Giáo án Sinh học 8 bài 54: Vệ sinh hệ thần kinh

Bài 54

GIÁO ÁN SINH HỌC 8
VỆ SINH HỆ THẦN KINH

I. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Hiểu rõ ý nghĩa sinh học của giấc ngủ đối với sức khoẻ.
- Phân tích ý nghĩa của lao động và nghỉ ngơi hợp lí, tránh ảnh hưởng xấu tới hệ thần kinh.
- Nêu được tác hại của ma tuý và các chất gây nghiện đối với sức khoẻ và hệ thần kinh.
- Xây dựng cho bản thân một kế hoạch học tập và nghỉ ngơi hợp lí, đảm bảo sức khoẻ.
2. Kĩ năng
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lý thông tin khi đọc SGK, sách báo để tìm hiểu các biện pháp bảo
vệ hệ thần kinh.
- Kĩ năng từ chối: không sử dung, lạm dụng các chất kích thích hay chất ức chế hệ thần kinh.
- Kĩ năng lắng nghe tích cực, ứng xử/ giao tiếp trong khi thảo luận.
3. Thái độ
- Có ý thức giữ vệ sinh, giữ gìn sức khoẻ, tránh xa ma tuý.
II. Phương pháp
- Dạy học nhóm.
- Vấn đáp – tìm tòi.
- Trình bày 1 phút.
- Trực quan.
III. Phương tiện dạy - học
- Tư liệu về tác hại của các chất kích thích.
- Bảng phụ.
IV. Tiến trình dạy - học
1. Ổn định: 1’
- Kiểm tra sỉ số.
2. Kiểm tra bài cũ: 5’

TaiLieu.VN

Page 1


- Ý nghĩa của sự thành lập và ức chế PXCĐK trong đời sống con người?
- Tiếng nói và chữ viết có vai trò gì trong đời sống con người?
3. Bài mới:
- Mở bài: 2’
Trong cuộc sống hàng ngày, nhiều công việc đôi khi làm ta mệt mỏi. Sự mệt mỏi này bắt
nguồn từ hệ thần kinh sau đó tới các cơ quan khác. Vậy để có hệ thần kinh khoẻ mạnh, hoạt
động của cơ thể hợp lí chúng ta cần làm gì? Đó là nội dung của bài học hôm nay.
Hoạt động 1: Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khoẻ
Mục tiêu: HS biết ý nghĩa của giấc ngủ và điều kiện để có giấc ngủ tốt.
TG
11’

Hoạt động của giáo
viên

Hoạt động của học sinh

- GV cung cấp thông tin: - HS chú ý.
chó có thể nhịn ăn 20
ngày vẫn có thể nuôi béo
trở lại nhưng mất ngủ 10
– 12 ngày là chết.

Nội dung
I/ Ý nghĩa của giấc ngủ đối

với sức khoẻ
- Ngủ là một nhu cầu sinh lí
của cơ thể.

- Bản chất của giấc ngủ là quá
trình ức chế tự nhiên. Khi ngủ
- Cá nhân HS tự thu nhận các cơ quan giảm hoạt động, có
thông tin, dựa vào hiểu tác dụng phục hồi hoạt động
biết của bản thân, thảo của hệ thần kinh và các hệ cơ
quan khác.
luận nhóm và nêu được:
- Vì sao nói ngủ là 1 nhu
+ Ngủ là 1 đòi hỏi tự - Để đảm bảo giấc ngủ tốt cần:
cầu sinh lí của cơ thể?
nhiên của cơ thể, cần hơn + Ngủ đúng giờ.
- Ngủ là gì? Khi ngủ sự ăn.
hoạt động của các cơ
+ Chỗ ngủ thuận lợi.
+
Bản
chất
của
giấc
ngủ
quan như thế nào?
là quá trình ức chế tự + Không dùng chất kích thích:
nhiên. Khi ngủ các cơ cà phê, chè đặc, thuốc lá.
quan giảm hoạt động, có + Không ăn quá no, hạn chế
tác dụng phục hồi hoạt kích thích ảnh hưởng tới vỏ
động của hệ thần kinh và não gây hưng phấn.

các hệ cơ quan khác.
- Giấc ngủ có ý nghĩa + Ngủ giúp phục hồi khả
- Đặt câu hỏi cho HS
thảo luận:

TaiLieu.VN

Page 2


như thế nào đối với sức nanưg làm việc (hoạt
khoẻ?
động) của hệ thần kinh.
- Kết luận.
- GV đưa ra số liệu về
nhu cầu ngủ ở các lứa
tuổi khác nhau.

- Kết luận. HS liên hệ
- Muốn có giấc ngủ tốt thực tế, thảo luận thống
cần những điều kiện gì? nhất câu trả lời, cho VD
Nêu những yếu tố ảnh cụ thể.
hưởng trực tiếp, gián tiếp
đến giấc ngủ?
- GV: không chỉ ngủ mới
phục hồi sức làm việc - HS lắng nghe.
của hệ thần kinh mà còn
phải lao động, học tập
xen kẽ nghỉ ngơi hoạp lí
tránh căng thẳng, mệt

mỏi cho hệ thần kinh.
Hoạt động 2: Lao động và nghỉ ngơi hợp lí
Mục tiêu: HS biết vì sao và phải làm gì để lao động và nghỉ ngơi hợp lý.
TG
9’

Hoạt động của giáo
viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung

- Tại sao không nên làm + Để tránh căng thẳng và II/ Lao động và nghỉ ngơi hợp
việc quá sức, thức quá mệt mỏi cho hệ thần kinh. lí
khuya?
- Tác nhân ảnh hưởng xấu đến
- Lao động và nghỉ ngơi + Lao động , học tập xen hệ thần kinh:
như thế nào là hợp lí?
kẽ với nghỉ ngơi, tránh + Chế độ làm việc và nghỉ ngơi
đơn điệu dễ nhàm chán.

không hợp lý.

- GV cho HS liên hệ: - HS liên hệ theo bản + Ngủ không đủ.
quy định thời gian làm thân.
+ Các chất kích thích và ức chế
việc, nghỉ ngơi đối với

TaiLieu.VN

Page 3


những người làm công
việc khác nhau. Với HS:
xây dựng thời gian biểu
hợp lí.

đối với hệ thần kinh.

- Muốn bảo vệ hệ thần
kinh ta phải làm gì?

+ Hạn chế tiếng ồn.

- Để bảo vệ hệ thần kinh cần:
+ Làm việc và nghỉ ngơi hợp lí.
+ Đảm bảo giấc ngủ hợp lý.
- Từ các kiến thức trên + Giữ cho tâm hồn thư thái.
cùng với thông tin SGK, + Không lạm dụng các chất kích
HS trả lời câu hỏi.
thích, ức chế đối với hệ thần
kinh.

Hoạt động 3: Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh
Mục tiêu: HS nắm được chỉ có ở con người, các sự vật hiện tượng được khái quả hoá thành
các từ, các khái niệm. Nhờ vậy khi nói tới từ hoặc khái niệm đó, con người hiểu và tưởng tượng
ra.
TG

8’

Hoạt động của giáo
viên

Hoạt động của học sinh

- GV cho HS quan sát - HS quan sát.
tranh hậu quả của nghiện
ma tuý, nghiện rượu,
thuốc lá...

Nội dung
III/ Tránh lạm dụng các chất
kích thích và ức chế đối với
hệ thần kinh
(Bảng bên dưới)

- Yêu cầu HS thảo luận
nhóm hoàn thành bài tập - HS thảo luận nhóm.
bảng 54 SGK.
thống nhất ý kiến và hoàn
- GV yêu cầu HS lên thành bảng 54.
bảng chữa bài tập.
- Đại diện nhóm lên bảng
- GV nhận xét, đưa ra trình bày.
kết quả nếu cần.
- HS ghi bài.

Loại chất

TaiLieu.VN

Tên chất

Tác hại

Page 4


Chất kích
thích

Chất gây
nghiện

- Rượu

- Hoạt động não bị rối loạn, trí nhớ
- Nước chè đặc, cà phê kém.
- Kích thích hệ thần kinh, gây mất ngủ.
- Thuốc lá

- Cơ thể suy yếu, dễ mắc bệnh ung thư.

- Ma tuý

- Suy yếu nòi giống, cạn kiệt kinh tế,
lây nhiễm HIV, mất nhân cách...

4. Củng cố: 3’
- HS đọc khung màu hồng.
- Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe.
- Lao động, nghỉ ngơi hợp lý, trnáh lạm dụng các chất kích thích, ức chế đối với hệ thần
kinh.

TaiLieu.VN

Page 5


5. Kiểm tra đánh giá: 5’
- Muốn đảm bảo giấc ngủ tốt, cần những điều kiện gì?
- Trong vệ sinh đối với hệ thần kinh cần quan tâm tới những vấn đề gì? Vì sao?
6. Dặn dò: 1’
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
- Xem trước bài 55.
V. Rút kinh nghiệm tiết dạy
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________

TaiLieu.VN

Page 6