Tải bản đầy đủ (.doc) (18 trang)

MỘT số PHƯƠNG PHÁP GIÚP học SINH yêu THÍCH môn âm NHẠC lớp 1

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (115.12 KB, 18 trang )

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GIÚP HỌC SINH YÊU THÍCH MÔN ÂM NHẠC
LỚP 1
I. PHẦN MỞ ĐẦU:

I.1.Lý do chọn đề tài:
Trong xã hội phát triển hiện nay nhu cầu đời sống ngày càng cao, con người
luôn hướng tới một cuộc sống hoàn mỹ về vật chất lẫn tinh thần. Mà một phần tất
yếu của cuộc sống góp phần giúp con người hoàn thiện về nhân cách lẫn trí tuệ đó
chính là Âm nhạc.
Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật đặc biệt. Nó là sự tái tạo lại âm thanh
trong cuộc sống, phản ánh hiện thực của cuộc sống và nó có tác động tích cực tới
đời sống con người. Từ khi chúng ta vừa cất tiếng khóc chào đời, âm nhạc đã đến
với chúng ta qua lời ru êm ái ngọt ngào của mẹ, câu hò của cha. Lớn lên với những
bài đồng dao và trưởng thành với điệu hò trong lao động sản xuất, những khúc tình
ca vui buồn và êm dịu. Âm nhạc làm cho con người thêm tin yêu cuộc sống, tạo ra
tình cảm giữa con người với con người, tình yêu đối với quê hương đất nước, đoàn
kết gắn bó với tập thể, biết ơn những người đã hi sinh vì độc lập dân tộc…Âm
nhạc tác động một cách trực tiếp và sâu sắc đến lý trí, tiềm thức của con người,
luôn làm cho con người hướng tới cái “chân- thiện- mỹ”.
Âm nhạc còn là một nhu cầu trong đời sống cũng là món ăn tinh thần của
trẻ, trẻ em tham gia ca hát là được hoạt động vui chơi và học tập để nhận thức thế
giới xung quanh và bản thân mình. Những hình tượng âm thanh của bài hát, bản
nhạc tác động vào cảm xúc của các em, giúp cho việc phát triển trí tuệ, óc tưởng
tượng và có tác dụng giáo dục tình cảm, đạo đức góp phần giúp trẻ phát triển một
cách toàn diện.


Qua các bài học, các em được nghe hát, nghe nhạc được học hát, được vỗ
tay theo phách, nhip, tiết tấu, biết vận động phụ họa theo các bài hát được biết một


số kiến thức về âm nhạc...Tất cả những điều đó tạo nên một trình độ văn hoá âm
nhạc tối thiểu để góp phần cùng những môn học khác giáo dục nhân cách làm cho
các nội dung học tập ở trường tiểu học có tính toàn diện, làm thăng bằng, hài hoà
các hoạt động học tập của trẻ.
Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật phản ánh hiện thực khách quan bằng
những hình tượng có sức biểu cảm của âm thanh. Dựa vào âm thanh chất liệu, âm
nhạc có sức mạnh vô cùng to lớn và phong phú trong việc thể hiện những rung
động, cảm xúc tinh tế ở mọi tâm trạng của con người. Âm nhạc buồn hay vui, hùng
tráng hay sâu lắng… sẽ dấy lên những cảm xúc tương ứng bị chi phối bởi tính chất
của nó.
Đã từ lâu, âm nhạc được coi là công cụ tích cực liên kết mọi người với nhau
trong việc cùng nhau trãi nghiệm cái đẹp, khẳng định những ý tưởng cao cả, cái
thiện, hình thành thái độ đối với thế giới, những quan điểm, thị hiếu, lý tưởng và
nhân cách con người nói chung.
Với sức biểu cảm mạnh mẽ, âm nhạc giúp con người nhìn lại quá khứ, nhìn
lại để khỏi bị lạc đường, đánh mất bản thân, đánh mất nguồn gốc và những giá trị
chân chính trong cuộc sống. Âm nhạc là phương tiện tinh tế nhất biểu hiện cuộc
sống đời người, có mối quan hệ chặt chẽ với đời sống xã hội được thể hiện trong
từng lời ru, câu hát của mẹ, trong khúc hát đồng dao của trẻ thơ, tiếng lòng thổn
thức của những khúc hát giao duyên đằm thắm, là nhịp sống vui tươi qua các bài
hát cách mạng hay trầm lắng qua lời ca tụng niệm, tiễn đưa các linh hồn. Tất cả
đều đó là những suy tư ước vọng, những tình cảm của con người muốn thể hiện, là
động lực thúc đẩy sự phát triển chung của xã hội. Nó đã được con người đón nhận
và phát huy vai trò tích cực. Xin hãy tưởng tượng một thế giới không có những âm
thanh du dương, trầm bổng, cảm xúc vui buồn, không đựơc thể hiện rõ ràng, con
người chẳng đến với nhau để hòa đồng cùng niềm vui chung của mỗi người. Như
vậy có còn là cuộc sống nữa không?


Khoa học đã chứng minh rằng âm nhạc có khả năng kích thích não bộ của

trẻ ngay từ khi còn nằm trong bụng mẹ và thời kỳ từ lúc sơ sinh tới mười tuổi là
thời kỳ tốt nhất cho sự phát triển năng khiếu. Tuổi thơ hiếu động, sống bằng cảm
tính nhiều hơn lý trí nên dễ gần với âm nhạc.
Âm nhạc là một trong những phương tiện hiệu quả nhất để thực hiện nhiệm
vụ giáo dục đạo đức, thẫm mỹ cho học sinh, tạo cơ sở hình thành nhân cách của
con người mới Việt Nam. Ngoài ra nó còn là phương tiện giáo dục con người phát
triển toàn diện. Vì vậy vai trò của giáo dục âm nhạc trong việc xây dựng và phát
triển nhân cách con người là hết sức quan trọng.
Âm nhạc đối với học sinh là vấn đề được rất nhiều nước trên thế giới quan
tâm. Trong nhà trường tiểu học với tư cách là một môn học độc lập nó không chỉ
mang ý nghĩa của một hoạt động văn hóa âm nhạc mà còn tác dụng đến sự hình
thành những phẩm chất, phát triển năng lực thẩm mỹ,đạo đức, trí tuệ và thể chất
cho học sinh, tạo sự hình hành nhân cách cho thế hệ tương lai.
Như vậy, âm nhạc có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp giáo dục thế hệ
tương lai. Nhưng hiện nay một số không ít các bậc phụ huynh và các em học sinh
xem môn âm nhạc là môn học phụ nên thái độ học tập của các em còn hời hợt và
chưa thực sự hiểu hết ý nghĩa nội dung bài hát cũng như vẽ đẹp nghệ thuật được
thể hiện qua từng lời ca, câu hát, bài hát.
Vì những lí do trên mà tôi chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm “một số
phương pháp giúp học sinh yêu thích môn âm nhạc lớp 1” nhằm giúp các em
hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của môn âm nhạc từ những buổi đầu cắp sách đến
trường.
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Ở đây mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài cũng là mục tiêu, nhiệm vụ của người
giáo viên. Vậy mục tiêu, nhiệm vụ của chúng ta là gì? Là giúp các em hiểu rõ nội
dung, ý nghĩa của từng bài hát trong chương trình lớp 1, giúp các em hát đúng giai
điệu, lời ca để từ đó các em thật sự yêu thích và thích thú với những tiết học âm
nhạc và cũng từ đó các em hiểu rõ hơn về những giá trị thiết thực mà âm nhạc



mang lại cho cuộc sống của chúng ta. Để đạt được mục tiêu đó trước hết giáo viên
phải có lòng yêu nghề mến trẻ có thái độ ân cần, nhiệt tình, gần gũi học sinh để lớp
học trở thành ngôi nhà thứ hai của các em giúp các em vững bước tự tin từ những
buổi đầu cắp sách đến trường.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục của bộ môn âm nhạc đối với học sinh
lớp 1 chúng ta cần quán triệt một số nhiệm vụ sau:
+ Phát triển sự ham thích, hưởng ứng say mê đối với âm nhạc ở học sinh
thông qua học hát và kết hợp với gõ đệm, phụ họa cho bài hát, giúp các em có một
số hiểu biết thông thường về các vấn đề về âm nhạc.
+ Phát triển thính giác nhạy cảm ở học sinh, làm cho các em biết hát đúng
giai điệu, tiết tấu, hát thuộc âm điệu của bài hát phù hợp với độ tuổi và khả năng
tiếp thu của các em, hát hay, hòa giọng hát cá nhân trong giọng hát chung của tập
thể,có ý thức về việc hát đúng cao độ, trường độ và hát có tình cảm trong sáng.
+ Phát triển những kỹ năng ca hát và thói quen hát phổ thông, hòa mình
trong mọi hoạt động tập thể, mạnh dạn thể hiện mình nhằm phát triển bản thân
ngày càng được hoàn thiện hơn. Giúp các em nắm được những kỹ năng cơ bản về
hát như:
- Hát đúng tư thế .
- Hát đúng giai điệu,thể hiện được sắc thái tình cảm của bài hát.
- Hát hòa giọng vào tập thể.
- Biết lấy hơi đúng chổ.
- Biết giữ giọng, nhã chữ rõ ràng.
- Biết giữ nhịp.
- Giúp cho học sinh có kỹ năng cơ bản về học âm nhạc.
Qua những bài hát trong chương trình lớp 1 bằng những kiến thức về âm
nhạc và lòng nhiệt huyết của giáo viên chúng ta cần phân tích cho các em hiểu rõ


được nội dung của từng bài mang ý nghĩa như thế nào? Và giáo dục các em điều
gì?

VD: Bài Quê hương tươi đẹp với giai điệu mượt mà tác giả Anh hoàng đã vẻ
nên một bức tranh phong cảnh quê hương thật đẹp có đồng lúa, có núi có rừng, có
muôn ngàn lời ca vui mừng của người dân chào đón một mùa xuân mới.Tác giả đã
rất khéo léo khi mượn những hình ảnh trên để giáo dục các em tình yêu quê hương,
đất nước.
Khác với bài hát “quê hương tươi đẹp” thì hai bài “mời bạn vui múa ca” và
“tìm bạn thân” thì tác giả lại muốn đưa các em vào niềm vui của tình bạn nhằm
giáo dục các em phải biết trân trọng tình bạn và từ đó giúp các em hiểu và biết
đoàn kết biết giữ gìn những tình cảm tốt đẹp giữa con người với con người.
Cùng với sự kết hợp giữa xưa và nay bộ giáo dục đã đưa vào chương trình
làn điệu dân ca “Lý cây xanh” dân ca Nam Bộ và bài “Tập tầm vông” theo lời
đồng dao giúp các em hiểu rõ và yêu thích những làn điệu dân ca và giáo dục các
em phải biết trân trọng và giữ gìn những di tích văn hóa.
Ở bài “Sắp đến tết rồi” vừa thể hiện niềm vui của trẻ thơ trong ngày sắp đến
tết vừa nói đến truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam, đó là những cử chỉ thật
giản dị mà cao đẹp của dân tộc Việt Nam thể hiện một nhân cách đáng quý của con
người.
Tác giả của hai bài hát “hòa bình cho bé” và “bầu trời xanh” lại rất tinh tế
khi chọn những hình ảnh biểu tượng của hòa bình để giáo dục các em biết ơn
những anh hùng đã hy sinh vì một bầu trời hòa bình cho các em được vui chơi và
học tập để các em cố gắng học hành trở thành người chủ tương lai của đất nước
góp phần xây dựng quê hương đất nước giàu đẹp.
I.3. Đối tượng nghiên cứu
Trong xã hội ngày càng phát triển đòi hỏi người giáo viên phải tích cực hơn
nữa về trách nhiệm và nhiệm vụ của mình đối với học sinh. Đế đưa học sinh phát
triển về mọi mặt và tiến kịp với thời đại.


Qua các tiết dạy tôi muốn học sinh yêu thích môn âm nhạc hơn về các lớp
lớn sau này nên tôi chọn học sinh lớp 1 là nền tảng và sự kết hợp với những giáo

viên chủ nhiệm các lớp 1 để làm đối tượng nghiên cứu.
I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu.
- Do thời gian hạn chế nên đề tài này chỉ tập trung tìm ra một số biện pháp
giúp các em hoc sinh lớp 1 yêu thích môn âm nhạc qua các bài hát trong chương
trình âm nhạc lớp 1.
I.5. Phương pháp nghiên cứu .
Nhằm giúp học sinh yêu thích môn âm nhạc cần một thời gian dài và phải có
một phương pháp giảng dạy tốt và phù hợp với đối tượng học sinh thì mới đạt
dược hiệu quả cao.
Giáo viên phải nắm được tên tuổi, sở thích, yêu thích, và sở trường của các
em học sinh
Giáo viên kết hợp với ban giám hiệu nhà trường
Giáo viên kết hợp với giáo viên chủ nhiệm.
Giáo viên phải kết hợp với giáo viên tổng phụ trách đội
Giáo viên kết hợp với bạn bè, cha mẹ học sinh.
II. Phần nội dung.
II.1.Cơ sở lý luận
Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật phản ánh hiện thực khách quan bằng
những hình tượng có sức biểu cảm của âm thanh. Dựa vào âm thanh làm chất liệu,
âm nhạc có sức mạnh vô cùng to lớn và phong phú trong việc thể hiện những rung
động, cảm xúc của mọi tinh tế ở mọi tâm trạng của con người. Âm nhạc buồn hay
vui, hùng tráng hay sâu lắng.
Âm nhạc là môn học mang tính nghệ thuật cao. Âm nhạc có tầm quan trọng
trong cuộc sống hàng ngày của mỗi con người. Là cách thể hiện giao tiếp giữa
công việc và tinh thần để đảm bảo được tính năng âm nhạc không chỉ cảm nhận mà


còn biết hưởng thụ và phát huy đúng tầm vóc. Trẻ em tham gia vui chơi ca hát là tự
hoạt động nhận thức thế giới xung quanh. Những hình tượng qua giai điệu âm
thanh của bài hát đã tác động vào cảm xúc của các em, giúp cho các em phát triển

trí tuệ, óc tưởng tượng và có tác dụng giáo dục đạo đức lối sống tự tin cùng với bạn
bè. Trực tiếp giảng dạy bộ môn với lòng yêu nghề mến trẻ, tôi cũng đúc rút được
những kinh nghiệm trong giảng dạy, nhận thấy đa phần việc học tập và tiếp thu
kiến thức của các em chưa cao. Tính tự giác thấp do đó ảnh hưởng rất nhiều đến
bài dạy ở trên lớp. Đứng trước những hạn chế và thực tại đó tôi đưa ra những kiến
thức cơ bản của những bài hát ở lớp 1 và kinh nghiệm về phương pháp dạy học,
hướng dẫn các em học hát, nghe và cảm nhận giai điệu của bài hát.
II.2. Trình bày thực trạng:
a. Thuận lợi – Khó khăn
- Thuận lợi: Trường chỉ có một điểm trường, được sự quan tâm giúp đở của
ban giám hiệu nhà trường, của bạn bè đồng nghiệp của các bậc phụ huynh bản
thân trực tiếp đứng lớp nên cũng đã tích góp được một số kinh nghiệm nắm vững
các yêu cầu của bộ môn, nắm vững từng thể loại của từng bài hát, từng tiết học.
- Tham gia dự giờ tại lớp cũng như dự giờ của các bạn đồng nghiệp trong
khi thao giảng ,trong các đợt tập huấn chuyên môn.thực hiện chương trình giảng
dạy có đủ đồ dùng để thực hiện tiết dạy.học sinh có nề nếp thói quen trong học tập.
- Khó khăn: Như đã nêu ở phần lí do chọn đề tài, khó khăn thứ nhất là một
số phụ huynh chỉ xem môn âm nhạc là một môn học phụ nên chưa thực sự quan
tâm đến sách vở, đồ dùng cũng như thái độ học tập của các em, nên việc định
hướng cho các em học tốt môn âm nhạc là một vấn đề cần được quan tâm.
Năm học 2013- 2014 là năm thứ ba thực hiện chuẩn kiến thức kỹ năng sống
– giáo dục bảo vệ môi trường.năm thứ ba thực hiện công văn số 972/SGD ĐT ngày
13 tháng 9 năm 2011 về việc điều chỉnh nội dung dạy học các môn học cấp tiểu
học. Do đó khi thực hiện gặp một số khó khăn trong công tác soạn giảng, truyền tải
các nội dung còn lúng túng dẫn đến hiệu quả giáo dục chưa cao.


+ Khó khăn thứ hai là: các em là đồng bào dân tộc thiểu số 100%.
+ Khó khăn thứ ba là: các em ít được tiếp xúc với các loại hình nghệ thuật
nên chưa thực sự yêu thích âm nhạc, chưa tạo được hứng thú khi học âm nhạc.

+ Khó khăn thứ tư là: các em vừa bước vào cổng trường tiểu học với những
bài hát vỡ lòng của chương trình nên các em còn bỡ ngỡ trước trường mới, lớp
mới, bạn mới, cô giáo mới và cách học mới nên các em chưa thực sự mạnh dạn
trong khi học hát.
+ Khó khăn thứ năm là:ở nhà và khi tiếp xúc với gia đình, bạn bè đa số các
em dùng tiếng mẹ đẻ (tiếng địa phương) nên khi lên lớp dùng tiếng phổ thông một
số em dùng chưa được thành thạo, phát âm còn mất dấu rất nhiều.
+ Khó khăn thứ sáu là: sự phát triển tâm sinh lý không đồng đều, đa số các
em chưa được học mẫu giáo. Gia đình của các em đa số làm nông nghiệp nên tiếp
thu những thông tin truyền thông bên ngoài còn ít nên ảnh hưởng rất nhiều đến
chất lương của học sinh.
+ khó khăn thứ bảy là: phòng chức năng âm nhạc chưa có, cơ sở vật chất còn
thiếu rất nhiều.
b. Thành công - hạn chế
+ Thành công
- Trãi qua quá trình giảng dạy với sự nhiệt tình, lòng yêu nghề mến trẻ, tôi
đã vận dụng những kiến thức của mình và bằng những phương pháp giảng dạy tích
cực trong những năm học vừa qua tôi đã truyền thụ cho các em những kiến thức cơ
bản trong môn âm nhạc như: Các em hát thuộc lời ca, biết hát đúng giai điệu, biết
hát kết hợp vỗ tay, gõ đệm và múa phụ hoạ đơn giản cho bài hát tạo được hứng thú
cho học sinh.
+ Hạn chế:
- Một số em chưa cảm nhận được giai điệu cũng như những kiến thức cơ bản
của môn âm nhạc và chưa mạnh dạn trong học tập.


- Do 100% là học sinh đồng bào dân tộc êđê, vốn ngôn ngữ còn hạn chế trẻ
chưa nói thạo tiếng phổ thông.
c. Mặt mạnh - mặt yếu
- Mặt mạnh:

Các em lớp 1 là lứa tuổi trong thời kì phát triển năng khiếu tốt nhất và tuổi
các em rất hiếu động sống bằng cảm tính nhiều hơn lý trí nên dể gần với âm nhạc
đó chính là mặt mạnh để giúp các em học sinh lớp 1 hiểu rõ hơn và yêu thích hơn
về giá trị âm nhạc qua các bài hát ở chương trình lớp 1.
- Mặt yếu:
Các em hát theo thói quen không theo giai điệu cụ thể, hát chưa rõ lời, chưa
phát triển khả năng tư duy của các em, thậm chí kiến thức đó còn trừu tượng nên
chưa thực sự thu hút, lôi cuốn các em vào vòng xoáy nghệ thuật.
Đa số các em là học sinh ít được tiếp xúc với các loại hình nghệ thuật. Chính
vì vậy nên tồn tại nhược điểm hát theo thói quen chứ không theo giai điệu cụ thể.
Việc truyền thụ các bài hát, chủ yếu bằng hình thức truyền khẩu ít phát triển khả
năng tư duy của các em, thậm chí kiến thức đó rất trừu tượng. Do đó không tạo
được sự thu hút hứng thú học tập tới các em.
d. Các nguyên nhân, yếu tố tác động
Các nguyên nhân, yếu tố tác động đến vấn đề nghiên cứu có những yếu tố
sau:
- Do trình độ hiểu biết của giáo viên về các loại nhạc cụ còn hạn chế.
- Cơ sở Vật chất phục vụ cho hoạt động âm nhạc còn hạn chế như: phòng
riêng cho môn âm nhạc chưa có máy nghe nhạc, tivi, các loại băng đĩa nhạc cho
học sinh nghe nhạc ….
- Một số phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến con em mình.
- Một số em học sinh đang còn thụ động và nhút nhát.
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra:


- Về cơ sở vật chất, đồ dùng dạy học chưa được khang trang, đầy đủ nhưng
qua quá trình sử dụng thì có một số đã xuống cấp không đáp ứng được yêu cầu dạy
học.
- Về học sinh thì lứa tuổi các em rất dễ gần với âm nhạc bằng cảm tính
nhưng cũng gặp không ít khó khăn vì các em còn nhỏ nên việc học chủ yếu chịu sự

chi phối của gia đình các em, mà phụ huynh thì đa số là định hướng cho các em
học chủ yếu các môn học chính như toán, tiếng việt còn âm nhạc thì đối với các
bậc phụ huynh chỉ là một môn học phụ, học để giải trí, không quan trọng trong
việc góp phần giáo dục các em phát triển toàn diện nên cũng gây không ít khó khăn
trong quá trình giảng dạy môn âm nhạc mà tôi đã nêu trên.
II.3. Giải pháp, biện pháp
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
- Mục tiêu chính là đưa ra những giải pháp, biện pháp cụ thể, thiết thực để
vấn đề nghiên cứu đạt kết quả cao.
+ Học sinh có cảm nhận có biểu hiện tích cực khi tiếp xúc với âm nhạc
+ Các em biết hát đúng giai điệu, lời ca biết vỗ tay hoặc gõ đệm và vận động
theo bài hát
+ Các em khi nghe nhạc cảm nhận cái hay, cái đẹp, cái trong sáng của âm
nhạc
+ Hiểu được sự đổi mới trong các hình thức tiết dạy.
+ Nắm được các biện pháp trong khi tiến hành tiết dạy.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
Để vấn đề nghiên cứu đạt được kết quả cao thì cần phải có sự kết hợp giữa
giáo viên và học sinh.
- Đối với học sinh.
+ Cần xây dựng nề nếp học tập ngay từ buổi đầu với buổi học đầu tiên.
+ Tạo cho các em có được thái độ, ý thức học tập đối với môn âm nhạc.


+ Hiểu được nội dung của bài hát, giai điệu của bài hát, bài hát thể hiện được
sắc thái vui hay buồn.
+ Các em hát kết hợp phụ họa cho bài hát.
+ Cảm nhận về bài hát và thể hiện qua giọng hát, nét mặt,cử chỉ điệu
bộ,minh họa.
+ Quan sát nghe, cảm nhận, có khản năng thể hiện cảm xúc sáng tạo trong

các hoạt động âm nhạc, cách phát âm, lấy hơi đúng nhưng thoải mái, giúp các em
có được sự tự tin đứng trước bạn bè trong lớp để biểu diễn bài học.
- Đối với giáo viên.
Nhiều người nghỉ đơn giản dạy hát cho học sinh tiểu học chỉ cần thuộc bài
hát và dạy cho các em hát bằng phương pháp truyền khẩu thế là xong. Thực ra khi
âm nhạc trở thành một môn học hát có vị trí quan trọng thì dạy hát phải có quy
trình. Theo tôi mỗi bước trong quy trình dạy đều có yêu cầu cụ thể.
Bước 1:Giới thiệu bài hát trước khi dạy:
Giáo viên cho học sinh biết tên bài hát, tác giả của bài và nội dung bài hát
giúp các em bước đầu hiểu và cảm thụ bài hát tạo hứng thú cho học sinh khi hát
Cung cấp cho học sinh những kiến thức văn hóa cần thiết khác.Ví dụ đó là
dân ca miền nào thì phong tục tập quán của địa phương đó ra sao? lời giới thiệu về
bài hát cần phải ngắn gọn, súc tích, cần đề cập đến nội dung của bài hát, mục tiêu
cần đạt được trong giờ học.
Nên sử dụng tranh ảnh, bản đồ để minh họa cho bài dạy.
Tránh giới thiệu chay, lời nói kém hấp dẫn.
Bước 2: Hát mẫu: có 2 mức độ:
- Hát đúng lời,đúng nhạc.
- Hát hay, hát truyền cảm.


Khi hát người giáo viên phải thể hiện được nội dung yêu cầu của bài
hát,truyền cảm được hồn của tác phẩm tới học sinh nhằm giúp học sinh cảm thụ
được bài hát một cách tinh tế.
Bước 3: Đọc lời ca trước khi dạy bài hát :
Giáo viên phải đọc lời ca trước khi hát nhằm kiểm tra và phát triển khả năng
tập đọc của học sinh, giúp học sinh hiểu được nội dung bài hát học.
Nên cho học sinh đọc lời ca theo tiết tấu giúp cho việc học hát được thuận
lợi đồng thời tạo không khí vui để học.Đặc biệt là phải giải thích được tiếng khó
trong bài để giúp học sinh hiểu từ đó có ý nghĩa gì? Chỉ cái gì? Tăng thêm hiểu biết

cho học sinh và tạo cho các em có thói quen tìm hiểu về “ngôn từ” trong cuộc
sống.
Bước 4: Dạy từng câu:
Nắm câu và giới thiệu số câu trong bài hát
Hát từng câu (hát mẫu) và hướng dẫn học sinh hát theo.
Hát nối các câu theo lối móc xích và hát cả bài.
Khi dạy hát từng câu, giáo viên nên sử dụng nhạc cụ để tạo không khí học
tập vui tươi, sôi nổi, hào hứng luyện tập.Việc đàn giai điệu các câu hát giúp học
sinh phát triển tai nghe nhạc. Sử dụng nhạc cụ giúp giáo viên dạy hát không vất vả,
tiết dạy thêm sinh động và đạt được hiệu quả cao.
Bước 5: Hát kết hợp các hoạt động gõ đệm, vận động phụ họa, trò chơi.
Hát kết hợp gõ đệm theo phách, gõ đệm theo nhịp, theo tiết tấu lời ca, múa
phụ họa các động tác đơn giản.
Bước 6: Luyện tập theo nhóm, tổ, cá nhân. Sau đó giáo viên gọi học sinh lên
bảng thực hiện. Giáo viên nhận xét và tuyên dương các em học sinh.
Bước 7: Cũng cố bài học và nâng cao chất lượng bài hát, hoàn thiện kỹ năng
ca hát phổ thông.


Ví dụ: Học sinh học xong bài hát quê hương tươi đẹp học sinh hát được và
cảm nhận được quê hương mình tươi đẹp như thế nào. Và biết yêu quê hương, yêu
hòa bình, yêu đất nước mình biết bao.
Ví dụ: Qua trò chơi của bài hát tìm bạn thân.Trò chơi này học sinh hiểu thêm
về tình bạn và hiểu nhau hơn. Cách chơi giáo viên chỉ định một học sinh A bất kỳ
lên bảng đứng quay đứng quay lưng xuống lớp. Giáo viên hướng dẫn 2 bạn ở 2 dãy
khi hát xong bài hát ‘Tìm bạn thân”sẽ đổi chổ cho nhau. Khi có hiệu lệnh của giáo
viên, học sinh A mới quay xuống lớp tìm hai bạn vừa đổi chổ cho nhau. Nếu tìm
được đúng bạn đó thì giáo viên và cả lớp vỗ tay khích lệ động viên và bạn tìm ra
phải thay thế đứng lên bảng. Trò chơi sẽ tiếp tục nếu thời gian cho phép.
c. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp.

- Qua các biện pháp đã thực hiện tôi nhận thấy muốn cho học sinh yêu thích
học môn âm nhạc giáo viên phải là người gương mẫu, nhiệt tình, dịu dàng yêu
thương và dìu dắt học sinh như con đẻ của mình.
Một bài học âm nhạc thường bao gồm: học hát (học bài hát) vỗ tay (gõ đệm)
vận động theo nhạc (múa phụ họa), nghe nhạc. khi giảng dạy, ngoài việc giáo viên
thuyết trình, diễn giảng, học sinh phải thực hành liên tục theo sự hướng dẫn của
giáo viên. Ví dụ: Khi dạy hát, ngoài việc giáo viên giới thiệu bài (nội dung, đặc
điểm âm nhạc). Học sinh phải liên tục thực hành những câu hát mẫu do giáo viên
hướng dẫn. Học sinh không chỉ nghe giáo viên hướng dẫn mà phải trực tiếp thực
hành nhằm tái tạo lại bản nhạc bằng giọng hát của mình.
Tăng cường trực quan trong dạy học :
Phương tiện trực quan trong dạy học âm nhạc ở tiểu học chính là tiếng hát
và tiếng đàn (nói chung là âm thanh âm nhạc). Phương tiện trực quan còn được thể
hiện bằng những hình vẽ, tranh ảnh liên quan đến bài hát, những động tác phụ họa
cho bài hát, cho điệu nhạc, những điệu múa, điệu nhảy liên quan đến tiết tấu và giai
điệu âm nhạc.
Phát triển cảm thụ âm nhac :


Giáo dục âm nhạc phải bằng mọi hình thức và biện pháp làm cho tai nghe
của học sinh mỗi ngày một nhạy bén hơn, tinh tế hơn nhằm nâng cao năng lực cảm
thụ và trình độ nhận thức âm nhạc. Do vậy dạy âm nhạc cho học sinh phải hết sức
tránh giảng giải những vấn đề lý thuyết nặng nề, khô cứng, những kiến thức
chuyên môn chỉ dành cho những người làm công tác âm nhạc chuyên nghiệp hoặc
chuyên nghiên cứu về âm nhạc. Phải cho các em được nghe âm nhạc, được hoạt
động theo âm nhạc và bày tỏ sự cảm nhận bằng trực giác khi âm nhạc được tác
động tới bản thân.
Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học phục vụ
môn âm nhạc:
Muốn nâng cao chất lượng dạy học, ngoài những biện pháp tổ chức đổi mới

qui trình, phương pháp bồi dưỡng giáo viên thì việc xây dựng cơ sở vật chất thiết
bị dạy học môn âm nhạc là rất cần thiết, đây là điều kiện để thực hiện việc giảng
dạy môn âm nhạc tốt hơn.
Tổ chức xây dựng phòng dành riêng cho môn âm nhạc với các phương tiện
như máy casste, CD, VCD băng đĩa nhạc, đàn organ, bảng có khuông nhạc kẻ sẳn,
đến giờ học học sinh sẻ đến học không gây ảnh hưởng tới các phòng học khác .
Tổ chức tự làm đồ dùng dạy học như bảng sắt, nốt nhạc gắn với nam châm,
một số tranh, ảnh vẽ về đề tài về âm nhạc.
Đi đôi với việc tổ chức xây dựng cơ sở vật chất đầu tư thiết bị dạy học, cần
phải tổ chức bảo quản tốt các cơ sở vật chất và thiết bị dạy học đã được cung cấp
để nâng cao hiệu quả sử dụng trong quá trình dạy học, góp phần tích cực trong việc
giảng dạy, đổi mới phương pháp dạy học môn âm nhạc nhằm nâng cao chất lượng
dạy học môn này ngày một cao.
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp.
Các em học sinh là tương lai của đất nước. Chính vì vậy các em có quyền
được học tập, giáo dục và nuôi dưỡng. Nhưng để các em yêu thích và thích thú một


môn học không phải đơn giản mà cần một sự kết hợp nhịp nhàng giữa các biện
pháp và giải pháp.
- Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp chính là sự kết hợp giữa giáo
viên và học sinh, giữa giáo viên với các đoàn thể, giữa gia đình, nhà trường và xã
hội nữa.
- Giáo viên cần đưa ra những yêu cầu cụ thể trong từng tiết học để học sinh
thực hiện.
- Giáo viên cần phải có thái độ ần cần, khen ngợi và khích lệ các em để các
em có thể tự tin trong quá trình học tập của mình. Giáo viên áp dụng phương pháp
nguyên tắc:
- Từ cụ thể đến trừu tượng.
- Từ đơn giản đến phức tạp.

- Từ cái biết đến cái chưa biết.
- Từ gần tới xa.
- Học mà chơi chơi mà học, những bài học thường được đưa ra dưới dạng
một trò chơi.
- Buổi học không phải là một cuộc độc thoại hay thầy giảng cho trò nghe mà
là một cuộc đối thoại tương tác giữa thầy và trò, giữa trò với thầy.
- Tạo hứng thú cho học sinh để các em tham gia tích cực và trực tiếp vào
buổi học chứ không nên ngồi nghe một cách thụ động, nặng nề kém hiệu quả.
- Vận dụng tất cả các phương tiện cho các em nhớ những điều đã học. Cần
phải nói rõ những điều đã giảng để cho các em nhớ bằng tai nghe. Cho các em ghi
chép lại lời ca của bài hát, thấy nội dung giảng dạy của thầy để nhớ bằng tay. Sau
đó các em phải đọc lớn lên những điều đã ghi để nhớ bằng mắt (qua phương tiện,
miệng đọc tai nghe).
- Học sinh cần có thái độ học tập tích cực và chủ động
- Học sinh yêu thích môn học, trong lớp chăm chú nghe giảng bài.


- Học sinh biết nhận xét ưu khuyết điểm của bạn trong giờ học.
- Học sinh chuẩn bị đầy đủ sách và nhạc cụ gõ.
e. Kết quả khảo nghiệm.
Kết quả khảo nghiệm Giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu Với hình thức
giảng dạy như trên, tôi luôn nhận được sự ủng hộ của học sinh, các em rât yêu
thích môn học này và điều đó được thể hiện qua đợt văn nghệ chào mừng ngày 2011, các em múa hát sân trường vào đầu buổi học và các buổi sinh hoạt.
Tuy nhiên, trong quá trình giảng dạy môn âm nhạc còn nhiều bổ sung và
phát triển nên tôi nghĩ mình phải thường xuyên rèn luyện và bồi dưỡng để giảng
dạy tốt hơn. Sau một học kì áp dụng phương pháp mới, kết quả đạt được của bộ
môn âm nhạc lớp 1 trường tiểu học như sau:
- Các em đều yêu thích môn âm nhạc.
- Đa số các em hát đúng bài hát và sử dụng nhạc cụ gõ(thanh phách,song
loan) một cách thành thạo.

- Các em biết hát kết hợp làm những động tác múa phụ hoạ đơn giản.
II.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề
nghiên cứu.
Qua một học kì với những hiểu biết về những bài hát ở lớp 1 và những
phương pháp giảng dạy cơ bản tôi đã truyền thụ tới các em những nội dung, ý
nghĩa của từng bài hát mà tác giả muốn gửi đến các em. Và từ đó các em thêm yêu
thích học môn âm nhạc. Kết quả thu được ở học kì 1 năm học 2013-2014:
Lớp

Số học sinh

Hoàn thành tốt

Hoàn thành

Chưa hoàn thành

1a1

22

02

20

0

1a2

24


01

20

03

1a3

25

03

22

0

1a4

21

04

17

0

III. Phần kết luận, kiến nghị
III.1.Kết luận.



Giáo dục âm nhạc nói riêng và giáo dục nghệ thuật nói chung không chỉ
thuần túy mang đến cho các em những kiến thức về âm nhạc hay nghệ thuật, mà
quan trọng hơn là giúp các em nhận thức sự vật bên ngoài một cách nhạy bén để có
thể diễn đạt những tình cảm bên trong một cách rõ ràng và sâu sắc. Từ đó trí phán
đoán của các em được mở mang, các em sẻ lanh lợi hơn trong giao tiếp, có được
bản lĩnh vững vàng và gắn bó với cộng đồng trong xã hội.
Giáo dục âm nhạc trong nhà trường sẽ hình thành một nền tảng văn hóa âm
nhạc căn bản vững chắc cho các em. Vì vậy môn âm nhạc được đưa vào giảng dạy
ngay từ đầu của cấp học nhằm đào tạo ra một lớp người mới phát triển toàn diện,
có đủ trí và tài để xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa.
Môn âm nhạc ở tiểu học không nhằm đào tạo nên nhạc sĩ, ca sĩ, nhạc công
mà chủ yếu dùng âm thanh làm một phương tiện để tác động vào thế giới tinh thần
của các em, tổ chức cho các em được hoạt động vui chơi với âm nhạc, từ đó góp
phần phát triển những năng lực tiềm ẩn, cùng với môn học khác hình thành trình
độ học vấn và nhân cách cho các em.
Học sinh tiểu học rất nhạy cảm với âm thanh, nhịp điệu, tiết tấu. Các em
thích được hoạt động và tự biểu hiện. Dạy âm nhạc cho các em ngay từ lớp 1 chính
là để phát huy những khả năng tiềm ẩn trong mỗi học sinh, giúp các em phát triển
khả năng âm nhạc, có ý thức ca hát chuẩn xác, kích thích năng lực hoạt động và tự
biểu hiện để bước đầu tiếp cận với thế giới âm nhạc sinh động, phong phú và đa
dạng. Nhu cầu học tập nghệ thuật và ca hát sẻ là một nhu cầu tự thân của học sinh
nhưng đồng thời là một phương tiện giáo dục có ý nghĩa hết sức quan trọng không
thể thiếu trong quá trình giáo dục toàn diện, cân đối và hài hòa. Đồng thời qua âm
nhạc góp phần hỗ trợ các môn học khác, bồi dưỡng phát huy bước đầu những mần
non nghệ thuật, từ đó làm cho đời sống tâm hồn của các em thêm phong phú, góp
phần hoàn thiện nhân cách học sinh. Qua đó chúng ta thấy giờ dạy âm nhạc có vị
trí đặc biệt quan trọng đối với học sinh trong môi trường học đường. Môn âm nhạc
là môn học mang tính đặc thù riêng, nó mang tính nghệ thuật cao. Để giảng dạy tốt
môn học này, người giáo viên giảng dạy âm nhạc bên cạnh việc yêu nghề mến trẻ



cần phải giàu phẩm chất, đồi dào năng lực,phải có nghiệp vụ sư phạm mới đáp ứng
được nhu cầu của thời đại, của thế hệ trẻ hôm nay đầy năng động và sáng tạo trong
một đất nước đang trên đà phát triển.
Qua việc thực hiện đề tài một số biện pháp giúp các em hoc sinh lớp 1 yêu
thích môn âm nhạc qua các bài hát trong chương trình âm nhạc lớp 1. Đã giúp bản
thân tôi ý thức sâu sắc hơn về vai trò của sự nghiệp giáo dục với thế hệ trẻ của đất
nước, đồng thời thấy rõ được những mặt tích cực cũng như hạn chế của công tác
giáo dục âm nhạc, từ đó xác định cho bản thân một nhận thức đúng đắn trong quá
trình công tác sau này.
III.2. Kiến nghị:
- Qua vấn đề nghiên cứu tôi có một số kiến nghị đề xuất như sau:
+ Các bậc phụ huynh phải có một cái nhìn đúng hơn về môn học này để
hướng cho các em có một thái độ học tập tích cực hơn.
+ Nhà trường trang bị cho một phòng học riêng, những hình ảnh, âm thanh
về các loại hình nghệ thuật nhiều hơn để các em được tiếp xúc nhiều hơn với các
loại hình nghệ thuật.



×