Giáo án Sinh học 12 bài 42: Hệ sinh thái

THPT QUỲNH LƯU

GA: SINH HỌC 12

Chương IV. HỆ SINH THÁI, SINH QUYỂN VÀ SINH THÁI HỌC VỚI QUẢN LÍ TÀI
NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Tiết: 45. Bài 42 HỆ SINH THÁI
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Khái niệm về hệ sinh thái, nêu được thành phần cấu trúc và mối quan hệ của chúng
trong hệ sinh thái.
- Nêu được cơ sở khoa học của việc khai thác tài nguyên một cách hợp lí và bảo vệ
moi trường cho phát triển bền vững.
- Mô tả khái niệm và các dạng chu trình sinh địa hoá nguyên nhân làm cho vật chất
quay vòng, via trò của các chuỗi, xích thức ăn trong chu trình sinh địa hóa, nâng coa ý thức bảo
vệ môi trường
2. Kĩ năng:
- Rèn HS kĩ năng phân tích, nhận biết, so sánh, tổng hợp về các kiến thức
3. Giáo dục:
- Vận dụng những kiến thức của bài học giải thích các vấn dề có liên quan trong sản
xuất nông nghiệp và bảo vệ môi trường.
II. Phương tiện:
- Hình: sgk
- Thiết bị dạy học: máy chiếu, tranh ảnh
III. Phương pháp:
- Vấn đáp
- Nghiên cứu SGK (kênh hình)
IV. Tiến trình:
1. ổ định tổ chức:
- Kiểm tra sĩ số và nhắc nhở giữ trật tự:

2. KTBC:
3. Bài mới :
Phương pháp
Gv: cho vd về 1 cái ao ở nhà em
Em hãy kể tên các quần thể sinh vật mà em
biết ?
- Hs: thực vật, động vật, vsv, ….., môi trường
- Gv: diễn giảng và yêu cầu hs cho biết hst là
gì?
Tại sao hst là 1 hệ động lực mở?
GV: em hãy cho biết trong vd trên, đâu là
sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ, sv phân
giải?

Nội dung
I. Khái niệm.
Hst là tập hợp của qx sv với môi trường vô
sinh của nó, trong đó, các sv tương tác với
nhau và với môi trường để tạo nên các chu
trình sinh địa hoá và sư biến đổi năng lượng
Hst là 1 hệ động lực mở, tự điều chỉnh. Nó
được xemlà 1 đơn vị cấu trúc hoàn chỉnh của
tự nhiên
II. Các thành phần cấu trúc của hệ sinh thái.
- Sv sản xuất: là sv có khả năng quan hợp và
hoá tổng hợp tạo nên các chất
- sv tiêu thụ gồm các loài đv ăn tv, ăn mùn bã


THPT QUỲNH LƯU

Thế nào là sv sx? Sv tiêu thụ, sv phân giải?
=> hs trình bài và ghi vào
-GV: quan sát hình 60sgk cho hs thảo luận
đôi 2p : mô tả lại quá trình năng lượng truyền
qua các sv cấu trúc ở trên?
-GV: kết luận bổ sung lại
Hst hang động hoặc dưới biể sâu có phải là
hst hoàn chỉnh ko?tại sao?
-HS: ko vì thiếu svsx

GA: SINH HỌC 12

và đv ăn thịt
- Sv phân giải là các vsv phân huỷ các chất
+ Chất vô cơ: nước, CO2, O2, nitơ,
+ Chất hữu cơ: prôtêin, lipit, vitamin …
+ Các yếu tố khí hậu: ánh sáng, nhiệt độ, độ
ẩm…….
III. Các kiểu hệ sinh thái
1. HST tự nhiên:
được hình thành bằng các qui luật tự nhiên rất
đa dạng như: hst ao hồ, hoang mạc, rừng mưa
nhiệt đới
-GV: có mấy kiểu hst?
2. Hst nhân tạo:
-Hs: 2 kiểu: hst tự nhiên và hst nhân tạo
do chính con người tạo ra
- Gv:yêu cầu cho hs thảo luận nhóm:
vd: hst bể cá cảnh, hồ chứa, đô thị,
+Hãy cho vd về hst tự nhiên và hst nhân tạo

đồng ruộng
+Phân biệt hst tự nhiên và hst nhân tạo
tăng gây hiệu ứng nhà kính và nhiều thiên tai
-Gv: bổ sung. Nhắc nhở hs hãy bảo vệ tốt hst trên trái đất.
xung quanh chúng ta để nó ngày càng phát
VII.Chu trình nitơ
triển, hạn chế ô nhiễm môi trường là tổn hại
- Bằng con đường vật lí, hóa học và sinh học,
đến hst
nitơ kết hợp với ôxi và hidrô tạo nên gốc NH4+
và NO3- cung cấp cho đất, nước.
....
- NH4+ và NO3- được TV hấp thụ, ĐV ăn TV.
- Trình bày dòng năng lượng trong HST?
- Sự phân giải các chất chứa nitơ nhờ vào các
- Trình bày chu trình các chất hóa học trong nhóm VK khác nhau.
HST?
- Có mấy nhóm chu trình sinh địa hoá? Nêu VIII. chu trình phơtpho
đđ của mỗi nhóm.
Photpho tham gia vào chu trình các chất lắng
đọng dưới dạng khởi đầu là photphat hoà tan (
PO43-)
- Sau khi tham gia vào chu trình , phần lớn
photpho lắng đọng xuống đáy biển sâu, tạm
thời thoát khỏi chu trình.
- nitrát được hình thành bằng con đường nào?
nêu con đường quan trọng nhất.
-

Trình bày chu trình nitơ?

- Để cải tạo đất nghèo đạm, người ta thường
dùng những cây nào đầu tiên? vì sao?
- Photpho tham gia vào chu trình dười dạng
nào?


THPT QUỲNH LƯU

GA: SINH HỌC 12

- Mô tả chu trình photpho?
4. Củng cố
bằng câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 1: HST được coi là hệ thống mở bởi vì:
a. số lượng sv trong hst luôn biến động
b. gồm các quần xã có khả năng tự cb ko chịu tác động của yếu tố bên ngoài
c. có sự trao đổi vật cấht và năng lượng trong nội bộ quần xã và giữa quần xã
với sinh cảnh
d. con người tác động làm biến đổi hst
Câu 2: tổ chức nào sau đây là hst
a. các loài tv ở ao hồ
c. các loài cá trong hồ
b. hồ nuôi cá nước ngọt
d. cả a. b, c
Câu 3: những sv nào thuộc nhón svsx ở ao hồ?
a. tv thuỷ sinh
b. trung roi và trùng đế giầy
c. các loài cá giáp xác
d. các loài lưỡng cư ven hồ

Câu 4: ts trái đất được coi là hst lớn nhất?
a. vì nó bao gồm tất cả các qxsv trên nó và là nơi sống của chúng
b. vì thành phần các loài sv trên nó là lớn nhất
c. vì cho đến hiện nay các hành tinh khác chưa phát hiện có sự sống
d. vì nó bao gồm tất cả các hst của 5 châu cộng lại
5. BTVN:
- Học bài và chuẩn bị bài