Tiết 76-77-78 Thuốc

Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
Tiết : 76 – 77 - 78 Đọc văn :
Ngày soạn : 25 . 02 . 2010 ( Lỗ Tấn)
A. Mục tiêu :
- 1. Kiến thức :
+ Tác phẩm ngắn gọn, thể hiện đầy đủ tư tưởng văn
nghệ và phong cách sáng tác của Lỗ Tấn.
+ Thấy được tác động sâu xa của văn chương.
+ Cách gieo ấn tượng lạ lùng của tác giả để đánh thức
những con người đang “ngủ say”.
- 2. Kó năng : Phân tích một tác phẩm văn xuôi của
Trung Quốc.
- 3. Thái độ : Phải có hiểu biết để không bò sai lầm.
B. Phương pháp dạy học : Diễn giảng, phát vấn, đọc hiểu.
C . Chuẩn bò của thầy và trò :
Chuẩn bò của thầy : Soạn bài, đọc tài liệu, làm đồ dùng dạy học.
Chuẩn bò của trò: Soạn bài, đọc trước sách giáo khoa, trả lời hệ thống câu hỏi.
1. Ổn đònh lớp (1phút) : Kiểm tra só số, vệ sinh lớp .
2. Kiểm tra bài cũ (5phút)
3. Bài mới :
Vào bài (1phút) : Để khẳng đònh: con người ta không chỉ cần thuốc để chữa
bệnh về thân xác mà còn cần thuốc chữa bệnh cả về tinh thần – Lỗ Tấn có tác
phẩm “Thuốc”
- Tiến trình bài dạy:
THỜI
GIAN
HOẠT ĐỘNG CỦA
GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA
HỌC SINH
NỘI DUNG KIẾN THỨC

15’
Hoạt động 1:

-Gọi học sinh tóm tắt
tiểu sử Lỗ Tấn.
-Gợi ý : Tại sao ông
lấy bút danh Lỗ
Tấn ?
-Vì sao ông nhiều
lần đổi nghề, đó là
những nghề gì ?
Hoạt động 1:
Học sinh đọc sách giáo
khoa.

Quan điểm sáng tác:
Ơng chủ trương dùng
ngòi bút để phanh phui
các căn bệnh của quốc
dân :mê muội, tự thoả
mãn, “ngủ say trong một
cái nhà hộp bằng sắt,
khơng có cửa sổ”

I. Giới thiệu :
1. Tác giả Lỗ Tấn (1881 –
1936 )
-Lỗ Tấn tên khai sinh là Chu
Chương Thọ, sau đổi thành
Chu Thụ Nhân, quê tỉnh

Chiết Giang, Trung Quốc;
xuất thân trong một gia đình
quan lại đã sa sút.
-Bút danh Lỗ Tấn là ghép từ
họ mẹ (bà Lỗ Thụy) và chữ
“Tấn hành”- một kỉ niệm ấu
thơ.
-Từ 6 – 17 tuổi học ở quê
nhà, từ 18 tuổi đi học ở các
trường “Tây học” và nhiều
lần đổi nghề với động cơ tốt
Ngữ văn 12 Cơ bản - 1 - GV : Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
Giáo viên nói thêm
về thời kì chính
quyền phản động, trở
mặt chống cộng,
khủng bố các tổ chức
quần chúng.
-Giới thiệu nhanh.


đẹp là vì yêu nước, thương
dân :
*Ban đầu Lỗ Tấn học hàng
hải những mong đi đây đó để
mở mang tầm mắt, rồi học
nghề khai mỏ với nguyện
vọng làm giàu cho Tổ quốc
nhưng ông đều thất vọng.

*Chọn nghề y ông muốn cứu
chữa những người nghèo ốm
mà không thuốc nên phải
chết như bố ông ( nguyện
vọng học thuốc của Lỗ Tấn
lúc 13 tuổi) .
*Nhưng cuối cùng ông
chuyển sang sáng tác văn học
với chủ trương dùng văn
nghệ để đánh thức tinh thần
dân tộc, chỉ ra các căn bệnh
tinh thần của quốc dân 
ngòi bút Lỗ Tấn đã phát huy
được chức năng đích thực của
văn chương là cứu nước, cứu
dân.
Về tư tưởng cách mạng: Cách
mạng tháng Mười Nga bùng
nổ đã thức tỉnh Lỗ Tấn.
Ngoài sáng tác, Lỗ Tấn còn
tham gia chỉ đạo phong trào
yêu nước của sinh viên. Suốt
cuộc đời Lỗ Tấn luôn kiên trì
tiến lên trên con đường giải
phóng dân tộc dưới ngọn cờ
của chủ nghóa Mác – Lênin,
là người chiến só của giai cấp
vô sản không bao giờ lạc lối .
-Tác phẩm tiêu biểu : Gào
thét , Bàng hoàng , AQ chính

truyện.
*Năm 1981 toàn thế giới kỉ
niệm 100 năm ngày sinh
danh nhân văn hóa Lỗ Tấn,
một nhà văn hàng đầu của
nền văn học hiện đại Trung
Ngữ văn 12 Cơ bản - 2 - GV : Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
20’


-Qua cái chết của Hạ
Du, tác giả tố cáo gì?
Tóm tắt tác phẩm

Hoµn c¶nh s¸ng t¸c
trun Thc
Thc ®ỵc viÕt n¨m
1919, ®óng vµo lóc
cc vËn ®éng Ngò tø
bïng nỉ. §©y lµ thêi k×
®Êt níc Trung Hoa bÞ
c¸c ®Õ qc Anh, Nga,
Ph¸p, §øc, NhËt x©u xÐ.
X· héi Trung Hoa biÕn
thµnh nưa phong kiÕn,
nưa thc ®Þa,
Nhng nh©n d©n l¹i an
phËn chÞu nhơc. “Ngêi
Trung Qc ngđ mª

trong mét c¸i nhµ hép
b»ng s¾t kh«ng cã cưa
sỉ” (Lç TÊn). §ã lµ c¨n
bƯnh ®ín hÌn, tù tho¶
m·n, c¶n trë nghiªm
träng con ®êng gi¶i
phãng d©n téc. ChÝnh
nhµ c¸ch m¹ng lçi l¹c
thêi nµy lµ T«n Trung
S¬n còng nãi: “Trung
Qc Êy víi mét th«ng
®iƯp: Ngêi Trung Qc
lµ mét con bƯnh trÇm
träng”. Thc ®· ra ®êi
trong bèi c¶nh Êy víi
mét th«ng ®iƯp: cÇn suy
nghÜ nghiªm kh¾c vỊ
mét ph¬ng thc ®Ĩ cøu
d©n téc.
Quốc đầu thế kỉ XX , là
“linh hồn dân tộc” Trung
Hoa.
2. Tác phẩm “Thuốc” :
a /.Hoàn cảnh sáng tác :
- Tác phẩm được viết ngày
25/4/1919, giữa lúc phong trào
Ngũ Tứ (4/5/1919) nổ ra như
vũ bão, nhân dòp người chiến
só cách mạng Thu Cận bò
giết.

b /.Chủ đề :
Qua tác phẩm thuốc, Lỗ Tấn
muốn phê phán sự lạc hậu về
mặt chính trò của quần chúng,
phê phán sự thoát li quần
chúng của các chiến só cách
mạng tư sản, đồng thời tác
giả cũng phê phán tư tưởng
lạc hậu, cách chữa bệnh phản
khoa học
c / . Tóm tắt:
Hạ Du là một chiến só cách
mạng bò cụ Ba Hạ phát giác
với chính quyền để được lónh
thưởng. Hạ Du bò hành hình,
Cả Khang một tên đao phủ
đã biến máu Hạ Du thành
món hàng trục lợi. ng bà
Hoa Thuyên có đứa con trai
đau vì bệnh lao, đã mua
chiếc bánh bao tẩm máu để
chữa bệnh cho con.
Sự việc mua chiếc bánh bao
tẩm máu được nhiều người
bàn tán, trong đó có một số
thanh niên trong quán trà nhà
cụ Thuyên. Họ đều cho Hạ
Du là điên, là làm giặc.
- Câu chuyện kết thúc khi mẹ
Hạ Du và bà Thuyên đi thăm

mộ con, mẹ Hạ Du cảm thấy
xấu hổ khi gặp bà Thuyên
bên mộ Hạ Du, và không
Ngữ văn 12 Cơ bản - 3 - GV : Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
20’
20’
10’
Hoạt động 2:
-Hỏi học sinh :
Qua những nhân vật
quần chúng và lời lẽ
của họ, hãy chỉ ra
những căn bệnh phổ
biến bấy giờ trong
xã hội Trung Quốc ?

-Hỏi học sinh :
Vì sao Hạ Du được
coi là nhân vật trung
tâm? Hãy chỉ ra
những điều đáng lưu
ý về nhân vật Hạ
Du?
Hướng dẫn học sinh
tìm hiểu về người
chiến só Hạ Du .
Theo em Hạ Du là
nhân vật như thếnào
của tác phẩm ? Vì

sao nhân vật Hạ Du
là nhân vật trung
tâm của tác phẩm ?
Giáo viên: Nói
Hoạt động 2:
Trả lời :
+Bệnh hám tiền , tranh
thủ trục lợi
+Bệnh thiếu hiểu biết
về khoa học và chính
trò.
Hạ Du xuất hiện gián
tiếp qua cuộc bàn luận:
+ Là chiến sĩ cách mạng
dũng cảm
+Thái độ của mọi người
:miệt thị, giễu
cợt ,“thằng nhãi con”,
“thằng quỷ sứ”, “khốn
nạn”…
+ Đánh giá hành động
của Hạ Du: “Điên, điên
thật rồi”, dám “vuốt
râu cọp”, “làm giặc”…
=>> Sự mê muội,bàng
quan đến độc ác.
Bi kịch của Hạ Du:
Là chiến sĩ cách mạng
tiên phong,dũng cảm xả
thân vì đại nghĩa, nhưng

hiểu vì sao mộ con mình có
vòng hoa trên mộ.
II. ĐỌC- HIỂU
1. Các nhân vật :
a.Nhân vật quần chúng :
-Ông bà Hoa : Mua bánh bao
tẩm máu Hạ Du để chữa
bệnh lao cho con nhưng nó
vẫn chết  thương con nhưng
lạc hậu, mê muội .
-Ông Ba Hạ (chú ruột Hạ
Du): Phát giác cháu để lãnh
thưởng hai lạng bạc  hám
lợi mà bán rẻ tình ruột thòt.
-Cả Khang - gã đao phủ :
Biến máu Hạ Du thành món
hàng để kiếm lợi.
-Gã đề lao lấy aó Hạ Du một
cách bất nhẫn, tham lam.
-Những người trong quán trà :
cho HạDu là điên, là giặc 
bệnh thiếu trí tuệ xét đoán,
thiếu tinh thần dân tộc.
-Mẹ Hạ Du : xấu hổ khi gặp
mẹ Hạ Du bên mộ con
=> Quần chúng lạc hậu về
khoa học , thiếu hiểu biết về
chính trò.
b.Nhân vật chiến só cách
mạng Hạ Du

Là hình tượng trung tâm, đầu
mối của mọi tình tiết (dù chỉ
được miêu tả gián tiếp qua
suy tư của các nhân vật khác)
-Có lí tưởng tiến bộ: “Thiên
hạ Mãn Thanh là của chúng
ta”
-Chiến só cách mạng kiên
cường bất khuất  bò tù, án
chém.
-Hạ Du không nhận được sự
đồng tình của mọi người 
thất bại.
Ngữ văn 12 Cơ bản - 4 - GV : Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam quan N ă m h ọ c 2008-2009
15’
5’
thêm: Có thể hình
dung nhân vật Hạ
Du, một kiểu nhân
vật độc đáo của Lỗ
Tấn, thông qua quan
hệ với những nhân
vật khác theo lượt đồ
bên:
Hạ Du hiện lên
dưới ngòi bút Lỗ Tấn
như thế nào ?
Thế nhưng thái độ
mọi người đối với

mọi người như thế
nào?
-Gọi học sinh rút ra ý
nghóa tác phẩm
– giáo viên củng cố.
-Hỏi học sinh:
Tại sao nói ở tác
phẩm “Thuốc” cốt
truyện và nhân vật
độc đáo ?
-Hỏi : Con đường
mòn cố hữu có ý
nghóa như thế nào ?
 là ranh giới phân
chia : phía trái là
nghóa trang dành cho
người bò chết chém
bởi “làm giặc”- trái
đạo.
-Hình ảnh vòng hoa
trên mộ Hạ Du có ý
nghóa gì ?
-Giáo viên so sánh
“ Mồ anh hoa nở”
Thanh Hải
Gọi học sinh rút ra
giá trò tác phẩm .
đơn độc giữa một quần
chúng u mê, tăm tối.
-Cái chết của Hạ Du

mang lại món lợi cho
một số người.
Ngun nhân:
Quần chúng chưa hiểu
cách mạng còn người
làm cách mạng xa rời
quần chúng.
-Ý nghĩa thứ nhất của
nhan đề THUỐC:
Liều thuốc chữa bệnh
lao -mê tín, lạc hậu, đầy
ghê rợn.
-Ý nghĩa thứ hai của
nhan đề THUỐC:
Cần có một phương
thuốc để chữa căn bệnh
mê muội, lạc hậu, tăm
tối, “ngủ say trong một
cái nhà hộp bằng sắt
khơng có cửa sổ” của
người dân Trung Quốc.
-Ý nghĩa thứ ba của
nhan đề THUỐC :
Phải giải quyết mối
quan hệ giữa cách mạng
và quần chúng để “cứu
vong”dân tộc.
2. Ý nghóa tác phẩm :
*Phê phán cách chữa bệnh
phản khoa học của nhân dân

Trung Quốc.
*Cần phải có một thứ thuốc
mới để chữa bệnh tinh thần :
+Bệnh mê muội , kém hiểu
biết (về khoa học, chính trò)
của người dân Trung Quốc
đương thời.
+Bệnh xa rời quần chúng của
những chiến só cách mạng
dân chủ tư sản như Hạ Du.
3. Giá trò nghệ thuật :
-Cốt truyện dung dò, cô đọng
nhưng sâu sắc, nhiều tầng
nghóa .
-Cách xây dựng nhân vật độc
đáo: nhân vật chính không
xuất hiện, chỉ được bàn luận
đến.
-Hình ảnh, chi tiết giàu ý
nghóa :
+Hình ảnh hai bà mẹ già tóc
bạc đi thăm mộ con vào mùa
xuân đã bước qua “con đường
mòn cố hữu” (ngăn chia phải,
trái nghóa trang) để hỏi thăm
nhau báo hiệu một sự đổi
thay vào mùa xuân này.
+Hình ảnh vòng hoa trên mộ
Hạ Du  hứa hẹn một sự
tiếp bước người cách mạng +

hi vọng, tin tưởng máu liệt só
sẽ không bò giày đạp, mồ mả
sẽ không bò lãng quên.
III. Tổng kết :
Tác phẩm phê phán sự lạc
hậu và tối tăm của người dân
Trung Quốc đương thờ, đặt ra
vấn đề cần có thuốc để chữa
căn bệnh tinh thần cho cả
dân tộc . Bởi sự kém hiểu
biết của người dân sẽ dẫn
Ngữ văn 12 Cơ bản - 5 - GV : Nguyễn Văn Mạnh