Phân tích, đánh giá về phong cách lãnh đạo của sam walton – người sáng lập tập đoàn bán lẻ wal mart

BỘ DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

TIỂU LUẬN
KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO
Phân tích, đánh giá về phong cách lãnh đạo của Sam Walton – người
sáng lập tập đoàn bán lẻ Wal - Mart

Họ tên

: Nguyễn Hữu Tài

Số thứ tự : 87
Giảng viên : TS. Lê Thị Thu Thủy.

Hà Nội, tháng 7/2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

TIỂU LUẬN
KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO

Phân tích, đánh giá về phong cách lãnh đạo của Sam Walton - người
sáng lập tập đoàn bán lẻ Wal – Mart.

Họ tên

: Nguyễn Hữu Tài

Số thứ tự : 87
Giảng viên : TS. Lê Thị Thu Thủy.

Hà Nội, tháng 7/2017

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU.....................................................................................................1
NỘI DUNG.........................................................................................................2
I.
Tiểu sử của Sam Walton......................................................................2
II.
Môi trường kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ tại Mỹ............................4
III.
Phong cách lãnh đạo của Sam Walton................................................6
KẾT LUẬN.......................................................................................................13
1


2


LỜI MỞ ĐẦU
Trong một tổ chức thành công thì vai trò của một nhà lãnh đạo là vô
cùng lớn, dẫn dắt và tổ chức tốt hoạt động của tổ chức sẽ tạo nên những cơ hội
và hiệu quả mới cho các thành viên trong tổ chức. Trong một công ty, khi vai
trò của nhà lãnh đạo được thể hiện qua tài tổ chức thì phong cách lãnh đạo
cũng góp công lớn tạo nên những điểm nhấn thành công cho nhà quản lý và
công ty họ điều hành. Phong cách lãnh đạo là một tài sản vô hình của những
nhà quản lý, nếu họ áp dụng đúng thì sẽ tạo nên những kết quả rất khả quan,
nếu không sẽ tạo nên ảnh hưởng rất không tốt trong mối quan hệ với nhân

viên, qua đó kéo theo hiệu quả công việc bị giảm sút nhanh chóng.
Nước Mỹ đã tạo ra những tài năng kinh doanh kiệt xuất, đó là những
anh húng đóng góp lớn vào thành công của nước Mỹ, trong đó phải kể đến một
con người tuyệt vời, người được muôn người yêu quý, từ nhà hoạt động chính
trị, nhà quản lý, những nhân viên, các đối tác và cả các khách hàng của mình,
đó chính là người sáng lập nên tập đoàn Wal – Mart – tập đoàn bán lẻ hàng đầu
thế giới.
Phân tích những thành công của Sam Walton người ta thấy trong đấy
một điểm mạnh tuyệt vời về tư duy, phong cách lãnh đạo của ông, tính tự tin,
quyết đoán cộng với tinh thần cầu thị từ các cấp khác nhau giúp Sam Walton
luôn vượt qua được những khó khăn, đưa ra đường lối và chiến lược hợp lý
cho Wal – Mart.

NỘI DUNG
I.

Tiểu sử của Sam Walton
Samuel Moore Walton, người sáng lập của Walmart
Khi Sam Walton, 44 tuổi, ông đã mở cửa hàng đầu tiên của mình tại
Rogers, Arkansas, năm 1962, không ai tưởng tượng được ông đang đưa ra một
công thức bán lẻ mà trong vòng một thế hệ sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của
hàng triệu người.
Những năm đầu tiên
1


Samuel Moore Walton sinh ngày 29 tháng ba năm 1918, tại Kingfisher,
Okla. Khi là một đứa trẻ, Sam cùng gia đình của mình chuyển tới Missouri, nơi
ông là một Hướng đạo Đại bàng ở tuổi 13, một lãnh đạo sinh viên, ngôi sao
bóng rổ và quarterback trong đội tuyển bóng đá vô địch Bang tại Hickman

High School ở Columbia. Ông tốt nghiệp Đại học Missouri ở Columbia vào
năm 1940 với bằng cử nhân kinh tế.
Từ 1942-1945, ông phục vụ như là một đại úy trong tình báo quân Lục
chiến quân đội Hoa Kỳ . Trong quân đội, Sam đã kết hôn với Helen Robson ở
Claremore, Okla., vào ngày Valentine, Ngày 14 tháng 2 năm 1943. Qua nhiều
năm, họ có bốn con: Rob, Jim, John và Alice.
Những kinh nghiệm bán lẻ đầu tiên
Sau khi xuất ngũ, Sam đã thu được những kinh nghiệm bán lẻ đầu tiên
tại JC Penney tại Iowa và hoạt động lưu trữ của riêng mình tại nhiều cửa hàng
ở Newport, Arkansas. Cuối cùng, với sự ảnh hưởng và khuyến khích của
Helen, Sam Walton đánh dấu cột mốc khi mở cửa Walton’s Five và Dime ở quê
nhà Bentonville, Arkansas , vào năm 1951.
Không bao giờ dừng lại, Sam bắt đầu nhìn vượt ra ngoài khuôn khổ cửa
hàng nhỏ khác nhau. Ngày 02 tháng 7 năm 1962, ông mở cửa hàng đầu tiên
của ông ở gần đó Walmart Rogers.
Những năm tăng trưởng
Sự phổ biến sớm của công ty thậm chí còn vượt quá mong đợi của Sam,
dẫn đến tình trạng mở rộng nhanh chóng về tài chính thông qua việc chào bán
cổ phần tới công chúng vào năm 1971.
Sam, nổi tiếng với tín dụng thành công của Walmart cho liên kết, tạo
nên sự chắc chắn thông tin về mục tiêu và kết quả của công ty đã không được
tổ chức chặt chẽ của một vài nhà quản lý, nhưng đã được chia sẻ giữa tất cả các
cộng sự.
Hơn cả một doanh nhân, Sam là một hình mẫu tuyệt vời về sự nhìn xa
trông rộng. Ông giới thiệu công nghệ mới để bán lẻ và khuyến khích các cộng
sự chấp nhận rủi ro. Ông đã thử nghiệm với các loại khác nhau của các cửa
hàng. Sam's Club và Walmart Supercenters là hai ví dụ thành công. Khi ông
nghĩ rằng thời gian đã đúng, ông cũng thiết lập các giai đoạn mở rộng quốc tế
của công ty với liên doanh đầu tiên của mình vào Mexico. Đến cuối năm 1998,
các cửa hàng Walmart đã xuất hiện trên bốn châu lục và chín quốc gia.

Tài sản thừa kế
Anh em Sam và Bud Walton đã nhìn lại cuộc sống của họ và công ty họ
thành lập.
Trong cuộc đời của mình, Sam thường xuyên được công nhận cho thành
công kinh doanh của mình và cam kết của mình cho cộng đồng. Ông xây dựng
công ty với mục đích tiết kiệm tiền người dân để họ có thể sống tốt hơn. Tầm
2


nhìn này góp phần đưa tới ông danh hiệu "Thương nhân thành công nhất nước
Mỹ" trong câu chuyện tháng chín bao gồm 1.991 của tạp chí Fortune.
Sam, triết lý của ông và các thành tựu của ông đã được ghi trong vô số
bài báo, chương trình, sách, bao gồm cả sự phổ biến của Tom Peters, trong tìm
kiếm sự tuyệt với. A & E Biography hình thành câu chuyện cuộc đời của Sam
vào năm 1997, kết quả đây là một trong những chương trình theo dõi nhiều
nhất trong lịch sử.
Cam kết của Sam để làm từ thiện là kết quả trong việc tạo ra một nền
tảng. Sự cam kết đó đã tăng lên trong nước và quỹ tài trợ Walmart quốc tế tạo
nên hơn 423.000.000 USD tiền mặt và hiện vật-quà tặng từ ngày 01 tháng hai
2008, tới ngày 31 tháng 1 năm 2009.
Huân chương Tự do của tổng thống
Ngay trước khi qua đời ngày 05 Tháng Tư năm 1992, Sam Walton đã
nhận được Huân chương Tự do của Tổng thống từ Tổng thống George Bush,
vinh dự cao nhất của đất nước ban cho những công dân của mình.
Sau khi chết, Sam, Helen và gia đình đã tiếp nhận toàn bộ các giải
thưởng uy tín của các quốc gia năm 1997, giải thưởng cho "những lý tưởng
làm cho đất nước này lớn mạnh". Giới thiệu các giải thưởng, Huy chương của
Quốc hội về danh dự xã hội nêu: "Từ việc xây dựng sức mạnh kinh tế của Mỹ,
để bảo vệ quyền tự do của đất nước, để hào phóng giúp đỡ người khác, gia
đình Walton đã phục vụ đất nước và công dân của mình với sự khiêm nhường

và danh dự."
II.

Môi trường kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ tại Mỹ.

Năm 1962, Sam Walton thành lập Wal-Mart bằng việc mở cửa hàng bán
lẻ tại Rogers, bang Arkansas và năm 1970 Wal-Mart được niêm yết trên thị
trường chứng khoán New York. Từ đó, Wal-Mart không ngừng lớn mạnh và
đến năm 1990 đã trở thành tập đoàn bán lẻ số 1 ở Mỹ.
Không chịu bó hẹp trong thị trường nội địa, năm 1991, Wal-Mart bắt
đầu thâm nhập thị trường thế giới với việc mở siêu thị ở Mexico. Tháng 121993 là mốc đáng nhớ trong lịch sử của Wal-Mart khi doanh thu mỗi tuần của
hãng lần đầu tiên vượt mức 1 tỉ USD.
Năm 1997, Wal-Mart trở thành tập đoàn thuê nhiều lao động nhất ở Mỹ
với gần 570.000 người. Cũng trong năm này, doanh số hàng năm của hãng
vượt 100 tỉ USD. Năm 1999, Wal-Mart trở thành tập đoàn lớn nhất thế giới về
nhân sự với 1.140.000 người.

3


Nếu như giữa thế kỷ 20 được xem là kỷ nguyên của hãng sản xuất xe
hơi General Motors và cuối thế kỷ là của hãng phần mềm Microsoft thì đầu thế
kỷ 21 này rõ ràng đã là của Wal-Mart. Wal-Mart hiện có 4.688 siêu thị trên
toàn thế giới, trong đó 80% là ở Mỹ. Bình quân mỗi ngày có khoảng 20 triệu
người đến các siêu thị của Wal-Mart. Tại Mỹ, hơn 80% hộ gia đình mỗi năm
mua ít nhất vài sản phẩm từ các cửa hàng của hãng.
Wal-Mart nổi tiếng là bán hạ giá, nhắm vào người tiêu thụ thuộc giới ít
tiền. Tuy vậy, họ cũng phân tán thị trường để nhắm vào giới tiêu thụ khá giả
hơn. Wal-Mart, bằng thực tế bán hàng, đã khiến người ta dần hiểu rằng, không
việc gì phải đi mua giấy lau tay hoặc bột giặt ở một tiệm sang trọng trong khi

tới Wal-Mart giá rẻ hơn mà hàng hóa vẫn như nhau.
Khác với trước đây, hiện nay giới trung lưu cũng "xuống" mua ở WalMart để tiết kiệm, bù lại cho tiền chi tiêu thêm vì xăng lên giá. Tại sao có thể
bán rẻ như vậy trong thời đại cạnh tranh khốc liệt hiện nay?
Khó mà hấp thu được cái quy mô của Wal-Mart. Công ty này không chỉ
là nhà bán lẻ lớn nhất nước Mỹ và toàn cầu, mà hơn nửa thập niên qua, WalMart vừa là công ty lớn nhất thế giới vừa là công ty lớn nhất lịch sử thế giới.
Không có đối thủ. Đầu thập niên 1990, Wal-Mart (W-M) bắt đầu thử nghiệm
bán hàng tạp hoá – thực hẩm
bên cạnh các loại hàng hoá phổ thông theo một hình thức mà Wal –
Mart gọi là “đại siêu thị” (supercenter). Khi Wal-Mart lần đầu tiên chen chân
vào ngành kinh doanh tạp hoá, ngành này đã bị ngự trị bởi những chuỗi siêu thị
toàn quốc được điều hành tốt, kinh nghiệm dày dạn, thiết lập lâu năm. Tập
đoàn siêu thị Abertons ra đời năm 1939. Safeway ra đời năm 1915. Kroger
thành lập năm 1883. Giữa cái nhóm quen thuộc ấy, 15 năm trước Wal – Mart
đã xía chân vào. Đến cuối năm 1990 Wal – Mart chỉ có 9 siêu thị. Mười năm
sau, đến cuối năm 2000, Wal – Mart có 888 siêu thị – trung bình mỗi tháng Wal
– Mart khai trương 7 siêu thị mới, liên tục 120 tháng liền – và trở thành nhà
bán lẻ thực phẩm số 1 nước Mỹ. Ngày nay Wal – Mart bán hàng thực phẩm
nhiều hơn bất kỳ công ty nào không chỉ trong nước Mỹ và khắp thế giới; nó có
1906 siêu thị, nhiều hơn 5 năm trước 1.000 cái. Tức là, trong 5 năm qua, sau
khi chinh phục được ngành kinh doanh siêu thị, Wal – Mart đã tăng tốc độ xâm
lăng hàng thực phẩm; trung bình mỗi tháng có 16 siêu thị mới khai trương. Dù
là thực phẩm hay trong các lãnh vực bán lẻ khác, Wal – Mart không chỉ là hạng
nhất trong số các tập đoàn tương tự, nó không có đối thủ. Wal – Mart bây giờ
lại bán thực phẩm nhiều hơn cả Kroger và Safeway cộng lại. Khắp nước Mỹ,
4


Wal – Mart chiếm giữ khoảng 16% thị trường thực phẩm. Tuy nhiên, trong
nhiều thành phố đơn lẻ, Wal – Mart lại chiếm tới 25 hay 30% thị trường – cứ 3
hay 4 gia đình thì có một gia đình mua thực phẩm ở Wal – Mart.

III. Phong cách lãnh đạo của Sam Walton.
Thật diệu kỳ khi mà Sam và các cộng sự trong công ty đã làm được
trong 30 năm qua kể từ khi của hàng Wal Mart đầu tiên được mở tại vùng Tây
Bắc Arkansas, quê hương của ông. Đôi khi khó có thể tin rằng với đôi bàn tay
và một số vốn ít ỏi đã phát triển một của hàng nhỏ bé trở thành một đế chế vĩ
đại như ngày nay. Điều chắc chắn là Sam và những người bạn của mình đã trải
qua vô vàn khó khăn, với các đối thủ cạnh tranh rất lớn ngay từ ngày đầu thành
lập như Sterling Stores, Kmart…
Dường như Sam sinh ra để kinh doanh, để điều hàng và quyết định. Ông
được trời phú cho động cơ và tham vọng bẩm sinh, điều này có thể do ông
được di truyền từ mẹ và một phần do tuổi thơ và sở thích của Sam. Mẹ của ông
là một người biết cách tạo động lực cho người khác và ông đã nghiêm túc làm
theo lời mẹ rằng ông phải cố gắng hết sức trong bất cứ việc gì mình làm. Vì
vậy, Sam luôn theo đuổi thứ mình quan tâm với một đam mê thực sự - mà một
số người gọi đó là ám ảnh – để giành chiến thắng. Ông luôn đặt ra cái ngưỡng
thật cao cho mình: đó là đề ra các mục tiêu cá nhân rất cao.
Nếu như người ta được chứng kiến những điều Sam đã làm trong những
ngày đầu thành lập Wal – Mart. Trên chiếc xe săn với những chiếc ủng, xẻng
sau thùng xe, Sam đảm nhận tất cả các nhiệm vụ của mọi vị trí trong của hàng.
Từ việc tìm kiếm nguồn hàng, chuyển hàng, phân tích thị trường, xây dựng cửa
hàng,… Sam đã trải qua rất nhiều khó khăn trong những năm đầu xây dựng
Wal – Mart, ông chỉ biết lam, làm và làm… tất cả chỉ để tạo dựng nên được
một đế chế vĩ đại, vì tham vọng và niềm tin của mình. Nếu môi trường quân
đội có thể tạo dựng nên một nghị lực mạnh mẽ, tính quyết đoán, sự nghiêm
khắc với bản thân và với công việc thì các tố chất trong ông tạo nên một người
đàn ông đầy bản lĩnh và niềm tin. Nhìn bề ngoài có thể thấy ông là một người
nhỏ bé, nhưng ý chí của ông thì thật lớn mạnh, đúng như Napoleon đã nói, trí
tuệ của một người đàn ông được tính từ đỉnh đầu lên đến trời, nếu không có
một nghị lực tuyệt vời như vậy có lẽ không con người nào có thể làm được
những điều như ông.

Ở Sam có những phong cách lãnh đạo riêng
Phong cách chuyên quyền: Thường thì các lãnh đạo thường lựa chọn
cho mình một phong cách lãnh đạo riêng, tuy nhiên tùy theo từng hoàn cảnh
mà nhà quản lý sẽ áp dụng phong cách nào cho phù hợp. Với xuất thân từ quân
đội, giai đoạn đầu Sam thể hiện tính cách của một chỉ huy quân sự thực thụ.
Ông đóng vai trò như một vị tướng và bắt đầu đưa ra các quyết định của mình
5


với mong muốn duy nhất là những người lính của mình sẽ thực hiện chính xác
các chỉ thị đưa ra. Sam thường đưa ra các quyết định dựa trên kinh nghiệm và
khả năng của mình, ông ít khi nhờ cậy vào sự giúp đỡ của người khác và không
mấy quan tâm tới những gì người khác nghĩ gì và nói gì. Sam luôn muốn có sự
hiệu quả trong từng cửa hàng của mình và đích thân ông sẽ là người kiếm tra
năng lực và tinh thần làm việc của từng nhân viên, cán bộ quản lý của mình.
Người ta thường thấy ở Sam những quyết định có phần điên rồ, nhưng thường
thì nó mang đến hiệu quả cho Wal – Mart, nhìn cái cách Sam tuyển dụng các
nhà quản lý của mình chúng ta có thể thấy lên điều này, có lần ông di chuyển
qua một bang khác và khi gặp mặt một nhà quản lý giỏi của đối thủ ông đã mời
nhà quản lý đo tham gia vào đội ngũ kinh doanh của mình, tất nhiên có nhiều
bất ngờ và thường thì người ta sẽ không mấy mặn mà khi làm quản lý cho một
công ty có quy mô và tầm ảnh hưởng nhỏ như Wal – Mart ở giai đoạn đó. Thật
bất ngờ khi có rất nhiều người đã từ bỏ nơi có chế độ đãi ngộ cao hơn để đến
với Wal – Mart, một phần có lẽ vì sức hút mãnh liệt từ người đàn ông bé nhỏ
này. Có một số người được Sam lựa chọn làm quản lý khi họ đang là một nhân
viên đã có những bước tiến nhanh và chắc chắn ngoài sự kỳ vọng của mọi
người. Có lẽ ở Sam Walton người ta thấy được điều gì đó đặc biệt, một hình
ảnh của một nhà lãnh đạo.
Những ai từng làm việc với Sam chắc biết rõ cần phải làm gì và làm
như thế nào! Sam luôn yêu cầu khắt khe đối với các nhân viên của mình, và

nếu ai đó làm việc tốt thì sẽ có một vị trí quản lý sẵn sàng cho người đó, còn
nếu đi ngược lại họ sẽ phải nhận lấy những gì mình đáng nhận. Sam thường
yêu cầu các nhân viên phải chăm chỉ và cống hiến hết mình cho Wal – Mart,
như ông đã và đang làm, có lẽ điều ông cần với các nhân viên của mình bên
cạnh năng lực điều quan trọng nhất là lòng trung thành.
Khi mà Wal – Mart đã phát triển rất rộng trên toàn nước Mỹ, để thuận
tiện cho việc đi lại và cũng nhằm để quan sát tốt hơn để lựa chọn các địa điểm
đặt của hàng mới Sam đã quyết định mua cho mình một chiếc máy bay riêng,
một chiếc máy bay mà nhìn nó người ta khó có thể tin nó có thể cất cánh được.
Em trai của Sam, James L.Bud và những người khác đã khuyên Sam không
nên xem thường tính mạng của mình như vậy và họ cho rằng cái máy bay kia
là một khoản mua sắm không hợp lý và hết sức nguy hiểm cho tính mạng, thế
nhưng, mặc cho mọi người can ngăn Sam đã tự mình lái chiếc máy bay đó đến
các cửa hàng của mình, thăm quan các vùng đất mới để đặt các cửa hàng mới
của mình. Sau này Sam đã từng thổ lộ rằng ông đã thật may mắn khi đã rong
ruổi cùng chiếc máy bay đó đi khắp mọi nơi mà vẫn sống đến hiện nay.
Sự thật là, giống như các nhà quản lý cùng thời như Michiel Dell, Bill
Gates, Henry Ford, … Sam cũng đưa ra các quyết định của mình dựa trên các
thông tin đã có từ thị trường, ông thường đi rất nhiều, hỏi rất nhiều để phục vụ
6


cho sự phát triển của Wal – Mart. Họ thường chọn cách tiếp cận "từ ngoài vào
trong”, lấy xuất phát điểm là thị trường, sau đó quay trở lại thiết lập cơ cấu tổ
chức nhằm đáp ứng tốt các nhu cầu của khách hàng. Điều đó có nghĩa là họ lấy
khách hàng làm trọng tâm để định hướng sản phẩm.
Trong cuốn tự truyện của mình, Sam đã viết: “Bí quyết thành công của
một người bán lẻ hàng hóa là phải mang lại cho khách hàng những điều mà họ
muốn, nhưng như vậy chưa đủ, để trở thành xuất sắc, khách hàng phải được
hưởng nhiều hơn những thứ họ chờ đợi. Hãy luôn đặt mình vào vị trí khách

hàng để xem họ muốn gì: Hàng hóa chất lượng tốt và phong ph? Giá thành
thấp nhất? Độ tin cậy tối đa? Dịch vụ tận tình? Giờ giấc thuận tiện? Nơi đỗ xe
miễn phí? Tất nhiên khi họ thấy quan tâm, họ sẽ tiếp tục tới cửa hàng. Còn
ngược lại, cũng sẽ dễ hiểu nếu chúng ta không bao giờ gặp lại những khách
hàng không được thỏa mãn nhu cầu!”.1
David Glass, người từng làm việc cùng Sam Walton trong nhiều năm và
sau đó kế tục Sam trở thành Chủ tịch của Wal-Mart cho biết một trong những
lý do giúp cho Wal-Mart thành công hơn các công ty khác là nhờ cam kết rất
táo bạo của Walton là sẽ cung cấp hàng hóa với giá thấp nhất cho khách hàng.
Sam Walton từng nói: "Chỉ cần chi một đôla không hợp lý, Wal-Mart sẽ
làm tổn hại đến túi tiền của khách hàng". Câu nói đó vẫn còn in đậm trong
triết lý kinh doanh của công ty hơn một thập kỷ qua kể từ khi người sáng lập
công ty qua đời”2.
Những điều trên đã được Sam nêu lên sau những lần đi thực tế và tự trải
nghiệm bản thân, ông đã viết ra và yêu cầu các nhân viên của mình thực hiện
nghiêm túc và chính xác.
Phong cách lãnh đạo dân chủ
Những điều Sam làm luôn nhằm mục đích tốt nhất cho Wal – Mart vì
vậy có những lúc ông phải thay đổi phong cách lãnh đạo của mình cho phù hợp
hơn với thời thế, đặc biệt là khi Wal – Mart đã quá lớn và có quá nhiều việc lớn
để ông phải quan tâm thường xuyên. Trong cuốn tự chuyện của mình Sam đã
viết: “Những lời cố vấn khôn ngoan của Bud đã giúp cho chúng tôi tránh khỏi
nhiều sai lầm. Bản tính của tôi là luôn luôn ra lệnh, và luôn muốn mọi người
thực hiện công việc ngay lập tức nhưng Bud thường khuyên tôi đi theo một
hướng khác, hoặc có thể thay đổi thời điểm tiến hành. Tôi đã học được cách
lắng nghe Bud vì cậu ấy có những nhận xét hiếm có và là người có các giác
quan nhạy bén.”.3
1

2

Trang 14, Sam Walton cuộc đời kinh doanh tại Mỹ, 2007, NXB Tri thức.
/>
33

Trang 19, Sam Walton cuộc đời kinh doanh tại Mỹ, 2007, NXB Tri thức.

7


Một trong những tính cách đặc biệt của Sam Walton là luôn khuyến
khích tinh thần nhân viên. Như năm 1975, nhân một chuyến công tác tới Hàn
Quốc, Sam Walton đã cao hững sáng tác bài hát riêng cho Wal – Mart, bài hát
có tên là “Wal – Mart Cheer” để cổ động tinh thần làm việc của nhân viên cũng
như nâng cao tính đoàn kết trong nội bộ. Bài ca vẫn được lưu truyền rộng rãi
trong Wal – Mart cho tới ngày nay. Đảm bảo cuộc sống nhân viên luôn là một
ưu tiên trong công thức thành công của Wal – Mart và có lẽ các nhân viên của
ông rất tự tin và tin tưởng khi có ông, vị chủ tịch và giám đốc điều hành đáng
kính.
Ngay từ những ngày đầu thành lập lúc mà vốn liếng và nhân công còn ít
ỏi, Wal – Mart đã thực hiện chế độ phân chia lợi nhuận sòng phẳng giữa các
cửa hàng, nhân viên và khách hàng. Bên cạnh đó, hàng tháng Sam Walton cho
lấy ý kiến nhân viên đóng góp cho chiến lược kinh doanh của công ty.
Bất kỳ nhân viên nào của Wal – Mart cũng có thể gặp lãnh đạo công ty
để đóng góp ý kiến và những sáng kiến có giá trị đều được khen thưởng và cất
nhắc vị trí công tác. Có lẽ nhờ chính sách này mà Wal – Mart luôn có được
những sự đổi mới liên tục và đạt được những thành công như ngày hôm nay.
Một lời khuyên của Sam Walton cho các bạn trẻ muốn kinh doanh thành
công trong thời đại ngày nay bao gồm 10 nguyên tắc, trong đó có những
nguyên tắc thể hiện rõ sự tôn trọng nhân viên và sự cầu thị đối với toàn thể cán

bộ nhân viên trong Wal – Mart. Có thể nêu ra các nguyên tắc sau:
Nguyên tắc 2: CHIA SẺ lợi nhuận cho các thành viên trong công ty và
cư xử với họ như những cộng sự. Ngược lại, họ sẽ coi bạn như một cộng sự và
cùng hợp tác. Hãy duy trì một tập đoàn và nắm giữ quyền kiểm soát nếu bạn
muốn, song hãy sử xự như một nhà lãnh đạo “làm đầy tớ” cho việc cộng tác
này.
Nguyên tắc 3: TẠO ĐỘNG CƠ làm việc cho cộng sự. Chỉ có tiền, địa vị
và chức vụ thôi chưa đủ. Thường xuyên ngày này qua ngày khác, bạn phải nghĩ
ra các thách thức mới lạ, hấp dẫn hơn để thúc đẩy và thách thức các cộng sự
của bạn. Đặt ra các mục tiêu thật cao và khuyến khích cạnh tranh và rồi hãy ghi
nhận các kết quả đạt được.
Nguyên tắc 4: HÃY CHIA SẺ NHỮNG THÔNG TIN có thể với các
cộng sự. Càng biết nhiều thì họ hiểu nhiều nhau hơn. Càng hiểu biết thì họ sẽ
càng quan tâm nhiều hơn đến vấn đề đó. Khi họ đã quan tâm rồi thì không gì
có thể ngăn cản được họ.
Nguyên tắc 5: Hãy ĐÁNH GIÁ ĐÚNG SỰ ĐÓNG GÓP của mỗi thành
viên đối với công ty. Việc trả lương và quyền được mua cổ tức công bằng sẽ
khiến cho các thành viên có trách nhiệm và tận tụy với công việc. Chúng ta ai
cũng muốn được nghe người khác đánh giá nhiều về những gì chúng ta đã làm
8


cho họ. Những lời khen tặng chân thành, đúng lúc, đúng người là món quà
không mất tiền mua nhưng đáng giá bằng cả tài sản.
Nguyên tắc 7: HÃY LẮNG NGHE Ý KIẾN của mọi người trong công
ty. Bạn phải tìm cách để khiến họ bộc lộ những suy nghĩ của mình.Những
người ở “tiền tuyến” – những người thực sự trò chuyện với khách hàng, là
những người duy nhất biết được những gì đang diễn ra.
Những nguyên tắc kinh doanh của ông thể hiện ông luôn lắng nghe và
tôn trọng những ý kiến của nhân viên, không dừng ở đó ông còn muốn tạo điều

kiện để nhân viên của mình được bày tỏ quan điểm, nguyện vọng bởi hơn ai
hết ông hiểu được vai trò của những người nhân viên của mình. Thành công
đến với ông nhờ các tố chất vốn có, do môi trường rùi mài mà còn do ông biết
áp dụng đúng lúc các phong cách lãnh đạo cho từng thời kỳ. Mới thành lập Wal
– Mart ông sử dụng phong cách lãnh đạo chuyên quyền, sau khi ổn định và dần
phát triển ông chuyển dần sang phong cách dân chủ, việc áp dụng các phong
cách khác nhau với từng thời điểm cho thấy sự nhạy bén trong công việc của
ông. Những thành công của Wal – Mart cho tới nay đã chứng minh rằng ông đã
tạo dựng cho mình một kiểu phong cách lãnh đạo phù hợp, đó là một phong
cách kết hợp, lấy môi trường làm cơ sở thay đổi cho phù hợp.

KẾT LUẬN
Ngày 17 tháng 3 năm 1992 tại phòng họp lớn của công ty Wal – Mart,
tổng thống Hoa Kỳ George Bush đã có những lời phát biểu vể Sam Walton như
sau:
“Là một người Mỹ, Sam Walton là hiện thân của một chủ doanh nghiệp
và là hình ảnh thu nhỏ của giấc mơ nước Mỹ. Mối quan tâm đối với công nhân,
sự tận tâm đối với cộng đồng và niềm khao khát muốn thay đổi là những điểm
khác biệt đáng biểu dương trong sự nghiệp của ông. ……………. Là một
người chủ gia đình tận tụy, một nhà lãnh đạo doanh nghiệp và một chính khách
9


của nền dân chủ, Sam Walton chứng tỏ những đức tính của một con người
đáng tin cậy, luôn tràn đầy niềm hy vọng và chăm chỉ lao động. Nước Mỹ rất
tự hào về ông, một thương nhân hàng đầu, một người rất thành đạt trong cuộc
sống cũng như trong sự nghiệp kinh doanh”.4
Sau đó, không đầy ba tuần sau khi nhận huân chương vì Tự do và chỉ
vài ngày sau lần sinh nhật thứ 74 của ông, cuộc chiến chống lại căn bệnh ung
thư của Sam Walton đã kết thúc. Vào sáng chủ nhật, ngày 5 tháng Tư, Sam

Walton đã ra đi một cách bình thản - đầy nghị lực khi đối mặt với cái chết
cũng như đã đối mặt với cuộc sống.
Sam Walton đã ra đi những gì ông làm được sẽ luôn là tấm gương sáng
cho các thế hệ sau học tập, đó không chỉ là bài học về phương thức kinh doanh
mà còn là bài học về phong cách sống và làm việc hết mình của ông. Sam
Walton sinh ra nghèo khổ cho tới khi thành đạt và trở thành một trong những
người giàu nhất nước Mỹ ông cũng giản dị và chăm chỉ như xưa, làm việc và
cống hiến vẫn là niềm đam mê của ông, đó là một thứ phong cách lãnh đạo
tuyệt vời, phong cách lãnh đạo của niềm tin.

4

Trang 391, Sam Walton cuộc đời kinh doanh tại Mỹ, 2007, NXB Tri thức.

10