MỘT SỐ YÊU CẦU KHI XÂY DỰNG CÂU HỎI
KIỂM TRA TRẮC NGHIỆM MÔN HỌC CHÍNH TRỊ
LÊ ĐỨC THỌ
GV MÔN HỌC CHÍNH TRỊ - KHOA CƠ BẢN
Môn Chính trị là môn học bắt
chấm điểm sẽ như nhau, không phụ
buộc trong chương trình dạy nghề trình
thuộc vào việc ai chấm bài đó. Ưu điểm
độ trung cấp, trình độ cao đẳng và là
của phương pháp này là có thể đạt độ tin
một trong những môn học tham gia vào
cậy cao và có điều kiện để kiểm tra kiến
thi tốt nghiệp. Môn Chính trị là một
thức một cách toàn diện vì có thể hỏi
trong những nội dung quan trọng của
được nhiều câu hỏi; độ khó và độ giá trị
đào tạo nghề nhằm thực hiện mục tiêu
của câu hỏi dễ kiểm tra hơn; sau khi làm
giáo dục toàn diện người lao động.
bài người học có thể tự đánh giá được
Hiện nay có rất nhiều phương
kết quả bài làm của mình. Tuy nhiên,
pháp kiểm tra, đánh giá đã được sử dụng
hạn chế ở chỗ, khó đo lường, đánh giá
trong quá trình dạy học môn học Chính
được hết khả năng của người học; việc
trị như kiểm tra, đánh giá bằng hình
soạn câu hỏi thường khó, phải chuẩn bị
thức thi viết, thi vấn đáp, kiểm tra thông
công phu, mất nhiều thời gian ...
qua các hình thức đề tài, đề án … Mỗi
Việc xây dựng câu hỏi kiểm tra
phương pháp đều có những ưu và nhược
đóng vai trò cực kỳ quan trọng, bời vì
điểm nhất định của nó. Vì vậy, việc lựa
trong một thời gian ngắn với một khối
chọn phương pháp kiểm tra, đánh giá
lượng kiến thức khá lớn và mang tính
phù hợp sẽ góp phần đáng kể nhằm
trừu tượng, khái quát cao, thì đòi hỏi
nâng cao hiệu quả của việc dạy và học
người giáo viên phải biết lựa chọn
môn Chính trị ở Trường Cao đẳng Nghề
những vấn đề nào là cần thiết để đưa
Đà Nẵng nói riêng và các trường dạy
vào kiểm tra, đánh giá. Việc xây dựng
nghề nói chung.
câu hỏi kiểm tra phải căn cứ vào nội
Câu hỏi trắc nghiệm được coi là
dung, chương trình của môn học Chính
khách quan vì hệ thống cho điểm là
trị do Bộ Lao động - Thương binh và Xã
khách quan, chính vì vậy mà kết quả
hội ban hành (Ban hành kèm theo Quyết
định số: 03 /2008 /QĐ-BLĐTBXH
ngắn gọn, rõ ràng, gắn liền với yêu cầu
ngày 18 tháng 02 năm 2008 của Bộ
về nhận thức của sinh viên, câu hỏi
trưởng Bộ Lao động - Thương binh và
không quá khó đối với các trình độ đào
Xã hội); căn cứ vào trình độ chuẩn kiến
tạo, nghĩa là phải đảm bảo tính vừa sức.
thức của môn học; căn cứ vào các văn
bản quy định mục đích, tính chất của kỳ
Khi xây dựng câu hỏi kiểm tra
cần tuân thủ các bước cơ bản sau đây:
thi hoặc kiểm tra; đồng thời cần căn cứ
vào những tài liệu hướng dẫn kỹ thuật
- Xác định mục đích, tính chất
của việc kiểm tra
soạn câu hỏi và đề thi, kiểm tra.
- Xây dựng kế hoạch cho nội
Mối câu hỏi đưa ra phải đúng,
dung cần kiểm tra
chính xác về nội dung kiến thức, kỹ
- Soạn thảo các câu hỏi
năng và hợp lý trong việc trình bày, sắp
- Thiết kế đáp án chi tiết để chấm
xếp, thể hiện đúng mức độ của các kiến
bài
thức, kỹ năng, thái độ mà trình độ chuẩn
quy định. Nội dung các câu hỏi cần
- Tổng kết, đánh giá chất lượng
của câu hỏi rút ra ưu và nhược điểm
Có thể biểu diễn quá trình này bằng sơ đồ sau:
Bắt đầu
Xây dựng ngân
hàng câu hỏi, bộ đề
Tổ chức kiểm tra
đánh giá người học
Hoàn thiện câu
hỏi, bộ đề
Thu thập số liệu
thống kê
Không đạt
Cần
sửa
Đánh giá chất lượng
câu hỏi và bộ đề
Loại
bỏ
Kết thúc
Trong đó:
Quan sơ đồ trên ta thấy quá trình
: Dựa vào mục tiêu đào tạo, yêu cầu
xây dựng và triển khai đánh giá bằng
của học phần để hình thành ý tưởng về tính
trắc nghiệm khách quan cần có thời gian
cấp thiết và quyết tâm phải sử dụng trắc
chuẩn bị và thực hiện từ nhiều phía. Các
nghiệm khách quan trong đánh giá.
phòng ban liên quan cần chuẩn bị đầy
: Căn cứ vào nội dung học phần, cá
đủ cơ sở vật chất phục vụ cho việc kiểm
nhân hoặc nhóm xây dựng ngân hàng câu hỏi
tra, đánh giá. Khoa chuyên môn, nhất là
và bộ đề thi, kiểm tra theo các cấp độ nhận
các giáo viên trực tiếp giảng dạy cần
thức.
phải thống nhất nội dung cần kiểm tra,
: Tiến hành kiểm tra, thi với số lượng
đủ lớn.
: Căn cứ vào bài làm của người học,
thu thập số liệu cho từng câu hỏi từng đề thi.
đánh giá, phổ biến đến sinh viên các
lớp. Sinh viên phải thực sự học tập theo
những nội dung giáo viên đã cho, tránh
học qua loa, hời hợt.
: Sử dụng máy tính và các phần mềm
Tóm lại, quy trình xây dựng câu
như Excel ... Để phân tích đánh giá chất
hỏi trắc nghiệm kiến thức môn học
lượng từng câu hỏi, từng đề thi theo các tiêu
Chính trị gồm các bước cụ thể có quan
chuẩn như độ khó, độ phân biệt, độ tin cậy….
hệ chặt chẽ với nhau được tiến hành
: Loại bỏ những câu không đạt yêu
theo một trình tự khoa học. Từ quy trình
này, 500 câu hỏi trắc nghiệm môn học
cầu.
: Đối với những câu, đề đạt yêu cầu,
tiến hành hoàn thiện để trở về bước tiếp
tục kiểm tra, đánh giá.
Chính trị đã được xây dựng xong và
đang tiếp tục được chỉnh sửa, bổ sung
cho phù hợp.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Nguyễn Phụng Hoàng, Võ Ngọc Lan (1997), Phương pháp trắc nghiệm trong
kiểm tra, đánh giá thành quả học tập, Nxb Giáo dục.
[2]. Trần Bá Hoành (1997), Đánh giá trong giáo dục, Nxb Giáo dục.
[3]. Trần Thị Tuyết Oanh (2007), Đánh giá và đo lường kết quả học tập, Nxb Đại
học Sư phạm Hà Nội.