Thiet ke mot so tro choi trong day hoc Toan lop 2

Sáng kiến kinh nghiệm
Mục lục
STT Nội dung Trang
A- Đặt vấn đề
2
I Lời mở đầu
2
II Thực trạng việc tổ chức trò chơi trong dạy học Toán
3
1 Thực trạng
3
2 Kết quả của thực trạng việc tổ chức trò chơi trong DH toán .
4
B Giải quyết vấn đề
6
1 Nguyên tắc thiết kế trò chơi
6
2
Thiết kế một số trò chơi trong dạy học toán lớp 2
7
2.1 Trò chơi thứ nhất Máy tính
7
2.2 Trò chơi thứ hai Xếp hàng theo thứ tự
8
2.3 Trò chơi thứ ba Điểm số báo cáo kết quả
9
2.4 Trò chơi thứ t Bác mặt nạ thông thái
9
2.5 Trò chơi thứ năm Giải đáp nhanh
10
2.6 Trò chơi thứ sáu Hái hoa Toán học

11
2.7 Trò chơi thứ bảy Nhận diện hình
12
2.8 Trò chơi thứ tám Tìm đờng đi đúng
13
2.9 Trò chơi thứ chín Vợt chớng ngại vật
14
C - kết luận
16
1 Kết quả nghiên cứu
16
2
ý kiến đề xuất
16
D -Tài liệu tham khảo
17
Ngời thực hiện: Lại Văn Duy - Trờng tiểu học Cao Thịnh - Ngọc Lặc
1
Sáng kiến kinh nghiệm
A. Đặt vấn đề
I. Lời mở đầu
Sau những năm tháng khó khăn, nhờ đờng lối đổi mới của Đảng, giáo dục nớc
ta đã có bớc phát triển vợt bậc . Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội đối với
giáo dục, từ những năm 1990 Bộ giáo dục và Đào tạo đã bắt đầu xây dựng kế hoạch
cải cách chơng trình Tiểu học hệ 165 tuần. Năm 1995 Bộ đã khởi xớng đặt vấn đề
cho chơng trình Tiểu học năm 2000. Sau 5 năm thực nghiệm, theo Quyết định của
Chính phủ năm 2002 đã tiến hành dạy trên phạm vi toàn quốc . Nội dung chơng
trình thay đổi đòi hỏi phơng pháp dạy học cũng phải đổi mới Phát huy tính tích cực,
chủ động và sáng tạo của học sinh trên cơ sở khai thác triệt để các đặc điểm tâm sinh
lý của học sinh Tiểu học.. Là phơng hớng đổi mới phơng pháp dạy và học môn

Toán ở bậc Tiểu học .
Một trong những biện pháp chủ yếu để đạt đợc mục đích trên là gây cho học
sinh hứng thú học tập, tạo niềm tin, niềm vui bằng cách lôi cuốn các em vào những
trò chơi Toán học hấp dẫn, phù hợp với trình độ nhận thức, đặc điểm các em trong
giờ học toán, đặc biệt là lớp 1 , 2 ,3 .
Bản thân tôi là một cán bộ phụ trách chuyên môn ở trờng tiểu học Cao Thịnh
tôi nhận thấy : Muốn dạy tốt chơng trình mới nói chung và chơng trình Toán 2 nói
riêng không những ngời giáo viên phải nắm vững nội dung chơng trình mà còn phải
năng động, sáng tạo để vận dụng linh hoạt những phơng pháp, hình thức tổ chức dạy
học phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả dạy học.
Xuất phát từ những lý do trên tôi đã chọn đề tài : Thiết kế trò chơi trong
dạy học toán lớp 2 .
Ngời thực hiện: Lại Văn Duy - Trờng tiểu học Cao Thịnh - Ngọc Lặc
2
Sáng kiến kinh nghiệm
II. Thực trạng việc tổ chức trò chơi trong dạy học Toán .
1. Thực trạng
Để nắm đợc việc dạy toán lớp 2 trờng Tiểu học Cao Thịnh ta không thể chỉ
đánh giá trên cơ sở giờ dạy mà còn phải xem xét tìm hiểu thêm một số vấn đề có liên
quan ảnh hởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến quá trình giảng dạy của giáo viên. Do đó
việc đi sâu vào điều tra thực trạng dạy còn phải quan sát, điều tra một số vấn đề:
Việc chuẩn bị bài của giáo viên, thực trạng nắm kiến thức của học sinh và thực trạng
nhận thức của đội ngũ giáo viên và học sinh về tổ chức trò chơi môn toán để thu
thập thêm số liệu cần thiết từ đó phân tích xử lý số liệu tìm ra nguyên nhân cơ bản
dẫn đến thực trạng dạy toán lớp 2 ở trờng Tiểu học Cao Thịnh.
1.1. Về phía học sinh:
Do địa bàn ở đây là vùng nông thôn nên kinh tế còn gặp nhiều khó khăn đa số
học sinh đến trờng gia đình chỉ quan tâm nhiều khi các em vào lớp 1, từ lớp 2 giao
cho nhà trờng. Việc kèm cặp học bài ở nhà của gia đình các em còn ít. Mặc dù mục
tiêu chơng trình 2000 quan tâm đúng mức đến việc rèn luyện khả năng diễn đạt, ứng

xử, giải quyết các tình huống có vấn đề, song bản thân các em ít đợc giao tiếp nên
còn thiếu tự tin, khả năng diễn đạt mạch lạc yếu. Các em cha có nhiều sân chơi lành
mạnh cho lứa tuổi Tiểu học để đợc bộc lộ đợc thể hiện mình. Từ đó dẫn đến trình độ
đại trà các em có phần hạn chế so với các bạn cùng độ tuổi ở Thành phố, Thị xã.
Trò chơi trong giờ học Toán tạo hứng thú cho các em, giúp các em yêu thích,
say mê môn học nhng nếu không đợc sử dụng thích hợp, thờng xuyên thì thao tác
của các em bỡ ngỡ, lúng túng.
1.2. Về đội ngũ giáo viên:
TT Họ và tên Lớp Hệ đào tạo Tuổi đời Xếp loại
1 Đỗ Thị Thuận 2A THSP 12+2 30 Giỏi
2 Phan Thị Bảo 2B THSP 10+2 47 TB

Nhận xét: Qua tìm hiểu đội ngũ giáo viên lớp 2 tôi thấy:
Ngời thực hiện: Lại Văn Duy - Trờng tiểu học Cao Thịnh - Ngọc Lặc
3
Sáng kiến kinh nghiệm
- Đội ngũ giáo viên đạt trình độ chuẩn, có kinh nghiệm, nhiệt tình có tâm
huyết với nghề, có năng lực chuyên môn nghiệp vụ. Đây là điều kiện thuận lợi cho
việc thực hiện tổ chức trò chơi phù hợp với giảng dạy chơng trình mới.
- Còn 1 đồng chí tuổi cao, khả năng tiếp cận kiến thức mới, phơng pháp vẫn
còn những hạn chế nhất định. đây là những khó khăn cho việc thực hiện chơng trình
mới.
1.3. Điều tra việc dạy môn toán lớp 2.
Điều tra công tác chuẩn bị của giáo viên dạy học môn toán lớp 2.
Yếu tố đầu tiên góp phần vào thành công của mỗi tiết dạy đó là sự chuẩn bị
chu đáo bài dạy của mỗi giáo viên trớc khi lên lớp. Bằng việc điều tra, quan sát công
tác chuẩn bị cho một tiết dạy toán cụ thể của hai giáo viên. Tôi nhận thấy: Trớc khi
lên lớp các giáo viên đều có sự chuẩn bị giáo án. Chứng tỏ giáo viên đã có sự đầu t
nhất định trong bài dạy của mình. Hầu hết các giáo viên đều đọc các tài liệu tham
khảo nhng chủ yếu nhng chỉ là sách giáo viên. Việc thiết kế trò chơi trong dạy học

toán còn rất hạn chế.
2. Kết quả của thực trạng việc tổ chức trò chơi trong dạy học toán .
Trong quá trình chỉ đạo chuyên môn ở trờng tôi thờng xuyên dự giờ thăm lớp.
Do khuôn khổ của đề tài có hạn tôi không trình bày đợc diễn biến các tiết học. Qua
dự giờ tôi nhận xét nh sau:
- Nhìn chung giáo viên đã thực hiện đầy đủ mục tiêu của bài học, kết hợp vừa
rèn kỹ năng vừa cung cấp kiến thức. Giờ dạy thực hiện đầy đủ các bớc, xác định đầy
đủ kiến thức trọng tâm để truyền đạt cho học sinh, Phát huy đợc tính tích cực của
học sinh. Về phơng pháp và hình thức tổ chức dạy học đã có hiệu quả học sinh nắm
kiến thức rõ ràng đầy đủ.
- Song bên cạnh còn bộc lộ hạn chế là phụ thuộc nhiều vào hớng dẫn thiếu
sáng tạo, linh động. Cần sử dụng đồ dùng dạy học, mỗi bài tập giáo viên nên tổ chức
một hình thức riêng, tạo không khí sôi nổi, vui, nhẹ nhàng đối với học sinh nhất là
việc tổ chức trò chơi cho học sinh.
Ngời thực hiện: Lại Văn Duy - Trờng tiểu học Cao Thịnh - Ngọc Lặc
4
Sáng kiến kinh nghiệm
- Các hình thức tổ chức hoạt động học tập trong giờ học Toán còn đơn điệu,
nghèo nàn. Việc sử dụng hình thức trò chơi trong dạy học Toán cha thực sự đợc chú
trọng. Sở dĩ có tình trạng trên là do bản thân mỗi đồng chí giáo viên cha thấy hết ý
nghĩa tác dụng của trò chơi trong giờ học Toán.
- Tài liệu nói về hình thức tổ chức trò chơi học tập hiếm có, một số tài liệu dự
án có đa ra các hình thức trò chơi phong phú song cha sát thực, không mang tính khả
thi. Bên cạnh đó giáo viên không đợc tập huấn về thiết kế trò chơi trong khi trình độ
giáo viên Tiểu học lại không đồng đều. Cũng có những giáo viên dạy lớp 2 có sáng
kiến kinh nghiệm hay song cha đợc tổ chức đánh giá tổng kết mà chỉ viết rồi gửi đi
dự thi ở trờng, ở Phòng hoặc Sở giáo dục, cha tổ chức hội thảo, cha đợc xây dựng
thành quy trình, cha đợc nhân rộng rãi để áp dụng.
- Một bộ phận giáo viên khi dạy toán lớp 2 cha linh hoạt lựa chọn các hình
thức dạy học phù hợp với nội dung bài mà chỉ thiên về việc học sinh ghi nhớ tri thức,

nắm phơng pháp giải quyết rồi tái hiện lại để giải quyết bài tập tơng tự một cách
cứng nhắc, không gắn liền hoạt động dạy học với ứng dụng thực tiễn, không tạo ra và
duy trì sự hứng thú, tích cực học tập của học sinh.
- Một số giáo viên đã bắt đầu để ý đến việc thiết kế trò chơi trong dạy học
Toán nhng cha sử dụng thờng xuyên liên tục mà chỉ sử dụng nhiều trong những giờ
thao giảng.
Từ nhu cầu thực tế đặt ra tôi nhận thấy việc thiết kế trò chơi góp phần đổi mới
phơng pháp dạy học, nâng cao chất lợng dạy học môn Toán nói chung và Toán 2 nói
riêng là rất cần thiết.
B - Giải quyết vấn đề
Ngời thực hiện: Lại Văn Duy - Trờng tiểu học Cao Thịnh - Ngọc Lặc
5
Sáng kiến kinh nghiệm
Toán lớp 2 là bộ phận không thể thiếu của chơng trình toán Tiểu học .Định h-
ớng của phơng pháp dạy học toán 2 là dạy học là dạy học dựa vào các hoạt động học
tập tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh . Cụ thể, giáo viên tổ chức hớng dẫn
cho học sinh hoạt động dới sự trợ giúp của dụng cụ, đồ dùng học tập để từng học
sinh hoặc từng nhóm học sinh phát hiện và chiếm lĩnh nội dung học tập rồi thực hành
vận dụng nội dung đó theo năng lực của từng cá nhân.
1. Nguyên tắc thiết kế trò chơi:
1.1. Nguyên tắc vừa sức, dễ thực hiện:
- Mỗi trò chơi, củng cố đợc một nội dung Toán học cụ thể trong chơng trình
( có thể là một bài, một chơng).
- Toán 2, 3 chơng trình 2000 đợc chia làm 5 mạch kiến thức: Số học và yếu tố
Đại số, Đại lợng và đo đại lợng, yếu tố thống kê, yếu tố hình học, các dạng giải
Toán. Các trò chơi đợc xây dựng từ các dạng bài tập có chọn lọc của các tiết học có
trong 5 mạch kiến thức trên nhng có thể mang những cái tên gợi cảm, gây hứng thú,
góp phần củng cố và hệ thống kiến thức.
- Các trò chơi phải giúp học sinh rèn luyện những kỹ năng Toán học phát huy
trí tuệ, óc phân tích t duy sáng tạo.

- Trò chơi phải phù hợp với quỹ thời gian sử dụng trong tiết học ( 5 đến 10
phút) thích hợp với môi trờng học tập.
- Trò chơi có sức hấp dẫn, thu hút đợc sự tham gia của học sinh, tạo không khí
vui vẻ thoải mái.
- Trò chơi cần phải gần gũi, sát thực, phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh lớp
2. Tổ chức trò chơi không quá cầu kỳ phức tạp.
1.2. Nguyên tắc khai thác và thực hành:
Ngời thực hiện: Lại Văn Duy - Trờng tiểu học Cao Thịnh - Ngọc Lặc
6