GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ CHÍNH TRỊ GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP. BÀI 1: KHÁI QUÁT VỀ CHỦ NGHĨA MÁC LÊNIN

BÀI 1
KHÁI QUÁT VỀ CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN

1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

1


MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
- Nắm được khái niệm; quá
trình hình thành và phát triển
của Chủ nghĩa Mác - Lênin
- Nắm được những nội dung cơ
bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin
- Nắm được vai trò nền tảng tư
tưởng, lý luận của Chủ nghĩa
Mác – Lênin
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

2


I. KHÁI NIỆM
CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN

1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

3


1. Khái niệm Chủ nghĩa Mác - Lênin
- Là hệ thống quan điểm và học thuyết cách
mạng và khoa học: Mác và Ăngghen sáng lập;
Lênin phát triển
- Kế thừa và phát triển giá trị của lịch sử tư
tưởng nhân loại, trên cơ sở thực tiễn thời đại
- Khoa học về sự nghiệp GPGCVS, GPNDLĐ và
GPCN
- Thế giới quan và Phương pháp luận cho
nhận thức khoa học và thực tiễn cách mạng
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

4
4


2. Sự hình thành và phát triển của Chủ
nghĩa Mác - Lênin
GIAI ĐOẠN MÁC VÀ ĂNGGHEN
SÁNG LẬP CHỦ NGHĨA MÁC
(1842 - 1895)
CHỦ NGHĨA
MÁC - LÊNIN

GIAI ĐOẠN LÊ NIN PHÁT
TRIỂN CHỦ NGHĨA MÁC
(1895 - 1924).

1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

5


NHỮNG NGƯỜI SÁNG LẬP VÀ PHÁT TRIỂN CHỦ NGHĨA
MÁC - LÊNIN

CÁC MÁC
(1818 - 1883)
1/8/19

PH.ĂNGGHEN
(1820 - 1895)
ThS. Lê Đức Thọ

V.I. LÊNIN
(1870 – 1924)
6


CÁC MÁC
(1818 - 1883)

1/8/19

 Sáng lập ra chủ nghĩa cộng sản
khoa học, lãnh tụ và người thầy của
giai cấp vô sản thế giới
 C. Mác sinh ra trong một gia đình
Do Thái giàu có ở Trier, Đức
 Năm 17 tuổi Mác vào Đại học Born để
học về luật
 C. Mác đỗ Tiến sỹ năm 1841 với luận
án mang tiêu đề: “Sự khác biệt giữa triết
học tự nhiên của Epicurus với triết học tự
nhiên của Democritus”

ThS. Lê Đức Thọ

7


 Lãnh tụ và người thầy của giai cấp
vô sản,
 Ph.Ăngghen sinh ở Barmen,
Rhine Province của vương quốc Phổ
 Năm 17 tuổi Mác vào Đại học Born
để học về luật
 Năm 1838, Ăngghen bắt đầu đọc
các tác phẩm triết học của Hêghen
 Năm 1841, ông bắt đầu tham gia
vào nhóm Hêghen trẻ và xuất bản

một vài bài trên Nhật báo sông Ranh

1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

PH. ĂNGGHEN
(1820 - 1895)

8


LÊNIN
(1870 - 1924)

1/8/19

- V.I. Lênin (1870 – 1924) là
người tiếp tục sự nghiệp của C.
Mác và Ph. Ăngghen, lãnh tụ
của giai cấp vô sản Nga và quốc
tế, người sáng lập Đảng cộng
sản Liên Xô và Nhà nước
XôViết.
- Ông được tạp chí Time coi là một
trong 100 nhân vật có ảnh hưởng
nhất đến lịch sử thế giới

ThS. Lê Đức Thọ

9


2.1. Sự hình thành Chủ nghĩa Mác
CƠ SỞ KT - XH

- Sự ra đời của
PTSX TBCN
- Mâu thuẫn
giữa GCVS với
GCTS
- Phong trào
đấu tranh của
GCVS nổ ra
nhưng thất bại
1/8/19

TIỀN ĐỀ LÝ LUẬN

Triết
học
cổ
điển
Đức

Kinh
tế
chính
trị
Anh

CN
xã
hội
Pháp

TIỀN ĐỀ KHTN

ĐL bảo
toàn và
chuyển
hóa NL

LT
LT
tiến Tế
hóa bào

THIÊN TÀI CỦA CÁC MÁC VÀ PH.ĂNGHEN
ThS. Lê Đức Thọ

10


Tiền đề
hình thành
Chủ nghĩa Mác

- Tiền đề kinh
tê: Sự ra đời

của nền sản
xuất đại công
nghiêp
Tính chất XHH của LLSX >< Tư hữu về TLSX
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

11


Giữa TK XIX, phong
trào đấu tranh của
GCCN ở nhiều nước
Tây Âu phát triển
mạnh mẽ. GCVS đã
bước lên vũ đài
chính trị, cần có lý
luận KH để hướng
dẫn cuộc đấu tranh
CM.

Sản sinh ra môt GC mới, đó là GCVS (hay
GCCN).
giai cấp tư bản (tư sản) >< giai cấp vô sản.
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

12

GCTS >< GCVS
=> đấu tranh
ngày càng lan
rông, tư tự
phát, đến tự
giác; tư đấu
tranh KT đến
đấu tranh CT.
Ra đời CNXH KH do Mác và Ăng ghen
sáng lập
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

13


- Tiền đề tư tưởng lý luận

Thế kỷ XIX cũng
là thế kỷ chứng
kiến sự phát
triển mạnh mẽ
của Triết học cổ
điển Đức.
Phoiobac (1804-1872)

Hêghen (1770-1831)

Phép biện chứng Duy vật.
Chủ nghĩa duy vật Biện chứng
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

14


KTCT tư sản cổ điển Anh:
Học thuyết về Giá trị lao động
(chưa thấy được Bản chất của
Qui luật giá trị)

Chủ nghĩa
Duy vật
Lịch sử
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

15


CNXH không tưởng, phê phán Pháp, Anh TK XVIII:

H.Xanh Ximông, S.Phurie,
R.Ooen Dự đoán mô hình xã hội
tương lai (không có cơ

Sở khoa học)
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

Lý luận
khoa học
về CNXH
16


- Tiền đề khoa học tự nhiên

ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN VÀ
CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG
LÝ THUYẾT TẾ BÀO
LÝ THUYẾT TIẾN HÓA
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

17


Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng

"Năng lượng không tự sinh r
và không tự mất đi;
năng lượng chỉ truyền từ vậ
này sang vật khác hoặc chuyển

từ dạng này sang dạng khác"
ĐL bảo toàn và chuyển
hoá năng lượng chứng minh cho quan
điểm duy vật thừa nhận sự chuyển
hoá lẫn nhau của giới tự nhiên vô cơ
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

18


Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng

Lý thuyết tế bào vạch ra sự thống
nhất giữa thế giới thực vật và động vật
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

19


Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng

ĐÁC-UYN
VÀ HỌC THUYẾT VỀ
SỰ TIẾN HÓA CỦA
CÁC LOÀI 1859

Lý thuyết tiến hoá vạch ra nguồn gốc tự nhiên
của con người, chống quan điểm tôn giáo
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

20


- Tiền đề khoa học tự nhiên
ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN VÀ
CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG

Chứng minh tính
chất biện chứng
của sự vận động
và phát triển

LÝ THUYẾT TẾ BÀO

LÝ THUYẾT TIẾN HÓA

Tạo cơ sở khoa học cho sự phát triển tư duy biện
chứng tách khỏi tính tự phát thời cổ đại và thoát khỏi
cái vỏ thần bí của phép biện chứng duy tâm
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

21

- Tiền đề khoa học tự nhiên

Thiên tài về chính trị
và trí tụê của Các Mác
và Ph.Ăngghen

Tình yêu thương những người lao động; sự thông minh; lòng
dũng cảm dám hy sinh vì người lao động; sự phấn đấu không
mệt mỏi cho sự nghiệp giải phóng người lao động
Sự xuất hiện của Chủ nghĩa Mác là một tất yếu lịch sử vì nó
không những là sự phản ánh thực tiễn xã hội, nhất là thực tiễn
cách mạng của giai cấp công nhân, mà còn là sự phát triển
hợp lôgíc của lịch sử tư tưởng nhân loại
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

22


SỰ HÌNH THÀNH CHỦ NGHĨA MÁC (1842 - 1895)

Trước 1842

1842
1848

1849

1895

1/8/19

duy tâm về
Triết học

- Góp phần phê phán triết học pháp quyền
của Heeghen (1843)
Thực hiện bước chuyển
- Bản thảo kinh tế - triết học năm 1844
biến về lập trường
- Gia đình thần thánh (1844-1845)
tư tưởng từ duy
- Luận cương về Phoiơbắc (1845)
tâm sang duy vật
- Hệ tư tưởng Đức (1845)
- Sự khốn cùng của triết học (1847)
- Tuyên ngôn Đảng cộng sản (1848)
- Bộ “Tư bản” (tập I, xb 1867) của Mác
- “Phê phán cương lĩnh Gôta” (1875)
- “Chống Đuy-rinh” (1878) .
- “Biện chứng của tự nhiên" (1873-1883)
- “Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư
hữu, của Nhà nước” (1884)
-“Lútvich Phoiơbắc và sự cáo chung của
Triết học cổ điển Đức”
(1886)
ThS. Lê Đức Thọ

Kế thừa tinh hoa của
CNDV và PBC để
xây dựng nên PBCDV

Bổ sung và
hoàn thiện
Chủ nghĩa Mác
23


Tuyên ngôn Đảng cộng sản

Đánh dấu sự trưởng thành về
mặt tư tưởng của Các Mác và
Ph.Ăngghen; đánh dấu sự ra
đời chính thức của CN Mác
Là cương lĩnh đầu tiên của
giai cấp vô sản toàn thế giới;
đưa chủ nghĩa xã hội từ không
tưởng trở thành khoa học
Trang bìa của Tuyên Ngôn
của Đảng Cộng sản (2-1848)
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

24


2.2. V.I.Lênin bảo vệ, phát triển chủ nghĩa Mác

CNTB
chuyển
sang
CNĐQ

Các phần
tử cơ hội
phê phán
CN Mác

KHTN có
bước phát
triển mới

BỐI CẢNH
LỊCH SỬ
1/8/19

ThS. Lê Đức Thọ

25