Phân tích tế bào dịch não tủy

1. Phân tích tế bào dịch não tủy
 Thành phần
+ Bình thường CSF người lớn chứa 0-5 TB, trẻ sơ sinh chứa 0-20 TB Lympho hoặc bạch cầu
đơn nhân/mm3
+ CSF không chứa hồng cầu, không có bạch cầu hạt, thực bào, tương bào, TB u

Chuẩn
bị mẫu
Thiết bị
đếm
Cách
đếm

Công
thức
tính
Ví dụ

• Nếu CSF trong thì không cần pha loãng
• Nếu CSF đục hoặc có màu máu thì phải pha loãng bằng nước muối
sinh lý theo tỷ lệ 1:10; 1:20 hoặc 1:100 tùy theo mức độ
• Làm phiến đồ
• Buồng đếm Fuchs – Rosenthal
• Buồng đếm Neubauer

- Đếm Bạch cầu ở 4 ô ở góc bên ngoài
(W)
- Đếm Hồng cầu ở 5 ô nhỏ trong ô
trung tâm (R)
- Trong 1 ô nhỏ, đếm theo hình chữ Z,
với các tb ở trên cạnh của ô thì chỉ

đếm trên 2 cạnh sát nhau.
Mật độ TB = số TB x Hệ số pha loãng / Thể tích đếm (mm3)
 Báo cáo KQ: mật độ TB (TB/L)
Sử dụng buồng đếm Fuchs-Rosenthal, kích
thước 3 x 3 x 0,2 mm
Mẫu dịch não tủy được pha loãng 10 lần
trước khi đếm
Tổng số bạch cầu đếm được 72
Tính mật độ bạch cầu trong mẫu?

- Đếm BC 4 ô góc
- Thể tích đếm:
4 x 1 x 1 x 0,2 = 0,8 (mm3)
- Mật độ bạch cầu:
72 x 10/0,8 = 900 (TB/mm3) = 900 x
106 (TB/L)


Buồng đếm Neubauer, kích thước 3 x 3 x 0,1
mm.
Mẫu dịch não tủy được pha loãng 100 lần
trước khi đếm
Tổng số hồng cầu thu được là 68
Tính mật độ hồng cầu trong mẫu?

- Đếm ở 5 ô nhỏ trong ô trung tâm
- Thể tích đếm:
5 x 0,2 x 0,2 x 1 = 0,02 (mm3)
- Mật độ hồng cầu:
68 x 100/0,02 = 340000 (TB/mm3) =

34 x 1010 (TB/L)

 Biện giải kết quả
Bình
thường
Số tb
hồng
cầu
Số TB
bạch
cầu

Protein

Bất thường

- Do chạm ven chọc dò: máu
ngoại vi làm tăng số HC và
BC trong máu
- Do xuất huyết dưới màng
nhện
-Người lớn: 0- - Viêm màng não do virus:
5 TB lympho
BC tăng <100/ mm3
hoặc BC đơn
- Viêm màng não do VK:
nhân/mm3
99% BN có BC tăng > 100/
-Trẻ sơ sinh: 0mm3, 87% BN có BC tăng >
20 TB

1000/ mm3

Các loại

Thường là 0

-Người lớn:
15-45 mg
protein/dl.
-Trẻ sơ sinh:
150 mg/dl.

-Bình thường ko có Bc hạt, thực bào, tương bào, TB
u
-Phát hiện các TB BC bằng pp nhuộm
-BC hạt tăng khi: gđ sớm của nhiễm trùng mủ,
nhiễm siêu vi, lao màng não, kích thích màng não
-BC trung tính tăng khi: áp xe não sâu, áp xe ngoài
màng cứng vf xuất huyết dưới màng nhện
-BC ái toan tăng khi: lao màng nao, nổi mề đay, hen
PQ do dị ứng, xuất huyết dưới màng nhện, bệnh do
KST
-Tương bào tăng khi: bệnh do VR và các bệnh
nhiễm trùng mạn tính như giang mai, lao, KST…
-Thực bào tăng khi: có VK, hồng cầu, mỡ trong CSF

- Protein < 15 mg/dl: có thể
-Bình thường:
thấy ở trẻ em dưới 3 – 6 tháng
+ Protein = Albumin (58%) + β globulin (20%) +

tuổi bị tăng áp lực nội sọ lành
IgG (10%)
tính (giả u não)
+ Macroglobulin và fibrinogen có trong máu,
- Protein > 500 mg/dl + không không có trong CSF
có mủ trong:
+ Viêm màng não mạn
- Albumin tăng trong CSF do:
tính, đặc biệt là do giang
+ Sự rốì loạn chức năng của BBB (hàng rào máu
mai
não).
+ Tắc khoang dưới nhện
+ Xuất huyết vào CSF
cột sống do viêm hoặc do
+ Sự gia tăng thường xuyên nồng độ albumin
khối u
trong huyết tương
+ Viêm đa thần kinh cấp
+ Tổn thương đám rối màng mạch
tính và bán cấp tính, thường
+ Tắc lưu thông CSF đặc biệt là ở khoang dưới
kèm theo tăng số lượng tế


bào
- Protein trong CSF tăng
nhưng số lượng TB không
tăng trong:
+ Viêm đa rễ thần kinh cấp

tính
+ Viêm đa thần kinh do
bạch hầu.
+ Giai đoạn hồi phục của
viêm sừng trước tuỷ sống
cấp tính
+ U não và u tuỷ sống, đặc
biệt là u góc cầu tiểu não

Glucose

Chloride

Chứa 40-80
mg/dl glucose,
bằng khoảng
60-70%
glucose máu

- Tăng hoặc giảm đường trong
CSF phản ánh tình trạng tăng
hoặc giảm đường huyết =>
lấy CSF và máu cùng một lúc
để thử đường, lý tưởng là BN
nhịn đói.
- Tăng đường ở CSF khi: tổn
thương sàn não thất IV =>
tăng đường huyết.
- Giảm glucose trong CSF
khi:

+ Nhiễm trùng cấp tính do
VK và nhiều loại VR
+ Xuất huyết màng não
+ Bệnh lan tỏa của màng
não như ung thư màng não
Chứa 110 –
- Giảm: trong lao màng não
125 mEq/l,
=> là dấu hiện tiên lượng
bằng 1,2 lần so
xấu, thể hiện sự mất CB điện
với nồng độ
giải toàn thân trầm trọng
trong huyết

nhện tủy sống

- Tương quan giữa Albumin và Globulin:
+ Trong CSF bình thường, tỷ số albumin / globulin
= 60 / 40 = 1,5, tương tự như trong huyết tương
+ Khi BBB bị tổn thương, albumin có kích thước
nhỏ hơn globulin nên nồng độ trong CSF tăng
nhanh hơn
=> tỷ lệ albumin : globulin tăng
+ Nếu có viêm, CNS tổng hợp IgG
=> tỷ lệ albumin : globulin giảm
- Tương quan giữa Albumin và IgG:


tương (100

mEq/l)