Giáo án Sinh học 12 bài 30: Quá trình hình thành loài (tt)

Sinh học lớp 12

giáo án bài 30

Bài 30. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH LOÀI (tiếp theo )
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
- Kiến thức:
+ Giải thích được quá trình hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hóa.
+ Giải thích được sự cách li về tập tính và cách li sinh thái dẫn đến hình thành loài
mới như thế nào.
- Kĩ năng: phân tích kênh hình, so sánh, phân tích tổng hợp.
- Thái độ: Có ý thức bảo vệ sự đa dạng sinh học của các loài cây hoang dại cũng như
các giống cây trồng nguyên thủy.
- Tư duy: Tư duy logic, liên kết kiến thức.
II. CHUẨN BỊ:
- Giáo viên: Giáo án, SGK, tranh hình có liên quan.
- Học sinh: SGK, đọc trước bài học.
III. TRỌNG TÂM BÀI HỌC: Cơ chế hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội
hóa.
IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY-HỌC:
1. Ổn định tổ chức lớp học: Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ:
- Giải thích vai trò của cách li địa lí trong quá trình hình thành loài mới?
- Tại sao quần đảo lại được xem là phòng thí nghiệm nghiên cứu quá trình hình
thành loài mới?
- Tại sao cách li địa lí lại là cơ chủ yếu dẫn đến hình thành loài mới ở động vật?

3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
* Hoạt động 1: Tìm hiểu hình thành loài
bằng cách li tập tính và cách li sinh thái.

GV: Yêu cầu HS nghiên cứu ví dụ SGK và
rút ra kết luận về quá trình hình thành loài
bằng cách li tập tính?
HS: Nghiên cứu ví dụ SGK trang 129, thảo
luận và nêu được kết luận.
GV: Nhận xét, bổ sung để hoàn thiện kiến
thức.
GV: yêu cầu HS nghiên cứu ví dụ SGK
trang 130 và rút ra kết luận về quá trình

Nội dung kiến thức
II. HÌNH THÀNH LOÀI CÙNG KHU
VỰC ĐỊA LÍ.
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính
và cách li sinh thái.
a. Hình thành loài bằng cách li tập tính.
- Ví dụ: SGK trang 129.
- Kết luận:
+ Các cá thể của 1 quần thể do đột biến có
được kiểu gen nhất định làm thay đổi một
số đặc điểm liên quan tới tập tính giao phối
thì những cá thể đó có xu hướng giao phối
với nhau tạo nên quần thể cách li với quần
thể gốc.
+ Lâu dần do giao phối không ngẫu nhiên
và các NTTH tác động dẫn đến cách li sinh
sản và dần sẽ hình thành loài mới.
b. Hình thành loài bằng cách li sinh thái.

Sinh học lớp 12

giáo án bài 30

hình thành loài bằng cách li sinh thái? Hình - Ví dụ: SGK trang 130.
thành loài bằng con đường cách li sinh thái - Kết luận:
thường xảy ra đối với đối tượng nào?
+ Hai quần thể cùng một loài sống trong
một khu vực địa lí nhưng ở 2 ổ sinh thái
khác nhau thì lâu dần các nhân tố tiến hóa
HS: Nghiên cứu ví dụ SGK trang 130, thảo tác động làm phân hóa vón gen của 2 quần
luận và nêu được kết luận.
thể đến một lúc nào đó làm xuất hiện sự
cách li sinh sản thì loài mới hình thành.
GV: Nhận xét, bổ sung để hoàn thiện kiến
+ Hình thành loài bằng cách lí sinh thái
thức.
thường xảy ra đối với các loài động vật ít di
chuyển.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu hình thành loài
bằng lai xa và đa bội hóa..
2. Hình thành loài bằng con đường lai xa
GV:Thế nào là lai xa? Lai xa gặp những trở và đa bội hóa.
ngại gì? Vì sao cơ thể lai xa thường bất
- Lai xa là phép lai giữa 2 cá thể thuộc 2
thụ?
loài khác nhau, hầu hết cho con lai bất thụ.
Có phải cơ thể lai xa nào cũng bất thụ và
- Tuy nhiên trong trường hợp cây sinh sản
không thể tạo thành loài mới không? Để

vô tính lại có thể hình thành loài mới bằng
khắc phục trở ngại khi lai xa người ta có
lai xa.
thể làm gì? Tại sao ? Người ta tiến hành
- Đa bội hóa hay còn gọi là song nhị bội là
như thế nào?
trường hợp con lai khác loài được đột biến
HS: Nghiên cứu thông tin SGK trang 130
làm nhân đôi toàn bộ bộ NST.
và 131, thảo luận và trả lời các câu hỏi.
- Loài mới được hình thành nhờ lai xa kèm
GV: Vì sao lai xa và đa bội hóa là con
đa bội hóa có bộ NST lưỡng bội của cả loài
đường hình thành loài phổ biến ở thực vật
bố và mẹ nên chúng giảm phân bình thường
bậc cao nhưng rất ít gặp ở động vật? Sự
và hoàn toàn hữu thụ.
xuất hiện một cá thể lai xa được đa bội hóa - Ví dụ: SGK trang 130.
đã được xem là loài mới chưa?
HS: Thảo luận nhóm, thống nhất ý kiến trả
lời.
GV: Nhận xét và bổ sung để hoàn thiện
kiến thức.
4. Củng cố:
- HS đọc kết luận cuối bài.
- Tai sao phải bảo vệ đa dạng sinh học của các loài cây hoang dại cũng như các
giống cây trồng nguyên thủy?
5. Dặn dò:
- Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài.
- Đọc trước bài 31.