Thực trạng và giải pháp phát triển nguồn nhân lực huyện lệ thủy, tỉnh quảng bình trong sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa (tt)

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN MINH PHO

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN
NGUỒN NHÂN LỰC HUYỆN LỆ THỦY, TỈNH QUẢNG BÌNH
TRONG SỰ NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA
Demo Version - Select.Pdf SDK

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÝ

Huế, Năm 2018


ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN MINH PHO

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN
NGUỒN NHÂN LỰC HUYỆN LỆ THỦY, TỈNH QUẢNG BÌNH
TRONG SỰ NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA
Demo Version - Select.Pdf SDK
Chuyên ngành: ĐỊA LÝ HỌC

Mã số: 8310501

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÝ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. TRẦN VĂN THẮNG

Huế, Năm 2018
i


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và
kết quả nghiên cứu ghi trong luận văn là trung thực, được các đồng tác giả cho phép
sử dụng và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.

Người cam đoan

Nguyễn Minh Pho

Demo Version - Select.Pdf SDK

ii


LỜI CẢM ƠN
Sau thời gian học tập, nghiên cứu và triển khai thực hiện luận văn, tôi xin bày
tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc tới:
Thầy giáo TS. Trần Văn Thắng đã hết lòng giúp đỡ và tạo mọi điều kiện tốt
nhất cho tôi hoàn thành luận văn này
Các quý thầy, cô giáo khoa Địa lý, Phòng sau Đại học Trường Đại học sư
phạm Huế đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn và giúp đỡ trong suốt quá trình tôi thực
hiện đề tài nghiên cứu khoa học.
Các phòng, ban ngành huyện Lệ Thủy đã luôn quan tâm, động viên và tạo điều

kiện cho tôi trong quá trình nghiên cứu.
Sự giúp đỡ của gia đình, bạn bè đã luôn ủng hộ và tạo điều kiện tốt nhất để tôi
có thể tập trung nghiên cứu và hoàn thành đề tài này.
Đến nay luận văn đã được hoàn thành, tôi xin chân thành cảm ơn và kính chúc
thầy cô, các phòng, ban ngành huyện Lệ Thủy, gia đình, bạn bè sức khỏe, hạnh

Demo Version - Select.Pdf SDK

phúc và thành công trong cuộc sống

Học viên
Nguyễn Minh Pho

iii


MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa .............................................................................................................. i
Lời cam đoan .............................................................................................................. ii
Lời cảm ơn ................................................................................................................ iii
Mục lục ........................................................................................................................1
Bảng chữ viết tắt .........................................................................................................4
Danh mục các bảng ....................................................................................................5
Danh mục các biểu đồ .................................................................................................6
Danh mục các hình ......................................................................................................6
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................7
1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................7
2. Lịch sử nghiên cứu đề tài ........................................................................................8
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu .........................................................................10

3.1. Mục tiêu ..........................................................................................................10
3.2. Nhiệm vụ.........................................................................................................10

Demo Version - Select.Pdf SDK

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .........................................................................11
5. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu ...............................................................11
5.1. Quan điểm nghiên cứu ....................................................................................11
5.1.1. Quan điểm lãnh thổ ..................................................................................11
5.1.2. Quan điểm tổng hợp .................................................................................11
5.1.3. Quan điểm hệ thống .................................................................................12
5.1.4. Quan điểm lịch sử - viễn cảnh ..................................................................12
5.2. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................12
5.2.1. Phương pháp thu thập và xử lý tài liệu.....................................................12
5.2.2. Phương pháp thực địa ...............................................................................13
5.2.3. Phương pháp bản đồ .................................................................................13
5.2.4. Phương pháp phân tích thống kê ..............................................................13
5.2.5. Phương pháp chuyên gia ..........................................................................13
6. Cấu trúc nội dung đề tài ........................................................................................14

1


NỘI DUNG ..............................................................................................................15
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN NGUỒN
NHÂN LỰC TRONG SỰ NGHIỆP CNH - HĐH ................................................15
1.1. Cơ sở lý luận ...................................................................................................15
1.1.1. Một số khái niệm liên quan ......................................................................15
1.1.2. Vai trò của nguồn nhân lực trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa ..18
1.1.3. Các nhân tố chủ yếu ảnh hưởng đến nguồn nhân lực ..............................22

1.1.4. Một số chỉ tiêu đánh giá nguồn nhân lực trong sự nghiệp công nghiệp hóa
- hiện đại hóa ......................................................................................................25
1.2. Cơ sở thực tiễn ................................................................................................30
1.2.1. Kinh nghiệm của một số tỉnh/thành ở Việt Nam đảm bảo nguồn nhân lực
cho sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa ...................................................30
1.2.2. Những bài học quan trọng rút ra qua việc khảo cứu ................................33
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG NGUỒN NHÂN LỰC HUYỆN LỆ THỦY, TỈNH

QUẢNG BÌNH .........................................................................................................35
2.1. Các nhân tố ảnh hưởng đến nguồn nhân lực huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình......35

Version
- Select.Pdf SDK
2.1.1. VịDemo
trí địa lý
...............................................................................................
35
2.1.2. Các nhân tố tự nhiên .................................................................................37
2.1.3. Các nhân tố kinh tế - xã hội ......................................................................39
2.2. Thực trạng nguồn nhân lực huyện Lệ Thủy, Quảng Bình ..............................42
2.2.1. Số lượng nguồn nhân lực .........................................................................42
2.2.2. Cơ cấu nguồn nhân lực .............................................................................46
2.2.3. Chất lượng nguồn nhân lực ......................................................................64
2.3. Đánh giá chung những thuận lợi và khó khăn, những kết quả và hạn chế trong
phát triển nguồn nhân lực huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình ................................67
2.3.1. Những thuận lợi và khó khăn ...................................................................67
2.3.2. Những kết quả và hạn chế ........................................................................68
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP ĐẢM BẢO PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC
HUYỆN LỆ THỦY, TỈNH QUẢNG BÌNH TRONG SỰ NGHIỆP CNH - HĐH .. 74
3.1. Quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và định hướng phát triển .............................74

2


3.1.1. Quan điểm phát triển ................................................................................74
3.1.2. Mục tiêu phát triển ...................................................................................74
3.1.3. Nhiệm vụ ..................................................................................................75
3.1.4. Định hướng phát triển ..............................................................................76
3.2. Giải pháp chủ yếu ...........................................................................................80
3.2.1. Giải pháp nâng cao nhận thức về nguồn nhân lực ...................................80
3.2.2. Giải pháp về đổi mới, phát triển toàn diện giáo dục đào tạo....................81
3.2.3. Giải pháp về thu hút, khai thác và sử dụng nguồn nhân lực ....................81
3.2.4. Giải pháp nâng cao thể lực, chất lượng dân số, cải thiện .........................82
3.2.5. Giải pháp mở rộng hợp tác phát triển nguồn nhân lực .............................83
3.2.6. Giải pháp về chính sách huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển .......84
KẾT LUẬN ..............................................................................................................85
1. Kết quả của luận văn .............................................................................................85
2. Hạn chế của luận văn ............................................................................................86
3. Hướng phát triển của đề tài ...................................................................................86
4. Kiến nghị ...............................................................................................................87

Demo
- Select.Pdf
SDK
MỘT SỐ TÀI
LIỆUVersion
THAM KHẢO
.....................................................................
88
PHỤ LỤC

3


BẢNG CHỮ VIẾT TẮT
Chú thích

Chữ viết tắt
CNH - HĐH

Công nghiệp hóa - hiện đại hóa

CMKT

Chuyên môn kỹ thuật

GTVT

Giao thông vận tải

HTX

Hợp tác xã

HĐKT

Hoạt động kinh tế

KHHGĐ

Kế hoạch hóa gia đình

KHCN

Khoa học công nghệ

KH-KT

Khoa học - kỹ thuật

KT - XH

Kinh tế - xã hội

NNL

Nguồn nhân lực

TP

Thành phố

GDP

Tổng sản phẩm quốc nội

TNHH
UBND

Demo Version - Select.Pdf

TráchSDK
nhiệm hữu hạn
Ủy ban nhân dân

4


DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang
Bảng 1.1. Cơ cấu dân số trẻ và cơ cấu dân số già .................................................... 23
Bảng 2.1. Dân số, tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử và tỷ lệ gia tăng tự nhiên của huyện Lệ Thủy
giai đoạn 2013 - 2016 ................................................................................................ 39
Bảng 2.2. Số lượng các loại trường trên địa bàn huyện Lệ Thủy ............................. 40
Bảng 2.3. Dân số trong độ tuổi lao động phân theo xã, thị trấn năm 2016 ............... 42
Bảng 2.4. Dân số và dân số trong độ tuổi lao động huyện Lệ Thủy giai đoạn 2013 - 2016 .... 45
Bảng 2.5. Biến động dân số huyện Lệ Thủy ............................................................. 45
Bảng 2.6. Lao động đang làm việc trong các ngành kinh tế huyện Lệ Thủy ........... 49
Bảng 2.7. Giá trị sản xuất lâm nghiệp trên địa bàn huyện Lệ Thủy ......................... 52
Bảng 2.8. Lao động đang làm việc trong ngành công nghiệp - xây dựng huyện Lệ Thủy .... 54
Bảng 2.9. Lao động phân theo ngành vận tải huyện Lệ Thủy .................................. 56
Bảng 2.10. Cơ cấu lao động theo thành phần kinh tế huyện Lệ Thủy ...................... 58
Bảng 2.11. Trình độ văn hóa theo cấp học huyện Lệ Thủy ...................................... 65

Demo Version - Select.Pdf SDK

5


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Trang
Biểu đồ 2.1. Phân bố dân cư chia theo thành thị và nông thôn ................................. 46
Biểu đồ 2.2. Nguồn nhân lực huyện Lệ Thủy chia theo giới tính ............................. 47
Biểu đồ 2.3. Dân số chia theo nhóm tuổi huyện Lệ Thủy......................................... 48
Biểu đồ 2.4. Cơ cấu lao động huyện Lệ Thủy theo nhóm ngành kinh tế.................. 50
Biểu đồ 2.5. Sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy sản huyện Lệ Thủy ................ 53

DANH MỤC CÁC HÌNH
Trang

Demo Version - Select.Pdf SDK
Hình 2.1. Lược đồ hành chính huyện Lệ Thủy ......................................................... 36
Hình 2.2. Lược đồ dân số trong độ tuổi lao động phân theo xã, thị trấn .................. 44

6


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Từ trước cho đến nay nguồn nhân lực luôn được coi là nhân tố quyết định nhất
đối với sự phát triển của mỗi quốc gia trên thế giới. Trình độ phát triển của nguồn
nhân lực là một thước đo chủ yếu sự phát triển của các nước. Vì vậy, các nước trên
thế giới đều rất coi trọng phát triển nguồn nhân lực. Trong thế kỷ XX, đã có những
quốc gia nghèo tài nguyên thiên nhiên, nhưng do phát huy tốt nguồn nhân lực nên
đã đạt được thành tựu phát triển kinh tế - xã hội, hoàn thành công nghiệp hoá và
hiện đại hoá chỉ trong vài ba thập kỷ.
Ở nước ta, trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, nguồn
nhân lực là nhân tố trung tâm, có vai trò quyết định đối với sự tăng trưởng và phát
triển kinh tế. Nguồn nhân lực vừa là nguồn lực to lớn, vừa là động lực tăng năng

suất lao động, nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm và của toàn bộ nền kinh
tế, lại vừa là yếu tố quyết định tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững. Chỉ có
nguồn nhân lực mới có khả năng tiếp thu và áp dụng tiến độ khoa học - kỹ thuật,
công nghệ mới, công nghệ cao, sử dụng hiệu quả các nguồn lực vật chất khác trong

Demo
- Select.Pdf
SDK
xã hội, trở thành
lực Version
lượng xung
kích đi đầu trong
sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện
đại hóa (CNH - HĐH) và hội nhập. Phát triển, phân bổ hợp lý và sử dụng hiệu quả
nguồn nhân lực trong phát triển nền kinh tế là một trong những giải pháp đột phá
nhằm thực hiện thắng lợi chiến lược phát triển cả ở cấp cơ sở, địa phương và cấp
quốc gia, góp phần thực hiện chiến lược công nghiệp hóa - hiện đại hóa và tạo ra sự
tăng trưởng bền vững của Việt Nam trong thế kỷ XXI.
Là một huyện nằm ở phía Nam của tỉnh Quảng Bình, Lệ Thủy có vai trò quan
trọng trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế hiện nay. Với cơ cấu dân số
trẻ, lại có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế toàn diện, nhưng Lệ Thủy vẫn là một
trong những huyện nghèo của tỉnh. Mặt bằng văn hóa và trình độ dân trí còn thấp,
phân bố dân cư, nguồn nhân lực chưa phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội
và quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa. Khả năng áp dụng tiến bộ khoa học kỹ
thuật vào sản xuất còn nhiều hạn chế, tỷ lệ lao động qua đào tạo mới chỉ đạt 21%,
sản xuất hàng hóa chưa phát triển, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn. Do vậy,

7

việc lựa chọn đề tài “Thực trạng và giải pháp phát triển nguồn nhân lực huyện Lệ
Thủy, tỉnh Quảng Bình trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa” để nghiên
cứu mang ý nghĩa cao cả về mặt lý luận và thực tiễn.
2. Lịch sử nghiên cứu đề tài
Trong công cuộc đổi mới đất nước hiện nay, việc phát triển nguồn nhân lực
trong thời kỳ đẩy mạnh sự nghiệp CNH - HĐH có ý nghĩa vô cùng to lớn. Vì thế,
vấn đề này đã và đang nhận được sự quan tâm của nhiều nhà khoa học với nhiều
góc độ và khía cạnh khác nhau. Trong đó có nhiều công trình, sách báo và bài viết
tiêu biểu như:
- Bùi Quang Bình (2005), “Sử dụng nguồn nhân lực nông thôn Việt Nam Thực trạng và giải pháp”, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng. Bài báo nêu
lên một vài đánh giá chung về tình hình sử dụng nguồn nhân lực nông thôn ở Việt
Nam dưới góc độ xem xét cung cầu trên thị trường lao động ở khu vực này. Trên cơ
sở đó đề xuất một số giải pháp góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của
nông thôn Việt Nam.
- Mai Quốc Chánh (1999), Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu

Demo
Select.Pdf
SDKChính trị Quốc gia, Hà Nội. Tác
cầu công nghiệp
hóa,Version
hiện đại -hóa
đất nước, NXB
giả đã đề cập đến đặc điểm, vai trò của nguồn lực con người, khảo sát thực trạng và
đề xuất các giải pháp phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công
nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.
- GS.VS. Phạm Minh Hạc (2001), Nghiên cứu con người và nguồn nhân lực
đi vào công nghiệp hóa, hiện đại hóa, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Trong cuốn
sách này tác giả đã trình bày khái quát quá trình lịch sử hình thành và phát triển của
ngành khoa học xã hội nghiên cứu con người trên thế giới và Việt Nam, đồng thời

đề xuất và kiến nghị về chiến lược và chính sách nhằm phát triển con người và
nguồn lực con người nước ta hiện nay.
- PGS.TS Phi Đình Hổ (2008), Kinh tế học bền vững, NXB Phương Đông. Ở
đây tác giả viết về nông nghiệp nông thôn theo cách tiếp cận dựa trên nền tảng của
lý thuyết và mô hình phát triển với các thước đo toàn diện, đa chiều.

8


- TS Phạm Công Nhất (2007), Phát huy nhân tố con người trong quá trình
phát triển lực lượng sản xuất ở Việt Nam hiện nay, NXB Chính trị Quốc gia, Hà
Nội. Tác giả đã khái quát quá trình xây dựng và phát triển nguồn nhân lực ở Việt
Nam sau 20 năm đổi mới từ đó rút ra những thành tựu, hạn chế và những vấn đề
đặt ra.
- Đỗ Đức Quân (2010), Một số giải pháp nhằm phát triển bền vững nông thôn
vùng đồng bằng Bắc Bộ trong quá trình xây dựng, phát triển các khu công nghiệp Qua khảo sát các tỉnh Vĩnh Phúc, Hải Dương, Ninh Bình, NXB Chính trị Quốc gia,
Hà Nội. Tác giả đã giới thiệu các vấn đề lý luận về phát triển bền vững nông thôn
trong quá trình xây dựng các khu công nghiệp. Trình bày thực trạng, phương hướng
và một số giải pháp nhằm phát triển bền vững nông thôn đồng bằng Bắc Bộ trong
quá trình xây dựng phát triển các khu công nghiệp.
- Nguyễn Thị Thơm, Phí Thị Hằng (đồng chủ biên) (2009), Giải quyết việc
làm cho lao động nông nghiệp trong quá trình đô thị hóa, NXB Chính trị Quốc gia,
Hà Nội. Người viết giới thiệu một số vấn đề lý luận và kinh nghiệm giải quyết việc
làm cho người lao động nông nghiệp trong quá trình đô thị hóa. Thực trạng và

Demo
Version
- Select.Pdf
SDK
phương hướng

giải quyết
việc làm
cho người lao
động nông nghiệp trong quá trình
đô thị hóa ở tỉnh Hải Dương đến năm 2010 và những năm tiếp theo.
- Vũ Bá Thể (2005), Phát huy nguồn lực con người để công nghiệp hóa, hiện
đại hóa nông nghiệp và nông thôn ở Việt Nam con đường và bước đi, NXB Lao
động xã hội, Hà Nội. Ở đây tác giả đã đề cập đến vấn đề làm gì để có nguồn nhân
lực thực hiện thắng lợi những mục tiêu mà Đảng và Nhân dân đã đặt ra, thực trạng
nguồn nhân lực hiện tại của nước ta. Từ đó, cần có những định hướng và giải pháp
để phát triển nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu cấp bách của đất nước.
- Vũ Quốc Tuấn (2011), Tham luận tại hội thảo “Đào tạo nguồn nhân lực
những thuận lợi và trở ngại”, Hội Khoa học Phát triển nguồn nhân lực - nhân tài
Việt Nam. Bài tham luận này đề cập đến vấn đề đào tạo nghề cho lao động nông
thôn, phát triển các ngành nghề thủ công nghiệp nhằm nâng cao chất lượng và sức
cạnh tranh của sản phẩm hàng hóa và dịch vụ nông thôn, đem lại thu nhập cho
người lao động cũng như sự ổn định và phát triển của nông thôn.

9


Như vậy, từ trước đến nay đã có khá nhiều công trình khoa học của các nhà
nghiên cứu về nguồn nhân lực dưới nhiều góc độ khác nhau. Trong đó có cả các
công trình khoa học đăng tải trên các báo, tạp chí nghiên cứu vấn đề nguồn nhân
lực, phát triển nguồn nhân lực cho sự nghiệp CNH - HĐH đất nước với những kết
quả đáng trân trọng. Tuy nhiên, ở địa bàn cụ thể huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình,
việc nghiên cứu thực trạng phát triển nguồn nhân lực nhằm đưa ra những giải pháp
phù hợp đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong sự nghiệp CNH – HĐH
cần được tiếp tục nghiên cứu làm rõ. Nhưng dẫu sao, các công trình nêu trên đều có
giá trị tham khảo tốt, nên tác giả luận văn sẽ kế thừa và phát triển có chọn lọc tư

tưởng về phát triển nguồn nhân lực. Hiểu rõ thêm một số vấn đề lý luận, thực tiễn
phát triển nguồn nhân lực như: khái niệm, vai trò của nguồn nhân lực, đánh giá thực
trạng nguồn nhân lực của Việt Nam trong phạm vi cả nước và một số địa phương,
nguyên nhân, phương hướng, các giải pháp khả thi về phát triển nguồn nhân lực
chất lượng cao.
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục tiêu

Version
- Select.Pdf
Trên cơDemo
sở nghiên
cứu lý luận
và tổng kếtSDK
thực tiễn, luận văn làm rõ thực trạng
và đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm góp phần phát triển nguồn nhân lực
huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa.
3.2. Nhiệm vụ
- Hệ thống hóa và làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về nguồn nhân
lực, qua đó vận dụng cụ thể vào địa bàn nghiên cứu.
- Làm rõ các đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến phát triển
nguồn nhân lực của huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.
- Đánh giá thực trạng nhằm rút ra những kết quả đạt được trong việc phát triển
nguồn nhân lực huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình, đồng thời chỉ ra những hạn chế
và nguyên nhân của tình trạng đó.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực của huyện Lệ
Thủy, tỉnh Quảng Bình trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa.

10

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng và đề xuất một
số giải pháp phát triển nguồn nhân lực của huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình trên
các khía cạnh về số lượng, cơ cấu, chất lượng nguồn nhân lực (thể lực, trình độ học
vấn, trình độ chuyên môn kỹ thuật,…).
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Về lãnh thổ: Luận văn nghiên cứu trên địa bàn huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng
Bình. Ngoài ra, luận văn cũng quan tâm nghiên cứu ở một số địa phương khác để
rút ra bài học kinh nghiệm.
+ Về thời gian: Các nguồn tư liệu, số liệu được sử dụng trong nghiên cứu tập
trung vào thời gian từ năm 2010 đến năm 2017 và định hướng đến năm 2020, tầm
nhìn đến năm 2030.
5. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu
5.1. Quan điểm nghiên cứu
5.1.1. Quan điểm lãnh thổ
Mọi sự vật, hiện tượng đều tồn tại trong một không gian nhất định. Chính vì

Demo
Version
- Select.Pdf
SDK
vậy, đối tượng
nghiên
cứu không
những gắn với
lãnh thổ của huyện Lệ Thủy mà
còn đặt nó trong không gian của tỉnh Quảng Bình, vùng Bắc Trung Bộ và các vùng
khác trong nước. Nghiên cứu nguồn nhân lực huyện Lệ Thủy cần tìm ra những nét
độc đáo, đặc trưng riêng biệt để có những giải pháp bồi dưỡng, phát triển và sử

dụng hiệu quả nguồn nhân lực trong sự nghiệp CNH - HĐH.
5.1.2. Quan điểm tổng hợp
Đây là quan điểm quan trọng trong nghiên cứu địa lý, tính tổng hợp được xem
là một trong những tiêu chuẩn hàng đầu để đánh giá giá trị khoa học của các
công trình nghiên cứu. Trong nghiên cứu địa lý, tính tổng hợp được hiểu đó là việc
nghiên cứu, phân tích đồng bộ và toàn diện các yếu tố, các hợp phần của các lãnh thổ,
qua đó phát hiện và xác định những đặc điểm đặc thù của chúng.
Vận dụng quan điểm tổng hợp, luận văn chú trọng phân tích đồng bộ các yếu
tố tự nhiên, kinh tế - xã hội trong mối quan hệ lẫn nhau, ảnh hưởng đến phát triển

11


nguồn nhân lực của huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình trong sự nghiệp công nghiệp
hóa - hiện đại hóa.
5.1.3. Quan điểm hệ thống
Trong bất cứu hệ thống địa lý nào, nhất là hệ thống kinh tế - xã hội, mỗi sự vật
hay hiện tượng địa lý là một yếu tố của hệ thống, chúng luôn tồn tại và phát triển
trong mối quan hệ mật thiết với nhau trong hệ thống mà còn quan hệ cả với bên
ngoài hệ thống (điều kiện tự nhiên, thị trường,…). Do đó, bất cứ một thành tố nào
của hệ thống nói trên thay đổi đều ảnh hưởng đến các thành tố còn lại và làm thay
đổi cả hệ thống.
Chính vì vậy, trong quá trình nghiên cứu luận văn cần quán triệt quan điểm hệ
thống để tìm hiểu các mối quan hệ và các tác động giữa các yếu tố trong hệ thống
và giữa các hệ thống với nhau, qua đó góp phần đánh giá chính xác các vấn đề
nghiên cứu, chẳng hạn như: các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển nguồn nhân lực
của huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.
5.1.4. Quan điểm lịch sử - viễn cảnh
Mọi sự vật, hiện tượng địa lý dù lớn hay nhỏ đều có quá trình phát sinh, phát

Demo
Version
- Select.Pdf
SDK
triển riêng của
nó. Sự
phát triển
của nguồn nhân
lực luôn luôn có sự thay đổi qua
các thời kỳ. Vận dụng quan điểm này vào nghiên cứu luận văn để thấy được quá
trình hình thành và phát triển của nguồn nhân lực trong quá khứ, hiện tại cũng như
trong tương lai, qua đó đề xuất những giải pháp nhằm đào tạo và phát triển nguồn
nhân lực đủ về số lượng và cao về chất lượng ở huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình
trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
5.2.1. Phương pháp thu thập và xử lý tài liệu
Vấn phát triển nguồn nhân lực huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình trong sự
nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa là một vấn đề lớn, phức tạp. Vì vậy, việc thu
thập tài liệu thông qua 2 nguồn:
- Nguồn dữ liệu thứ cấp được thu thập thông qua từ các báo cáo hàng năm và
các kết quả nghiên cứu của các phòng, ban của huyện cũng như của tỉnh Quảng

12


Bình. Ngoài ra, đề tài còn sử dụng các báo cáo tổng kết, các thông tin từ Tổng cục
Thống kê,…
- Nguồn dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua việc điều tra, khảo sát thực
địa và phỏng vấn cán bộ huyện Lệ Thủy (lãnh đạo huyện, cán bộ quản lý nhân lực
và các ban ngành liên quan). Những số liệu sơ cấp được thu thập, sau đó tính toán

thành các bảng biểu để dễ so sánh, nhận xét và phân tích.
5.2.2. Phương pháp thực địa
Đây là phương pháp truyền thống của khoa học Địa lý, thông qua đó sẽ
kiểm tra được độ tin cậy của lượng thông tin thu được. Phương pháp này giúp
người nghiên cứu tiếp cận vấn đề một cách chủ động. Để hoàn thành luận văn, tác
giả đã tiến hành khảo sát thực địa tại hầu hết các địa phương trên địa bàn huyện Lệ
Thủy. Nội dung các hoạt động thực địa được thực hiện bao gồm: quan sát, điều tra,
ghi chép, mô tả, chụp ảnh, ghi hình, gặp gỡ trao đổi với lãnh đạo các phòng, ban
ngành, các chuyên gia, cán bộ quản lí của huyện về các vấn đề liên quan. Trên cơ sở
đó, tác giả thu thập và xử lí thông tin về quan điểm, chủ trương, chính sách liên
quan đến phát triển nguồn nhân lực huyện trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện
đại hóa.

Demo Version - Select.Pdf SDK

5.2.3. Phương pháp bản đồ
Sử dụng phần mềm MapInfo để thành lập cơ sở dữ liệu địa lý và xây dựng các
bản đồ chuyên đề như: Bản đồ hành chính, Bản đồ dân số trong độ tuổi lao động
huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.
5.2.4. Phương pháp phân tích thống kê
Tác giả dùng phương pháp này thông qua các bảng số liệu để phân tích
các dãy số biến động theo thời gian và không gian, các loại biểu đồ, đồ thị…nhằm
nêu lên một cách tổng hợp về nguồn nhân lực ở địa bàn nghiên cứu. Trên cơ sở các
số liệu, tài liệu thu thập được tác giả tính toán các chỉ tiêu cần thiết, so sánh và rút
ra những kết luận đáp ứng mục đích nghiên cứu.
5.2.5. Phương pháp chuyên gia
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tác giả tiến hành gặp gỡ, trao đổi ý kiến với
các nhà khoa học trong các lĩnh vực địa lí học, kinh tế học, lãnh đạo các phòng,

13

ban ngành của huyện Lệ Thủy, các chuyên gia của Sở Nội vụ, Sở Kế hoạch và Đầu
tư tỉnh Quảng Bình. Từ đó có thể đánh giá, so sánh và hiểu biết thêm về hiện trạng
nguồn nhân lực trên địa bàn nghiên cứu, qua đó đề xuất các giải pháp thích hợp,
hiệu quả hơn.
6. Cấu trúc nội dung đề tài
Nội dung đề tài được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển nguồn nhân lực trong sự
nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa.
Chương 2: Thực trạng nguồn nhân lực huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình
Chương 3: Giải pháp đảm bảo nguồn nhân lực huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng
Bình trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa.

Demo Version - Select.Pdf SDK

14