MỤCLỤC
CHƯƠNGI:ĐAMMÊLÀĐỘNGLỰCLỚNNHẤTĐỂLÀM
GIÀU
CHƯƠNGII:CHÚTRỌNGCÔNGNGHỆCAOTHÌMỚICÓ
TƯƠNGLAI
CHƯƠNGIII:LẤYNHÂNLÀMGỐC,CHÚTRỌNGNHÂNTÀI
CHƯƠNGIV:KIÊNTRÌSÁNGTẠO,THẤTBẠILÀKHỞIĐẦU
CỦASÁNGTẠO
CHƯƠNGV:LỰACHỌNQUYẾTĐOÁN,NẮMBẮTCƠHỘI
CHƯƠNGVI:COITRỌNGSÁCHLƯỢCKINHDOANH
CHƯƠNGVII:LÀMNGƯỜIDẪNĐẦU,KHÔNGLÀMNGƯỜI
CHẠYTHEO
CHƯƠNGVIII:DOANHNGHIỆPNHỎLÀMVIỆC,DOANH
NGHIỆPLỚNLÀMNGƯỜI
CHƯƠNGIX:CHỈCẦNKHÔNGNGỪNGHỌCHỎILÀCÓTHỂ
DẪNĐẦU
Tómtắtnộidung
B
illGateslàngườisánglậpracôngtyMicrosoft,côngtyhàng
đầuchuyêncungcấpphầnmềmchomáytính.Ôngnguyên
làTổngGiámđốcvàCEOcủacôngtyMicrosoft.Ônglà
ngườinổitiếngtrênthếgiới.Ôngđãbiếnlĩnhvựcphần
mềmtrởthànhmộtthầnthoại,đãtạoramộtvươngquốcphần
mềmkỳdiệubằngcảcuộcđờimình.
Ôngtừngphátbiểu:“Luôncóngườichorằngtôithànhcônglà
nhờmaymắn.Tôikhôngphủnhậntínhquantrọngcủacơhội,
nhưngtôimuốnnhấnmạnhrằng,cơhộiđâuchỉđếnvớiriêngtôi.
Hơnnữa,tôikhôngngồiyênchờđợicơhộimàluôntựtạoranó.
Chúngtaluônphảiđốimặtvớicáctháchthức,vìvậy,nếukiêntrì,
chúngtasẽtìmđượccáchgiảiquyếttriệtđể.Hàngngàytôidành
phầnlớnthờigianđểsuynghĩ,vìmỗingàyđềuxuấthiệnđốithủ
cạnhtranhmới.Tôicầnphảixácđịnhrõnhấtcửnhấtđộngcủađối
thủđểcóbiệnphápđánhbạiđúngđắn”.
TrướcnhữngthànhcôngcủaBillGates,nhiềungườithường
hỏi:TạisaoBillGateslạithànhcôngđếnvậy?Tạisaolịchsửlại
chọnông?TheosuốtquátrìnhsốngcủaBillGatesthìthấy,thành
côngcủaBillGatesmangtínhtấtnhiên.Bạnsẽthấy,sựthànhcông
củaBillGatesđượctạobởinhữngphẩmchấtnhư,dũngcảmtạo
dựngsựnghiệp,dùthấtbạicũngquyếtđứnglênbằngđôichâncủa
mình,biếtcáchgiaotiếpkhéoléo,làmviệcsaymê…Nhữngyếutố
ấylànhữngnấcthangvữngchãiđưaôngđếnvớiđỉnhcaocủa
thànhcông.
Thànhcônglàsảnphẩmcủatưtưởngvàtrítuệ.Nóicáchkhác,
nếutưtưởngcủabạnnghèonànthìđóchínhlàthấtbạiđauđớn
nhất.ThôngquacuộcđờivàsựnghiệpcủaBillGates,tácgiả
ThươngMỗđãgiảimãbímậtthànhcôngcủaông.Đọcxongcuốn
sáchnày,bạnsẽthấyđâylàmộtcuốnsáchhướngdẫncáchquảnlý
vôcùngsinhđộng.
Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com
CHƯƠNGI:
ĐAMMÊLÀĐỘNGLỰCLỚNNHẤTĐỂ
LÀMGIÀU
“E
insteinđãnói:“Đammêlàngườithầytốtnhất”.Cóđam
mêmớinỗlựclàmviệcvàluônthấycuộcsốngthật
phongphú.Nếucôngviệcbạnđanglàmlàniềmđammê
củabạnthìđiềuđóchothấy,bạnđãthànhcôngmột
nửa”.
1.
GIẤCMƠSÁNGTẠOCỦANGƯỜI
MÊMÁYTÍNH
Từnhỏ,BillGatesđãthíchmáytính,saunày,máytínhđãtrở
thànhniềmđammê.Chiếcmáytínhthầnkỳđãkhiếnôngvuisướng
vôcùng,tuynhiên,nhiềulúcchínhchúnglạigâyrarắcrốichoông.
Nhưngđiềuđókhôngngănđượcônghọcvàtìmhiểumáytính,
ngượclại,ôngcàngsaymêmáytínhhơn.
Trongsuốtquãngthờigianhọctiểuhọcvàtrunghọccơsở,Bill
Gatesluônđạtthànhtíchxuấtsắc.Vìvậy,ôngđượcvàohọctại
trườngTrunghọcHoockin.Ngôitrườngnàyluônđềcaocátính,tôn
trọngsởtrườngcủahọcsinh.Hơnnữa,nhàtrườngcòntạođiềukiện
đểhọcsinhpháthuysởtrườngcủamình.TrườngTrunghọcHoockin
cóảnhhưởngrấtnhiềutớisựnghiệpsaunàycủaBillGates.Tạingôi
trườngnày,BillGatesđãhoàntấtmộtmụckinhdoanhđầutiênvà
cũngtạiđây,ôngđãlàmquenvớimộtsốngườibạnthânthiếtlà
nhữngthiêntàivềmáyvitính.
Cáchgiáodụccủangôitrườngnàythoángnênđãkhơidậysức
sángtạolớnlaocủaBillGates.Sởtrườngvàsởthíchcủaôngđãđược
vunđắpởngôitrườngnày,tốchấtcánhâncủaôngcũngđượcnâng
cao.Ôngđãđặtnềnmóngvữngchắcchothànhcôngcủamìnhtại
đây.BillGatescóđầuóccủamộtthiêntài,trànđầysứcsống,cótinh
thầnvươnđếnthànhcôngrấtmạnhmẽ.Mặtkhác,ngôitrường
HoockincũngnổitiếngnhờcóBillGates.Cóngườinói:“Hoockinlà
cáinôicủaMicrosoft”.MôhìnhgiáodụctuyệtvờicủaHoockinđãtạo
rarấtnhiềunhântài,trongđócóBillGates.
BillGatesthíchmáyvitínhngaytừlầnđầutiêntiếpxúcvớimáy.
VớiBillGates,máyvitínhlàsiêunhân,vìnócókhảnăngtínhtoán
nhanhchóng.Mỗikhisửdụngmáyvitính,BillGatesrấtmuốntháo
vỏmáyraxembêntronglànhữnggì.Hồiđó,phòngmáytínhlànơi
BillGatesđếnnhiềunhấtvàchiếcmáyvitínhPDP–10củacôngty
GEtrởthànhngườibạntrungthànhcủaBillGates.Cũngchínhtừđó,
máyvitínhtrởthànhtoànbộcuộcsốngcủaBillGates.Ngoàigiờhọc,
BillGateslạingồibênmáytính.BạnbènhìnBillGatessửdụngmáy
tínhđiêuluyệnbằngconmắtngưỡngmộ.Kiếnthứcvềmáytínhcòn
ítỏinênôngthườngxuyêntìmcáctàiliệuliênquantớimáytính.Có
lầntìmđượccuốnsáchhay,ôngđọcmộtmạchtrongcảngàykhiến
bốmẹkhôngthểhiểunổihànhđộngcủaông.Cứđếntrườnglàông
lạivàongayphòngmáyvitínhngồithựchành.
Docótàinăngcũngnhưkiếnthứcphongphúvềmáyvitính,Bill
Gatesđãtrởthànhngườinổitiếngtrongtrường.Mỗilầntrườngtổ
chứcthivềmáyvitínhthìBillGatesluônđứngthứhạngđầutiên.
Hồiđó,cáchọcsinhcòntruyềntainhaunói:“BillGatesthamgiathi
máyvitínhthìchúngtachỉxếpthứhaimàthôi”.Tuymớivàotrường
nhưngBillGatesđượcrấtnhiềuhọcsinhlớptrêntìmđếnnhờchỉ
bảovềmáyvitính.TàinăngxuấtchúngcủaBillGatestronglĩnhvực
máytínhđãđặtnềnmóngchosựnghiệpphầnmềmmáytínhsaunày
củaông.
ThànhcôngBillGatescóđượcngàyhômnayluôngắnbóchặt
chẽvớiniềmđammêmáytínhthuởnhỏcủaông.Ôngđãchọncho
mìnhnghềyêuthíchnhấtvàôngđanglàmviệcmìnhthíchlàm.
2.
BỎDỞHỌCHÀNHVÌSỰNGHIỆP
BillGatestrẻtuổiđãbỏngangsựhọchànhcủamìnhđểnắmlấy
cơhộipháttriển.Ônghiểurõtínhquantrọngcủacơhội,cơhộiđã
đếnthìkhôngđểđánhmất,đãmấtrồisẽkhôngbaogiờcólại.Ôngđã
nắmđượccơhội,conđườngsựnghiệpcủaôngngàycàngthênh
thangrộngmở.
NhữngtrảinghiệmcủaBillGateschochúngtabiếtrằng,mộtsự
nghiệpvĩđạiđôikhiđượcbắtđầutừviệcsaymêmộtmụctiêunào
đó.BillGatessaymêmáyvitínhvôcùng,ôngbiếnniềmđammênày
thànhsựkhíchlệ,quanhiềunămnỗlực,BillGatesđãgiànhđược
thànhtíchcao.
Trongmộtcuốnsáchcủamình,BillGatesđãnhiềulầnnhắcđến
nhàkinhdoanhphầnmềmngườiHànQuốctênlàLee.Ôngnóirằng,
chínhvìcónhữngnhàkinhdoanhphầnmềmnhưLeemàcôngty
Microsoftmớiđiđếnthànhcôngngàyhômnay.Cósựtrùnghợp
ngẫunhiêngiữaBillGatesvàLee:Họđềuxinthôihọcvìquásaymê
máyvitính.TrongbuổitriểnlãmsảnphẩmtạiSanFrancisco,Bill
GatesđãgặpLee.Haingườilậptứckýhợpđồngkinhdoanh.Theo
đó,LeecóquyềnđộcquyềnpháthànhngônngữBasiccủacôngty
MicrosofttạikhuvựcĐôngNamÁvớitrịgiá180triệuUSD.Điềunày
vượtquacảsựtưởngtượngcủacôngtyMicrosoft.
MấynămsauđóLeekhônglàmchocôngtyMicrosoftthấtvọng
chútnào.Leetrântrọngtừngcơhộihợptác.Thờiđiểmnày,thựclực
củaLeecũngpháttriểnrấtmạnh,lậpcôngtyriêngvàkhôngngừng
tìmkiếmcáimới.SauđóLeecómộtýkiếnrấtlạ:Sảnxuấtmáytính
loạinhỏđặttrênđùiđểđápứngnhucầuđilạicủacácdoanhnhân.
CôngtyMicrosofthếtsứccoitrọngcáchnghĩnàycủaLeevàchorằng
đólàmộtýtưởnghay.Rấtnhanhchóng,suynghĩcủaLeeđượctrở
thànhhiệnthực,côngtyMicrosoftvàLeeđãhợptáckhaithácloại
máytínhnày.Năm1986,loạimáytínhnàyđượctungrathịtrường.
Dotínhtiệndụngcaonênchẳngmấychốc,loạimáytínhnàytrở
thànhconcưngcủathịtrường,luônchiếmdoanhsốhàngđầutrong
vòngmấynămliền,kểcảởMỹ,châuÂuvàHànQuốc.
Lựachọnđiểmbắtđầuchosựnghiệplàvôcùngquantrọngtrong
quátrìnhgâydựngsựnghiệpcủamỗingười.Cóngườisaukhitìm
đượcchomìnhđiểmbắtđầuthìbịgiađình,bạnbèphảnđốinên
buôngxuôi.BillGateskhôngthế,ôngquyếtđịnhbỏhọcđểthànhlập
côngtycủamình.Hồiđó,chaBillGateschỉmuốnôngtrởthànhluật
sư,mẹôngthìphảnđốisuynghĩnàycủacontrai.NhưngBillGates
khôngchùnbước,ôngkiêntrìsựlựachọncủamình.
SaukhitốtnghiệptrườngtrunghọcHoockin,dothànhtíchxuất
sắccủamình,BillGatesđượcvàohọctạiĐạihọcHarvard,trườngđại
họchàngđầunướcMỹ.Theonguyệnvọngcủacha,BillGateskhông
họcchuyênngànhmìnhthíchlàmáyvitínhmàchọnchuyênngành
luật.Chaônglàmộtluậtsư,khiấy,đâylànghềđượcmọingườitrọng
vọng,lạicóthunhậpcao.Chaôngmongmuốnôngtheonghiệpmình
đểlàmrạngdanhtổtiên.NhưngBillGateskhôngthíchnghềluậtsư,
lúcnàoôngcũngnghĩđếnmáyvitínhvànhữngmãsố.
Mộtlần,vôtìnhBillGatesgặplạingườibạncũquenđượctại
phòngmáytínhởtrườngHoockinlàPauloAlan.PauloAlancũngđã
thôihọc,bắtđầuvớisựnghiệpmáyvitínhvìkhôngthíchchuyên
ngànhmìnhhọc.PaulokểchoBillGatesnghevềmơướcthànhlập
mộtcôngtymáytínhriêngcủamình.Nghexong,BillGatesrấthứng
thúvànảyraýnghĩbỏhọcđểquaysangsảnxuấtphầnmềm.Ông
nhậnthấytốcđộthayđổiphầnmềmrấtnhanh,khôngthểbỏlỡcơ
hộinày.Chínhvìvậy,ôngquyếtđịnhthôihọc.
Khinóisuynghĩnàyvớigiađình,mẹôngvôcùngngạcnhiênvà
khôngthểnàohiểunổi.HọnghĩrằngbảntínhhamchơicủaBill
Gateskhôngthểthayđổiđược.Chínhvìvậy,mẹôngphảnđốirất
quyếtliệtvàchođólàhànhđộngnguxuẩn,cònchaôngcũngcốhết
sứcđểconkhôngbỏhọc.ĐểBillGatestiếptụcđihọc,mẹôngtuyên
bố,chỉcầnBillGateshọchếtđạihọcthìsauđóbàsẽkhôngcanthiệp
vàolựachọnnghềnghiệpcủacon.Vìbốmẹvàmọingườiphảnđối
hếtsứcquyếtliệt,ôngđànhtạmthờigáclạiýnghĩthôihọc.
Tuynhiên,sựphảnđốiấychưathểxóahếtđượcnguyệnvọng
cháybỏngtronglòngông.Trongthờigianhọcđạihọc,ôngvàPaulo
Alanvẫntiếptụcviệcchuẩnbịlậpcôngty,mặtkhácdùimàikiến
thứcvềmáyvitính.Lúcbạnbèđangbậnrộnbàivởthìôngnhậnthấy
mìnhphảilựachọndứtkhoát.Thờigianấy,ôngluônsốngtrongmâu
thuẫngiữasựnghiệpvàhọchành.Ôngkhôngthểmộtlúccócảhai
nênquyếtđịnhnắmlấysốphậnmình,từbỏtrườnghọc,gâydựng
côngty,véntấmmànvàovươngquốcphầnmềm.
3.
TUỔITRẺHAMCHƠI,KHÔNG
THÍCHGÒBÓ
Ngaytừnhỏ,BillGateslàngườighéttùtúng,tínhcáchmạnhmẽ
vàkhôngbaogiờchịuthua.Nhữngtínhcáchnàyđãđưaôngđiđến
đỉnhcaocủathànhcông.
ViệcBillGateschọnchuyênngànhluậtchứkhôngchọnchuyên
ngànhmáytínhtheosởthíchkhiếnnhiềungườibấtngờ.Nguyên
nhânlàdobốmẹloBillGateshamchơi,khôngphấnđấunênyêucầu
conhọcluật.Chaôngvuivìcóconnốinghiệp.Chaôngyêucầurất
cao,ngoàiviệchọccácbàitheoquyđịnh,BillGatescònphảihọc
thêmnhữngkiếnthứckhácvềluậtcầnthiếtchomộtluậtsư.Nhưng
điềuđókhiếnôngthấymâuthuẫnvàđaukhổvôcùng,họckiếnthức
luậtnhưngtrongđầuôngcứquanhquẩnnhữngvấnđềliênquantới
máytính.ThờigianhọcởHarvardthậtbuồntẻvìhàngngàyôngphải
làmviệcmìnhkhôngthích.
Chínhvìcuộcsốngnhàmchánấy,BillGateslạicómộtsởthích
kháclàđánhbạc.Vớiông,đánhbạcvừađểthửvậnmayvừathểhiện
lòngdũngcảm.Ôngsaymêđánhbạccũnggiốngnhưlaomìnhvào
nghiêncứumáyvitính.Chẳngmấychốcôngtrởthànhcaothủcủa
cácvánbài.Nếukhôngcómáyvitínhthìcólẽôngsẽtrởthànhông
vuacờbạc.
Trongmộtlầnchơibạc,ôngđãquenđượcSteveBallmer,theo
họcchuyênngànhtoánứngdụng.Stevekhôngquantâmlắmđến
máyvitính,nhưngcókiếnthứcxãgiaosâurộngvàhiểubiếtvềtoán
họckhiếnBillGateskhâmphục.Mườimấynămsau,Stevevàolàm
tạiCôngtyMicrosoft.Dưluậnchorằng,ngoàiBillGatesthìnhânvật
sốhaicóảnhhưởngmạnhđếnMicrosoftchínhlàSteveBallmer,
ngườitừngđượclêntrangđầucủatạpchíTime.
Ngaytừnhỏ,BillGatesđãthểhiệntínhcáchkhôngthíchgòbó
củamình.Trongquátrìnhgâydựngsựnghiệp,tínhcáchnàycủaBill
Gateskhôngthayđổi,đãgópphầntạorathànhcôngngàynaycủa
ông.
4.
TUỔITRẺCÓCHÍLÀNỀNTẢNG
CHOSỰNGHIỆPCỦACÔNGTY
MICROSOFTNGÀYNAY
TừnhỏBillGatesđãmongmỏitrởthànhngườinổitiếng,chính
nguyệnvọngnàyđãthôithúcôngpháttriển.Năm13tuổi,vớitưchất
thôngminhvàkếtquảhọctậpcủamôntoánvàcácmônkhoahọctự
nhiênkhác,BillGatesđãdễdàngthitrúngtrườngtrunghọc
Hoockin.Đólàngôitrườngtưthụcnổitiếngtrongtoànbangvàcũng
làmộtngôitrườngquýtộc.BillGatesvàotrườnggiốngnhưcágặp
nước,môitrườnghọcxuấtsắc,cộngthêmtríthôngminhvốncó,tư
chấtcủaôngpháthuyđượcrấttốt.
Ngoàigiờhọc,ônghọcmáytínhvàđọchồikýcủacácnhânvật
nổitiếngnhưEinstein,Newton…Ôngđọcvàmơướccóngàymình
cũngtrởnênnổitiếng.
ChínhBillGateslàngườiđãmualạibảnthảođầutaycủaDe
Vincetrongmộtbuổiđấugiávớitrịgiá30,8triệuUSD.Hànhđộng
nàycủaôngđãkhiếnchongườidânnướcÝthấtvọngvìhọmuốnbản
thảonàyquayvềđấtnướchọ.
Cuộcđấugiákếtthúc,cóngườiđềnghịôngtặngnướcÝbảnthảo
này,nhưngôngnói:“ĐúnglàDeVincelàngườiÝ,nhưngphảihiểu
rằng,trítuệônglàdisảncủacảnhânloại”.Sauđó,ôngđãchocác
Việnbảotàngtrêntoànthếgiớimượntrưngbàytrongmộtkhoảng
thờigiannhấtđịnh,điểmđầutiênchínhlànướcÝ.
ÔngcònngưỡngmộnguyênTổngthốngNamPhilàngàiMenson
Mandela.ÔngđãtừngchămchúlắngnghengàiMensonMandela
phátbiểu.ÔngthựcsựthấybấtbìnhthaychongàiTổngthốngnày.
Ôngấyđãchiếnđấuvìvinhdựvàlòngtựtrọngcủacảmộtdântộc,
nhưngđổilạilànhữngngàybịgiamtrongngụctù.Từtrẻ,Menson
MandelađãthamgiacácphongtràogiảiphóngdântộcởNamPhi.
Tháng8/1962,ôngbịbắtkhimớitròn43tuổi.ChínhquyềnNamPhi
đãtuyênphạtông5nămtùgiamvìtộivượtbiêntráiphépvàquấyrối
chínhtrị.Tháng6/1964,ôngbịtuyênphạttùchungthânvìbịtốcáo
thêmtộiâmmưulậtđổchínhquyền.Từđóôngđãbịgiamcầmtrong
laotùhết27năm.ÔngMandelađãbịgiàyvò,bứchạinhiềulần
nhưngtinhthầntrungvớinướcvẫnquậtcườngtrongông.
TừkhithànhlậpcôngtyMicrosoft,dùbậnrộnđếnđâuBillGates
cũngkhôngbỏthóiquenđọchồikýnhữngngườinổitiếng.Đólà
cáchôngsansẻđaukhổvàbuồnvuivớihọ,cũnglàcáchôngtựhọc
hỏi,khíchlệmình,giữchomìnhýchívươnlênmạnhmẽ.
Từnhỏôngđãhâmmộnhữngngườinổitiếngvàkhôngnghĩ
rằngcóngàymìnhlạilàmộttrongnhữngngườinổitiếng,thànhcông
củanướcMỹ.Sựthànhcôngcủaôngcómốiliênhệnhấtđịnhvớitâm
lýhâmmộnhữngngườinổitiếngtừthuởnhỏ.Quanhữngcuốnhồi
kýđãđọc,ôngđúcrútđượcnhữngkinhnghiệmthànhcôngcủahọvà
ápdụngcólựachọnvàothựctếcuộcsốngcủamình.
5.
THÀNHCÔNGBẮTNGUỒNTỪTRÁI
TIMKHÔNGNGỦYÊN
Từnhỏ,BillGatesđãkhôngcamchịucảnhyênphận,vìvậyông
luônlàmnhữngviệckhiếnmọingườibấtngờ.Dođóđôilúccũnggây
ranhiềurắcrối,nhưngchínhtínhcáchkhôngcamchịunàyđãthôi
thúcôngtừngbướcđiđếnthànhcông.
Dotínhcáchkhôngthíchgòbónênôngcũnggâynênnhiềurắc
rối.TrườngHoockinthuêmáytínhcủacôngtyGEchohọcsinhthực
hành.SốmáytínhnàyđượcnốivớicácmáycủacôngtyGE.Chỉcó
điều,cácmáychiathànhcáckhuvựckhácnhau,mỗikhuvựccómột
quyềnhạnkhônggiốngnhauvàngườisửdụngsẽlàmtạimáycủa
mìnhtheonhữngmậtmãnhấtđịnh.Trongmộtlầnthựchành,Bill
Gatesrấttòmòmuốnbiếtmáytínhởcáckhuvựckhácthếnào.Trực
giácmáchbảoôngkhôngđượcphéplàmthế,nhưngôngvẫncảgan
chuivàohệthốngđượcbảovệcủacôngtyGE.
BillGateskhôngcóýtìmtàiliệuhaypháhoại,chỉxuấtpháttừsự
tòmò.Khivàođượcmáytínhcủangườikhác,ôngpháthiệnđược
nhiềutàiliệucũngnhưtìnhhìnhtàichínhcủacảcôngtyGE.
Ôngkhôngtinvàomắtmìnhvàtựhỏitạisaomìnhcóthểdễdàng
độtnhậpvàomáytínhcủangườikhácvàcótàiliệunhưvậy?Ôngvừa
vuivừatòmò.Doônglàmsaiquyđịnhnêntoànbộhệthốngmáycủa
côngtyGEbịngừnghoạtđộnghoàntoàn.Ngườitanhanhchóng
pháthiệnrahànhviđộtnhậpcủaông.BillGatessợlắmvìkhông
nghĩmìnhlạigâyrahọalớnnhưthế.
HànhđộngcủaôngkhiếncôngtyGEtứcgiận,BanGiámhiệu
nhàtrườngphảinămlầnbảylượtxinlỗicôngtyvàviếtgiấybảolãnh
đảmbảokhôngcósựviệctươngtựxảyra.BillGatesbịgọilênnhắc
nhởvàthôngbáotìnhhìnhchobốmẹ.Bốmẹkhôngcònlờinàođể
nóivềcon,họgiậndữcấmconkhôngđượcđộngđếnmáytính.
Khôngcòncáchnàokhác,ôngphảituântheovàhứavớibốmẹ
trongvònghainămsẽkhôngchạmđếnmáyvitính,cốgắngkiểmsoát
mình.Hainămkhôngđộngvàomáyvitínhvớichúngtakhôngphải
làchuyệngìkhókhăn,nhưngvớiôngthìquádài.Khicácbạnvào
phòngmáytính,BillGatesthườngđứngtừxanhìnvớivẻthèm
muốn.Rốtcuộc,vìkhôngchịunổi,ôngtìmmọicáchđượcđộngvào
máytính.
Ôngnghenóicótrườngtrunghọckhácsửdụngmáytínhnối
mạngtrêntoànquốc.Ôngchạyngayđếnnơiấynhưngkhôngđược
vàophòngmáyvìphòngđượcphângiờchotừnglớpsửdụnggiảng
dạyvàhọcmáytính.Ôngphảiđợiđếngiờlênlớpmớiđượcvào.
Tronggiờ,cáchọcsinhkhácchămchúlắngnghegiảngbàicònônghí
húithaotác.Ôngthửcàiđặtvàomáychươngtrìnhứngdụngcủa
mình,sauđóthìgửiđếnmáykhácquamạng.Saukhicàiđặtxong
chuẩnbịgửilênmạngthìtoànbộhệthốngmáycủatrườngngưng
hoạtđộng.Mọingườingơngáckhônghiểuchuyệngìxảyra.Saukhi
điềutrathìpháthiệnthủphạmchínhlàBillGates.Maylàtínhnăng
mạngưuviệtnênnhanhchóngkhôiphụclạinhữngdữliệuđãbịmất
vàmáylạihoạtđộngbìnhthường.BillGatessuýtnữabịđuổihọcvà
lạibịcấmđộngvàomáytính.Mộtnămsauđóôngkhôngđộngvào
máytính.Nhữngngàythángsốngkhôngcómáytínhthậtbuồnchán,
tronglòngôngluônnghĩ,tươnglaisaunàylàtươnglaicủamáytính,
máytínhsẽlàcôngcụsửdụngchocôngviệc,vuichơicủamọingười.
Tuynhiên,suynghĩnàybịcoilàviểnvôngvìlúcđómáytínhcồng
kềnhlạiđắt,cácgiađìnhbìnhthườnglàmgìcótiềnmua.Nhưng
chínhsuynghĩnàygieovàolòngônggiấcmơkhaithácmáytính.
Chínhvàolúcbuồnchánnày,cơhộilạiđếnvớiông.Tháng
6/1971,sếpcủamộtcôngtymáytínhđãđếnSeatlemờiBillGatesvà
PauloAlanvềlàmviệcvớimứclươngcaovìnghevềnhữngchiếntích
lừnglẫycủaôngtrongcácsựcốmáytính.
Sếpcủacôngtymáytínhnàygiaochohaingườiviệcviếtchương
trìnhvớithùlaolàthờigiansửdụngmáytínhtrịgiá20ngànUSD.
Haichàngtraitrẻhếtsứcvuimừng.Trướcđấyquảthựchọđãnản
chí.Dùmơướccócôngtyphầnmềmriêng,làmchủthịtrườngphần
mềmcủathếgiớinhưngtrênthựctế,việcnàylàrấtkhó.Họcũngđã
tranhthủhọcviếtmộtsốchươngtrìnhứngdụngvànhiềulầngọi
điệnđếnmộtsốcôngtymáytínhquảngcáonhưngđềunhậnđược
câutrảlời:“Cáccậuchỉlàhọcsinhtrunghọc,chúngtôikhôngcần
sảnphẩmcủacáccậu”,kèmđólàtiếnggácđiệnthoạilạnhlùng.
Mỗilầnnhưthế,tinhthầncủahọnhưbịdộigáonướclạnh,
nhưnghọkhôngbỏcuộc.Vàrồicơhộiđếnvớihọ.
Nhưngbấtngờkhinhậnđượcviệclàmtừcôngtytrênthìlạicó
mộtcơhộikhácđếnvớihọ.
SaukhitrườngtrunghọcHoockinsápnhậpvớitrườngnữ
St.Nicolai,doquáđônghọcsinhnênviệcxếplớphọcthậtphứctạp.
Tìnhtrạngxếpnhầmlớpdiễnranhiều.Đểthayđổitìnhhìnhnày,
nhàtrườngquyếtđịnhsửdụngmáytính.Nhàtrườngthôngbáomở
cuộcthiviếtphầnmềmxếplớptrêntoàntrường.
Biếtđượctinnày,GatesvàAlanvuilắm.Họnghĩ,cơhộithểhiện
mìnhđãđến.Họliềnđếnphònggiáovụxinlấytàiliệuvàđăngkýdự
thi.Sauđóhọnhanhchóngbắttayvàoviếtphầnmềm.Quahơnhai
mươingàyquênănquênngủ,họđãhoànthànhcôngviệc.Chuyển
bàithiđirồimàhọvẫnlolắngkhôngbiếtmìnhcóthànhcônghay
không.Cuốicùng,họđượckhenngợirấtnhiều,cònđượcđăngảnh
lêntrangnhấtcủatạpchíkhoahọctrườngvớidòngchữ:“Aiquenhai
chàngtrainày?”.
Ngàynaynhiềugiađìnhbiếtđếnhọ,họkhôngchỉtạoramột
tươnglaitốtđẹpchothếgiớiphầnmềmmàcòntrởthànhthần
tượngcủarấtnhiềungười.
6.
GIỮVỮNGNIỀMTIN,LÀMVIỆC
MÌNHMUỐNLÀM
Cóngườinói:“Ngườicóniềmtinthìmớichốngchọiđượcmọi
phongbabãotápcủacuộcđời”.ÔngvuaphầnmềmBillGatesluôn
giữniềmtinkiênđịnhtrênconđườngkinhdoanhcủamìnhvàđã
chiếnthắngđượcmọikhókhăn,trởngại,trởthànhtỷphúthếgiới,là
ngườidẫnđầutronglĩnhvựcphầnmềm.
Vìlýtưởngcủamình,BillGateskhôngđitheosựlựachọncủabố
mẹ;kiênquyếtbỏngangsựnghiệphọchànhđểchuyểnsangnghiên
cứuphầnmềmmáytínhmàmìnhđammê.Ôngđãcóthànhtíchđáng
khâmphục,khiếncảthếgiớiphảingưỡngmộ.
ThànhcôngcủaBillGatesquảlàkỳtíchđốivớimỗingườitrên
thếgiớinày,tênôngtrởnênquenthuộcvớicảthếgiới.Giatàiôngcó
đượctronghơn20nămcònlớnhơnnhiềugiatàicủacácđạigiaôtô,
dầumỏ,gangthép,tiềntệtrongvòng200năm.Tuymọingườicó
nhữngýkiếnkhácnhauvềBillGates,chorằngôngkiệntụngquá
nhiều,lũngđoạnthịtrường…nhưnglịchsửcũngđãchấpnhậnông,
dànhchoôngmộtvịtríquantrọngnổibậttronglịchsửpháttriển
củangànhcôngnghiệpmáytính.Giatài,conđườnggâydựngsự
nghiệpvàlãnhđạocôngtyMicrosoftcủaôngđềulànhữngchủđề
tranhluậnthúvị.
Ngày28/10/1955,BillGatessinhratrongmộtgiađìnhbốlàluật
sư,mẹlàgiáoviênởthànhphốSeatlethuộcbangWashington.Sinh
ratrongmộtgiađìnhnềnếp,từnhỏôngđãpháttriểnlànhmạnhvề
mọimặt.
Ôngđọcrấtnhiềutừtủsáchcủagiađìnhvànhậnđượcsựgiáo
dụcbằngnhiềuhìnhthứcphongphúcủabốmẹ.Chínhvìvậy,từnhỏ
ôngđãkhácvớinhữngđứatrẻxungquanh.Bạnbèmỗikhinóivề
ôngđềucóchungnhậnxét:“Gateslàngườirấtthôngminh,chúngtôi
khôngaibằngcậuấy.Từnămlên9tuổicậuấyđãcónhữnglờinói
sâuxanhưngườitrưởngthành,nhiềukhichúngtôicònkhônghiểu
cậuấymuốnnóigì”.
Gatesthíchmôntoánvàmáyvitính.Tháng5/1975,Gatesđãbán
chotrườngtrunghọcởSeatlebộphầnmềmđầutiêncótên“Hệ
thốngquảnlýcácmônhọc”vớigiá4.200USD.Từđóôngđãkiếm
đượcbộntiềnnhờviếtphầnmềm.Quantrọnghơn,ôngđãhọcđược
nhiềukiếnthứcphongphú,tíchlũyđượcnhiềukiếnthứcquýgiá.
Cũngtừấy,ôngđượccácbạnđặtbiệtdanhlà“mọtmáytính”.
ÔngcùnganhbạnthânPauloAlanchơiđiệntửtrongmáytínhcủa
trườngtrunghọcHoockin.Mọingườithườngthấyhaingườibạnnày
đivớinhaubênhồ,vừanóichuyệnsôinổivừaănbánhhamburger.
Mọingườimuốnxenvàobuổitròchuyệncủahaingườicũngkhông
đượcvìchẳnghiểuhaingườinóigì,nênchỉđứngbêncạnhrồiđichỗ
khác.Khiấy,PauloAlanhọctrênGateshailớp,họchơivớinhauvì
cótiếngnóichunglàniềmđammêmáyvitính.
GatesvàAlanđãđếngặplãnhđạocủamộtcôngtymáytínhvàđề
nghịdiệtvirútchomáytínhcủacôngtyvớiđiềukiệnduynhấtlàhết
giờlàmviệchọđượcsửdụngmáytínhcủacôngty.Họtinrằngmình
cóđủkhảnănglàmviệcấy.Vậylàcứ6htốimỗingày,haichàngtrai
trẻlạibắtđầulàmviệcchođếnkhuya.Họsửdụngphầnmềmứng
dụng,viếtcácchươngtrình,lòngvuisướngnhưcáđượcnước.Thời
giansau,nănglựccủahọngàycànggiỏithêm,tuynhiên,Gatesvẫn
khônghàilòngvớinhữnggìmìnhđãcóđược.Nhưmọilần,ônglại
tìmcáchchuivàokhuvựccấm,giảimãđượchệthốngbảovệmậtmã
củamáytínhvàcóđượcrấtnhiềutưliệukhôngđượcphéptiếpcận.
ThànhcôngnàykhiếnGatessungsướngquênđitấtcả.Chínhlúcấy,
toànbộhệthốngmáytínhcủacôngtybỗngtắtphụp,taihọaậpđến.
Toànbộkỹsưmáytínhcủacôngtytứcgiận,mắngGatesthậmtệvà
đuổiôngrakhỏiphòngmáytínhkèmtheolệnhcấmchạmvàomáy
tính…
Tuyvậy,vớiniềmtinkiênđịnh,BillGatesđitheoniềmđammê
củamình.
Ôngýthứcrõ,sẽcóngàymáyvitínhcũngnhưvôtuyếnđếnvới
từngnhà,đềucầncàiđặtphầnmềmôngviết.Nămtốtnghiệptrung
học,ôngđãnóivớicácbạncùnglớp:“Tôisẽkiếmđược1triệuUSD
củariêngmìnhtrướcnăm25tuổi”.
GatesvàAlanthườngnóivớinhauvềviệcthànhlậpmộtcôngty
máytính.TrongkhitheohọcchuyênngànhluậtởĐạihọcHarvard,
ôngvẫnđeođuổimơướccháybỏngcủamình.Ôngmuốndốctoàn
tâmvàomáytính.ĐãnhiềulầnôngmuốnthôihọcĐạihọcHarvard
đểpháttriểnsựnghiệpmáytínhnhưngbịbốmẹphảnđốikịchliệt
nênđànhphảitiếptụctheohọctạiđó.
Mỗikhitìmđượcthôngtingìmớiliênquanđếnmáytính,Paulo
lạichạyngayđếnchỗGatesthôngbáo.Mộthôm,Paulonhìnthấymột
tấmhìnhmáytínhđặtbàn,liềnvuimừngchạyđếnbáochoGates
biết.Gatesđọcchúthích“máytínhloạinhỏđầutiêntrênthếgiới,
chạynhanhgấpbốnlần,rấthợpvớinhữngnhàkinhdoanh”liềnnói
vớiPaulo:“Giảthiếtcủatôisắpthànhhiệnthựcrồi,máytínhchẳng
mấysẽđượcphổbiếnđếnmọinhà,thôngdụngnhưvôtuyến”.Hai
ngườivuilắm,dườngnhưhọđãnhìnthấymơướccủamìnhđược
thựchiện,thấysựnghiệpcủamìnhđangngàymộtpháttriểntốtđẹp.
Vìmáytínhđượcphổcậpđồngnghĩavớiviệcnhucầuvềphầnmềm
ngàycàngnhiều.Khilànsóngphổcậpmáytínhdiễnrathìnhucầu
sửdụngphầnmềmứngdụngcủamọingườingàycàngtăng,điềuđó
làđươngnhiên.Sởtrườngcủahọlàlậptrình,họđãcóđấtdụngvõ.
Haichàngtraitrẻđãđoánrađượcsựxuấthiệncủamộtlĩnhvực
khoahọckỹthuậttiêntiến.
ChiếcmáytínhcánhânPCđầutiênrađờiđãlàmrungđộngcả
GatesvàPaulo.Đanglàtháng12giárétnhưngmộtcơnbãolớnchưa
từngthấygàothéttrongtâmhồnhaichàngtraitrẻ.Họđãphântíchtỉ
mỉvềsựrađờicủachiếcmáytínhcánhân,nhậnđịnhmáytínhcá
nhânsẽcầnđếnmộtloạithiếtbịvixửlý,màloạithiếtbịnàylạicần
đếnmộtlệnhriêng.Haingườirấtgiỏivềlĩnhvựcnày.Gatesliềngọi
điệnchoAdeRoberts,ngườiphátminhramáytínhcánhân,nóirằng
mìnhlàngườicủacôngtyTrofoDataSeatle,đãnghiêncứuphần
mềmngônngữBasicứngdụngthànhcôngchoAltair.BillGatesđã
hỏingàiRobertscóhứngthúgìvớiphầnmềmnàykhông.Dĩnhiênlà
Robertsrấtthíchphầnmềmấy,yêucầuphảilà“Basichoànchỉnh”và
mờiGatescùngPaulođếncàiđặtthửngônngữBasicấychomáytính
củamình.Gatestrảlờivớigiọngchắcnịch:“Ngàiyêntâm,trong
vòngbatuầnsẽcóphầnmềmngônngữBasichoànchỉnhchuyểnđến
Abercrom”.Thựcra,lúcBillGatestrảlờiRoberts,ngônngữBasic
mớichỉlàmộtkếhoạchxavời.
Thờigiangiaohàngđãđến,GatesvàPaulomiệtmàiviếtphần
mềmcảngàylẫnđêm,dườngnhưhọhoànthànhphầnmềmnày
trongtrạngtháinửatỉnhnửamê.Cómộtlần,Gatesthựcsựrấtbuồn
ngủnênngủgậtvađầuvàobànphímmáytínhvàbừngtỉnh,liền
nhìnvàomànhìnhmáytínhcắmcúilàmtiếpcácdữliệu.Paulocho
rằng,Gateslàmộtthiêntài,ôngcókhảnănglậptrìnhngaycảtrong
giấcmơ.
Đêmtrướcngàygiaohàng,ngônngữBasicvẫnchưahoànthành
khâucuốicùng.Mãiđếnsángngàyhômsau,ngônngữBasicmới
chínhthứcđượcviếtxong.Lúcấy,Gatescũngkhôngcóchútchắc
chắnnào,ôngnóivớiPaulo:“Tôikhôngchắcchútnào,chẳngaibiết
làcóổnhaykhông.CầumongThượngđếphùhộchochúngta”.
NhưngPaulolạigậtđầuchắcnịchvìôngtinvàokhảnăngcủa
Gates.Trướclúcmáybaychuẩnbịhạcánhnửatiếng,Paulochợt
pháthiệnravẫnchưaviếtchươngtrìnhcàiđặt.Thếlàônglấyvộitờ
giấynhápviếtmộtmạch,đếnkhimáybayhạcánhthìchươngtrình
cũngđượchoàntất.
CũngvìlòngkhôngchắcchắnnênPaulorấtrunkhicàiđặt
chươngtrìnhBasicvàomáytính.Mọingườicómặtđềunínthởchờ
xemthửnghiệm.NgônngữBasicđãchạythànhcôngtrongtiếngreo
hòcủamọingười,đemlạisựsốngchomáytính.SauđóRobertsđã
mờiPaulođếnlàmviệctạicôngtycủaông,cònBillGatesvẫntiếptục
đeođuổinghiệphọchànhtạiHọcviệnLuậtĐạihọcHarvard.
BillGatesbắtđầuxâydựngtươnglaichomình.Ôngbănkhoăn
giữalựachọnhọcchuyênngànhluậtmìnhkhôngthíchvớilựachọn
làmviệcbênchiếcmáytínhmìnhđammê.Cuốicùngôngđãquyết
địnhbỏngangviệchọchànhđểtheođuổimơướccủamình.Lựa
chọnnàycủaBillGatesđãgâyranhiềutaitiếngchogiađình,vìdùgì
bốmẹôngcũnglànhữngngườicódanhtiếngtrongvùng,Đạihọc
Harvardlàmộttrườngđạihọcdanhtiếngnhấtthếgiới,khôngphải
aimuốnhọccũngđược,bỏtrườnglàđãtựvứtbỏtươnglaixánlạn
củamình.Tuynhiên,BillGatesvẫnđưaralựachọnbấtngờlàthôi
họcgiữachừngđểchuyểnsangnghiêncứumáytính,việcmàhồiấy
rấtítngườihiểuđược.Điềunàyđãkhiếnbốmẹôngđaulòng,nhưng
vớibảntínhcốchấp,Gateskiênquyếtlàmtheoýcủamình.Ôngđã
mặcnhiênbỏquatrườnghọcdanhtiếng,tươnglaipháttriển,kiêntrì
làmviệcmìnhmuốnlàm,đónnhậnmộttươnglaivớiđầynguyhiểm,
giannan.
7.
VƯƠNLÊNPHÍATRƯỚCTRONGSỰ
ỔNĐỊNHVÀCHỈLÀMNHỮNGVIỆC
MÌNHTHẤYCHẮCCHẮN
BillGatesđãđặtrachomìnhmộtquyđịnh,khôngbaogiờkinh
doanhnhữnglĩnhvựcngoàikhảnăngcủacôngty.Ôngcầnphảiphát
triểnsựnghiệpcủamìnhtrongsựổnđịnh,giảmhệsốrủirođếnmức
tốithiểu.Nhưvậy,côngtyMicrosoftmớitừngbướcđilênthựchiện
đượcmơướcđứngđầutronglĩnhvựcphầnmềm.
Mỗikhikhaithácsảnphẩmhoặcthịtrườngmới,ôngluônnghĩ
đếnviệcngườikhổnglồSonycủaNhậtBảntiếnquânsang
Hollywoodbịthấtbạithảmhạitrongnhiềunămtrướcrasao.Câu
chuyệnnàykhôngchỉnhắcnhởGatesmàcònlàhồichuôngcảnhtỉnh
chonhiềungườitronggiớimáytínhrằng,viễncảnhthìđẹpnhưng
chưachắcđãthànhcôngtrongthựctế.
Cuốinhữngnăm80củathếkỷ19,côngtySonyđãmualạimột
côngtygiảitrícủaMỹ,chuyệnấykhiếnmọingườisửngsốtvànhận
thứclại,giốngnhưcâuchuyệnnhữngnhàtỷphúngườiNhậtlùng
muatranhcổcủachâuÂu.
HồiấycôngtySonyđangkinhdoanhhàngđiệntửgiadụngrất
thànhcông,đãkiếmđượchàngtỷđôla,nhưngkhônghiểusaohọlại
cóýnghĩchuyểnhướngsangkinhdoanhgiảitrí.Họmuốngâydựng
côngtymìnhthànhmộttậpđoànlớnmạnhhơncảtậpđoànDisney.
Đúnglà“trămhaykhôngbằngtayquen”,dùcôngtySonyđãlên
mộtkếhoạchkỹlưỡngnhưnghọvẫnquênmộtđiều,đólàquảnlý
ngànhvuichơigiảitríkháchẳnvớiviệcsảnxuấtthiếtbịđiệntử.Hơn
nữa,cáchquảnlýcủahọkhôngthểhòanhậpđượcvớinghềgiảitrí
đìnhđámcủaMỹ.Năm1994–1995,côngtySonybắtđầubịlỗnặng,
cuốicùnghọđãthấtbạihoàntoàntrongcuộcthửnghiệmchuyển
hướngấy.Cóthểnóitrongnhữngnămấy,ngườikhổnglồcủangành
điệntửNhậtBảnđãbịsalầyvàolĩnhvựcgiảitrívàmãiđếnnăm
1997họmớithoátkhỏicảnhkhókhăn.
BillGatesthôngminhluônkhắcsâutronglòngbàihọcxương
máucủacôngtySony,trongbấtcứtìnhhuốngnàocũngkhôngđược
đánhmấtbìnhtĩnh,khônglàmviệcmìnhkhôngchuyên,khôngchắc.
Ôngchorằng,khôngthểkiêmnhiệmđượcnhiềulĩnhvựcđểcóưu
thếtuyệtđối.
13nămđứngđầutrongdanhsáchcáctỷphúgiàucónhấtthế
giới,ôngkhôngcónhữngtòanhàcaongất,cũngkhôngcónhữngkho
hàng,nguyênliệuchấtđốngnhưnúi,ôngchỉcókiếnthứclưutrữ
trongcácphầnmềm.Chỉdựavàođiềuđómàtrongvòng20năm,Bill
Gatesđãtạorakỳtíchthầnkỳ.Đếncuốinăm1997,côngtyđãcó
trongtay46tỷđôlaMỹvốncốđịnh,vàgiátrịkháctrênthịtrường
cònvượtxatổngsốtàisảncủabađạigiachuyênvềxehơicủaMỹ.
Trongquátrìnhpháttriểnsựnghiệpcủamình,ôngluônhướngvề
phầnmềm,kểcảsaukhiđãtíchlũyđượchàngchụctỷđôla,ông
cũngkhôngđilệchhướngvìnhữngcámdỗkhác.
BillGateschobiết,Microsoftchẳngcầnphảixarờiđịnhhướng
chuyênmôn,vìcôngtycóquáđủlĩnhvựcđểkhaithác.Ôngcònnói:
“Chúngtôichorằngtronglĩnhvựcphầnmềm,chúngtôicóđủcơhội
pháttriển.Bạnsẽchẳngbaogiờthấycôngtychúngtôimualạimột
côngtytưvấn…Chúngtôicũngkhôngbaogiờđặtchânsanglĩnhvực
chip”.
SựthànhcôngcủaMicrosoftđãnêubậtđượctrọngtâmphát
triểnchuyênmônchính,tránhmùquángchuyểnsangđanguyênhóa.
Mặcdùôngkhôngđượccoilàmộtngườiđiđầutrongkhoahọc
chuyênmôn,nhưngdoluônđitheolĩnhvựcmìnhnghiêncứu,lạibiết
nhìnxatrôngrộngvàkinhnghiệmkinhdoanhgiỏinênBillGatesđã
làmchocôngtyMicrosoftpháttriểnmạnhmẽtronglĩnhvựcphần
mềm.TừđóMicrosoftđãchiếmlĩnhđỉnhcaocủalĩnhvựcthôngtin.
Microsoftkhôngbaogiờđixachuyênmôncủamình,đóchínhlà
nguyênnhânkhiếnhọkhôngngừngnghiêncứu,sángtạoranhững
sảnphẩmphầnmềmmớicótínhnăngvượttrộivàdầndầncủngcố
địavịsốmộtcủamình.
CácnhàquảnlýcaocấpcủacôngtyMicrosoftluônủnghộquan
điểmnàycủaBillGates,chínhvìthế,côngtychưagặpnguycơlớn
nào.ĐócũnglàvìcôngtyMicrosoftluôncónhữngnhânviênquảnlý
tàigiỏi.Họcóđầyđủnhữngkiếnthứcchuyênnghiệptrongmộtlĩnh
vực,ngaycảbảnthânBillGatescũngcókỹthuậtchuyênmônrất
mạnh,làmộtnhânviênlậptrình,mộtnhânviênkinhdoanh,một
nhânviênquảnlýưutú.Đólànguyênnhânquantrọngđểcôngty
Microsoftpháttriểnmạnhmẽnhưngàyhômnay.
ĐiềuquantrọnglàmỗiquyếtsáchcủacôngtyMicrosoftkhông
phảilàmộtvánbạc,họcầnlàmnhữnggìliênquanđếnsởtrườngcủa
mình,làmvớiquyếttâmchỉđượcthắngchứkhôngđượcthua.
NếuBillGateskhôngđưacôngtycủamìnhpháttriểntrongsựổn
định,khôngđầutưlĩnhvựcmìnhthôngtỏthìchắcchắnkhônggây
dựngđượccôngtyphầnmềmhoànhtrángnhưngàynay,vàcàng
khôngcómộtanhhùngcủathờiđạicạnhtranhácliệt.
8.
ĐỊNHVỊCHÍNHXÁCPHƯƠNG
HƯỚNGPHÁTTRIỂNCỦABẢN
THÂNVÀMỤCTIÊUCỦACÔNGTY
Địnhvịchínhmìnhlàtìmchomìnhmộtphươnghướngphát
triểnchínhxác;địnhvịchocôngtychínhlàxácđịnhmụctiêucho
côngty.BillGatesđãsớmđịnhvịđượcmìnhmộtcáchchínhxác.
Muốnlàmviệcgìthìtrướchếtbạncầnphảiđịnhvịchomìnhmột
cáchhợplý:bạnmuốnlàmgì,cóthểlàmđượcgì.BillGatescótài
tronglĩnhvựcmáytính,nếuônglàmnghềkhácthìerằngsẽkhôngcó
côngtyMicrosoftngàyhômnay.
Khimớithànhlập,BillGatesđãnhìnthấytươnglaixánlạncủa
thịtrườngphầnmềmmáytính,thêmvàođólànhữngphântích
chínhxácvềđammê,sởtrườngcủabảnthânnênôngcàngquyếttâm
mìnhsẽthànhcôngtronglĩnhvựcnày.Đúngnhưphântíchvàphán
đoán,BillGatesvàMicrosoftđãtừngbướcđilênconđườngthành
công.
NgaytừnhỏBillGatesđãcóthóiquensuynghĩđộclập,vìvậybất
cứlúcnàoôngcũngcóthểnhậnthứcrõràngvềbảnthânmình.Hồi
họctrunghọccómộtkhoảngthờigianôngthấyhoangmangvìkhông
đượcchạmvàomáytính,khôngcómáytínhôngthấymìnhdường
nhưđãmấtđiphươnghướng.Trongmộtlầnngẫunhiênôngđãhọc
chơibàivàrồichẳngmấychốctrởthànhcaothủ.Lâudầnônglàm
quenđượcnhiềubạnvàsaunàymộttrongsốnhữngngườibạnấyđã
trởthànhtrợthủđắclựcgiúpôngtronglĩnhvựckinhdoanh.Mỗikhi
nhắclạithờithơấu,BillGatesđềunói:“Nhậnthứcrõbảnthânmình
làviệcvôcùngquantrọng,nhưngbạnmuốnthànhcôngthìcũng
khôngthểtáchrờinhữngngườibạnthânthiết”.
Nhữngnămhọctrunghọc,Gatesluôngiànhđượcthànhtíchxuất
sắc,nhấtlàvềmôntoánhọc.Chínhvìvậy,saukhitốtnghiệptrung
họcôngđãvàohọctạiĐạihọcHarvard.Trongngôitrườngđạihọc
danhtiếngnhấtthếgiớinàycórấtnhiềungườitài,BillGateskhông
phảilàngườiđứngđầuvềmôntoánhọc,nhưngthầygiáohướngdẫn
vẫnkhuyênôngpháttriểnmônhọcnày.Thầygiáohướngdẫncho
rằngôngrấtcótiềmnăngtrongmôntoánhọc.Nhưngôngđãtừchối
dứtkhoátlờikhuyêncủathầy,ôngnóirằng:“Emkhôngthểnổibậtở
trườngnàytrongmôntoánhọc,chứđừngnóigìnổibậttrênnước
Mỹvàtrênthếgiới.Làmnhưvậykhôngphảilàquákhókhănhay
sao?”.Thựcra,vìBillGatesquáđammêmáytính.
Cùngvớithờigian,máytínhđãkhôngngừngđượcđổimới,nâng
cấp,đặcbiệtlàchứcnăngcủabộvixửlýngàycànglớn.Đólàmộtcơ
hộitốtđểGatespháttriển.KhicôngtymáytínhAltairđưarathị
trườngloạimáytínhcóbộvixửlýIntel8008thìôngnhậnđịnhđã
đếnlúcmìnhphảithểhiện.
MáyvitínhcóbộvixửlýIntel8008córấtnhiềuchứcnăng,
nhưngkhisửdụngmáytínhnàycầnphảihọccáchnắmvữngngôn
ngữmáytính.ĐiềuđókhônggâykhódễgìđốivớiGates,vìngaytừ
khihọcởTrunghọcHoockin,ôngđãchuyêntâmmàymòngônngữ
máytính,lúcđóôngđãviếttrìnhtựngônngữlậptrìnhđơngiản.
GatesvàPaulovôcùngphấnkhởikhicôngtyMITScủaAdeRoberts
quyếtđịnhứngdụngngônngữBasicchomáytínhAltair.Họbiếtcơ
hộithểhiệnmìnhđãđến.BillGatesvàPauloAlanliêntụclàmtrong
vàituầnliềnđểviếtratrìnhtựmộttròchơi.Đâycũnglàphầnmềm
đầutiênđượccàiđặtvàomáytínhsửdụngtrìnhtựlậptrìnhngôn
ngữBasic.
Lầnthànhcôngnàyđãcủngcốthêmniềmtintrongông,ôngthực
sựtinvàosựlựachọncủamình,vàchorằngmìnhsinhrađểdành
chomáytính,sốngvìmáytính.
Saunàyôngluônứngdụngcáchđịnhvịbảnthânấyvàoviệc
quảnlýcôngtyMicrosoft,ôngthấyMicrosoftcầnphảiđưaranhững
phầnmềmtuyệthảo.Đểgiànhđượcmụctiêunày,BillGatesthường
xuyênnhắcnhởnhânviêncủamìnhphảikhôngngừnghọchỏi,
khôngngừngcốgắng.Chỉcónhưvậythìmớibỏquađượcđốithủ
cạnhtranhcủamình.Microsoftđượctổchứcnhưsau:trọngtâmsẽ
làtrungtâmnghiêncứukhaithác,chủyếutiếnhànhnghiêncứucác
sảnphẩmphầnmềm,sauđóbiếnnghiêncứuấythànhsảnphẩmvà
sảnphẩmlàmrasẽđượcmộttrungtâmkiểmđịnhchấtlượng.Nói
chung,saukhinghiêncứuthànhcôngmộtsảnphẩmphầnmềmthì
sảnphẩmấycầnphảitrảiquanhiềusựthửnghiệmvàkhiđãđược
đánhgiáchấtlượngthìmớiđưarathịtrường.
NếuđểýđếnsựthayđổivàpháttriểncủaMicrosoft,bạnsẽthấy
Microsoftđổimớibộmáycủamìnhtheokiểudầntiến,khôngbaogiờ
thayđổiđồngloạtđểtránhxảyratìnhtrạngkhóthíchứng.Ngoàira,
hàngnămMicrosoftđịnhkỳtổchứcmộtsốkhóatậphuấndànhriêng
chonhữnglậptrìnhviênvànhânviênquảnlý.Tàiliệucủanhững
khóatậphuấnnàydochínhnhữnglãnhđạocaonhấtcủaMicrosoft
lựachọn.Đólànhữngtàiliệuchứanhiềukiếnthức,rấttriếtlývàkhá
thúvị.Nhữngngườithamgianhữngkhóatậphuấnnàysẽhọcđược
rấtnhiềukiếnthứcmớimẻ.
BillGatesluônnhắcnhởnhânviêncủamình,Microsoftlàmột
côngtychuyênvềphầnmềm,vìvậy,làmởMicrosoftcầnphảicósuy
nghĩchínchắn,cáchlàmviệccẩnthận.Đồngthời,Microsoftluôntạo
chonhânviênmộtsânchơikhơidậysựsángtạocũngnhưkhông
gianpháthuytiềmnăngriêng,dođó,nhânviêncủaMicrosoftluôn
giànhđượcnhữngthànhtíchxuấtsắctrongthờigianngắnnhất.
BillGatesđãđịnhvịmộtcáchchínhxácchocôngtycủamình,
làmchonhữngquyếtsáchcủacôngtyngàycàngkhoahọchơn,hợp
lýhơn.Điềunàyrấtcóíchđốivớisựpháttriểncủacôngty.
9.
LÝTƯỞNG+HÀNHĐỘNG=THÀNH
CÔNG
Cólýtưởnglàvôcùngquantrọng,nhưngkhôngthểngàynào
cũngquanhquẩnbênlýtưởngmàcầnphảicónhữnghànhđộngthực
tế.Chỉcónhưvậythìbạnmớitừngbướctiếnđếnthànhcông.Mộtlý
tưởngđẹpcộngthêmsựphấnđấukhôngngừngvìlýtưởngấythì
thànhcôngsẽởngaytrướcmắtbạn.
Bướcchânvàongưỡngcửađạihọcôngvẫncònlưuluyếnvới
máytính.Máytínhluônlànhữnghồiứcđẹpnhấttronglòngông.Ở
trườngcácbạntruyềntaynhautạpchí“Playboy”cònBillGatesvẫn
màymònghiêncứukiếnthứcvềmáytính.Ôngthấycuộcsốngcủa
mìnhđầyđủ.
Thỉnhthoảngôngcũngnghiêncứucáctàiliệuvềluậtnhưluật
thươngmại,vìôngtheohọcchuyênngànhluật.Trênbànhọccủaông
lúcnàocũngđầynhữngcuốnsáchnhưsáchkinhdoanh,quảnlývà
thươngmại…ThờigiannàyGateshọcđượcrấtnhiềukiếnthứccó
ích,đặtnềntảngchoônggâydựngsựnghiệpsaunày.
Buổisángmùađôngnăm1974,PauloAlanthứcdậyrấtsớmvìcó
hẹnđếnĐạihọcHarvardthămBillGates.TừkhiGatesvàohọcĐại
họcHarvard,cứcáchvàihômPaulolạiđếnthămôngmộtlần,vìhọ
cùngcóchungtiếngnói,haingườiởcạnhnhaulàkhôngbaogiờhết
chuyện.
PauloAlanđộigiórétđểđếntrườngHarvard.Gầnđếnphòng
máytínhcủatrường,Paulodừngchânlạibênquầybánbáo.Mỗilần
điđếnđâyôngđềudừnglạiđểxemcótintứcgìmớiliênquanđến
máytínhhaykhông.ThếlàPaulocầmmộttờtạpchímáytínhlên
xem,mởtrangđầutiênôngđãngẩncảngười,mặcdùtrờirấtrét
nhưngôngvẫnđứngđóbấtđộngđếnvàiphút.
-“Cuốntạpchíấymớivề,giá5USD”.Bácbánbáonóilớn.Khiấy
Paulomớiđịnhthầnđược,trảtiềnvàômkhưkhưlấycuốnbáonhư
mộtvậtbáuchạyđếnphòngmáytính.Bácbánbáolắcđầukhóhiểu.
PaulochạymộtmạchđếnphòngmáygặpGatesvàgọivộiôngra
ngoài.Vừanhìnthấytrangbáo,mắtGatesđãsángnhưsao,đólàbức
hìnhmáytínhAltair8080,tứclàmáytínhAltairđờithứhai,được
cảitiếntừmáyAltairđờiđầukèmtheodòngchữrấtấntượng:Máy
tínhđểbànsiêunhỏ,rấtthíchhợpchocácnhàkinhdoanh.
BillGatesvàPaulovôcùngphấnkhởi,họbiếtmìnhcóthểlàm
đượcgì,ngônngữBasichọnghiêncứubấylâunayđãcóđấtdụngvõ.
TrongkhichuyêntâmnghiêncứungônngữBasic,cảhaingười
vẫnchúýtớisựpháttriểncủacôngnghiệpphầncứngmáytính.Máy
vitínhAltair8080làloạimáytínhđượccảitiếnmớinhấtsaukhicho
rađờichip4004và8008.Họchorằng,cùngvớisựpháttriểnkhông
ngừngcủakỹthuậtmáytínhthìchứcnăngcủabộvixửlýsẽngày
cànglớn,thểtíchsẽngàycàngnhỏđi.Saunàythựctếchothấy,
nhữnggìhọdựđoánlàhoàntoànchínhxác,chip8080cóđủchức
năngđểkhaitháctrìnhngônngữBasic.Điềuđócónghĩalàmộtkỳ
tíchcủathờiđạilạixuấthiện,BillGatesvàPaulosẽcùngnhaugây
dựngthờiđạidànhriêngchomáytínhcánhân.
ChínhmáytínhAltairđãđiđầuchothờiđạicủamáytínhcá
nhân.MáytínhAltairlàloạimáytínhnhỏđượccôngtyMITScủa
AdeRobertsởAbercrombangNewMexicođưarathịtrườngnăm
1974.ÔngAdeRobertsthànhlậpcôngtyMITSnăm1968vớichức
năngchínhlàsảnxuấtmáytính.Docạnhtranhthươngmạiquákhốc
liệt,sảnphẩmmớicònítnêncôngtythualỗkhánhiều.Saukhibộvi
xửlý8080rađời,ôngAdeRobertsđãchosửdụngvàomáyvitính
loạinhỏvàđặttênlàmáytínhAltair.Loạimáytínhnàyđãđược
ngườitiêudùngđónnhậnnhiệtliệt.
Tuynhiên,máytínhAltairvẫnchỉlàmôhìnhcủamáytínhloại
nhỏ,cómộtkhoảngcáchnhấtđịnhsovớimáy386và486.Máynày
khôngcómànhình,khôngcóbànphím,cũngkhôngcóổCD,phần
mềmlạiít.Muốnsửdụnghaynhậpdữliệuthìhoàntoànphụthuộc
vàonhữngcôngtắcởbànkiểmsoát.Thaotácrấtvấtvả,nếucósaisót
thìphảilàmlạitừđầu.
TuymáytínhAltaircónhiềukhiếmkhuyếtnhưngcũnggâyra
chấnđộngkhôngnhỏtrênthịtrường.Ngườitiêudùngcảmthấyloại
máytínhnàythậtmớimẻ.
CònBillGatesvàPauloAlanlạichorằng,máytínhAltairsẽmở
đầuchothờiđạimáytínhcánhân,họđangnghĩcáchphảilàmthế
nàođểthờiđạimáytínhcánhânpháttriểnlớnmạnh.Chínhvìvậy
họquyếtđịnhsửdụngmáytínhAltairđểkhaitháctrìnhngônngữ
Basic,vìngônngữBasicdễhiểu,dễsửdụng.QuangônngữBasic,
mọingườisẽcónhữngphầnmềmứngdụngnhưkếtoán,xửlývăn
bản…Chỉcónhưvậy,máytínhAltairmớitrởthànhmáytínhcánhân
đượcưachuộngmạnhvàpháttriểnđượctrêntoànthếgiới.
Suynghĩnàycủahọcũngphùhợpvớisuynghĩcủachủnhânmáy
tínhAltair,ôngAdeRoberts.ÔngAdeRobertskhôngngờrằnghai
chàngtraitrẻấyđangdệtnêngiấcmơcủamình.
PaulovàGatesquyếttâmnghiêncứubắtđầutừngônngữBasic,
họcũngmàymòcácđặcđiểmcủamáytínhAltariđểlậptrìnhngôn
ngữthíchhợpnhấtchomáytínhnày.Saumườimấyngàychămchỉ
làmviệc,họđãtìmrabướcđộtpháquantrọng.
MuốnhiểukỹvềmáytínhAltairtrướchếtphảicómộtmáytính
Altairthật.Nhưnghọlấyđâuratiềnđểmuamáytính?Đếnphòng
máytínhcủatrườngư?Quảnlýnghiêmlắm,khôngđượctùytiện
thaotác.Thậtmaylàtrongcuốntạpchíđiệntửcótặngbạnđọcsách
hướngdẫnsửdụngbộvixửlý8080nênxemnhưhọđãgiảiquyết
xongmộtvấnđề.Cócuốnsáchhướngdẫnnày,họliềnmôphỏngmột
bộvixửlý8080trênmáytínhPDP-10vàhọđãlậptrìnhngônngữ
Basictronghoàncảnhnhưvậy.
Đếncuốitháng5năm1975,haingườiđãlậptrìnhxongngônngữ
BasicdànhchomáytínhAltair.Đâylàmộtphầnmềmtròchơi,người
chơicầnphảingồitrêntàuvũtrụđểvượtquacáccửaảikhókhăn,
sauđóphảibướclênmặttrăngtrướckhiđốtsạchnhiênliệu.Trong
đêmkhôngngủấy,haingườiđãngồibênmáytínhPDP–10chạythử
nghiệmnhiềulầnxemcòngìsaisótkhông.
Ngàyhômsau,haingườiquyếtđịnhthểhiệnthànhquảấychotất
cảmọingười.HọgọiđiệnchoôngAdeRoberts.-“Xinhỏiđâycó
phảilàcôngtyMITSkhông?TôimuốnnóichuyệnvớingàiAde
Roberts”,giọngnóicủamộtthanhniêncònrấttrẻ.
-“TôilàAdeRobertsđây!Cậulàai?”.ÔngAdeRobertsđáp.
-“ChúngtôilàngườicủacôngtyTrofoData,vừanghiêncứu
đượcmộttrìnhngônngữrấtthíchhợpchomáytínhAltair,không
biếtngàicómuốnthửdùnghaykhông?”.