Đánh giá thực trạng sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật tại huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An_2

Header Page 1 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan:
Đề tài này là kết quả nghiên cứu của tôi, các số liệu và kết luận nghiên cứu trình
bày trong đề tài chưa từng được công bố ở các nghiên cứu khác.
Mọi tham khảo dùng trong bài báo cáo này đều được trích dẫn rõ rang tên tác giả,
tên công trình, thời gian thực hiện, địa điểm công bố.
Mọi sao chép không hợp lệ, vi phạm quy chế đào tạo, hay gian trá, tôi xin chịu
trách nhiệm.

Nghệ An, tháng 4 năm 2017
Sinh viên

Lương Minh Thư

Footer Page 1Lương
of 128.
Minh Thư

i


Header Page 2 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

LỜI CẢM ƠN
Với lòng biết ơn sâu sắc nhất, tôi xin chân thành cảm ơn:
ThS. Hoàng Ngọc Thân đã hết lòng tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình học tập,
nghiên cứu và hoàn thành bài báo cáo thực tập tốt nghiệp này.

Đồng thời tôi xin cảm ơn Ban giám hiệu Trường Đại học công nghệ Vạn Xuân,
quý thầy cô khoa Công nghệ Sinh học, nhân dân 4 xã: Thanh Thịnh, Thanh Hương,
Hạnh Lâm, Ngọc Lâm thuộc huyện Thanh Chương. Qua đây tôi cũng xin gửi lời cảm
ơn chân thành tới các anh, các chị trong Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện
Thanh Chương, những người đã tận tình giúp đỡ, tạo điều kiện cho tôi tìm hiểu và
học hỏi, làm việc trong thời gian thực tập vừa qua.
Và tôi cũng chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, luôn bên cạnh ủng hộ, động
viên và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Nghệ An, tháng 04/2017.
Sinh viên

Lương Minh Thư

Footer Page 2Lương
of 128.
Minh Thư

ii


Header Page 3 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................

.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Nghệ An, ngày … tháng … năm 2017.
Giảng viên hướng dẫn

Hoàng Ngọc Thân

Footer Page 3Lương
of 128.
Minh Thư

iii


Header Page 4 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT ..............................................................vi
DANH MỤC BẢNG, HÌNH .................................................................................. vii
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1.

Lý do chọn đề tài ................................................................................................1

2.

Mục tiêu nghiên cứu ...........................................................................................2

3.

Nội dung nghiên cứu ..........................................................................................2

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU.................................................................. 3
1.1. Giới thiệu chung về hóa chất BVTV ..................................................................3
1.1.1. Một số khái niệm ..........................................................................................3

1.1.2. Ưu điểm và nhược điểm hóa chất BVTV .....................................................4
1.2. Đặc điểm về điều kiện tự nhiên tại huyện Thanh Chương .................................9
1.2.1. Vị trí địa lý ...................................................................................................9
1.2.2. Địa hình ........................................................................................................9
1.2.3. Khí hậu và thời tiết ....................................................................................10
1.2.4. Thủy văn ....................................................................................................12
1.3. Quá trình sử dụng hóa chất BVTV ở Nghệ An ................................................13
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................... 14
2.1. Đối tượng nghiên cứu.........................................................................................14
2.2. Địa điểm nghiên cứu ..........................................................................................14
2.3. Thời gian nghiên cứu .........................................................................................14
2.4. Các phương pháp nghiên cứu.............................................................................14
2.4.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết .............................................................14
2.4.2. Phương pháp thực tế ...................................................................................14
2.4.3. Phương pháp xử lý số liệu ..........................................................................15
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN ................................. 16
3.1. Tình hình quản lý hóa chất BVTV tại huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. .16
3.1.1. Thực trạng quản lý .....................................................................................16
Footer Page 4Lương
of 128.
Minh Thư

iv


Header Page 5 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

3.1.2. Văn bản quản lý pháp luật .........................................................................17
3.2. Ảnh hưởng và nguyên tắc sử dụng hóa chất BVTV ........................................20

3.2.1. Ảnh hưởng của hóa chất BVTV đến môi trường.......................................20
3.2.2. Các nguyên tắc sử dụng hóa chất BVTV ...................................................23
3.3. Tình hình buôn bán và sử dụng hóa chất BVTV tại huyện Thanh Chương, tỉnh
Nghệ An ....................................................................................................................25
3.3.1. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp ..........................................................25
3.3.2. Tình hình kinh doanh buôn bán hóa chất BVTV tại một số của hàng ......26
3.3.3. Tần suất sử dụng hóa chất BVTV của người dân. .....................................27
3.3.4. Những hóa chất BVTV được sử dụng phổ biến ........................................29
3.3.5. Những cây trồng thường xuyên sử dụng hóa chất BVTV .........................30
3.3.6. Những cách thức xử lý lượng dư thừa hóa chất BVTV của người dân. ....30
3.4. Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao công tác quản lý và hiệu quả sử dụng
hóa chất BVTV tại Huyện Thanh Chương, Tỉnh Nghệ An. .....................................32
3.4.1. Giải pháp quản lý .......................................................................................32
3.4.2. Biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng hóa chất BVTV ..............................33
3.5. Hình thức thu gom rác thải có nguồn gốc hóa chất BVTV ..............................37
3.6. Mô hình xử lý rác thải có nguồn gốc hóa chất BVTV .....................................38
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 41
KIẾN NGHỊ ............................................................................................................. 42
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 43
PHỤ LỤC ................................................................................................................... a

Footer Page 5Lương
of 128.
Minh Thư

v


Header Page 6 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT
Cụm từ viết tắt
BVTV

Nội dung đầy đủ
Bảo vệ thực vật

DDT

dichloro diphenyl trichlorothane

2,4D

2,4D-Dichlorophenoxyaceticacid

666

1,2,3,4,5,6-hexacloxicloxiclohexan hoặc
hexacloran

MRL

Mức giới hạn tối đa dư lượng hóa chất
bảo vệ thực vật trên nông sản

AND

Gen

USD

Đô la Mỹ

GDP

Thu nhập bình quân

HTX

Hợp tác xã

UBND

Ủy ban nhân dân

QLNN

Quản lý nông nghiệp

PTNT

Phát triển nông thôn

BV-KDTV
CNTP
POP

Footer Page 6Lương
of 128.

Minh Thư

Bảo vệ - Kiểm định thực vật
Công nghiệp thực phẩm
Hóa chất bảo vệ thực vật khó phân hủy

vi


Header Page 7 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

DANH MỤC BẢNG, HÌNH

Bảng

Tên danh mục

Trang

Bảng 1.1

Các danh mục hóa chất BVTV bị cấm sử dụng ở Việt Nam

6

Bảng 3.1

Diện tích đất nông nghiệp thuộc 4 xã trong diện điều tra

25

Bảng 3.2

Tình hình buôn bán kinh doanh hóa chất BVTV tại 4 xã
trong diện điều tra

26

Bảng 3.3

Tần suất sử dụng hóa chất BVTV của người dân tại 4 xã
thuộc diện điều tra

28

Bảng 3.4

Những loại hóa chất BVTV được sử dụng phổ biến

29

Bảng 3.5

Những cách xử lý lượng dư thừa hóa chất BVTV của người
dân

30

Hình

Tên hình

Trang

Hình 1.1

Bản đồ hành chính huyện Thanh Chương

10

Hình 1.2

Bản đồ hành chính huyện Thanh Chương

12

Hình 3.1

Sơ đồ quản lý hóa chất BVTV tại Nghệ An

17

Hình 3.2

Biểu đồ kinh doanh, buôn bán hóa chất BVTV tại 4 xã
thuộc diện điều tra

27

Hình 3.3

Biểu đồ thể hiện tần suất sử dụng hóa chất BVTV

28

Hình 3.4

Những cách xử lý lượng dư thừa hóa chất BVTV của người
dân

31

Hình 3.5

Mô Hình Xử lý rác thải có nguồn gốc hóa chất BVTV

39

Footer Page 7Lương
of 128.
Minh Thư

vii


Header Page 8 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
Việt Nam là một quốc gia phát triển đi lên từ nông nghiệp. Trong suốt chiều dài
phát triển của dân tộc, nông nghiệp luôn là ngành có đóng góp tích cực trong phát
triển kinh tế - xã hội của đất nước. Khí hậu nhiệt đới nóng và ẩm của Việt Nam thuận
lợi cho sự phát triển của cây trồng nhưng cũng rất thuận lợi cho sự phát sinh, phát
triển của sâu bệnh, cỏ dại gây hại mùa màng. Xuất phát từ thực tiễn đòi hỏi con người
phải tìm ra một hợp chất có thể ức chế hoạt động hoặc gây chết sâu bệnh, bảo vệ mùa
màng. Do vậy việc sử dụng hóa chất BVTV từ những năm 50 cho tới nay vẫn chiếm
một vai trò hết sức quan trọng, có khi mang tính quyết định.
Trong lĩnh vực trồng trọt, hóa chất BVTV có vai trò rất quan trọng trong việc giữ
vững năng suất, chất lượng cây trồng, đảm bảo an ninh lương thực. Tuy nhiên, bà con
nông dân thường có kiến thức hạn chế về các loại hoạt chất trong hóa chất BVTV,
dẫn tới tình trạng sử dụng hóa chất BVTV thiếu hiệu quả và an toàn, làm tăng chi phí
sản xuất và nguy cơ mất an toàn thực phẩm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và môi
trường.
Do các loại hóa chất BVTV thường là các chất hoá học có độc tính cao nên mặt
trái của hóa chất BVTV là mối đe dọa cho sức khỏe con người và gia súc, ảnh hưởng
xấu đến sức khỏe cộng đồng, làm ô nhiễm môi trường, diệt cả côn trùng và vi sinh
vật có ích làm mất cân bằng hệ sinh thái, là một đối tượng có nguy cơ cao gây ô nhiễm
môi trường sinh thái nếu không được quản lý chặt chẽ và sử dụng đúng cách.
Từ đó tạo điều kiện cho dịch bệnh phát triển, bùng phát mạnh hơn. Dùng hóa chất
không đúng kỹ thuật, sẽ nhanh chóng tạo nên tính kháng hóa chất của sâu bệnh, hóa
chất BVTV nhiều khi còn để lại dư lượng độc hại trên nông sản làm ngộ độc người
sử dụng giảm chất lượng và khả năng cạnh tranh của nông sản .
Thanh Chương được biết đến là một huyện nông nghiệp miền núi phía tây của
Nghệ An có diện tích gieo trồng rộng lớn, là một huyện còn khó khăn nên hoạt động
canh tác nông nghiệp còn chủ yếu. Để duy trì cây trồng phát triển tốt, tránh tác hại
của sâu bệnh và cỏ dại thì người dân ở đây phải nhờ đến sự trợ giúp của hóa chất
BVTV. Trong quá trình sử dụng thì lượng hóa chất còn tồn dư trên bao bì hay chai lọ

bị người dân trực tiếp xả xuống ao hồ, sông suối là không thể tránh khỏi hay việc hóa
chất trực tiếp ngấm xuống đất cũng gây hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Để đảm bảo
cho kinh tế nông nghiệp của địa phương phát triển ổn định thì việc giải quyết những
tác hại do hóa chất BVTV gây ra là vô cùng cần thiết.
Xuất phát từ những lý luận và thực tiễn trên cùng với sự quan tâm của một người
con thuộc mảnh đất này tôi quyết định chọn đề tài: “Đánh giá thực trạng sử dụng
Minh Thư
Footer Page 8Lương
of 128.

1


Header Page 9 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

hóa chất bảo vệ thực vật tại huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An”” làm báo cáo
thực tập.

2. Mục tiêu nghiên cứu
- Biết được thực trạng sử dụng hóa chất BVTV tại huyện Thanh Chương, tỉnh
Nghệ An.
- Cung cấp hiện trạng ô nhiễm môi trường do hóa chất BVTV tại huyện Thanh
Chương, tỉnh Nghệ An để tiến hành các nghiên cứu khác.

3. Nội dung nghiên cứu
- Thực trạng việc sử dụng hóa chất BVTV tại, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ
An.
- Hiện trạng ô nhiễm môi trường sử dụng nhiều hóa chất BVTV tại huyện Thanh
Chương, tỉnh Nghệ An.

- Đề xuất một số phương pháp nhằm nâng cao công tác quản lý và nâng cao hiệu
quả sử dụng hóa chất BVTV.

Minh Thư
Footer Page 9Lương
of 128.

2


Header Page 10 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Giới thiệu chung về hóa chất BVTV
1.1.1. Một số khái niệm
1.1.1.1. Hóa chất bảo vệ thực vật
Có rất nhiều khái niệm về hóa chất BVTV.
Hóa chất BVTV là những hợp chất độc có nguồn gốc tự nhiên hoặc tổng hợp
hóa học được dùng để phòng trừ sâu, bệnh, côn trùng, nhện, tuyến trùng, chuột, chim,
thú rừng, nấm, rong rêu, cỏ dại , ốc bươu, chuột… hại cây trồng và nông sản được
gọi chung là sinh vật hại cây trồng và nông sản. Hóa chất BVTV gồm nhiều nhóm
khác nhau, gọi theo tên nhóm sinh vật gây hại, như hóa chất trừ sâu dùng để trừ sâu
hại, hóa chất trừ bệnh để trừ bệnh cho cây… Trừ một số trường hợp còn nói chung
mỗi nhóm hóa chất chỉ có tác dụng đối với sinh vật gây hại thuộc nhóm đó [7] [8].
Hóa chất BVTV là những chất độc; nhưng muốn là hóa chất BVTV phải đạt
một số yêu cầu sau:
 Có tính độc với sinh vật gây hại.
 Có khả năng tiêu diệt nhiều loài dịch hại (tính độc vạn năng), nhưng chỉ
tiêu diệt các loài sinh vật gây hại mà không gây hại cho đối tượng không phòng trừ

(tính chọn lọc).
 An toàn đối với người, môi sinh và môi trường.
 Dễ bảo quản, chuyên chở và sử dụng.
 Giá thành hạ [7].
Không có một loại chất độc nào có thể thoả mãn hoàn toàn các yêu cầu nói trên.
Các yêu cầu này, thậm chí ngay trong một yêu cầu cũng có mâu thuẫn không thể giải
quy ết được. Tuỳ theo giai đoạn phát triển của biện pháp hoá học, mà các yêu cầu
được đánh giá cao thấp khác nhau. Hiện nay, yêu cầu “an toàn với người, môi sinh
và môi trường” được toàn thế giới quan tâm nhiều nhất [7]
1.1.1.2. Dịch hại
Dịch hại cây trồng là những đối tượng sinh vật dùng các bộ phận của cây trồng
làm nguồn dinh dưỡng. Chúng ăn phá hoặc ký sinh làm cho cây trồng bị mất đi hay
bị tổn thương các bộ phận, làm cho cây trồng kém phát triển hay bị chết và cuối cùng
làm giảm năng suất trồng trọt. Khi dịch hại bộc phát trên diện rộng được gọi là dịch
(với tên loài gây hại cụ thể) ví dụ như dịch chuột, dịch rầy nâu [7] [13].
Các loại dịch hại là:

Lương
Minh Thư
Footer Page 10
of 128.

3


Header Page 11 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

 Sâu: tên gọi chung cho nhóm côn trùng, có nhiều loại sâu thay đổi hình
dạng một lần hay nhiều lần trong vòng đời của chúng. Sâu gây hại hầu hết khi chúng

còn non [7].
 Nhện: các loại nhện rất nhỏ, màu đỏ hoặc xanh, có 8 chân. Nhện là loại
gây hại trên bông, rau và cây ăn quả [7].
 Ốc và sên: là loại có thân mềm và nhớt. Thân ốc được bao bọc lớp vỏ cứng,
còn loài sên thì không có vỏ bao. Ban ngày chúng nghỉ, ban đêm đi kiếm ăn [7].
 Tuyến trùng: là loại rất nhỏ, không màu, không thấy được bằng mắt
thường. Tuyến trùng chích, hút rễ thân, đỉnh sinh trưởng và gây hại làm cho cây kém
phát triển. Rất khó phòng trừ tuyến trùng [7].
 Gặm nhấm: là loài chuột, sóc có thể gây hại cho cây trồng, hoa quả và sản
phẩm trong kho. Chuột sinh sản nhanh và có thể phòng trừ có hiệu quả bằng nhiều
biện pháp kết hợp với nông dân [7].
1.1.2. Ưu điểm và nhược điểm hóa chất BVTV
1.1.2.1. Ưu điểm
Những ưu điểm của hóa học bảo vệ thực vật có thể tóm tắt như sau:
Các chất hóa học thường có tác dụng nhanh. Chỉ sau khi phun một thời gian
ngắn, các loại hóa chất hóa học bảo vệ thực vật có thể nhanh chóng chặn đứng tác hại
của sâu, bệnh, chặn đứng các trận dịch. Mặt khác, chất hóa học diệt các loài sinh vật
gây hại tương đối triệt để. Nếu phun hóa chất hóa học đúng cách có thể bảo đảm sâu
chết 95%, có trường hợp đến 100% [8].
Biện pháp hóa học bảo vệ thực vật có thể trong một thời gian ngắn triển khai
một cách rộng rãi trên những diện tích lớn. Điều này có ý nghĩa rất lớn khi sâu bệnh
phát sinh và gây hại trên những vùng rộng lớn. Biện pháp này có thể dùng được ở cả
những nơi địa hình gập ghềnh ở các vùng đồi núi, mà thường ở những nơi này các
biện pháp bảo vệ thực vật khác cho kết quả kém [7].
Biện pháp hóa học bảo vệ thực vật trong phần lớn các trường hợp đều đtôi lại
hiệu quả kinh tế cao. Ở nhiều nước trên thế giới đã dùng một khối lượng lớn hóa chất
hóa học, người ta tính ra cứ một đồng tiền chi phí cho việc dùng hóa chất hóa học trừ
sâu thu được sản phẩm nông nghiệp có giá trị là 10-12 đồng. Một số trường hợp cứ
một đồng bỏ ra chi phí cho biện pháp hóa học thu về được 40-50 đồng, như trong
trường hợp hóa chất hóa học trừ sâu bệnh cho cây ăn quả [8].

Biện pháp hóa học bảo vệ thực vật tương đối đơn giản, dễ áp dụng và có thể phổ
biến rộng rãi trong sản xuất, nông dân tiếp thu và dễ sử dụng. [7]

Lương
Minh Thư
Footer Page 11
of 128.

4


Header Page 12 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

1.1.2.2. Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm không nhỏ, biện pháp hóa học bảo vệ thực vật có nhiều
nhược điểm. Những nhược điểm này càng ngày càng nổi rõ lên khi những tác động
của con người lên thiên nhiên ngày càng sâu sắc và đời sống vật chất cũng như tinh
thần của nhân dân ngày càng được nâng lên. Những nhược điểm của hóa học bảo vệ
thực vật là:
Các hợp chất hóa học bảo vệ thực vật là những chất độc. Khi sử dụng thiếu cẩn
thận, không đúng kỹ thuật, có thể gây độc cho người, gia súc, có trường hợp làm cho
người và gia súc bị chết [7] [13].
Các chất hóa học có thể tích tụ lại trong đất làm cho đất bị nhiễm độc, trở thành
không trồng trọt được. Các chất hóa học có thể giữ lại trong nông sản và từ đó đi vào
cơ thể người, gây độc cho người sử dụng. Nông sản mang theo dư lượng hóa chất hóa
học bảo vệ thực vật làm cho nông sản không sạch, nông sản bị ô nhiễm [9].
Các chất hóa học có trong cơ thể các loài sinh vật gây hại sau khi chúng bị
nhiễm hóa chất, có thể đi qua các khâu trong các chuỗi dinh dưỡng, gây độc cho các
loài sinh vật trong sinh quần và cuối cùng đi vào cơ thể con người. Các nhà khoa học

đã công bố tài liệu cho thấy, trong cơ thể con cá đánh bắt được ở các đại dương người
ta đã tìm thấy hóa chất trừ sâu DDT. Hóa chất này có thể từ cá để đi vào cơ thể người
ăn các con cá đó [7].
Có những con chim ăn các con sâu bị nhiễm hóa chất, hóa chất đi vào cơ thể
chim. Người bắn chim, ăn thịt chim có hóa chất và hóa chất đi vào cơ thể người [10].
Các chất hóa học bảo vệ thực vật gây ra những ảnh hưởng đối với các loài sinh
vật trong các hệ sinh thái nông nghiệp. Bên cạnh việc các hóa chất bảo vệ thực vật
tiêu diệt các loài sinh vật gây hại, chúng cũng có thể giết chết côn trùng và các loài
sinh vật có ích khác, từ đó giải phóng cho một số loài sinh vật gây hại khỏi sự kiềm
chế của các loại thiên địch và vì vậy chúng hoạt động mạnh hơn, gây hại nhiều hơn.
Dùng hóa chất không đúng cách, đúng liều lượng có thể làm tăng dần tính quen hóa
chất, làm phát sinh tính kháng hóa chất ở một số loài sinh vật gây hại.
Do đó, về sau hóa chất không tiêu diệt được các loài sinh vật gây hại này nữa và
chúng trở thành rất khó diệt trừ. Kinh nghiệm đáng ghi nhớ của chúng ta là phun hóa
chất trừ sâu loang hại bông. Lúc đầu mỗi vụ bông chỉ phu 3-4 lần là ngăn ngừa được
tác dụng của sâu loang. Về sau số lần phun hóa chất phải tăng dần lên.
Sau 5-6 năm có nơi phải phun đến 12-14 lần, thậm chí đến 20 lần trong một vụ
bông để trừ sâu loang. Và như vậy, môi trường sản xuất bị ô nhiễm hóa chất trừ sâu
nặng nề. [7]
1.1.3.

Danh mục các hóa chất BVTV bị cấm sử dụng

Lương
Minh Thư
Footer Page 12
of 128.

5

Header Page 13 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Từ Thông tư số 03 /2016/TT-BNNPTNT ngày 21 tháng 4 năm 2016 của Bộ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thì ta sẽ có bảng sau về các danh
mục hóa chất BVTV cấm sử dụng tại Việt Nam:
Bảng 1.1: Các danh mục hóa chất BVTV bị cấm sử dụng ở Việt Nam
TT

MÃ HS

TÊN CHUNG
(Common names)

MÃ HS

TÊN THƯƠNG PHẨM
(Trade names)

Thuốc trừ sâu, thuốc bảo quản lâm sản
1

2903.82.00

Aldrin

3808.50.10

Aldrex, Aldrite…

2

2903.81.00

BHC, Lindane

3808.50.10

Beta - BHC, Gamma HCH, Gamatox 15 EC,
20 EC, Lindafor ,
Carbadan 4/4 G;
Sevidol 4/4 G

3

2620.91.00

Cadmium
compound (Cd)

3808.91.99

Cadmium compound
(Cd)

4

2903.82.00

Chlordane

3808.50.10

Chlorotox, Octachlor,
Pentichlor...

5

2903.92.00

DDT

3808.50.10

Neocid, Pentachlorin,
Chlorophenothane...

Dieldrin

3808.50.10

Dieldrex, Dieldrite,
Octalox ...

Endosulfan

3808.91.19

Cyclodan 35EC,

Endosol 35EC, Tigiodan
35ND, Thasodant 35EC,
Thiodol 35ND

6

2910.40.00

7

2920.90

8

2910.90 00

Endrin

3808.91.19

Hexadrin...

9

2903.82.00

Heptachlor

3808.50.10

Drimex, Heptamul,
Heptox…

Lương
Minh Thư
Footer Page 13
of 128.

6


Header Page 14 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

10

2903.89.00

Isobenzen

3808.91.19

Các loại thuốc BVTV có
chứa Isobenzen

11

2903.89.00

Isodrin

3808.91.20

Các loại thuốc BVTV có
chứa Isodrin

12

2620.29.00

Lead (Pb)

3808.91.19

Các loại thuốc BVTV có
chứa Lead (Pb)

13

2930.50.00

Methamidophos

3808.50.10

Dynamite 50 SC, Filitox
70 SC, Master 50 EC, 70
SC, Monitor 50EC,
60SC, Isometha 50 DD,
60 DD, Isosuper 70 DD,

Tamaron 50 EC...

14

2920.11.00

Methyl Parathion

3808.50.10

Danacap M 25, M 40;
Folidol - M 50 EC;
Isomethyl 50 ND;
Metaphos 40 EC, 50EC;
(Methyl Parathion) 20
EC, 40 EC, 50 EC;
Milion 50 EC; Proteon
50 EC; Romethyl 50ND;
Wofatox 50 EC ...

15

2924.12.00

Monocrotophos

3808.50.10

Apadrin 50SL, Magic
50SL, Nuvacron 40

SCW/DD, 50 SCW/DD,
Thunder 515DD...

16

2920.11.00

Parathion Ethyl

3808.91.19

Alkexon , Orthophos ,
Thiopphos ...

17

2908.19.00

Sodium
Pentachlorophenate
monohydrate

3808.91.19

Copas NAP 90 G, PMD
4 90 bột, PBB 100 bột

18

2908.11.00

Pentachlorophenol

3808.50.10

CMM 7 dầu lỏng

Lương
Minh Thư
Footer Page 14
of 128.

7


Header Page 15 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

19

2924.12.00

Phosphamidon

3808.50.10

Dimecron 50 SCW/
DD...

20

2903.89.00

Polychlorocamphen
e

3808.50.10

Toxaphene,
Camphechlor

3808.91.91

Strobane

3808.50.10

Các loại thuốc BVTV có
chứa Chlordimeform

21

2925.21.00

Chlordimeform

Thuốc trừ bệnh
1

2931.90.10

Arsenic (As)

2931.9041

Các hợp chất hữu cơ của
thạch tín (dạng lỏng)

2931.9049

Các hợp chất hữu cơ của
thạch tín (dạng khác)

2

2930.90.90

Captan

3808.50.29

Captane 75 WP,
Merpan 75 WP...

3

2930.50.00

Captafol

3808.50.21

Difolatal 80 WP, Folcid
80 WP... (dạng bình xịt)

3808.50.29

Difolatal 80 WP, Folcid
80 WP... (dạng khác)

3808.50.21

Anticaric, HCB... (dạng
bình xịt)

3808.50.29

Anticaric, HCB... (dạng
khác)

3808.50.21

Các hợp chất của thủy
ngân (dạng bình xịt)

3808.50.29

Các hợp chất của thủy
ngân (dạng khác)

3808.92.19

Các hợp chất của Selen

4

5

6

2903.92.00

2852.10

2804.90.00

Lương
Minh Thư
Footer Page 15
of 128.

Hexachlorobenzene

Mercury (Hg)

Selenium (Se)

8

Header Page 16 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Thuốc trừ chuột
1

3808.99.90

Hợp chất của Tali
(Talium compond (Tl))

Thuốc trừ cỏ
1

2918.91.00

2.4.5 T

3808.50.31

Brochtox, Decamine,
Veon …(dạng bình xịt)

3808.50.39

Brochtox, Decamine,
Veon… (dạng khác)

1.2. Đặc điểm về điều kiện tự nhiên tại huyện Thanh Chương
1.2.1.

Vị trí địa lý

Thanh Chương là một huyện miền núi nằm ở phía tây nam thuộc tỉnh Nghệ An.
Toạ độ: 18°44' đến 18°22' vĩ độ Bắc và 105°13' đến 105°8' kinh độ Đông.






Phía tây nam giáp tỉnh Bolikhamxai của Lào.
Phía đông giáp huyện Đô Lương và Nam Đàn.
Phía tây bắc giáp huyện Anh Sơn.
Phía đông bắc giáp huyện Đô Lương
Phía nam giáp huyện Hương Sơn.

Huyện Thanh Chương cách thành phố Vinh 50 km về phía tây Nghệ An: Toàn huyện
có diện tích tự nhiên là: 1128.3106 km² bao gồm 39 xã và 1 thị trấn, có số dân:
252.459 người. Thành phần dân tộc: Kinh; Thái; Khơ mú cùng sinh sống.
Về giao thông vận tải: Ngoài đường thuỷ với hệ thống sông ngòi dày đặc, Thanh
Chương có đường Hồ Chí Minh dài 53 km chạy dọc theo hướng tây bắc - đông nam
từ Thanh Đức tới Thanh Xuân qua 11 xã; đường quốc lộ 46 từ Thanh Khai đến Ngọc
Sơn rồi chạy ngang qua Võ Liệt, cắt đường Hồ Chí Minh, tới cửa khẩu Thanh Thuỷ;
đường 15 chạy từ Ngọc Sơn lên Thanh Hưng, theo hướng gần như song song với
đường Hồ Chí Minh. Ngoài ra, Thanh Chương còn có nhiều đường mòn qua Lào và
các đường liên xã, liên thôn, thuận lợi cho sản xuất và giao lưu giữa các vùng nội
huyện.
1.2.2.

Địa hình

Lương
Minh Thư
Footer Page 16
of 128.

9


Header Page 17 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Hình 1.1: Bản đồ hành chính huyện Thanh Chương
Diện tích tự nhiên của Thanh Chương là 1.127,63 km2, xếp thứ 5 trong 19
huyện, thành, thị trong tỉnh.
Địa hình Thanh Chương rất đa dạng. Tính đa dạng này là kết quả của một quá
trình kiến tạo lâu dài và phức tạp. Núi đồi, trung du là dạng địa hình chiếm phần lớn
đất đai của huyện. Núi non hùng vĩ nhất là dãy Giăng Màn có đỉnh cao 1.026m, tạo
thành ranh giới tự nhiên với tỉnh Bôlykhămxay (Lào), tiếp đến là các đỉnh Nác Lưa
cao 838m, đỉnh Vũ Trụ cao 987m, đỉnh Bè Noi cao 509m, đỉnh Đại Can cao 528m,
đỉnh Thác Muối cao 328m. Núi đồi tầng tầng lớp lớp, tạo thành những cánh rừng
trùng điệp.
Phía hữu ngạn sông Lam đồi núi xen kẽ, có dãy chạy dọc, có dãy chạy ngang,
có dãy chạy ven bờ sông, cắt xẻ địa bàn Thanh Chương ra nhiều mảng, tạo nên những
cánh đồng nhỏ hẹp. Chỉ có vùng Thanh Xuân, Võ Liệt, Thanh Liên là có những cánh
đồng tương đối rộng. Phía tả ngạn sông Lam, suốt một giải từ chân núi Cuồi kéo
xuống đến rú Dung, núi đồi liên tiếp như bát úp, nổi lên có đỉnh Côn Vinh cao 188m,
núi Nguộc (Ngọc Sơn) cao 109m.[4]
1.2.3.

Khí hậu và thời tiết

Khí hậu: Thanh Chương nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa và chịu ảnh
hưởng chung của khí hậu Bắc Trung Bộ (nhiệt đới gió mùa).
- Chế độ nhiệt:

Lương
Minh Thư
Footer Page 17
of 128.

10


Header Page 18 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Khí hậu Thanh Chương hình thành hai mùa rõ rệt: mùa nóng và mùa lạnh phù
hợp với hai thời kỳ xâm nhập của gió mùa Đông Bắc và gió mùa Tây Nam:
+ Mùa nóng:
Mùa này tiết trời nóng nực, nhiệt độ trung bình là 30°C có khi lên tới 40°C.
Mùa nóng từ tháng 4 đến tháng 9 dương lịch. Gió Lào xuất hiện trong mùa này. Mùa
mưa bão thường bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 10 dương lịch. Mỗi năm bão đổ bộ lên
đất liền vào khu vực Thanh Nho ít nhất cũng từ 1 đến 2 lần, năm nhiều nhất là 3 đến
4 lần trong hơn 10 cơn bão xuất hiện tại biển Đông. Sức gió của các cơn bão thường
có cường độ lơn từ cấp 8, 9 đến cấp 10, 12 gây nhiều thiệt hại cho nhân dân. Gió bão
còn gây ra lũ lụt làm tổn hại nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống nhân dân.
+ Mùa lạnh:
Từ tháng 10 đến tháng 3 dương lịch. Mùa lạnh thường có gió mùa Đông Bắc.

Gió mùa này thường gây ra mưa phùn, lượng mưa không đáng kể. Tuy lượng mưa ít
nhưng bầu trời lại nhiều mây, về sáng nhiều ngày có sương mù u ám đến 9, 10 giờ
mới tan. Mùa này sâu hại dễ phát triển làm ảnh hưởng đến sản xuất vụ Đông Xuân
và Xuân Hè.
- Chế độ mưa:
Lượng mưa bình quân 1.600 - 1.800 mm/năm nhưng phân bố không đều: Thời
kỳ mưa ít từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau chỉ chiếm khoảng 11% lượng mưa cả năm.
Đây là thời kỳ gây khô hạn trên những chân đất cao. Mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng
10) lượng mưa chiếm tới 89% cả năm, tập trung vào các tháng 8, 9, 10 và có lúc lên
tới 2.500-2.800mm dễ gây úng ngập ở những khu vực trũng thấp.
- Lượng bốc hơi:
Lượng bốc hơi bình quân của vùng 986mm/năm. Các tháng 12, 1, 2 và lượng
bốc hơi lớn hơn lượng mưa từ 1.9 đến 2 lần gây khô hạn trong vụ Đông Xuân. Các
tháng 4, 5, 6 lượng bốc hơi tuy không lớn nhưng là thời kỳ có nhiệt độ cao và gió Tây
Nam khô nóng, gây hạn trong vụ Xuân Hè.
- Độ ẩm:
Độ ẩm không khí bình quân cả năm 85%, thời kỳ độ ẩm không khí thấp tập
trung vào mùa khô và những ngày có gió Tây Nam khô nóng (độ ẩm không khí có
thể xuống tới 56%) hạn chế khả năng sinh trưởng của cây trồng.
- Chế độ gió bão:
+ Hứng chịu tác động của 2 hướng gió chủ đạo: Gió mùa Đông Bắc và gió
mùa Tây Nam. Gió mùa Đông Bắc thịnh hành từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau kèm
theo nền nhiệt độ thấp gây rét lạnh. Gió Tây Nam xuất hiện từ trung tuần tháng 4 tới
Lương
Minh Thư
Footer Page 18
of 128.

11

Header Page 19 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

đầu tháng 9 với tần suất 85% số năm, kèm theo khô nóng, độ ẩm không khí thấp, mỗi
đợt kéo dài 7-12 ngày.[4]
+ Nhìn chung, khí hậu xã khá thuận lợi cho một số lọai cây trồng phát triển tuy
có phần khắc nghiệt, đặc biệt là bão và gió Tây Nam gây trở ngại không nhỏ cho sự
phát triển chung, nhất là sản xuất nông nghiệp.
Khí hậu khắc nghiệt ở Thanh Chương có ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt của
con người và cây trồng, vật nuôi.
Mặc dù thời tiết khí hậu khắc nghiệt, gây khó khăn trong sản xuất và đời sống
nhưng với tính cần cù, nhẫn nại, nhân dân Thanh Chương đã tạo ra được những sản
vật đặc trưng của từng vùng.
1.2.4.

Thủy văn

Hình 1.2: Bản đồ hành chính của huyện Thanh Chương
Nguồn nước mặt:
Ngoài nước mưa thì nguồn nước tưới chính cho đồng ruộng chủ yếu lấy từ sông
Lam (sông Cả), sông Trai, sông Giăng, sông Rộ và một số hồ đập lớn ở vùng bán sơn
địa để đáp ứng nhu cầu sản xuất của người dân như đập Thanh An, hồ Thanh Thủy,
đập Cồn Đẻn... Tuy nhiên đối với đất trồng màu do địa hình cao, nguồn nước ngọt xa
nên việc giải quyết nước tưới cho vùng này còn khó khăn, ở đây về mùa mưa lại hay
bị úng lụt.

Lương
Minh Thư
Footer Page 19

of 128.

12


Header Page 20 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Việc tưới tiêu cũng là một bài toán khó cho các nhà quản lý vì nó ảnh hưởng
đến sự phát triển và sản xuất nông nghiệp đảm bảo an ninh lương thực trên địa bàn
huyện. Trong những năm gần đây khi các công trình và hệ thống thủy lợi được xây
dựng đã dần đáp ứng được nhu cầu tưới tiêu của nhiều hộ nông dân ở nơi đây.
Nguồn nước ngầm:
Nguồn nước ngầm của huyện khá phong phú nhưng mới chỉ khai thác một
lượng nhỏ để phục vụ sinh hoạt cho nhân dân, việc khai thác nước ngầm để phục vụ
sản xuất nông nghiệp là chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có của nó.
1.3. Quá trình sử dụng hóa chất BVTV ở Nghệ An
Trong những năm từ 1960-1980 toàn tỉnh có 400 -435 xã, mỗi xã có một đến hai
HTX, có xã có 3-4 HTX như xã Hưng Tây (Hưng Nguyên), xã Kim Liên (Nam Đàn),
xã Tây Phú (Diễn Châu),... và gần 20 nông trường quốc doanh, mỗi nông trường có
từ 9-14 đội sản xuất. Thời bấy giờ, do chế độ bao cấp nên từ tỉnh, huyện, xã và nông
lâm trường đều có các kho hóa chất BVTV để phòng chống dịch bệnh, bảo vệ mùa
màng. Ngoài ra một số cơ quan, đơn vị quân đội dùng hóa chất BVTV (chủ yếu là
DDT, 666) đưa vào phòng chống mối ở các kho tàng lưu trữ hóa chất súng, hóa chất
đạn, các bệnh viện và nhà ở. Hiện nay sơ bộ đã thống kê được trên địa bàn tỉnh có
hơn 50 địa điểm là kho, bãi chứa DDT, 666 trước đây. Tập trung nhiều nhất là vùng
huyện Nghi Lộc, Nghĩa Đàn vì nơi đây thời bao cấp có gần 10 nông trường chuyên
trồng cây thông, và các loại cây cần sử dụng một lượng lớn các hóa chất BVTV. Các
huyện Đô Lương, Yên Thành, Nam Đàn có từ 3 đến 5 điểm kho chứa hóa chất BVTV,
ngay các bệnh viện lao, giao thông thời kháng chiến chống Mỹ sơ tán về đây cũng có

nơi cất giữ DDT, 666 nhưng sau chuyển đi, 30 số hóa chất vương vãi không được xử
lý. Ngoài ra ở Nghệ An, những năm 60, 70 của thế kỷ trước, các huyện miền núi như
Tương Dương, Thanh Chương, Anh Sơn, Con Cuông, Kỳ Sơn, Nghĩa Đàn, Quế
phong... bị dịch bệnh sốt rét hoành hành nên ngành y tế cũng đã sử dụng một khối
lượng không nhỏ hóa chất BVTV để diệt côn trùng, phòng, chống sốt rét. Do nhận
thức, hiểu biết thời bấy giờ về mặt trái của hóa chất BVTV còn hạn chế nên hệ thống
kho tàng lưu chứa hóa chất BVTV hầu hết được xây dựng một cách tạm bợ, không
có quy hoạch, khoanh vùng, nhiều kho nằm trong khu vực đông dân cư hoặc sản xuất
nông nghiệp. Trong quá trình phân phối, việc đổ vỡ, rơi vãi hóa chất BVTV ở các
nền kho và khu vực lân cận kho diễn ra thường xuyên. Mặt khác, vì chưa hiểu tác hại
của hóa chất BVTV nên nhiều tổ chức, cá nhân còn xử lý hóa chất BVTV quá hạn sử
dụng bằng cách chôn lấp tùy tiện [3].

Lương
Minh Thư
Footer Page 20
of 128.

13


Header Page 21 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu
Các loại hóa chất bảo vệ thực vật trên 4 xã tại địa bàn huyện Thanh Chương.

2.2. Địa điểm nghiên cứu

Tại 4 xã thuộc huyện Thanh Chương – Tỉnh Nghệ An.





Xã Thanh Thịnh.
Xã Thanh Hương.
Xã Ngọc Lâm.
Xã Hạnh Lâm.

2.3. Thời gian nghiên cứu
Từ tháng 02/2017 đến tháng 04/2017.

2.4. Các phương pháp nghiên cứu
2.4.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
 Tìm hiểu tài liệu, thông tin, kiến thức từ các giáo trình, tạp chí, mạng
intenet, các bài viết, báo cáo nghiên cứu có liên quan đến đề tài
 Điều tra các số liệu về tình hình sử dụng hóa chất BVTV từ nguồn: Phòng
tài nguyên và môi trường, các kho dự trữ, buôn bán hoá chất tại huyện Thanh Chương,
tỉnh Nghệ An.
2.4.2. Phương pháp thực tế
 Ghi nhật ký, chụp ảnh.
 Điều tra trực tiếp người sử dụng theo phiếu điều tra thiết kế sẵn.
 Điều tra các vấn đề liên quan đến tình hình sử dụng hóa chất BVTV của
người dân.
 Đối tượng được điều tra:
 Người dân trên địa bàn huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An: 100 người
 Chủ cửa hàng bán hóa chất BVTV: 35 người
 Cán bộ trạm bảo vệ thực vật huyện Thanh Chương : 10 cán bộ

 Tiến hành phỏng vấn:
 Phỏng vấn trực tiếp các đối tượng trong khu vực nghiên cứu: phỏng
vấn các vấn đề liên quan đến việc sử dụng hóa chất BVTV của người dân.
Lương
Minh Thư
Footer Page 21
of 128.

14


Header Page 22 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

 Phỏng vấn chủ cửa hàng bán hóa chất BVTV trên địa bàn huyện
Thanh Chương về tình hình buôn bán, các loại hóa chất BVTV người dân quan tâm.
2.4.3. Phương pháp xử lý số liệu
 Sử dụng phần mềm Microsofe Excell 2013 để xử lý số liệu.

Lương
Minh Thư
Footer Page 22
of 128.

15


Header Page 23 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN
3.1. Tình hình quản lý hóa chất BVTV tại huyện Thanh Chương, tỉnh
Nghệ An.
3.1.1. Thực trạng quản lý
Hàng năm, theo mùa vụ cán bộ hợp tác xã kết hợp cán bộ môi trường xã có tổ
chức tham quan trực tiếp sâu bệnh trên các cánh đồng.
Kiểm tra tình hình kinh doanh các loại hóa chất trên các cửa hàng trên địa bàn
theo định kì, nhưng hầu như chủ các cửa hàng trốn tránh không hợp tác với cán bộ.
Cán bộ chỉ kiểm soát được 60% dân số sử dụng hóa chất của hợp tác xã, còn 40% sử
dụng hóa chất bên ngoài, làm cho công tác quản lý của xã gặp nhiều khó khăn.
Mỗi năm vào đầu vụ thì xã có kết hợp với trạm bảo vệ thực vật huyện và các
trường đại học như: Đại học Nông Nghiệp 1 Hà Nội… về hướng dẫn cách thức trồng
trọt và sử dụng một số loại hóa chất đặc trị cho từng loại bệnh cho cây trồng. Tuy
nhiên lớp học thường được giới hạn số lượng nên mức độ phổ biến rộng tới người
dân đang còn ít. Thỉnh thoảng có về trực tiếp tới các xóm nhưng mức độ tham gia
nghe hướng dẫn của người dân còn ít, những người nghe chủ yếu là có thời gian rảnh
hoặc ý thực được tầm quan trọng của nền nông nghiệp xã nhà, còn lại là không có
thời gian hay họ cho rằng không cần thiết phải nghe khi họ đã có kinh nghiệm dùng
một loại hóa chất từ trước.
Khi phát hiện ra sâu bệnh xã thường xuyên tuyên truyền phát thanh tren toàn xã
về sâu bệnh, các loại hóa chất dặc trị sử dụng trong mùa vụ, và yêu cầu người dân
nên tới hợp tác xã để mua hóa chất.
Có chương trình khuyến khích người dân sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật ở
hợp tác xã: hỗ trợ người dân khi xảy ra trường hợp xấu nhất với cây trồng, giảm giá
so với ngoài thị trường… Rất nhiều chương trình khuyến khích nhưng mức độ sử
dụng của người dân vẫn thấp. Về vấn đề quản lý môi trường đồng ruộng, chủ yếu
quản lý bao bì vỏ hóa chất sau khi sử dụng: một số xã có đặt thùng bê tông để thu
gom rác thải tại các cánh đồng. Tuy nhiên, việc chấp hành bỏ rác, bỏ bao bì vỏ hóa
chất bảo vệ thực vật đúng nơi quy định vẫn không triệt để, chỉ góp phần làm giảm
tình trạng vứt rác.

Như vậy có thể thấy công tác quản lý sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật của
huyện Thanh Chương đang gặp nhiều khó khăn, tình trạng lạm dụng sử dụng hóa chất
không theo liều lượng khuyến cáo đang bắt đầu diễn ra trên địa bàn và yêu cầu được
khắc phục.

Lương
Minh Thư
Footer Page 23
of 128.

16


Header Page 24 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Hình 3.1: Sơ đồ quản lý hóa chất BVTV tại tỉnh Nghệ An.
Hệ thống các cơ quan QLNN về hóa chất BVTV được thành lập từ Trung ương
đến cấp xã phường. Mỗi cơ quan trong hệ thống được phân công trách nhiệm cụ thể
về công tác quản lý, phối kết hợp với các cơ quan khác trong hệ thống. Ngoài các cơ
quan chuyên môn, UBND xã cùng với hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp là các tổ chức
trực tiếp tham gia QLNN về hóa chất BVTV ở cơ sở. Tuy nhiên, ở hầu hết các cấp
công tác QLNN mới chỉ tập trung vào hoạt động kinh doanh, buôn bán, đóng gói mà
chưa thực sự chú trọng đến việc sử dụng hóa chất BVTV.
3.1.2.

Văn bản quản lý pháp luật

Nghị định 92 CP của chính phủ ban hành năm 1993 được thay bằng Nghị định
58 ban hành năm 2002 về “Hướng dẫn thi hành pháp lệnh về Bảo vệ là Kiểm dịch

thực vật”, trong đó có “Điều lệ Bảo vệ thực vật” (có điều qui định điều kiện người
trực tiếp làm dịch vụ BVTV, có liên quan đến vấn đề kinh doanh hóa chất BVTV) và
“Điều lệ quản lý hóa chất BVTV” [1].
Nghị định 78 CP ngày 27/11/1996 và được điều chỉnh, bổ sung làm rõ hơn trong
Nghị định số 26/2003/ND-CP “Qui định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực
BV-KDTV”. Trong Nghị định số 26/2003/ND-CP có qui định phạm vi điều chỉnh,
đối tượng áp dụng, nguyên tắc xử phạt, những tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng, các
hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả [1].

Lương
Minh Thư
Footer Page 24
of 128.

17


Header Page 25 of 128.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Kèm theo Pháp lệnh, Điều lệ và các qui định trên của Nhà nước, Bộ Nông nghiệp
và CNTP (nay là Bộ Nông nghiệp & PTNT) đã ban hành những quy định của Bộ về
công tác quản lý hóa chất BVTV như:
+ Quyết định số 100/NN-BVTV/QĐ ban hành ngày 23/02/1995 rồi Quyết định
165/1999/QĐ-BNN-BVTV và nay là Quyết định 145/2003 QĐ-BNN-BVTV về qui
định thủ tục thẩm định sản xuất, gia công, đăng ký, xuất khẩu, nhập khẩu, buôn bán,
lưu trữ, tiêu huỷ, nhãn hóa chất, bao bì đóng gói, hội thảo, quảng cáo hóa chất BVTV.
Đặc biệt trong quyết định 145/2003 QĐ-BNN-BVTV còn có mục IV qui định về việc
sử dụng hóa chất BVTV, trong đó qui định rõ trách nhiệm của người trực tiếp sử
dụng, trách nhiệm của các cơ quan quản lý và đơn vị kinh doanh hóa chất BVTV [1].

+ Quyết định 91/2002/QĐ-BNN qui định về việc cấp chứng chỉ hành nghề sản xuất,
gia công, sang chai đóng gói buôn bán hóa chất BVTV.
+ Quyết định 150/NN-BVTV/QĐ rồi QĐ193/1998/QĐ,BNN-BVTV, tiếp đến QĐ
34/2001/QĐ-BNN-VP bị thay thế bằng Quyết định 50/QĐ/2003/QĐ-BNN qui định
về kiểm định chất lượng, dư lượng hóa chất BVTV và khảo nghiệm hóa chất BVTV
.
+ Để kiểm soát chặt chẽ hơn nữa chất lượng dư lượng hóa chất BVTV, Bộ Nông
nghiệp & PTNT ngày 08/08/2003 ra Quyết định 79/2003/QĐ sửa đổi khoản 2 &3
điều 11 trong 50/QĐ/2003/QĐ-BNN qui định Kiểm định chất lượng dư lượng hóa
chất BVTV nhằm mục đích đăng ký ở Việt Nam [1].
Để quản lý chặt chẽ hơn các loại hóa chất hạn chế sử dụng, Cục Bảo vệ thực vật
đã gửi công văn số 286/HD-BVTV ngày 19/04/2004 hướng dẫn sử dụng các loại hóa
chất BVTV bị hạn chế dùng ở Việt Nam [1].
Để bảo đảm cho việc thi hành hệ thống pháp lý nói trên, ngày 18/12/1993, Bộ
Nông Nghiệp và CNTP đã ra Quyết định số 703/NN-BVTV/QĐ về qui chế tổ chức
và hoạt động của Thanh tra chuyên ngành về công tác bảo vệ và kiểm dịch thực vật.
Trong văn bản này đã ghi rõ [1]:
Quyết định số 412/NN-BVTV/QĐ của Bộ Nông nghiệp & CNTP qui định rõ
sắc phục, phù hiệu, cấp hiệu, thẻ thanh tra và chế độc ấp phát, sử dụng đối với viên
chức thanh tra chuyên ngành BV và KDTV [1].
Ngày 08/06/2015 Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Thông
tư 21/2015/TT-BNNPTNT về quản lý hóa chất bảo vệ thực vật (sau đây gọi tắt là
Thông tư 21). Thông tư này quy định về quản lý hóa chất bảo vệ thực vật bao gồm:
đăng ký; khảo nghiệm; sản xuất, buôn bán; xuất khẩu, nhập khẩu; kiểm tra chất lượng;
chứng nhận hợp quy và công bố hợp quy; bảo quản, vận chuyển; sử dụng; ghi nhãn;
bao gói; quảng cáo; thu hồi, tiêu hủy hóa chất bảo vệ thực vật ở Việt Nam. Thông tư
Lương
Minh Thư
Footer Page 25
of 128.

18