NGU VAN 8 - Tuần 1

Ngữ văn 8
Tuần 1 Ngày soạn: 20/8/2008
Tiết:1 Ngày dạy :22/8/2008
Bài 1
Văn bản: Tôi đi học
Thanh Tịnh
A: Mục tiêu:
- Giúp học sinh cảm nhận đợc tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật tôi
ở buổi tựu trờng đầu tiên trong đời, học sinh thấy đợc ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ,
gợi d vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh.
- Qua bài giáo dục học sinh có những tình cảm trong sáng khi hồi ức về tuổi thơ của
mình, đặc biệt là ngày đầu tiên tới trờng, học hỏi cách viết truyện ngắn của Thanh
Tịnh.
- Rèn kĩ năng đọc diễn cảm, phát hiện và phân tích tâm trạng nhân vật tôi, liên tởng
đến buổi tựu trờng đầu tiên của bản thân.
B: Chuẩn bị:
- Giáo viên: Soạn giáo án,đọc t liệu tham khảo.
- Học sinh: Ôn lại một số bài văn bản nhật dụng ở chơng trình Ngữ văn 7.Soạn bài tr-
ớc ở nhà.
C: Tiến trình :
1- Kiểm tra bài cũ :
? Trong chơng trình ngữ văn 7 bài học văn bản đầu tiên là bài gì? Của tác giả nào?
Em hãy tóm tắt lại văn bản đó.
G/v nhận xét, cho điểm
2- Giới thiệu:
G/v giới thiệu bài.
3- Bài mới:

1

Ngữ văn 8

Cho học sinh đọc chú thích * SGK tr8
?Qua phần chú thích * em hãy tóm tắt về nhà
văn Thanh Tịnh.
?Văn bản Tôi đi học của Thanh Tịnh đợc
viết theo thể loại gì.
?Phơng thức biểu đạt chính của văn bảm này
là gì.
Hớng dẫn học sinh đọc văn bản
+Đoạn văn diễn tả dòng tâm trạng của nhân
vật tôi nên cần đọc với giọng thay đổi theo
dòng tâm trạng của nhân vật.
Cho học sinh đọc văn bản.
Cho Học sinh tìm hiểu chú thích 2,3,7
Chú ý chú thích Ông đốc;Lạm nhận
Bài văn đợc viết theo dòng hồi tởng của nhà
văn về những ngày đầu tựu trờng.
?Em hãy chỉ ra quá trình hồi tởng của tác giả
về buổi tựu trờng đầu tiên thể hiện trong bài.
?Em hãy nêu những hoàn cảnh và thời điểm
khiến tác giả nhớ về buổi tựu trờng đầu tiên
của mình.
?Vì sao vào thời điểm đó tác giả lại nhớ về
buổi tựu trờng đầu tiên của mình.
?Tâm trạng của nhân vật tôi khi nhớ về những
kỉ niệm buổi tựu trờng đầu tiên nh thế nào.
?Để diễn tả tâm trạng đó tác giả đã sử dụng
những từ ngữ nh thế nào? Em hãy phân tích
giá trị biểu cảm của những từ ngữ đó

I- Giới thiệu chung.
1-Tác giả.
-Thanh Tịnh(1911-1988) SGK tr8
2-Tác phẩm.
-Truyện ngắn mang đậm tính tự
truyện.
-In trong tập Quê mẹ-1941
-Kết hợp hài hoà giữa kể, miêu tả với
biểu cảm.
II-Đọc -Hiểu văn bản.
1-Đọc.
Học sinh đọc văn bản.
2-Chú thích.
-Ông đốc:ở đây là ông hiệu trởng.
-Lạm nhận:nhận quá đi, nhận vào
mình những phần, những điều không
phải của mình.
3-Bố cục.
-Những cảnh cuối thu đã khiến tác
giả nhớ về buổi tự trờng.
+Tâm trạng, cảm giác của nhân vật
tôi trên con đờng cùng mẹ tới tr-
ờng.
+Tâm trạng, cảm giác của nhân vật
tôi khi nhìn ngôi trờng, các bạn,
mọi ngời,lúc nghe tên mình, khi phải
rời tay mẹ vào lớp.
+ Tâm trạng, cảm giác của nhân vật
tôilúc ngồi vào chỗ của mình và
đón nhận giờ học đầu tiên.

4-Phân tích.
a-Khơi nguồn nỗi nhớ.
-Thời điểm: Cuối thu
- Cảnh thiên nhiên: Lá ngoài đờng
rụng nhiều, mây bàng bạc.
- Cảnh sinh hoạt: Mấy em nhỏ cùng
mẹ tới trờng.
=> Thời điểm khai giảng hàng
năm.
-Tâm trạng: Náo nức; mơn man; tng
bừng; rộn rã.
=> Cảm xúc chân thực, cụ thể góp
phần rút ngắn khoảng cách thời gian
giữa quá khứ và hiện tại
2

Ngữ văn 8
4-Củng cố.
?Hãy nêu những nét chính về nhà văn Thanh Tịnh và văn bản Tôi đi học của ông.
?Em hãy kể một lỉ niệm đẹp về buổi tựu trờng đầu tiên của bản thân.
D-Hớng dẫn học bài.
- Học lại bài cũ, kể tóm tắt lại văn bản.
-Soạn tiếp phần còn lại của văn bản( Tâm trạng của nhân vật tôi theo những dòng hồi
tởng về buổi tựu trờng đầu tiên)
---------------------------------------------------------------------------------------
Tuần 1 Ngày soạn:20/8/2008
Tiết 2 Ngày dạy:22/8/2008

Văn bản: Tôi đi học
Thanh Tịnh

A- Mục tiêu:
- Giúp học sinh cảm nhận đợc tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật tôi
ở buổi tựu trờng đầu tiên trong đời, học sinh thấy đợc ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ,
gợi d vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh.
- Qua bài giáo dục học sinh có những tình cảm trong sáng khi hồi ức về tuổi thơ của
mình, đặc biệt là ngày đầu tiên tới trờng, học hỏi cách viết truyện ngắn của Thanh
Tịnh.
- Rèn kĩ năng đọc diễn cảm, phát hiện và phân tích tâm trạng nhân vật tôi, liên tởng
đến buổi tựu trờng đầu tiên của bản thân.
B- Chuẩn bị:
- Giáo viên:Soạn giáo án, đọc tài liệu tham khảo.
- Học sinh: Học bài cũ, soạn trớc bài mới.
C- Tiến trình :
1. Kiểm tra:
? Em hãy trình bày những hiểu biết của em về nhà văn Thanh Tịnh và tác phẩm Tôi
đi học.
?Hãy phân tích diễn bến tâm trạng của nhân vật Tôi-Tôi đi học,khi cùng mẹ đi đến
trờng.
Giáo viên nhận xét, cho điểm.
2- Giới thiệu:
3-Bài mới:
II. Đọc Hiểu văn bản:
1.Đọc :
2- Chú thích:

3

Ngữ văn 8
?Khi nhớ về những kỉ niệm buổỉ tựu trờng
đầu tiên những cảm xúc của mình đợc tác

giả miêu tả nh thế nào.
? Những hình ảnh, chi tiết nào trong văn bản
cho ta biết đợc tâm trạng của chú bé khi
cùng mẹ tới trờng.
?khi kể truyện trong đoạn văn này tác giả sử
dụng nghệ thuật gì.Em có nhận xét gì về
nghệ thuật này.
*Tâm trạng của cậu bé lần đầu tiên đến tr-
ờng. Có sự thay đổi lớn.
?Khi đã cùng mẹ đến trớc trờng làng Mĩ Lí
nhân vật tôi đã nhìn thấy cảnh tợng gì.Tâm
trạng ra sao.
?Khi nghe thấy tiếng trống và khi nghe đến
tên mình nhân vật tôi đã có tâm trạng gì.
?Vì sao nhân vật tôi lại bất giác dúi đầu vào
lòng mẹ nức nở khóc khi sắp vào lớp.
?Qua tìm hiểu trên em thấy nhân vật tôi là
một cậu bé nh thế nào. Cậu có phải là ngời
yếu đuối không.
?Em có nhận xét gì về cách miêu tả tâm
trạng của nhân vật tôi.
?Nhân vật tôi khi bớc vào chỗ ngồi có tâm
trạng nh thế nào.

?Hình ảnh một con chim liệng đến đứng trên
bậc cửa sổ hót mấy tiếng rụt rè rồi vỗ cánh
bay đi có phải đơn thuần chỉ có nghĩa thực
3- Bố cục:
4.Phân tích:
b-Tâm trạng của nhân vật tôi khi

cùng mẹ trên đ ờng tới tr ờng.
- Những cảm giác trong sáng ấy lại
nảy nở bầu trời quang đãng.
- Buổi mai hôm ấy Mẹ tôi lắm tay
tôi Con đ ờng này tôi đã quen đi lại
lắm lần có sự thay đổi lớn :hôm nay
tôi đi học
- Tôi có ý nghĩ l ớt ngang trên ngọn
núi
=> Cách kể truyên nhẹ nhàng , miêu
tả những cảm giác bằng những lời văn
giàu chất thơ , hình ảnh so sánh đầy
thơ mộng
cho thấy sự thay đổi lớn trong tôi
c-Tâm trạng và cảm giác của nhân
vật tôi khi trên sân tr ờng và khi nghe
thấy tên mình.
-Sân trờng dày đặc những ngời . Ngời
nào quần áo cũng sạch sẽ gơng mặt vui
tơi sáng sủa nảy sinh cảm giác mới
đâm ra lo sợ vẩn vơ bỡ ngỡ đứng
nép bên ngời thân thêm vụng và ớc
ao thầm đợc nh những ngời học trò cũ

-Tiếng trống trờng vang lên đã làm
vang dội cả lòngcảm thấy mình chơ
vơ , vụng về lúng túng .
-Vì xa lạ sợ hãi của một cậu bé nông
thôn rụt rè ít tiếp xúc với đám đông
không phải là một cậu bé yếu đuối

(Cảm giác nhất thời)

=> Dùng lối so sánh , từ ngữ miêu tả
tâm trạng chính xác cảm xúc của nhân
vật.
d-Tâm trạng của nhân vật tôi khi
ngồi vào trong lớp học.
-Nhìn cái gì cũng thấy mới,thấy hay
hay, cảm giác lạm nhận (Nhận bừa)-

4

Ngữ văn 8
hay không.Vì sao.
?Dòng chữ tôi đi học kết thúc truyện có ý
nghĩa gì.
?Em có nhận xét gì về thái độ cử chỉ của
những ngời lớn (Ông đốc;thầy giáo;phụ
huynh )đối với các em lần đầu tiên đi học.
?Qua hình ảnh,cử chỉ và tấm lòng của ngời
lớn đối với các em nhỏ em cảm nhận đợc gì.
Cho học sinh đọc ghi nhớ
G/v nhấn mạnh ghi nhớ.
?Em hãy kể lại những kỉ niệm ngày đầu tiên
đến trờng của bản thân?
?Hãy nêu những cảm xúc của em khi đi tới
trờng trong ngày đầu tiên đó?

Chỗ ngồi kia là của riêng mình, nhìn
bạn mới quen mà thấy quyến luyến

-Hình ảnh có ý nghĩa tợng trng gợi sự
luối tiếc những ngày trẻ thơ chơi bời tự
do đã chấm dứt để bớc vào giai đoạn
mới của cuộc đời-Làm học sinh
=>Cách kết thúc truyện tự nhiên bất
ngờ. Dòng chữ Tôi đi học vừa khép
lại bài văn và mở ra một thế giới mới.
Dòng chữ gợi cho ta hồi nhớ lại buổi
thiếu thời, thể hiện chủ đề truyện.
-Ông đốc: Từ tốn, bao dung.
-Thày giáo trẻ: Vui tính, giàu tình yêu
thơng.
-Phụ huynh: Chu đáo, trân trọng ngày
khai trờng.
Trách nhiệm, tấm lòng của gia
đình nhà trờng đối với thế hệ trẻ tơng
lai.
* Ghi nhớ.
SGK tr9
-Học sinh đọc ghi nhớ.
III-Luyện tập.
-Học sinh kể những kỉ niệm tiêu biểu
nhất.
-Học sinh nêu cảm xúc
4.Củng cố:
1.Giáo viên treo bảng phụ có câu hỏi trắc nghiệm lên bảng. Gọi học sinh lên bảng
làm bài
?Văn bản tôi đi học có sự kết hợp của những phơng tức biểu đạt nào?
A-Tự sự. C.Biểu cảm.
B.Miêu tả. D.Cả A,B,C

2.Hãy phân tích tâm trạng của nhân vật tôi trong văn bản Tôi đi học khi cùng mẹ
tới trờng.
D-H ớng dẫn học bài:
- Học lại bài cũ.
- Làm bài tập phần luyện tập.
- Soạn trớc bài Trong lòng mẹqua hệ thống câu hỏi phần :Đọc-Hiểu văn bản

5