Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ huy động vốn tại ngân hàng thương mại cổ phần công thương việt nam chi nhánh sông công

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

VŨ MINH XUÂN

GIẢI PHÁP NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ HUY ĐỘNG VỐN
TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG
VIỆT NAM - CHI NHÁNH SÔNG CÔNG
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: TS. Đinh Thiện Đức

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn thạc sỹ “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch
vụ huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh
Sông Công’’” là công trình nghiên cứu độc lập; số liệu sử dụng và kết quả
nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực.
Tác giả đã sử dụng nhiều nguồn thông tin liên quan khác nhau để phục vụ
cho việc nghiên cứu, các nguồn thông tin đã được xử lý và trích dẫn rõ nguồn
tài liệu tham khảo theo quy định. Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện đề tài đã

được cảm ơn./.
Thái Nguyên, tháng 04 năm 2014
Tác giả luận văn

Vũ Minh Xuân


ii

LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện Luận văn này, tôi đã nhận được sự quan tâm
giúp đỡ của Quý thầy, cô, bạn bè.
Trước tiên tôi xin trân trọng cảm ơn TS. Đinh Thiện Đức, người Thầy
đã định hướng cho chủ đề nghiên cứu; nghiêm túc về mặt khoa học và tận
tình giúp đỡ tôi về mọi mặt để hoàn thành luận văn.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám Hiệu; các Thầy giáo, Cô giáo
Khoa Kinh tế; cán bộ và chuyên viên Phòng QLĐT Sau Đại học - Trường ĐH
Kinh tế và QTKD Thái Nguyên đã hướng dẫn và giúp đỡ tôi về các điều kiện
trong quá trình thực hiện luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc, các phòng chức năng và cán bộ,
nhân viên Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Sông

Công, các Phòng chuyên môn của Cục Thống kê tỉnh Thái Nguyên; Sở Kế
hoạch và Đầu tư tỉnh Thái Nguyên đã cung cấp thông tin, tài liệu và hợp tác
giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện luận văn.
Để có được kiến thức như ngày hôm nay, cho phép em gửi lời cảm ơn
sâu sắc đến Quý thầy, cô trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh
thuộc Đại học Thái Nguyên trong thời gian qua đã truyền đạt cho em những
kiến thức quý báu. Trân trọng cảm ơn sự quan tâm của bạn bè, đồng
nghiệp

và gia đình.
Thái Nguyên, tháng 04 năm 2014
Tác giả luận văn


ii
Vũ Minh Xuân


3

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii
MỤC LỤC ....................................................................................................... iii
DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT ....................................................... vii DANH
MỤC BẢNG ..................................................................................... viii DANH
MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ................................................................... ix MỞ ĐẦU
.......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu .............................................................
1
2. Mục đích nghiên cứu..................................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 2
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ......................................................
2
5. Những đóng góp mới của luận văn ...............................................................
3
6. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 4
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỊCH VỤ NGÂN HÀNG VÀ PHÁT TRIỂN DỊCH
VỤ NGÂN HÀNG .................................................................. 5

1.1. Khái niệm về ngân hàng và hoạt động NHTM .......................................... 5
1.1.1. Khái niệm về ngân hàng.......................................................................... 5
1.1.2. Chức năng của ngân hàng thương mại....................................................
6
1.2. Nguồn vốn của ngân hàng thương mại ......................................................
7
1.2.1. Vốn chủ sở hữu .......................................................................................
7


4

1.2.2. Vốn nợ ...................................................................................................
10
1.3. Những vấn đề cơ bản về huy động vốn từ bên ngoài của NHTM ........... 12
1.3.1. Huy động vốn tiền gửi........................................................................... 12
1.3.2. Huy động vốn vay ................................................................................. 14
1.4. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng huy động vốn....................................... 17
1.4.1. Chi phí huy động vốn ............................................................................ 17


5

1.4.2. Các hình thức huy động vốn ................................................................. 18
1.4.3. Tính ổn định của nguồn vốn ................................................................. 19
1.4.4. Một số chỉ tiêu khác .............................................................................. 19
1.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác huy động vốn từ bên ngoài ...........
20
1.5.1. Các nhân tố thuộc về ngân hàng ........................................................... 20
1.5.2. Các nhân tố khách quan (môi trường kinh doanh của ngân hàng) ....... 23

Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................. 26
2.1. Các câu hỏi nghiên cứu ............................................................................ 26
2.2. Phương pháp thu thập số liệu ...................................................................
26
2.3. Dữ liệu cho nghiên cứu ............................................................................ 26
2.4. Các phương pháp nghiên cứu................................................................... 27
2.4.1. Phương pháp thống kê mô tả................................................................. 27
2.4.2. Phương pháp phân tích SWOT ............................................................. 27
2.4.3. Lấy phiếu ghi nhận ý kiến của khách hàng về chất lượng hoạt động
cung cấp các sản phẩm dịch vụ ngân hàng tại NHCT Sông Công. ................ 27
2.5. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 28
2.5.1. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng
.. 28
2.5.2. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá kết quả và hiệu quả của hoạt động cung
ứng các sản phẩm dịch vụ tại NHCT Sông Công ..................................................
28
Chương 3. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ HUY ĐỘNG VỐN Ở
VIETINBANK- CHI NHÁNH SÔNG CÔNG.............................. 33
3.1. Giới thiệu về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh
Sông Công ....................................................................................................... 33
3.1.1. Giới thiệu chung .................................................................................... 33
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

6

3.1.2. Bộ máy quản lý ..................................................................................... 35
3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình phát triển các sản phẩm dịch
vụ ngân hàng huy động vốn tại NHCT Sông Công .............................................

36
3.2.1. Các nhân tố khách quan ........................................................................ 36

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

7

3.2.2. Các nhân tố chủ quan ............................................................................
40
3.3. Thực trạng phát triển dịch vụ huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Công
thương Việt Nam - Chi nhánh Sông Công ...................................................... 42
3.3.1. Đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh của NHCT Sông Công trong
giai đoạn 2009 - 2012...................................................................................... 42
3.3.2. Thực trạng phát triển dịch vụ huy động vốn của NHCT Sông Công
trong giai đoạn 2009 - 2012 ............................................................................
44
3.3.3. Tương quan giữa phát triển dịch vụ huy động vốn và sử dụng vốn của
NHCT Sông Công trong giai đoạn 2009 - 2012 ............................................. 52
3.3.4. Tình hình phát triển các dịch vụ khác của NHCT Sông Công trong giai
đoạn 2009 - 2012.............................................................................................
55
3.3.5. Kết quả khảo sát chất lượng dịch vụ huy động vốn và các dịch vụ khác
tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Sông Công ......... 57
3.4. Những tồn tại, hạn chế của hoạt động dịch vụ huy động vốn tại NHCT
Sông Công và nguyên nhân............................................................................. 60
3.4.1. Tồn tại và hạn chế .................................................................................
60
3.4.2. Nguyên nhân những hạn chế.................................................................

61
Chương 4. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ HUY ĐỘNG VỐN
TẠI

NGÂN

HÀNG

TMCP

CÔNG

THƯƠNG

VN

-

CN

SÔNG

CÔNG................................................................................................. 65
4.1. Dự báo tnh hình phát triển kinh tế xã hội trong giai đoạn 2013 - 2015
........ 65
4.2. Định hướng phát triển của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi
nhánh Sông Công năm 2020.............................................................................
73 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

8

4.3. Các giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng tại Ngân hàng TMCP Công
thương Việt Nam - Chi nhánh Sông Công ...................................................... 75
4.3.1. Mở rộng mạng lưới kinh doanh ............................................................
75
4.3.2. Phát triển các sản phẩm mới .................................................................
76
4.3.3. Xây dựng chính sách lãi suất hợp lý, linh hoạt ..................................... 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

9

4.3.4. Tăng cường hoạt động Marketing ......................................................... 80
4.3.5. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ................................................... 83
4.3.6. Đổi mới và hiện đại hóa công nghệ ngân hàng..................................... 84
4.3.7. Nâng cao hiệu quả của hoạt động cho vay............................................ 85
4.4. Các kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng TMCP Công Thương
Việt Nam và Vietinbank - Chi nhánh Sông Công........................................... 86
4.4.1. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước ..................................................... 86
4.4.2. Kiến nghị với Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam ................... 87
4.4.3. Kiến nghị với Vietinbank - Chi nhánh Sông Công ............................... 88
KẾT LUẬN .................................................................................................... 90
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 91

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

vii

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT
NHCT

: Ngân hàng Công Thương

NHNN : Ngân hàng Nhà nước
NHTM : Ngân hàng thương mại
NHTW : Ngân hàng Trung ương
TCKT

: Tổ chức kinh tế

TCTD

: Tổ chức tín dụng

TMCP

: Thương mại Cổ phần

WTO

: Tổ chức Thương mại Thế giới

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

8

DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1. Kết quả kinh doanh các năm tại Vietinbank Sông Công................ 43
Bảng 3.2. Tình hình huy động vốn tại Vietinbank Sông Công....................... 45
Bảng 3.3. Tỷ trọng chi phí huy động/Tổng huy động vốn.............................. 46
Bảng 3.4. Quy mô huy động vốn/Chi phí tiền lương...................................... 47
Bảng 3.5. Tỷ trọng huy động vốn theo sản phẩm ........................................... 51
Bảng 3.6. Tình hình sử dụng vốn tại Vietinbank Sông Công ......................... 53
Bảng 3.7. Yếu tố ảnh hưởng đến lựa chọn dịch vụ tiền gửi ........................... 59
Bảng 3.8. Đánh giá của khách hàng về sản phẩm tiền gửi ............................. 59

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

9

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

SƠ ĐỒ
Sơ đồ 3.1. Cơ cấu tổ chức Vietinbank Sông Công ......................................... 36
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1. Tình hình huy động theo đối tượng khách hàng tại Vietinbank
Sông Công....................................................................................... 48
Biểu đồ 3.2. Tình hình huy động theo kỳ hạn tại Vietinbank Sông Công ...... 50
Biểu đồ 3.3. Tình hình sử dụng vốn/huy động vốn tại Vietinbank Sông Công
.....55

Biểu đồ 3.4. Thời gian sử dụng dịch vụ của khách hàng ................................ 58

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Nền kinh tế hiện nay đang theo xu hướng hợp tác và hội nhập để có sự
phân công lao động và chuyên môn hóa nhằm khai thác tối ưu tiềm năng của
mỗi quốc gia trong sự phát triển đi lên của nền kinh tế toàn cầu. Nền kinh tế
Việt Nam những năm gần đây cũng được đánh giá là năng động và đang phát
triển bền vững, dưới sự tác động của xu thế kinh tế thế giới Việt Nam đã hội
nhập vào Tổ chức thương mại thế giới WTO, đây cũng là cơ hội và thử thách
cho nền kinh tế Việt Nam nói chung cũng như cho từng doanh nghiệp riêng lẻ
hoạt động cho từng lĩnh vực khác nói riêng, trong đó có lĩnh vực tài chính mà
cụ thể là các ngân hàng thương mại không thể tránh khỏi xu hướng chung đó.
Đứng trước những thách thức (cạnh tranh) và cơ hội (tăng thêm khả năng
huy động vốn cũng như cho vay và cung ứng dịch vụ, học hỏi được nhưng
kinh nghiệm quản lý …), do sự hội nhập kinh tế mang lại các Ngân hàng
thương mại đã có sự chuẩn bị gì và chiến lược kinh doanh ra sao để không bị
tụt hậu và đào thải khỏi nền kinh tế.
Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Sông Công (NHCT
Sông Công) thuộc hệ thống Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam một trong những ngân hàng thương mại nhà nước hàng đầu Việt Nam đã có
nhiều thành công trong công tác huy động vốn trên thị trường. Tuy nhiên,
phải đương đầu với những bất cập trong các chính sách về tài chính tiền
tệ, về tỷ giá, với tnh trạng khủng hoảng suy thoái kinh tế và với sự cạnh
tranh khốc liệt trên thị trường tài chính - ngân hàng…, chi nhánh NHCT Sông

Công đã bộc lộ những tồn tại, hạn chế về quy mô, về lãi suất, về áp dụng các
hình thức huy động vốn, cung ứng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng …
Sau một thời gian khảo sát nghiên cứu tnh hình thực tiễn công tác
phát triển các sản phẩm dịch vụ ngân hàng tại NHCT Sông Công, với mong
muốn được góp phần nâng cao chất lượng các sản phẩm dịch vụ của chi
nhánh,Sốtôi
chọn
tài:
cao
lượng
dịch
hóađã
bởilựa
Trung
tâmđề
Học
liệu“Giải pháp nâng ht
tp:/chất
/www.lr
c-tnu.edu.
vn/vụ huy


2

động vốn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Sông
Công’’ làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ của mình.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

3

2. Mục đích nghiên cứu
Thông qua việc nghiên cứu thực trạng việc cung cấp các sản phẩm dịch
vụ huy động vốn ngân hàng của NHCT Sông Công¸ và một số ngân hàng
thương mại hoạt động trên địa bàn, đánh giá mặt mạnh, mặt còn hạn chế
của các sản phẩm dịch vụ, để thấy được tiềm lực của NHCT Sông Công về
việc phát triển các dịch vụ ngân hàng trên địa bàn.
Trên cơ sở phân tích những tồn tại và nguyên nhân của tồn tại trong
công tác cung ứng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng để tm giải pháp nâng cao
hiệu quả chất lượng của các sản phẩm dịch vụ Huy động vốn tại chi nhánh
NHCT Sông Công.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn là thực trạng, chất
lượng và mức độ hiệu quả của hoạt động kinh doanh dịch vụ huy động vốn
của ngân hàng, từ đó đưa ra những giải pháp hữu hiệu để ứng dụng vào
thực tế, và những kiến nghị để hoạt động dịch vụ huy động vốn ngày một tốt
hơn.
Do giới hạn về thời gian nên đề tài chỉ tập trung vào tình hình phát
triển sản phẩm dịch vụ huy động vốn ở NHCT Sông Công trong khoảng thời
gian từ năm 2009 đến năm 2012.
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Dịch vụ huy động vốn là hoạt động cơ bản và quan trọng tại các ngân
hàng thương mại. Bất kỳ một ngân hàng thương mại nào, dù mới thành lập
hay đã hoạt động lâu năm đều phải tập trung đẩy mạnh hoạt động này.
Nhất là đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam, khi mà trình độ và khả
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

4

năng cung cấp các dịch vụ ngân hàng hiện đại còn hạn chế, thì nguồn thu
nhập chủ yếu vẫn là từ hoạt động huy động tiền gửi để cho vay.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

5

Trong giai đoạn hiện nay và sắp tới, khi hàng rào bảo hộ đối với ngân
hàng thương mại Việt Nam ngày càng được nới lỏng và xoá bỏ theo cam kết
hội nhập, nguy cơ bị cạnh tranh ngày càng cao bởi các Ngân hàng nước ngoài
có trình độ cao hơn, uy tín và kinh nghiệm lâu năm hơn, nhiều kênh huy động
vốn mới ra đời và phát triển, thì nguy cơ giảm thị phần hoạt động huy động
vốn tại ngân hàng thương mại Việt Nam ngày càng lớn.
Tuy nhiên, nếu có một chính sách linh hoạt, đa dạng, chiến lược quảng
bá thành công, phân khúc thị trường phù hợp nhu cầu từng nhóm khách
hàng, thì khả năng cạnh tranh của ngân hàng trong nước sẽ được nâng cao.
Vì vậy,việc xem xét các yêu cầu mở cửa, tm hiểu nguy cơ cạnh tranh,
phân tích thực trạng phát triển hoạt động dịch vụ ngân hàng huy động vốn
và hiểu rõ đánh giá của khách hàng đối với các sản phẩm dịch vụ của NHCT
Sông Công, từ đó giúp Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam nói chung
và Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Sông Công nói riêng
xây dựng chính sách phát triển dịch vụ phù hợp là hết sức cần thiết, vừa có ý
nghĩa khoa học, vừa có ý nghĩa thực tiễn đối với NHCT Sông Công trong bối
cảnh nền kinh tế hiện nay và khi hội nhập kinh tế quốc tế.

5. Những đóng góp mới của luận văn
- Phân tích những luận cứ khoa học mang tính lý luận, thực tiễn về sản
phẩm dịch vụ huy động vốn. Hệ thống số liệu dùng để nghiên cứu, phân tích,
đánh giá được cập nhật đến thời điểm 31/12/2012.
- Phân tích những nguyên nhân còn hạn chế của hoạt động cung
ứng sản phẩm dịch vụ huy động vốn tại chi nhánh NHCT Sông Công.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

6

- Đưa ra một số giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng hoạt
động cung ứng sản phẩm dịch vụ huy động vốn tại chi nhánh NHCT Sông
Công.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

7

6. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, một số biểu bảng, hình vẽ, đồ thị, danh
mục các công trình nghiên cứu của tác giả và tài liệu tham khảo, nội dung
chính của luận văn gồm 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về dịch vụ ngân hàng và phát triển dịch vụ
ngân hàng;
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu đề tài;
Chương 3: Thực trạng hoạt động dịch vụ huy động vốn tại Ngân

hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Sông Công;
Chương 4: Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ huy động vốn tại
Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Sông Công.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

8

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỊCH VỤ NGÂN HÀNG VÀ
PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG
1.1. Khái niệm về ngân hàng và hoạt động NHTM
1.1.1. Khái niệm về ngân hàng
Nền kinh tế Việt Nam chuyển sang cơ chế thị trường kéo theo hàng
loạt các thay đổi tích cực, có lợi cho nền kinh tế như thị trường được mở
cửa, các doanh nghiệp ngoài quốc doanh và các loại hình kinh doanh khác
được chào đón, nhu cầu trao đổi hàng hóa tăng nhanh vì công nghiệp
phát triển và phương thức thanh toán nhanh chóng, từ đó phát sinh nhu
cầu gửi tiền và cho vay, nên mô hình ngân hàng ra đời và phát triển nhanh
chóng, trở thành nhân tố quan trọng trong nền kinh tế, vậy ngân hàng là gì?
Căn cứ theo tính chất, mục đích hoạt động hoặc đối tượng hoạt động của
ngân hàng ta còn có một số định nghĩa như sau:
Định nghĩa của Fed: Bất kỳ một tổ chức nào cung cấp tài khoản tiền
gửi và cho phép khách hàng rút tiền theo yêu cầu (như bằng séc hay bằng rút
tiền điện tử) và cho vay đối với tổ chức kinh doanh hay cho vay thương mại,
vay cá nhân, vay hộ gia đình sẽ được xem là một ngân hàng.
Định nghĩa của Pháp: Ngân hàng thương mại là những cơ sở mà nghề
nghiệp thường xuyên là nhận tiền bạc của công chúng dưới hình thức ký

thác, hoặc dưới các hình thức khác, và sử dụng nguồn lực đó cho chính họ
trong các nghiệp vụ về chiết khấu, tín dụng và tài chính.
Theo Luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 ngày 16/6/2010:
- Tổ chức tín dụng là doanh nghiệp thực hiện một, một số hoặc tất
cả các hoạt động ngân hàng. Tổ chức tín dụng bao gồm ngân hàng, tổ chức
tín dụng phi ngân hàng, tổ chức tài chính vi mô và quỹ tín dụng nhân dân.
- Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng có thể được thực hiện tất cả
các hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật này. Theo tính chất và mục
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

9

tiêu hoạt động, các loại hình ngân hàng bao gồm ngân hàng thương mại,
ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác xã.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

10

Như vậy, có rất nhiều định nghĩa về ngân hàng, mỗi định nghĩa đều có
cách miêu tả riêng về mục tiêu hoạt động và các đặc điểm cơ bản của ngân
hàng nhưng đều có điểm chung nhất ngân hàng là tổ chức tín dụng kinh
doanh với hai đặc điểm cơ bản là nhận tiền ủy thác, sử dụng tiền này để cho
vay và làm dịch vụ thanh toán.
1.1.2. Chức năng của ngân hàng thương mại
1.1.2.1. Trung gian tín dụng

Đây là chức năng cơ bản và quan trọng nhất của ngân hàng, nó thể
hiện bản chất và chức năng chủ yếu của ngân hàng thương mại. Bằng việc huy
động các khoản tiền nhàn rỗi trong xã hội (bao gồm tiền tiết kiệm của người
dân, vốn bằng tiền của các tổ chức kinh tế,…) ngân hàng thương mại tạo một
quỹ cho vay để cấp tín dụng, đáp ứng nhu cầu vốn kinh doanh và vốn đầu tư
cho các ngành kinh tế, xã hội. Yếu tố trung gian của ngân hàng thương mại
thể hiện khi các đối tượng tham gia trong hoạt động của ngân hàng thương
mại gồm người gửi tiền và người đi vay hoàn toàn không có liên hệ kinh tế
trực tiếp nào với nhau, không chịu trách nhiệm và nghĩa vụ gì với nhau, tất
cả đều thông qua một trung gian tín dụng - ngân hàng thương mại. Ngân
hàng thương mại có nghĩa vụ hoàn trả tiền cho người gửi (bất kể người đi vay
có kinh doanh hiệu quả không) và người đi vay có nghĩa vụ hoàn trả tiền cho
ngân hàng.
1.1.2.2. Trung gian thanh toán
Đây là chức năng đặc biệt của ngân hàng thương mại, chỉ phát triển
sau khi hệ thống ngân hàng thương mại được mở rộng và nhu cầu trao đổi
hàng hóa có quy mô lớn hơn. Ngân hàng thương mại đứng ra làm trung gian
thực hiện các khoản chi trả, thanh toán bằng cách trích từ tài khoản tiền gửi
của khách hàng để thanh toán các khoản tiền mua bán hàng hóa, dịch vụ
theo yêu cầu của họ. Hoạt động này giúp khách hàng không cần đem theo
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

11

tiền mặt để chi trả khi giao dịch, qua đó đẩy nhanh việc thanh toán, tiết kiệm
thời gian, tăng tính an toàn và đảm bảo hàng hóa lưu thông dễ dàng.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>