BÀI 2
KHÁI QUÁT VỀ
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
(TIẾT 6 - 10)
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
1
II. MỘT SỐ NỘI DUNG
CƠ BẢN CỦA TƯ TƯỞNG
HỒ CHÍ MINH
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
2
- Hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh
Dân tộc và cách mạng
giải phóng dân tộc
CNXH và con đường quá
Các vấn đề khác
độ lên CNXH ở VN
Hệ thống tư tưởng
Nhiều vấn đề cơ bản của
cách mạng VN
Hồ Chí Minh
Đạo đức, nhân văn,
Đại đoàn kết DT , kết hợp
sức mạnh DT với sức
văn hoá
Đảng cộng sản Việt
mạnh
mạnh thời
thời đại
đại
Nam và Nhà nước
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
3
1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kết hợp sức mạnh
dân tộc với sức mạnh thời đại
Tư tưởng về độc lập dân tộc gắn liền với chủ
Tư tưởng về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh
thời đại
nghĩa xã hội
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
4
Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm
của tất cả các dân tộc
“Tự do cho đồng bào tôi, độc lập choTổ quốc
tôi, đó là tất cả những gì tôi muốn, đó là tất cả
những gì tôi hiểu"
- TrÇn D©n Tiªn, Nh÷ng mÈu chuyÖn vÒ cuéc ®êi ho¹t ®éng cña Hå Chñ TT ch, NXB CTQG, Hµ Néi,
1994, tr.44 -
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
5
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
6
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
7
c lp, t do l quyn thiờng liờng, bt kh xõm
phm ca tt c cỏc dõn tc
Tt c mi ngi u sinh ra cú quyn bỡnh
ng. To húa cho h nhng quyn khụng ai
quyn
ra õtndocú
v
bỡnh
ng
" T t Ngi
c ctaỏ sinh
c d
t th
c xõm
t r phm
ờ nv quyn
tc,
h litrong
g i nhng
i
y
cú
quyn
sng,
quyn
t
v
quyn
ngôn
và
i n h rvaphi
b luụn
ỡ n hluụn c
n gt
, do
dbỡnh
õ n ng
tc
v
c quyn
n Tuyên
oli
c nhân
n do
gquyền
cú
mu cu hnh phỳc"
dân quyền của Pháp 1791
sng, quyn sung sng v quyn t do"
Tuyên ngôn độc
lập của
- Tuyên
ngônMỹ
độc1776
lập, Hồ Chí Minh
toàn tập, tập 3, tr.555 -
1/8/19
ThS. Lờ c Th
8
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
9
Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội
1/8/19
Độc lập dân tộc là
Độc lập dân tộc tạo
CNXH là con đường
mục tiêu trực tiếp,
tiền đề, điều kiện để
củng cố vững chắc độc
trước hết, là cơ sở
nhân dân lao động
lập dân tộc, giải phóng
tiền đề để tiến lên
quyết định con
dân tộc một cách hoàn
chủ nghĩa xã hội
đường đi tới CNXH
toàn triệt để
ThS. Lê Đức Thọ
10
Tư tưởng Hồ Chí Minh về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại
Sức mạnh thời đại là nguồn lực bên ngoài,
Sức mạnh dân tộc là nguồn lực nội
nó sẽ làm cho sức mạnh dân tộc được
sinh giữ vai trò quyết định
tăng lên
Phải kết hợp chặt chẽ mục tiêu đấu tranh cho độc lập dân tộc với các mục tiêu của thời đại
là hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
11
2. Tư tưởng về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng nhà nước thật sự của dân, do dân, vì
dân
Tư tưởng về dân chủ
- Dân làm chủ là nói đến vị thế, quyền lực của dân:
“Nước ta là nước dân chủ, địa vị cao nhất là dân, vì dân
là chủ”
- Dân làm chủ là đề cập đến năng lực và trách nhiệm của
dân: “Chế độ ta là chế độ dân chủ. Tức là nhân dân làm
chủ”
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
12
2. Tư tưởng về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng nhà nước thật sự của dân, do dân, vì
dân
Tư tưởng về xây dựng nhà nước thật sự của dân, do dân,
vì dân
- Nhà nước của dân: mọi quyền lực trong nhà nước và
trong xã hội phải thuộc về nhân dân
- Nhà nước do dân: Nhà nước đó do dân lập nên
- Nhà nước vì dân: Nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện
vọng chính đáng của nhân dân
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
13
3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết toàn dân
Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược,
quyết định thành công của cách mạng
Đại đoàn kết dân tộc là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu
của Đảng, của cách mạng
Nòng cốt của khối đại đoàn kết dân tộc là liên minh
công – nông – trí thức
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
14
4. Tư tưởng về phát triển kinh tế và văn hóa, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của
nhân dân
Tư tưởng về phát triển kinh tế
- Phát triển kinh tế là nhiệm vụ quan trọng
nhất trong thời kỳ quá độ lên CNXH
- Về cơ cấu kinh tế: phát triển cả nông nghiệp và công nghiệp
- Xây dựng chế độ sở hữu công cộng về tư liệu sản xuất
- Tăng gia sản xuất phải đi đôi với thực hành tiết kiệm
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
15
4. Tư tưởng về phát triển kinh tế và văn hóa, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của
nhân dân
Tư tưởng về phát triển văn hóa, không ngừng nâng cao
đời sống tinh thần của nhân dân
Người nhấn mạnh vai trò đặc biệt quan trọng của văn
hóa: “Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi”
Xây dựng và phát triển văn hóa là sự nghiệp của toàn dân
Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa đã và đang là những định hướng lớn đê xây dựng và phát triển nền văn hóa
Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
16
5. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức
Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư là cái cốt lõi
Đạo đức là cái gốc của người cách mang
1/8/19
của đạo đức cách mạng
ThS. Lê Đức Thọ
17
Đạo đức là cái gốc của người cách mạng
- Sự nghiệp CM XHCN là xoá bỏ XH cũ, xây dựng XH mới với những lý tưởng và khát vọng
cao đẹp nên cần người có đức và tài
“Đạo đức đó là những gì góp phần phá huỷ XH cũ
của bọn bóc lột và góp phần đoàn kết tất cả
những người lao động chung quanh GCVS đang
sáng tạo ra XH mới của những người CS”
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
18
Đi lên CNXH từ nền sản xuất nhỏ, bỏ qua chế độ TBCN, lại bị chiến
tranh tàn phá nặng nề nên gặp rất nhiều khó khăn, gian khổ
Đối với
nước ta
Cần những con người có đủ tài và đức thực hiện thì mới thành
công
Đòi hỏi sự phấn đấu không ngừng của mỗi người, mỗi thế hệ kế tiếp nhau
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
19
- Đạo đức là vũ khí mạnh mẽ trong cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc và CNXH
Bác coi đạo đức là nền tảng của người CM
Giống như gốc của cây, ngọn nguồn của sông suối
Đối với con người
Sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được xa
Người CM phải có đạo đức CM mới hoàn thành được nhiệm vụ CM
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
20
Vì:
Sự nghiệp độc lập dân tộc và CNXH là rất to lớn, khó khăn, nặng nề và lâu
dài
Nó là gánh nặng đi trên con đường xa
Vậy
Phải chăm lo cái gốc, cái nguồn, cái nền tảng ấy
Đây là công việc thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân, của mỗi gia đình và mỗi
người trong xã hội ta
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
21
Phải có cái đức để đi đến cái trí
Khi đã có cái trí, thì cái đức chính là cái đảm bảo cho người CM giữ vững được chủ nghĩa
mà mình đã giác ngộ, đã chấp nhận, đã đi theo
Có đức mà không có tài thì chẳng
Có tài mà không có đức thì … chỉ có hại
khác gì ông bụt, không làm hại ai
cho dân cho nước, còn sự nghiệp của bản
nhưng cũng chẳng có ích gì
thân sớm muộn cũng đổ vỡ
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
22
Cố gắng học tập, nâng cao trình độ, năng
lực, tài năng để hoàn thành công việc
Biểu hiện
Ý nghĩa của
được giao
“đức là
của người
gốc” chính
có đức
là ở đó
thực sự
Khi đã thấy sức không vươn lên được thì
sẵn sàng học tập, ủng hộ và nhường bước
cho người có tài hơn mình
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
23
Có tư tưởng XHCN: có ý thức làm chủ, tinh thần tập thể XHCN, “mình vì
mọi người”, dám nghĩ…
Tiêu chuẩn con
Có đạo đức và lối sống XHCN: trung với nước, hiếu với dân…
người XHCN
Có tác phong XHCN: lao động có kế hoạch, kỷ luật, kỹ thuật, năng suất
cao
Có năng lực để làm chủ bản thân, gia đình, công việc mình đảm nhận
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
24
“Trồng người” là quá trình lâu dài, trong suốt tiến
“Vì lợi ích mười năm
trình đi lên CNXH và phải đạt được kết quả cụ thể ở
mỗi chặng đường
thì phải trồng cây, vì
lợi ích trăm năm thì
phải trồng người”
“Trồng người” phải được đặt ra trong suốt cuộc đời
của mỗi người. Đây vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ
của mỗi người đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ
đất nước
1/8/19
ThS. Lê Đức Thọ
25