của Hội đông nhân dân về công tác di dân tái định cư.
Nhưng bài viết của em khó tránh khỏi những sai sót, nhìn nhận vấn đề có thể còn


3
mang tính chủ quan. Rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý thầy cô, bạn
bè để bài viết của em được hoàn thiện hơn.
Trong chuyên đề này em tập trung triển khai một số nội dung sau:
- Giới thiệu chuyên đề
- Trình bày quá trình tìm hiểu thu thập thông tin nơi thực tập:
+ Thời gian thu thập;
+ Phương pháp thu thập;
+ Nguồn thu thập tư liệu và các thông tin thu thập được;
+ Xử lý thông tin đã thu thập được (Phân tích, bình luận, đánh giá).
- Nhận xét và kiến Nghị:
+ Nhận xét
+ Kiến nghị

PHẦN II: QUÁ TRÌNH TÌM HIỂU VÀ THU THẬP THÔNG TIN


4
Thực tiễn thực hiện các quy định pháp luật về bồi thường khi nhà nước thu
hồi đất nông nghiệp là chuyên đề có phạm vi nghiên cứu rộng, phức tạp liên quan
đến nhiều lĩnh vực khác nhau như luật học, xã hội học, kinh tế học, chính trị học,
Tuy nhiên trong khuôn khổ một bài báo cáo em tập trung nghiên cứu tìm hiểu những
vấn đề lý luận, thực tiễn về bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp ở
Mường Than thông qua việc tìm hiểu, đánh giá nội dung Luật đất đai 2013 và các
văn bản hướng dẫn thi hành về bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp trên

địa bàn tỉnh Lai Châu nói chung và xã Mường Than nói riêng. Em tập trung nghiên
cứu các quy định về bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp để sử dụng vào
mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích công cộng vì mục tiêu phát triển kinh tế trên
địa bàn xã. Tập trung phân tích quy định của pháp luật về bồi thường, hỗ trợ khi nhà
nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân vì đây là chủ thể cơ bản sử
dụng đất nông nghiệp và những bất cập trong vấn đề bồi thường cũng chủ yếu xảy ra
với các đối tượng này.
2. Thời gian thu thập và phương pháp thu thập
2.1. Thời gian thu thập
Được phân công thực tập tại Uỷ ban nhân dân xã Mường Than trong vòng 2
tháng từ ngày 25 tháng 06 năm 2018 đến ngày 17 tháng 8 năm 2018. Ngay từ khi vào
cơ quan thực tập bản thân em đã cố gắng sử dụng những kiến thức lý luận đã học tập
trên giảng đường đại học vào vận dụng thực tiễn công việc tại xã. Giúp việc cho các
công chức chuyên môn tại xã như công chức tư pháp hộ tịch, công chức địa chính
xây dựng nông nghiệp môi trường và các công chức khác. Đi xuống các bản, làng
tìm hiểu nắm bắt địa bàn. Đồng chí Chủ tịch đã giao cho đồng chí Phó chủ tịch Đàm
Vũ Anh hướng dẫn đoàn thực tập cũng như các công chức có liên quan đến chuyên
môn chỉ bảo nghiên cứu, tìm hiểu quy định của Pháp luật. Khi vào thực tập em đã
quyết định lựa chọn tìm hiểu thực tiễn thực hiện các quy định pháp luật về bồi
thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp trên địa bàn xã làm chuyên đề báo cáo
của mình. Nhờ sự hướng dẫn, giúp đỡ của các cán bộ, công chức xã em đã tìm hiểu
được nhiều thông tin hữu ích liên quan trực tiếp đến nội dung chuyên đề báo cáo cụ
thể như sau:
+ Đọc, tìm hiểu các quy định của pháp luật liên quan đến quyền sử dụng
đất trong Hiến pháp 2013, Bộ luật dân sự 2015, Luật đất đai 2013, và các văn bản


5
hướng dẫn thi hành, Nghị quyết của hội đồng nhân dân liên quan đến lĩnh vực
bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp.

Đây là khâu đầu tiên trong viết báo cáo giúp em hình dung và nắm vững các
quy định của pháp luật liên quan đến lĩnh vực đất đai, bồi thường khi nhà nước thu
hồi đất.
+ Tìm hiểu về diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn cũng như diện tích đất
bị thu hồi và thực hiện chính sách bồi thường. Nghiên cứu quan sát bản đồ địa
chính tổng thể tại xã.
Nắm số liệu thực tế để làm căn cứ so sánh thu hồi đất qua các năm và chính
sách bồi thường.
+ Cùng địa chính xuống các hộ nằm trong diện bị thu hồi đất nông nghiệp
để tổng hợp ý kiến người dân.
Tìm hiểu, nắm bắt tâm tư nguyện vọng của người dân để hiểu về việc áp dụng
các quy định của pháp luật khin nhà nước thu hồi đất trên địa bàn.
+ Tiếp xúc và nghiên cứu hồ sơ về các trường hợp Thu hồi đất, và các chính
sách bồi thường
Tập trung nghiên cứu kỹ các hồ sơ thu hồi đất của từng hộ dân trên địa bàn xã.
Đáng giá tình hình thông qua nội dung các biên bản thỏa thuận, các số liệu thông kê về
các trường hợp bị thu hối đất, diện tích đất thu hồi, đơn giá bồi thường và các chính
sách hổ trợ khác .
Nghiên cứu kỹ các cách thức giải quyết, quy định pháp lý áp dụng, kết luận của
các cá nhân, phòng ban có thẩm quyền
2.2. Phương pháp thu thập thông tin
Phương pháp thu thập thông tin là cách thức nghiên cứu, nhìn nhận các sự vật
hiện tượng trong cuộc sống.Khi làm báo cáo chuyên đề nếu người viết lựa chọn được
phương pháp thu thập thông tin phù hợp đúng đắn, khoa học thì người viết sẽ khai
thác được tối đa các thông tin trong thực tiễn vận dụng vào bài. Lượng thông tin thu
thập được sẽ mang tính khách quan. Ngược lại nếu lựa chọn phương pháp thu thập
không phù hợp làm quá trình thu thập thông tin mất thời gian, tốn kém công sức mà
ko hiệu quả.

6
Trong phạm vi chuyên đề này để có được những thông tin bổ ích phục vụ cho
nội dung bài em lựa chọn sử dụng các phương pháp thu thập thông tin và phương
pháp nghiên cứu sau:
+ Phương pháp quan sát bản đồ địa chính;
+ Phương pháp thăm dò dư luận ý kiến của các hộ có tranh chấp về thừa kế
quyền sử dụng đất tại địa bàn xã;
+ Phương pháp nghiên cứu kết hợp phương pháp phân tích khi tiếp xúc các hồ
sơ về bồi thường đất nông nghiệp; phương pháp quan sát, phỏng vấn khi trực tiếp đi
khảo sát địa chính, xuống cơ sở tại các làng bản có đất bị thu hồi.
+ Phương pháp thống kê, tổng hợp và phương pháp so sánh, phương pháp logic
hệ thống được sử dụng khi xem xét sổ, nghiên cứu hồ sơ vụ việc dân sự.
+ Phương pháp phân tích được sử dụng khi nghiên cứu những vấn đề lý luận về
bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp và pháp luật về bồi thường khi nhà
nước thu hồi đất nông nghiệp và pháp luật về bồi thường khi nhà nước thu hồi đất
nông nghiệp.
+ Phương pháp tổng hợp, phương pháp diễn giải được sử dụng khi phân tích,
định hướng việc hoàn thiện pháp luật về bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông
nghiệp.
+ Phương pháp đánh giá, phương pháp đối chiếu được sử dụng khi đánh giá
bình luận thực tế thi hành các quy định về bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất
nông nghiệp.
2.3. Nguồn thu thập thông tin
Nguồn thông tin chính là tư liệu tạo nên nội dung bài viết vì vậy trong suốt quá
trình đi thực tập bản thân em bên cạnh những kiến thức lý luận đã học tập nghiên cứu.
Em đã cố gắng thu thập các thông tin thực tiễn để phục vụ cho chuyên đề báo cáo.
Trong quá trình thực tập em đã thu thập được các thông tin sau:
- Quyết định thu hồi đất của Uỷ ban nhân dân huyện;
- Quyết định hỗ trợ, bồi thường;
- Biên bản Họp thôn, thông báo về Thu hồi Đất;

- Biên bản Thỏa thuận của chính quyền với các hộ dân có đất nông nghiệp bị
thu hồi;
- Hồ sơ đo đạc;


7
- Báo cáo tổng kết Uỷ ban nhân dân huyện; Uỷ ban nhân dân xã qua các năm cụ
thể từ năm 2015 – 2017;
- Một số trường hợp bồi thường trên địa bàn xã Mường Than
2.4. Các thông tin thu thập được
Từ các nguồn được sử dụng để thu thập thông tin, tư liệu. Em đã chắt lọc và
tổng hợp các thông tin cần thiết để cung cấp cho báo cáo của mình và kết quả thu thập
được như sau:
Bảng 1. Bảng số liệu thống kê tình hình thu hồi đất nông nghiệp tại địa bàn
xã Mường Than (2015 - 2017)
Năm 2015

Tổng

số Trường

trường

hợp

hợp
hồi

Năm 2016

04
07

thu được bồi
thường
Trường

Năm 2017

01

07

05

hợp
không

09

được bồi
thường
Trường

11

02

05

5900m2

4000m2

3500m2

hợp
Tổng diện được bồi
tích đất bị thường
Trường
thu hồi
hợp
không
được bồi
thường

2000m2

5500m2
1760m2

7660

5900m2

m2
1900m2


8

Bảng 2. Bảng số liệu thống kê các trường hợp thu hồi đất tại địa bàn xã
Mường Than (Từ 2015 - 2017)
Năm

STT
1
2
3
4
5

Trường hợp thu hồi

2015

2016

2017

2
2

7
1

4
1

Thu hồi đất vào mục đích công cộng
Thu hồi đất do do lấn chiếm trái phép

Thu hồi đất do sử dụng không đúng mục

1

đích, không có hiệu quả
Thu hồi đất do không hoàn thành nghĩa vụ

1
1

với Nhà nước
Thu hồi đất do đất cho thuê hết hạn mà

1

không gia hạn

Bảng 2. Bảng số liệu thống kê số tiền bồi thường thu hồi đất tại địa bàn xã
Mường Than (Từ 2015-2017)

Đơn vị: triệu đồng
Năm

Số tiền bồi thường

2015

150

2016

2017

200

170

2.5. Xử lý thông tin thu thập được
2.5.1. Nội dung pháp luật về bồi thường khi nhà
nước thu hồi đất nông nghiệp
Quy định chủ yếu trong luật đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành chứa
đựng các nội dung liên quan đến toàn bộ thủ tục, quy trình, cũng cách thức bồi thường
trên cơ sở các nguyên tắc, điều kiện được pháp luật quy định chúng bao gồm các nội
dung cơ bản sau:
* Các quy định về nguyên tắc bồi thường khi nhà nước thu
hồi đất nông nghiệp
Thu hồi đất là biện pháp pháp lý làm chấm dứt quan hệ pháp luật đất đai của cơ
quan nhà nước có thẩm quyền, thể hiện quyền lực nhà nước trong tư cách là người đại
diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai.


9
Nguyên tắc bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nói chung và khi nhà nước thu
hồi đất nông nghiệp nói riêng không thể thiếu trong pháp luật về bôig thường đất đai ở
Việt Nam. Các nguyên tắc này chính là những định hướng quan trọng cho công tác bồi
thường trên thực tế được thực hiện bảo đảm sự công bằng, dân chủ, đúng pháp luật.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi
đất nông nghiệp cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản được ghi nhận tại Nghị định
47/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 05 năm 2014 Nghị định của Chính phủ quy định về bồi
thường, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất. cụ thể:

Thứ nhất: Người bị thu hồi đất có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật thì
được bồi thường; trường hợp không đủ điều kiện để được bồi thường thì Uỷ ban nhân
dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xem xét để hỗ trợ. Việc bồi thường được đặt
ra khi nhà nước thu hồi đất sử dụng vào mục đích quốc phòng an ninh, lợi ích quốc
gia, lợi ích công cộng và vào mục tiêu phát triển kinh tế. Tuy nhiên đây không phải là
điều kiện duy nhất để được bồi thường. Việc bồi thường được xem như là sự bù đắp
những thiệt hại mà người sử dụng đất phải gánh chịu do việc thu hồi đất gây ra.
Trường hợp người sử dụng đất không đủ điều kiện được bồi thường thì họ sẽ được
xem xét hỗ trợ. Đối với trường hợp người trực tiếp sản xuất bị thu hồi đất nông nghiệp
mà không có đất nông nghiệp khác để bồi thường cho việc tiếp tục sản suất thì ngoài
việc được bồi thường còn được nhà nước hỗ trợ để ổn định cuộc sống được hỗ trợ đào
tạo chuyển đổi nghề, bố trí việc làm mới.
Thứ hai, Nhà nước thu hồi đất của người đang sử dụng vào mục đích nào thì
được bồi thường bằng việc giao đất mới có cùng mục đích sử dụng, nếu không có đất
để bồi thường thì được bồi thường bằng giá trị quyền sử dụng đất tính theo giá đất tại
thời điểm quyết định thu hồi.
Việc thực hiện nguyên tắc này đã dẫn đến một số khó khăn, vướng mắc do một
số cá nhân, tổ chức nhân cơ hội lợi dụng chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất phi
nông nghiệp. quy định nhà nước thu hồi đất của người đang sử dụng vào mục đích
nào. Thì được bồi thường bằng việc giao đất mới có cùng mục đích sử dụng. áp dụng
đối với thu hồi đất nông nghiệp cho thấy rõ ít có tính khả thi trên thực tế. Ở nhiều địa
phương quỹ đất nông nghiệp đã hết không thể còn đất để giao cho các hộ bị thu hồi.
Trong thời gian qua việc thu hồi đất nông nghiệp trên địa bàn là rất lớn việc bồi
thường bằng chính đất nông nghiệp là rất khó gây khó khăn. Vì vậy nhiều địa phương


10
đã lựa chọn phương thức bồi thường bằng tiền tương ứng với giá trị quyền sử dụng đất
tại thời điểm thu hồi.
Thứ ba: Trường hợp người sử dụng đất được bồi thường khi nhà nước thu hồi

đất mà chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với nhà nước theo quy định của
pháp luật thì phải trừ đi khoản tiền phải thực hiện nghĩa vụ tài chính vào số tiền được
bồi thường, hỗ trợ để hoàn trả ngân sách nhà nước.
Thứ tư: Chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất khi nhà nước thu hồi đất mà bị thiệt
hại thì được bồi thường.
Thứ năm: Nhà nước điều tiết một phần lợi ích từ việc thu hồi, chuyển mục
đích sử đụng đất để thực hiện các khoản hỗ trợ cho người có đất bị thu hồi
* Các quy định về điều kiện bồi thường khi nhà nước
thu hồi đất nông nghiệp
Theo quy định tại điều 75 Luật đất đai 2013 “Hộ gia đình, cá nhân đang sử
dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm,
Một là, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu
nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà
ở và tài sản khác gắn liền với đất (sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận) hoặc có đủ
điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài
sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp.” thì được bồi
thường khi nhà nước thu hồi đất.
Hai là, Những giấy tờ hợp lệ về quyền sử dụng đất được cơ quan nhà nước có
thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai qua các thời kỳ.
* Các phương thức bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp
Việc thực hiện bồi thường đối với đất nông nghiệp bị thu hồi có thể được thực
hiện theo hai phương thức được bồi thường bằng đất có cùng mục đích sử dụng hoặc
được bồi thường bằng tiền tính theo giá đất cùng mục đích sử dụng.
Thứ nhất về phương thức bồi thường đất bằng đất đây là phương thức bồi
thường mà trên thực tế cho thấy tính hiệu quả rất thấp bởi vì quy định này dường như
chỉ mang tính chủ trương, hình thức. Có thể thấy rằng trong các loại đất nhà nước thu
hồi nhằm mục đích công cộng thì đất nông nghiệp được thu hồi nhiều nhất. Trong khi
đó hiện nay ở các địa phương quỹ đất nông nghiệp đặc biệt là đất trồng lúa nước đã
được trao cho các hộ gia đình cá nhân sản xuất nông nghiệp sử dụng ổn định lâu dài

11
với thời hạn 20 năm hoặc 50 năm theo nguyên tắc giao cho thuê theo hiện trạng và căn
cứ vào số lượng nhân khẩu hiện có tại địa phương.
Thứ hai về phương thức bồi thường đất bằng tiền như đã tìm hiểu ở phần
nguyên tắc bồi thường giá đất để tính bồi thường là giá đất theo mục đích đang sử
dụng tại thời điểm có quyết định thu hồi đất do uỷ ban nhân dân cấp tỉnh công bố theo
quy định của Chính phủ. Vì vậy sẽ rất bất cập khi bồi thường đối với đất nông nghiệp
bị thu hồi. theo giá đất nông nghiệp do nhà nước quy định tại thời điểm thu hồi.
2.5.2. Thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về bồi thường khi nhà
nước thu hồi đất nông nghiệp trên địa bàn xã Mường Than
* Khái quát về địa bàn xã Mường Than
Mường Than là một xã thuộc huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu, Địa giới hành
chính. Đông giáp với xã Nậm Xé, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai và xã Hồ Bốn, huyện
Mù Căng Chải, tỉnh Yên Bái; Tây giáp các xã Mường Cang và Mường Mít, huyện
Than Uyên; Nam giáp với xã Hua Nà và thị trấn Than Uyên, huyện Than Uyên; Bắc
giáp với xã Phúc Than, huyện Than Uyên. Diện tích: 46,88km2, dân số đến năm 2017
là hơn 9.000 người. Năm 2006 một phần diện tích và dân số, bao gồm 5.628,32 ha
diện tích tự nhiên và 4.865 người của xã Mường Than được tách ra để thành lập
xã Phúc Than.
* Thực tiễn về công tác bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp
trên địa bàn xã Mường Than
Mường Than là một xã có lịch sử phát triển lâu đời dân số đông, kinh tế đang
ngày càng có sự chuyển mình phát triển mạnh mẽ. Được Đảng và Nhà nước quan tâm
nên trong thời gian qua trên địa bàn xã đã nhận được những nguồn vốn để tập trung
đầu tư xây dựng cơ bản giao thông, trường học, trạm y tế, nhà văn hoá cơ bản đã được
xây dựng khang trang, Cùng với việc đầu tư xây dựng đó thì diện tích đất nông nghiệp
trên địa bàn cũng được địa phương thu hồi để xây dựng các công trình công cộng và
giao thông. Qua các bảng số liệu thống kê thu thập được về tình hình thu hồi đất nông
nghiệp tại địa bàn xã Mường Than (Từ 2015-2017) ta thấy số trường hợp bị thu hồi đất

liên tục tăng: Năm 2015 là 5 trường hợp, đến năm 2016 tăng thêm 4 trường hợp lên 9
trường hợp, đến năm 2017 tăng thêm 2 trường hợp lên thành 11 trường hợp. Cụ thể:
- Năm 2015 có tổng là 5 vụ với tổng diện tích đất bị thu hồi là 5500m2. Thì
trong đó có 2 vụ là được nhà nước bồi thường (do Nhà nước thu hồi đất vào mục đích


12
công cộng), với diện tích là 3500m2, tương ứng với số tiền bồi thường là 150 triệu.
Còn 2 trường hợp không được bồi thường (do lấn chiếm đất trái phép và sử dụng
không đúng mục đích) với diện tích là 2000m2.
- Năm 2016 có tổng là 9 vụ với tổng diện tích là 7660 m2. Thì trong đó có 7 vụ
là được nhà nước bồi thường (do Nhà nước thu hồi đất vào mục đích công cộng), với
diện tích là 5900m2, tương ứng với số tiền bồi thường là 200 triệu. Còn 2 trường hợp
không được bồi thường (do lấn chiếm đất trái phép, sử dụng không đúng mục đích và
không hoàn thành nghĩa vụ với Nhà nước) với diện tích là 1760m2
- Năm 2017 có tổng là 11 trường hợp, với tổng diện tích là 5900m2. Thì trong
đó có 07 trường hợp là được nhà nước bồi thường (do Nhà nước thu hồi đất vào mục
đích công cộng), với diện tích là 4000m2, tương ứng với số tiền bồi thường là 120
triệu. Còn 4 trường hợp không được bồi thường (do lấn chiếm đất trái phép, sử dụng
không đúng mục đích và không hoàn thành nghĩa vụ với Nhà nước) với diện tích là
1900m2.
Qua thống kê về các trường hợp được bồi thường đất nông nghiệp trên địa bàn
xã Mường Than. Chúng ta nhận thấy thực tiễn về thu hồi đất trên địa bàn có xu hướng
tăng qua các năm diện tích thu hồi cũng được mở rộng chứng tỏ sự phát triển kinh tế,
sự quan tâm của các cấp chính quyền đối với địa bàn rất lớn trong việc đầu tư xây
dựng các công trình cơ bản phục vụ cho đời sống và sự phát triển kinh tế của địa
phương. Các trường hợp đáp ứng yêu cầu điều kiện theo quy định của pháp luật thì
được bồi thường. Còn các trường hợp không đáp ứng yêu cầu hoặc có vi phạm thì
không được. Điều này hoàn toàn đúng với quy định của pháp luật. Nhà nước tạo mọi
điều kiện thuận lợi để người dân có đất canh tác trồng trọt sớm ổn định cuộc sống.

Một số trường hợp thu hồi và bồi thường đất trên địa bàn xã Mường Than:
Đó là trường hợp hộ gia đình ông Vàng Văn Đăm có mảnh đất nông nghiệp với
diện tích là 2000m2, được Tỉnh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2002.
Đầu tháng 6 năm 2017 Huyện có quyết định thu hồi phần đất nhà ông Đăm với diện
tích là 1500m2. Để xây dựng trường học cho Bản Én Nọi xã Mường Than, huyện Than
Uyên. Sau khi nghe cán bộ Địa chính Huyện vận động, về chính sách thu hồi đất để có
thêm mặt bằng bàn giao cho Phòng Giáo dục huyện mở rộng khuôn viên Trường Mầm
non. Hai bên đã thỏa thuận ký biên bản. Theo đó, hộ gia đình ông Đăm phải có trách
nhiệm bàn giao 1500m2 đất, và nhận được số tiền bồi thường là 70 triệu.


13
Hiện nay trên địa bàn xã nhận thức của người dân ngày càng được nâng cao,
giao thông thuận lợi đã giúp cho bà con trong xã phát triển kinh tế, giao lưu tiếp xúc
với các địa bàn lân cận, Cán bộ, công chức xã luôn tuyên truyền, phổ biến các quy
định của pháp luật liên quan đến đất đai cho bà con nhân dân vì vậy mà bà con nhận
thức được quyền và nghĩa vụ của mình. Điều này giúp cho cán bộ công chức xã và cán
bộ huyện dễ dàng vận động bà con trong việc thu hồi đất khi huyện có các dự án cần
sử dụng đất của bà con. ... từ đó công tác giải phóng mặt bằng được kịp thời, người bị
thu hồi đất đồng thuận chấp hành chủ trương chính sách thu hồi đất của Nhà nước, tạo
điều kiện định hướng phát triển kinh tế - xã hội.
Nhờ đó, các năm 2015, 2016, và 2017, 100% các hộ dân nhanh chóng hoàn tất
việc bàn giao đất. Các công trình đường xá, trường học cũng nhanh chóng đi vào hoàn
thiện. Đặc biệt, cấp ủy, chính quyền địa phương phân công cán bộ đến từng bản tuyên
truyền chấp hành các quy định của pháp luật về thu hồi đất. Tình trạng khiếu kiện về
đất đai giảm rõ rệt,…
Tuy nhiên sau khi thu hồi đất nông nghiệp bên cạnh những mặt tích cực chúng
ta cũng gặp phải rất nhiều mặt tiêu cực:
Diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn bị sụt giảm nghiêm trọng;
Nông dân mất tư liệu sản xuất dẫn đến mất việc làm, nhưng lại không có cơ hội

và không có đủ điều kiện để tìm một việc làm mới.
Tiền bồi thường từ đất đã không được nông dân sử dụng đúng cách vì vậy sau
một thời gian họ không còn gì trong tay tiền hết tư liệu sản xuất không còn, không việc
làm, không thu nhập.
Bị thu hồi đất nông nghiệp người nông dân nhận được một khoản tiền bồi
thường tương ứng với giá trị của mảnh đất bị thu hồi. số tiền này là tài sản khá lớn của
người nông dân và cũng là điều kiện thuận lợi để người nông dân có thể đầu tư vào sản
xuất kinh doanh nhằm tăng thu nhập như đầu tư vào việc đào tạo nghề với mục đích
lâu dài. Việc sở hữu tiền bồi thường đã góp phần làm thúc đẩy sự phát triển các nhu
cầu vật chất và nhu cầu văn hoá tinh thần của người nông dân tuy nhiên, số tiền này đã
không được người nông dân sử dụng có hiệu quả.
Chế định pháp luật về bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp bao
gồm nhiều nội dung như các nguyên tắc và điều kiện của việc bồi thường các phương
thức bồi thường, giá đất tính bồi thường, chính sách hỗ trợ, trình tự thủ tục của việc


14
thu hồi và bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp, vấn đề giải quyết khiếu
nại, tố cáo khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp.
Việc bồi thường đất nông nghiệp trên địa bàn được đặt ra khi uỷ ban thu hồi đất
để sử dụng vào mục đích quốc phòng an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng hay
vì mục tiêu phát triển kinh tế, tuy nhiên đây mới là điều kiện cần, người sử dụng đất
còn phải thoả mãn các điều kiện khác do pháp luật quy định như phải có giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất hay có đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất thì mới được bồi thường.
Người bị thu hồi đất bị thiệt hại về tài sản có trên đất sẽ được bồi thường đất,
bồi thường thiệt hại về tài sản. Trong một số trường hợp nhất định họ còn được nhà
nước hỗ trợ khi bị thu hồi đất nông nghiệp như hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất, hỗ
trợ chuyển đổi nghề đào tạo việc làm, hỗ trợ giúp bù đắp vào khoảng trống mà việc bồi
thường chưa thực hiện một cách trọn vẹn để người thu hồi đất nông nghiệp nhanh

chóng vượt qua những khó khăn về cuộc sống và việc làm khi bị thu hồi đất.
Bồi thường hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp là hệ quả của hoạt
động thu hồi đất nong nghiệp đối với người nông dân chuỗi hoạt động này có liên
quan mật thiết với nhau được thực hiện theo một trình tự thủ tục nhất định. Việc bồi
thường như thế nào? Cách thức ra sao có liên quan và phụ thuộc vào những hoạt động
ngay từ khi thu hồi đất. Trình tự thủ tục thực hiện những hoạt động này có ý nghĩa vô
cùng quan trọng trong quản lý nhà nước giúp cho việc bồi thường một cách minh bạch
và trong một khuôn khổ pháp lý nhất định đồng thời cho người bị thu hồi đất thấy rõ
quyền và nghĩa vụ mà họ cần phải thực hiện đối với nhà nước cũng như quyền lợi mà
họ được hưởng khi uỷ ban nhân dân huyện ra quyết định thu hồi. Khi phát hiện có sai
phạm xảy ra người có đất nông nghiệp bị thu hồi có quyền ra quyết định khiếu nại, tố
cáo để bảo vệ quyền lợi của mình để pháp luật về bồi thường khi địa phương thu hồi
đất được thực hiện một cách nghiêm minh.
Địa bàn xã Mường Than có cánh đồng Mường Than đứng thứ 3 khu vực Tây
bắc nên 85% dân số trên địa bàn làm nghề nông nghiệp. Vì vậy khi địa phương có
chính sách thu hồi đất nông nghiệp đã làm phát sinh rất nhiều bất cập, mâu thuẫn do
chính sách pháp luật chưa bao quát và dự liệu hết được những tình huống phát sinh
trên thực tiễn. Việc áp dụng pháp luật được thực hiện tuỳ tiện không nghiêm túc một
số nguyên tắc bồi thường còn quy định chưa chặt chẽ thiếu tính khả thi, giá đất bồi


15
thường còn thấp hơn nhiều so với giá thị trường vì vậy không bảo đảm được quyền lợi
của người dân, vấn đề hỗ trợ còn thực hiện chưa hiệu quả chưa có cơ chế đào tạo nghề
cho nhân dân bị thu hồi đất.


16
PHẦN 3: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Nhận xét về tình hình thực hiện công tác bồi thường khi Nhà nước thu

hồi đất nông nghiệp trên địa bàn xã Mường Than từ năm 2015 -2017
* Những thuận lợi trong việc thực hiện các quy định pháp luật về bồi thường
khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp trên địa bàn xã Mường Than
Với một hệ thống quy phạm khá hoàn chỉnh, chi tiết, cụ thể, rõ ràng, đề cập các
vấn đề bồi thường phù hợp với thực tế, đặc biệt là thể hiện những quan điểm đổi mới,
phù hợp với cơ chế thị trường và tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước,
cùng với sự quan tâm của Nhà nước, cấp ủy chính quyền địa phương sở tại cũng như
những nỗ lực vượt khó của đồng bào, đến nay bà con đã ổn định cuộc sống. Bên cạnh
đó, Ủy ban nhân dân xã thường xuyên chỉ đạo các ban làm tốt công tác tuyên truyền...
từ đó công tác giải phóng mặt bằng được kịp thời, người bị thu hồi đất đồng thuận
chấp hành chủ trương chính sách thu hồi đất của Nhà nước, tạo điều kiện định hướng
phát triển kinh tế - xã hội.
Ủy ban nhân dân thường xuyên phối hợp với Phòng công thương, Phòng tài
chính - kế hoạch, Phòng tài nguyên và môi trường, thường xuyên có các cuộc họp rút
kinh nghiệm hàng tháng trên tinh thần phê và tự phê; đồng thời phối hợp với Trưởng
bản, trưởng thôn trong vấn đề hoàn tất hồ sơ bồi thường một cách thuận lợi nhanh
chóng, đảm bảo khách quan, để bảo vệ quyền và lợi ích của người dân về đất đai theo
đúng quy định của pháp luật.
* Những khó khăn khi thực hiện các quy định pháp luật bồi thường khi nhà
nước thu hồi đất nông nghiệp trên địa bàn xã Mường Than
- Đội ngũ cán bộ công chức nằm trong thành phần bồi thường khi nhà nước thu
hồi đất trình độ, năng lực còn nhiều hạn chế chưa nắm vững các quy định của pháp
luật cũng như đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, vận dụng các văn bản
hướng dẫn trong công tác bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp còn chưa
nhuần nhuyễn nhiều nội dung còn hiểu sai
- Các quy định liên quan đến bồi thường còn nằm rải rác ở nhiều văn bản gây
khó khăn cho cán bộ công chức và những người có liên quan.
- Nhận thức của người dân còn nhiều hạn chế, do chủ yếu người dân là người
dân tộc thiểu số nên chưa am hiểu các quy định của pháp luật, còn nhiều phong tục tập
quán lạc hậu dẫn đến khó khăn cho công tác bồi thường.

17
- Ngân sách của cấp trên hỗ trợ cho các địa phương để xây dựng cơ bản còn
nhiều bất cập dẫn đến một dự án phải bồi thường thành nhiều đợt, nhiều giai đoạn gây
khó khăn cho việc ổn định đời sống canh tác của người dân.
- Việc khảo sát, thu thập phiếu điều tra về giá đất ban hành hàng năm dựa vào
hợp đồng chuyển nhượng đất của người dân. Tuy nhiên, đa phần là giá ghi trên hợp
đồng chuyển nhượng thấp hơn so với giá thị trường do đó ảnh hưởng đến việc xây
dựng bảng giá đất hàng năm chưa thật sự phản ánh chính xác đúng với giá thị trường.
- Việc chênh lệch giữa giá đất thực tế và giá Nhà nước là do giao dịch thực tế
phần lớn là ngầm, chưa công khai, thiếu minh bạch nên lấy thông tin từ đó thường tù
mù, rất khó đảm bảo tính chính xác, khách quan. Những con số đưa ra hiện nay có thể
nói chỉ là cảm tính, chưa có tính định lượng rõ.
- Thực tế giá đất bồi thường do Nhà nước quy định chỉ bằng 50 - 70% giá thị
trường làm cho người dân thấy không hợp lý nên người dân không đồng ý nhận
tiền bồi thường vì thế dẫn đến nhiều khiếu kiện đất đai - nhất là các khiếu kiện
về giá bồi thường.
- Cơ quan có chức năng chưa làm tham mưu tham mưu tốt về quản lý đất đai tại
địa phương , không rõ ranh giới, mục đích, diện tích sử dụng đất dẫn đến khảo sát lập
phương án bồi thường còn nhiều sai phạm. Cán bộ có liên quan làm việc thiếu tinh
thần trách nhiệm, cơ quan nhà nước quy hoạch chậm dẫn đến nhiều khiếu kiện của
người dân.
- Chưa làm tham mưu đúng trong việc khảo sát, lập phương án đền bù, dẫn đến
vi phạm vi định của pháp luật gây thất thoát ngân sách nhà nước.
- Công tác tuyên truyền, giải thích, phổ biến chính sách về hỗ trợ khi nhà nước
thu hồi đất, pháp luật cũng chưa được sâu sát đến từng người dân;
- Cơ chế, chính sách về hổ trợ, bồi thường đất còn chưa phù hợp, gây ra nhiều
tình trạng chưa công bằng và hợp lý.
3.2. Kiến nghị một số giải pháp khắc phục những bất cập trong việc thực

hiện các quy định của pháp luật khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp ở xã
Mường Than
* Một số giải pháp khắc phục những bất cập trong công tác bồi thường khi
Nhà nước thu hồi đất ở trên địa bàn xã Mường Than


18
- Hoàn thiện các quy định về nguyên tắc bồi thường khi nhà nước thu hồi đất
nông nghiệp;
- Cần xem xét lại cơ chế áp dụng giá đất để xử lý lợi ích kinh tế trong các quan
hệ đất đai một cách phù hợp và công bằng. Uỷ ban nhân dân tỉnh thường xuyên điều
chỉnh bảng giá đất hằng năm cho sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế
trên thị trường trong điều kiện bình thường của địa phương theo hướng năm sau cao
hơn năm trước.
- Pháp luật trong thời gian tới cần có quy định cụ thể rõ ràng và chi tiết việc giải
quyết trong trường hợp có sự phát sinh chênh lệch giữa giá bồi thường tại thời điểm
phê duyệt với giá bồi thường tại thời điểm chi trả bồi thường cho dân theo đó cần phân
biệt rõ các trường hợp cụ thể và nguyên nhân của sự chênh lệch đó xuất phát từ đâu để
quy trách nhiệm tương ứng cho từng trường hợp. Tránh trường hợp tất cả đều quy vào
trách nhiệm cho nhà đầu tư.
- Hoàn thiện các quy định liên quan đến bồi thường khi nhà nước thu hồi đất
nông nghiệp.
- Hoàn thiện quy định pháp luật về việc Nhà nước điều tiết một phần lợi ích từ
việc thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện các khoản hỗ trợ cho người sử
dụng đất.
- Hoàn thiện các quy định về trình tự, thủ tục thu hồi và bồi thường khi nhà
nước thu hồi đất nông nghiệp.
- Hoàn thiện các quy định pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo về bồi
thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp.
- Đẩy mạnh và đổi mới công tác tuyên truyền, tích cực phổ biến, giáo dục chính

sách, pháp luật đất đai. Đây là khâu then chốt nhằm nâng cao nhận thức và ý thức
của người có đất bị thu hồi. Do đó, cần tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng,
các cấp chính quyền, các tổ chức quần chúng trong hệ thống chính trị ở cơ sở tuyên
truyền bằng nhiều hình thức tới toàn thể cán bộ đảng viên, nhân dân, đến từng thôn,
bản về nhu cầu sử dụng đất, cơ cấu lại quỹ đất phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế
huyện, hiểu được chủ trương, đường lối, chính sách pháp luật của Nhà nước và ý
nghĩa, sự cần thiết phải thu hồi đất để thực hiện các công trình phát triển kinh tế- xã
hội, an ninh quốc phòng.
- Nâng cao trình độ hiểu biết của các cán bộ địa chính cấp cơ sở: Lực lượng cán


19
bộ địa chính là một lực lượng góp phần quan trọng trong việc thực hiện chức năng quản lý
Nhà nước về đất đai ở các cấp cơ sở và công tác quy hoạch sử dụng đất ở trên địa bàn có đạt
hiệu quả hay không nó được quyết định bằng năng lực của lực lượng này.
Cán bộ địa chính là những người thực hiện công việc chuyên môn nghiệp vụ
quản lý đất đai như: đo đạc, khảo sát, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. theo dõi
biến động xử lý những vi phạm trong quá trình sử dụng đất của người sử dụng. Thực
tế cán bộ địa chính xã Hố Mít còn yều về năng lực chuyên môn, thể hiện: chưa hiểu rõ
quy định trong việc chuyển đổi, chuyển nhượng quyền sử dụng đất gây ra nhiều
trường hợp chuyển đổi không đủ điều kiện và tình trạng quản lý không chặt chẽ dẫn
đến nhiều hiện tượng sử dụng sai mục đích quy định. Và vấn đề quan tâm, chú trọng
bồi dưỡng, đào tạo lực lượng này về trình độ năng lực quản lý cũng như chuyên môn.
Tăng cường quản lý Nhà nước về đất đai. Đầu tư cho công tác đo vẽ bản đồ, lập,
quản lý và chỉnh lý hồ sơ địa chính theo hướng chính quy, hiện đại. Tăng cường công
tác thanh tra, kiểm tra đất đai nhanh chóng khắc phục những tồn tại, yếu kém trong
công tác quản lý đất đai trên địa bàn.
- Kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn xã, nhằm rút ra những bài học kinh nghiệm; phát
hiện những thiếu sót vi phạm, khó khăn, vướng mắc để tháo gỡ và đưa ra những kiến

nghị nhằm đưa công tác quản lý nhà nước về đất đai vào trật tự, kỷ cương và phục vụ
tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.
- Cần tạo quỹ đất sạch ở các thôn bản. Một số thôn bản còn quỹ đất công là cơ
sở để tiến hành xây dựng các khu sinh hoạt cộng đồng, các công trình phúc lợi.
* Một số kiến nghị khắc phục những bất cập trong công tác bồi thường khi
Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp trên địa bàn xã Mường Than
Một số kiến nghị đến các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền góp phần hoàn
thiện pháp luật về công tác bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp hiện nay
trên địa bàn xã Mường Than.
1. Nhà nước phải xây dựng hệ thống chính sách về quản lý đất đai đáp ứng
được nhu cầu sử dụng đất trong hiện tại cũng như lâu dài. Chính sách quản lý đất đai,
nhất là cơ chế chính sách về bồi thường phải phù hợp với các chính sách kinh tế - xã
hội khác.


20
2. Việc xác định giá trị quyền sử dụng đất để bồi thường thiệt hại trong đền bù
phải hợp lý, nhất là trong điều kiện chúng ta đang thực hiện nền kinh tế thị trường.
3. Trong quá trình phát triển kinh tế nông thôn, kế hoạch sử dụng đất các cấp
chính quyền phải công khai rộng dãi trên các phương tiện thông tin đại chúng thậm chí
đến từng hộ dân. Từ đó phải chú trọng công tác tuyên truyền chính sách pháp luật nói
chung và chính sách, pháp luật về quản lý đất đai nói riêng để người dân biết và thực
hiện.


21
KẾT LUẬN
Bồi thường, giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất nói chung và đất
nông nghiệp nói riêng là một chế định quan trọng của pháp luật đất đai. Chế định này
luôn được rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện nhằm đáp ứng các đòi hỏi của thực

tiễn. Việc áp dụng pháp luật về bồi thường luôn gặp nhiều khó khăn, phức tạp. Nó
không chỉ đụng chạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất; quyền và
lợi ích của Nhà nước; quyền và lợi ích của chủ đầu tư mà còn phải giải quyết hàng loạt
vấn đề xã hội phát sinh trực tiếp từ việc Nhà nước thu hồi đất gây ra: Việc bố trí, tái
định cư cho người bị thu hồi đất ở; vấn đề giải quyết công ăn việc làm, đảm bảo đời
sống, an sinh xã hội cho người trực tiếp sản xuất nông nghiệp bị thu hồi đất nông
nghiệp v.v;
Xã Mường Than với vị trí địa lý, chính trị đặc biệt quan trọng là trung tâm
chính trị, kinh tế văn hóa, xã hội của huyện Than Uyên. Để trở thành xã phát triển
Mường Than đã và đang quy hoạch, triển khai xây dựng nhiều dự án phát triển. Dự
kiến trong tương lai, phải thu hồi đất nông nghiệp. Việc áp dụng pháp luật về bồi
thường trên địa bàn đã đạt được nhiều kết quả tích cực góp phần không nhỏ vào sự
tăng trưởng về mọi mặt kinh tế, văn hóa, xã hội. Tuy nhiên bên cạnh đó, công tác này
cũng bộ lộ một số tồn tại, hạn chế có nguyên nhân bắt nguồn từ hệ thống pháp luật về
bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp còn chưa đồng bộ. Trên cơ sở đó
chuyên đề báo cáo của em đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định của
pháp luật.
- Cần sửa đổi, bổ sung quy định giá đất bồi thường được xác định tại thời điểm
bồi thường thay thế quy định hiện hành giá đất bồi thường được xác định tại thời điểm
cơ quan nhà nước có thẩm quyền ra quyết định thu hồi đất;
- Đối với trường hợp thu hồi đất nông nghiệp của nông dân thì ngoài việc họ
được bồi thường theo giá đất nông nghiệp tại thời điểm thu hồi cần quy định một tỷ lệ
hỗ trợ nhằm để thưởng khuyến khích đối với những người bị thu hồi đất chấp hành
nghiêm chỉnh, nhanh chóng việc bàn giao mặt bằng cho các nhà đầu tư;
- Nhà nước nên xây dựng, bổ sung quy định về việc thành lập quỹ trợ cấp thất
nghiệp, quỹ giải quyết việc làm cho người nông dân bị mất đất nông nghiệp;
- Bổ sung các quy định về điều tiết một phần địa tô chênh lệch được tạo ra từ
việc chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang các mục đích khác cho
người bị thu hồi đất được hưởng;
- Sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện quy định về cơ chế xây dựng giá đất theo hướng

ngày càng sát với giá thị trường, theo ý kiến của cá nhân người viết thì cần quy định


22
khung giá đất nên có hiệu lực trong khoảng 3 - 5 năm chứ không phải 1 năm như hiện
nay để thuận lợi cho công tác bồi thường.
- Chuyển giao chức năng xác định giá đất từ UBND cấp tỉnh sang cho các tổ
chức tư vấn, định giá đất chuyên nghiệp thực hiện khi xây dựng các quy định về giá
đất, trong đó Nhà nước đóng vai trò là người quản lý, giám sát việc xác định giá đất;
- Xác lập cơ chế pháp lý cho doanh nghiệp dịch vụ bồi thường, giải phóng mặt
bằng hoạt động;


23
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Báo cáo tổng kết
2. Biên bản Thỏa thuận của chính quyền với các hộ dân có đất bị thu hồi;
3. Hồ sơ đo đạc;
4. Hiến pháp Việt Nam các năm 2013;
5. Luật Đất đai 2013;
6. Bộ luật dân sự 2015;
7. Nghị định 25/2015/NĐ-CP ngày 13/8/2015 của Chính phủ quy định bổ sung về quy
hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư;
8. Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 05 năm 2014 của Chính phủ quy định
về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất;
9. Quyết định số 09/2015/QĐ-UBND Tỉnh Lai Châu quy định cụ thể về các mức bồi
thường về đất, tài sản và các chính sách hỗ trợ;
10. Quyết định thu hồi đất nông nghiệp của UBND Huyện Than Uyên;
11. Sổ theo dõi, số quyết định.