Phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng Nông nghiệp Lào (Luận án tiến sĩ)

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO

NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

HỌC VIỆN NGÂN HÀNG

CHANTHAVONE PHOMMATHEP

PHÁT TRIỂN KINH DOANH THẺ
CỦA NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP LÀO

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Hà Nội, 2018


BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO

NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM
HỌC VIỆN NGÂN HÀNG

CHANTHAVONE PHOMMATHEP

PHÁT TRIỂN KINH DOANH THẺ
CỦA NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP LÀO

Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Mã số

: 9340201

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:

1. PGS.TS. NGUYỄN THỊ MINH HIỀN
2. PGS.TS. NGUYỄN TRỌNG TÀI

Hà Nội, 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận án là công trình nghiên cứu độc lập của riêng
tôi và chưa được công bố trên bất cứ phương tiện thông tin nào. Tình hình, hệ
thống số liệu sử dụng trong Luận án có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo độ tin
cậy. Hệ thống giải pháp và kiến nghị đều xuất phát từ nghiên cứu thực tiễn và
kinh nghiệm cá nhân.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan trên.
Hà Nội, ngày tháng 12 năm 2018
Nghiên cứu sinh

CHANTHAVONE PHOMMATHEP


LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm và lòng biết ơn chân thành, tôi xin đƣợc gửi lời cảm ơn đến:
- Đảng ủy, Ban Giám đốc, Khoa sau Đại học, Học viện Ngân hàng đã
tạo điều kiện giúp đỡ em trong quá trình học tập và làm Luận án.
- Quý Thầy Cô giáo Học viện Ngân hàng đã truyền đạt cho tôi kiến
thức chuyên môn, phƣơng pháp nghiên cứu, trong suốt khóa học, nghiên cứu
và hoàn thiện Luận án.

- Quý Thầy, Cô giáo trong Hội đồng chấm Luận án đã đóng góp nhiều
ý kiến quý báu giúp tôi hoàn thiện Luận án.
- Các chuyên gia từ các Ngân hàng thƣơng mại của Lào và Việt Nam nói
chung và Ngân hàng Nông nghiệp Lào nói riêng đã cung cấp số liệu, tình hình
kinh doanh của Ngân hàng nhất là những khó khăn của phát triển kinh doanh thẻ
Ngân hàng hiện nay.
- Học viện Ngân hàng Lào đã cho cơ hội cả về vật chất, thời gian và đồng
viên tôi trong suất quá trình học tập và hoàn thành Luận án tại Học viện Ngân
hàng Việt Nam.
- Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất đến thầy, cô giáo hƣớng
dẫn là PGS.TS. Nguyễn Thị Minh Hiền và PGS.TS. Nguyễn Trọng Tài đã tận
tình hƣớng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành Luận án.
- Cuối cùng, tôi xin cảm ơn gia đình và các bạn đồng nghiệp đã động
viên, giúp đỡ tôi vƣợt qua những khó khăn để hoàn thành Luận án.
Xin trân trọng cảm ơn.
Hà Nội, ngày tháng 12 năm 2018
Nghiên cứu sinh

CHANTHAVONE PHOMMATHEP


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN KINH DOANH THẺ
CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI .......................................................... 30
1.1 Tổng quan về thẻ Ngân hàng thƣơng mại ............................................ 30
1.1.1 Lƣợc sử hình thành & phát triển của thẻ Ngân hàng ............................. 30
1.1.2 Khái niệm và đặc điểm thẻ Ngân hàng .................................................. 31
1.1.3 Phân loại thẻ Ngân hàng ........................................................................ 33
1.1.4 Kinh doanh thẻ của Ngân hàng thƣơng mại........................................... 37

1.2 Phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng thƣơng mại ....................... 51
1.2.1. Khái niệm .............................................................................................. 51
1.2.2. Nội dung về phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng thƣơng mại ..... 56
1.2.3. Tiêu chí đánh giá mức độ phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng
thƣơng mại....................................................................................................... 58
1.2.4. Nhân tố ảnh hƣởng đến sự phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng
thƣơng mại. ..................................................................................................... 63
1.3 Kinh nghiệm phát triển kinh doanh thẻ của một số Ngân hàng thƣơng
mại trong và ngoài nƣớc – Bài học đối với Ngân hàng Nông nghiệp Lào 65
1.3.1. Kinh nghiệm phát triển kinh doanh thẻ của một số Ngân hàng thƣơng
mại trong và ngoài nƣớc.................................................................................. 65
1.3.2. Bài học kinh nghiệm đối với Ngân hàng Nông nghiệp Lào ................. 73
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1................................................................................ 79
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KINH DOANH THẺ TẠI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP LÀO ........................................................ 75
2.1. Tổng quan về thị trƣờng thẻ Ngân hàng tại Lào................................. 75
2.2 Khái quát về Ngân hàng Nông nghiệp Lào........................................... 80


2.2.1 Lƣợc sử hình thành và phát triển của Ngân hàng Nông nghiệp Lào ..... 80
2.2.2. Khái quát về hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp Lào 82
2.3 Thực trạng phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng Nông nghiệp Lào 88
2.3.1 Nhóm tiêu chí số lƣợng: ......................................................................... 88
2.3.2 Nhóm tiêu chí chất lƣợng ..................................................................... 107
2.4. Đánh giá tổng hợp về mức độ phát triển kinh doanh thẻ của Ngân
hàng Nông nghiệp Lào ................................................................................ 112
2.4.1. Những kết quả đạt đƣợc ...................................................................... 112
2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân .......................................................... 113
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2.............................................................................. 117
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN KINH DOANH THẺ

CỦA NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP LÀO ............................................. 118
3.1. Định hƣớng phát triển thị trƣờng thẻ Ngân hàng Lào ..................... 118
3.2. Định hƣớng phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng Nông
nghiệp Lào ......................................................................................... 120
3.2.1.Căn cứ xây dựng định hƣớng phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng
Nông nghiệp Lào ............................................................................................ 120
3.2.2. Định hƣớng phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng Nông nghiệp Lào ... 86
3.3. Giải pháp nhằm phát triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng Nông
nghiệp Lào .................................................................................................... 125
3.3.1. Cần hoàn thiện mô hình quản lý kinh doanh thẻ của Ngân hàng ....... 125
3.3.2. Cần đa dạng hóa danh mục sản phẩm thẻ cung ứng ra thị trƣờng ...... 129
3.3.3 Nâng cao hiệu quả quản lý thu, chi đảm bảo kinh doanh thẻ có lợi nhuận 132
3.3.4. Phát triển mạng lƣới thanh toán thẻ .................................................... 134
3.3.5. Nâng chất lƣợng công tác chăm sóc khách hàng sử dụng thẻ của
Ngân hàng ........................................................................................... 135
3.3.6. Nâng cao chất lƣợng quản lý rủi ro kinh doanh thẻ ............................ 143
3.3.7. Nâng cao hiệu quả đầu tƣ công nghệ thẻ ............................................ 148
3.3.8. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng cáo dịch vụ thẻ trong dân cƣ .... 150


3.4 Một số kiến nghị .................................................................................... 151
3.4.1. Đối với Chính phủ Lào ....................................................................... 151
3.4.2. Đối với Ngân hàng Trung Ƣơng Lào .................................................. 154
3.4.3 Đối với Hiệp hội thẻ Lào ..................................................................... 157
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3.............................................................................. 159
KẾT LUẬN .................................................................................................. 160
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt

Nghĩa tiếng Anh

Nghĩa tiếng Việt

APB

Agricultural Promotion Bank

Ngân hàng Nông nghiệp Lào

ACB

Commercial Joint Stock Bank

Ngân hàng thƣơng mại cổ phần
Á Châu

Acleda

ACLEDA Bank Plc

Ngân hàng Acleda
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát

Agribank

triển Nông thôn Việt Nam

ANZ

Australia And Newzealand

Ngân hàng Úc và New Zeland

Bank
ATM

Automated Teller Machine

Máy rút tiền tự động hay máy
giao dịch tự động

BCEL

Lao Foreign trade bank

Ngân hàng Ngoại thƣơng Lào

BIDV

Bank for Investment and

Ngân hàng Đầu tƣ và Phát triển

development of Viet Nam

Việt Nam

CNDCND

People’s Democratic Republic

Cộng hòa dân chủ nhân dân

ĐVCNT

Department for card accept

Đơn vị chấp nhận thẻ

HĐTD

Credit operations

Hoạt động tín dụng

INDOCHINA Indochina Bank Limited

Ngân hàng Indochina

LDB

Lao Development Bank

Ngân hàng phát triển Lào

LNKD

Business profit

Lợi nhuận kinh doanh

LVB

Lao Viet Joint Venture Bank

Ngân hàng liên doanh Lào Việt

NHTW

Central Bank

Ngân hàng Trung Ƣơng

NHPH

Development Bank

Ngân hàng phát hành

NHTM

Commercial Bank

Ngân hàng thƣơng mại

NHTTT

Bank card payment

Ngân hàng thanh toán thẻ


T&E Card

Travel and Entertainment

Thẻ du lịch và giải trí

Card
TCTQT

Organization of payment and

Tổ chức thanh quyết toán

settlement
TGKKH

Demand deposit

Tiền gửi không kỳ hạn

TTKDTM

Non-cash payment

Thanh toán không dùng tiền

mặt

VCB

Joint Stock Commercial Bank

Ngân hàng Ngoại thƣơng Việt

For Foreign Trade Of Vietnam Nam (VietcomBank)
VTB

Vietnam Joint Stock

Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần

Commercial Bank for Industry Công thƣơng Việt Nam
WTO

and Trade

(VietinBank)

Word Trade Organization

Tổ chức thƣơng mại thế giới


DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, BẢNG
Tên hình, sơ đồ, biểu đồ, bảng

STT

Số trang

SƠ ĐỒ
1

1.1: Quy trình phát hành thẻ

39

2

1.2: Quy trình thanh toán thẻ

41

3

2.1: Hệ thống Ngân hàng tại Lào

77

4

2.2: Cơ cấu tổ chức Ngân hàng Nông nghiệp Lào

82

5

3.1: Cơ cấu tổ chức Trung tâm thẻ của Ngân hàng

128

Nông nghiệp Lào
HÌNH
6

1.1: Mô hình đánh giá chất lƣợng dịch vụ thẻ

54

BIỂU ĐỒ
7

2.1: Cơ cấu danh mục các sản phẩm thẻ trên thị trƣờng

78

Lào năm 2017
8

2.2: Thị phần thẻ thị trƣờng Lào năm 2017

79

9

2.3: Mạng lƣới ATM của các Ngân hàng tại Lào

80

10

2.4: Cơ cấu nguồn vốn của APB

85

11

2.5: Cơ cấu dƣ nợ của APB

87

12

2.6: Cơ cấu loại thẻ của Ngân hàng APB giai đoạn

92

2014-2017
13

2.7: Tốc độ tăng trƣởng doanh số thanh toán thẻ của

96

toàn thị trƣờng và một số Ngân hàng tại Lào năm 2017
14

2.8 Số lƣợng ATM, EDC năm 2014-2017

98

15

2.9: Thị Phần thẻ của các NHTM tại Lào năm 2017

100

BẢNG
15

2.1: Tình hình huy động vốn của APB giai đoạn 2014

84

-2017
16

2.2: Tình hình cho vay của Ngân hàng APB giai đoạn

86


2014 – 2017
17

2.3: Kết quả kinh doanh APB giai đoạn 2014 – 2017

88

18

2.4: Số lƣợng các loại thẻ đƣợc APB phát hành 2014-

91

2017
19

2.5: Số lƣợng thẻ phát hành trên toàn hệ thống

93

20

2.6: Bảng tổng hợp tỷ lệ thẻ hoạt động của APB

94

21

2.7: Doanh số thanh toán thẻ APB 2014-2017

95

22

2.8: Doanh số phát hành và doanh số thanh toán thẻ

96

một số Ngân hàng tại Lào
23

2.9: Sự gia tăng của số lƣợng khách hàng sử dụng dịch

97

vụ thẻ của APB giai đoạn 2014-2017
24

2.10: Số lƣợng và tốc độ tăng trƣởng ATM/EDC

99

25

2.11: Tốc độ tăng trƣởng thị phần thẻ của Ngân hàng

100

APB giai đoạn 2014-2017
26

2.12: Phí phát hành và phí thƣờng niên một số loại thẻ

101

của APB
27

2.13: Kết quả kinh doanh thẻ của APB giai đoạn 2014

102

– 2017
28

2.14: Xếp hạng mức độ hài lòng của khách hàng về

104

dịch vụ thẻ của các Ngân hàng năm 2016
29

2.15: Các biến quan sát trong từng thành phần của chất

107

lƣợng dịch vụ thẻ
30

2.16: Mức độ hài lòng của khách hàng về dịch thẻ tại

108

Ngân hàng Nông nghiệp Lào

31

2.17: Danh sách 05 Ngân hàng uy tín nhất trong hoạt
động kinh doanh thẻ

112


1

LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thực tế các quốc gia trên thế giới cho thấy nền kinh tế càng phát triển,
tỷ lệ thanh toán bằng tiền mặt càng giảm và tỷ lệ sử dụng các công cụ thanh
toán không dùng tiền mặt càng tăng. Cùng với sự bùng nổ của công nghệ
thông tin, thƣơng mại điện tử, tự động hóa, hiện nay có rất nhiều hình thức
thanh toán không dùng tiền mặt tiện lợi, an toàn đã và đang đƣợc sử dụng
phổ biến ở nhiều nƣớc trên thế giới. Một trong số đó là hình thức thanh
toán thẻ. Bởi thanh toán thẻ giúp giảm đƣợc khối lƣợng tiền mặt trong lƣu
thông, tiết kiệm chi phí trong khâu in ấn, bảo quản, vận chuyển tiền, giảm
đƣợc chi phí lao động xã hội, nâng cao hiệu quả thanh toán trong nền kinh tế
và đem lại nhiều tiện ích, lợi ích đối với khách hàng sử dụng thẻ. Vì vậy, phát
triển kinh doanh thẻ đã trở thành yêu cầu tất yếu khách quan của hội nhập,
liên kết thanh toán toàn cầu đối với các nền kinh tế nói chung, hệ thống Ngân
hàng thƣơng mại nói riêng.
Nền kinh tế Lào không nằm ngoài quỹ đạo trên. Thị trƣờng thẻ Ngân
hàng Lào bắt đầu hoạt động từ năm 2005. Tham gia thị trƣờng thẻ Ngân hàng
Lào hiện gồm 17 NHTM trong nƣớc và nƣớc ngoài, trong đó gồm: 04 NHTM
Nhà nƣớc Lào, 03 Ngân hàng liên doanh, 04 Ngân hàng cổ phần, 05 Ngân
hàng 100% vốn nƣớc ngoài và 01 Chi nhánh Ngân hàng nƣớc ngoài. Năm

2016, tổng doanh số thẻ phát hành trên 1,4 triệu thẻ các loại, tăng 38,5% so
với năm 2012. Trong đó, thẻ ghi nợ chiếm 98,6%, thẻ tín dụng chỉ chiếm
1,4%. Dẫn đầu thị phần thẻ là Ngân hàng Ngoại thƣơng Lào 26%, tiếp theo là
Ngân hàng Phát triển Lào 15,4%, thứ ba là Ngân hàng Nông nghiệp Lào với
13,5%, Ngân hàng Liên doanh Lào Việt 5,8%, còn lại là các Ngân hàng khác


2

[102]. Điều này cho thấy sự cạnh tranh trên thị trƣờng thẻ Ngân hàng Lào sẽ
ngày càng gia tăng.
Ngân hàng Nông nghiệp Lào tham gia thị trƣờng thẻ từ năm 2012. Mặc
dù muộn hơn so với 3 NHTM Nhà nƣớc của Lào, nhƣng Ngân hàng Nông
nghiệp Lào đã có nhiều đổi mới trong phát triển kinh doanh nên bƣớc đầu đã
đạt đƣợc một số kết quả, nhất là năm 2016 doanh số phát hành tăng14%,
thanh toán tăng 11%, hệ thống máy ATM đứng thứ 3 với 140 máy ATM,
chiếm 12,2% phủ sóng trên 17 tỉnh thành cả nƣớc Lào [8]. Tuy nhiên, phát
triển kinh doanh thẻ của Ngân hàng Nông nghiệp Lào chƣa toàn diện, mới tập
trung phát triển về số lƣợng, chƣa chú trọng phát triển chất lƣợng thể hiện
danh mục sản phẩm thẻ đơn điệu, cả về chủng loại và tính năng, chủ yếu sử
dụng thẻ từ, thẻ ATM chỉ dùng để rút tiền mặt. Chất lƣợng chăm sóc khách
hàng thấp nên mức độ hài lòng của khách hành sử dụng thẻ cũng thấp, xếp
thứ 6 trong 6 Ngân hàng đƣợc hiệp Hội thẻ Lào khảo sát. Tất cả những yếu tố
đó là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến kết quả kinh doanh
thẻ của Ngân hàng Nông nghiệp Lào lỗ liên tục trong những năm qua. Do
vậy, nghiên cứu để tìm giải pháp giúp Ngân hàng Nông nghiệp Lào phát triển
kinh doanh thẻ bền vững trong điều kiện cạnh tranh và hội nhập là vô cùng
cần thiết.
Xuất phát từ thực tiễn trên tác giả quyết định chọn đề tài: Phát triển kinh
doanh thẻ của Ngân hàng Nông Nghiệp Lào, làm đề tài Luận án Tiến sĩ.

2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu:
Đến thời điểm hiện nay đã có một số công trình nghiên cứu liên quan đến
đề tài về thẻ Ngân hàng đƣợc công bố dƣới các hình thức khác nhau cả ở trong
và ngoài nƣớc. Có thể tổng hợp một số công trình nghiên cứu tiêu biểu sau:


3

2.1. Nghiên cứu chung về dịch vụ thẻ
Trên thế giới có không ít các công trình, bài viết đề cập với dịch vụ thẻ,
tiêu biểu là một số công trình nghiên cứu sau:
Sadaf Firdous & Rahela Farooqi [96] trong nghiên cứu Impact of
Internet Banking Service quality on Customer satisfaction đã sử dụng mô
hình để phân tích đánh giá sự hài lòng của khách hàng, nhằm giúp các Ngân
hàng và nhà hoạch định chính sách hiểu rõ đóng góp dịch vụ này đối với sự
hài lòng của khách hàng.
Mohammad Pouerasadi và Leyla Dastanian [89] trong nghiên cứu An
empritical investigation on factors influencing intention of Internet Banking
đã tập trung nghiên cứu các nhân tố tác động đến quyết định của khách hàng
khi sử dụng dịch vụ Ngân hàng điện tử, bao gồm cả dịch vụ thẻ.
Mohammad Mehdi Parhizgar và Paria Poursaleh [88] trong nghiên cứu
Factors Affecting the Intention to use Internet Banking Services tập trung
phân tích các nhân tố tác động đến các quyết định của khách hàng khi sử dụng
dịch vụ Ngân hàng điện tử nói chung cũng nhƣ dịch vụ thẻ nói riêng.
Ogunlowore Akindele John & Oladele Rotimi [92] trong nghiên cứu
Analysis of Electronic Banking and Customer satisfaction in Nigeria tập trung
nghiên cứu sự hài lòng của khách hàng đối với dịch vụ Ngân hàng trực tuyến
tại Nigeria. 3 câu hỏi nghiên cứu đƣợc nhóm tác giả đặt ra là:
(i) What are the challenges facing effective implementation of
electronic banking system in Nigeria? (Những thách thức đối với Nigeria khi

triển khai dịch vụ Ngân hàng điện tử có hiệu quả là gì)
(ii) What is the impact of Electronic Banking on Customers’ service
delivery? (Tác động của dịch vụ Ngân hàng điện tử đến cung cấp dịch vụ
khách hàng là gì?).


Luận án đầy đủ ở file: Luận án Full