1. 1. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu PHÒNG GIÁO DỤC VÀ
ĐÀO TẠO THẠCH THẤT TRƯỜNG MẦM NON BÌNH YÊN A _____________
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên đề tài: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC CHO TRẺ 24 – 36 THÁNG Ở TRƯỜNG MẦM
NON Họ tên tác giả: NGUYỄN THỊ CHÂU Chức vụ: Giáo viên Đơn vị : Trường
Mầm non Bình Yên A Huyện Thạch Thất TP Hà Nội Năm học: 2014 – 2015 “Vì
một thế giới trẻ thơ” 1
2. 2. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu “Vì một thế giới trẻ thơ” 2
3. 3. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu “Vì một thế giới trẻ thơ” 3
SƠ YẾU LÝ LỊCH Họ và tên: Nguyễn Thị Châu Sinh ngày: 19 tháng 12 năm 1989
Chức vụ: Giáo viên Năm vào nghành: 2010 Trình độ chuyên môn: Trung cấp sư
phạm Mầm non Hệ đào tạo: Chính quy Khen thưởng: Không Kỷ luật: Không
4. 4. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu MỤC LỤC Trang “Vì một thế
giới trẻ thơ” 4
5. 5. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu “Vì một thế giới trẻ thơ” 5
DANH MỤC VIẾT TẮT
6. 6. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo duc âm nhạc cho trẻ 24 – 36 tháng ở
trường mầm non. I/ CƠ SỞ LÝ LUẬN Giáo dục Mầm non là giai đoạn đầu tiên
của việc phát triển và hình thành nhân cách con người. Đặt nền móng cho sự
phát triển của trẻ và chuẩn bị tâm thế hành trang cho trẻ bước vào trường Tiểu
học. Có thể nói rằng sự phát triển trí tuệ nhân cách của trẻ nói chung và kết quả
học tập của trẻ ở giai đoạn đầu phụ thuộc rất lớn vào tính tích cực của trẻ ở
trường Mầm non. Bởi vậy Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã dạy: “Vì lợi ích mười
năm phải trồng cây “Vì lợi ích trăm năm phải trồng người” Trước những yêu cầu
của một xã hội mới đòi hỏi con người cần có sự phát triển toàn diện như: “ Đức –
Trí – Thể Mỹ”. Muốn đạt được điều đó, con người ngay từ khi sinh ra phải được
sống trong môi trường giáo dục tốt. Bởi vậy là một cô giáo Mầm non tôi luôn ý
thức được rằng mình phải có những sáng kiến trong quá trình dạy trẻ, có như
vậy mới đáp ứng được yêu cầu của ngành học trong thời kỳ đổi mới nhất là trong
giai đoạn hiện nay. Tôi đã chọn môn dạy trẻ “Giáo dục âm nhạc” làm đề tài viết
sáng kiến kinh nghiệm. II/ CƠ SỞ THỰC TIỄN Âm nhạc thực sự gần gũi với trẻ
thơ, âm nhạc là món ăn tinh thần không thể thiếu được, nó vừa là một nội dung
giáo dục, vừa là phương tiện góp phần giáo dục toàn diện nhân cách của trẻ. Đối
với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui
tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi “Vì
một thế giới trẻ thơ” 6
7. 7. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ.
Như chúng ta đã biết, âm nhạc tác động vào con người ngay từ khi còn nằm
trong bụng mẹ, nằm trong nôi, khi được nghe tiếng ru à ơi của mẹ. Thông qua
âm nhạc trẻ sẽ linh hoạt, mạnh dạn, tự tin, thông minh hơn. Âm nhạc còn giúp trẻ
phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc cho trẻ. Trong chương trình
giáo dục mầm non, bộ môn giáo dục âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật hết sức
gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để
trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện thiết thực cho các hoạt động
giáo dục. Có thể coi âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời với công tác
chăm sóc, giáo dục trẻ. Âm nhạc và vận động sáng tạo khi được giáo viên Mầm
non sử dụng một cách có mục đích, phù hợp sáng tạo sẽ hỗ trợ trẻ thu nhận kinh
nghiệm tích cực và tạo cảm giác hưng phấn, vui tươi. Giáo viên có thể chơi đàn
guitar, organ hay bật nhạc không lời êm dịu làm nhạc nền trong khi đang diễn ra
các hoạt động khác cuả trẻ ( giờ ăn, chơi ở các góc chơi, chơi ngoài trời, giờ tạo
hình...). Ca hát và nghe nhạc giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi trong khi hoạt
động. Trẻ thích hát theo lời bài hát, hay đung đưa người theo tiếng nhạc có giai
điệu êm dịu, vui tươi, nhộn nhịp. Ngoài ra, giáo viên Mầm non sử dụng âm nhạc
để ổn định lớp, nhóm, vào bài, chuyển tiếp các phần trong giờ học hoặc chuyển
từ hoạt động này sang hoạt động khác để tạo sự hứng thú, thư giãn, gây sự chú
ý cho trẻ. Ý thức rõ vai trò của giáo dục âm nhạc cho nên hoạt động học “Giáo
dục âm nhạc” đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường lớp
Mầm non và hơn nữa.Cùng với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, trong những
năm qua, bản thân tôi đã và đang cố gắng đi sâu tìm những biện pháp thích hợp
nhằm nâng cao chất lượng dạy và học cho hoạt động làm quen giáo dục âm
nhạc. Giáo dục âm nhạc không chỉ dừng lại ở việc cô dạy trẻ hát và hát cho trẻ
nghe, mà phải tổ chức hát, múa dưới nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ
dùng, đồ chơi âm nhạc. Bên cạnh đó, giáo dục âm nhạc luôn được thực hiện phù
hợp với chế độ sinh hoạt cả “Vì một thế giới trẻ thơ” 7
8. 8. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu ngày ở trường của trẻ có ý
nghĩa lớn như: Giáo dục âm nhạc được tích hợp trong văn học, hoạt động tạo
hình, hoạt động với đồ vật, thể dục buổi sáng...Nhờ đó mà cuộc sống của trẻ
thêm vui vẻ, hồn nhiên. Là một cô giáo Mầm non trực tiếp dạy trẻ 2436 tháng tôi
luôn có những suy nghĩ trăn trở làm sao để dạy các con học bộ môn âm nhạc
được tốt nhất.Vì tất cả những lý do này, tôi đã không ngừng suy nghĩ và sáng
tạo, để tìm ra những cách thức giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tốt nhất
cho trẻ. Chính vì tầm quan trọng của lứa tuổi mầm non nên tôi đã chọn đề tài:
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 2436 tháng ở
trường Mầm non”, nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ đối với
chương trình đổi mới hiện nay. III/ THỜI GIAN VÀ PHẠM VI THỰC HIỆN Thời
gian thực hiện từ tháng 92014 đến tháng 5 2015 được áp dụng tại lớp 2436
tháng trường mầm non Bình Yên A Thạch ThấtHà Nội. IV/ QUÁ TRÌNH THỰC
HIỆN Tình hình khi chưa thực hiện. 1. Thuận lợi: a) Đối với giáo viên : Bản thân
tôi được đi dự các lớp bồi dưỡng chuyên môn do Phòng giáo dục tổ chức.
Được nhà trường cho tôi đi dự bồi dưỡng kiến tập thường xuyên. Giáo viên yêu
thích, say mê âm nhạc, có kỹ năng tổ chức các hoạt động âm nhạc, chủ động
xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình ngay từ đầu năm học. b) Đối với trẻ:
Số cháu ra lớp ngay từ đầu năm đông 30/30 cháu. “Vì một thế giới trẻ thơ” 8
9. 9. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Trẻ ngoan, đi học đều. c)
Đối với phụ huynh học sinh: Một số phu huynh đã nhận thức được việc học tập
của con em mình nên đã ủng hộ kinh phí, nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ
chơi. d) Cơ sở vật chất: Là trường đạt chuẩn nên cơ sở vật chất đầy đủ, phòng
học thoáng mát, trường lớp khang trang , sạch sẽ. Lớp được chọn là lớp điểm,
có góc âm nhạc phù hợp, sáng tạo. Có đủ diện tích cho trẻ hoạt động. 2. Khó
khăn: a. Đối với giáo viên: Có ít kinh nghiệm trong giảng dạy. Khi tổ chức các
hoạt động còn chưa linh hoạt. Chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ diễn ra
thường xuyên, liên tục, để bám sát vào các hoạt động trên thì giáo viên có ít thời
gian làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo. b. Đối với trẻ: Đa số trẻ chưa học qua chương
trình 1824 tháng nên khả năng nhận thức còn hạn chế . Khả năng phát âm của
trẻ còn chưa rõ ràng nên việc thể hiện bài hát chưa cao. Vì các cháu bắt đầu đi
học nên còn nhút nhát, khóc nhiều, chưa mạnh dạn hát và biểu diễn trước đám
đông nên việc giúp trẻ tự tin và mạnh dạn hơn cần có biện pháp và có thời gian.
c. Đối với phụ huynh học sinh: “Vì một thế giới trẻ thơ” 9
10. 10. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Một số phụ huynh còn
chưa hiểu được tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc trong đời sống của trẻ.
Phụ huynh đa phần làm nông nghiệp nên chưa dành nhiều thời gian quan tâm
nhiều đến việc học của con nên sự phối kết hợp trong vấn đề giáo dục âm nhạc
còn hạn chế. d. Cơ sở vật chất : Đồ dùng sáng tạo còn hạn chế, chưa thu hút
được sự chú ý của trẻ. * Số liệu điều tra trước khi thực hiện. Tổng số cháu đến
lớp ngay từ đầu năm học là 30/30 cháu = 100% kế hoạch. 100% các cháu chưa
học qua lớp 1824 tháng. Khảo sát thực tế: Nội dung khảo sát Tốt Khá Trung
bình Yếu số trẻ % số trẻ % số trẻ % số trẻ % Số trẻ hứng thú học Số trẻ hát rõ
lời, đúng giai điệu của bài hát Khả năng vận động theo nhạc Trẻ hưởng ứng
theo cô 3 12 4 16 9 36 9 36 2 8 4 16 10 40 9 36 2 8 5 20 8 32 10 40 3 12 6 24 8
32 8 32 V/ NHỮNG BIỆN PHÁP KHI THỰC HIỆN 1. Nắm được đặc điểm tâm
sinh lý của trẻ. 2. Tạo môi trường học tập để kích thích trẻ tham gia hoạt động
âm nhạc. “Vì một thế giới trẻ thơ” 10
11. 11. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu 3. Sử dụng các loại nhạc
cụ âm nhạc và trang phục gây hứng thú cho trẻ. 4. Giáo dục âm nhạc cho trẻ mọi
lúc mọi nơi. 5. Giáo dục âm nhạc cho trẻ trên hoạt động chung ( tiết học). 6. Tổ
chức tốt một số trò chơi phục vụ âm nhạc. 7. Ứng dụng công nghệ thông tin. 8.
Phối kết hợp với phụ huynh. VI/ GIẢI PHÁP TỪNG PHẦN 1. Nắm được đặc điểm
tâm sinh lý của trẻ. Ở lứa tuổi 2436 tháng vốn từ của trẻ đang phát triển, khả
năng phát âm của trẻ chưa cao, trẻ chỉ thuộc những bài hát ngắn lời, câu từ dễ.
Khả năng chú ý, ghi nhớ chưa cao, trẻ chỉ có thể tập trung tối đa 15 đến 20 phút,
trẻ thường dễ chịu ảnh hưởng tác động từ bên ngoài, (ngồi không ngay ngắn
trong khi học, mất trật tự, không kiềm chế các hoạt động cá nhân). Trong khi đó
việc trẻ tập trung, ghi nhớ có chủ đích và hứng thú trong giờ hoạt động chung là
rất quan trọng. Vì vậy tôi nhận thấy rằng nếu không thay đổi, làm mới các biện
pháp và hình thức dạy học khác nhau, trẻ sẽ không hứng thú trong giờ học và sẽ
không đạt hiệu quả cao trong giờ dạy. Từ đó nghiên cứu các tài liệu, suy nghĩ
thay đổi các hình thức vào bài sao cho sinh động, hấp dẫn bằng những bài hát
ngắn, dễ thuộc, câu nói nhẹ nhàng, nét mặt vui tươi, sử dụng các trò chơi tạo
tình huống bất ngờ để thu hút sự chú ý của trẻ vào giờ học, và tiết học xuyên
suốt theo một chủ đề. Ví dụ: Với bài hát: “ Bé ngoan” Miệng em nói bi bô Biết
chào ông chào bà Biết chào cha chào mẹ Em đến trường chào cô Hay như bài: “
Búp bê” “Vì một thế giới trẻ thơ” 11
12. 12. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Em búp bê Rất đáng yêu
Bé tí teo Không khóc nhè 2.Tạo môi trường học tập để kích thích trẻ tham gia
hoạt động âm nhạc. Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật được trẻ mẫu
giáo rất yêu thích. Đây là loại hình được xem như phương tiện để thực hiện các
hoạt động giáo dục một cách hiệu quả ở trường Mầm non. Do đặc diểm tâm sinh
lý lứa tuổi nhà trẻ, các cháu tuy còn nhỏ tuổi nhưng rất thích cái đẹp, mầu sắc
sặc sỡ, mới lạ. Để tiến hành hoạt động âm nhạc cần tạo ra một môi trường âm
nhạc là rất cần thiết. Vì vậy tôi luôn cố gắng tạo nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp
dẫn, trang trí xung quanh lớp để trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc
của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển những
khả năng âm nhạc qua các trò chơi, làm phát triển khả năng sáng tạo của trẻ. Tôi
luôn chú ý tận dụng diện tích phòng học, góc âm nhạc một cách phù hợp và chú
ý bố trí, sắp xếp các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường học gần gũi,
thoải mái cho trẻ. Với diện tích lớp rộng, tôi nhờ phụ huynh sử dụng những
miếng ván, dát gường bỏ tận dụng chắp ghép tạo thành một sân khấu có thể di
động được, phía trên và xung quanh có chỗ để trang trí phông chữ, hoa lá, trăng
sao trông rất đẹp mắt. Trẻ rất vui sướng và thích thú khi mình được đứng trên đó
biểu diễn, kích thích trẻ tham gia hoạt động âm nhạc tích cực hơn. “Vì một thế
giới trẻ thơ” 12
13. 13. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu * Ví dụ: Khi thực hiện các
hoạt động âm nhạc mà trọng tâm là dạy múa minh hoạ thì bằng mọi cách tôi phải
bố trí trong lớp không gian rộng rãi để kích thích trẻ thực hiện các động tác thoải
mái, giúp trẻ hoạt động tích cực hơn. Ngoài ra tôi luôn thay đổi cách bày trí góc
âm nhạc thật sinh động theo chủ điểm để gây sự thu hút tới trẻ. * Ví dụ: Chủ
điểm “ Thế giới động vật”: Tôi trang trí bằng những hình ảnh các con vật sống
động, con thì cầm đàn đánh, con thì thổi kèn, con thì đánh trống, con thì cầm
micrô hát… Từ những hình ảnh vui nhộn do cô và trẻ cùng trang trí trẻ rất muốn
mình có thể làm được như các bạn, được thể hiện tài năng của bản thân mình.
Chính vì lẽ đó góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc
của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển các kỹ
năng âm nhạc qua các trò chơi, các hoạt động sáng tạo. Tại đây trẻ tự hát hay tự
vận động theo nhạc biểu diễn một mình hay cùng một nhóm bạn một cách thích
thú. Và điều quan trọng hơn nữa để tạo hứng thú cho trẻ hoạt động âm nhạc thì
phải chuẩn bị rất nhiều loại nhạc cụ, băng đĩa nhạc mầm non thuộc các chủ đề
để bật cho trẻ nghe trong góc, các trang phục được sắp xếp một cách khoa học
ở góc âm nhạc để trẻ dễ sử dụng, nhưng để có nhiều đồ dùng phong phú thì
giáo viên phải tận dụng những nguyên vật liệu phế thải sẵn có dễ tìm để cô và
trẻ có thể tự tạo ra các dụng cụ âm nhạc hay trang phục biểu diễn. * Ví dụ: Tôi
đã tận dụng những vỏ hộp sữa bột để làm trống cơm, những mảnh xốp màu và
giấy gói quà sinh nhật làm những chiếc quạt múa, những lon bia, vỏ thạch làm
sắc xô cho trẻ gõ, giấy báo cũ bản rộng cắt thành những trang phục để trẻ biểu
diễn. “Vì một thế giới trẻ thơ” 13
14. 14. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Từ những đồ dùng tự tạo
của cô, trẻ nhìn vào đó trẻ sẽ cảm thấy rất hứng thú càng muốn được tham gia
hoạt động âm nhạc. Bên cạnh việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động âm nhạc
trong lớp ở góc nghệ thuật thì môi trường ngoài lớp học cũng rất quan trọng đối
với trẻ như góc thiên nhiên, sân vườn trường, trong giờ đón trả trẻ, giờ thể dục
sáng… * Ví dụ: Ở góc thiên nhiên: Cô có thể tổ chức cho trẻ quan sát chậu hoa,
cách chăm sóc hoa, trẻ có thể vừa quan sát vừa hát bài “ Hoa trong vườn”( dân
ca Thanh Hoá) Hay hình ảnh minh họa cho trẻ có thể từ mình soi gương và hát
kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn. Bởi vậy, cho nên việc tạo môi trường phù
hợp, thoải mái không gò bó đã giúp trẻ yêu thích, hứng thú, tích cực tham gia
hoạt động âm nhạc. 3. Sử dụng các loại nhạc cụ và trang phục gây hứng thú cho
trẻ. Âm nhạc là món ăn tinh thần đối với trẻ, nếu thiếu nó trẻ chỉ là “Những bông
hoa khô héo”. Những nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng âm nhạc giúp trẻ thoải mái,
học tập và hoạt động tốt, trí nhớ phát triển, trí tưởng tượng ngày càng phong
phú. Những âm thanh có tổ chức chặt chẽ cùng âm nhạc giúp trẻ phát triển đạo
đức, trí tuệ, thẩm mĩ…M.Gorki nhận xét: “ Âm nhạc có tác dụng diệu kì đến tận
đáy lòng, nó khám phá ra các phẩm chất cao quý của con người. Chính vì vậy,
người lớn cần đặc biệt quan tâm đến việc gíáo dục âm nhạc cho trẻ càng sớm,
càng tốt”. Vậy là một người giáo viên mầm non muốn cho trẻ được phát triển
toàn diện thì khi tổ chức hoạt động âm nhạc giáo viên cần linh hoạt chuẩn bị các
đạo cụ, trang phục cho trẻ biểu diễn. Ngoài ra giáo viên còn cung cấp nhiều
nguồn âm thanh để trẻ kết hợp sử dụng cùng với trang phục như phách tre, các
loại lon, vỏ thạch, hộp sữa, các loại đá. Từ những nguyên vật liệu phế thải sẵn
có, dễ tìm, cô và trẻ có thể tự thiết kế ra những đồ dùng, nhạc cụ sáng tạo. “Vì
một thế giới trẻ thơ” 14
15. 15. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Tôi sử dụng các nguyên
vật liệu mở như: muỗng gỗ, thanh tre, ly nhựa, nắp thiếc, hộp sữa… để làm các
nhạc cụ cho trẻ gõ đệm. Chú ý sử dụng đa dạng các nguyên vật liệu tạo ra âm
thanh, để trẻ có thể cảm nhận tốt tiễng gõ đệm khác với nắp thiếc và khác với
tiếng của nhựa. Từ những nguyên vật liệu đó tôi có thể cho trẻ chơi trò chơi âm
nhạc “ Nghe âm thanh đoán tên dụng cụ” để giúp trẻ cảm nhận các âm thanh
phát ra từ các loại đồ dùng khác nhau. Ví dụ: Nắp sữa làm trống lắc, muỗng gõ,
vỏ lon bia làm xắc xô, … và chú ý trang trí đa dạng màu sắc để thu hút trẻ. Để
làm trang phục cho trẻ, tôi dùng các ống hút, mút bitis, giấy, lá cây tạo nhiều kiểu
trang phục lạ mắt. Ví dụ: Dùng giấy báo hay những loại giấy phế liệu có kích cỡ
lớn, tạo điều kiện cho trẻ sáng tạo những kiểu áo, váy…Phục vụ vũ hội hoá
trang, nhảy múa tự do. Mặt khác giáo viên cần quan tâm sưu tầm thể hiện phong
phú các thể loại băng nhạc thiếu nhi, mầm non, nhạc cổ điển…Các loại nhạc cụ
dân tộc và một số đồ dùng khuyến khích trẻ sáng tạo trong vận động theo nhạc
như: Khăn, cờ đuôi nheo, vòng đeo tay, những con rối, con búp bê bằng vải hay
thú nhồi bông làm bạn nhảy cùng trẻ. Tất cả những đồ dùng đồ chơi trên đều
phải ở trạng thái mở, trẻ dễ dàng lấy và sử dụng để kích thích tính tò mò ham
hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc một cách hào hứng, thoải mái. Ví dụ:
Dạy trẻ vận động minh hoạ bài: “ Em thích làm chú bộ đội”. Tôi cho cả lớp đội mũ
chú bộ đội được cắt từ những tấm bìa cứng, khi cho trẻ lên biểu diễn cho trẻ mặc
trang phục của chú bộ đội được làm từ những tờ giấy màu xanh. Tôi nhận thấy
“Vì một thế giới trẻ thơ” 15
16. 16. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu trên nét mặt vui tươi, hồ
hởi của mỗi trẻ. Trẻ vui sướng ngỡ mình là chú bộ đội vác súng bước đi hùng
tráng. Trẻ được thể hiện tình cảm của mình đối với chú bộ đội. Qua đó, giáo dục
trẻ lòng biết ơn, sự kính trọng, yêu mến các chú bộ đội và sự mong muốn sau
này lớn lên sẽ trở thành chú bộ đội để bảo vệ quê hương đất nước. Ví dụ: Khi
dạy trẻ vận động minh họa bài: “ Xúc sắc xúc sẻ” tôi tận dụng những vỏ viên
thuốc …sau đó dùng những mảnh sắt, mảnh nhôm, nắp lon bia cho vào trong.
Để trang trí nhạc cụ thêm đẹp mắt hơn tôi dùng những mảnh xốp màu cắt thành
những bông hoa có gắn dây để đeo vào tay trẻ, rồi đem những quả xúc sắc dùng
băng dính hay keo nến gắn chặt vào nhị bông hoa tạo thành những bông hoa
xúc sắc rất là đẹp. Trẻ rất vui khi được đeo trên tay những bông hoa có màu sắc
sặc sỡ, khi vận động những âm thanh từ những hạt xúc sắc vang lên rất thanh,
và vui nhộn. Trẻ hồ hởi, tích cực vận động bài hát hơn. Ví dụ: Khi cho trẻ nghe
hát bài: “ Chúc tết”, không chỉ cô hát cho trẻ nghe đơn điệu hay là xem cô ca sỹ
nhí hát như trước, mà tôi sáng tạo, đổi mới hơn. Tôi dùng vỏ thùng đựng tivi cắt
rỗng mặt trước, sau đó dùng những mảnh bìa thừa cắt lượn thành mái nhà, chắp
ghép tạo thành một ngôi nhà nhỏ, hai bên hiên nhà tôi tận dụng những mảnh xốp
màu cắt thành những bông hoa đào, hoa mai trang trí trước sân. Tôi dùng những
mảnh vải vụn cắt và khâu thành những bộ quần áo theo các nhân vật có trong
bài hát, rồi nhồi bông, dùng kim khâu, chắp ghép mắt mũi chân tay tạo thành
những nhân vật rối rất ngộ nghĩnh. Khi cho trẻ nghe hát tôi mở nhạc và lời bài
hát đó, rồi ngồi nấp sau ngôi nhà dùng tay sử dụng các con rối đó chuyển động
sao cho phù hợp với bài hát, trẻ rất chăm chú lắng nghe và xem các nhân vật rối
đó biểu diễn, trẻ ngỡ như chính các con rối đó đang thể hiện bài hát chứ không
phải là ca sỹ hát. Và đó cũng là một cách thu hút, gây sự chú ý cho trẻ mà tôi
thấy thật hiệu quả khi cho trẻ nghe hát. Tóm lại góc âm nhạc với đầy đủ trang
phục, nhạc cụ mở như vậy đã góp phần thu hút sự yêu thích âm nhạc một cách
tự nhiên ở trẻ. 4. Giáo dục âm nhạc cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi. * Giờ đón trẻ : “Vì
một thế giới trẻ thơ” 16
17. 17. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Giờ đón trẻ là lúc cần tạo
không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường, vì các cháu chưa tự giác. Giai đoạn
này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu yếm mà bố mẹ dành cho để đến
trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Biết rằng biện pháp này rất
bình thường đối với tất cả giáo viên ở hầu hết các trường, huyện nhưng một số
giáo viên chưa biết chọn những ca khúc nào cho phù hợp và tôi đã suy nghĩ, đưa
ra một số bài hát rất lôi cuốn trẻ như : ca khúc “Em đi Mẫu giáo” sáng tác Dương
Minh Viên bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca : “
Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo... ...mừng vui đón em vào trường...” Rồi những bài
“Cháu đi Mẫu giáo” của Phạm Thanh Hưng, bài “Trường chúng cháu là trường
Mầm non” của Phạm Tuyên. Hoà với khung cảnh thiên nhiên, niềm phấn chấn
đến trường của trẻ qua bài hát “Con chim hót trên cành cây”. Rồi một ngày mới
lại bắt đầu sôi động với âm thanh và màu sắc thiên nhiên qua bài “Vui đến
trường” của Hồ Bắc. Ngoài ra, để tạo cho trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ
phép, tự tin qua bài “Lời chào buổi sáng” của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu
phải chào bố mẹ... Cho trẻ nghe những bài trẻ có thể hát theo được như ở trên.
Ngoài tác động âm nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong chương
trình trẻ phải học hát. Còn có nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo
không khí vui vẻ khi đến trường: “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “Bài ca đi học” của
Phan Trần Bảng không chỉ giúp trẻ làm quen, nhận biết cuộc sống xung quanh
mà còn chăm từng bữa ăn giấc ngủ : “Cô giáo như mẹ hiền”, “Ngày đầu tiên đi
học” của Nguyễn Ngọc Thiện. *Giờ hoạt đông góc: Cho trẻ chơi các góc mà
mình yêu thích và theo chủ đề mình đang học. “Vì một thế giới trẻ thơ” 17
18. 18. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Ví dụ: Trẻ chơi góc nghệ
thuật giáo viên cho trẻ đóng vai là cô giáo các trẻ khác làm học sinh và hát
những bài hát trong chủ đề cô chú ý hướng dẫn trẻ hát đúng lời và hát gõ theo
nhịp sử dụng dụng cụ âm nhạc như: Xắc xô, thanh gõ, … Bên cạnh việc cô gợi ý
và hướng dẫn trẻ có thể làm những gì trong góc đó thì trẻ có thể sáng tạo những
cách chơi mới với những đồ chơi ở góc đó và đóng vai theo thỏa thuận của trẻ.
Giáo viên cho trẻ chơi và nghe những bài hát 1 cách nhẹ nhàng trong khi chơi và
kết thúc giờ chơi góc giáo viên sẽ cho kết thúc ở một góc trọng tâm và hát những
bài hát theo chủ đề. * Giờ hoạt động ngoài trời: Hoạt động ngoài trời cũng cần
cho trẻ làm quen với âm nhạc, hát những bài có nội dung theo chủ đề hoặc giáo
dục cho trẻ thông qua các bài như: "Quan sát cây xanh trong sân trường". Sau
khi quan sát xong cô cho trẻ hát bài "Lý cây xanh" hoặc "Màu hoa"... Qua đó trẻ
sẽ được củng cố lại bài hát cũ hoặc làm quen với bài hát mới. Giáo dục các cháu
chăm sóc bảo vệ cây, có ý thức chăm sóc và bảo vệ cây và hoa, không hái hoa,
ngắt lá, bẻ cành. Hình thành cho trẻ tình yêu thiên nhiên cuộc sống... Cùng trẻ
trò chuyện về bài hát, giải thích cho trẻ về nội dung lời ca, có âm nhạc nhận thấy
trẻ thích hẳn lên, vui thú, làm cho hoạt động thêm nhẹ nhàng, thoải mái. Từ đó
nhận thấy trẻ rất thích được dạo chơi, trẻ nhanh nhẹn hào hứng tham gia vào
các hoạt động, còn giúp trẻ củng cố lại kiến thức đã học hoặc làm quen với bài
hát mới giúp trẻ vào giờ học âm nhạc được dễ dàng, tự tin hoà mình cùng cô.
Nhận thấy bước đầu trẻ có khả năng phát triển về âm nhạc. *Hoạt động chiều:
“Vì một thế giới trẻ thơ” 18
19. 19. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Cho trẻ tham gia một số
hoạt động chiều như: Hát một số bài hát mới, đọc thơ, đồng dao, giải câu đố,
chơi một số trò chơi có âm nhạc kết hợp. Giúp trẻ hứng thú và thoải mái sau 1
ngày học tập. 5. Giáo dục âm nhạc cho trẻ trên hoạt động chung ( tiết học) Do
đặc điểm của lứa tuổi Mẫu giáo việc giáo dục các cháu theo phương châm: “Học
mà chơi, chơi mà học”. Một giờ học giáo dục âm nhạc cô xây dựng theo các
cách khác nhau, mỗi giờ học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt
động. Ví dụ : Trọng tâm là dạy hát thì nội dung chính là tập cho các cháu hát
thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng nhạc. Còn nội dung kết hợp có thể là vận động
theo nhạc, hay trò chơi âm nhạc. Nếu trọng tâm là nghe hát thì phần nghe hát
sẽ kéo dài hơn, chủ yếu là trẻ được nghe cô hát, trẻ cảm nhận được tính chất,
tình cảm của bài hát nên hưởng ứng với những cảm xúc khác nhau. Và nội dung
kết hợp sẽ là vận động theo nhạc hay trò chơi âm nhạc. Nếu trọng tâm là vận
động theo nhạc thì cô sẽ hướng dẫn trẻ sâu hơn cách vận động theo bài hát đó,
việc dạy trẻ vận động nhịp nhàng theo tiết tấu, nhịp điệu âm nhạc không chỉ giúp
trẻ cảm thụ âm nhạc mà còn giúp trẻ phối hợp các cử động của các bộ phận trên
cơ thể. Vận động theo nhạc tạo cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹn, có tư thế đẹp,
duyên dáng. Và nội dung kết hợp sẽ là nghe hát hoặc trò chơi âm nhạc. Ví dụ1:
Hoạt động âm nhạc Chủ đề: “Mẹ và những người thân yêu của bé”. Nội dung
trọng tâm: Dạy hát bài: “ Bé ngoan”. Nội dung kết hợp: Trò chơi âm nhạc: “ Tai ai
tinh”. 1. Ổn định tổ chức: “Vì một thế giới trẻ thơ” 19
20. 20. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Cô tập trung trẻ lại gần
cô. Tạo tình huống cho trẻ tò mò xem món quà của cô. Đó là đoạn video trẻ biết
chào bố mẹ trước khi đến lớp. Các con ạ! Trong đoạn phim vừa xem bạn Trâm,
My, Long được bố mẹ đưa đi đâu? + Các bạn ấy có ngoan không? + Vì sao con
biết? Bạn nhỏ biết chào bố mẹ để chuẩn bị vào lớp đấy. Bạn nhỏ thật là ngoan,
đáng yêu cũng giống như các con vậy. Nhạc sĩ Hồng Ngọc rất yêu những em bé
ngoan và lễ phép với mọi người nên đã sáng tác bài hát “ Bé ngoan” để tặng các
bạn nhỏ. Chúng mình cùng lắng nghe cô thể hiện bài hát nhé. 2. Nội dung chính:
HĐ1: Dạy hát “ Bé Ngoan” ( Nội dung trọng tâm) * Cô hát mẫu: Lần 1: Cô hát
cùng nhạc. + Các con thấy bạn nhỏ trong bài hát đang làm gì? + Các con lắng
nghe xem cô hát bài mà bạn nhỏ trong bài hát chào ai? Lần 2: Cô hát cùng
nhạc. + À! Bài hát nói lên bạn nhỏ rất ngoan biết chào hỏi lễ phép. Lần 3: Cô
hát cùng nhạc: + Giới thiệu nội dung bài hát: Cô vừa hát cho các con nghe bài
hát nói về một bạn nhỏ miệng nói bi bô đã biết chào ông bà và bố mẹ và đến
trường chào cô. Đó cũng là nội dung của bài hát “ Bé ngoan” * Cô dạy trẻ hát:
Cô bắt nhịp cho trẻ hát cùng cô 23 lần. Trẻ hát lần 2, lần 3 cô cho trẻ hát cùng
cô không có nhạc. “Vì một thế giới trẻ thơ” 20
21. 21. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Trong khi trẻ hát cô lắng
nghe và sửa sai cho trẻ nếu có. Cách sửa: + Nếu trẻ hát sai về giai điệu: Cô hát
mẫu trọn vẹn câu hát đó rồi bắt giọng cho trẻ hát lại đến hết bài. + Nếu trẻ hát sai
lời ca: Cô có thể đọc lại lời kết hợp hát mẫu rồi bắt giọng cho trẻ hát lại câu sai
và đến hết bài. Cô đan xen các hình thức tổ chức, lớp, tổ, nhóm. HĐ2: TCÂN:
Tai ai tinh (Nội dung kết hợp) Cô dẫn dắt giới thiệu trò chơi: Các con rất ngoan
cô đã chuẩn bị cho các con một món quà rất to. Các con có muốn biết đó là món
quà gì không? + Cô có gì đây? + À! Ngôi nhà này gồm có mấy ô cửa? ( Cô cho
trẻ đếm). Ngôi nhà của cô có 3 ô cửa ( Hỏi màu của các ô cửa). Các con ạ!
Mỗi ô cửa đều có một điều kỳ diệu đó là còn biết phát ra âm thanh. Nhiệm vụ của
các con là lắng nghe âm thanh phát ra từ ô cửa đó là âm thanh của dụng cụ
nào? Các con đã biết cách chơi chưa? Cô tổ chức cho trẻ chơi 34 lần. 3. Kết
thúc: Cô động viên khen ngợi trẻ. Để thu hút vào giờ học và giúp trẻ làm quen
với hoạt động âm nhạc được tốt hơn, giáo viên cần đầu tư, nghiên cứu, sáng tạo
trong phương pháp dạy học. Luôn luôn học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, học tập các
phương pháp, hình thức đổi mới. Vào đầu giờ học cô có thể trò chuyện về chủ
đề, xem vật thật, tranh ảnh... có chủ đề theo nội dung bài dạy để dẫn dắt trẻ tới
tác phẩm, vào bài học một cách nhẹ nhàng, linh hoạt không gò bó trẻ... “Vì một
thế giới trẻ thơ” 21
22. 22. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Ví dụ 2: Hoạt động âm
nhạc Chủ đề: Ngày tết vui vẻ Nội dung trọng tâm: Dạy vận động minh họa: “ Xúc
sắc xúc sẻ”. Nội dung kết hợp: Nghe hát : “ Chúc tết”. 1. Ổn định tổ chức: Cô
tập trung trẻ lại gần cô. Giới thiệu khách, cho trẻ chào khách. Cho trẻ chơi trò
chơi: “Tập tầm vông”. Cô cho trẻ đoán : + Cái gì đây? À. Đúng rồi. Đó chính là
xúc sắc đấy! Các con ạ bài hát xúc sắc xúc sẻ các con đã được học rồi đấy. Và
bây giờ cô con mình sẽ biểu diễn thật hay bài hát này nhé! Cô và trẻ hát. Hỏi trẻ
tên bài hát ? 2. Nội dung chính: HĐ1: Vận động minh họa bài: Xúc sắc xúc sẻ
( Nội dung trọng tâm) * Cô vận động mẫu: Lần 1: Cô vận động cùng nhạc. + Cô
vừa vận động bài hát gì? Lần 2: Cô vận động không nhạc, cô vận động chậm. +
Cô đã vận động xong rồi. Cô thấy các bạn cũng đang rất muốn vận động đấy!
Nào bây giờ cô mời tất cả các con cùng hát và vận động cùng cô nhé! * Cô cho
trẻ vận động: Lần 3: Cô và trẻ vận động không nhạc: Lần 4: Cô và trẻ vận
động cùng nhạc. “Vì một thế giới trẻ thơ” 22
23. 23. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Sau đó cô đan xen các
hình thức tổ, nhóm, cá nhân, cả lớp lên thực hiện vận động. (Cô chú ý sửa sai
cho trẻ nếu có). Cách sửa: + Nếu trẻ vận động sai: Cô vận động mẫu trọn vẹn
câu hát đó đến hết bài. HĐ2: Nghe hát: Chúc tết (Nội dung kết hợp) Cô tạo tình
huống bất ngờ cho trẻ, hôm nay cô mặc quần áo đẹp để đi chúc tết. Và cô sẽ hát
tặng các con nghe bài hát: “Chúc tết”. Lần 1: Cô hát cùng nhạc + Hỏi trẻ tên bài
hát? Lần 2: Cho trẻ xem video bài hát trên màn hình tivi. À! Các con vừa xem
các bạn nhỏ thể hiện bài hát rất là hay đấy. Trong bài: + Các bạn nhỏ chúc ai? +
Các bạn chúc như thế nào? À! Các bạn nhỏ trong bài hát rất ngoan, các bạn đã
chúc ông, bà, cha, mẹ của mình thật mạnh khỏe và sống thật lâu. Cho trẻ nói
lời chúc . Lần 3: 2 cô hát trẻ hưởng ứng. Cô động viên khen ngợi trẻ. 3. Kết
thúc Cho trẻ gửi lời chúc đến toàn thể các bác, các cô. Muốn một giờ hoạt động
âm nhạc đạt kết quả cao đòi hỏi cô giáo phải hát đúng nhạc, có sử dụng đàn,
đầu đĩa, nhạc cụ để trẻ được làm quen với nhạc, cô hát càng hay càng thu hút
trẻ vào giờ học. Cô hát phải thể hiện tình cảm sắc thái của bài “Vì một thế giới trẻ
thơ” 23
24. 24. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu hát..Trẻ hát đúng, hát hay
chưa đủ mà còn dạy trẻ vận động theo nhạc, biết phối hợp âm nhạc nhịp điệu.
Trẻ vừa hát vừa vận động theo nhạc giúp trẻ biết cảm nhận về âm nhạc, trông
trẻ thật hồn nhiên dễ thương. Có thể cho trẻ mặc trang phục theo bài hát, giúp
trẻ biết trang phục của một số vùng miền theo nội dung bài hát. Khi chọn bài hát
nghe tôi chọn bài hát có nội dung phù hợp toát lên nội dung chính của bài dạy
hát. Để tăng phần hấp dẫn của giờ học cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc nhằm phát
triển năng khiếu, ôn luyện kiến thức kỹ năng cho trẻ về âm nhạc. Sự phản ứng
âm thanh khác nhau để phát triển khả năng nghe nhạc của trẻ. Cô hướng dẫn
cách chơi rõ ràng, cụ thể, dần dần nâng cao yêu cầu của trò chơi. Tôi cho số
đông trẻ được tham gia chơi, tôi nhận thấy một giờ hoạt động âm nhạc cần đảm
bảo các nội dung: Ca hát, vận động theo lời ca, trẻ được nghe hát và được chơi
trò chơi âm nhạc. Trong một tiết học được tổ chức thực hiện như trẻ được chơi
với cô, được gần gũi trò chuyện vơi cô, không gò bó trẻ. Về đội hình không cứng
nhắc như trước đây, có thể cho trẻ thay đổi nhiều đội hình khác nhau: Hình tròn,
chữ u, tự do... để trẻ được thoải mái hoạt động nhanh nhẹn. Trong giờ hoạt động
âm nhạc cần cho trẻ làm quen với một số bài hát khác, có nội dung phù hợp và
phù hợp với lứa tuổi có thể do cô sáng tác hoặc sưu tầm. Trong giờ học tôi luôn
tuyên dương kịp thời những cháu hát đúng, hát hay, vận động thành thạo theo
lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn. Tuyệt đối không chê trẻ, tôn trọng trẻ,
nhẹ nhà sửa sai đối với những trẻ thực hiện chưa đúng. Việc dạy học phụ thuộc
vào việc giáo dục. Do đó nội dung các bài dạy không chỉ đơn thuần là một nội
dung cần dạy cho trẻ mà còn là một phương tiện giáo dục. Vì vậy tôi luôn quan
sát và nhận xét xem trong quá trình học tập trẻ có hoạt động không? Có thích thú
không? Tìm hiểu nguyên nhân vì sao trẻ không hoà đồng chùng bạn để có
hướng tìm cách đưa trẻ hoà nhập với bạn bè, dân dần tôi thấy trẻ rất thích học
giáo dục âm nhạc. 6. Tổ chức tốt một số trò chơi phục vụ âm nhạc Đối với trẻ
thơ, được hoạt động với âm nhạc thông qua các trò chơi là một “Vì một thế giới
trẻ thơ” 24
25. 25. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu biện pháp hữu hiệu nhất: “
Học mà chơi, chơi mà học”. Trò chơi đã trở thành phương tịên để đem đến cho
trẻ các yếu tố diễn tả của nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng
lại đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, thoả mái. Hiện nay, trò chơi âm nhạc được
coi là một trong các hình thức vận động theo nhạc của chương trình giáo dục âm
nhạc Mầm non. Nó có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca
hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp
phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc, nhất là ở lứa tuổi mẫu giáo bé. Mỗi loại trò
chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có những phản xạ
nhanh, nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội dung giáo
dục. Đặc biệt trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thông qua tai
nghe âm nhạc. Chính vì vậy tôi đã tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi
nhằm làm tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ. a. Trò chơi: “Tai ai tinh” Trò
chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe các âm thanh của các nhạc cụ
khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá, trải nghiệm các nhạc cụ. Chuẩn bị :
Một số loại nhạc cụ như : Trống, phách, xắc xô….. Cách chơi : Trẻ nghe và
phân biệt âm thanh của các loại dụng cụ. Cô giới thiệu cho trẻ biết từng loại dụng
cụ và cho trẻ nghe âm thanh của các loại dụng cụ đó. b. Trò chơi: “ Nghe giai
điệu đoán tên bài hát” Trò chơi giúp rèn luyện trí nhớ âm nhạc. Chuẩn bị: Một
số các bài hát ngắn, trẻ đã thuộc, phù hợp với chủ đề. Cách chơi: Cô mở bản
nhạc cho trẻ nghe và cho trẻ đoán tên bài hát đó. c. Trò chơi làm quen với độ
cao âm thanh như: “Meo mèo” ứng với cao độ “ Sol Mì”. Trò chơi phân biệt được
độ cao âm thanh của tiếng vịt kêu “ Cáp cáp cáp” Cao hơn “Cạp cạp cạp”….. “Vì
một thế giới trẻ thơ” 25
26. 26. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Trò chơi minh họa nội
dung bài hát: “ Bắt chước tiếng kêu của các con vật”…. > Với nhiều các trò chơi
âm nhạc cho trẻ được trải nghiệm, dần dần rèn luyện cho trẻ trí nhớ, phát triển
tai nghe âm nhạc, phát triển trí tuệ và hình thành nhân cách cho trẻ. 7. Ứng dụng
công nghệ thông tin Với điều kiện phát triển khoa học kỹ thuật hiện đại như ngày
nay việc ứng dụng các phương tiện hiện đại trong giảng dạy cũng được tôi sử
dụng thường xuyên nhằm gây hứng thú, giúp trẻ lĩnh hội kiến thức sâu hơn. Tôi
thường xuyên vào các trang web như: youtube.com, socnhi.com, nhac cuatoi.vn,
zing mp3…để tìm các tư liệu phù hợp với nội dung bài dạy sau đó sử dụng máy
chiếu, làm các hiệu ứng với hình ảnh, ảnh động, sdile show, video clip ….kết hợp
với các phần mềm: pwerpoint, photoshop…®Ó sử lí hình ảnh và sử dụng trong
bài dạy. Ví dụ: Ở chủ đề : Bài hát “Anh tý sún” Sử dụng đoạn clip “Đánh răng
buổi tối của Bo và ba Nam”. Ở chủ đề động vật: dạy bài hát “Đố bạn” Có thể kết
hợp cho trẻ xem clip “Thế giới động vật” tương ứng vào mỗi câu hát, đến câu hát
về con vật nào thì trẻ xem hình ảnh tương ứng về con vật đó…Trẻ có thể vừa
hát vừa bắt chước các hành động của con vật trong bài hát như: Khỉ, voi, gấu…
Tiết học của trẻ sẽ thêm vui nhộn và sinh động hơn. Với những bài hát nghe
thuộc làn điệu dân ca, cô có thể cho trẻ xem hình ảnh, clip về những cuộc thi hát
dân ca, hát đối, hát quan họ ở hội Lim. Khi trẻ được trực tiếp xem các đoạn video
clip trẻ sẽ hứng thú và có cảm xúc hơn với những làn điệu dân ca đó. Ví dụ: Khi
cho nghe các bài hát dân ca quan họ Bắc Ninh, tôi đưa đoạn clip các liền anh,
liền chị quan họ đang hát giao duyên hay hình ảnh của các chị hai, chị ba quan
“Vì một thế giới trẻ thơ” 26
27. 27. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu họ với nón thúng quai thao
và những bộ quần áo mớ ba, mớ bảy cho trẻ xem. Với những giọng hát chuyên
nghiệp mượt mà tình cảm, những bộ quần áo rực rỡ sắc màu và phong cảnh
hữu tình, trẻ sẽ cảm thụ chính xác hơn về các làn điệu dân ca của các vùng.
Hằng ngày, trong mỗi giờ chơi trẻ được nghe hát, nghe kể chuyện trên tivi và trẻ
dần đã thuộc rất nhiều bài hát mầm non, những câu truyện ngắn trẻ cũng có thể
kể theo. Qua đó, thúc đẩy trẻ phát triển ngôn ngữ . Cho nên, việc sử dụng CNTT
trong giảng dạy là không thể thiếu. 8. Phối kết hợp với phụ huynh * Sự phối kết
hợp giữa gia đình và cô giáo là một mắt xích rất quan trọng nếu chỉ có cô dạy thì
chưa đủ mà việc phối hợp với phụ huynh cùng dạy là một vấn đề quan trọng. Bởi
vậy, hằng ngày vào giờ đón trả trẻ tôi thường xuyên trao đổi về tình hình học tập
của trẻ với phụ huynh. Mỗi chủ điểm tôi thường tạo môi trường cho trẻ học,
tuyên truyền về công tác chăm sóc giáo dục trẻ , lịch học môn học của từng
ngày, từng tuần,để phụ huynh nắm được chương trình học của con em mình.
Mặt khác trong khoảng thời gian trẻ ở trường giáo viên là người luôn bên cạnh
trẻ, hiểu được những tâm tư tình cảm của trẻ, do đó mà giáo viên luôn muốn các
con trong lớp mình có thêm vốn âm nhạc. Cho nên tôi thường xuyên thông báo
,trao đổi với phụ huynh về những trẻ có khả năng âm nhạc để gia đình có hướng
bồi dưỡng thêm cho trẻ ở nhà, tuyên truyền với các bậc phụ huynh mua băng đĩa
nhạc có các bài hát mầm non thuộc chủ đề, chủ điểm để các con được luyện tập
ở nhà. Vào các dịp lễ hội nhà trường tổ chức hội diễn văn nghệ, qua đó trẻ sẽ
được cảm thụ âm nhạc. Đây cũng là dịp để gia đình và nhà trường quan tâm đối
với trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển tai nghe, tự tin, mang đến cho trẻ tuổi thơ hồn
nhiên, trong sáng đầy ắp tiếng cười. “Vì một thế giới trẻ thơ” 27
28. 28. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Mặt khác nhằm kích thích
thích hứng thú say mê với âm nhạc thì rất cần phụ huynh giúp đỡ hỗ trợ về mặt
kinh phí cũng như đồ dùng, đồ chơi giảng dạy hoặc mang đến cho các cô những
nguyên vật liệu mở như lon bia, hộp sữa, chai nhựa, quần áo cũ, dụng cụ hoá
trang…Để cô và trẻ có thể tự tạo ra những nhạc cụ, đạo cụ hoá trang nhằm tăng
thêm sự hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động âm nhạc. Như vậy việc phối kết
hợp giữa phụ huynh và nhà trường sẽ tạo điều kiện cho trẻ phát huy những tài
năng, năng khiếu âm nhạc. VII/ KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÓ SO SÁNH ĐỐI
CHIẾU Sau 9 tháng áp dụng: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục
âm nhạc cho trẻ 2436 tháng ở trường Mầm non” trong cả năm học, tôi thấy chất
lượng giáo dục âm nhạc lớp tôi tăng lên rõ rệt. 100% cháu hào hứng tham gia
vào hoạt động âm nhạc. 90% cháu hát thuộc bài hát, hát rõ lời, thể hiện tình cảm
theo lời ca, vận động minh họa theo bài hát. Đặc biệt trẻ rất mạnh dạn, tự tin biểu
diễn trước mọi người, trẻ rất thích được ca hát, nhảy múa. Trẻ rất thích được
nghe nhạc, giúp trẻ từng bước cảm nhận tác phẩm mà trẻ được nghe, được học
thuộc, sẽ đặt những cơ sở đầu tiên của thị hiếu âm nhạc. Trước kết quả ấy tôi vô
cùng phấn khởi. Khảo sát đầu năm Khảo sát cuối năm Nội dung khảo sát Tốt
Khá TB Yếu Tốt Khá TB Yếu Sl % Sl % Sl % Sl % Sl % Sl % Sl % Sl % Số trẻ
hứng thú học 3 12 4 16 9 36 9 36 8 32 10 40 6 24 1 4 Số trẻ nắm được kiến
thức, ghi 2 8 4 16 10 40 9 36 7 28 11 44 5 20 2 8 “Vì một thế giới trẻ thơ” 28
29. 29. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu nhớ Số trẻ phát âm rõ
ràng, tròn tiếng, nói được cả câu 2 8 5 20 8 32 10 40 9 36 9 36 5 20 2 8 Số trẻ
trả lời được câu hỏi của cô 3 12 6 24 8 32 8 32 10 40 9 36 5 20 1 4 Một số phụ
huynh đã nhận thức được tầm quan trọng của bộ môn âm nhạc đến với trẻ nên
đã kịp thời quan tâm, ủng hộ các cháu về kinh phí cũng như các đồ dùng âm
nhạc khác, để phục vụ cho việc dạy và học của lớp ngày một phong phú và đầy
đủ hơn so với đầu năm. Ví dụ: Một số gia đình làm mộc đã đóng tặng cho lớp
sân khấu âm nhạc di động, làm tặng lớp phách gỗ, giá treo, ủng hộ cho lớp tivi
cắm usb ….tạo mọi điều kiện giúp trẻ học tập được tốt hơn, nhất là bộ môn hoạt
động âm nhạc. VIII/ BÀI HỌC KINH NGHIỆM Giáo dục âm nhạc cho các cháu
Mẫu giáo là một vấn đề mới và khó, chúng ta được biết rằng âm nhạc gắn liền
với con người từ lúc chào đời cho đến khi giã từ cuộc sống. Những tác phẩm âm
nhạc được nghe từ thuở bé thường để lại những dấu vết rất sâu sắc và khá lâu
dài trong tình cảm và nhận thức của con người. Âm nhạc có một sức mạnh vô
cùng to lớn trong việc thể hiện một cách tinh tế thế giới nội tâm của con người.
Đối với trẻ em âm nhạc trước khi là một đối tượng thẩm mỹ, có còn là đối tượng
của giáo dục. Vì vậy muốn tiến hành tốt việc giáo dục âm nhạc cho trẻ, cô giáo
mẫu giáo cần phải: *Trước hết, giáo viên thật sự yêu nghề mến trẻ, say mê âm
nhạc, n¾m vững về phương pháp, đổi mới hình thức tổ chức các hoạt động, tích
cực làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo, đưa công nghệ thông tin vào trong tiết học,
để thu hút sự chú ý của trẻ. Mặt khác, phải biết xây dựng tiết dạy theo chủ đề lựa
chọn,lồng ghép các nội “Vì một thế giới trẻ thơ” 29
30. 30. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu dung kết hợp, tổ chức tiết
học dưới hình thức “học mà chơi ,chơi mà học”. Chịu khó kiên trì tìm tòi học hỏi,
trau dồi kiến thức và luôn có biện pháp sáng tạo mới trong giảng dạy. * Hát đúng,
hát mẫu chính xác, diễn cảm, thể hiện sắc thái, tình cảm của bài hát, hát thuộc
bài hát, kết hợp điệu bộ minh hoạ cho bài hát. * Cho trẻ làm quen âm nhạc ở mọi
lúc, mọi nơi để trẻ cảm nhận giai điệu của bài hát, thích tham gia vào các hoạt
động âm nhạc. * Cô dành thời gian chú ý nhiều hơn đến những cháu cá biệt,
nhút nhát để có biện pháp giáo dục phù hợp, phải động viên khen thưởng, sửa
sai kịp thời cho trẻ nhằm kích thích trẻ hứng thú. * Tích cực làm đồ dùng âm
nhạc, nhạc cụ hấp dẫn với trẻ và luôn tạo môi trường sáng tạo phù hợp với nội
dung, chủ đề. * Luôn tạo không khí vui tươi , thoải mái cho trẻ, tạo điều kiện
quan tâm đến những trẻ nhút nhát, dành thời gian gần gũi trò chuyện với trẻ để
trẻ mạnh dạn, tự tin tham gia vào các hoạt động âm nhạc. *Tổ chức nhiều trò
chơi âm nhạc. * Bên cạnh đó, sự quan tâm của cha mẹ dành cho con là điều
không thể thiếu, cha mẹ luôn luôn tạo điều kiện cho con được nghe nhạc, cảm
thụ âm nhạc, tham gia biểu diễn âm nhạc ngay từ khi trẻ còn nhỏ. * Muốn giáo
dục trẻ đạt kết quả tốt cần phải có sự thống nhất phương pháp giáo dục của hai
cô giáo trong lớp, cũng như phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia
đình và xã hội. Tôi tin với biện pháp này không chỉ riêng môn hoạt động âm
nhạc, mà đối với tất cả các môn học khác chất lượng giáo dục sẽ đạt hiệu quả
cao nhất, trẻ sẽ ngày càng tự tin, mạnh dạn hơn, nhanh nhẹn, hoạt bát hơn. Góp
phần phát triển trí tuệ cũng như hình thành nhân cách cho trẻ. “Vì một thế giới trẻ
thơ” 30
31. 31. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu IX/ NHỮNG KIẾN NGHỊ
VÀ ĐỀ NGHỊ SAU QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI Để thực hiện tốt hoạt động
Giáo dục âm nhạc cho trẻ Mầm non trong giai đoạn hiện nay thông qua việc thực
hiện các biện pháp trên đã phần nào đạt được một số kết quả như đã nêu. Bản
thân xin có một số đề xuất sau : * Đối với trường: Cần tạo điều kiện cho giáo
viên tham quan học tập ở các đơn vị bạn để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm. Đầu
tư kinh phí mua một số trang thiết bị phục vụ hoạt động âm nhạc như: Đàn
organ, dụng cụ gõ đệm, trang phục biểu diễn .v.v... Có các biện pháp, kiến nghị
để mở các lớp bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc cho đội ngũ giáo
viên. * Đối với Phòng Giáo dục: Cần tăng cường hơn nữa các lớp tập huấn, bồi
dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc, tổ chức các lớp dạy đàn, dạy múa…
Mở các chuyên đề môn âm nhạc để giáo viên có nhiều cơ hội học tập và rút
kinh nghiệm cho bản thân. Và hơn nữa, cần có sự quan tâm của các bậc phụ
huynh đến việc chăm sóc giáo dục âm nhạc cho trẻ, nhận thức về việc cho con
em ra lớp đều, đúng độ tuổi. Trên đây là một vài kinh nghiệm của tôi về việc xây
dựng “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 2436
tháng ở trường Mầm non”. Rất mong sự đóng góp, giúp đỡ, tạo điều kiện của
các cấp lãnh đạo. Tôi xin chân thành cảm ơn! Bình Yên, ngày 10 tháng 5 năm
2015 Tác giả “Vì một thế giới trẻ thơ” 31
32. 32. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu Nguyễn Thị Châu Ý KIẾN
NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ VÀ XẾP LOẠI CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CƠ SỞ
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………… Ngày
….. tháng …... năm 2015 Chủ tịch hội đồng ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CỦA HỘI
ĐỒNG KHOA HỌC NGHÀNH GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………. Ngày
….. tháng …... năm 2015 Chủ tịch hội đồng “Vì một thế giới trẻ thơ” 32
33. 33. Sáng kiến kinh nghiệm Tác giả: Nguyễn Thị Châu TÀI LIỆU THAM KHẢO 1.
Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục âm nhạc mẫu giáo ( Theo nội dung
đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc) Vụ giáo dục mầm non
nhà xuất bản âm nhạc Hà Nội 2004 Hoàng Văn Yến. 2. Giáo dục âm nhạc tập
II Phạm Thị Hòa Nhà xuất bản đại học Hà Nội năm 2008. 3. Tuyển chọn
những trò chơi, bài hát, thơ ca, câu đố theo chủ đề. 4. Hướng dẫn thực hiện
chương trình GDMN trẻ 2436 tháng. 5. Tạp chí GDMN. 6. Các trò chơi và hoạt
động cho trẻ 2436 tháng. “Vì một thế giới trẻ thơ” 33