Phân tích văn hóa tập đoàn FPT

Phân tích văn hóa tập đoàn FPT
1. Giới thiệu về doanh nghiệp và ngành nghề kinh doanh
Bộ phận tôi đang công tác là phòng Marketing và Phát triển kinh doanh thuộc
Công ty TNHH Phân phối Công nghệ Viễn thông FPT – Công ty Cổ phần
Thương mại FPT nằm trong Tập đoàn FPT.
FPT là công ty đa quốc gia, hiện đang hoạt động trên 4 lĩnh vực: Công nghệ
thông tin và viễn thông; Tài chính và ngân hàng; Bất động sản; Giáo dục và
đào tạo.
Về kinh doanh: Kết thúc 6 tháng đầu năm 2010, lợi nhuận Tập đoàn đạt gần
1.087 tỷ đồng, tăng ấn tượng so với cùng kỳ năm 2009 là 38,1% và đạt trên
131% kế hoạch; Doanh thu Tập đoàn đạt gần 9.978 tỷ đồng, tăng 21,3% so
với cùng kỳ và đạt 104% kế hoạch.
Về nhân sự: FPT là công ty tập trung được đông đảo cán bộ làm tin học nhất
Việt Nam. Đến hết năm 2009, toàn FPT có 10.163 nhân viên, độ tuổi bình
quân là 27,43.
Về cơ cấu tổ chức: FPT hiện có:
- 13 công ty thành viên: Công ty Cổ phần Viễn thông FPT (FPT Telecom),
Công ty Cổ phần Hệ thống Thông tin FPT (FPT Information System), Công ty
Cổ phần Phần mềm FPT (FPT Software), Công ty Cổ phần Thương mại FPT
(FPT Trading Group), Công ty Cổ phần FPT Visky, Công ty Trách nhiệm hữu
hạn Dịch vụ Tin học FPT, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Phát triển Khu công
nghệ cao Hoà Lạc FPT, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Bất động sản FPT
( FPT Land), Công ty Cổ phần Chứng khoán FPT ( FPT Securities), Ngân
hàng Thương mại Cổ phần Tiên Phong, Công ty Cổ phần Quản lý quỹ đầu tư
FPT ( FPT Capital), Công ty Trách nhiệm hữu hạn Truyền thông và Giải trí
FPT, Công ty Cổ phần Quảng cáo FPT.
- Đại học FPT


- Chi nhánh tại thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng
Các lĩnh vực hoạt động chính của FPT:

- Tích hợp hệ thống
- Giải pháp phần mềm
- Xuất khẩu phần mềm
- Dịch vụ ERP
- Phân phối sản phẩm công nghệ thông tin và viễn thông
- Dịch vụ truy nhập Internet
- Dịch vụ nội dung trực tuyến
- Đào tạo công nghệ
- Lắp ráp máy tính
- Nghiên cứu và phát triển
- Đầu tư phát triển hạ tầng và bất động sản
- Dịch vụ tài chính - ngân hàng
- Lĩnh vực giáo dục - đào tạo
- Lĩnh vực bán lẻ
- Giải trí truyền hình
- Quảng cáo
FPT đang làm chủ công nghệ trên tất cả các hướng phát triển của mình với các
chứng chỉ ISO cho tất cả các lĩnh vực hoạt động, CMMi cho phát triển phần
mềm và đang là đối tác Vàng của Cisco, Microsoft, Oracle, Checkpoint. Bên
cạnh đó, FPT cũng đang sở hữu trên 1000 chứng chỉ công nghệ cấp quốc tế
của các đối tác công nghệ hàng đầu thế giới.


Các dịch vụ giá trị gia tăng của FPT luôn đáp ứng được nhu cầu của khách
hàng và đối tác. Đến nay, FPT đã giành được niềm tin của hàng nghìn doanh
nghiệp và hàng triệu người tiêu dùng. FPT đã vinh dự được nhận Huân
chương Lao động Hạng nhất do Nhà nước trao tặng năm 2003. Trong suốt
những năm qua, FPT liên tục được bạn đọc tạp chí PC World Việt Nam bình
chọn là Tập đoàn tin học uy tín nhất Việt Nam. Sản phẩm và dịch vụ của FPT
luôn giành được những giải thưởng cao nhất của Hội Tin học Việt Nam, Hội

Tin học thành phố Hồ Chí Minh và Hiệp hội Doanh nghiệp Phần mềm Việt
Nam. Với những đóng góp tích cực cho sự phát triển của ngành tin học và
viễn thông nói riêng và sự phát triển của nền kinh tế nói chung, FPT đã được
Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất.
Giải thưởng:
- 7 năm liền đạt Danh hiệu Công ty Tin học uy tín nhất Việt Nam do bạn đọc
PC World Việt Nam bình chọn
- Nhiều năm nhận giải thưởng “Đối tác doanh nghiệp xuất sắc nhất năm” của
Cisco, IBM, HP…
- Giải thưởng Sao Vàng Đất Việt cho Thương hiệu FPT
- Giải thưởng Sao Khuê
- Các giải thưởng, cúp, huy chương tại các triển lãm, cuộc thi như Vietnam
Computer World Expo, IT Week, VietGames …
Công ty Cổ phần Thương mại FPT – FPT Trading được thành lập trên cơ sở
hợp nhất 3 đơn vị trong Tập đoàn FPT là Công ty TNHH Phân phối FPT (FPT
Distribution), Công ty TNHH Công nghệ Di động FPT (FPT Mobile) và Công
ty TNHH Bán lẻ FPT (FPT Shop).
Kết thúc năm 2009, FTG tiếp tục duy trì đà tăng trưởng doanh số ở mức 10%
và hoàn thành 117% kế hoạch đề ra. Việc duy trì tăng trưởng doanh số qua các
năm đã giúp FTG vượt lên các nhà phân phối khác trong cùng lĩnh vực một


khoảng cách khá xa. Hiện nay, FPT Trading đã trở thành đối tác tin cậy của
hơn 60 hãng nổi tiếng; cung cấp cho người tiêu dùng Việt Nam những sản
phẩm công nghệ mới, đa dạng về chủng loại và hoàn hảo về chất lượng. FPT
Trading vẫn không ngừng nỗ lực và tìm kiếm các đối tác hàng đầu trên thế
giới, tăng cường, mở rộng hợp tác hơn nữa. Mạng lưới đại lý của FPT Trading
được liên tục nhân rộng trên khắp mọi miền đất nước nhằm mang đến cho đối
tác và khách hàng sự hài lòng cao nhất.
Bên cạnh lĩnh vực phân phối truyền thống, FPT Trading sẽ hướng tới chinh

phục những đỉnh cao trong lĩnh vực mới. Sự đột phá trong chiến lược kinh
doanh của FTG được thể hiện rõ nét trong việc sản xuất ra các sản phẩm mang
nhãn hiệu FPT. FTG sẽ tung ra hàng loạt các sản phẩm công nghệ hướng tới
hàng triệu người tiêu dùng. Thương hiệu FPT sẽ không chỉ được biết đến mà
còn được cụ thể hóa bằng các sản phẩm hiện hữu để người tiêu dùng có thể
cảm nhận một cách rõ ràng. FTG sẽ đảm nhận việc tạo ra và đưa hàng triệu
“đại sứ” đến tận tay khách hàng.
Như các thành viên khác của Tập đoàn FPT, truyền thống chú trọng con người
và tài năng cá nhân là nét văn hoá doanh nghiệp nổi bật của FPT Trading. Đội
ngũ cán bộ nhân viên lớn mạnh không ngừng, hiện tại FPT Trading đang hoạt
động theo một mô hình thống nhất từ Tổng công ty đến các đơn vị thành viên.
Môi trường làm việc chuyên nghiệp, năng động, đầy sáng tạo dân chủ, trong
đó đội ngũ nhân viên được đào tạo bài bản, được cập nhật những kiến thức
mới nhất về CNTT và Viễn thông đã tạo điều kiện cho nhân viên phát huy
toàn diện mọi khả năng.
Công ty Trách nhiệm hữu hạn Phân phối sản phẩm công nghệ viễn thông FPT
của chúng tôi (gọi tắt là F9) có doanh số 340 triệu USD đóng góp 60% tổng
doanh số, với nhân sự gần 300 người trải dài trên các miền Bắc, Trung, Nam
& Cần thơ. Với hệ thống gần 500 đại lý bao phủ hầu hết các vùng trên toàn
quốc Trung tâm phân phối sản phẩm Nokia tự hào là một nhà phân phối


chuyên nghiệp ổn định về tiềm lực tài chính, giàu năng lực quản lý, mạnh về
thương hiệu và luôn là đối tác tin cậy của nhà sản xuất cũng các đại lý phân
phối sản phẩm Nokia.

2. Tầm nhìn FPT
“FPT mong muốn trở thành một tổ chức kiểu mới, giàu mạnh bằng nỗ lực lao
động sáng tạo trong khoa học kỹ thuật và công nghệ, làm khách hàng hài
lòng, góp phần hưng thịnh quốc gia, đem lại cho mỗi thành viên của mình

điều kiện phát triển tốt nhất tài năng và một cuộc sống đầy đủ về vật chất,
phong phú về tinh thần”.
Nhận định về Tầm nhìn của công ty: Tầm nhìn của công ty được ban lãnh
đạo và các thành viên sáng lập của công ty viết ra từ những ngày đầu thành lập
năm 1998, trong đó thể hiện được mong muốn khát khao xây dựng một tổ


chức kiểu mới (so với thờ kỳ đó) sáng tạo dựa trên nền tảng khoa học công
nghệ và tri thức. Tầm nhìn này, chú trọng tới yếu tố khách hàng đã trở thành
cái mỗi người FPT phải thuộc nằm lòng và song hành cùng công ty trên suốt
đoạn đường từ một công ty mù mờ về hướng đi đến tập đoàn công nghệ số 1
Việt Nam hiện nay.
Tuy nhiên cùng với thời gian và sự phát triển của các vấn đề về kinh tế xã hội
và các thay đổi của thời kỳ hội nhập thì dường như Tầm nhìn này đang bộc lộ
một số hạn chế đặc biệt là thời điểm hiện tại khi công ty đã cổ phần hóa và trở
thành một công ty Đại chúng. Tầm nhìn của FPT trong bối cảnh hiện nay chưa
chỉ ra được giá trị của FPT trong cộng đồng. Tầm nhìn chưa giải đáp được cái
câu hỏi: FPT mang lại gì cho cộng đồng, cho các nhà đầu tư, người sở hữu cổ
phần của công ty? Tạo sao lại chỉ là ‘làm hưng thịnh quốc gia’ mà không phải
là cái gì đó to lớn và ý nghĩa hơn? Nếu xem Tầm nhìn FPT là kim chỉ nam cho
tất cả các hoạt động của FPT thì thực ra FPT chưa làm hoàn hảo. Để tăng
cường sức mạnh toàn FPT, đi nhanh đến mục tiêu Toàn cầu hóa, các thành
viên phải rất nghiêm túc hành động theo định hướng chiến lược của Tầm nhìn
FPT.
Trong Tầm nhìn của FPT thì công ty ‘... giàu mạnh bằng nỗ lực sáng tạo trong
khoa học kỹ thuật và công nghệ...’ nhưng thực tế như một vị Phó tổng Giám
đốc của công ty - anh Hoàng Minh Châu đã khẳng định FPT là những người đi
buôn sáng tạo. Điều đó chứng tỏ tầm nhìn không hề liên quan đến sự hoạt
động của FPT. Có thể lúc thành lập, tất cả FPT đều mơ ước giàu mạnh bằng
nỗ lực sáng tạo trong khoa học kỹ thuật và công nghệ và bây giờ vẫn mơ ước

như thế nhưng chưa đạt được. Một tầm nhìn mà 19 năm người FPT chưa hoạt
động theo nó được thì tầm nhìn này quá xa và, theo tôi, những cán bộ của FPT
mong muốn có một cái gì đó mà 5 năm - 10 năm tới họ hướng đến được. Hiện
tại khi công ty đã mởi thêm các hướng kinh doanh mới trở thành một tập đoàn


kinh tế đa ngành như FPT Bank, FPT Securities, FPT Capital, FPT Land ... thì
công ty càng nên sửa đổi tầm nhìn sao cho hợp lý và bắt kịp với tình hình .
3. Những khó khăn & thách thức đối với doanh nghiệp
Hiện tại, cùng với sự tăng trưởng ổn định và phát triển mạnh mẽ của công ty
về cả các chỉ tiêu về Doanh số, lợi nhuận và FPT nói chung, công ty FTG nói
riêng và ở F9 chúng tôi cũng đang gặp phải một số vấn đề trong việc phát
triển và tăng trưởng quá nhanh so với tình hình phát triển của nhân sự và quản
lý hiện nay.
a. “Ngồi nhầm chỗ”
Ờ FPT có một vấn đề khá nóng hổi hiện nay là “Ngồi nhầm chỗ” – như phát
biểu của một vị Phó Tổng giám đốc tập đoàn anh Lê Quang Tiến phát biểu
trong hội nghị Lãnh đạo cấp cao công ty tháng 9 năm 2007. Anh khẳng định
rằng 20-30% cán bộ FPT hiện đang ngồi nhầm chỗ. Theo số liệu của Ban tổ
chức cán bộ, suốt 19 năm tồn tại FPT không có một trường hợp sa thải cán bộ
quản lý vì thiếu năng lực hay cách chức vì không hoàn thành nhiệm vụ.
Những trường hợp hi hữu phải đuổi việc thường là do gian lận, trộm cắp những vi phạm quy chế công ty rõ ràng. Nhưng không phải vì thế mà bộ máy
hoàn hảo công ty có bộ lọc để thường xuyên rà soát tìm hiểu xem liệu một
chức danh quản lý có thực sự cần thiết và cán bộ đang giữ vị trí đó có làm
đúng công việc mà vị trí đó đòi hỏi. Rà soát lại những vụ chuyển ngang, xin
nghỉ việc, chuyển công tác, chắc chắn không phải 100% số cán bộ đó chuyển
công tác vì lý do chuyên môn.
Ở Việt Nam, con đường công danh kiểu “sống lâu lên lão làng” đã trở thành
truyền thống và FPT cũng không ngoại lệ. Các vị “khai quốc công thần”,
những người đã làm việc cho công ty từ 10 năm trở lên sẽ có xu hướng lấp

đầy các vị trí lãnh đạo, cao lẫn thấp, đến nỗi không còn chỗ cho lớp trẻ tài
năng chen vào.


Đơn cử có 1 vị “khai quốc công thần” ở FPT tuy trước đây đã có nhiều cống
hiến với công ty trong thời kỳ khó khăn, đã được hưởng nhiều đãi ngộ về tài
chính và quyền lợi nay đã quá tuổi về hưu – xin không nêu đích danh ở đây,
công việc thì không đảm nhận vị trí & trách nhiệm gì nhưng vẫn được phong
một chức danh đặc biệt vô danh vô thực là “trợ lý đặc biệt của Tổng giám
đốc”, vẫn chiếm hữu một phòng làm việc riêng trong tòa nhà trụ sở mới của
công ty, hàng ngày vẫn đều đặn đến văn phòng, lĩnh lương tháng, bổng lộc
nhưng thực chất khônng còn đóng góp cho tổ chức nữa nhưng vẫn tồn tại như
một trở lực với lớp trẻ các thế hệ kế cận.
Một ví dụ nữa là ngay ở bộ phận tôi công tác, có một vị Phó tổng giám đốc
cũng xin được không nêu đích danh, về kinh nghiệm và đóng góp cho công ty
từ những ngày đầu quả là không thể phủ nhận, nhưng hiện tại thì cũng đã ở
mức độ trở thành giá trị lịch sử rồi, tuy nhiên vẫn kiêm nhiệm một lúc 3-4
chức danh trưởng phòng ban trong bộ phận, mặc dù đóng góp trực tiếp trong
các công việc thực tế hầu như không nhiều và thực sự đang là một lực cản vô
hình nhưng không thể vượt qua để các thế hệ trẻ năng động sáng tạo thích ứng
kịp thời với tình hình biến động của thị trường cũng như các đối thủ cạnh
tranh có thể vươn lên khẳng định mình trong công việc.
Trong nền kinh tế thị trường, FPT dẫu có năng động hơn các doanh nghiệp
nhà nước, ban bệ rất nhiều, thì tỷ lệ cán bộ ngồi sai chỗ, chủ yếu với lý do
trên, vẫn chiếm từ 20-30%. Số ghế đang bị ngồi sai trải đều trên tất cả các cấp
bậc, bộ phận, tại tất cả các công ty thành viên.
b. Tình trạng “dứt áo ra đi”
Cùng với vấn đề “ngồi nhầm chỗ” là vấn nạn “dứt áo ra đi” - nghỉ việc ở FPT.
Theo con số thống kê của bộ fận nhân sự công ty thì tỷ lệ nghỉ việc năm 2006
là 14,2% và năm 2007 ở FPT đã lên đến con số gần 20%. Tình trạng chảy máu

nguồn nhân lực đã trở thành vấn đề lớn trong năm 2007. FPT vốn tự hào là
công ty có môi trường làm việc tốt, chế độ đãi ngộ cao và cán bộ là tài sản quý


giá nhất của Tập đoàn nhưng hiện giờ đang mất dần vị thế đó, đó là chưa kể
đến việc chi phí đào tạo và tái đào tạo nhân viên luôn là một khoản chi phí
không nhỏ.
Ở công ty FTG của tôi tỷ lệ nghỉ việc cũng tương đối, ngay cả ở 1 số cán bộ
cấp cao điển hình cuối năm qua đã có hai Phó tổng giám đốc từng gắn bó với
công ty hơn 15 năm cũng đã dứt áo ra đi.
FPT đã từng có chương trình “Cầu hiền”: đó là mời gọi các nhân tài đã thành
công, thành danh ở các công ty trong và ngoài nước về làm việc cho FPT.
Những nhân tài này được tạo điều kiện làm việc tối đa, bổ nhiệm các chức
danh cán bộ quản lý, chuyên gia, chuyên viên hay thậm chí Giám đốc một
công ty con nhưng theo một thống kê không được công bố thì đa phần nhưng
nhân tài này cũng lần lượt rũ áo ra đi vì lý do này hay lý do khác.
FPT cũng đã có chương trình mang tên “Thủ lĩnh trẻ” trong đó thi cử rất bài
bản và tuyển chọn khó khăn các em sinh viên mới ra trường xuất sắc, những
nhân viên trẻ giàu tiềm năng tố chất để đưa họ vào 1 chương trình thử sức
nhằm đào tạo trở thành đội ngũ kế cận, những trưởng bộ phận, những giám
đốc trong tương lai. Tuy nhiên thực tế việc này đã tạo nên những ảo tưởng và
áp lực vô hình từ chính những người được lựa chọn và khá nhiều người sau
một thời gian thử sức đã không được trọng dụng bởi nguyên nhân này hay
nguyên nhân khác đã chán nản, thui chột và ra đi.
c. Mất động lực làm việc
Tình trạng “Mất động lực” của một số cán bộ ở FPT là vấn đề đã được bàn cãi
nhiều, từ “thì thầm” đến công khai ở FPT. Nhiều người cho rằng số cán bộ
mất động lực bởi cổ phiếu FPT liên tục chinh phục những kỷ lục mới về giá và
số cổ phần họ có tạo cho họ một gia tài đủ lớn để họ chuyển sự quan tâm sang
những vấn đề cá nhân hơn là tiếp tục chiến đấu & cống hiến cho tập đoàn. Đã

có thời gian nhiều người FPT khi đến công ty chỉ chăm chăm ngồi nhìn bảng


chỉ số giá tăng giảm cổ phiếu và nhẩm tính tài sản của mình hôm nay tăng so
với hôm qua bao nhiêu tiền, tháng tới mua đất, mua nhà ở đâu và băn khoăn
chọn mua xe hơi hiệu gì Lexus hay BMW cho khỏi thua kém thằng nhân viên
của mình.
Nhiều người tranh luận ngược lại khi cho rằng không thể có tình trạng “mất
động lực” khi kinh doanh của tập đoàn vẫn đang tăng trưởng tốt, đông nghĩa
với việc cán bộ vẫn làm việc tốt, tuy nhiên theo quan điểm của tôi thì hiện
tượng này là có thật và đang tồn tại, tuy mới chỉ xuất hiện ở một số cán bộ
sớm hài lòng với hiện tại nhưng nếu không có biện pháp nhanh chóng chữa trị
sẽ tiếp tục gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển của công ty.
4. Văn hóa doanh nghiệp FPT
FPT tự hào là một trong số ít công ty có nền văn hoá riêng, đặc sắc và không
thể trộn lẫn. Văn hoá FPT hình thành cùng với sự ra đời của công ty.
Đó là sự chia sẻ niềm tin và hệ thống giá trị của các thành viên. Văn hoá FPT
đã trở thành món ăn tinh thần, chất keo đoàn kết, sân chơi tuyệt vời, nguồn
động viên cổ vũ và là niềm tự hào của mỗi người FPT. Các thế hệ FPT nối tiếp
nhau đã chấp nhận, trân trọng và cùng nhau vun đắp cho văn hóa FPT ngày
càng có cá tính và giàu bản sắc.
Tổ chức chuyên lo xây dựng văn hóa cho FPT được gọi là Tổng hội. Hàng
năm, công ty luôn dành cho Tổng hội những nguồn lực quan trọng để tổ chức
các hoạt động văn hóa - thể thao nhằm mang lại cho người FPT một cuộc sống
tinh thần phong phú, sự gắn bó với công ty, tin tưởng vào tương lai cùng thành
công với FPT.
Văn hoá STCo
Văn hóa công ty được khởi nguồn từ văn hóa STCo. STCo được viết tắt từ
chữ Sáng tác Company, là tên một tổ chức không có thật nhưng hiện hữu trong
lòng mỗi thành viên FPT. Văn hóa STCo thể hiện bằng những bài hát, thơ,

kịch và các hình thức khác mang tính sáng tạo và hài hước. Văn hóa STCo
còn thể hiện ở cách ứng xử giữa người với người trong FPT, một cách ứng xử
chân thành, gắn bó thân thiết như ruột thịt. Thông qua văn hóa STCo, người
FPT hiểu nhau hơn, xích lại gần nhau hơn.
Lễ hội tiêu biểu
Lễ hội là một phần không thể thiếu được của văn hoá FPT. Hàng năm, đến các
dịp lễ hội, tất cả các thành viên của Tập đoàn tụ tập cùng nhau giao lưu, vui
chơi sống trong không khí đậm chất FPT.
* Ngày 13/09: Đây là lễ hội quan trọng nhất của Tập đoàn, được tổ chức để kỷ
niệm ngày thành lập Tập đoàn (13/09/1988).
Nội dung bao gồm:
- Olympic thể thao FPT;
- Hội diễn văn nghệ STCo.
Lễ hội này còn được mở rộng ra đối với các chi nhánh.
* Hội làng: được tổ chức vào dịp cuối năm Âm lịch, theo truyền thống dân
gian.
* Lễ sắc phong Trạng nguyên: là buổi lễ tôn vinh cá nhân xuất sắc của công ty.
Các cá nhân có kết quả cao nhất trong cuộc thi tổ chức toàn công ty hàng năm
được chọn ra và sắc phong Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa.
Nội dung bao gồm:
- Rước rùa đá có khắc tên trạng nguyên;
- Đọc sắc phong.
* Lễ tổng kết năm kinh doanh
Nội dung bao gồm:
- Tổng kết năm;


- Khen thưởng;

- Bầu chọn Hoa hậu và các Á hậu;
- Cúng trời đất và mổ lợn liên hoan.
Hoạt động văn hoá thể thao
* Các giải bóng đá
Bao gồm giải Vô địch FPT (tháng 5, tháng 6), Cúp Liên đoàn FFF (tháng 10,
tháng 11). Các giải bóng đá luôn là những sự kiện thể thao hàng đầu đối với
người FPT.
* Các hoạt động khác
Các hội diễn văn nghệ, hội quán, gặp gỡ giao lưu với các nghệ sĩ,.... các câu
lạc bộ thể thao như bơi lội, khiêu vũ..... và hàng ngàn hoạt động khác diễn ra
thường xuyên hàng tuần, hàng tháng tại các công ty/chi nhánh.
Ấn phẩm: Các ấn phẩm là kết tinh của những giá trị FPT, là nguồn thông tin,
tư liệu phong phú về FPT, về con người và lịch sử phát triển, là tình cảm của
mỗi thành viên FPT gửi gắm vào đó. Các ấn phẩm gồm :
- Các cuốn sử ký: Sử ký 10 năm FPT, sử ký 13 năm, sử ký 15 năm bao gồm
các bài viết của người FPT. Các bộ phận FPT cũng có sử ký riêng của mình.
- Các Tuyển tập nhân vật : Đỗ Cao Bảo tuyển tập, Hùng Râu, Hoàng tuyển, ..
bao gồm các bài viết của các nhân vật hoặc viết về các nhân vật nổi tiếng
trong FPT.
- Sách Đồng đội
- Báo Chúng ta : Được duy trì và phát hành vào thứ 5 hàng tuần tới tất cả các
thành viên của FPT
- Các báo và bản tin nội bộ khác của các đơn vị cũng truyền tải những nội
dung và hoạt động của các đơn vị, là món ăn tinh thần cho các thành viên của
đơn vị đó.


Hệ thống giá trị cốt lõi
Giá trị cốt lõi của FPT là các giá trị bền vững làm nên thành công và quy định
tính chất nổi trội của thương hiệu FPT, được hình thành qua những ngày tháng

gian khổ đầu tiên của công ty, được xây dựng từ những kinh nghiệm và học
hỏi, tôi luyện qua những thử thách trong suốt quá trình phát triển.
Đó là:
1. Đồng đội: Sức mạnh tập thể là nhân tố tạo nên sức mạnh FPT. Đoàn kết
được tạo ra từ sự kết hợp, bổ sung giữa các cá nhân với năng lực và cá tính
riêng biệt, giữa các đơn vị thành viên với các chiến lược phát triển và ưu thế
khác nhau.
2. Dân chủ: là giá trị được hình thành trong môi trường FPT nhờ đội ngũ lãnh
đạo chủ trương trọng hiền tài và thực tâm lắng nghe những ý kiến ủng hộ cũng
như phản đối của nhân viên. Phong cách quản lý dân chủ tại FPT tạo điều kiện
phát huy tối đa năng lực và thế mạnh của mỗi cá nhân, tạo niềm tin cho mỗi
nhân viên trong việc đóng góp xây dựng tập đoàn.
3. Sáng tạo: là giá trị cốt lõi đầu tiên luôn được chú trọng khuyến khích và
phát huy ở Tập đoàn FPT. Là một công ty hoạt động trong lĩnh vực công nghệ
thông tin, lĩnh vực có tốc độ phát triển rất cao, vì vậy, tự do đổi mới và năng
động sáng tạo là yếu tố tiên quyết để giúp FPT trở thành công ty hàng đầu.
Môi trường năng động và cởi mở ở FPT đã khuyến khích và tiếp nhận những
cá nhân sáng tạo.
4. Hiền tài: Trọng dụng hiền tài, đem lại cho mỗi thành viên của mình điều
kiện phát triển đầy đủ nhất về tài năng và một cuộc sống đầy đủ về vật chất,
phong phú về tinh thần là những cam kết bất di, bất dịch của FPT, được nêu
lên trong Tầm nhìn Công ty. Để thực hiện được cam kết này, FPT cố gắng
đảm bảo đầy đủ nhất 4 quyền sau đây cho mỗi thành viên của mình:
- Quyền phát triển tài năng


- Quyền được đảm bảo về sự an toàn và an ninh
- Quyền dân chủ
- Quyền tự do
5. Trong sạch: ở FPT, giá trị nền tảng quan trọng đối với mỗi nhân viên và

lãnh đạo bộ máy tập đoàn là sự trong sạch và trung thực.
- Thể hiện ở sự rõ ràng minh bạch, tính đúng đắn trong quản lý tài chính, sản
xuất kinh doanh, trong các báo cáo, trong thông tin truyền thông với cổ đông,
nhân viên và nhà nước.
- Thể hiện ở sự liêm chính trong quan hệ nội bộ và quan hệ với bên ngoài: từ
mỗi con người FPT, với đồng nghiệp, lãnh đạo, khách hàng, đối tác, cổ đông,
…
5. Nhận định về những mặt được, chưa được và những thách thức:
Trải qua 22 năm tồn tại và phát triển, phải công nhận rằng Văn hóa FPT là
điều đáng tự hào và độc đáo mà không nhiều doanh nghiệp ở Việt nam có
được. Nó là chất keo gắn kết người FPT lại với nhau cùng vượt qua rất nhiều
khó khăn từ những ngày đầu xây dựng công ty. Đã có rất nhiều trường hợp các
cán bộ lãnh đạo không thống nhất ý kiến bất đồng quan điểm trong các cuộc
họp chính thức về các vấn đề chiến lược không thể đi đến thống nhất, nhưng
trong buổi liên hoan công ty, khi tất cả cùng hòa nhịp những sáng tác Stico và
cùng chân tình chia sẻ quan điểm ngoài không khí formal của các cuộc họp và
đi đến thống nhất quan điểm, bỏ qua những khúc mắc trong cuộc họp.
Sau những giờ làm việc căng thẳng chạy đua doanh số, vất vả lao động người
FPT hòa mình vào các hoạt động thể thao phong trào, khi đó không biệt cán
bộ lãnh đạo hay nhân viên cấp dưới, tất cả đều thi đấu hết mình không phân
biệt tuổi tác hay đẳng cấp cán bộ.


Tuy nhiên chính cái văn hóa đặc trưng và khác biệt ấy cũng vô hình trung là
rào cản khó vượt qua đối với một số người không tích nghi được với nó. Mỗi
người có một sở thích cá nhân và tính cách riêng nhưng với các lãnh đạo ở
FPT nếu vì một lý do nào đó bạn không thích hát xuyên tạc, không thích diễn
kịch hay ít tham gia các hoạt động đoàn thể thì chắc chắn bạn khó mà trở
thành cán bộ quản lý được và sẽ bị đánh giá là không có năng lực. Nhiều cán
bộ năng lực chuyên môn có hạn nhưng ham thích năng khiếu và hay tham gia

các hoạt động khác thì được đánh giá cao và hay được cất nhắc.
Cũng chính những nét văn hóa đặc biệt ấy cũng đã khiến nhiều “nhân tài”
được tốn nhiều công sức “cầu hiền” về không thể thích nghi nổi và phải ra đi
do không vượt qua được những rào cản vô hình này.
Bên cạnh đó, khi một công ty ở quy mô vừa phải thì các hoạt động đoàn thể
gắn kết còn tổ chức và quản lý được nhưng khi qui mô lên đến gần 10 ngàn
người trải rộng trên các khu vực địa lý khác nhau thì việc tổ chức và quản lý
vẫn chưa theo kịp khiến văn hóa công ty với nhiều nhân viên mới được hiểu
một cách phiến diện, không đầy đủ và thậm chí sai lệch dẫn đến những hành
động và phát ngôn không đúng với tôn chỉ và văn hóa công ty.
6. Một số biện pháp nhằm xây dựng một tổ chức năng động và hiệu quả hơn
(những thay đổi/ lực cản tiềm tàng và tạo động lực nâng cao hiệu suất của
doanh nghiệp)
Như đã đề cập ở phần 3, hiện FPT đang gặp phải một số vấn đề nội bộ mà lâu dài có
thể gây cản trở và ảnh hưởng đến sự phát triển của công ty, để giải quyết những vấn
đề này cần phân tích rõ nguồn gốc và nguyên nhân và những trở lực tiềm tàng của
từng vấn đề và đưa ra giải pháp cụ thể:

a. “Ngồi nhầm chỗ”
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nhiều cán bộ giữ những chức danh không
phù hợp với năng lực ở FPT cùng với sự phát triển và tăng trưởng vượt bậc
của công ty là do lỗi của hệ thống.


Thứ nhất là chế độ đãi ngộ của FPT. Hiện nay, FPT đã xây dựng chi tiết hệ
thống cấp bậc và đãi ngộ của cấp quản lý từ M3 đến M7 nhưng chưa có hệ
thống rõ ràng cho những người muốn phát triển theo ngạch chuyên gia. Về
chức danh, họ là các nhân viên cấp 2 - cấp nhân viên thông thường, về chế độ
đãi ngộ, họ không được hưởng mức đãi ngộ như cán bộ quản lý. Dù thâm niên
lâu hơn, gắn bó với công ty sâu sắc hơn, nhưng họ mãi chỉ là con ong mẫn

cán, chưa được công ty vinh danh cho xứng với những đóng góp của mình.
Chính hệ thống đãi ngộ được xây dựng trên tiêu chí lấy chức danh quản lý làm
trọng đã khiến tất cả đổ xô chạy theo cấp bậc quản lý. Khi được đề bạt, số
người dũng cảm từ chối vị trí trưởng phòng, hay một “chân” trong Ban giám
đốc có lẽ chưa hết số ngón trên một bàn tay. Chế độ đãi ngộ chưa công bằng
với ngạch chuyên gia, đã khiến FPT mất đi nhiều chuyên gia giỏi, lại có thêm
nhiều nhà quản lý thừa mà chưa chắc đã quản lý tốt.
Thứ hai là hệ thống giá trị, do ảnh hưởng trọng danh của xã hội. Nói chung
người Việt thích được gọi là Giám đốc, Manager hơn là Chuyên gia.
Thứ ba là thói “dĩ hòa vi quý” của người Việt. Dù biết người kia đang ngồi sai
vị trí, nhưng thâm niên của họ đã lâu, cống hiến đã nhiều nên ngại mời ra khỏi
văn phòng cho người khác vào thay. Tại FPT, các quyết định nhân sự trước
nay đều đặt cái tình lên cao hơn cả. Đã luôn tồn tại cách nghĩ rằng dù gì thì
trước kia họ cũng là “khai quốc công thần”, một tổ chức lớn như thế chẳng lẽ
không tìm được chỗ nào cho họ? Trong cái văn hóa đó, vấn đề chức danh rất
khó có thể xử lý kiên quyết. Tại FPT hiện nay, hiện mới chỉ có FPT Telecom
dám xử lý rắn việc này, còn đa phần vẫn vỗ về, “cải lương” do cả nể.
Kiểu quản lý nhân sự như vậy có thể không gây hậu quả lớn khi số người còn
ít, nhưng khi công ty đã có tới 10,000 người thì nó trở thành lực cản vô cùng
nặng nề trên con đường phát triển.


Hiện tại, FPT chưa có cách giải quyết triệt để, rõ ràng bởi văn hóa “trọng tình
khinh lý” nói trên và tâm lý vị danh đã thành thói xấu của cả dân tộc. Nhầm
lẫn về hệ thống giá trị, quá coi trọng giá trị hão huyền do xã hội áp đặt mà
quên mất năng lực thật của bản thân, dẫn đến việc nhiều chuyên gia kỹ thuật
chỉ nhăm nhăm xin bổ nhiệm một chức vụ quản lý. Biết là không phù hợp với
khả năng vẫn cố bám chỗ để lấy cái danh.
Khách quan mà nói, nhầm lẫn về cán bộ và chức danh không chỉ có lỗi của
bản thân người ngồi. Trách nhiệm lớn nhất phải thuộc về Ban lãnh đạo ở tất cả

các cấp, Ban tổ chức cán bộ, những người đã vẽ nên cái khung chức danh và
đưa ra quyết định bổ nhiệm lấp đầy các vị trí vào cái khung đó.
Để giải quyết vấn đề “văn hóa”, công ty nên thuê một tổ chức uy tín trong
hoặc ngoài nước đánh giá khách quan từng vị trí quản lý, và cán bộ cụ thể
đang giữ vị trí đó xem có đúng người đúng chỗ hay không. Báo cáo kết quả
kinh doanh, hiệu quả công việc, nhận xét của cấp trên và cấp dưới trực tiếp
hàng quý, hàng năm đối với mỗi vị trí quản lý sẽ cho thấy cán bộ đang giữ
chức danh đó là đúng hay nhầm.
Bên cạnh đó, công ty cũng cần mạnh dạn tạo cơ hội thử thách và bổ nhiệm
những cán bộ trẻ năng động sáng tạo, có đủ năng lực, bản lĩnh để thử thách
trong những cương vị quan trọng của công ty, dần thay thế các cán bộ già cỗi
không còn đủ sự nhạy bén, năng động trong thời kỳ hội nhập đầy thách thức
vươn tới toàn cầu hóa hiện nay.
Tuy nhiên, để giải quyết vấn đề này không chỉ trong ngày một ngày hai bởi
đây là cả một quá trình: xây dựng hệ thống chức danh quản lý và chuyên gia
chính xác cùng với chế độ đãi ngộ thích đáng, cùng với sự thay đổi nhận thức
về hệ thống giá trị.
b. Tình trạng “dứt áo ra đi”


Tình trạng này quả thực là một thách thức lớn của không chỉ FPT mà cả của
các doanh nghiệp nội địa nói chung trong thời kỳ Việt nam trong thời kỳ hội
nhập và phát triển, khi mà ngày càng có nhiều các doanh nghiệp có vồn đầu tư
nước ngoài và các công ty, văn phòng đại diện nước ngoài tham gia vào thị
trường lao động tại Việt nam. Công ty cần nâng cao trình độ quản lý của các
cán bộ nhân sự, bộ phận Nhân sự của công ty không chỉ là nơi quản lý vấn đề
vấn đề thủ tục lương, thưởng, bảo hiểm y tế, xã hội mà cần theo kịp thời đại,
là đơn vị hỗ trợ xây dựng các chương trình đào tạo nâng cao nghiệp vụ cán bộ,
tư vấn cho Ban lãnh đạo trong các vấn đề fát triển và hoạch định các chính
sách về Nhân sự cho phù hợp với tình hình biến động của thị trường và định

hướng fát triển đa ngành của công ty.
Bên cạnh đó, cần làm tốt vấn đề Truyền thông nội bộ, đó là đáp ứng tối đã
những đòi hỏi của nhân viên như trả lời online, xây dựng các diễn đàn mở,
minh bạch hóa các chế độ đãi ngộ bao gồm lương thưởng, chế độ cổ phần ưu
đãi và xây dựng mô tả công việc làm rõ lộ trình công danh nghề nghiệp ở mỗi
vị trí chức danh để người lao động có động lực phấn đấu và xác định rõ tương
lai của mình, gắn bó với doanh nghiệp.
Sử dụng hợp lý và có những biện pháp trọng dụng, tạo điều kiện hội nhập với
văn hóa FPT đối với các cán bộ được “Cầu hiền” về vì đây là một nguồn bổ
sung nhân lực chất lượng cao nhanh chóng và hiệu quả khi công ty mở ra
những hướng kinh doanh mới mà chưa có các kinh nghiệp phát triển và quản
lý từ trước như Tài chính,ngân hàng, chứng khoán, bất động sản.
Tạo điều kiện, thử thách, xây dựng & bồi dưỡng đội ngũ cán bộ trẻ - “Thủ lĩnh
trẻ” - có năng lực nhằm bổ xung cho đội ngũ kế cận trong tương lai. Đây là
nguồn cán bộ trưởng thành từ điều kiện thực tế, hiểu và phát huy được phong
cách làm việc và văn hóa FPT, rất quan trọng trong việc kế thừa duy trì và
phát triển văn hóa doanh nghiệp trong tương lai không xa.
c. Mất động lực làm việc


Vấn đề ngày trước đây là một chủ đề được bàn cãi nhiều ở FPT, nó tuy xảy ra
ở một số ít cán bộ có địa vị, có thâm niên công tác lâu và nắm giữ số cổ phiếu
tương đối nhiều. Tuy không phải là hiện tượng phổ biến nhưng nó gây ra
những hậu quả tiềm tàng và tác động rất sâu sắc và có ảnh hưởng lớn đến
những người khác, những cán bộ dưới quyền và tạo ra phản ứng dây chuyền
dẫn đến tình trạng bất mãn chung. Thời gian gần đây khi cổ phiếu FPT nói
riêng và thị trường chứng khoán Việt Nam nói riêng liên tục suy giảm đạt
những kỷ lục về sự “tụt dốc không phanh” thì cũng làm cho nhiều người FPT
bớt lo không biết tiêu thế nào cho hết tiền và chuyển sang tiếc cho khối tài sản
của mình đang dần đội nón ra đi (!).

Tuy nhiên các cán bộ lãnh đạo cũng cần có biện pháp giải quyết triệt để tình
hình này. Đó là tạo động lực cho các cán bộ này bằng cách đưa ra những thử
thách mới, thuyên chuyển, xây dựng những bộ phận, những hướng kinh doanh
mới để họ có cơ hội thử sức mình trong các thách thức và để họ tiếp tục được
cống hiến cho công ty và khẳng định bản lĩnh cũng như năng lực của mình vì
với những người này, tiền không phải là tất cả mà chính những thách thức,
những cơ hội mở ra sẽ kích thích họ hơn là những ưu đãi tài chính và một
công việc nhàm chán dễ dàng. Bên cạnh đó công ty cũng cần mạnh tay xử lý
nghiêm những trường hợp sớm thỏa mãn, hết động lực làm việc gây ra ảnh
hưởng không tốt cho công ty và các cán bộ dưới quyền. Khi thực hiện biện
pháp cứng rắn này chắc chắn sẽ có những phản đối, chống đối ngầm trực tiếp,
công khai hay gián tiếp qua các hành động bất hợp tác nhưng đây là bài học
cảnh tỉnh cần thiết cho những trường hợp tương tự nhanh chóng nhận ra và
điều chỉnh kịp thời hành vi của mình nếu còn muốn tồn tại và phát triển cùng
tổ chức.
Trong quá trình tồn tại và phát triển, không chỉ FPT mà tất cả các doanh
nghiệp đều phải đối mặt với các tác động biến đổi của các yếu tố ngoại cảnh
của môi trường văn hóa, chính trị và xã hội đăc biệt là trong quá trình quốc tế


hóa và hội nhập ngày càng sâu rộng hiện nay. Để xây dựng một doanh nghiệp
mạnh có thể khẳng định vị thế trong nước và vươn ra thế giới, doanh nghiệp
cần xây dựng, gìn giữ và phát triển văn hóa riêng của mình, đồng thời cũng
nên chấp nhận những cái mới, dung nạp, gạn lọc những cái hay, những nét độc
đáo từ môi trường bên ngoài nhằm làm giàu hơn bản sắc văn hóa doanh
nghiệp. Tuy còn tồn tại nhiều vấn đề nội bộ nảy sinh trong quá trình tăng
trưởng vượt bậc trở tham gia vào nhiều lĩnh vực kinh doanh mới ngoài các thế
mạnh truyền thông về tin học trở thành tập đoàn Kinh tế - Công nghệ đa
ngành hàng đầu Việt Nam, FPT vẫn duy trì được văn hóa doanh nghiệp độc
đáo riêng biệt và một tập thể mạnh đoàn kết, gắn bó hướng tới một mục tiêu

chung như Tầm nhìn của công ty: “FPT mong muốn trở thành một tổ chức
kiểu mới, giàu mạnh bằng nỗ lực lao động sáng tạo trong khoa học kỹ thuật
và công nghệ, làm khách hàng hài lòng, góp phần hưng thịnh quốc gia, đem
lại cho mỗi thành viên của mình điều kiện phát triển tốt nhất tài năng và một
cuộc sống đầy đủ về vật chất, phong phú về tinh thần” - mặc dù tại thời điềm
hiện tại, theo tôi cũng nên điều chỉnh lại Tầm nhìn ấy một chút cho phù hợp
với tình hình thực tế.
Hà Nội 08/2010

Học viên

: Nguyễn Anh Tuấn

Email

:



Chuyên viên sản phẩm
Phòng Marketing & Phát triển kinh doanh
Công ty TNHH Phân phối Công nghệ Viễn
thông FPT