Giáo án Sinh học 11 bài 26: Cảm ứng ở động vật

GV: Đoàn Thế Hạnh

Sinh học 11

Tiết TUẦN 14- Tiết 25
Ngày soạn: …../......./……….
Ngày dạy: …../……/……….
B. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT

Bài 26 CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:
+ Trình bày được khái niệm cảm ứng ở thực vật
+ So sánh cảm ứng ở thực vật và cảm ứng ở động vật
+ Sự tiến hoá của hệ thần kinh qua các nhóm sinh vật
2. Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích, so sánh.
3. Thái độ: Vận dụng giải thích các hiện tượng thực tế.
II. CHUẨN BỊ.
1. Giáo viên: Giáo án, SGK, hình vẽ 26.1, 26.2. SGK
2. Học sinh: SGK, đọc trước bài học.
III. TRONG TÂM BÀI HỌC: Sự khác biệt giữa các kiểu cảm ứng ở các dạng động vật.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG :
1. Ổn định tổ chức lớp: Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ.
+ Thế nào là ứng động và hướng động?
+ Sự giống và khác nhau giữa hướng động và ứng động?
3. Bài mới.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung ghi bảng
* Thảo luận 1: Tìm hiểu khái niệm về I. KHÁI NIỆM VỀ CẢM ỨNG ĐỘNG
cảm ứng ở động vật

VẬT
GV: Yêu cầu HS nghiên cứu SGK trả lời - Cảm ứng ở động vật là khả năng tiếp
câu hỏi
nhận kích thích và phản ứng với kích thích
+ Thế nào là cảm ứng ở động vật? Cho từ môi trường sống, đảm bảo cho sinh vật
ví dụ cụ thể.
tồn tại và phát triển.
 Minh họa tranh vẽ: Mèo xù lông, - Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh
nhờ 1 Cung phản xạ gồm:
chim sẻ xù lông …
+ Bộ phận tiếp nhận kích thích.
+ Các khâu của cung phản xạ?
HS: Nghiên cứu SGK, thảo luận trả lời + Đường dẫn truyền vào.
+ Bộ phận phân tích và tổng hợp.
câu hỏi.
+ Đường dẫn truyền ra.
GV: Nhận xét, bổ sung → kết luận
+ Bộ phận trả lời kích thích.
II. CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG


GV: Đoàn Thế Hạnh

* Thảo luận 2: Tìm hiểu cảm ứng ở các
nhóm động vật chưa có tổ chức thần
kinh
GV: + Tại sao động vật đơn bào chưa có
hệ thần kinh? Hình thức trả lời của chúng
với kích thích?
 Minh họa bằng hình SGK

HS: Nghiên cứu SGK, trả lời câu hỏi.
GV: Nhận xét, bổ sung → kết luận
* Thảo luận 3: Tìm hiểu cảm ứng ở các
nhóm động vật có tổ chức thần kinh.
GV: + Khi kích thích tại một điểm trên cơ
thể thủy tức nó phản ứng lại kích thích như
thế nào?
+ Phản ứng của thủy tức có phải là phản
xạ không? Tại sao?
HS: Nghiên cứu SGK, thảo luận trả lời
câu hỏi.
GV: Nhận xét, bổ sung → kết luận
GV: + Hệ thần kinh chuỗi hạch có ở
những động vật nào?
+ Động vật có hệ thần kinh chuỗi hạch
phản ứng lại kích thích của môi trường như
thế nào?
+ Tại sao HTK dạng chuỗi hạch có thể
trả lời cục bộ khi bị kích thích?
+ Việc hình thành đầu và hạch não
có lợi như thế nào đối với sinh vật?
HS: Nghiên cứu SGK, thảo luận trả lời
câu hỏi.
GV: Nhận xét, bổ sung → kết luận

Sinh học 11

VẬT CHƯA CÓ TỔ CHỨC THẦN
KINH
- Động vật: Cơ thể đơn bào

- Phản ứng lại kích thích bằng chuyển
động cơ thể hoặc co rút chất nguyên sinh.
III. CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG
VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH
1. Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần
kinh dạng lưới.
+ Nhóm động vật: đối xứng toả tròn thuộc
ngành Ruột khoang.
+ Cấu tạo hệ thần kinh : các tế bào thần
kinh phân bố khắp cơ thể thành dạng lưới
+ Hình thức trả lời kích thích : co rút toàn
thân.
2. Cảm ứng ở nhóm động vật có hệ thần
kinh dạng chuỗi hạch
- Động vật: Giun dẹp, giun tròn, chân
khớp, côn trùng.
- Cấu tạo chung:
+ Các tế bào thần kinh tập trung thành
hạch thần kinh.
+ Các hạch thần kinh nối với nhau bằng
day thần kinh tạo thành chuỗi hạch thần
kinh.
- Hình thức hoạt động : Mỗi hạch chỉ đạo
một phần cơ thể-trả lời cục bộ.(chủ yếu là
phản xạ không điều kiện)

4. Củng cố:
+ Tại sao động vật có khả năng trả lời kích thích nhanh từ môi trường?
+ Hệ thần kinh mạng lưới ở thuỷ tức là hệ thần kinh chưa thực hiện phản xạ, tại
sao?

5. Dặn dò:


GV: Đoàn Thế Hạnh

- Học bài và trả lời câu hỏi SGK cuối bài
- Tìm hiểu hệ thần kinh ở người và cá

Sinh học 11