BÀI VIẾT TÌM HIỂU LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

Trong tác phẩm Đường cách mệnh (1927), Hồ Chí Minh viết: “Cách mệnh
trước hết phải có cái gì? Trước hết phải có đảng cách mệnh, để trong thì vận động
và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị áp bức và vô sản giai cấp
mọi nơi. Đảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có
vững thuyền mới chạy”(1). Quan điểm đó nhất quán trong hệ thống tư tưởng của
Người về Đảng Cộng sản cầm quyền. Đảng Cộng sản Việt Nam giữ vai trò “người
cầm lái” con thuyền cách mạng. Chỉ khi người cầm lái có đủ tâm, đức, tài thì con
thuyền mới cập bến thành công.
“Chủ nghĩa Mác- Lênin kết hợp với phong trào công nhân và phong trào yêu
nước đã dẫntới việc thành lập Đảng Cộng Sản Đông Dương ( Đảng Cộng Sản Việt
Nam) vào đầu năm 1930”. Đảng Cộng Sản Việt Nam ra đời là kết quả của cuộc đấu
tranh giai cấp và đấu tranh dân tộc, là sản phẩm của chủ nghĩa Mác - Lênin với
phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam, là kết quả của quá trình
sàng lọc, lựa chọn nghiêm khắc của lịch sử, là kết quả của quá trình chuẩn bị đầy
đủ về chính trị, tư tưởng và tổ chức của đội tiên phong là giai cấp công nhân do
lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đứng đầu. Ngay từ khi mới ra đời với lời
kêu gọi toàn dân theo Đảng làm cách mạng thì dân ta đã gọi Đảng là Đảng ta - một
cách xưng hô vừa gần gũi, thân thiết, vừa đặc sắc ít có chính đảng nào trên thế giới
có được. Những thắng lợi to lớn có ý nghĩa lịch sử của cách mạng Việt Nam trong
hơn 80 năm qua bắt nguồn từ nhiều nhân tố, trong đó nhân tố hàng đầu mang tính
quyết định là sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng Sản Việt Nam - một Đảng hết
lòng vì nước vì dân, đúng như trong bài diễn văn nôi tiếng của Người: “ Đảng ta vĩ
đại vì ngoài lợi ích của giai cấp, của nhân dân, của dân tộc, Đảng ta không có lợi
ích nào khác ”.
Đầu thế kỷ XX, tình hình hết sức biến động, đặc biệt sau Thế chiến thứ 1,
Pháp là quốc gia thắng trận nhưng kinh tế gần như bị sụp đổ để khôi phục nền kinh
tế Pháp ra sức ra tăng bóc lột các quốc gia thuộc địa để làm giàu cho chính
quốc.Các phong trào cứu quốc trong nước đã chuyển từ giai cấp phong kiến sang
giai cấp tư sản, hàng loạt các tổ chức chính trị bí mật ra đời. Nhiều tờ báo có chủ
trương cứu quốc cũng được thành lập tại khắp cả nước.
Trên thế giới, sau cách mạng tháng Mười Nga và việc thành lập Liên bang

Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết đã chỉ hướng cho nhân dân các quốc gia bị áp
bức và các nước thuộc địa về con đường đấu tranh giải phóng dân tộc.Quốc tế
Cộng sản được thành lập với nhiệm vụ giải phóng dân tộc các quốc gia bị áp bức
bóc lột trên toàn thế giới với giai cấp vô sản là nòng cốt.Ngày 27/10/1929 Quốc tế
Cộng sản gửi cho người Cộng sản tại Đông Dương về việc thành lập một Đảng
Cộng sản tại Đông Dương:"Việc thiếu 1 Đảng Cộng sản duy nhất trong lúc phong
trào công nhân và nông dân ngày càng phát triển, đã trở thành một điều nguy hiểm


vô cùng cho tương lai trước mắt cuộc cách mạng ở Đông Dương". Quốc tế Cộng
sản nhấn mạnh:"Nhiệm vụ quan trọng nhất của tất cả những người Cộng sản Đông
Dương là thành lập một Đảng cách mạng có tính chất giai cấp của giai cấp vô sản,
nghĩa là một Đảng Cộng sản có tính chất quần chúng Đông Dương. Đảng đó phải
chỉ có một và là tổ chức cộng sản duy nhất ở Đông Dương".
Ở trong nước, các tổ chức Đảng lần lượt ra đời:
- Trước năm 1929 tổ chức Cộng sản đầu tiên là Hội Việt Nam Cách mạng
Thanh niên được thành lập tại Trung Quốc, tuyên truyền quảng bá con đường đấu
tranh trong nước đồng thời truyền bá chủ nghĩa Mác-Lê. Nhưng tới đầu năm 1929
các đảng viên của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên phân rã một cách sâu sắc
về đường lối chính trị.
- Ngày 1/5/1929, Đại hội toàn quốc Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên họp
ở Hương Cảng, đoàn đại biểu Bắc Kỳ do đại biểu Ngô Gia Tự ra đề nghị giải tán
Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, thành lập Đông Dương Cộng sản Đảng. Đề
nghị đó không được Đại hội chấp nhận nên đoàn đại biểu Bắc Kỳ bỏ hội nghị ra về.
Đến ngày 17/6/1929 Đông Dương Cộng sản Đảng được thành lập.
- Tháng 10/1929, Kỳ bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên tại Nam Kỳ
họp Đại hội tuyên bố giải tán Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên và thành lập An
Nam Cộng sản Đảng.Sau khi thành lập 2 đảng phê phán và chia rẽ nhau.
- Tháng 9/1929, bộ phận đảng viên tiên tiến Đảng Tân Việt thành lập Đông
Dương Cộng sản Đảng Liên Đoàn hoạt động chủ yếu tại Trung kỳ.

- Đầu năm 1930 cuộc khởi nghĩa Yên Bái thất bại dẫn tới sự sụp đổ của Việt
Nam Quốc Dân Đảng. Đồng thời đánh dấu sự thất bại hoàn toàn của phong trào yêu
nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản ở Việt Nam.
Nhận thấy tình hình trong nước đồng thời nhận được tài liệu của Quốc tế
Cộng sản, Nguyễn Ái Quốc ủy viên bộ phương Đông, phụ trách Cục phương Nam
với tư cách phái viên Quốc tế Cộng sản đã bí mật từ Thái Lan về Trung Quốc
(tháng 11/1929) để tổ chức hội nghị. Hội nghị tổ chức từ ngày 6/1/1930 bí mật diễn
ra tại Cửu Long, Hương Cảng, Trung Quốc. Tại Hội nghị Nguyễn Ái Quốc phê
phán các tổ chức Cộng sản chia rẽ thiếu tinh thần đoàn kết, chỉ rõ những sai lầm và
hệ quả. Hội nghị đã thống nhất thành lập Đảng chung hợp nhất An Nam Cộng sản
Đảng và Đông Dương Cộng sản Đảng và lấy tên Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội
nghị cũng thống nhất thông qua Cương lĩnh chính trị gồm Chính cương vắn tắt,
Sách lược vắn tắt, Chương trình tóm tắt,điều lệ vắn tắt của Đảng Cộng sản Việt
Nam do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Hội nghị cũng thành lập Ban chấp hành Trung
ương Đảng lâm thời, Đoàn Thanh niên Cộng sản, Hội Tương tế, Hội Phản đế,...và


thông qua Lời kêu gọi của Nguyễn Ái Quốc. Hội nghị chính thức bầu Trịnh Đình
Cửu làm Phụ trách Ban Chấp hành Trung ương Lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam.
Sau hội nghị Đông Dương Cộng sản Liên đoàn đề nghị xin gia nhập Đảng Cộng sản
Việt Nam, ngày 24/2/1930 Ban Chấp hành Trung ương lâm thời nhóm họp và đã
chính thức chấp thuận đề nghị. Hội nghị đã thống nhất chung các tổ chức Cộng sản
thành một đảng thống nhất và duy nhất dẫn dắt đường lối cách mạng tới con đường
giải phóng dân tộc
Với sự kiện lịch sử trọng đại này, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chính thức
được thành lập. Từ đây cách mạng nước ta có đường lối đúng đắn. Đảng Cộng sản
Việt Nam thực sự trở thành người lãnh đạo và tổ chức mọi thắng lợi của cách mạng
nước ta. Đây là sự phát triển tất yếu của lịch sử, là kết quả của sự phát triển phong
trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam kết hợp với chủ nghĩa Mác Lênin được truyền bá vào Việt Nam. 89 năm qua, nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của
Đảng, đã lập nên những kỳ tích to lớn. Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm

lược kéo dài 9 năm đã kết thúc bằng chiến thắng Điện Biên Phủ “chấn động địa
cầu”. Thực dân Pháp rút, đế quốc Mỹ thay chân thực dân Pháp trực tiếp xâm lược
nước ta. Đảng ta đã lãnh đạo đất nước thực hiện hai chiến lược cách mạng: xây
dựng chủ nghĩa xã hội, bảo vệ vững chắc hậu phương lớn ở miền Bắc và đấu tranh
giải phóng miền Nam mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử mùa Xuân
1975, kết thúc 30 năm chiến tranh giải phóng, thu giang sơn về một mối.
Công cuộc đổi mới do Ðảng ta khởi xướng và lãnh đạo từ Ðại hội VI đến nay
là một công trình sáng tạo lớn. Trải qua hơn 30 năm phấn đấu bền bỉ, phải vượt qua
biết bao khó khăn thử thách, công cuộc đổi mới đã giành được những thắng lợi to
lớn và có ý nghĩa lịch sử. Bộ mặt đất nước có sự thay đổi cơ bản và toàn diện. Nếu
như trong giai đoạn đầu đổi mới (1986-1990) mức tăng trưởng GDP bình quân
hàng năm chỉ đạt 4,4% thì giai đoạn 1991 - 1995, GDP bình quân đã tăng gấp đôi,
đạt 8,2%/năm; giai đoạn 1996 - 2000, mặc dù chịu tác động của khủng hoảng tài
chính khu vực (1997 - 1999), GDP vẫn duy trì bình quân tăng 7,6%/ năm; giai đoạn
2001 - 2005, GDP tăng bình quân 7,34%; giai đoạn 2006 - 2010, GDP đạt
7%/năm. Trong các năm tiếp theo, do chịu tác động từ cuộc khủng hoảng tài chính
toàn cầu 2008 và khủng hoảng nợ công 2010, tốc độ tăng trưởng GDP giai đoạn
2011 - 2015 của Việt Nam đã chậm lại nhưng vẫn đạt 5,9%/năm, là mức cao của
khu vực và thế giới. Năm 2016, GDP tăng 6,21%. Hơn 30 năm qua, dưới sự lãnh
đạo của Đảng, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa được đẩy mạnh. Ðời sống nhân dân được cải
thiện rõ rệt. Hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân tộc được củng cố và
tăng cường. Chính trị - xã hội ổn định. Quốc phòng và an ninh được giữ vững. Vị
thế nước ta trên trường quốc tế không ngừng được nâng cao. Sức mạnh tổng hợp


của quốc gia đã tăng lên rất nhiều, tạo ra thế mới và lực mới để đất nước tiếp tục đi
lên với triển vọng tốt đẹp.
Thực tiễn phong phú của cách mạng Việt Nam trong suốt 89 năm qua đã
chứng minh rằng, sự lãnh đạo đúng đắn và sáng suốt của Đảng là nhân tố hàng đầu

quyết định mọi thắng lợi của cách mạng nước ta. Ở Việt Nam không có một lực
lượng chính trị nào khác, ngoài Đảng Cộng sản Việt Nam, có đủ bản lĩnh, trí tuệ,
kinh nghiệm, uy tín và khả năng lãnh đạo đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử
thách cam go để đưa dân tộc đến bến bờ vinh quang. Và cũng chính trong quá trình
đó, Đảng ta đã tích luỹ và đúc rút được nhiều bài học quý báu, hun đúc nên những
truyền thống vẻ vang mà hôm nay chúng ta có trách nhiệm phải ra sức giữ gìn và
phát huy. Đó là truyền thống trung thành vô hạn với lợi ích của dân tộc và giai cấp,
kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội trên cơ
sở chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đó là truyền thống giữ vững
độc lập, tự chủ về đường lối; nắm vững, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa
Mác-Lênin, tham khảo kinh nghiệm của quốc tế để đề ra đường lối đúng và tổ chức
thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ cách mạng. Đó là truyền thống gắn bó máu thịt
giữa Đảng và nhân dân, luôn luôn lấy việc phục vụ nhân dân làm lẽ sống và mục
tiêu phấn đấu. Là truyền thống đoàn kết thống nhất, có tổ chức và kỷ luật chặt chẽ
trên cơ sở nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình, phê bình và tình thương yêu
đồng chí. Là truyền thống đoàn kết quốc tế thuỷ chung, trong sáng dựa trên những
nguyên tắc và mục tiêu cao cả. Đây là cơ sở vững chắc để Đảng ta hình thành và
thực hiện thành công đường lối đối ngoại đúng đắn qua các thời kỳ, phát huy đến
đỉnh cao sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, đưa cách mạng Việt
Nam liên tục phát triển.
Nhìn lại chặng đường đấu tranh oanh liệt của Đảng ta trong 89 năm qua,
chúng ta càng trân trọng quá khứ, nâng niu giữ gìn những thành quả của cách
mạng, càng thấm thía và biết ơn vô hạn công lao trời biển của Chủ tịch Hồ Chí
Minh muôn vàn kính yêu; càng thấu hiểu, tin yêu và tự hào thêm về dân tộc ta một dân tộc anh hùng, thông minh và sáng tạo; tự hào về Đảng ta - Đảng Cộng sản
Việt Nam quang vinh một lòng một dạ chiến đấu, hy sinh vì độc lập tự do của Tổ
quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Suốt chiều dài lịch sử 89 năm qua, Đảng đã đưa
con thuyền cách mạng Việt Nam vượt qua nhiều khó khăn, thử thách. Trong thời kỳ
mới, thời kỳ của hội nhập mạnh mẽ, nhân dân tin tưởng, Đảng sẽ tiếp tục vững
vàng lãnh đạo đất nước thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới và hội nhập quốc
tế.