De va dap an HSGQG 2005- 2007

Đề thi 1
Câu 1/1) Tính góc tới của tia sáng Mặt Trời lúc 12 giờ tra các ngày 21/3 và 23/9 ở những địa điểm dới
đây:
Địa điểm Vĩ độ Địa điểm Vĩ độ
Lũng Cú (Hà Giang)
Lạng Sơn
Hà Nội
23
0
23
'
B
21
0
50
'
B
21
0
02
'
B
Huế
TP. Hồ Chí Minh
Xóm Mũi (Cà Mau)
16
0
26
'
B
10

0
47
'
B
8
0
34
'
B
2) Nêu ý nghĩa của góc tới.
Câu 2/1) Sử dụng trang Các miền tự nhiên, C - Miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ của Atlát Địa lí Việt
Nam, vẽ lát cắt địa hình thẳng từ biên giới Việt Nam - Cam pu chia qua thành phố Buôn Ma Thuột, núi
Vọng Phu tới bờ đông bán đảo Hòn Gốm theo tỉ lệ ngang 1: 2 000 000, tỉ lệ đứng 1:100 000.
2) Căn cứ vào Atlát Địa lí Việt Nam, hãy phân tích đặc điểm tự nhiên dọc theo lát cắt này.
Câu 3: Dựa vào Atlát Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy xác định những điểm giống và khác
nhau của các nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội giữa Đông Nam Bộ với Trung du và miền núi phía
Bắc.
Câu 4 Cho bảng số liệu dới đây:
Tổng sản phẩm trong nớc (GDP) theo giá thực tế
phân theo khu vực kinh tế của nớc ta (Đơn vị tính: tỉ đồng)
(Nguồn: Niên giám thống
kê CHXHCN Việt
Nam, NXB Thống kê,
2004, trang 49)
1. a) Nêu các dạng biểu đồ có thể vẽ đợc (chỉ nêu các dạng và cách vẽ, không cần vẽ cụ thể) để
thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu GDP theo số liệu đã cho.
b) Chọn một dạng biểu đồ thích hợp nhất và giải thích tại sao có sự lựa chọn này.
c) Vẽ biểu đồ đã đợc lựa chọn.
2. Từ biểu đồ đã vẽ, nhận xét và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế
của nớc ta.

- Thí sinh không đợc sử dụng tài liệu ngoài qui định.
- Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm
Chấm 1
Câu 1 (4 điểm)
1) Tính góc tới
a) Công thức tổng quát tính góc tới tại các địa điểm có vĩ độ khác nhau: h
0
= 90
0
-
2,5
Năm
Nông, lâm nghiệp
và thuỷ sản
Công nghiệp
và xây dựng
Dịch vụ
1990
1995
1996
1997
2000
2002
16 252
62 219
75 514
80 826
108 356
123 383
9 513

65 820
80 876
100 595
162 220
206 197
16 190
100 853
115 646
132 202
171 070
206 182
1
Trong đó, h
0
: góc tới, : vĩ độ của địa điểm cần tính, : góc nghiêng của tia sáng Mặt Trời
với mặt phẳng xích đạo.
b) Vào các ngày 21/3 và 23/9, = 0, nên h
0
= 90
0
-
c) Góc tới tại các địa điểm vào chính tra ngày 21/3 và 23/9:
Địa điểm h
o
Địa điểm h
0
Lũng Cú (Hà Giang) 66
0
37
'

Huế 73
0
34'
Lạng Sơn 68
0
10
'
TP. Hồ Chí Minh 79
0
13
'
Hà Nội 68
0
58
'
Xóm Mũi (Cà Mau) 81
0
26
'

2) Nêu ý nghĩa của góc tới
- Cho biết lợng ánh sáng và lợng nhiệt đem tới mặt đất. Góc tới càng gần vuông, lợng ánh sáng
và nhiệt đem tới mặt đất càng lớn.
- Cho biết độ cao của Mặt Trời so với mặt đất.
Thởng, với điều kiện câu 1 cha đạt điểm tối đa, nếu có nhận xét: Góc tới thay đổi ở các địa
điểm có vĩ độ khác nhau. Vĩ độ càng cao, góc tới càng nhỏ và ngợc lại.
Câu 2 (5 điểm)
1) Vẽ lát cắt địa hình, yêu cầu:
- Vẽ có kĩ thuật và đẹp, phóng đúng tỉ lệ, ghi đủ thang chiều cao (m), thể hiện đủ và đúng các
dạng địa hình.

- Ghi một số đối tợng địa lí tiêu biểu trên lát cắt: biên giới Việt Nam - Cam pu chia, sông Đắk
Krông, TP. Buôn Ma Thuột, CN. Đắk Lắk, núi Vọng Phu, biển, bán đảo Hòn Gốm.
Có thể tham khảo hình giới thiệu sau:
Hình 1. Lát cắt địa hình từ biên giới Việt Nam - Cam pu chia
đến bán đảo Hòn Gốm (Tỉ lệ ngang 1: 2 000 000, tỉ lệ đứng 1: 100 000)
2) Phân tích đặc điểm tự nhiên dọc theo lát cắt
- Vị trí: Lát cắt có hớng gần trùng Đông - Tây, chiều dài trên 200 km, chạy qua lãnh thổ của
các tỉnh Đắk Nông, Đắk Lắk, Khánh Hoà, phần lớn chạy trên đất liền, cắt qua vịnh Văn Phong
và bán đảo Hòn Gốm.
- Địa chất: Có nền địa chất phức tạp. Từ Tây sang Đông có các tầng trầm tích tuổi T
2
- J
2
,
phần dới là đá trầm tích biển, phần giữa là trầm tích lục nguyên, phần trên là các thành tạo lục
địa; phun trào maphic tuổi N
2
- Q
1
; các loại đá xâm nhập a xit, trung tính tuổi P
z1
và K - K
z
;
cuội, cát, sét kết và các thành tạo rời bở tuổi Kz cùng một số đứt gãy địa chất,...
- Địa hình:
+ Có nhiều dạng địa hình khác nhau: cao nguyên, núi, đồng bằng, vịnh biển, bán đảo,...
+ Khác biệt giữa phía Đông và phía Tây núi Vọng Phu (cao 2051 m). Phía Tây, địa hình thoải,
tơng đối bằng phẳng và thấp dần về phía Cam pu chia, có CN Đắk Lắk cao trên 500 m. Phía
Đông, địa hình dốc nhanh xuống đồng bằng hẹp ven biển và vịnh Văn Phong.

- Đất: Có các loại: đất feralit trên các loại đá khác nhau chiếm diện tích lớn nhất; đất feralit
trên đá ba dan tập trung nhiều ở khu vực Buôn Ma Thuột; đất phù sa ở đồng bằng và đất cát
biển ở bán đảo Hòn Gốm. Ngoài ra, còn có đất khác trên núi Vọng Phu và đất xám.
- Khí hậu: Nhiệt độ trung bình năm trên 20
0
C. ở vùng núi, nhiệt độ thấp hơn, do độ cao. Biên
độ nhiệt giữa hai mùa không lớn. Lợng ma trung bình năm 1600 - 2000 mm, riêng núi Vọng
Phu - trên 2000 mm, đồng bằng ven biển và bán đảo Hòn Gốm - từ 1200 đến 1600 mm. Phía
Tây Vọng Phu, ma nhiều vào các tháng V - X; phía Đông Vọng Phu, ma nhiều vào các tháng
IX - XI. Trong năm, có hai loại gió chủ yếu: gió ĐB vào mùa đông và gió TN vào mùa hè.
- Sông ngòi: Có sông Đắk Krông, sông Hinh.
0,5
0,5
Mỗi
địa
điểm
đúng
= 0,25
1,5
0,75
0,75
1,5
1,25
0,25
3,5
0,5
0,5
0,25
0,25
0,5

2
- Thực, động vật: Có rừng rụng lá ở phía Tây núi Vọng Phu và rừng thờng xanh ở phía Đông.
Có nhiều loài động vật khác nhau thuộc khu địa lí động vật Trung Trung Bộ và Nam Trung
Bộ: voi, hơu, nai, bò tót, cá sấu...
- Biển: Có vịnh Văn Phong.
Thởng, với điều kiện câu 2 cha đạt điểm tối đa: Phân tích các yếu tố khí hậu ở trạm Buôn Ma
Thuột, nêu giá trị kinh tế của tự nhiên.
Câu 3 (5 điểm)
1) Nêu khái quát vị trí địa lí của mỗi vùng
2) Sự giống nhau
- Cả hai vùng đều giáp biển và các nớc láng giềng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lu
trong nớc và quốc tế.
- Tài nguyên thiên nhiên đa dạng, phong phú.
+ Địa hình, đất đai thích hợp với việc phát triển cây công nghiệp (lâu năm, hàng năm),...
+ Nguồn khoáng sản tạo cơ sở cho việc phát triển các ngành công nghiệp khai thác, chế biến.
+ Tài nguyên du lịch phong phú tạo điều kiện phát triển du lịch.
- Cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kĩ thuật phục vụ các ngành kinh tế đã đợc hình thành.
+ Cơ sở hạ tầng (mạng lới giao thông, thông tin liên lạc, năng lợng...).
+ Các cơ sở công nghiệp, các vùng chuyên canh.
3) Sự khác nhau
a) Về vị trí địa lí
+ Đông Nam Bộ (ĐNB) có thuận lợi trong giao lu với Cam pu chia.
+ Trung du và miền núi phía Bắc (TD&MNPB) có lợi thế trong việc giao lu với Trung Quốc và
Lào (tuy còn hạn chế).
b) Đông Nam Bộ
- Thế mạnh (so với TD&MNPB)
+ Tài nguyên dầu khí ở thềm lục địa tạo điều kiện phát triển công nghiệp khai thác và các
ngành công nghiệp khác (các mỏ dầu: Hồng Ngọc, Rạng Đông, Bạch Hổ, Rồng, Đại Hùng).
+ Địa hình (tơng đối bằng phẳng), đất (ba dan, đất xám...) thuận lợi cho sự hình thành vùng
chuyên canh cây công nghiệp lớn nhất nớc ta.

+ Dân c đông (có TP. Hồ Chí Minh), nguồn lao động dồi dào, có trình độ cao.
+ Cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kĩ thuật tốt nhất cả nớc, thu hút đầu t (trong nớc, ngoài nớc)
lớn.
- Hạn chế chủ yếu: thiếu nớc trong mùa khô, ô nhiễm môi trờng,....
c) Trung du và miền núi phía Bắc
- Thế mạnh (so với ĐNB)
+ Tập trung nhiều khoáng sản (kể tên và nơi phân bố), làm cơ sở phát triển các ngành công
nghiệp khai khoáng, chế biến....
+ Nguồn thuỷ năng lớn nhất so với các vùng trong cả nớc (37%), tạo điều kiện xây dựng các
nhà máy thuỷ điện công suất lớn (Hoà Bình, Thác Bà, Sơn La, Nà Hang,....)
+ Địa hình, đất feralit, khí hậu nhiệt đới gió mùa có mùa đông lạnh thuận lợi cho việc trồng
cây công nghiệp, cây dợc liệu, rau quả cận nhiệt và ôn đới và cho chăn nuôi gia súc.
+ Có nhiều dân tộc (kể tên) với kinh nghiệm và truyền thống sản xuất.
- Hạn chế chủ yếu: địa hình núi cao, dân c tha, cơ sở hạ tầng còn nhiều khó khăn.
Thởng, điều kiện câu 3 cha đạt điểm tối đa: Nêu các biện pháp khắc phục khó khăn, phát huy
các nguồn lực mỗi vùng.
0,5
0,25
0,5
0,25
0,5
1,5
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
3,0
0,25

0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
3
Câu 4 (6 điểm)
1) Lựa chọn và vẽ biểu đồ thích hợp nhất
a) Nêu các dạng có thể vẽ đợc để thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu
- Biểu đồ tròn (xử lí số liệu và vẽ 6 hình tròn).
- Biểu đồ cột chồng (xử lí số liệu và vẽ 6 cột chồng).
- Biểu đồ ô vuông (xử lí số liệu và vẽ 6 ô vuông).
- Biểu đồ miền (xử lí số liệu và vẽ biểu đồ miền).
b) Chọn một dạng thích hợp nhất và giải thích
- Chọn biểu đồ miền
- Giải thích:
+ Các dạng còn lại tuy không sai, nhng không giải thích đợc cơ cấu và sự chuyển dịch cơ cấu
một cách trực quan.
+ Dạng biểu đồ miền đáp ứng đợc đầy đủ yêu cầu của câu hỏi và rất trực quan.
c) Vẽ biểu đồ miền
- Kết quả xử lí số liệu (%):
Năm Tổng cộng
Chia ra
Nông, lâm
nghiệp, thuỷ sản
Công nghiệp và xây
dựng

Dịch vụ
1990
1995
1996
1997
2000
2002
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
38,7
27,2
27,8
25,8
24,5
23,0
22,7
28,8
29,7
32,1
36,7
38,5
38,6
44,0
42,5
42,1
38,8

38,5
- Vẽ biểu đồ miền, yêu cầu:
+ Vẽ chính xác khoảng cách năm, chia và ghi đầy đủ % ở trục đứng và năm ở trục ngang, đẹp.
+ Có chú giải và tên biểu đồ.
Có thể tham khảo biểu đồ sau:
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
DV

CN-XD
N-L-Ng
2) Nhận xét và giải thích
a) Nhận xét
- Có sự chuyển dịch rất rõ rệt.
- Xu hớng là tăng tỉ trọng của khu vực II (Công nghiệp - Xây dựng) và khu vực III (Dịch vụ),
0,25
0,25
0,25
4,0
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,5
0,5
1,5
4
1990 1995 2000 2002 Năm
Hình 2. Cơ cấu tổng sản phẩm trong nớc phân theo khu vực
giảm tỉ trọng khu vực I (Nông - Lâm nghiệp - Thuỷ sản).
b) Giải thích
- Theo xu thế chung của thế giới.
- Đáp ứng đợc yêu cầu đổi mới đất nớc, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá và hiện đại hoá.
Lu ý: - Điểm thởng không vợt quá 1,0 điểm.
- Tổng điểm toàn bài thi không vợt quá 20 điểm.
- Linh hoạt trong cách trả lời của học sinh.
2,0

0,5
0,5
0,5
0,5
Chấm 2
Câu Nội dung Điểm
Câu 1
(4 điểm)
1) Tính góc tới
a) Công thức tổng quát tính góc tới tại các địa điểm có vĩ độ khác nhau:
h
0
= 90
0
-
Trong đó: h
0
: góc tới / : Vĩ độ của địa điểm cần tính/ : góc nghiêng của tia
sáng Mặt Trời với mặt phẳng xích đạo
b) Vào các ngày 21/3 và 23/9, = 0, nên h
0
= 90
0
-
c) Góc tới tại các địa điểm vào chính tra ngày 21/3 và 23/9:
Địa điểm h
o
Địa điểm h
0
Lũng Cú (Hà Giang) 66

0
37
'
Huế 73
0
34'
Lạng Sơn 68
0
10
'
TP. Hồ Chí Minh 79
0
13
'
Hà Nội 68
0
58
'
Xóm Mũi (Cà Mau) 81
0
26
'

2) Nêu ý nghĩa của góc tới
- Cho biết lợng ánh sáng và lợng nhiệt đem tới mặt đất. Góc tới càng gần vuông, l-
ợng ánh sáng và nhiệt đem tới mặt đất càng lớn.
- Cho biết độ cao của Mặt Trời so với mặt đất.
Thởng, với điều kiện câu 1 cha đạt điểm tối đa, nếu có nhận xét: Góc tới thay đổi ở
các địa điểm có vĩ độ khác nhau. Vĩ độ càng cao, góc tới càng nhỏ và ngợc lại.
2,5

0,5
0,5
Mỗi địa
điểm đúng
= 0,25
1,5
0,75
0,75
Câu 2
(5 điểm)
1) Vị trí địa lí của miền tự nhiên Tây Bắc và Bắc Trung Bộ
- Bắc: giáp cao nguyên Vân Quý (Trung Quốc).
- Tây: giáp Thợng và Trung Lào
- Đông Bắc: giáp miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ. Ranh giới là sờn Tây thung lũng
sông Hồng và rìa Tây Nam đồng bằng sông Hồng.
- Nam: giáp miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ. Ranh giới là dãy Bạch Mã.
- Đông: giáp Biển Đông.
2) Địa hình
- Có nhiều dạng địa hình khác nhau: núi cao, núi trung bình, núi thấp, đồi, cao
0,5
2,5
5