Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn ngắn hạn tại ngân hàng thương mại cổ phàn công thương việt nam chi nhánh thị xã phú thọ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH
––––––––––––––––––––––––––

NGUYỄN TIẾN LẬP

NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM NÂNG CAO
HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN NGẮN HẠN TẠI
NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
CHI NHÁNH THỊ XÃ PHÚ THỌ
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Lan Anh

THÁI NGUYÊN – 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi; số
liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa hề được sử
dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi cũng xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn
này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ
nguồn gốc./.

Thái Nguyên, tháng 1 năm 2014
Tác giả luận văn

Nguyễn Tiến Lập


ii

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành được luận văn, ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi đã
nhận được rất nhiều sự giúp đỡ của các thầy giáo, cô giáo; các đồng nghiệp;
bạn bè và gia đình.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến giáo viên hướng dẫn khoa học
TS. Nguyễn Thị Lan Anh - Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh
Thái Nguyên, cô đã dành nhiều tâm huyết, tận tình hướng dẫn chỉ bảo tôi
trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến các giáo viên Khoa Kinh tế, phòng Quản
lý Đào tạo Sau đại học, trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh - Đại
học Thái Nguyên đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo Ngân hàng TMCP Công
thương Việt Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ, đã hợp tác, tạo mọi điều kiện
giúp đỡ tôi trong quá trình làm đề tài.
Trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài, tôi đã nhận được nhiều
sự giúp đỡ, động viên, khích lệ từ phía bạn bè và gia đình. Tôi xin chân thành
cảm ơn và ghi nhận những tình cảm quý báu đó.
Xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 1 năm 2014
Tác giả luận văn

Nguyễn Tiến Lập

3

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii
MỤC LỤC................................................................................................................. iii
NHỮNG KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT ................................................................vi DANH
MỤC CÁC BẢNG........................................................................................vii DANH
MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ ............................................................................ viii MỞ ĐẦU
.................................................................................................................... 1
1.Tính cấp thiết của đề tài ...........................................................................................
1
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài .............................................................................
2
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài .................................................................
2
4.Ý nghĩa khoa học của luận văn hoặc đóng góp với của luận văn .......................... 3
5.Kết cấu của luận văn ................................................................................................
4
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN CỦA
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ............................................................ 5
1.1.Khái niệm Ngân hàng Thương mại (NHTM) ....................................................... 5
1.2.Hiệu quả huy động vốn của Ngân hàng Thương mại ........................................... 5
1.2.1.Khái niệm hiệu quả huy động vốn .....................................................................
5
1.2.2.Các hình thức huy động vốn của Ngân hàng Thương mại ................................ 6
1.2.3.Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả huy động vốn ngắn hạn.....................................

7
1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả huy động vốn của Ngân hàng
Thương mại ………………………………………………………………...............9
1.3. Kinh nghiệm huy động vốn ở một số ngân hàng quốc tế và những bài học
kinh nghiệm đối với Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh thị
xã Phú Thọ...............................................................................................................16


4

1.3.1. Kinh nghiệm về nâng cao hiệu quả huy động vốn ngắn hạn của một số ngân
hàng

thương

mại

quốc

tế...........................................................................................17
1.3.1. Những bài học kinh nghiệm rút ra cho Ngân hàng TMCP Công thương Việt
Nam – Chi nhánh thị xã Phú Thọ………………………………..……………….19
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................21


5

2.1.Các
câu
hỏi

đặt
ra
quyết.........................................................21

mà

đề

tài

cần

2.2.Phương
pháp
cứu.....................................................................................21
2.2.1.Phương
pháp
xử
lý
...........................................................22

và

2.2.2.Phương
pháp
sử
dụng
...........................................................23
2.2.3.Phương
pháp

phân
............................................................................23
2.3.Hệ
thống
chỉ
tiêu
phân
..........................................................23

nghiên

phân
sơ

tích
đồ,

số
bảng

tích
tích

giải

huy

liệu
biểu
swot

động

vốn

2.3.1.Quy mô, tốc độ tăng trưởng và cơ cấu nguồn vốn huy động
...........................23
2.3.2.Chi
phí
huy
.......................................................................................24

động

2.3.3.Chỉ
tiêu
phân
tch
.......................................................24

huy

hiệu

quả

vốn
động

vốn

Chương 3: THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG
TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH THỊ XÃ PHÚ THỌ..........25
3.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Thị xã
Phú
.....................................................................................................................25

Thọ

3.1.1.Tình hình kinh tế xã hội ảnh hưởng đến hoạt động của ngân hàng
.................25
3.1.2. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Thị xã
Phú
.....................................................................................................................26

Thọ

3.2. Thực trạng huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi
nhánh
Thị
xã
Phú
...............................................................................................49
3.2.1.Tốc
độ
tăng
trưởng
.........................................................49

nguồn

3.2.2.Cơ
cấu
nguồn
vốn
............................................................................51

Thọ

vốn

huy
huy

động
động


6

3.2.3.Chi
phí
huy
.......................................................................................54
3.2.4.Các
hình
thức
huy
....................................................55

động

vốn

động
và

cân

vốn
đối

vốn

3.2.5. Hiệu quả và nhân tố ảnh hưởng hiệu quả huy động vốn ngắn hạn tại
Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Thị xã Phú
Thọ..........................62
3.3.
Đánh
giá
..................................................................................................70

chung

3.3.1.Những
kết
quả
...................................................................................70

đạt

được

3.3.2.Những
hạn
chế
.......................................................................72

nguyên

nhân

và

3.3.3.Cơ
hội
và
thách
........................................................................................75

thức

Chương 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỂU QUẢ
HUY ĐỘNG VỐN NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
- CHI NHÁNH THỊ XÃ PHÚ THỌ ........... 78


7

4.1.Định hướng công tác huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt

Nam - Chi nhánh thị xã Phú Thọ ..............................................................................78
4.1.1.Định hướng trong công tác huy động vốn .......................................................78
4.1.2.Định hướng trong công tác sử dụng vốn ..........................................................79
4.1.3.Một số chỉ tiêu cần đạt trong những năm tới
...................................................79
4.2.Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn ngắn hạn tại
Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh thị xã Phú Thọ...............80
4.2.1. Chiến lược huy động vốn ngắn hạn của Ngân hàng TMCP Công thương Việt
Nam - Chi nhánh thị xã Phú Thọ …………………………………………….…..80
4.2.2.Điều hành chính sách lãi suất ngắn hạn linh hoạt
............................................83
4.2.3.Công tác quản lý, đào tạo cán bộ, nhân viên Ngân hàng ................................86
4.2.4.Cải tiến công tác thanh toán
.............................................................................88
4.2.5.Thành lập ban huy động vốn, chăm sóc khách hàng .......................................89
4.2.6.Thành lập bộ phần nghiên cứu khách hàng......................................................90
4.2.7Mở rộng thêm các phòng giao dịch...................................................................90
4.3.Kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn ..............................................91
4.3.1.Kiến nghị đối với Nhà nước Chính phủ ...........................................................91
4.3.2.Kiến nghị với ngân hàng Nhà nước Việt Nam.................................................93
4.3.3.Kiến nghị với Ngân hàng công thương Trung Ương .......................................95
KẾT LUẬN ..............................................................................................................97
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................98


8

NHỮNG KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT

NHTM

:

Ngân hàng thương mại cổ phần

GĐ

:

Giám đốc NH

:

Ngân hàng VNH

:

Vay ngắn hạn VDH

:

Vay dài hạn TD

:

Tín

dụng
TK
:

:

Tài khoản KH

Khách hàng TGTK

:

Tiền gửi tiết kịêm
TGTKKKH

:

Tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn

TGTKCKH

:

Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn KKH

:

Không kỳ hạn

TCKT

:

Tổ chức kinh tế

NHTM

:

Ngân hàng thương mại

TCTD

:

Tổ chức tn dụng TCTC

:

Tổ chức tài chính

DNNN

:

Doanh nghiệp nhà nước

DNTN

:

Doanh nghiệp tư nhân

TGKKH

:

Tiền gửi không kỳ hạn

TGCKH

:

Tiền gửi có kỳ hạn

VNĐ

:

Việt Nam đồng


vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Tổng hợp công tác huy động vốn ngắn hạn.................................... 39
Bảng 3.2: Kết cấu dư nợ và đầu tư tn dụng ................................................... 41
Bảng 3.3: Tỷ trọng nợ quá hạn trên tổng dư nợ .............................................. 44
Bảng 3.4: Nợ quá hạn theo loại cho vay ......................................................... 46
Bảng 3.5: Hoạt động thu chi ........................................................................... 48
Bảng 3.6: Lãi suất huy động hiện nay của chi nhánh năm 2013 .................... 50
Bảng 3.7: Tình hình huy động vốn (gồm VNĐ và ngoại tệ quy đổi) ............ 50

Bảng 3.8: Cơ cấu vốn huy động theo kỳ hạn của VNĐ .................................. 52
Bảng 3.9: Cơ cấu huy động theo bản tệ .......................................................... 53
Bảng 3.10: Cơ cấu nguồn vốn theo hình thức huy động................................. 56
Bảng 3.11: Cân đối giữa nguồn vốn huy động và cho vay ............................. 61


viii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ

Biểu đồ 3.1. So sánh kết quả kinh doanh năm 2011 - 2013) ......................... 45
Biểu đồ 3.2. Cơ cấu nợ quá hạn theo loại cho vay.......................................... 46
Biểu đồ 3.3. Tổng nguồn vốn huy động qua các năm..................................... 51
Sơ đồ 3.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Ngân hàng TMCP Công thương Việt
Nam – Chi nhánh Thị xã Phú Thọ .................................................. 30


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Sau hơn 20 năm đổi mới, nền kinh tế Việt Nam đã có nhiều dấu hiệu
khởi sắc với tốc độ phát triển kinh tế cao, thu nhập bình quân đầu người
tăng. Để tiếp tục đưa Việt Nam đi lên, trở thành một nước công nghiệp trong
tương lai, đòi hỏi cần có một khối lượng vốn rất lớn để xây dựng cơ sở vật
chất kĩ thuật, phát triển các ngành công nghiệp, dịch vụ, nông nghiệp. Ngân
hàng là ngành then chốt trong lĩnh vực huy động vốn đóng vai trò chủ đạo
trong việc dẫn vốn cho nền kinh tế. Nếu như ngân hàng thương mại hoạt
động tốt, vốn được lưu chuyển hợp lý, liên tục sẽ tạo đà cho nền kinh tế
phát triển. Trong giai đoạn sắp tới, khi các ngân hàng nước ngoài được phép

vào hoạt động trên thị trường nước ta, cạnh tranh giữa các ngân hàng sẽ diễn
ra vô cùng gay gắt. Muốn tồn tại và đứng vững trên thị trường, ngân hàng cần
phải có một nguồn vốn đủ mạnh bởi vì vốn là tiền đề quan trọng nhất trong
mọi hoạt động của ngân hàng thương mại. Để có nguồn vốn đủ mạnh, các
ngân hàng thương mại phải thực hiện nhiều hoạt động nhằm huy động
được nguồn vốn đủ lớn đáp ứng nhu cầu kinh doanh của ngân hàng.
Ngân hàng thương mại Việt Nam có “thâm niên” hoạt động chưa dài,
các hình thức huy động vốn còn đơn điệu, chưa phù hợp và chưa đáp ứng
được đòi hỏi của nền kinh tế. Đặc trưng nguồn vốn và sử dụng vốn của các
Ngân hàng thương mại có sự chênh lệch đặc biệt là sự chênh lệch về kỳ hạn.
Vốn huy động của các ngân hàng thương mại chủ yếu là vốn ngắn hạn nhưng
nhu cầu sử dụng vốn dài hạn để đầu tư mở rộng hoạt động kinh doanh của
các chủ thể trong nền kinh tế lớn đã ảnh hưởng đến hiệu quả và an toàn hoạt
động của ngân hàng. Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thị
xã Phú Thọ còng không nằm ngoài xu hướng đó.


2

Nhận thức được vai trò của hoạt động huy động vốn đối với hoạt động
kinh doanh ngân hàng và thực tiễn hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng
TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ, em đã lựa chọn đề
tài nghiên cứu “Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả huy động
vốn ngắn hạn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh
thị xã Phú Thọ”. Hy vọng những vấn đề nghiên cứu sẽ giải quyết được
các vấn đề còn tồn tại trong hoạt động huy động vốn của Ngân hàng TMCP
Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Mục tiêu chung: Đề tài nghiên cứu những lý luận chung nhất về hoạt
động huy động vốn của ngân hàng, đặc điểm và vai trò của các hình thức huy

động vốn, phương thức cân đối vốn, sử dụng vốn huy động trong hoạt
động kinh doanh ngân hàng.
Mục tiêu cụ thể: Đề tài đi sâu vào phân tch đánh giá hiệu quả huy
động vốn ngắn hạn tại ngân hàng, tìm hiểu các tồn tại và nguyên nhân ảnh
hưởng đến hoạt động huy động động vốn, định hướng và đưa ra giải pháp
giải quyết các tồn tại tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi
nhánh Thị xã Phú Thọ. Từ đó đưa ra những giải pháp và kiến nghị nhằm nâng
cao hiệu quả huy động vốn ngắn hạn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt
Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài
Đối tượng nghiên cứu của để tài: Hiệu quả huy động vốn ngắn hạn
của Ngân hàng thương mại.
Phạm vi nhiên cứu của đề tài: Hiệu quả huy động vốn ngắn hạn tại
Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ năm
2011-2013. Tìm ra những điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân của các tồn


3

tại trong công tác huy động vốn ngắn hạn tại Ngân hàng TMCP Công
thương Việt Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ.
4. Ý nghĩa khoa học của luận văn hoặc đóng góp với của luận văn
Đề tài đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động huy
động vốn của các ngân hàng thương mại. Đánh giá ưu nhược điểm trong
hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi
nhánh Thị xã Phú Thọ và đề xuất các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao
hiệu quả huy động vốn ngắn hạn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt
Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ.
Hiện tại đề tài nghiên cứu về huy động vốn Ngân hàng TMCP Công
thương Việt Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ đã có một vài tác giả nghiên

cứu như: Ông Phạm Văn Minh đã nghiên cứu: giải pháp tăng cường huy
động vốn từ các tổ chức kinh tế tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt
Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ giai đoạn từ năm 2007-2008; Bà Nguyễn
Thị Lan đã nghiên cứu giải pháp nâng cao khả năng cho vay và huy động
vốn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thị xã Phú
Thọ giai đoạn từ năm 2009-2010; Bà Hoàng Thị Thu Hiền đã nghiên cứu:
giải pháp tìm kiếm và nâng cao huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Công
thương Việt Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ từ năm 2010 - 2011.
Tất cả các đề tài trên đều chủ yếu nghiên cứu về huy động vốn. Tuy
nhiên mới chỉ dừng lại ở tính khái quát chung chung, chưa đi vào cụ thể, tập
trung nghiên cứu quá nhiều hình thức huy động vốn, có đưa các giải pháp,
nhưng vẫn chỉ ở mức lý thuyết, không thể chuyển sang thực tiễn. Vì vậy
hoạt động huy động vốn tại chi nhánh vẫn không có chuyển biến tch cực ,
có lợi cho hoạt động kinh doanh của ngân hàng


4

Từ những đề tài nghiên cứu đi trước, tôi đã đi sâu nghiên cứu ở
phạm vi chi tiết huy động vốn ngắn hạn giai đoạn từ năm 2011 - 2013,
hoạt động


5

huy động vốn của ngân hàng đang có điểm yếu ở đâu, cần khắc phục
điểm yếu đó như thế nào, áp dụng vào thực tế có thành công hay không,
thời điểm hiện nay cần phải có chiến lược gì, đưa ra định hướng phát
triển cho các năm tiếp theo, từ đó có thể nâng cao hiệu quả huy động vốn
góp phần vào nâng cao hiệu quả kinh doanh của chi nhánh.

5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần lời nói đầu và kết luận, luận văn gồm 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về hiệu quả huy động vốn của
ngân hàng thương mại.
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng huy động vốn ngắn hạn tại Ngân hàng TMCP
Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thị xã Phú Thọ
Chương 4: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả huy
động vốn ngắn hạn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh
Thị xã Phú Thọ


6

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1. Khái niệm Ngân hàng Thương mại (NHTM)
Ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt
động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi từ khách hàng với trách
nhiệm hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay, thực hiện các nghiệp vụ
chiết khấu và làm phương tiện thanh toán” (Pháp lệnh Ngân hàng
ban hành ngày
23/5/1990). Luật các TCTD được bổ sung sửa đổi năm 2004, điều 20 giải
thích: “ TCTD là doanh nghiệp được thành lập theo qui định của luật này và
các qui định khác của pháp luật để hoạt động ngân hàng” và “ Hoạt động
ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung
thường xuyên là nhận tiền gửi, sử dụng số tiền này để cấp tn dụng và cung
ứng các dịch vụ thanh toán”.
1.2. Hiệu quả huy động vốn của Ngân hàng Thương mại

1.2.1. Khái niệm hiệu quả huy động vốn
Hiệu quả huy động vốn là phạm trù phản ánh trình độ và khả năng
đảm bảo thực hiện công tác huy động vốn có kết quả cao với chi phí nhỏ
nhất. Có nghĩa là đối với mặt lượng, hiệu quả huy động vốn biểu hiện giữa
kết quả thu được (số lượng, thời hạn…) và chi phí bỏ ra, còn đối với mặt
chất, nó phản ánh năng lực và trình độ quản lý của Ngân hàng.


7

Đối với một NHTM thì hiệu quả huy động vốn có mối quan hệ biện
chứng với hoạt động kinh doanh của Ngân hàng, có nghĩa là huy động vốn tốt
làm nền tảng cho hoạt động kinh doanh của Ngân hàng, và hoạt động kinh


8

doanh của ngân hàng có hiệu quả là cơ sở thuận lợi để huy động vốn có
hiệu quả. Hai mối quan hệ này hỗ trợ cho nhau cùng phát triển.
1.2.2. Các hình thức huy động vốn của Ngân hàng Thương mại
1.2.2.1. Vốn huy động từ tiền
gửi
Đây là vốn quan trọng, chiếm tỷ trọng lớn trong nguồn vốn NHTM và
đó là mục tiêu tăng trưởng hàng năm của các ngân hàng. Có nhiều hình thức
huy động khác nhau như:
- Tiền gửi thanh toán (tiền gửi không kỳ hạn)
- Tiền gửi có kỳ hạn của các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội.
- Tiền gửi tiết kiệm của dân cư.
- Tiền gửi khác: Các NHTM còn huy động các khoản tiền gửi khác như
tiền gửi của các tổ chức tn dụng khác, tiền gửi của kho bạc Nhà nước, tiền

gửi của các đoàn thể xã hội….
1.2.2.2. Vốn vay của các tổ chức tín dụng khác và của ngân hàng Trung Ương
(NHTƯ)
- Vay từ NH Trung Ương: Ngân hàng Trung Ương có thể cho các tổ
chức tn dụng vay vốn ngắn hạn khi cần thiết dưới hình thức tái cấp vốn như:
cho vay lại theo hồ sơ tn dụng; chiết khấu, tái chiết khấu, thương phiếu và
các giấy tờ có giá ngắn hạn khác; cho vay có đảm bảo bằng cầm cố thương
phiếu và các giấy tờ có giá ngắn hạn khác; cho vay bổ sung vốn tong thanh
toán bù trừ; cho vay đặc biệt khi khi tổ chức tn dụng mất khả năng thanh
toán có nguy cơ mất an toàn cho hệ thống.
- Vay từ các tổ chức tn dụng khác: Đây là nguồn vốn mà NHTM vay
mượn lẫn nhau và vay của các tổ chức tín dụng khác trên thị trường liên NH
nhằm đáp ứng nhu cầu dự trữ chi trả cấp bách


9

1.2.2.3. Vay trên thị trường vốn (phát hành các giấy tờ có giá)


10

Thực chất là ngân hàng huy động vốn bằng việc phát hành các giấy tờ
có giá như: kỳ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi; trong đó kỳ phiếu và
chứng chỉ tiền gửi là loại phiếu nợ ngắn hạn, trái phiếu phiếu nợ trung dài
hạn. Các loại giấy tờ có giá đó được NHTM phát hành từng đợt với mục đích
và số lượng cụ thể và được ngân hàng Trung Ương chấp thuận. Khả năng vay
mượn tuỳ thuộc vào uy tn của ngân hàng, lãi suất và trình độ phát triển
của thị trường tài chính.
1.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả huy động vốn ngắn hạn

1.2.3.1. Chi phí huy động vốn ngắn hạn
+ Lãi suất huy động ngắn hạn:
Lãi suất huy động ngắn hạn luôn là vấn đề quan tâm hàng đầu của các
chủ thể kinh tế. Người gửi muốn một lãi suất cao , người vay lại muốn lãi suất
thấp. Là trung gian đóng vai trò cầu nối giữa hai đối tượng trên, ngân hàng
phải tìm cách điều chỉnh mức lãi suất sao cho hợp lý nhất đối với các bên,
trong đó điều quan trọng là phải đảm bảo lợi ích của ngân hàng. Vì vậy trong
huy động vốn ngắn hạn, mỗi ngân hàng đều cố gắng áp dụng mọi biện pháp
có thể nhằm tìm kiếm được những nguồn vốn ngắn hạn sao cho chi phí huy
động vốn bình quân là nhỏ nhất và sử dụng số vốn đó để cho vay với một
mức lãi suất chấp nhận được trên thị trường. Chi phí huy động ngắn hạn được
đánh giá qua hệ thống các chỉ tiêu lãi suất huy động bình quân (tính bằng
bình quân gia quân gia quyền của lãi suất các nguồn theo khối lượng từng
nguồn), lãi suất huy động của từng nguồn và đặc biệt là lãi suất cạnh tranh
NEC.
Mặt khác, cũng với một mức chi phí trả lãi bình quân, sự đa dạng hoá
trong lãi suất cho phù hợp với mỗi hình thức huy động vốn là cần thiết. Sự đa
dạng hoá lãi suất làm cho tăng tnh hiệu quả của chính sách lãi suất mà ngân


11

hàng đưa ra. Nếu có chính sách lãi suất phù hợp, hiệu quả, ngân hàng sẽ tối
thiểu hoá được chi phí trong khi vẫn hoàn thanh kế hoạch về nguồn vốn .


12

+ Chi phí khác:
Bên cạnh chi phí chính là lãi suất, trong quá trình huy động vốn ngắn

hạn còn có các chi phí khác như chi phí tiền lương cho cán bộ huy động, chi
phí in ấn phát hành, chi phí cơ sở vật chất , chi phí giao dịch quảng cáo… Tuy
chi phí này chiếm một tỷ trọng tương đối nhỏ nhưng nếu tiết kiệm được cũng
góp phần giảm bớt gánh nặng cho ngân hàng.
1.2.3.2. Tính ổn định của nguồn vốn ngắn hạn
Tính ổn định ở đây bao gồm ổn định về khối lượng, tốc độ tăng trưởng,
cơ cấu nguồn.
Thật vậy, công tác huy động vốn ngắn hạn không thể có hiệu quả khi
mà nguồn vốn huy động được lại không đạt được quy mô nhất định theo
kế hoạch huy động của ngân hàng hay không đáp ứng nổi nhu cầu về khối
lượng vốn cho kinh doanh; cơ cấu vốn của ngân hàng lại không có sự hợp
lý giữa các nguồn vốn huy động ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, giữa vốn
ngoại tệ và vốn nội tệ. Đối với ngân hàng, do mỗi nguồn vốn có những điểm
mạnh, điểm yếu riêng trong việc khai thác và huy động nên cơ cấu vốn biến
đổi sẽ dẫn tới sự biến đổi trong cơ cấu “đầu ra”: cho vay, đầu tư, bảo lãnh
và kéo theo sự thay đổi trong lợi nhuận, rủi ro trong hoạt động kinh
doanh. Cơ cấu nguồn vốn huy động ngắn hạn phụ thuộc không chỉ vào một
phần kế hoạch của ngân hàng mà còn chịu sự tác động của các nhân tố bên
ngoài đòi hỏi ngân hàng phải thường xuyên nghiên cứu tiếp cận thị trường.
Khối lượng vốn huy động ngắn hạn phản ánh quy mô vốn. Quy mô vốn
lớn sẽ tạo điều kiện cho ngân hàng mở rộng hoạt động kinh doanh của mình.
Trong tổng nguồn vốn của ngân hàng thì quy mô vốn huy động là một bộ


13

phận chiếm tỷ trọng cao nhất và có vai trò quan trọng hơn cả. Sau khi đã huy
động được khối lượng vốn lớn thì cái mà ngân hàng cần quan tâm lúc này là

14

tốc độ tăng trưởng ổn định của nó vì có thể lúc này quy mô vốn lớn, nhưng sẽ
là khó khăn cho ngân hàng khi đưa ra quyết định cho vay hay đầu tư nếu ngân
hàng không kiểm soát, không dự đoán được xu hướng biến động của dòng
tiền rút ra và dòng tiền gửi vào.
1.2.3.3. Một số chỉ tiêu khác
Ngoài các chỉ tiêu chính trên, chất lượng công tác huy động vốn ngắn
hạn còn được đánh giá qua một số chỉ tiêu :
• Mức độ hoạt động của vốn huy động ngắn hạn: Được đánh giá qua
chỉ tiêu hệ số sử dụng vốn. Hệ số sử dụng vốn càng tiến đến 1 càng tốt , điều
này thể hiện nguồn vốn huy động được sử dụng tối đa.
• Mức độ thuận tiện khách hàng : Được đánh giá qua các thủ tục
gửi tiền , rút tiền , các dịch vụ kèm theo của ngân hàng …nhằm tiết kiệm
được thời gian và chi phí cho khách hàng .
• Thời gian để huy động một số lượng vốn nhất định .
• Một số chỉ tiêu khác như : số lượng vốn bị rút ra trước thời hạn , kỳ
hạn thực tế của nguồn vốn…
Trên đây là một số chỉ tiêu dùng để đánh giá hiệu quả công tác huy
động vốn ngắn hạn. Tuy nhiên, sử dụng một chỉ tiêu thì không thể phản ánh
đầy đủ được, mà cần phải kết hợp nhiều chỉ tiêu thì mới đánh giá đúng và
thực chất hiệu quả công tác huy động vốn ngắn hạn tại một NHTM.
1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả huy động vốn của Ngân hàng
Thương mại
1.2.4.1. Các nhân tố chủ quan (thuộc về Ngân hàng)
 Chiến lược kinh doanh của Ngân hàng:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>