Đánh giá hiện trạng hệ thống công nghệ xử lý nước thải theo từng tuyến bệnh viện trên địa bàn tp HCM và đề xuất các giải pháp quản lý phù hợp
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.35 MB, 138 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG
ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM
---------------
TRẦN PHẠM THANH THUỶ
ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG HỆ THỐNG CÔNG
NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC THẢI THEO TỪNG
TUYẾN BỆNH VIỆN TRÊN ĐỊA BÀN TP.HCM
VÀ ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ PHÙ
HỢP
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Kỹ Thuật Môi Trường
Mã ngành: 60520320
TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 10 năm 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG
ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM
---------------
TRẦN PHẠM THANH THUỶ
ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG HỆ THỐNG CÔNG
NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC THẢI THEO TỪNG
TUYẾN BỆNH VIỆN TRÊN ĐỊA BÀN TP.HCM
VÀ ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ PHÙ
HỢP
LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên
ngành: Kỹ Thuật Môi Trường Mã
ngành: 60520320
HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: GS.TS Hoàng Hưng
TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 10 năm 2016
3
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH
TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.
HCM
Cán bộ hướng dẫn khoa học : GS.TS Hoàng
Hưng
(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ
ký)
Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM
ngày … tháng …. năm 2016
Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm:
(Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc
sĩ)
TT
1
2
3
4
5
Họ và tên
GS.TSKH Nguyễn Trọng Cẩn
PGS.TS Huỳnh Phú
PGS.TS Phạm Hồng Nhật
TS Nguyễn Xuân Trường
TS Nguyễn Thị Hai
Chức danh Hội đồng
Chủ tịch
Phản biện 1
Phản biện 2
Ủy viên
Ủy viên, Thư ký
Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn sau khi Luận văn đã
được sửa chữa (nếu có).
Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV
4
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM
PHÒNG QLKH – ĐTSĐH
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT
NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
TP. HCM, ngày..… tháng….. năm 2016
NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ
Họ tên học viên: Trần Phạm Thanh Thuỷ
Nữ
Ngày, tháng, năm sinh: 16/12/1989.
TP.HCM. Chuyên ngành: Kỹ Thuật Môi Trường
Giới tính:
Nơi sinh:
MSHV:
1441810008
I- Tên
tài:
đề
ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG HỆ THỐNG CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC THẢI
THEO TỪNG TUYẾN BỆNH VIỆN TRÊN ĐỊA BÀN TP.HCM VÀ ĐỀ XUẤT
CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ PHÙ HỢP
II- Nhiệm vụ và nội
dung:
- Đánh giá hiện trạng công nghệ xử lý nước thải theo từng tuyến bệnh viện trên địa
bàn
TP.HCM (tuyến công lập và tuyến ngoài công
lập).
- Điều tra, khảo sát và thu thập thông tin về hiện trạng xử lý nước thải của các bệnh
viện được lựa chọn trong đề tài về: quy mô hệ thống, quy trình công nghệ, thành
phần và tính chất nước thải phát sinh, hiện trạng áp dụng công nghệ xử lý nước thải,
hiện trạng triển khai công tác bảo vệ và quản lý môi trường.
- Đánh giá hiện trạng công nghệ xử lý nước thải tại các bệnh viện theo từng tuyến
về: hiện trạng áp dụng công nghệ xử lý nước thải và xây dựng hồ sơ công nghệ xử lý
nước thải của các bệnh viện được lựa chọn.
- Đề xuất các giải pháp quản lý phù
hợp.
III- Ngày giao nhiệm vụ: (Ngày bắt đầu thực hiện LV ghi trong QĐ giao đề
tài):
20/08/201
5
IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: Tháng
10/2016
V- Cán bộ hướng dẫn: GS.TS Hoàng
Hưng
(Họ tên và chữ ký)
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
5
KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN
NGÀNH
(Họ tên và
chữ ký)
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả
nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình
nào khác.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn
này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc.
Học viên thực hiện Luận văn
(Ký và ghi rõ họ tên)
Trần Phạm Thanh Thuỷ
ii
LỜI CẢM ƠN
Em xin chân thành cảm ơn GS.TS Hoàng Hưng đã tận tình hướng dẫn, động viên và
tạo điều kiện thuận lợi, cùng những ý kiến đóng góp sâu sắc nhất cho em hoàn thành luận
văn này.
Em xin chân thành cảm ơn Quý Thầy Cô và Cán bộ của Trường Đại Học Công
Nghệ Thành Phố Hồ Chí Minh đã hết lòng giảng dạy, truyền đạt kiến thức và giúp đỡ em
trong suốt quá trình học tập.
Cảm ơn các học viên lớp Cao học môi trường 14SMT11 đã hỗ trợ tôi trong quá trình
học tập để hoàn thành luận văn này.
Cuối cùng, cảm ơn gia đình và bạn bè đã động viên, hỗ trợ tôi trong suốt quá trình
học
tập.
Tác giả luận văn
Trần Phạm Thanh Thuỷ
iii
TÓM TẮT
Luận văn cao học ”Đánh giá hiện trạng hệ thống công nghệ xử lý nước thải theo
từng tuyến bệnh viện trên địa bàn TP.HCM và đề xuất các giải pháp quản lý phù hợp” đã
thực hiện được các nội dung sau:
- Luận văn đã tổng quan được tình hình xử lý nước thải bệnh viện trên địa bàn
TP.HCM. Luận văn đã phân tích các chỉ tiêu ô nhiễm chính của nước thải bệnh viện khi
chưa được xử lý và khi có các biện pháp xử lý khác.
- Qua việc đánh giá hiện trạng áp dụng các công nghệ xử lý nước thải tại các bệnh
viện cho thấy:
Hầu hết các cơ sở y tế hiện nay đều đã có sự nhận thức đúng đắn, đầu tư đúng mức
vào hệ thống xử lý nước thải bệnh viện.
Lựa chọn được các công nghệ xử lý nước thải của một số bệnh viện theo từng
tuyến. Từ đó khái quát được hệ thống công nghệ xử lý chung mà tuyến bệnh viện đó đang
áp dụng
cho việc xử lý nước thải.
Công nghệ xử lý nước thải bệnh viện theo phương pháp sinh học hiện nay tại các cơ
sở y tế đang chiếm ưu thế hơn các công nghệ truyền thống.
Luận văn cũng đã đánh giá được hệ thống xử lý nước thải theo hướng thân thiện
môi trường dựa trên các tiêu chí đề xuất trong bài báo cáo.
Luận văn đã đề xuất giải pháp quản lý nhà nước về hệ thống xử lý nước thải phù
hợp cho các bệnh viện theo từng tuyến.
4
ABSTRACT
Master thesis ”Assessing the current state of technology systems wastewater
treatment according to each hospital level in HCM City and proposed solutions
appropriate management” has done the following:
- Thesis has an overview of the situation of waste water treatment in HCM City
hospitals. Thesis analyzed the main indicators of sewage pollution hospital without
treatment and when other treatment measures.
- By assessing the current state of the application of wastewater treatment
technologies at the hospital showed that:
o Most current medical facilities all have the right awareness, proper
investment in waste water treatment system hospitals
o Technology wastewater treatment hospital under current biological
methods in health facilities are the dominant technology over the traditional
- Thesis solution proposed state management of wastewater treatment systems
suitable for hospital-by-line.
5
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN...................................................................................................................................... ii
CHƯƠNG I: MỞ ĐẦU ...................................................................................................................... 1
1.1. Đặt vấn đề................................................................................................................................. 1
1.2. Tính cấp thiết của đề tài........................................................................................................... 2
1.3. Đối tượng nghiên cứu của đề tài.............................................................................................
3
1.4. Mục tiêu, nội dung và phương pháp nghiên cứu ...................................................................
3
1.4.1. Mục tiêu nghiên cứu..........................................................................................3
1.4.2. Nội dung nghiên cứu .........................................................................................3
1.4.3. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ................................................3
1.5. Ý nghĩa của đề tài .................................................................................................................... 6
1.5.1. Ý nghĩa khoa học của đề tài ..............................................................................6
1.5.2. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài...............................................................................6
CHƯƠNG II TỔNG QUAN ..............................................................................................................
7
2.1. Tổng quan về nước thải bệnh viện và các phương pháp xử lý tại Việt Nam
...................... 7
2.1.1. Tổng quan về nước thải bệnh viện ....................................................................7
2.1.2. Các công nghệ xử lý nước thải........................................................................20
2.1.3. Khái quát về tình hình tiêu chuẩn nước thải hiện nay............ 32_Toc481918394
2.2. Tổng quan về thành phố Hồ Chí Minh ................................................................................
35
2.2.1. Điều kiện tự nhiên – kinh tế - xã hội TPHCM ................................................35
2.2.2. Hiện trạng xử lý nước thải tại các bệnh viện trên địa bàn TP.HCM...............37
CHƯƠNG III NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.............................................
39
3.1. Nội dung nghiên cứu ............................................................................................................. 39
3.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................................... 39
3.2.1. Phạm vi nghiên cứu.........................................................................................39
3.2.2. Tiêu chí để khảo sát và đánh giá công nghệ xử lý nước thải bệnh viện .........41
6
3.2.3. Phương pháp thu thập thông tin ......................................................................46
7
3.2.4. Phương pháp điều tra ......................................................................................46
3.2.5. Phương pháp lấy mẫu và phân tích mẫu .........................................................47
CHƯƠNG IV: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN............................................................................... 50
4.1. Kết quả điều tra hiện trạng công nghệ xử lý nước thải của 06 bệnh viện đã được lựa
chọn
........................................................................................................................................................ 50
4.1.1. Công nghệ xử lý nước thải của Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới ...........................52
Công suất ....................................................................................................................................... 52
4.1.2. Công nghệ của hệ thống xử lý nước thải tại Bệnh viện An Bình ...................56
4.1.3. Công nghệ của hệ thống xử lý nước thải tại bệnh viện Quận 4 ......................60
4.1.4. Công nghệ của hệ thống xử lý nước thải tại bệnh viện đa khoa Xuyên Á......63
4.1.5. Công nghệ của hệ thống xử lý nước thải tại bệnh viện đa khoa Tân Hưng ....67
4.2. Đánh giá công nghệ xử lý nước thải của 5 bệnh viện trên địa bàn
TP.HCM.................... 72
4.2.1. Đánh giá công nghệ xử lý nước thải của bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới .............72
4.2.2. Đánh giá công nghệ xử lý nước thải của cơ sở bệnh viện An Bình................78
4.2.3. Đánh giá công nghệ xử lý nước thải của bệnh viện Quận 4 ...........................84
4.2.4. Đánh giá công nghệ xử lý nước thải của bệnh viện đa khoa Xuyên Á ..........89
4.2.5. Đánh giá công nghệ xử lý nước thải của bệnh viện Tân Hưng.......................93
4.3. Tổng kết đánh giá công nghệ xử lý nước thải của 5 bệnh viện ..........................................
97
4.4. Đề xuất công nghệ xử lý nước thải bệnh viện theo hướng thân thiện với môi trường
... 101
4.4.1. Cơ sở lý luận về tính thân thiện với môi trường ...........................................101
4.4.2. Các tiêu chí về tính thân thiện môi trường của công nghệ xử lý nước thải ..103
4.4.3. Đề xuất công nghệ xử lý nước thải bệnh viện phù hợp và thân thiện với môi
trường cho ngành y tế..............................................................................................106
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................................................... 109
Kết luận........................................................................................................................................ 109
Kiến nghị ..................................................................................................................................... 109
1. Đối với hướng nghiên cứu tiếp theo của đề tài: ..................................................109
2. Đối với cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường:..................................110
8
3. Đối với các cơ sở y tế áp dụng công nghệ và tổ chức chuyển giao công nghệ: .111
vii
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................................. 112
8
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Tiêu chuẩn nước cấp và lượng nước thải bệnh
viện......................................................... 8
Bảng 2.2. Thành phần ô nhiễm chính trong nước thải bệnh viện...................................................
13
Bảng 2.3. Quy định giá trị nồng độ của các thông số ô nhiễm trong QCVN 28:2010/BTNMT
. 14
Bảng 2.4. Nồng độ ô nhiễm trung bình của nước thải bệnh viện và nước thải đô thị…
........... 16
Bảng 2.5. Nồng độ kim loại nặng trong nước thải bệnh viện .........................................................
16
Bảng 2.6. Nồng độ 1 số chất tổng hợp trong nước thải BV tại khu điều
trị................................... 17
Bảng 2.7. Nồng độ vi khuẩn trong bùn thải của NTBV sau xử lý
................................................. 18
Bảng 2.8. Công nghệ xử lý nước thải bệnh viện tại Việt Nam.......................................................
26
Bảng 2.9. Các loại nhiễm khuẩn, tác nhân gây bệnh và đường lan truyền
.................................... 31
Bảng 2.10 Giá trị C của các thông số ô nhiễm.................................................................................
32
Bảng 2.11. Giá trị giới hạn cho phép của các thông số và nồng độ các chất ô nhiễm trong
nước
mặt....................................................................................................................................................... 34
Bảng 2.12 Dân số TP. HCM phân bổ theo quận ............................................................................
36
Bảng 2.13. Thành phần và tính chất nước thải bệnh viện ...............................................................
37
Bảng 3.1. Các cơ sở bệnh viện tại Tp. HCM đã được lựa chọn để khảo
sát................................... 40
Bảng 3.2. Các tiêu chí/chỉ tiêu, số điểm lượng hóa và phương pháp đánh giá công nghệ xử lý
nước
thải....................................................................................................................................................... 42
Bảng 3.3. Điều kiện lựa chọn công nghệ xử lý nước thải phù hợp
................................................ 46
Bảng 3.4. Phương pháp phân tích mẫu
nước...........................................................................................48
9
Bảng 3.5. Giá trị của hệ số K ............................................................................................................
49
Bảng 4.1. Tóm tắt kết quả điều tra công nghệ xử lý nước thải của 06 cơ sở y tế
.......................... 51
Bảng 4.2. Thành phần nước thải đầu vào và đầu ra HTXLNT của bệnh viện Bệnh Nhiệt
Đới .. 73
Bảng 4.3. Thành phần nước thải đầu vào và đầu ra HTXLNT của cơ sở An Bình
...................... 79
10
Bảng 4.4. Thành phần nước thải đầu vào và đầu ra HTXLNT của BV Quận 4………... 85
Bảng 4.5. Thành phần nước thải đầu vào và đầu ra HTXLNT của Bệnh viện Xuyên Á
……………………………………………………………………………………….. 90
Bảng 4.6. Thành phần nước thải đầu vào và đầu ra HTXLNT của BV Tân
Hưng……………………………………………………………………………………..94
Bảng 4.7. Tổng điểm đánh giá của 5 công nghệ xử lý nước thải lựa chọn………………98
11
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1 Mô tả vấn đề môi trường của nước thải bệnh viện ..........................................................
19
Hình 2.1. Công nghệ 1: Quy trình xử lý nước thải bệnh viện bằng công nghệ sinh
học.............. 22
Hình 2.2 Công nghệ xử lý nước thải bằng bể sinh học cố định......................................................
25
Hình 4.1. Sơ đồ dây chuyền công nghệ của bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới.......................................
52
Hình 4.2. Sơ đồ dây chuyền công nghệ xử lý nước thải tại bệnh viện An Bình
........................... 57
Hình 4.3. Quy trình công nghệ xử lý nước thải bệnh viện Quận 4.................................................
61
Hình 4.4. Quy trình công nghệ xử lý nước thải bệnh viện đa khoa Xuyên Á
............................... 64
Hình 4.5. Quy trình công nghệ xử lý nước thải bệnh viện Tân Hưng............................................
68
1
CHƯƠNG I: MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề
Hiện nay, cùng với xu hướng công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước, ô
nhiễm môi trường luôn là một trong những vấn đề được quan tâm cấp thiết. Tốc độ
phát triển đô thị càng nhanh thì sức khoẻ con người ngày một yếu đi, dẫn đến mắc
nhiều bệnh tật. Chính vì thế, số lượng bệnh nhân đến khám và điều trị tại các bệnh
viện trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) ngày một gia tăng; tình trạng
quá tải bệnh viện đã và đang là sức ép không nhỏ cho ngành y tế. Việc quản lý nước
thải và dịch thải lòng phát sinh tại các bệnh viện được ưu tiên hàng đầu trong kiểm
soát dịch bệnh nói chung và đảm bảo an toàn vệ sinh nghề nghiệp cho cán bộ ngành
y tế nói riêng.
Theo thống kê của Sở Y tế TP.HCM về số liệu bệnh viện trực thuộc trên địa
bàn, toàn thành phố có 31 bệnh viện thành phố, 23 bệnh viện quận huyện, 47 bệnh
viện ngoài công lập; bình quân mỗi ngày thải khoảng 20.000 – 25.000m3 nước thải,
chưa tính số lượng bệnh viện trực thuộc Bộ ngành, các Trung tâm Y tế và các phòng
khám đa khoa đóng trên địa bàn thành phố. Do đặc điểm nước thải y tế chứa nhiều
vi sinh gây bệnh, các chất bẩn hữu cơ, các chất thải lỏng truyền nhiễm, đặc biệt là
dịch tiết và máu của bệnh nhân nên nước thải y tế hiện nay đang bị ô nhiễm nặng
và đòi hỏi phải có biện pháp xử lý và quản lý nguồn thải một cách đúng đắn và hợp
lý. Ngoài ra yêu cầu tách riêng từng dòng thải để có hướng xử lý chuyên biệt, đảm
bảo vệ sinh môi trường và hiệu quả hoạt động của hệ thống xử lý nước thải cũng rất
cần thiết.
Đứng trước những đòi hỏi của người dân về sự phát triển của ngành y tế,
không thể không lưu tâm đến hoạt động xử lý nước thải tại bệnh viện. TP.HCM đã
có những nỗ lực đầu tư cho các đơn vị y tế hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn,
điển hình như 100% các Trạm Y tế phường, xã đều có hệ thống xử lý nước thải
riêng. Tuy nhiên việc quản lý và vận hành các hệ thống này chưa nhận được sự chú
trọng đúng mức. Điều này rất nguy hiểm vì nguy cơ lây truyền bệnh là rất cao.
Do đó, nhằm đảm bảo hiệu quả việc khám, chữa bệnh cho người dân cũng như
làm giảm thiểu việc lan truyền nguồn bệnh, bảo vệ môi trường sống của công đồng,
2
cần tiến hành đánh giá hiện trạng hệ thống xử lý nước thải hiện nay tại các bệnh
viện, qua đó đưa ra cái nhìn thiết thực và khách quan nhất về việc xử lý nước thải
của ngành y tế. Từ đó đưa ra các biện pháp quản lý phù hợp trong xu thế hiện nay.
Xuất phát từ vấn đề trên, đề tài “Đánh giá hiện trạng hệ thống công nghệ xử lý
nước thải theo từng tuyến bệnh viện trên địa bàn TP.HCM và đề xuất các giải pháp
quản lý phù hợp” nhằm đưa ra những đánh giá sơ bộ về hiện trạng và đề xuất biện
pháp thiết thực nhất.
1.2. Tính cấp thiết của đề tài
Hiện nay, nước thải y tế đang là mối quan tâm hàng đầu của các nhà quản lý và
của cả cộng đồng. Các chất thải phát sinh trong hoạt động của các bệnh viện là một
vấn đề nghiêm trọng cần được quan tâm, đánh giá và giải quyết có tầm nhìn và đúng
đắn. Nước thải bệnh viện do đặc thù chứa nhiều các chất nhiễm khuẩn, vi sinh, các
chất gây bệnh, cũng như cả máu và dịch của người bệnh do đó nếu không được xử
lý hiệu quả, có thể trở thành nguồn phát sinh dịch bệnh cho cả cộng đồng.
Mặc dù đại đa số các bệnh viện tại TP.HCM đều được đầu tư trang bị hệ thống
xử lý nước thải riêng biệt tuy nhiên do kinh phí vận hành hệ thống còn cao cùng với
ý thức bảo vệ môi trường của người dân còn thấp dẫn đến các hệ thống xử lý nước
thải này có vận hành nhưng chưa đảm bảo đủ chuẩn. Do đó, khi xả thải ra môi
trường góp phần làm ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nguồn nước cấp cho người
dân.
Vì vậy, đề tài “Đánh giá hiện trạng hệ thống công nghệ xử lý nước thải theo
từng tuyến bệnh viện trên địa bàn TP.HCM và đề xuất các giải pháp quản lý phù
hợp” là cần thiết, nhằm đánh giá đúng hiện trạng của các hệ thống xử lý nước thải
theo từng tuyến bệnh viện hiện nay và đề xuất công nghệ xử lý phù hợp cho các
bệnh viện.
3
1.3. Đối tượng nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hệ thống công nghệ xử lý nước thải của các
bệnh viện trực thuộc Sở Y tế TP.HCM và một số bệnh viện tư nhân trực thuộc Bộ Y
tế và chịu sự quản lý nhà nước theo địa bàn của Sở Y tế TP.HCM
1.4. Mục tiêu, nội dung và phương pháp nghiên cứu
1.4.1. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu của đề tài là đánh giá hiện trạng công nghệ xử lý nước thải theo từng
tuyến bệnh viện trên địa bàn TP.HCM (tuyến công lập và tuyến ngoài công lập). Từ
đó, đề xuất các giải pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao chất lượng của các hệ
thống xử lý nước thải, góp phần làm giảm ô nhiễm môi trường và nâng cao chất
lượng cuộc sống cho người dân.
1.4.2. Nội dung nghiên cứu
Điều tra, khảo sát và thu thập thông tin về hiện trạng xử lý nước thải của các
bệnh viện được lựa chọn về quy mô hệ thống, quy trình công nghệ, thành phần và
tính chất nước thải phát sinh, hiện trạng áp dụng công nghệ xử lý nước thải, hiện
trạng
triển khai công tác bảo vệ và quản lý môi trường.
Đánh giá hiện trạng công nghệ xử lý nước thải tại các bệnh viện theo từng
tuyến và xây dựng hồ sơ công nghệ xử lý nước thải của các bệnh viện được lựa
chọn.
Đề xuất các giải pháp quản lý phù hợp
1.4.3. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
1.4.3.1. Phương pháp luận
Hoạt động khám, chữa bệnh là một trong những vấn đề luôn được quan tâm
nhiều nhất. TP.HCM là một thành phố đứng đầu cả nước về kinh tế - xã hội
Những nguyên tắc cơ bản nhất được áp dụng trong nghiên cứu khoa học như:
4
- Nguyên tắc về tính khách quan: Trong nghiên cứu nước thải bệnh viện đòi
hỏi phải xem xét đối tượng một cách khách quan, không thêm bớt, không bịa đặt. Để
thực hiện công tác quản lý nước thải bệnh viện một cách có hiệu quả, các dữ liệu về
nước thải phải được nghiên cứu thu thập một cách chính xác, khách quan dựa vào
diễn biến hiện trạng nước thải bệnh viện trên thực tế.
- Nguyên tắc xem xét sự vật một cách có hiệu quả: tức là xem xét hiện trạng
nước thải bệnh viện một cách tổng thể với đầy đủ những yếu tố cấu thành, liên quan
trong mối quan hệ với các thành tố khác của môi trường sống tự nhiên – kinh tế - xã
hội. Để đạt được kết quả tích cực nhất trong hoạt động nghiên cứu hiện trạng nước
thải bệnh viện trên địa bàn TP.HCM. Các số liệu nghiên cứu phải chính xác và
thống nhất, các nội dung nghiên cứu phải phù hợp với yêu cầu thực tế, các kết luận
về đánh giá nước thải bệnh viện đưa ra phải có căn cứ, đáp ứng được yêu cầu thực
tiễn.
1.4.3.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
Để đạt được các nội dung nghiên cứu như trên, các phương pháp nghiên cứu
sau đây được áp dụng:
Phương pháp 1: Để phục vụ cho nội dung nghiên cứu: “Điều tra, khảo sát và
thu thập thông tin về hiện trạng xử lý nước thải của các bệnh viện được lựa chọn về
quy mô hệ thống, quy trình công nghệ, thành phần và tính chất nước thải phát sinh,
hiện trạng áp dụng công nghệ xử lý nước thải, hiện trạng triển khai công tác bảo vệ
và quản lý môi trường” thì các phương pháp nghiên cứu sau được áp dụng.
Phương pháp tổng hợp và biên tập tài liệu
Phương pháp này được áp dụng nhằm kế thừa những kết quả từ các chương
trình nghiên cứu, các đề tài khoa học nhằm phục vụ cho dề tài.
Bên cạnh đó, việc áp dụng phương pháp này đồng thời cũng nhằm mục đích
tổng hợp, phân tích các tài liệu để tìm hiểu hoạt động khám, chữa bệnh trên địa bàn
TP.HCM. Qua các phân tích đó, đánh giá được các tác động của các cơ sở khám,
chữa bệnh đến môi trường và cộng đồng dân cư.
5
Các thông tin chủ yếu cần thu thập như sau:
- Thu thập các tài liệu tổng quan về hoạt động khám, chữa bệnh và hiện trạng
nước thải của ngành y tế.
- Thu thập tài liệu về ảnh hưởng của nước thải y tế đến môi trường và cộng
đồng dân cư.
- Thông tin về quy trình công nghệ, thành phần và tính chất nước thải
- Thông tin về lượng nước thải phát sinh thực tế
Dựa trên các tài liệu mà đơn vị cung cấp, Tác giả tiến hành phỏng vấn nhân
viên chịu trách nhiệm của từng cơ sở, sau đó xem xét, đánh giá dựa trên tài liệu mà
cơ sở đã cung cấp.
Phương pháp thống kê, xử lý số liệu
Phương pháp nghiên cứu này nhằm xử lý số liệu đã thu thập. Từ đó, rút ra
những nhận xét đối với các vấn đề đang nghiên cứu.
Phương pháp 2: Để phục vụ cho nghiên cứu nội dung “Đánh giá hiện trạng
công nghệ xử lý nước thải tại các bệnh viện theo từng tuyến về hiện trạng áp dụng
công nghệ xử lý nước thải và xây dựng hồ sơ công nghệ xử lý nước thải của các
bệnh
viện được lựa chọn” thì phương pháp nghiên cứu sau được áp dụng
Phương pháp thu thập số liệu: Sử dụng Bộ tiêu chí được đề xuất trong
đề tài “Nâng cao năng lực quản lý môi trường nước tại Việt Nam” năm 2011. Tác
giả
gửi bảng tiêu chí để bệnh viện tiến hành tự đánh giá sau đó gửi kết quả về Sở Y tế.
Phương pháp đánh giá: đánh giá dựa vào
Phương pháp 3: Để phục vụ cho nghiên cứu nội dung “Đề xuất các giải pháp
quản lý phù hợp” thì phương pháp nghiên cứu sau được áp dụng
Phương pháp chuyên gia: Tham vấn từ các chuyên gia công nghệ
môi trường nhằm hoàn thiện các giải pháp công nghệ đề xuất.
6
Tác giả dựa trên số điểm theo Bộ tiêu chí để lựa chọn cơ sở y tế có hệ
thống
xử lý nước thải hiệu quả nhất.
1.5. Ý nghĩa của đề tài
1.5.1. Ý nghĩa khoa học của đề tài
- Đề tài này sẽ là cơ sở tham chiếu cho các nghiên cứu sau này trong công
nghệ xử lý nước thải y tế trên địa bàn TP.HCM.
- Đánh giá hiệu quả xử lý nước thải ở một số bệnh viện tại TP.HCM sẽ giúp
hiểu rõ hơn về hiện trạng công nghệ xử lý nước thải bệnh viện tại TP.HCM, góp
phần làm tăng hiểu biết và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho mọi người.
1.5.2. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
Với tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay thì việc đánh giá hiệu quả xử lý
nước thải bệnh viện tại TP.HCM là cần thiết. Việc không có những biện pháp thích
hợp và hiệu quả sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đối với môi trường, con người và các hoạt
động kinh tế - xã hội của các bệnh viện nói riêng và TP.HCM nói chung.
7
CHƯƠNG II TỔNG QUAN
2.1. Tổng quan về nước thải bệnh viện và các phương pháp xử lý tại Việt Nam
2.1.1. Tổng quan về nước thải bệnh viện
2.1.1.1. Khái quát chung về nước thải bệnh viện
Nước thải bệnh viện là loại nước thải phát sinh trong quá trình điều trị và các
hoạt động khác trong bệnh viện.
2.1.1.2. Nguồn và chế độ hình thành nước thải bệnh viện
Nước thải bệnh viện là một dạng của nước thải sinh hoạt và chỉ chiếm một
phần nhỏ trong tổng số lượng nước thải sinh hoạt của khu dân cư. Tuy nhiên, nước
thải bệnh viện cực kỳ nguy hiểm về phương diện vệ sinh dịch tễ, bởi vì ở các bệnh
viện tập trung những người mắc bệnh là nguồn của nhiều loại bệnh với bệnh nguyên
học đã biết hoặc đôi khi còn chưa biết đối với khoa học hiện đại.
Nước thải bệnh viện ngoài ô nhiễm thông thường (ô nhiễm khoáng chất và ô
nhiễm các chất hữu cơ) còn chứa những tác nhân gây bệnh – những vi trùng, động
vật nguyên sinh gây bệnh, trứng giun, virus. Chúng đặc biệt nhiều nếu ở bệnh viện
có khoa truyền nhiễm (lây). Còn nguy hiểm hơn về phương diện dịch tễ là nước thải
của những bệnh viện truyền nhiễm chuyên khoa, các trại điều dưỡng bệnh lao và
những cơ sở lây nhiễm khác.
Người ta chấp nhận rằng tiêu chuẩn thoát nước bằng tiêu chuẩn cấp nước, do
vậy hiển nhiên là lượng nước mà bệnh viện dùng trong một ngày sẽ chính là lượng
nước thải trong một ngày. Theo nhiều tiêu chuẩn quốc gia của các nước thì lượng
nước cấp tính trên một giường đối với bệnh viện là 200 – 250l/ngày, còn đối với
bệnh viện đặc biệt là 500l/ngày. Tuy nhiên, thực tế lượng nước sử dụng lớn hơn
nhiều tiêu chuẩn trên. Tại Việt Nam, theo TCVN 4470-87 lưu lượng nước thải của
bệnh viện đa khoa được xác định như sau: (Trung tâm Kỹ thuật môi trường đô thị
và khu công nghiệp của Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, 1996)
