Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý người dân tộc trường tiểu học huyện yên lập, tỉnh phú thọ đến năm 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐỖ QUỐC DÂN

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN
LÝ
NGƯỜI DÂN TỘC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN YÊN
LẬP, TỈNH PHÚ THỌ ĐẾN NĂM 2020

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐỖ QUỐC DÂN

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN
LÝ
NGƯỜI DÂN TỘC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN YÊN
LẬP, TỈNH PHÚ THỌ ĐẾN NĂM 2020
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. HOÀNG THỊ LỢI

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

Tôi xin cam đoan luận văn “Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý người dân
tộc trường Tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ đến năm 2012" là công
trình nghiên cứu thực sự của cá nhân, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa
học của cô TS Hoàng Thị Lợi.
Các số liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và
chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Thái Nguyên, ngày ..... tháng ..... năm 2014
HỌC VIÊN

Đỗ Quốc Dân

i

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

LỜI CẢM ƠN
Đề tài "Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý người dân tộc trường tiểu
học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ đến năm 2020" là một nội dung nhỏ trong
lĩnh vực khoa học quản lý giáo dục, nhưng là kết quả của một quá trình nghiên
cứu của bản thân tác giả sau một thời gian học tập và nghiên cứu chuyên

ngành quản lý giáo dục. Để có được kết quả này, ngoài sự nỗ lực, cố gắng
của bản thân, trong quá trình tiến hành nghiên cứu hoàn thiện đề tài, tôi đã
nhận được sự động viên, giúp đỡ, hướng dẫn của các cơ quan, đơn vị, trường
học, cô giáo hướng dẫn và các thầy giáo cô giáo khoa tâm lý giáo dục Trường
Đại học sư phạm- Đại học Thái Nguyên.
Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo cô giáo trong Ban Chủ nhiệm,
các thầy cô giáo trong Khoa Tâm lý giáo dục, Phòng Sau đại học đã trực tiếp
giảng dạy, giúp đỡ cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu tại Trường.
Đặc biệt, tôi xin được bày tỏ sự biết ơn sâu sắc tới TS. Hoàng Thị Lợi,
cô giáo đã trực tiếp giúp đỡ, hướng dẫn cho tôi trong suốt quá trình nghiên
cứu và hoàn thiện bản luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm, giúp đỡ của các đồng chí lãnh đạo
Ủy ban nhân dân huyện, lãnh đạo, chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào tạo,
Phòng Nội vụ, Phòng Dân tộc huyện; các nhà quản lý; lãnh đạo Ủy ban nhân
dân xã, thị trấn; lãnh đạo, giáo viên các trường tiểu học, tiểu học và trung học
cơ sở trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ đã động viên, chia sẻ, giúp đỡ,
cung cấp thông tin, trao đổi nhận xét đánh giá hết sức có giá trị cho bản thân
tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn chỉnh đề tài.
Dù đã cố gắng nhiều, song vì những lý do khách quan và chủ quan bản
luận văn không thể tránh khỏi những thiếu xót; bản thân tôi rất mong tiếp tục
nhận được sự góp ý, chỉ dẫn và giúp đỡ của quý thầy cô giáo, lãnh đạo các cơ
quan, đơn vị, trường học và các bạn đồng nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 5 năm 2014
Tác giả luận văn

ii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

Đỗ Quốc Dân

ii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

MỤC LỤC
................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT................................................................. iv
DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU.................................................................. v MỞ
ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lí do chọn đề tài .............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................
6
3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu ....................................................................
6
3.1. Khách thể nghiên cứu ...................................................................................
6
3.2. Đối tượng nghiên cứu ...................................................................................
6
4. Giả thuyết khoa học .........................................................................................
6
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 6
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu .......................................................................... 7

6.1. Chủ thể quản lý .............................................................................................
7
6.2. Giới hạn về đối tượng nghiên cứu ................................................................
7
6.3. Giới hạn địa bàn nghiên cứu.........................................................................
7
6.4. Giới hạn về khách thể khảo sát.....................................................................
7
7. Các phương pháp nghiên cứu ..........................................................................
7
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận .......................................................
7
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn ....................................................
8
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

7.3. Phương pháp bổ trợ........................................................................................
8
8. Cấu trúc của luận văn ......................................................................................
8
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ
QUẢN LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC NÓI CHUNG, CÁN BỘ QUẢN LÝ
NGƯỜI DÂN TỘC TRƯỜNG TIỂU HỌC
NÓI RIÊNG .......................................................................................... 9
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
Tiểu học nói chung, cán bộ quản lý người dân tộc trường tiểu học
nói riêng ................................................................................................. 9
1.1.1. Ở nước ngoài ............................................................................................. 9

iii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

1.1.2. Ở Việt Nam............................................................................................. 10
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến vấn đề nghiên cứu .......................
13
1.2.1. Khái niệm “Biện pháp”............................................................................ 13
1.2.2. Khái niệm “Phát triển” ............................................................................ 13
1.2.3. Khái niệm “Đội ngũ” ............................................................................... 14
1.2.4. Khái niệm “Cán bộ” ................................................................................ 15
1.2.5. Khái niệm “Quản lý” ............................................................................... 15
1.2.6. Quản lý giáo dục, quản lý nhà trường ..................................................... 19
1.2.7. Cán bộ quản lý ......................................................................................... 21
1.2.8. Khái niệm phát triển đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục............................ 21
1.2.9. Tuyển chọn, sử dụng cán bộ quản lý ....................................................... 22
1.2.10. Dân tộc ................................................................................................... 24
1.2.11. Dân tộc thiểu số ..................................................................................... 25
1.2.12. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý người dân tộc trường Tiểu học ........ 25
1.3. Quyền hạn, trách nhiệm của Uỷ ban nhân dân huyện trong công tác
phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học .............................. 26
1.4. Một số vấn đề chung về nhà trường Tiểu học ............................................ 26
1.4.1. Vị trí của trường Tiểu học ....................................................................... 26
1.4.2. Mục tiêu giáo dục tiểu học ...................................................................... 27
1.4.3. Nhiệm vụ, quyền hạn và hoạt động quản lý của trường Tiểu học .......... 28
1.4.4. Quy định hạng trường Tiểu học .............................................................. 29
1.5. Nội dung và yêu cầu của việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý
trường Tiểu học ................................................................................... 30

1.5.1. Nhiệm vụ, quyền hạn của Hiệu trưởng và Phó hiệu trưởng .................... 30
1.5.2. Quy hoạch, phát triển đội ngũ cán bộ quản lý tiểu học ...........................
30
1.5.3. Yêu cầu về phẩm chất và năng lực của người cán bộ quản lý trường
Tiểu học giai đoạn hiện nay ................................................................ 31
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ cán bộ quản lý người
dân tộc trường tiểu học ........................................................................
32


iv

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại họ c Thái Nguyên />

1.6.1. Các yếu tố về chính trị- xã hội................................................................. 32
1.6.2. Các yếu tố phát triển kinh tế và ngân sách đầu tư cho giáo dục và
giáo dục tiểu học.................................................................................. 33
1.6.3. Các yếu tố về khoa học - công nghệ........................................................ 33
1.6.4. Các yếu tố bên trong của giáo dục tiểu học............................................. 33
1.6.5. Các yếu tố quốc tế về giáo dục và đào tạo .............................................. 34
Tiểu kết chương 1 ............................................................................................. 34
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ NGƯỜI
DÂN TỘC............................................................................................ 35
2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội huyện Yên Lập, tỉnh
Phú Thọ ............................................................................................... 35
2.1.1. Điều kiện tự nhiên huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ................................... 35
2.1.2. Điều kiện kinh tế huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ..................................... 35
2.1.3. Điều kiện xã hội huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ...................................... 36
2.2. Khái quát giáo dục tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ....................... 36
2.3. Nghiên cứu thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý người dân tộc trường

Tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ .............................................. 41
2.3.1. Mục đích .................................................................................................. 41
2.3.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 42
2.3.3. Địa bàn và đối tượng khảo sát ................................................................. 42
2.3.4. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý người dân tộc trường Tiểu học
huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ............................................................. 43
2.4. Thực trạng công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý người dân tộc
trường Tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ .................................. 52
2.4.1. Công tác quy hoạch ................................................................................. 52
2.4.2. Công tác tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, miễn nhiệm ....
53
2.4.3. Công tác đào tạo, bồi dưỡng .................................................................... 54
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại họ

v

n

/>

2.4.4. Công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá .....................................................
55
2.4.5. Thực hiện chế độ, chính sách đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật .................. 57
c Thái Nguyê

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại họ

v

n

/>

2.5. Đánh giá chung về đội ngũ cán bộ quản lý người dân tộc trường Tiểu
học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ....................................................... 58
2.5.1. Kết quả và hạn chế trong phát triển đội ngũ cán bộ quản lý người
dân tộc trường Tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ...................... 58
2.5.2. Thuận lợi và khó khăn trong phát triển đội ngũ cán bộ quản lý
người dân tộc trường Tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ........... 60
Tiểu kết chương 2 .............................................................................................. 62
CHƯƠNG 3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
NGƯỜI DÂN TỘC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN YÊN LẬP, TỈNH PHÚ
THỌ ĐẾN NĂM 2020 ............... 64
3.1. Định hướng phát triển giáo dục tỉnh Phú Thọ, huyện Yên Lập đến
năm 2020 ............................................................................................. 64
3.1.1. Mục tiêu chung ........................................................................................ 64
3.1.2. Các mục tiêu cụ thể phát triển giáo dục tiểu học tỉnh Phú Thọ,
huyện Yên Lập đến năm 2020............................................................. 65
3.1.3. Một số biện pháp thực hiện mục tiêu phát triển giáo dục tiểu học
huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ đến năm 2020...................................... 66
3.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý
người dân tộc trường Tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ........... 68
3.2.1. Các nguyên tắc cơ bản chung .................................................................. 68
3.2.2. Nguyên tắc đặc thù: Đảm bảo sự thống nhất và hài hòa mối quan hệ
dân tộc ................................................................................................. 70
3.3. Đề xuất một số biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý người dân
tộc trường Tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ đến năm 2020 ........
70
3.3.1. Cụ thể hóa tiêu chuẩn cán bộ quản lý người dân tộc trường Tiểu học..........
70

3.3.2. Tạo nguồn, xây dựng quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý người dân
vi
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại h

n

/>

tộc trường Tiểu học ............................................................................. 74

ọc Thái Nguyê

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại h

vi

n

/>

3.3.3. Tổ chức thực hiện tốt công tác lựa chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại,
luân chuyển và miễn nhiệm cán bộ quản lý người dân tộc trường
Tiểu học ............................................................................................... 77
3.3.4. Tăng cường, đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng; khuyến khích
quá trình tự đào tạo bồi dưỡng ............................................................
80
3.3.5. Đổi mới, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và đánh giá ............... 84
3.3.6. Xây dựng môi trường thuận lợi cho sự phát triển đội ngũ cán bộ
quản lý người dân tộc thiểu số trường tiểu học................................... 89
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp .................................................................

91
3.5. Khảo nghiệm tnh cấp thiết, khả thi của các biện pháp ..............................
92
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 94
1. Kết luận ......................................................................................................... 94
2. Khuyến nghị................................................................................................... 95
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 97
PHỤ LỤC ........................................................................................................... 1

vii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguy
ên

/>

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BTV

Ban Thường vụ.

CBQL

Cán bộ quản lý

CT229

Chương trình 229 của Chính phủ

CSTĐ

Chiến sỹ thi đua

ĐH

Đại học

ĐHSP

Đại học sư phạm

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

GV

Giáo viên

LĐTT

Lao động tiên tiến

NXB

Nhà xuất bản

TNTP

Thiếu niên tiền phong

4

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU
Bảng số 1.1: Quy định về hạng trường tiểu học .................................................. 30
Bảng số 2.1: Tổng hợp số liệu biên chế giáo viên, nhân viên trường học
năm học 2012- 2013 .............................................................................. 37
Bảng số 2.2: Tổng hợp quy mô lớp học, số lượng học sinh tiểu học toàn
huyện năm học 2013- 2014 ...................................................................
38
Bảng số 2.3: Tổng hợp số lượng học sinh tiểu học huyện Yên Lập 5 năm
học liền kề (từ năm học 2008- 2009 đến nay) .......................................
39
Bảng số 2.4: Tổng hợp xếp loại 2 mặt giáo dục học sinh tiểu học huyện
Yên Lập năm học 2012- 2013 ............................................................... 39
Bảng số 2.5: Số lượng và cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý người dân tộc bậc
tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ.................................................. 43
Bảng số 2.6: Thống kê trình độ cán bộ quản lý người dân tộc trường tiểu
học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ......................................................... 44
Bảng số 2.7: Thống kê cơ cấu giới, độ tuổi, thâm niên quản lý của cán bộ quản
lý người dân tộc trường tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ................
45
Bảng số 2.8: Tổng hợp kết quả so sánh đánh giá về đặc điểm tâm lý của cán
bộ quản lý người dân tộc trường tiểu học huyện Yên Lập.................... 48
Bảng số 2.9: Kết quả khảo sát đánh giá phẩm chất chính trị, năng lực
chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, năng lực quản lý cán bộ quản lý

người dân tộc trường Tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ............. 49
Bảng số 2.10: Biểu tổng hợp số liệu học sinh từ 1 đến 5 tuổi huyện Yên
Lập, số lượng học sinh tiểu học 5 năm học tiếp theo ............................ 50
Bảng số 2.11: Tổng hợp dự báo sự biến động cán bộ quản lý trường tiểu
học huyện Yên Lập đến năm 2020 ........................................................ 51
Bảng số 2.12: Bảng tổng hợp công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý
người dân tộc trường tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ............... 54
Bảng số 2.13: Tổng hợp kết quả thanh tra, kiểm tra đối với cán bộ quản lý
người dân tộc trường tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ............... 55
Bảng số 2.14: Biểu tổng hợp đánh giá hiệu trưởng người dân tộc trường tiểu học
huyện Yên Lập theo chuẩn hiệu trưởng 3 năm học liền kề (2010 đến 2013)
.... 56
Bảng số 2.15: Bảng khảo sát nguyên nhân thực trạng phát triển cán bộ quản
lý người dân tộc trường tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh Phú thọ ............ 61
5

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

Bảng số 3.1: Bảng phân tch độ tuổi, trình độ nguồn xây dựng quy hoạch
cán bộ quản lý người dân tộc trường tiểu học huyện Yên Lập, tỉnh
Phú Thọ ................................................................................................. 74
Bảng số 3.2: Bảng khảo sát tnh cấp thiết và khả thi của các biện pháp ............. 92

6

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Cán bộ là nhân tố quyết định mọi sự thành công hay thất bại của cách
mạng; trong bất kỳ thời kỳ, giai đoạn lịch sử, lĩnh vực nào công tác cán bộ cũng
luôn luôn giữ một vị trí rất quan trọng. Từ thực tiễn lãnh đạo công cuộc xây
dựng chủ nghĩa xã hội, Lênin đã khẳng định: “Nghiên cứu con người tìm
những cán bộ có bản lĩnh hiện nay đó là then chốt. Nếu không thế thì tất cả
mọi mệnh lệnh và quyết định sẽ chỉ là mớ giấy lộn” [8. tr.40].
Công tác cán bộ là một nội dung cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh,
Người đánh giá rất cao vai trò của người cán bộ: "Cán bộ là dây chuyền của bộ
máy tổ chức cán bộ, nếu dây chuyền không tốt, không chạy thì động cơ dù tốt,
toàn bộ máy cũng bị tê liệt" [9. tr.253].
Trong suốt quá trình lãnh đạo sự nghiệp cách mạng đất nước từ k
hi thành lập, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn xác định công tác cán bộ là
một trong những vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Văn kiện Đại hội
Đảng toàn quốc khóa XI tiếp tục xác định rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ,
đồng bộ công tác cán bộ. Thực hiện tốt chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa…Làm tốt công tác quy hoạch và tạo
nguồn cán bộ, chú ý cán bộ trẻ, nữ, dân tộc thiểu số…” [30. Mục 6. tr.261]. Là
quốc gia đa dân tộc với 54 dân tộc anh em cùng sinh sống, Đảng và nhà
nước ta luô n luôn quan tâm đến việc thực hiện chính sách đại đoàn kết dân
tộc, thực hiện các chính sách dân tộc, trong đó có việc đào tạo, sử dụng cán
bộ quản lý lãnh đạo là người dân tộc thiểu số. Hiến pháp năm 2013 đã nêu rõ:
"Nhà nước ưu tiên phát triển giáo dục ở miền núi, hải đảo, vùng đồng bào
dân tộc thiểu số và vùng có điều kiện kinh tế- xã hội đặc biệt khó khăn; ưu
tiên sử dụng, phát triển nhân tài; tạo điều kiện để người khuyết tật và người
nghèo được học văn hóa và học nghề" [33. Điều 61, mục 3. tr.28]. Vấn đề đào
1

tạo cán bộ người dân tộc thiểu số cần phải được thấm nhuần: Vừa là
nhiệm vụ trước mắt, vừa là

2


công việc có tính chiến lược lâu dài; cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng
nói: Thực chất của chính sách dân tộc là vấn đề cán bộ dân tộc....Phải có đội
ngũ cán bộ của các dân tộc để có người đảm đang sự nghiệp xây dựng chủ
nghĩa xã hội, xây dựng đời sống mới xã hội chủ nghĩa về kinh tế, về văn hóa
của dân tộc mình. Không có đội ngũ cán bộ dân tộc để làm việc đó thì khó có
ai làm thay. Dẫu có người làm thay cũng chưa chắc đã tốt hơn họ.
Luật Giáo dục năm 2005 khẳng định “Mục tiêu của giáo dục phổ thông là
giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các
kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tnh năng động và sáng tạo, hình
thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và
trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào công
cuộc lao động, tham gia xây dựng bảo vệ Tổ quốc” [32. Mục 1. Điều 27].
Trong giai đoạn đất nước ta đang thực hiện đổi mới, đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, phấn đấu đến năm
2020 cơ bản trở thành một nước công nghiệp, nguồn nhân lực ngày càng trở
nên có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, quyết định sự thành công đối với sự phát
triển đất nước. Giáo dục ngày càng có nhiệm vụ và vai trò quan trọng trong
việc xây dựng một thế hệ người Việt Nam, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ xây
dựng và bảo vệ tổ quốc trong giai đoạn mới. Sau hơn 25 năm thực hiện
đường lối đổi mới đất nước, sự nghiệp giáo dục và đào tạo của đất nước ta đã
có những bước phát triển, đạt được nhiều kết quả rất quan trọng trong việc mở
rộng quy mô trường lớp, tạo ra cơ hội bình đẳng tiếp cận giáo dục cho mọi
người và đào tạo nguồn nhân lực thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất

nước. Chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam 2011- 2020 đã khẳng định:
“Những thành tựu của giáo dục nước ta đã khẳng định vai trò quan trọng của
giáo dục trong việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho
đất nước” [24. Mục 4. tr.4]. Tuy vậy, sự phát triển giáo dục của nước ta còn nhiều


hạn chế, chưa tương xứng với vị trí giáo dục là quốc sách hàng đầu. Đội ngũ
nhà giáo và cán bộ quản lý


giáo dục núi chung, trong đó có đội ngũ cỏn bộ quản lý giáo dục là người dân
tộc thiểu số chưa đáp ứng được nhiệm vụ giáo dục trong thời kỳ mới; chất
lượng giáo dục và đào tạo ở vùng dân tộc, vùng sâu, vùng xa còn thấp.
Ngày 15/06/2004 Ban Bí thư Trung ương Đảng đó ban hành Chỉ thị số
40- CT/TW về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ
quản lý giáo dục, Chỉ thị đó nêu rõ: “Năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý giáo
dục chưa ngang tầm với nhu cầu phát triển của sự nghiệp giáo dục. Chế độ,
chính sách còn bất hợp lý, chưa tạo được động lực đủ mạnh để phát huy
tiềm năng của đội ngũ này. Tình hình trên đòi hỏi phải tăng cường xây dựng đội
ngũ Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục một cách toàn diện” [12. Mục 4.
tr.1]. Thông báo Kết luận số 242- TB/TW ngày 05 tháng 3 năm 2009 của Bộ

Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương II (khoá VIII) cũng đã
chỉ rõ: “Công tác quản lý giáo dục còn nhiều yếu kém và là nguyên nhân của
nhiều yếu kém khác,...Cơ chế quản lý giáo dục chậm đổi mới, chưa theo kịp
sự đổi mới trên các lĩnh vực của đất nước” [16. Mục 1. tr.2]. Nhằm khắc phục
nguyên nhân những yếu kém trên, Kết luận số 242- TB/TW của Bộ Chính trị khi
đề cập đến phương hướng nhiệm vụ phát triển giáo dục và đào tạo đến năm
2020 đã xác định: “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đủ về
số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất l-îng” [16. Mục 2. tr.4].

Đối với công tác cán bộ dân tộc và phát triển giáo dục vùng dân tộc,
Quyết định số 449/QĐ-TTg, ngày 12 tháng 3 năm 2013 của Chính phủ ban
hành Chiến lược về công tác dân tộc đến năm 2020 đã xác định mục tiêu:
"Công tác cán bộ người dân tộc thiểu số: Trong hệ thống chính trị các cấp, nhất
là hệ thống cơ quan hành chính vùng dân tộc thiểu số phải đảm bảo tỷ lệ,
cơ cấu hợp lý cán bộ người dân tộc thiểu số; ở các vị trí chủ chốt, nhất thiết
phải có cán bộ là người dân tộc thiểu số; 100% cán bộ công chức cấp xã
được đào tạo, trong đó 70% có trình độ từ cao đẳng, đại học trở lên" [27. Mục
3. tr.2]. Văn kiện Đại hội Đảng khóa X đã xác định rõ: "Ưu tiên đầu tư phát


triển giáo dục và đào tạo ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Tiếp tục hoàn


thiện hệ thống trường lớp, cơ sở vật chất - kỹ thuật các cấp học, mở thêm
các trường nội trú, bán trú và có chính sách đảm bảo đủ giáo viên cho vùng
này..." [29. Mục 2.1.II. tr.209]. Yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục hiện
nay, đòi hỏi giáo dục tiểu học phải thực sự có sự chuyển biến mạnh mẽ về
chất; nhằm trang bị và hình thành cho học sinh những kiến thức khoa học cơ
bản ban đầu, những kỹ năng, kỹ xảo đơn giản và cơ bản tạo tiền đề để học
sinh tiếp tục học tập lên bậc trung học cơ sở, trung học phổ thông và học
nghề. Nhiệm vụ đặt ra đòi hỏi đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học cũng phải
tiếp tục được bổ sung, hoàn thiện, được nâng cao về phẩm chất chính trị, về
trình độ chuyên môn, về năng lực quản lý để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Là một huyện miền núi, vùng sâu, vùng xa của tỉnh Phú Thọ, có trên
75% dân số là người dân tộc thiểu số; trong những năm qua, cấp ủy, chính
quyền huyện đã cố gắng tập trung các nguồn lực đầu tư phát triển giáo dục
và đào tạo. Báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng bộ huyện Yên Lập, tỉnh Phú
Thọ lần thứ XXII nhiệm kỳ 2010-2015 khẳng định: Sự nghiệp giáo dục và đào

tạo của huyện đã thu được những thành tựu nhất định, quy mô, mạng lưới
trường lớp các bậc học được duy trì và phát triển theo hướng đa dạng và xã
hội hóa, đáp ứng được nhu cầu học tập của nhân dân. Duy trì được chất lượng
giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và giáo dục trung học cơ sở; phổ cập giáo dục
trung học phổ thông đã đạt được một số kết quả ban đầu. Tỷ lệ giáo viên
giỏi, học sinh giỏi các cấp, học sinh thi đỗ vào các trường đại học ngày càng
tăng, có học sinh đạt giải ba quốc gia môn vật lý. Hiện tại huyện Yên Lập đã
hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi vào tháng 3 năm
2011; hằng năm ngành giáo dục và đào tạo huyện được xếp từ thứ 6 đến
thứ 9/13 huyện, thị, thành trong tỉnh, năm 2013 được Chủ tịch Nước tặng
thưởng Huân chương Lao động hạng Ba; hiện tại có tổng số 25/59 trường học
đạt chuẩn quốc gia (có 04 trường đạt chuẩn mức độ 2, trong đó có 02 trường
Tiểu học). Tuy nhiên giáo dục và đào tạo của huyện cũng còn bộc lộ một số


tồn tại hạn chế đó là: Cơ sở vật chất trường lớp học chưa đồng bộ theo hướng
chuẩn hóa; đội ngũ giáo viên, cán bộ